PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Belgrado wil betere
handelsbetrekkingen
Kaboel meldt verovering
Pansjir-vallei op verzet
EO-INTERVIEW MET PAPOEA'S NA
DREIGEMENTEN NIET UITGEZONDEN
IRAN WERKT
AAN ATOOMBOM
piet klerkx
©IPITOL
Tsjernenko wil
contact bestuderen
Aanhoudend zonnig
Zonnig. MiddagLemperatuur van 17
graden op de Waddeneilanden tol 23
graden in het binnenland. Matige
oostelijke wind, rond kracht 4
227e jaargang no. 97
Woensdag 25 april 1984
Wie wint de Snuffel van 'j
de Maand?
Plaats een Kleintje in de PZC
Ga er eens rustig voor zitten Maak een zo
origineel mogelijke tekst
Misschien is uw Kleintje dan wel de
winnaar van de Snuffel van de Maand.
HILVERSUM (GPD) - Een interview
met vier naar Nederland gevluchte
papoea's is gisteravond door de
Evangelische Omroep niet uitgezon
den omdat de betrokken papoea's
naar hun zeggen voor hun leven te
vrezen zouden hebben wanneer het
gesprek op de televisie was uitgezon
den. Het viertal vluchtte eind februa
ri de Nederlandse ambassade in Ja
karta binnen en vroegen om asiel. Ze
zeiden dat de doodseskaders van het
Indonesische leger jacht op hen
maakten.
De opname van het gesprek met de
vier, die op een toeristenvisum in ons
land verblijven, zou worden uitgezon
den in de EO-actualiteitenrubriek
Tijdsein. Een woordvoerder van die
omroep verklaarde gisteravond dat
de papoea's „ons smeekten het inter
view met uit te zenden. Ze zouden zelf
met de dood zijn bedreigd en ze
vreesden dat ook het leven van him in
Indonesië achtergebleven familiele
den in gevaar zou komen. Aan het
verzoek hebben we uiteindelijk na
lang beraad voldaan. We wilden geen
mensenlevens op het spel zetten".
Begeleider
Bij de EO kwam ook de mededeling»
binnen dat dinsdagmiddag in
Utrecht een begeleider van de vier
gevluchte papoea's zou zijn ontvoerd,
vermoedelijk door mensen van de
Indonesische geheime dienst.
Van een dergelijk voorval is bij de
Utrechtse politie niets bekend. Pa
poea-leider in ons land. Nicolaas Jou
we. zei gisteravond voor de EO-came-
ra dat de ontvoerde persoon „na lang
zoeken" weer was teruggevonden.
De papoea's hebben geen concrete
aanwijzingen kunnen geven voor hun
beweringen als zouden ze in ons land
worden bedreigd Sinds kort hebben
de families in Wageningen waar de
vier verblijven geheime telefoonnum
mers. Gisteravond waren de vier pa
poea's niet bereikbaar voor commen
taar.
Volgens Nicolaas Jouwe zijn de Indo-
nesisiche doodseskaders ook in ons
land actief. De papoea-leider zei dat
hij voortdurend geschaduwd wordt.
Hij toonde zich verheugd dat de EO
het bewuste interview met de vier
papoea's niet heeft uitgezonden Jou
we uitte'kritiek op het feit dat de
Nederlandse regering schendingen
van de mensenrechten op Inan Jaya
tot nu toe niet heeft veroordeeld.
Dick Kereway van het officiële pa-
poea-verzet op Irian Jaya i voormalig
Nederlands Nieuw-Guinea) heeft tot
nog toe niets van dreigementen aan
het adres van de papoea's in ons land
gemerkt. Het liet weten uit gesprek
ken met de vier gevluchte papoea's
ook mets over de beweerde dreige
menten te hebben gehoord.
Bij hun vertrek vanuit de Nederland
se ambassade in Jakarta hebben de
vier papoea's Johannes Rumbiak, Jo-
pie Rumayom, Ottie Simaparef en
Lot Sarakan verklaard zich in Neder
land te zullen onthouden van politie
ke activiteiten.
