PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Plaatsingsbesluit
verdeelt CDA
IMilRlOl
FNV: werkonderbreking
tegen raketten succes
TEGENSTAND RAKETTEN 52 PROCENT
Amnesty International meldt
moord op drie papoea's
Rechter VS legt verband
kanker en kernproeven
1 Af en toe zon
Wisselend bewolkt en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur ongeveer
I 12 graden. Matige noordoostenwind,
kracht 4, aan de kust en op het
IJsselmeer nu en dan krachtig, 6.
227e jaargang no. 112
Vrijdag 11 mei 1984
In de Ronde van Midden-Zeeland
(zaterdag 19 mei a.s.)
kan er maar één de beste zijn!
Bovendien is er maar één de goedkoopste en dat is de
DEN HAAG (ANP) - Hoewel het overheidsbeleid er
sterker op gericht moet zijn om het selectief gebruik van
dc auto te stimuleren, moet dit niet gebeuren door de
auto zwaarder te belasten. Aldus heeft de ANWB donder-
Bij de behandeling van het conceptadvies van de Centrale
Raad is overigens gebleken dat het advies bepaald niet de
onverdeelde instemming van de Raad had, aldus de
ANWB. De grootst mogelijke minderheid meende dat de
dag gereageerd op het advies van de Centrale Raad voor discussie zich niet moet richten op het opwerpen
de Milieuhygiëne om het autogebruik te beperken.
De Bovag (garagebedrijven) en RAI hebben het woensdag
gepubliceerde plan van de Centrale Raad met verbijste-
financiële) belemmeringen voor het bezit van een auto.
De ANWB pleit voor een wijziging in de verhouding tussen
de vaste en variabele kosten van de automobilist, waarbij
ring van de hand gewezen. Het VNO heeft laten weten zich vooropgesteld wordt dat de totale belastingdruk voor de
uitdrukkelijk van het advies te distantiëren.
automobilisten niet mag toenemen. Tenslotte meent de
De ANWB wijst erop dat het recht op mobiliteit niet Bond dat de rol van het openbaar vervoer in het verkeers-
voorbehouden is aan mensen met een hoog inkomen. In de en vervoerssysteem moet worden versterkt. De ANWB
Centrale Raad zit geen vertegenwoordiger van organisa- schrijft in dit opzicht de recente tariefsverhogingen
ties op het gebied van verkeer en vervoer. betreuren.
DEN HAAG (GPD) - Binnen de CDA-fractie in de Tweede
Kamer is verschil van mening: over de wenselijkheid van
uitstel van de kabinetsbeslissing over de plaatsing' van
kruisraketten in Nederland. CDA-fractievoorzitter De Vries
is tegen zo'n uitstel en vindt dat het kabinet zijn belofte in
juni een besluit te nemen moet nakomen. Maar defensie
woordvoerder Joep de Boer meent dat, gelet op de menings
verschillen in kabinet en CDA-fractie, het niet onmogelijk is
dat de beslissing kan worden uitgesteld. Ook CDA-fractiele-
den als Frinking en Faber hebben zich in die zin uitgelaten.
In het Duitse weekblad Die Zeit ver- niet van overtuigd dat het plaatsen
klaart minister-president Lubbers de- van kruisraketten een dergelijke zaak
ze week dat hij persoonlijk vóór plaat- is. Het herstellen van de economische
sing van de kruisraketten is. Hij zegt situatie van Nederland is dat volgens
echter niet van plan te zijn te dreigen Lubbers wel.
met aftreden om een verdeeld CDA te
dwingen een beslissing in het voor- JZnni/PtP
deel van plaatsing van de raketten te
nemen. Volgens De Vries, die donderdag in
Lubbers maakt in Die Zeit duidelijk een extra-uilzending van Achter het
dat hjj zijn gewicht als minister-presi- nieuws reageerde op de uitkomst van
dent alleen maar m de strijd zou een VARA-enquete over de kruisra-
werpen bij zaken die voor ons land ketkwestie, „moet het nu eindelijk
van vitaal belang zijn. Hij is er echter epn^ lot ecn beslissing komen". Ook
VVD-fractieleider Nijpels heeft al
verschillende malen duidelijk ge
maakt dat zijn fractie niets voor
uitstel voelt.
