INDRINGER
DELTAWERKEN
MENSENWERK
portunus
de kamer kan nooit
helemaal op slot
PZC/ weekendkrant
21
De beveiligingsdienst van de Tweede Kamer zat er woensdagavond
verslagen bij. Ondanks alle mooie elektronische apparatuur en de
dubbele, bewaakte deuren, was een demonstrant erin geslaagd door te
dringen tot in de vergaderzaal. Feilloos wist de Amsterdamse demonstrant
Bingel het zwakke punt van de beveiliging bloot te leggen: via het vrij
toegankelijke internationale perscentrum Nieuwspoort, dat een perma
nente, semi-bcwaakte doorgang naar het kamergebouw heelt.
En als een demonstrant eenmaal de
buitenste beveiliging is gepasseerd,
hoeft nauwelijks meer voor aanhou
ding gevreesd te worden. Neem een
opschrijfboekje onder de arm. een
pen achter het oor en iedereen kan
voor journalist doorgaan. Op een
drukke vergaderdag. zoals woens
dag. is de Tweede Kamer bomvol
met verslaggevers, die niemand eer
der heeft gezien. Ééntje meer valt
niet op.
De Amsterdammer had woensdag
niet over geluk te klagen. Normaal
gaat de deur tussen Kamer en
Nieuwspoort op drukke dagen op
slot om te voorkomen dat ongenode
gasten het gebouw kunnen betreden
Maar juist die woensdag hield de
nieuwe Commissaris van de Konin
gin in Zuid-Holland. Schelto Patijn,
in Nieuwspoort een afscheidsrecep
tie waardoor de tussendeur niet
dicht kon.
Twee keer wist Bingel door Nieuws
poort in de Kamer te komen Beide
keren liep hij door de tussendeur, die
door een beveiligingsbeamte werd
geopend omdat een journalist erdoor
wilde. De eerste keer bereikte Bingel
de vergaderzaal en sprak daar achter
het groene gordijn met mensen. Hij
werd door een bode verwijderd.
Tijdens drukke vergaderingen is het
naast kamerleden 'alleen aan mede
werkers van kamerleden met een
speciaal pasje toegestaan achter de
groe.ne gordijnen te verblijven. De
kamerbodes houden daar toezicht
op.
bekonkeld
Maar ook de tweede keer bereikte
Bingel de vergaderzaal. Hij sprak
PvdA-leider Den Uyl aan en vroeg
hem of nu al alles was bekonkeld.
Den Uyl mompelde iets, terwijl hij
diep in gedachten verzonken naar
hel debat luisterde. Bingels dacht
dat Den Uyl „ja" zei en werd zo boos
gijs korevaar
- vooral toen hij VVD-voorman Ed
Nijpels hoorde spreken - dat hij
„door het lint" ging.
Hij rende de zaal in en sprong op de
regeringstafel, vlak voor de neus van
de met stomheid geslagen premier
Lubbers en de ministers Van den
Broek (buitenlandse zaken) en De
Ruiter (defensie).
Twee kamerbodes verwijderden de
man na enkele ogenblikken. Na een
afkoelingsperiode (Bingel stortte ge
heel in en barstte in huilen uiti werd
In Brussel is het een stuk moeilijker om als demonstrant tot de
vergaderzaal van de volksvertegenwoordiging door te dringen dan in Den
Haag. De hele regermgswijk aan de Brusselse Wetstraat is namelijk sinds
1953 tot zogenaamde neutrale zone verklaard. Dat betekent dat er met
gedemonstreerd mag worden. Demonstraties worden door barricades van
politie en Rijkswachten ver van de parlements- en regeringsgebouwen
gehouden.
Toch lukte het vorig jaar aan enkele activisten in het kader van de taalstrijd
tot het zogenaamde Hemycycle, de vergaderzaal van de volksvertegenwoor
diging. door te dringen Op dat moment waren er overigens geen volksverte
genwoordigers aanwezig. Sindsdien, zo verklaarde een woordvoerder van
het parlement in Brussel, zijn de veiligheidsmaatregelen nog verscherpt
Op de publieke tribune wordt een strenge controle toegepast Bezoekers
kunnen bijvoorbeeld geen bandopnamen of aantekeningen van de debatten
maken, omdat zij ieder voorwerp dat ze eventueel naar beneden zouden
kunnen gooien, moeten afleveren.
