IS
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Saoedi's schieten twee
Iraanse F-4's neer
Dinsdag debat
over raketten
Wwv'ers niet achteruit
kleintjes
BELANGRIJK SIGNAAL'IN GOLFOORLOG
n
Sikhs omsingeld
VS-escorte tankers
VRIJDAG HOORZITTING
Israëlische
blokkade
Libanese
centrale
Protest
sociale
diensten
CDA WIL LANGDURIG WERKLOZEN ONTZIEN
lelt
genai
ntine
ïeuze.
its va>
die
de rj
Opklaringen, later buien
In de ochtend zonnige perioden, la
ter in de middag toenemende bewol
king met kans op buien. Tempera
tuur omstreeks 15 graden. Zwakke
tot matige wind uit zuidwest.
227e jaargang no. 128
e Woensdag 6 juni 1984
kunt u telefonisch opgeven. Bel
01184-15144 Terneuzen 01150-94457
01180-27651 Hulst 01140-14058
011.00-16140 I Zierikzee 01110- 5380
MADRID (ANP) - Premier Lubbers is van mening dat het mogelijk moet zijn
om in de Europese Gemeenschap de huidige crisis te overwinnen. Volgens
Lubbers is de EG al bezig de crisis te boven te komen. „Het moet mogelijk
zijn de huidige blokkades te doorbreken. Met een pas op de plaats zijn we
niet gebaat". Lubbers zei dit dinsdag in Madrid op een persconferentie die hij
samen met de Spaanse premier Gonzalez gaf aan het einde van zijn
tweedaagse bezoek aan Spanje.
Zowel Lubbers als Gonzalez benadrukten dat bij de onderhandelingen over de
toetreding van Spanje tot de EG de politieke wil om het eens te worden
centraal moet staan. Lubbers gaf een nadere toelichting op de gedachte dat er
meer contacten moeten komen tussen de kleinere EG-landen. zoals hij vorige
week ontvouwde in de Spaanse krant El Pais. De Nederlandse premier speelde
daar met de gedachte van een nauwer contact tussen de Benelux-landen,
Italië en Spanje, als tegenwicht voor de frequente contacten tussen de grote
drie- de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannie. Lubbers'
Spaanse collega Gonzalez ging overigens nauwelijks op deze suggestie in.
De WD-kamerleden Weisgras en Voorhoeve willen van premier Lubbers
opheldering over diens uitspraken in Spanje dat de Benelux en Italië na
toetreding van Spanje tot de Europese Gemeenschap in nauwe samenwerking
met dat land een tegenwicht zouden moeten bieden tegen de dnehoek
Londen-Parijs-Bonn.
1-44; ft
WASHINGTON (UPI/AFP) - De Saoedische luchtmacht heeft dinsdag twee gevechtsvliegtui
gen neergeschoten. Het waren Iraanse F-4 jachtbommenwerpers. Het incident liep bijna uit
op een grootscheeps luchtgevecht tussen tientallen vliegtuigen. Dit is uit zeer betrouwbare
diplomatieke bron in Washington vernomen.
Abortus
Ook abortus in klinieken hootl
in het ziekenfondspakket,
vindt de Kamer.
(PAGINA 3)
Dating
De uitgevers zijn bezorgd over
de forse daling van de verkoop
van (vooral algemene) boeken
m 1983.
(PAGINA 7)
Privatisering
B. en w. van Vlissnigen willen
snel meer duidelijkheid over
mogelijke privatisering en de
gevolgen daarvan bij het
'loodswezen
(PAGINA 9)
Dubbel
Auteur en illustrator Wim Hof
man valt dubbel in de prijzen:
zijn boek 'Aap en Beer' is
bekroond met de Gouden Pen
seel en de Zilveren Griffel.
(PAGINA 9)
Radio en televisie: 2.
Binnen- en buitenl.: 3 en 5.
Financiën, economie: 7.
Provincie: 9, 11, 13 en 15.
Sport: 16 en 17.