LONDEN (UPI) - Iran werkt aan
een eigen atoombom. Binnen twee
jaar kan het bewind in Teheran er
over beschikken.
Dat is de essentie van een artikel
in het jongste nummer van het
gezaghebbende militaire vaktijd
schrift Jane's Defence Weekly Het
blad haalt persberichten aan uit
de „Arabische Golf waaruit zou
blijken dat de produktie van de
Iraanse atoombom ,.in de laatste
fase" gekomen is.
Het in Londen verschijnende blad
meldt dat het werk aan de kern
centrale in Boushahar weer is her
vat nadat het na de revolutie m
1979 was stilgelegd. De centrale
heeft een capaciteit van 1300 Me
gawatt. Volgens Jane's Defence
Weekly moet de kerncentrale het
ruwe matenaa! leveren voor de
produktie van de atoombom.
Een Westduitse onderneming zou
kort geleden ongeveer 40 deskun
digen naar de in aanbouw zijnde
centrale hebben gestuurd om het
werk af te maken. Bronnen in de
Westduitse inlichtingendienst
hebben het militaire tijdschrift la
ten weten dat de produktie van
een Iraanse atoombom daardoor
„in de laatste fase" is gekomen.
In Washington zou Jane's Defence
Weekly te weten zijn gekomen dat
Amerikaanse satellieten foto's
hebben overgeseind die bevestigen
dat Iran haast maakt met de bouw
van de centrale in Boushahar.
LUBBERS EN VAN DEN BROEK: GEEN PROBLEMEN
(Van een speciale verslagger)
BELGRADO Hoe de Joegoslaven ook vasthouden aan de
communistische ideologie, zij houden een open oog voor de
economische moeilijkheden die dat systeem met zich mee kan
brengen. Zij houden zichzelf een spiegel voor en schuwen
economische aanpassingen zoals het voeren van een stimule
ringsbeleid gericht op het westen niet.
Dit zei minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken) dinsdag na afloop
van de besprekingen die hij samen
met premier Lubbers voerde met de
Joegoslavische premier mevrouw Pla-
ninc en minister Mojsov (buitenland
se zaken). Het gesprek heeft volgens
de Nederlandse bewindslieden geen
enkel probleem tussen de beide lan
den aangetoond.
Dat was ook nauwelijks te verwach
ten. Het hele driedaagse bezoek is
meer 'beleefdheid' dan het uitpraten
Raad Deventer
tegen boycot
ingenieursbureau
DEVENTER (ANP) - Op klein links
en drie leden van de PvdA-fractie na
heeft de gemeenteraad van Deventer
zich dinsdagavond uitgesproken, te
gen een boycot van Witteveen en Bos,
het Deventer ingenieursbureau dat
heeft besloten tekeningen te maken
voor kantoren en dergelijke van de
mogelijke raketbasis in Woens-
drecht.
Een krappe meerderheid (de linkse
partijen in de Deventer raad) tilt
overigens zo zwaar aan deze activis
ten van het bureau dat ze het stand
punt van b en w deelt om de relatie
met dit bedrijf als verstoord te be
schouwen.
van gerezen problemen, aldus Lub
bers. De Joegoslaven hebben dan ook
geen enkel verzoek tot Nederland
gericht om meer op te komen voor de
Joegoslavische "belangen bij de EG of
het Internationale Montetaire Fonds.
De Joegoslaven zien Nederland als
een van hun grootste pleitbezorgers in
internationaal verband.
Volgens Van den Broek was tijdens
het gesprek de onafhankelijke opstel
ling van Joegoslavië ten opzichte van
Rusland 'predominant'. Verder bena
drukte de minister dat in Joegoslavië
het politieke klimaat veel milder is
dan in andere Oostbloklanden.
Volgens de Joegoslaven bestaat er in
de Sowjet-Unie een 'innerlijk mecha
nisme' om de status van een super
macht te houden en om daaraan meer
glans te geven De Russische beslis
singen op militair terrein zijn eerder
hierdoor ingegeven dan door angst
voor het westen of door expansiedrift,
hielden mevrouw Planinc en minister
Mojsov de Nederlanders voor. De Joe
goslaven zien deze houding niet als
een bedreiging voor hun onafhankelij
ke positie.