In Bonn kan niemand zomaar het gebouw van de Bondsdag aan de Rijn in.
Voor de publieke tribune is een speciale pas vereist Maar ook de
afgevaardigden, ambtenaren en journalisten moeten een „Ausweis" hebben.
Dat is een klein, geplastificeerd identiteitsbewijs met foto. geldig voor een
jaar. De controle is redelijk streng. Bij alle ingangen moet een sluis tussen
twee deuren worden gepasseerd. De toegang tot de tribune voor publiek,
pers en diplomaten, alsmede die tot het „Hoge Huis", de vergaderzaal, zelf
worden eveneens bewaakt De vloer van de vergaderzaal mag uitsluitend
worden betreden door de leden van het parlement, de regering en de
Bondsraad
Het is vrijwel uitgesloten dat een „demonstrant" erin slaagt op de
regeringsbank te springen en dat is tot nu toe ook nooit voorgekomen. Vorig
jaar zorgden de „Groenen" echter voor een klein schandaal door tijdens een
regeringsverklaring van kanselier Helmut Kohl een spandoek in de
Bondsdag uit te rollen waarop solidariteit met Nicaragua" stond Ordebe
wakers kwamen in actie en Bondsdagpresident Rainer Barzel sprak een
berisping uit Hij wees erop dat de reglementen voorschrijven dat in de
Bondsdag alleen het gesproken woord discussiemiddel is
In de geschiedenis van het Franse parlement heeft het zich sinds
mensenheugenis niet voorgedaan dat vanuit het publiek iemand onuitge
nodigd tot het spreekgestoelte doordrong. Het Franse parlement is
gevestigd in het Palais Bourbon, een van de best verdedigde forten van de
stad. Een constante bewaking rond het hele gebouw zorgt ervoor dat
niemand onopgemerkt kan binnendringen, en dranghekken staan klaar om
te worden opgesteld, mochten zich tekenen van een samenscholing
voordoen
Om de gedachte van een echte democratie hoog te houden, hebben steeds de
eerste tien wachtenden in de rij voor de publieke tribune toegang, verder
komt niemand op de publieke tribune zonder daartoe vooraf door een
parlementslid te zijn uitgenodigd- Weliswaar verstrekken veel parlementa
riërs 'uitnodigingen' zonder de kandidaat te kennen, maar dan nog komt die
op een tribune terecht die zich In de halfronde vergaderzaal helemaal op de
tweede etage bevindt, Zoals een woordvoerder van het Palais Bourbon het
uitdrukte: „Niet alleen val je midden tussen de afgevaardigden als je eraf zou
springen maar je pleegt ook nog zelfmoord"
de indringer aan de beveiligings
dienst overgeleverd. Inmiddels was
een Haagse hulp-officier van justitie
in de Tweede Kamer gearriveerd. Er
werd een proces-verbaal opgemaakt
wegens lokaalvredebreuk Vervol
gens werd Bingel het gebouw uitge
zet De Amsterdammer toog weer
naar zijn tentje op het Haagse Malie
veld Overigens werden later op de
zelfde avond nog twee in punkkle-
ding uitgedoste meisjes achter de
groene gordijnen aangetroffen. Die
bleken in het gebouw verdwaald te
zijn
De les voor de Tweede Kamer ligt
voor de hand Het lek in de beveili
ging bij Nieuwspoort moet worden
gedicht. De voorlichter van de Ka
mer onderstreept dat voortaan strik
ter de hand /al worden gehouden
aan de regel dat de tussendeur dicht
moet op spannende dagen. Mocht
het onvermijdelijk zijn dat de deur
openblijft, dan moet er maar een
'beveiligingsmannetje' bij worden
gezet, zoals bij de andere toegangs
deuren van de Tweede Kamer altijd
het geval is.
laconiek
Alle betrokkenen hebben het geval
van de demonstrant verbazend la-
koniek opgenomen. Geen paniek,
niet tegen te houden, we kunnen van
het parlement toch geen ondoor
dringbaar fort maken, zijn globaal
genomen de reacties op het voorval.