Uit informatie, die gedeeltelijk was
gebaseerd op Saoedische bronnen,
bleek dat twee in de lucht bijgetankte
Saoedische F-15-gevechtsvliegtuigen,
die verkenningsvluchten uitvoerden
ter bescherming van de scheepvaart,
door een AWACS-radarvliegtuig naar
twee Iraanse F-4s werden gedirigeerd.
Deze vlogen in de buurt van een klein
Saoedisch eiland ongeveer 84 km van
de westelijke oever van de Perzische
Golf. De Saoedische vliegtuigen vuur
den twee raketten af die beiden doel
troffen.
Het incident leidde bijna tot een
grootscheeps luchtgevecht. Op een
bepaald moment waren er meer dan
twintig Saoedische en Iraanse ge
vechtsvliegtuigen in de lucht, die el
kaar enige tijd bespiedden voor ze
terugkeerden naar hun bases.
Versterking
Nadat de twee Iraanse toestellen wa
ren neergeschoten, zag het Ameri
kaanse AWACS-radarvliegtuig drie
andere Iraanse gevechtsvliegtuigen
die in het Iraanse luchtruim rondcir
kelden. De Saoedische luchtmacht
kreeg daarop versterking van drie
vliegtuigen en de Iraniêrs beant
woordden dit met het sturen van
meer toestellen.
In totaal waren er op dat moment 11
Iraanse vliegtuigen in de lucht. Ook
de Saoedi's brachten in totaal 11
gevechtsvliegtuigen in de lucht en er
heerste een gespannen situatie die
„verscheidene minuten" duurde tot
dat de Iraniërs de aftocht bliezen.
Amerikaanse functionarissen wilden
geen commentaar geven, maar zeiden
wel geen reden te hebben aan de
Saoedische versie te twijfelen,
ins Bandar Bin Sultan al-Saud, de
Saoedische ambassadeur in Washing
ton. verklaarde tegenover verslagge
vers: „Wij hebben onze uiterste best
gedaan een vreedzame oplossing te
vinden voor deze oorlog tussen Iran
en Irak. Maar het minste dat wij
vragen is dat men ons niet betrekt in
de oorlog. Wij hebben beiden opgeroe
pen niet te escaleren. Helaas werd
onze soevereiniteit geschonden en wij
hebben uit defensieve overwegingen
precies zo gereageerd zoals wij had
den aangekondigd"
If,
ar ri I
NEW DELHI (RTR-UPI-DPA-AFP)
- In de Indiase deelstaat Punjab
hebben dinsdag militante sikhs,
die zich hebben verschanst in de
Gouden Tempel in hun „heilige"
stad Amritsar, met zware wapens
geschoten op Indiase regerings
troepen die het complex omsinge
len.
Daarbij vielen twee doden en vier
gewonden. Van de honderden sikhs
die m de tempel zouden zitten
gaven zich er veertig over nadat
militairen hen daartoe via luidspre
kers hadden opgeroepen. De rest
weigerde (voorlopig) gehoor te ge
ven aan de oproep.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van binnenlandse zaken
schoten de extremisten voor het
eerst met zware wapens op het
leger.
Foto gewapende Sikhs houden de
Indiase troepen vanaf de tempel in
de gaten
Signaal
BAHREIN (RTR/UPI) -
Arabische olietankers
die buiten het gebied
varen dat Irak heeft uit
geroepen tot oorlogsge
bied in het noorden van
de Perzische Golf wor
den gevraagd of onge
vraagd begeleid door
Amerikaanse oorlogs
bodems. Dit is dinsdag
in scheepvaartkringen
vernomen.
De functionarissen zei
den dat het militaire
scheepvaartverkeer de
laatste dagen aanzien
lijk is geïntensiveerd.
Olietankers worden
geëscorteerd zonder
voorafgaand overleg
met de Arabische Golf
staten. Tenminste twee
schepen met bestem
ming Kuweit werden be
geleid door Amerikaan
se oorlogsbodems in een
zone waar vier tankers
zijn aangevallen, zo
werd er aan toegevoegd.
