Zeeland is geschikt voor
opslag energie in bodem
ZEELAND'
GSD-ambtenaar uit Terneuzen vecht
ontslag aan via ambtenarenrechter
Braks: nieuw surfcentrum
benadrukt noodzaak beleid
almanak
E.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Muizenissen
Patronen
gestolen in
Middelburg
Geert mosselen ondanks opening seizoen
I DRIELOKATIES VOOR WATERKRACHTCENTRALES
IPZCA
DEN HAAG - Een groot deel van Zeeland is - meer dan welk deel van Nederland - geschikt
voor de opslag van elektriciteit in de bodem. Zo'n dertienhonderd meter onder de klei van
Walcheren, Zeeuwsch-Vlaanderen en Zuid-Beveland komt rotsgesteente met de hardheid van
beton voor waarin het mogelijk is 'ondergrondse pompaccumulatie centrales, zogenaamde
OPAC's, te bouwen. Vier andere lokaties in Nederland komen eveneens in aanmerking:
Zuid-Limburg met uitzondering van het kolengebied, Twente, de Achterhoek en de
Zuidwesthoek van Noord-Brabant. Behalve laatstgenoemde streek doen zij kwalitatief
echter voor Zeeland onder.
iTot die conclusie komt de OPAC- men tot de slotsom gekomen dat de nachts bijvoorbeeld - betrekt de
groep, een samenwerkingsverband hele installatie ook vlak land onder de OPAC goedkope stroom van het net
I van de Technische Hogeschool Delft, grond kan worden gebouwd tot op een om het water uit het onderste reser-
Haskoning Koninklijk Ingenieurs- en diepte van 1000 tot 1300 meter. voir weer naar het bovenste te pom-
IArchitectenbureau in Nijmegen (met Het principe is als volgt: vanuit een pen. OPAC's tasten het landschap
1 e«n vestiging in Goes) en Koninklijke oppervlaktewater, bijvoorbeeld de niet of nauwelijks aan. Bovengronds
■Volker Stevin in Rotterdam. Westerschelde. laat men tijdens pie- nemen gebouwen en reservoir niet
Het energiebeleid van het kabinet kuren water via turbines omlaag stro- meer ruimte in dan een gemiddeld
J voorziet onder meer in toepassing van men naar een onder de grond aange- boerenbedrijf.
I windenergie op grote schaal. Gedacht ïegd reservoir. De turbines drijven Het bovengrondse reservoir kan een
4 wordt aan windturbineparken met generatoren aan die elektriciteit op- rivier zijn of een kunstmatig meer.
Mn gezamenlijk vermogen van 3000 wekken. Die stroom wordt afgegeven Het benedenreservoir in de vorm van
MegaWatt. Van windenergie kan al- aan het elektriciteitsnet. Wanneer betonnen hallen of tunnels met een
leen een bijdrage aan de energievoor- weinig stroom wordt afgenomen - 's totale lengte van 150 kilometer wordt
■ziening van ons land worden verwacht
(wanneer een belangrijk deel van de
gewekte elektriciteit - gedacht hoogspann.ngsieid.ng
wordt aan 2000 MegaWatt-kan wor- verdeelstation)
1 den opgeslagen. Daarvoor bestaan
■drie mogelijkheden: het plan-Lieven- T <T3sb3"-t?7
se (een spaarbekken van vrij grote _^^~-^^^^n,isgebouw
imvang dat wordt gevuld met behulp C4Tr—
van windmolens en leegloopt via tur- hN bo^"^k^n I "AA t
fblnes waardoor stroom kan worden f. L 4^
gewekt), de opslag van energie iri A 4» t- L
slucht en OPAC's. L
and 1985 wil de minister van econo- K
sche zaken op basis van onderzoe- *4 *3 J.
n die door de Nederlandse Energie JrV* .*iranspor .schacht
Mwikkelingsmaatschappij (NEOM) /A'S i ,1
In Sittard worden gecoördineerd, uit
■de drie opslagmogelijkheden kiezen. li mssenrescrvoirjoo-m|
De OPAC-groep denkt dat haar con- I
cept dan een goede kans maakt. Prof. r l!
Ir. H. van Lohuizen van de TH Delft:
„Het is een uniek project, dat alleen in
Nederland en in de Verenigde Staten
onder handen is genomen, De situatie
is daarbij zo dat Nederland waar
schijnlijk het eerst tot uitvoering zal
overgaan, hetgeen reële exportkan
sen, orders voor Nederlandse toeleve
ringsbedrijven en een niet geringe
werkgelegenheid kan betekenen".
evenals de hallen voor machines 'ge
bouwd' in een gesteentelaag.