De VAR A-enquête, een steekproef on
der 1000 mensen met een foutmarge
van 3 procent, .toonde aan dat het
percentage tegenstanders van plaat
sing in Nederland is teruggelopen tot
52. De meest recente enquête, die
twee maanden geleden in opdracht
van de Rijks Voorlichtings Dienst
uitgevoerd, had als resultaat 63 pro
cent tegen plaatsing.
Opmerkelijk genoeg is het aantal te
genstanders van plaatsing binnen de
WD met 1 procent gestegen naar 31
In de CDA-gelederen kant 37 procent
zich tegen plaatsing. Bij de PvdA
blijft dat 80 procent. Voor plaatsing is
36 procent van de Nederlanders en 12
procent heeft geen mening.
Geweigerd
Tijdens een herdenkingsbij
eenkomst op de Grebbeberg
donderdag is het CPkamerlid
Janmaat niet toegelaten
PAGINA 3
Oefening
Op het strand van het Engelse
Slapton zijn 40 jaar geleden bij
een oefening ter voorbereiding
op D-day ongeveer 749 Ameri
kaanse militairen om het le
ven gekomen
PAGINA 5
Stremming
Ruim acht uur werken kostte
het de politie en brandiveer om
een langdurige verkeersstrem
ming, door het kantelen van
een met brandbare vloeistoj
geladen tankauto, op te lossen
PAGINA 11
Veerdienst
De veerdienst Anna Jacoba-
polder-Zijpe is alleen nog te
redden, als er financieel wordt
bijgesprongen door het Rijk,
de provincie Zeeland of een
aantal gemeentebesturen, an
ders wordt de veerboot 1 ja
nuari 1986 uit de vaart geno
men.
PAGINA 13
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Financieel: 7
Varia: 9
Provincie: 11. 13, 14 en 15
Sport: 19 en 21
blijkt dat de tegenstand aan het afne
men is.
steed^me'erbetekenis'te'hechteiTaan AMSTERDAM - IKV-voorman Mient-Jan Faber tijdens zijn toespraak op de Munt in de hoofdstad, in het kader van de
het accent dat op wapenbeheersing nationale werkonderbreking tegen kernwapens
WERKGEVERS: WEINIG GEMERKT VAN ACTIE
Broek (buitenlandse zaken).
Van den Broek zou volgens ingewij
den dicht op de VVD-lijn zitten: niet
de nadruk op plaatsing van kruisra
ketten leggen, maar op wapenbeheer
sing.
Dat accent op wapenbeheersing moet
in de praktijk betekenen dat Neder
land niet volgens het oorspronkelijke
NAVO-schema eind 1986 begint met
de plaatsing van de eerste kruisraket
ten in Woensdrecht Daarmee keren
de betrokken kabinetsleden (Lubbers,
Van den Broek en De Ruiter) terug DEN HAAG (GPD) - De Federatie tientallen bedrijven hebben plaatsge- VVD zich daartegen hadden verzet,
naar een eerder door ons gemelde Nederlandse Vakbeweging (FNV) vonden. Ook werden er over het hele De kamerleden van de linkse partijen
variant Woensdrecht „raketgereed" schat dat gistermorgen bijna 400.000 land manifestaties, bijeenkomsten en verheten wel de banken van de ka-
maken, bereidheid tot plaatsing van pNV'ers in het bedrijfsleven en bij de protestdemonstraties gehouden die mer.