De beveiliging van de Kamer zit ook
in een moeilijk parket. De dienst, die
verantwoordelijk is voor de veilig
heid van de kamerleden, wil het
gebouw maximaal afschermen. Maar
de politici menen dat het parlement
optimaal bereikbaar moet zijn voor
het publiek. Politiek mag zich niet
opsluiten in een ivoren toren, menen
zij. In dat spanningsveld zal altijd
wel een gaatje te vinden zijn voor een
vastbesloten demonstrant.
Maar stel nu eens dat de Amster
dammer met echt kwade bedoelin
gen de zaal was ingelopen. Hij stond
vlak voor de premier, die in de ogen
van de vredesbeweging toch een
schandelijk kruisrakettenbesluit
heeft genomen. Hij had tijd genoeg
om Lubbers een schop te verkopen of
om van een wapen gebruik te maken
(als hij dat bij zich had gehad).
Dat weinigen denken dat demon
stranten zo ver zullen gaan, is niet
verwonderlijk In Nederland is in
eeuwen geen enkele politicus het
slachtoffer geworden van een aan
slag. laat staan dat een politicus is
vermoord In de Haagse binnensthd
is het dan ook eerder regel dan
uitzondering dat bewindslieden zon
der enige vorm van bewaking tijdens
de lunchpauze even rondlopen, zoals
ook ambtenaren gewoon zijn te
doen. Zelfs Lubbers loopt zonder
beveiliging op het Binnenhof rond,
alsof er geen demonstraties tegen
het kabinetsbeleid bestaan
Alleen ten tijde van de spanningen,
zoals bij de Molukse acties, worden
leden van het kabinet beveiligd.
Slechts de leden van het Koninklijk
Huis kunnen zich permanent verheu
gen in de aanwezigheid van lijfwach
ten bij openbare optredens
En dan valt het des te meer op als
een buitenlandse hoogwaardigheids
bekleder Nederland bezoekt. Toen
Mitterrand Den Haag met een be
zoek vereerde, werd het, hele Binnen
hof afgezet en waren overal veilig
heidsagenten (binnenlandse en bui
tenlandse. in uniform en in burger)
gestationeerd Toen de Amerikaanse
vice-premier Bush in Nederland was.
werd zelfs een gedeelte van de Haag
se binnenstad hermetisch voor bui
tenstaanders afgesloten
In Nederland denken we blijkbaar -
ten minste als het om eigen politici
gaal - dat we aan de bcveiligings-
uaanzin in de ons omringende lan
den niet mee moeten doen. Onze
open democratie moet er tegen kun
nen als ministers vrij rondlopen. In
het verlengde daarvan blijft ook de
bewaking van de Tweede Kamer in
tweeslachtigheid steken: een on
doordringbaar fort of een open ge
bouw.
De rust van de krabben die zich hebben genesteld in de aangroeiing op een van de
funderingsmatten in de stroomgeul Roompot van de Oosterscheldemonding wordt
abrupt verstoord. De dieren proberen een veilig heenkomen te zoeken wanneer het felle licht
van het bodeminspectievaartuig Portunus over de mat tast. Maar ze hoeven niet bang te zijn.
De grote mechanische krab (Portunus is latijn voor zwemkrab) is niet op zoek naar kleinere,
levende naamgenoten. Het wonderlijke voertuig speurt naar beschadigingen, stenen of zand
op de funderingsmat. Dat gebeurt in een hoog tempo. Voordat de krabben goed en wel
doorhebben wat ze overkomt, zijn het duister en de rust al weer teruggekeerd.