De thans afgesloten eerste fase van de
OPAC-studie betreft alleen techni
sche aspecten. De fïnancieel-economi-
sche haalbaarheid zal moeten blijken
uit verdere studies. Op grond van de
eisen die de Samenwerkende Elektri-
citeits Produktiebedrijven (SEP) in
verband met een mogelijke koppeling
met windturbineparken hebben ge
steld gaat de OPAC-groep voorlopig
uit van twee typen installaties: een
middelgrote OPAC met een vermogen
van 1200 megaWatt (opslagcapaciteit
120 miljoen kilowattuur) en een grote
OPAC met een vermogen van 2000
MegaWatt (opslag 200 miljoen kilo-
Wattuur). De investeringen voor deze
installaties worden geraamd op res
pectievelijk circa drie en viereneen
half miljard gulden.
Werk
Om een indruk te geven van de capa
citeit: de grootste OPAC kan gedu
rende tien uur de gehele energiebe
hoefte dekken van Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag. De bouw van
een OPAC neemt zo'n acht jaar in
beslag en biedt dertigduizend mensja
ren werk. De installatie hoeft niet in
de nabijheid van een windmolenpark
te staan. Een OPAC in Zeeland kan
zonder problemen als 'accu' dienen
voor een windturbineproject in Fries
land.
Realisering van de ondergrondse wa
terkrachtcentrales vergt geen nieuw
te ontwikkelen technieken: met de
bekende, beproefde technieken uit de
mijn- en tunnelbouw zijn OPAC's te
bouwen die het minstens vijftig jaar
kunnen uithouden.
De OPAC-groep verwacht in septem
ber a.s. de opdracht voor het maken
van een basisonderwerp en de vast
stelling van het financieel-economi-
sche plaatje.
De vier bosmuisjes krijgen met behulp van een injectiespuit melk.
HULST Eddy Taelman van de vogelwacht Oost-
Zeeuwsch-VIaanderen De Steltkluut uit Hulst, steun
en toeverlaat van het Hulster vogelrijk, kreeg onlangs
onverwacht bezoek. Vangt de Hulstenaar elk voorjaar
doorgaans tientallen vogels, dit keer kwamen enkele
kinderen hem een nest van vier jonge bosmuizen
brengen. Hoewel Eddy over het algemeen geen knaag
dieren onderdak verleent, kon hij het dit keer niet
over zijn hart verkrijgen de piepkleine muisjes dood
te maken of aan de kat te voeren.
„De meeste mensen zeggen: het zijn maar muizen,
maar ik vind het fantastisch", vertelt Taelman. De
kinderen hadden de diertjes, die enkele centimeters
groot zijn. woensdag gevonden in een volière. Waar
schijnlijk zijn de ouders van de muisjes door een kat
opgepeuzeld. Eddy heeft de dieren donderdag overge
dragen aan George Sponselee. voorzitter van de
Steltkluut en tevens biologieleraar aan de Jansenius
scholengemeenschap in Hulst. Sponselee zal de bos
muizen onder meer gebruiken voor biologielessen.
Pieken en dalen
Met een OPAC kan een overschot aan
energie ondergronds worden 'be
waard' tot de perioden waarin de
behoefte aan energie het grootst is.
Op die manier kunnen ook de pieken
en dalen in de elektriciteitsafname
van centrales die olie, kolen of gas als
brandstof gebruiken, worden afge
vlakt. Daardoor wordt een kostenbe
sparing bereikt doordat in die cen
trales minder behoeft te worden bij-
geregeld om veranderingen in de
stroombehoeften op te vangen.
Tegenover pieken komen ook plotse
linge verminderen in de elektriciteits
behoefte voor. bijvoorbeeld 's avonds
om zes uur als winkels en bedrijven
sluiten en tussen elf en twaalf uur als
de televisie uit de lucht gaat. Het
opvangen van die pieken en dalen
door het bijregelen van de machines
in de gewone centrales leidt tot extra
slijtage aan die machines en minder
efficiënt brandstofverbruik.
Een OPAC is in beginsel een water-
bachtcentrale. In bergachtige gebie
den kent men die al lang en daar
*ordt gebruik gemaakt van natuurlij-
VERTROUWEN WEG NA RAPPORT RECHERCHEUR
HjEe waterkrachtcentrale in Zuid-
Limburg te realiseren zou ziin. Nu is
De ondergrondse pomp accumulatie centrale tast het landschap nauwelijks
aan. Machines en de opslagtunnels bevinden zich onder de grond. Het
reservoir aan de oppervlakte is niet groter dan de Kralingse Plas in
Rotterdam en kan eventueel een natuurlijk oppervlakteioater zijn. bijvoor
beeld de Westerschelde.