kruisraketten, maar daar pas toe overheid het werk een kwartier heb- tienduizenden mensen trokken tij- Van de radiozenders nam alleen Hil-
overgaan als eind 1986 geen resultaat ben „eergelegd uit protest tegen de dens de belangrijkste dag van deze versum 4. waarop de VARA uitzond,
is geboekt (of te voorzien) bij onder- eventuele plaatsing van kruisraket- actieweek tegen de kruisraketten. aan de actie deel. De zender zweeg
handelingen over wapenvermindering ten in ons land Qp enkele punten in de stad kwam van vijf voor twaalf tot twaalf uur.
tussen Sowjet-Unie en Verenigde Sta- het tot vechtpartijen tusssen voor- en Zowel CD A-fractieleider De Vries als
ten. Daarnaast denkt de FNV, die de op- tegenstanders van kruisraketten zijn VVD-collega Nijpels hebben geen
De drie CDA-ministers zouden nu roep tot werkonderbreking heeft ge- goed woord over voor de werkonder-
onderzoekenofhet mogelijk is te gaan daan, dat nog eens 300.000 andere nljpyptl brekingen
schuiven in de fasering van het plaat- mensen op de een of andere manier VjCllUllCI dl
singsschema. Dat zou Nederland uit- aan protestbijeenkomsten hebben De Algemene Bond van Onderwij- jje werkonderbreking is in feite een
stel van werkelijke plaatsing verle- deelgenomen, waarmee het totaal op zend Personeel (ABOP) schat dat gis- politieke staking. Ik ben daar tegen,
nen, bij voorbeeld tot 1988, terwijl 700.000 zou komen De FNV noemt de termorgen enige tienduizenden scho- zo zej oe vries. Nijpels liet zich in
tegelijkertijd kan worden afgewacht oproep tot deelneming aan de werk- lieren en leraren hun werk hebben soortgelijke bewoordingen uit
of het klimaat tussen Moskou en onderbreking een succes. onderbroken uit protest tegen dc
Washington zich heeft verbeterd. Te- De werkgeversorganisatie Vereniging kruisraketten. WJ non SlTrP rht
genover de Nederlandse bereidheid de Nederlandse Ondernemingen (VNO) Vf UdlSllI CCill
bouwwerkzaamheden in Woensdrecht zei echter mets te hebben gemerkt Bij het openbaar vervoer werd de De negen leden van de gemeenteraad
voort te zetten en te zijner tijd, als van de actie. oproep tot werkonderbreking voorna- van Woensdrecht. die op 28 juni en 27
daar noodzaak toe is. ook kruisraket- melijk in de Randstad opgevolgd september 1983 de moties onderte-
ten te plaatsen, moet bij de bondgeno- Over het algemeen is er gistermorgen Volgens de Vervoersbond FNV heb- kenden tegen de plaatsing van kruis
ten bereidheid bestaan tot verminde- tussen kwart voor twaalf en twaalf ben aan de werkonderbrekingen en- raketten in Nederland en dus ook in
ring van het aantal Nederlandse kern- uur weinig te merken geweest van de kele tientallen treinmachinisten mee- Woensdrecht hebben in een open
wapentaken.
Crisisvariant
De crisisvariant van premier Lub
bers (Woensdrecht „raketgereed" ma
ken maar de wapens pas laten komen
in tijd van crisis) krijgt veel steun in
CDA en VVD. Van de CDA'ers vindt
35 procent dit een goede oplossing,
bij de VVD 23 procent. Maar slechts
15 procent van de PvdA-stemmers
ziet wat in dit compromis, dat door
Lubbers is uitgedacht om zijn kabi
net te redden.
Verder blijkt uit het VARA-onderzoek
dat 42 procent van de ondervraagden
vindt dat een volgend kabinet een
eventuele positieve beslissing van het
huidige kabinet terug moet draaien.
Van de CDA-stemmers vindt 65 pro
cent dat een volgende ministersploeg
zich aan de gemaakte beslissing moet
houden, terwijl 20 procent wil dat het
besluit ongedaan wordt gemaakt. Bij
de VVD denkt 70 procent dat een
besluit definitief moet zijn en 24 pro
cent is het daarmee niet eens.