Uit genoemde diplomatieke bron
werd vernomen dat het neerschieten
van de vliegtuigen gezien moet wor
den als een „belangrijk signaal". ..In
de eerste plaats aan de Iraniërs dat
wij vastbesloten zijn onszelf te verde
digen, maar ook een signaal aan de
bevolking van de Verenigde Staten
dat wij en onze beschermers het bij
het rechte eind hadden toen wij zei
den dat wij onszelf konden verdedigen
als we maar de benodigde middelen
zouden ontvangen".
Op de dag die in Iran wordt gevierd
als het begin van de islamitische
revolutie zijn dinsdag bij een Iraakse
luchtaanval op de Koerdische grens
plaats Baneh volgens berichten uit
Teheran minstens 600 mensen gedood
of gewond. Iran heeft gedreigd 11
Iraakse steden als vergelding te zullen
bombarderen.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer zal volgende week dinsdag praten
over het kabinetsbesluit over de kruisraketten. Tegen de zin van de oppositie
drukten CDA en VVD er gisteren door. met steun van D'66 en klein rechts, dat
die dag het kernwapenbeleid aan de orde komt in een openbare vergadering
van de Tweede-Kamercommissies voor buitenlandse zaken en defensie. De
commissie voor defensie besliste gisteravond dat vrijdag eerst een hoorzit
ting zal plaatsvinden.
BEIROET (RTR) - Israël zet de Liba
nese regering onder druk door de
brandstoftoevoer naar de grootste
elektriciteitscentrale in Libanon te
blokkeren. Ook zijn telefoon- en te-)
lexverbindingen tusssen het zuiden
en de rest van het land afgesneden, zo
verklaarden Libanese functionaris
sen dinsdag.
Het gaat om de elektriciteitscentrale
van Jiyeh, die even ten noorden van
de Israëlische defensielijn in Zuid-
Libanon ligt en zorgt voor bijna de
helft van Libanons energievoorzie
ning. De centrale bevindt zich op
S!w ,S? """T1,1 eeC°"t™leerd,<d<>°' gaa, op ju,, vurmouuu.iju
ttetelijke milities, die vriendelijk 3rie H CDA hffft
tegenover israel staan. De olie moet
Ambtenaren van de ge
meentelijke sociale dien
sten uit het hele land pro
testeerden gisteren in Den
Haag tegen de 1-juli-maat-
regelen.
Foto: ambtenaren van de
sociale diensten op het Bin
nenhof.
Zie ook pagina 5.
Dinsdag bleek dat de drie kleine
christelijke fracties ter rechterzijde
van het CDA niet op voorhand het
kabinetsvoorstel steunen en zeer kri
tisch zijn De PvdA en de kleine linkse
partijen verzetten zich fel tegen de
haast met het kamerdebat. De socia
listen wilden vasthouden aan het eer
dere besluit om op 18 juni in een
vergadering van beide commissies
over het kernwapenhoofdstuk van de
Defensienota te praten.
CDA en WD hielden echter voet bij
stuk. Maar hoewel CDA-fractieleider
De Vries liever al deze week had
gedebatteerd, stelde hij dinsdag na de
vele kritiek op die haast voor. mede
namens de WD-fractie. om het debat
te houden op 12 juni. De Vries' wens
om dan een debat in de gehele Kamer
te houden en met in een commissie
vergadering, werd echter met gehono
reerd.
Kamervoorzitter Dolman wees dat op
basis van het reglement van orde van
de Kamer af Daarin staat dat over
nota's, zoals de Defensienota, altijd
eerst in een uitgebreide commissie
vergadering moet worden gesproken.
Nu is afgesproken dat de Tweede
Kamer na de commissievergadering
van dinsdag, op woensdag 13 juni
alsnog voltallig over de kruisraketten
zal kunnen praten, zodat dan ook
gestemd kan worden.