MIDDELBURG - Onbekenden
hebben het afgelopen weekein
de duizend zogenaamde Hilthy-
schietpatronen ontvreemd uit
een keet op het bouwterrein aan
de wijk Torentrans in de Mid
delburgse wijk Reijershove. De
patronen zijn ongeveer één cen
timeter hoog en worden ge
bruikt in betonhamers.
De gemeentepolitie van Middel
burg vermoedt dat de partij pa
tronen door kinderen ontvreemd
is. Aanleiding hiervoor is het feit.
dat eerder deze week een kind in
het Gasthuis werd opgenomen
met verwondingen aan de hand.
Volgens de Middelburgse ge
meentepolitie is het niet uitge
sloten, dat deze verwondingen
door een ontplofte patroon ver
oorzaakt zijn.
De genodigden maakten een rondwandeling over De Schotsman (vlnn: de commissaris van de koningin dr. C.
Boertien. gedeputeerde mr. J. P. Boersma, minister ir. G. Braks, directeur recreatieschap Veerse Meer A. L. Van
Geesbergen en burgemeester P Wisse van Wissenkerke.
KAMPERLAND Minister ir G.
Braks van landbouw en visserij heeft
donderdag met het omdraaien van de
voordcursleute! het eerste windsurf-
centrum aan het Veerse Meer. 'De
Schotsman' in Kamperland, officieel
geopend. De twee jongste leden van
de surfclub Zuid-West Zeven, de ne
genjarige Stefan Gideonse uit Se-
rooskerke (W) en de elfjarige Rudi
Baas uit Oost-Souburg, hadden de
sleutel op hun zeilplanken aan land
gebracht en aan de rand van het meer
aan de minister aangeboden.
De noodzaak van een plankzeilbeleid,
waarvan het nieuwe windsurfcentrum
een belangrijk onderdeel is, werd door
Braks in zijn openingstoespraak be
nadrukt. Hij wees hierbij met name op
de belangentegenstelling tussen de
verschillende waterliefhebbers. ..De
naar schatting kwart miljoen surf-
plankbezitters in Nederland kunnen
in principe op het overvloedig in ons
land aanwezige water terecht", stelde
de minister, „maar helaas is niet
iedereen even vrolijk gestemd over de
kleurige aanblik van de surfzeilen".
De provinciale en lokale overheden
moeten, aldus Braks, zorgdragen voor
een goed recreatiebeleid. waarin
plaats is voor alle waterrecreanten.
ZEEUWSE
Wonen
Die onderzoekers van dat te
Middelburg gevestigde over
heidslichaam hebben er dezer
dagen toch een beetje van zit
ten te kijken.
Naar een aantal mensen had
den ze formulieren gestuurd
met vragen over het pendelwe
zen in Midden-Zeeland. Om
meer zicht te krijgen op ver
keersstromen en dergelijke.
Eén van de vragen was erop
gericht om na te gaan, ivaar-
om mensen niet wonen in de
plaats waar ze hun dagelijks
werk verrichten.
Net antwoord op één van de
formulieren was wel zeer bars.
„Te Vlissingen woont men
niet", stond er.
En ja hoor, de inzending
kwam uit Middelburg.
TERNEUZEN/MIDDELBURG E«
ex-ambtenaar van de gemeentelijke
sociale dienst van Terneuzen, A. A. P.
van Himme, wil dat de ambtenaren
rechter een beslissing van b en w om
hem geen vaste aanstelling te geven
nietig verklaart en het college ver
biedt in zijn plaats een ander te
benoemen, zolang er geen uitspraak
is gedaan.
De buitendienstmedewerker, die in
het kader van een tijdelijk dienstver
band met een proeftijd van een jaar
bij de gemeente werkzaam was. kwam
per 1 jum op straat te staan toen
directeur F. Willaert van de Terneu-
zense GSD een positief advies voor
een vaste aanstelling kort voor het
verstrijken van de proefperiode '180
graden wijzigde' omdat de vertrou
wensrelatie met Van Himme zou zijn
verstoord.
De doorslag gaf een rapport van de
sociaal rechercheur van de dienst
over het feit, dat de ambtenaar was
betrokken bij een plan van de raads
fractie Links Perspectief in Terneuzen
(een samenwerkingsverband van
PPR, PSP en CPN) om in de nieuws
brief, die de groepering publiceert in
één van de advertentiebladen, een
foto van deze functionaris af te druk
ken als 'waarschuwing' aan uitke
ringsgerechtigden
Van Himme, penningmeester van de
PPR in de Kanaalzone en actief in de
steunfractie van Links Perspectief,
zegt van meet af aan tegen het voor
nemen gekant te zijn geweest omdat
hij vreesde dat het zijn vaste benoe
ming zou doorkruisen. Bovendien
hadden de buitendienstmedewerker
al eerder signalen bereikt, dat zijn
politieke opstelling ten stadhuize niet
werd gewaardeerd.