De Vries zag in de CDA-aanhang voor
de zgn. crisisvariant het bewijs dat
deze „niet zomaar van tafel kan wor
den geveegd". De NAVO-bondgeno-
ten en coalitiepartner WD hebben
dat inmiddels wel gedaan.
Den Uyl (PvdA) en Nijpels (VVD)
reageerden tegengesteld op de onder
zoeksresultaten. Den Uyl noemde die
„niet verrassend", omdat de tegen
standers van plaatsing binnen CDA
en VVD zich steeds meer rekenschap
geven dat de kwestie op een kabinets
crisis kan uitlopen. Nijpels legde er de
nadruk op dat juist in de actieweek
van het Komitee Kruisraketten Nee
DEN HAAG (ANP) - Amnesty Interna- Arnold Ab was conservator van het
tional heeft berichten ontvangen dat antropologisch museum van de Cen-
drie vooraanstaande Papoea's op drabasih universiteit van Irian Jaya,
Irian Jaya zijn vermoord. Volgens de het vroegere Nederlands Nieuw Gui-
internationale organisatie voor de nea. Mofu was student aan die univer-
verdediging van de mensenrechten siteit.
betreft het Arnold Ab, Eduard Mofu
en Kaufin Rumainum. De namen van De lichamen
werkonderbrekingen, hoewel die bij gedaan, maar volgens NS heeft het brief een laatste beroep op regering
treinverkeer nauwelijks problemen parlement gedaan om bij het nemen
ondervonden. Van de 280 treinen heb- van de besüssing over de plaatsing
ben er tien tot vijftien stilgestaan. van kruisvluchtwapens rekening te
In Den Haag is de werkonderbreking houden met de gevoelens en menin-
vrij geruisloos verlopen. Bussen en gen die bij de bevolking van Neder-
trams reden normaal. In de Tweede land leven. De negen raadsleden zeg-
Kamer werd het werk niet onderbro- gen, dat ze het ondemocratisch zou-
ken. omdat de fracties van CDA en den vinden, indien regering en parle-
- ment geen gehoor geven aan duidelij
ke signalen vanuit de bevolking.
Bod Shell Oil De Kon. Shell-
groep heeft het bod op de niet to haar wij vertrouw„ erop dat de enle„
bezit zonde aandelen van de Amen ju|s{e bes„sslne een0"mc„ wordt
kaanse Shell Oil verlengd tot 24 mei d h d luchl va„ een
(Nederlandse tndl. Het bod van 58 brkkmme„de ™gst bevrijd ,a, klln.
douar liep oorspronkelijk donderdag d a]dus' d
SALT LAKE CITY
(DPA/UPI) - Een rechter
in Salt Lake City in dc
Amerikaanse staat
Utah heeft donderdag
negen slachtoffers van
bovengrondse kern
proeven een schadever
goeding van in totaal
2,6 miljoen dollar toege
kend. Het was de eerste
keer dat een rechter in
de VS in een vonnis ver
band legde tussen kern
proeven en het vóórko
men van kanker.
Het vonnis omvat bijna
500 pagina's. Kern van
de uitspraak is dat als
gevolg van onzorgvul
digheid kernproeven
hebben geleid tot de
dood van c.q. ziektever
schijnselen bij in de om
geving van het testge
bied levende mensen.
De negen mensen in
Salt Lake City die een
proces tegen de Ameri
kaanse regering zijn be
gonnen, lijden allen aan
leukemie (bloedkan-
ker).
van het drietal zijn ge- "7 *T
de eerstgenoemde twee zijn beves- vonden rond 26 april j.l. in de omge- gen is Kon shell nu in hel bezil van politici donderdagavond.
tigd, die van Rumainum nog niet, ving van Jayapura De drie slachtof- iets meer dan 90 pet van de aandelen,
aldus een woordvoerster van Amnes- fers bevonden zich alle drie tot die tijd waarjn begrepen de meerderheid van
ty donderdag. in militaire gevangenschap. de aandeien van het personeelsfonds Z>e °°k pagina 11: Oproep in Zee-
Shell. land maar matig opgevolgd.