Vice-voorzitter Meijer van de PvdA-
fractie zei dat de PvdA-fractie zich
„geprangd en geprest" voelt m een
besluitvormingsprocedure, die naar
zijn maatstaven niet zorgvuldig is.
Kritiek
De drie kleinere christelijke fracties
samen goed voor zes Kamerzetels,
zijn dinsdag na een eerste ronde van
fractieberaad tot „zeer kritische"
conclusies gekomen over het kruisra
kettencompromis.
Schutte (GPV) ging in zijn commen
taar het verste: „In deze vorm onac
ceptabel." Schutte deelt in belangrij
ke mate de argumenten van zijn colle-
Slot zie pag. 3 kol. 6)
DEN HAAG (GPD) - De uitkering
voor langdurig werklozen (wwv)
gaat op 1 juli vermoedelijk niet met
n.„dinsdag besloten vast te houden aan
perttein worden aangevoerd van een d d d bij d korlingcn
raffinaderij in Zahram, dat ligt in het - - v - - -
door Israël bezette deel van Libanon.
Hit bronnen in Sidon is vernomen dat
pakket maatregelen.
op bovenminimale uitkeringen ont
zien wordt. Het besluit van de fractie
slaat een gat van f 75 miljoen in het
den werden tegengehouden door Is
raëliërs.
dinsdag geen overeenstemming kon- voorstel om de wwv-uitkermgen te sociale premies met 0,8 procent moge
den bereiken over aanpassingen van ontzien de steun van de socialisten zal ujk. Ook Kan het geld gebruikt wor-
het bezuinigingspakket. kwam de krijgen. den om knelpunten bij dc stelselher-
christen-democraat Weijers met een Aan de vooravond van het debat ziening op te vangen,
wijzigingsvoorstel om de wwv'ers uit sprak FNV-vice voorzitter Herman Hel pakket maatregelen, waar de Ka-
te zonderen van de kortingen. Hij Bode et de vaste kamercommissie rner al op donderdag over zal stern-
diende zyii/amendement gisteravond voor sociale zaken in een laatste men, behelst naast de drie procent
in na overleg met minister De Koning poging dc kortingen te verhinderen, korting op de daglonen van ww. wao
en staatssecretaris De Graaf Desge- In een toelichting op een eerder ver- en wwv (opbrengst f 300 miljoen) nog
vraagd zei Weijers dat de extra uitga- zonden brief liet hij weten dat door een wijziging in de verrekenmgsproce-
Nadat CDA en WD maandag en Ve geboekt wordt als een tegenvaller
wallers bij de sociale fondsen de dure tussen de sociale fondsen Deze
ADVERTENTIE
maatregel, indertijd voorgesteld door
de vakbeweging en gesteund door de
FLATTEUZE DAMESMODE
Nieuwe Burg 31
Middelburg
Tel. 01180-2837
MODEHUIS VOOR GROTE EN SPECIALE MATEN
voor de rijksoverheid. doorvoering van de korting niet lan-
lenl(hef zogeno^^UuthiTalfketf^s Tn PlaaLs van een vermogenstekort gehele Kamer, leidt tot een besparing
dlnsdaK^ond^egonnen Dufdelük !s van 1,5 miljard b.j de fondsen lijkt er van f 380 miljoen,
dat een meerderheid van de Tweede een meevaller van f 1 miljard te Enkele kleinere posten voegen nog
Kamer de hoofdliinen van de kor- ontstaan Deze meevaller maakt het f 90 miljoen aan de bezuinigin-
SooïsteïlS^ vSïettobfnet £l mogelijk om met te hoeven vooruitlo- Ren toe. terwij. het afcic» van een
aanvaarden pen op komende stelselherziening, verdere verlaging van het minimum
Daarnaast kondigde hij aan dat ook dagloon de overheid f 20 miljoen
De PvdA wijst de maatregelen af. De voor de Ziekenfondsraad met een kost. Samen leidt dit pakket tot een
WD-fraclie wil de voorstellen onver- meevallend tekort waarschijnlijk bezuiniging van f 760 miljoen in dc
kort doorvoeren, terwijl het CDA al- lijkt, hoewel hij de grootte van de tweede helft van dit jaar. Het kabinet
leen een uitzondering wil maken voor meevaller nog niet kon aangeven. hoopt nog steeds de stelselherziening
de groep langdurig werklozen Het Volgens Bode maakt de meevaller bij °P 1 januari geregeld te kunnen heb-
valt te verwachten dat het CDA- het fondsen een verlaging van de ben.