Bezwaard
Omdat hij zich bezwaard voelde en
open kaart wilde spelen, lichtte hij
de groepschef van de buitendienst in.
Daarbij ontstond een discussie met
de sociaal rechercheur, die vervol
gens rapport uitbracht aan zijn supe
rieuren. Links Perspectief zou later
in een brief aan b en w afstand nemen
van het 'fotoplan' en nog eens onder
strepen. dat de GSD-ambtenaar er
geen enkele rol in speelde.
Voor directeur Willaert van de GSD
was het incident aanleiding om -
zonder Van Himme vooraf te horen -
zijn benoemingsadvies te wijzigen
„Je zou kunnen zeggen dat mijn cliënt
is gestraft voor zijn eerlijkheid en
oprechtheidzegt de Bredase advo
caat mr I. J. M. Woltring. die door de
buitendienstmedewerker in de arm is
genomen.
Donderdagmiddag speelde zich ach
ter gesloten deuren het eerste bedrijf
af van de procedure tegen het ontslag:
een raadkamerzitting van de voorzit-
(Slot Zie pagina 19 kol. 3) oe heer yan Himme voor het gebouw van de sociale dierist in Terneuzen.
„Het binnenkort te verschijnen Struc
tuurschema Openlucht-recreatie^ zal
een verzoek aan de provincies bevat
ten, waarin de opstelling van een
provinciale watersportverordening
wordt gevraagd" De minister prees in
dit verband bij voorbaat het concen
tratiebeleid voor de plankzeilsport in
het Veerse Meer Hij ziet dat als een
stap naar een goede inrichting van
het watergebied, waardoor een min of
meer vrijwillige zonering kan ont-
staan.
Gedeputeerde mr J. P. Boersma, te
vens voorzitter van het recreatie
schap 'Het Veerse Meer', zinspeelde
op een mogelijke zonering voor sur
fers op het Veerse Meer als het con
centratiebeleid mocht mislukken.
„Het water is er niet exclusief voor
surfers". waarschuwde de gedeputeer
de.
Belgische inbreng
Om de Belgische inbreng in de Veerse
Meerdagen idie vandaag beginnen) te
accentueren, was ook de consul-gene
raal W Verkamme van België in Rot
terdam aanwezig. G. Baaij, gedele
geerd commissaris van 'De Schots
man'. zag de bouw van het windsurf
centrum als de laatste fase in de
ontwikkeling van het recreatiecen
trum. Burgemeester P. Wisse van Wis
senkerke hield een rede. waarin hij
een beeld schetste van de ontwikke
ling van zijn gemeente van een puur
agrarische tot een belangrijke recrea
tieplaats. „In 1965 bedroeg het aantal
overnachtingen hier 180 000". vertel
de hij. „en in 1983 was dat al opgelo
pen tot 1.2 miljoen"
Tegelijkertijd met het windsurfcen
trum is ook een tentoonstelling ge
opend met foto's en kunstwerken
rondom het thema 'Water'. Belgen en
Nederlanders hebben hieraan meege
werkt. Als klap op de vuurpijl kreeg
de nieuwe voorziening aan het Veer
se Meer een officiële erkenning van
de ANWB. J. J. Ekcl, chef afdeling
consumentenbelangen, reikte aan
Bep Thijs van de in het centrum
gevestigde surfacademie een kwali
teit-garanderend stalen ANWB-bord
uit. Ieder jaar komt inspecteur W. G.
van Yperen naar Kamperland om te
kijken of de faciliteit nog aan de
voldoet.
PAGINA 13
VRIJDAG 22 JUNI 1984
YERSEKE Het mosselseizoen 198411985 heeft donderdag een aanvang Kweekplaatsen, veelal in de Waddenzee, naar Yerseke te vervoeren. Door de
genomen. Vanaf gisteren mochten kwekers mosselen aanvoeren naar de stofmenin het voorjaar zijn er maar iveinig mosselen beschikbaar Bovendien
haven in Yerseke, waar de mosselen tot 6 juli moeten verwateren om dan te zou de heersende warmte de kwaliteit slecht kunnen beïnvloeden. Het
wrden verkocht of verzonden. produktschap voor vis en visprodukten in Yerseke verwacht pas begin
volgende week de eerste lading mosselen in Yerseke. Het tijdstip waarop de
Dat betekent echter niet dat ook maar één mosselton (100 kilo) in Yerseke eerste mosselen mogen worden verkocht blijft echter vaststaan op vrijdag 6
mnnkwam. De kwekers waren er niet op gebrand om hun schelpdieren van de juli.