Aan boord van de Wijker Rib is het cialiseerd in onderwatervehikels, tilwerk. Daarna wordt het voertuig
geschrokken gescharrel van de krab- meetapparatuur en computers. Een aan de navelstreng neergelaten,
ben goed te volgen op een batterij van deze vijf is Skadoc 77 BV uit In een container op het dek van de
televisieschermen. Jammer genoeg al- Yerseke, waar het mechanische ge- Wijker Rib is de centrale ingericht
leen in zwart-wit. Maar omdat de deelte is vervaardigd. van waaruit de Portunus wordt be-
Portunus niet is ontworpen om flora Het voertuig heeft rupsbanden om diend. De ruimte doet denken aan een
en fauna op de Oosterscheldebodem rechtuit te rijden en wielen om boch- vluchtleidingscentum. Een groot pa-
te bestuderen, zijn kleurenbeelden ten te maken. Aan de voorkant zijn neel vol flikkerende lampjes en beeld-
niet nodig. Ook zonder kleur is de mat zes in perspex gevatte camera's en schermen, gedempte verlichting en
uitstekend zichtbaar. Haarscherp te- lampen gemonteerd. Ook is de Portu- zachte stemmen,
kenen de stiknaden van de verschil- nus uitgerust met sonar- en plaatsbe- De bestuurder van het inspectievoer-
lende banen doek, de randen en de palingsinstrumenten. Eerst was het tuig. R. Karsten (39» uit Ridderkerk,
schoteltjes op de pennen dwars door 900 ton zware wagentje verder nog zit in een stoel van het model dat in
de mat zich af. voorzien van zanddiktemeters, maar cockpits van verkeersvliegtugien
De bovenmat Roompot 9 ligt er goed deze apparatuur is ervan verwijderd staat. Hij is dan ook niet de chauffeur
bij. Er zijn geen scheuren of andere nadat gebleken was dat de aanzan- van de bodemkruiper, maar de piloot,
beschadigingen te zien. Ook komt de dingen op de matten minder groot Aan zijn stoel zitten een stuurknup-
Portunus geen stenen of andere ob- waren dan was verwacht en de zuig- peltje en een paneel met knoppen
stakels tegen en er ligt maar weinig monden van de Cardium en de Maco- vast. Daarmee beweegt hij het vehi-
zand. Op sommige plaatsen valt al- ma de matten beter schoonzogen dan kei. Zo'n comfortabele stoel is geen
leen wat mosselgroei waar te nemen, was gehoopt. luxe. De Portunus is wel eens achttien
Sinds de Portunus in 1982 voor het Een nieuwigheid - nog maar enkele uur vrijwel onafgebroken in touw ge-
eerst de Oosterschelde indook, heeft maanden geleden op de Portunus
het inspectievoertuig al enkele hon- aangebracht - is een jet-installatie,
derden kilometers over de funderings- een krachtige waterstraal, waarmee
matten afgelegd. En het maanlander- stenen van de matten kunnen worden
achtige wagentje heeft die afstand gespoten. Aan een soort navelstreng
niet alleen vrijwel zonder pech gere- (een kabel waardoorheen allerlei
den, ook zijn speurende taak heeft hij draadjes lopen voor het transport van
vlekkeloos verricht. Dat moeten zelfs de besturings- en beeldsignalen i
de pijlerdambouwers die aanvanke- wordt de bodemkruiper in en uit het
lijk hun twijfels hadden over de zin water getild,
van dit nieuwe stukje gereedschap
toegeven. De Portunus heeft precies (j
rinus antonisse
en ben jansen
weest. Dan is een goede stoel voor
waarde om een pijnlijke rug te voor
komen.
videi
aan zijn doel beantwoord
Het is natuurlijk in beginsel ook mo De handelingen aan boord van de
gelijk om de funderingsmatten door Wijker Rib, het moederschip van de
duikers te laten inspecteren. Maar dat Portunus, verraden routine. De be- Naast piloot Karsten zitten twee
is gezien de grote opervlakten van de manning van dit voormalige bodem- waarnemers. Zij houden ieder drie
matten (een ondermat heeft een leng- karteringsvaartuig telt elf koppen, beeldschermen in de gaten. De zes
te van 200 meter en een breedte van 42 Zes om het schip te laten varen en het schermen geven weer wat de came-
meter; een bovenmat is 60 meter lang inspectievoortuig op de Oosterschei- ra's aan de voorkant van de Portunus
en 29 meter breed) en het slechte zicht debodem te laten zakken en vijf voor zien. Het beeldsignaal wordt vaslge-
ln de Oosterschelde nauwelijks te de bediening van het vehikel. legd op zes videorecorders,
doen. Daarbij komt dan nog dat dui- Als de waarnemers een scheur of een
kers alleen omstreeks de kentering Schipper J. Hoogesteger (47) uit Nieu- andere beschadiging in een mat zien,
kunnen werken. De Portunus echter werkerk vaart de Wijker Rib naar de kunnen ze met een druk op de knop
kan stroomsnelheden tot 2.5 meter locatie Roompot 8. waar in de loop de beeldbanden van een elektronisch
per seconden weerstaan. En boven- van volgende week als alles volgens merkteken voorzien, zodat de betref
dien heeft het voertuig niet te maken de plannen verloopt een pijler zal fende passage van de band later ge-
met decompressietijden. worden neergezet. Een draad wordt makkelijk kan worden opgezocht.