Meer export
De Nederlandse bewindslieden wa
ren het geheel eens met hun gesprek
spartners, die betoogden dat herzie
ning van de buitenlandse schulden
van Joegoslavië slechts een lijdelijke
oplossing kan zijn. Volgens Van den
Broek moet het land zich meer inzet
ten voor de bevordering van de ex
port naar het westen. In het verleden
is volgens hem de aandacht van
Joegoslavië teveel gericht op de
Oostbloklanden.
In het economische plan van de fede
rale regering wordt de nadruk gelegd
op het stimuleren van economische
activiteiten op het terrein van de
energie, het produceren van grond
stoffen en de landbouw. Bovendien
wil Joegoslavië de export naar het
westen bevorderen. Hiermee moet de
enorme staatsschuld worden vermin
derd.
Lubbers wees erop dat vijf procent
van het nationale inkomen aan ren
teaflossingen jaarlijks naar het bui
tenland verdwijnt. Mevrouw Planinc
heeft tegenover de Nederlandse be
windslieden het belang van een uit
breiding van de handelsrelaties met
Nederland benadrukt.
Momenteel voert Joegoslavië voor 80
miljoen dollars meer uit Nederland
in dan het naar ons land exporteert.
Dat verschil bedroeg in 1979 nog 135
miljoen dollar. Met deze ontwikke
ling zijn de Joegoslaven echter niet
echt tevreden omdat het vooral een
gevolg is van import remmende
maatregelen omdat het geld op is.
„Wij willen meer exporteren naar Ne
derland, zodat wij ook meer kunnen
invoeren", zei minister Medenica op
een dinsdagochtend gehouden pers
conferentie Volgens Medenica moet
er meer samenwerking komen tussen
Nederlandse en Joegoslavische be
drijven.
LAVAL (AP) - Franse boeren hebben dnisdag hun woede over de jongste EG-landbouiumaatregelen botgevierd
op de hekken van een politiebureau in Laval. De actie in het noordwesten van Frankrijk ivas vooral gericht
tegen de maatregelen die de landbouwministers van de gemeenschap enkele weken geleden overeenkwamen
inzake de beperking van de melkproduktie. Ook op andere plaatsen in Frankrijk werd geprotesteerd tegen het
beleid van de regering-Mitterrand.
Akkoord
Na langdurige onderhandelin
gen hebben de Verenigde Sta
len en China een akkoord be
reikt over het vreedzaam ge
bruik van kernenergie.
PAGINA 3
Daling
Premiewoningen die onder de
nieuwe subsidieregeling val
len, verkopen moeizaam. De
snelheid ivaarmee in voor
gaande jaren werd verjcocht is
er in een klap uitgehaald.
PAGINA 5
Straf
De straf, m het Belgisch voet
bal omkoopschandaal, van
Eric Gerets is verminderd van
drie in twee jaar eti die van
Roland Janssen is terugge
bracht van twee jaar naar 18
maanden. De straffen van de
overige betrokkenen blijven
gehandhaafd.
PAGINA 15
Radio en televisie: 2.
Binnen- en buitenland: 3
en 5.
Opinie en achtergrond: 4.
Financieel: 7.
Provincie: 9, 11, 12 en 13.
Sport: 15 en 17.
NA ZWARE BOMBARDEMENTEN
BELGRADO - Samen met zijn gastvromv premier Milja Plaminc inspecteert
premier Ruud Lubbers de erewacht op het vliegveld van Belgrado waar hij
dinsdag voor een officieel bezoek arriveerde.
(ADVERTENTIE i
Win een Volvo 343 (waarde ruim j 17.500,-),
een slaapkamer, wandmeubel of bankstel.
Iedere bezoeker heeft kans één van die
fantastische priizen te winnen!
In Waalwijk kunt u nu uw slag slaan.