MAASTRICHT (GPD) - Het echt
paar Jan en Mia Brands uit Boxtel
heeft gisteren in het St. Annadalzie-
kenhuis in Maastricht een vijfling
gekregen. De kinderen werden door
een team van 34 artsen, verpleeg
kundigen en medische technici on
der leiding van gynaecoloog Frans
Smits ter wereld gebracht en ter
kunstmatige beademing opgenomen
op de afdeling neonatologie. De kin
deren werden tien weken te vroeg
geboren, en werden gehaald met
behulp van de keizersnede. De twee
jongens en drie meisjes maken het,
naar omstandigheden, goed. Zij zul
len enige weken in hel ziekenhuis
moeten blijven, evenals de 26-jarige
moeder. Jan en Mia Brands hadden
al een zoontje, Roel, die op 1 april
twee jaar is geworden.
Marlijn woog 1170, Lonneke 1180,
Maaike 1020, Koen 1120 en Noortje
1160 gram bij de geboorte, en dat
was tevens de volgorde waarin ze
rond half twaalf gistermogen binnen
twee minuten ter wereld kiuamen.
Mevrouw Brands was door de gy-
naecoloog Plantema in Boxtel met
hormonen behandeld, omdat een
tweede zwangerschap niet spontaan
tot stand wilde komen. Vier weken
voor de bevalling werd zij overge
bracht naar Maastricht, Prof. dr.
Jelle de Haan, chef van de afdeling
"Ulx
Draagvlak van
de FNV-actle
TTet 'succes' van denatio-
j\^n I JTlnale werkonderbreking
j (gisteren rond het mid-
iH daguur), waartoe de FNV
haar leden had opgeroepen,
is blijven steken in het gebruikelijke
gegoochel met cijfers. Waar de FNV
en het Komitee Kruisraketten Nee
spraken van een 'massale deelname'
aan het protest tegen een eventuele
beslissing van het kabinet tot plaat
sing van kruisraketten in Nederland,
stelden de werkgevers vast dat zij van
de korte staking nauwelijks iets had
den gemerkt. Zeker, er waren op ver
schillende plaatsen in het land bijeen
komsten, die stuk voor stuk enkele
duizenden belangstellenden trokken,
maar als staking heeft de actie van de
FNV toch een bijzonder plaatselijk
bepaalde en dus beperkte betekenis
gehad. Bij het openbaar vervoer ging
de zaak alleen georganiseerd plat in
enkele grote steden, bij de omroep
viel slechts één zender uit en ook in
het bedrijfsleven en bij de overheid
kwam het er in de praktijk veelal op
neer dat lunchpauzes werden verzet
om demonstraties in de open lucht bij
te wonen. Echt 'nationaal' van karak
ter was deze werkonderbreking - be
doeld als hoogtepunt van de Vredes-
actieweek - daardoor zeker niet.
In haar verzet tegen de plaatsing
van kruisraketten is de FNV met
het wapen van de politiek getinte
(korte) werkstaking duidelijk bezig
geweest een grens te verleggen. De
organisator van ervan in de FNV-top.
Cees Commandeur, heeft er deze week
in de Volkskrant nog eens op gewezen
dat een dergelijk zwaar middel alleen
in uitzonderingsgevallen wordt aan
gewend. Na 1945 nu voor de tweede
keer. In 1970 gebeurde het tegen de
loonwet van de toenmalige minister
van sociale zaken Roolvink. Hoe dan
ook,- na gisteren moet worden vastge
steld dat minstens zoveel FNV-leden
als aan een actie in deze vorm deelna
men hebben beseft dat ze met een
staking over deze kwestie aan het
verkeerde adres waren het publiek en
het bedrijfsleven, beiden geen partij
bij een beslissing over plaatsing (al
dan met) van kruisraketten. En dat
mag deze grootste vakorganisatie in
Nederland in ieder geval tot naden
ken stemmen over de vraag of ze bij
een oproep tot een actie die duidelijk
veel verder gaat dan belangenbeharti
ging bij de leden echt wel kan rekenen
op een draagvlak van een omvang,
zoals in een optimistische bui veron
dersteld.