aan een boei vastgemaakt, zodat het Met behulp van plaatsbepalingsappa-
Wütenrraal schip gemakkelijker in positie kan ratuur wordt verder genoteerd waar
worden gehouden. de Portunus zich op een mat bevindt,
Dc Portunus is in opdracht van rijks- Dan kan de Portunus overboord Een zodat precies kan worden bepaald
waterstaat ontworpen en ontwikkeld speciaal daarvoor ontworpen kraan waar een eventuele schade zit.
-en wordt thans.bediend - door de met op de frommel de honderden Aanvankelijk inspecteerde de Portu-
vennootschap onder firma NeCOS, meters navelstreng tilt het wagentje nus zowel onder- als bovenmatten,
een samenwerkingsverband van vijf van het dek. Tot even onder de water- Later werd besloten het onderzoek tot
Nederlandse bedrijven die zijn gespe- oppervlakte doen twee draden het de bovenmatten te beperken en alleen
bij een vermoeden van schade de
ondermat aan een controle te onder
werpen. De Portunus heeft de boven
mat in anderhalf uur tijd van centime
ter tot centimeter bekeken. Met be
scheiden trots wijst de bemanning
van de Wijker Rib erop dat een duiker
daar minstens een week over zou
doen.
Hoe secuur de inspecties met de bo
demkruiper verlopen blijkt wel uit het
feit dat duikers nogal eens moeite
hebben een door de Portunus opge
spoorde ongerechtigheid op een mat
te vinden Het onderwatervoertuig
heeft ook regelmatig sleutels, strop
pen en dergelijke op de matten aange
troffen die op werkschepen overboord
waren gevallen.
redden
Ir. W. Korf (33) van rijkswaterstaat
Deltadienst is zeer te spreken over de
ervaringen met de Portunus. „Er is
heel snel. heel gericht en kwalitatief
erg goed mee te werken", vertelt hij.
„Wij hebben er bijna nooit proble
men mee gehad. Alleen in de beginfa
se viel-ie een keer uit en toen hebben
we 'm voor een aanstormende Jan
Heijmans moeten redden".
Voor Korf is de Portunus geslaagd als
inspectievaartuig, als meetvoertuig
en als vehikel waarmee onder water
werkzaamheden kunnen worden ver
richt. Het wagentje heeft compleet
met apparatuur en de aanpassing van
de Wijker Rib ongeveer 11 miljoen
gulden gekost. Later is de bodemkrui
per voorzien van een beweegbare a
met een camera, een stroommeter en
een profielmeter Kosten: nog ee
ruim een miljoen gulden
Korf: „We veronderstelden dat
daarmee nog betere resultaten kon
den bereiken. Maar dat bleek niet het
geval te zijn. Je kunt natuurlijk
achteraf gemakkelijk praten als je
zegt: da's dan geld weggegooid, maar
we zijn hier bezig met nieuwe technie
ken. Daar probeer je het uiterste uit te
halen. En dat valt dan wel eens te
gen".
Omstreeks 1 november komt een eind
aan de werkzaamheden waarvoor de
Portunus is gebouwd. Dan wordt de
laatste pijler geplaatst en even daar
voor moet voor het laatst een mat
worden geïnspecteerd Het lot van de
bodemkruiper daarna is onzeker
Rijkswaterstaat streeft er in de e
ste plaats naar het voertuig te verko
pen. Er is al wat belangstelling vc
Andere mogelijkheden zijn de Portu
nus netjes ingepakt voorlopig op te
slaan of er een andere gebruiksbe-
stemining voor te vinden.
foto: wim riemens
**.**3