Zanddonk Waalwijk
25 april
26 april
27 april
28 april
10-10 uur
10-10 uur
10-10 uur
9-17 uur
ISLAMABAD (RTR/AFP/DPA) Af
ghaanse troepen hebben dinsdag de
strategisch belangrijke Pansjir-val
lei op het verzet veroverd. Dit meld
de dinsdag Radio Kaboel. De uitzen
ding werd opgevangen in het Pakis
taanse Islamabad. De Pansjir-vallei
ligt tussen Kaboel en de Russische
grens.
De vallei is lange tijd onder controle
geweest van guerrillastrijders onder
leiding van Ahmad Shah Masood. De
gevechten zijn volgens sommige be
richten voorafgegaan door zware
bombardementen. Zes keer eerder
hebben Russische en Afghaanse troe
pen geprobeerd de vallei in te nemen.
Reizigers die dinsdag in Islamabad
arriveerden, verklaarden dat het ver
zet een groot aantal burgers had
geëvacueerd. Men was op de hoogte
van het offensief van de Russische en
Afghaanse militairen, zo werd gezegd.
Radio Kaboel deed dinsdag een op
roep aan 'loyalistische' burgers om
terug te keren naar de Pansjir-vallei
en daar een 'veilig leven' te leiden.
De radio-uitzending maakte melding
Ook Marokko
verbreekt banden
met Costa Rica
en El Salvador
RABAT (DPA) - Marokko heeft beslo
ten de diplomatieke betrekkingen
met Costa Rica en F.1 Salvador te
verbreken omdat deze landen hun
ambassades in Israël hebben overge
bracht van Tel Avïv naar Jeruzalem.
Dat heeft het Marokkaanse ministerie
van buitenlandse zaken dinsdag be
kendgemaakt.
In een verklaring van het ministerie
staat dat Rabat daarmee de aanbeve
ling volgt van de Islamitische confe
rentie. Een commissie van deze confe
rentie. die zich bezighoudt met de
kwestie Jeruzalem, kwam vorige week
onder voorzitterschap van de Marok
kaanse koning Hassan II bijeen.
van de 'uitschakeling' van 'de misda
dige bende van Ahmad Shah' (Ma
sood). In vluchtelingenkringen in Pa
kistan wees men er dinsdagavond op
dat het de eerste keer is sinds het
begin van de guerrilla-oorlog dat de
naam van Masood in een radio-uitzen
ding wordt genoemd. Over het lot van
Masood. bijgenaamd 'de leeuw van de
Pansjir'. is niets bekend Volgens het
Afghaans verzet is de vallei niet ver
overd en wordt nog gevochten.
Escalatie
De plaatsvervangend woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken, Alan Romberg,
noemde de bombardementen door
Sovjetvliegtuigen een 'escalatie van
de verwoestende en wrede taktiek' in
de oorlogsvoering. De VS, aldus Rom
berg. hebben uit verschillende bron
nen de bevestiging gekregen dat de
Sovjettroepen een offensief waren be
gonnen in de Pansjir-vallei
Afgelopen vrijdag en zaterdag werd
de vallei zwaar gebombardeerd, al
dus de woordvoerder van het VS-
ministerie. Het offensief van de Rus
sische bezettingsmacht werd ingezet
nadat guerrillastrijders drie bruggen
hadden opgeblazen op de route tus
sen de hoofdstad en de grens. Als
gevolg daarvan ontstonden, met na
me in de hoofdstad, grote brandstof
tekorten.
MOSKOU 'DPARTR
AFPi - De Russische
partijleider en president
Konstantm Tsjernenko
is volgens de Italiaanse
minister van buiten
landse zaken. GiulioAn-
dreotti, bereid om nieu
we ideeën" over contac
ten tussen oost en west
serieus te bestuderen
Andreotti zei dit dins
dag na afloop van een
gesprek dat hij met
Tsjernenko heefl gehad.