Een banenplan
voor de jeugd
De industriebonden FNV en CNV
en de werkgeversorganisaties
AWV en FME zijn het eens geworden
over een banenplan voor 90.000 jonge
werklozen. Opzet is dat in de komen
de twee jaar 70.000 schoolverlaters en
20.000 langdurig werklozen van jeug
dige leeftijd aan de slag komen in de
industrie, in overige bedrijven en bij
de overheid. En dat zou dan moeten
gebeuren door het leerlingenstelsel te
verbeteren en uit te breiden, deeltijd
werk te bevorderen en zogeheten
groeibanen te introduceren. De hoofd
lijnen van het banenplan liggen vast,
over de verdere uitwerking en de
financiering moeten nog afspraken
worden gemaakt. Het kabinet heeft
zich via minister De Koning van so
ciale zaken en werkgelegenheid posi
tief uitgelaten over de medewerking
die er van die kant zal worden ver
leend om het banenplan wezenlijke
inhoud te geven.
Juist in deze examentijd een initia
tief op een psychologisch goed
gekozen moment, dat akkoord tussen
werkgevers en vakbonden over een
gerichte impuls naar het gigantische
probleem van de jeugdwerkloosheid.
Het is al vaak vastgesteld dat met op
het ogenblik zo'n 250.000 jongeren
zonder baan een generatie voor de
Nederlandse economie verloren dreigt
te gaan Hoe rampzalig dat is leek de
laatste tijd alleen maar in vrij algeme
ne termen te worden aangegeven, laat
staan dat er kijk was op een duidelijke
wil om dat gevaar met alle denkbare
middelen te keren Bij het kabinet
was ook een moedeloosheid te be
speuren. Alles bij elkaar symptomen,
die erop duidden dat het vraagstuk
van de jeugd zonder werk in een
nauwelijks te doorbreken cirkel te
recht begon te komen Het is van
groot belang dat vakbonden en werk
gevers elkaar nu hebben gevonden in
een voornemen om het vraagstuk met
totnogtoe ongebruikelijke middelen
te lijf te gaan. Een nieuwe lichting
schoolverlaters kan mogelijk weer
wat meer perspectief worden gebo
den. En daar is ze hard aan toe.
vdM
MAASTRICHT - Het team dat in Maastricht de vijfling ter wereld hielp brengen met prof. De Haan (derde va
rechts) en dr. Smits rechts van hem.
gynaecologie en obstetne van het
academisch ziekenhuis St. Annadal
oefende kritiek op de wijze waarop
de behandeling was gedaan. „Een
vijfling is een ernstige complicatie",
zei hij „Het doet een geweldige
aanslag op het lichaam van de
moeder". Hij betoogde dat het ont
staan van een meerling bij een juiste
toepassing van de hormoonbehan
deling. kan worden voorkomen. Hij
bepleitte behandeling in een groot,
goed toegerust academisch zieken
huis.
Hij maakte tevens van de gelenen-
heid gebruik nog eens te bepten
dat het aantal intensive ca re-plaat-
sen voor te vroeg geboren kinderen
ongeveer wordt verdubbeld. Nu
moeten kinderen vaak her en der
door het land worden gereden of
zelfs naar het buitenland worden
gebracht voor een behoorlijke be
handeling
BANGKOK (RTRiUPl) - Paus Johan
nes Paulus II is donderdag is Thai-
land aangekomen. Hij werd na een
vlucht van acht uur vanuit Papua
i Nieuw-Guinea op het vliegveld Don
Muang venvelkomd door kroonprins
I Naka Vajiralongkom.
I Hiermee is de Paus het eerste hoofd
I van de RK-Kerk dat een bezoek
I brengt aan dit overwegend boeddhis-
I tische land.