Helft huurschuld
aan lege flessen
HOOGEZANG (GPD) - De ont
ruiming van een woning in Hoo-
gezand heeft de gemeentelijke
reinigingsdienst gisteren han
den vol werk gekost. In het huis
waarvan de bewoner een grote
huurschuld heeft, werd een enor
me ravage aangetroffen. Duizen
den lege bier- en sterke drank
flessen lagen overal in de wa
ning. Alleen al met bierflessen
kon een bouwcontainer worden
gevuld. Daarnaast werd nog een
groot aantal lege limonadefles-
sen aangetroffen. Andere flessen
zonder statiegeld verdwenen in
de glascontainer
De hoeveelheid is zo groot dat de
reinigingsdienst de flessen met
statiegeld waarschijnlijk alleen
bij de fabriek kwijt kan. Het
aantal lege flessen wordt ge
schat op 10 000 De waarde hier
van is circa 1500 gulden, onge
veer de helft van de huurschuld.
Het huis werd ontruimd in op
dracht van de Woningstichting
Volksbelang.
Splitsing Zuid-Holland Een
meerderheid van de Tweede Kamer
verzet zich tegen de intrekking van
het wetsontwerp tot splitsing van de
provincie Zuid-Holland. Zij wil dat
minister Rietkerk (binnenlandse za
ken) een Nota naar aanleiding van het
Eindverslag naar de Kamer stuurt,
zodat die in een debat kan beslissen of
de splitsing door moet gaan of niet
r
D-Day voor
de vrijheid
-r Tandaag, woensdag 6 ju-
'V^L I V ni, is het precies veertig
jaar geleden dat de invasie
begon. Niet alleen de oudere
generatie, die 'het allemaal-
heeft meegemaakt', maar ook de over
grote meerderheid van de na de oor
log geboren Nederlanders weet bij het
horen van het woord invasie, dat de
landing van de geallieerde troepen op
de stranden van Normandie wordt
bedoeld. D-Day, 6 juni 1944, Decision-
Day, de beslissende dag, bestormden
geallieerde troepen de versterkte kust
van hel vasteland van Europa. Zij
kwamen om de Europese democra
tieën van het Duitse juk te bevrijden.
Duizenden van hen lieten het leven,
opdat Belgen. Fransen, Nederlanders,
Denen en Noren en nog een handvol
andere nationaliteiten in vrijheid zou
den kunnen leven Het was in zwart
wit termen geredeneerd een strijd van
goed tegen kwaad. Hitler-Duitsland
was de personificatie van alles wat
slecht was. De 'goeden', dat waren de
Engelsen en Amerikanen, de Canade
zen en voor velen ook de Russen, die
m de eindeloze steppen van Europees-
Rusland in een genadeloze strijd met
de Duitse legers waren gewikkeld.
Voor onze vrijheid vloeide het bloed
van tienduizenden jongemannen, die
van ver over zee naar een voor hen
onbekend land waren gekomen om
geknechte volkeren de vrijheid te
brengen D-Day 1984 worden zij her
dacht. Wordt op honderden plaatsen
en bij duizenden gelegenheden gezegd
of geschreven, dat hun offer niet voor
niets mag zijn geweest. Gelukkig we
ten de meeste Nederlanders niet wat
het betekent te moeten leven onder
vreemde heerschappij. Degenen die
de oorlog bewust hebben meege
maakt. hebben maar één wens dit
nooit weer.
Op vele plaatsen in Normandië zijn
de afgelopen dagen de geallieerde
militairen herdacht, die op de dag van
de landing en in de weken daarna het
leven verloren. Vandaag is er een
herdenkingsbijeenkomst, waarop de
westelijke geallieerde leiders aanwe
zig zullen zijn Zelfs president Ronald
Reagan is uit Amerika overgekomen
om de doden uit de Tweede Wereld
oorlog te eren. De westelijke geallieer
den van toen, zullen vandaag zij-aan-
zij staan op het strand in Normandië,
waar veertig jaar geleden de bevrij
ding van Europa begon. Tussen de
staatslieden geen Helmut Kohl, de
Westduitse bondskanselier, die in de
oorlog een opgroeiende knaap was.
Hoewel in Normandie meer Duitsers
liggen begraven dan geallieerden,
heeft de Franse president Mitterrand
gemeend de Westduitse regering niet
te moeten uitnödigen. Het hoort niet
dat overwinnaars naast overwonne
nen staan, is het officiële standpunt
Rationeel geredeneerd zou veertig
jaar na D-Day vriend en vijand 'hand-
in-hand' moeten kunnen gaan, zeker
nu de (West)duitsers al zovele jaren
deel uitmaken van het westelijk bond
genootschap. De oorlog leent zich
echter niet voor een dergelijke ratio
nele benadering Nog altijd zijn de
wonden niet geheeld, zijn de herinne
ringen nog te bitter Emotioneel beke
ken horen de Duitsers er niet bij.
Herdenking van de gevallen betekent
onvermijdelijk stilstaan bij het doel
van de geallieerde kruistocht in Euro
pa: de strijd tegen tyrannie en onder
drukking. de strijd voor een
rechtvaardige wereld. Nazi-Duitsland
toonde de wereld een onmenselijk en
boosaardig gezicht. Alles waarvoor de
geallieerde stonden, had geen enkele
waarde in het Duitsland van Hitier
Als de westerse geallieerden nu teza
men met de Duitsers de doden van
Normandië zouden herdenken, zou dit
kunnen worden uitgelegd als een
rechtvaardiging achteraf van de da
den van de Duitsers Voor hun optre
den tussen de jaren 1939-1945 bestaat
echter geen enkele rechtvaardiging.
Is voor het Westen D-Day in vele
opzichten een dag om blijvend te
gedenken, de Russen hebben er zo
hun eigen gedachten over De geal
lieerden van toen. zijn na 1945 snel uit
elkaar gedreven De afgelopen weken
is een felle campagne gevoerd in de
Russische pers tegen de betekenis
van D-Day Geheel in de lijn van de
verharding van standpunten in de
relatie Oost-West laten de Russen
zich uiterst laatdunkend uit over de
oprichting van "een tweede front'. Het
'eerste front' - voor de Sowjet-Unie
verreweg het belangrijkst - is de strijd
van de Russen tegen Hitler-Duits-
land, die zich in de jaren '41 tot '43 in
hoofdzaak op Sowjetgrondgebied af
speelde en die twintig miljoen Russen
het leven heeft gekost Voor het eerst
sinds de heetste jaren van de Koude
Oorlog, verklaren de Russen weer dat
het de Westerse democratieën alleen
te doen was om de vernietiging van de
Sowjet-Unie. De invasie kwam twee
jaar te laat. volgens de Russen. Zij
hadden intussen het karwei al ge
klaard. De grote aandacht van de
Westerse wereld voor veerug jaar D-
Day doen de Russen af met 'propa
ganda' en 'een bevestiging van de
Westeuropese afhankelijkheid van de
VS Wie op de hoogte is van de
inspanningen die de westerse geal
lieerden zich in verschillende wereld
delen hebben getroost om zich de
Duitsers. Italianen en niet te vergeten
de Japanners van het lijf te houden,
weet hoe unfair en onjuist deze kritiek
is Voor de landen van West-Europa
bracht D-Day een nieuwe toekomst
Zonder D-Day zou er geen vrijheid
zijn geweest, zoals wij die nu kennen.
Dim