De Sovjet-Italiaanse be
sprekingen concentreer
den zich op de kwestie
van de nieuwe atoomra
ketten. Volgens Tsjer
nenko heefl de plaatsing
van Amerikaanse mid
denlange afstandsra
ketten, onder meer ook
in Italië, het oorlogsge
vaar vergroot Hij
noemde het noodzake
lijk dat de betrekkingen
tussen staten met een
verschillend maat
schappelijk stelsel ge
normaliseerd worden en
dat wordt teruggekeerd
naar een détente.
Andreotti zei Tsjernen
ko te hebben gezegd dat
de opstelling van nieu
we atoomraketten in
Italië voortvloeit uit de
plicht en het recht om
maatregelen te nemen
voor de eigen Italiaanse
veiligheid.
In een gezamenlijke ver-
klanng spreken Italië
en de Sovjetunie zich uit
voor een verbod van
chemische wapens en
voor een wapenverbod
in de ruimte.
Engels-Libisch
steekspel
T_Tet regime van de Libi-
'Y^Ll JTlsche kolonel Gaddafi
I genie: weinig populariteit in
de wereld Verwonderlijk is
—fZJ dat niet want de Libièrs
voelen zich meer aangetrokken tot
terroristen en rebellen dan tot geves
tigde regeringen Oppositie in eigen
land wordt niet geduld, met als ver
strekkende consequentie, dat voor
het regime gevluchte Libièrs zelfs in
het buitenland niet veilig zijn voor de
lange arm van Gaddafi. Moord en
doodslag zijn een gewild exportartikel
geworden van de Libische kolonel en
zijn fanatieke volgelingen De door
Gaddafi uitgestuurde moordenaars
opereren veelal met steun van hun
ambassades - de Libièrs spreken van
volksbureaus - in het buitenland,
zoals Engeland de laatste weken heeft
ondervonden. Weliswaar weerhoudt
de terroristenmentaliteit van Gaddafi
en de zijnen de meeste staten ervan
Libië als een goede vriend te beschou
wen. maar op een enkele uitzondering
na onderhouden de meeste landen
toch diplomatieke betrekkingen met
dit Noordafrikaanse land. Engeland
heeft dit weekend echter een drasti
sche stap gezet: dit land heeft de
diplomatieke betrekkingen met Libië
verbroken na het geruchtmakende
incident voor de Libische ambassade
in Londen Begin vorige week werd
een Londense politieagente doodge
schoten. toen vanuit de ambassade
het vuur werd geopend op een demon
strerende menigte van in Groot-Brit-
tannië wonende Libièrs. die tegen het
regime van Gaddafi zijn.
De Engelse regering heefl met deze
stap vrijwel de kans opgegeven
de moordenaar - één van de naar
schatting dertig Libièrs in de ambas
sade - te kunnen berechten. Hij zal
met alle anderen uiterlijk aanstaande
zondag het land moeten hebben verla
ten. Londen heeft zich in alle opzich
ten gehouden aan de regels die voor
het internationaal diplomatiek ver
keer gelden, hoewel er voldoende ar
gumenten zijn aan te voeren tegen de
diplomatieke onschendbaarheid van
het ambassadepersoneel van Libië.
Nu kan de Engelse regering als repre
sentant van een democratische
rechtsstaat weinig anders doen dan
de uit het begin van de jaren zestig
daterende Weense Conventie over het
diplomatieke verkeer tussen staten
eerbiedigen. Onbevredigend voor het
rechtsgevoel, dat 'eist', dat de moor
denaar van de jonge agente terecht
staat. maar men moet begrip hebben
voor de moeilijke positie van de En
gelse regering. Bestorming van de
ambassade, om maar eens een voor
beeld te noemen, zou onherroepelijk
tot gevolg hebben dat de Engelse
ambassade in Tripoli een zelfde lot
zou ondergaan. Het leven van meer
dan achtduizend Britse burgers in
Libië zou bij een verdere escalatie
gevaar lopen. Terecht heeft Londen
niet gekozen voor het escalatiemodel.
Geweld lost niets op.
Het is begrijpelijk dat bij dit soort
gebeurtenissen twijfels worden
uitgesproken over de praktische toe
passing van de Weense Conventié. Is
diplomatieke onschendbaarheid on
der alle omstandigheden houdbaar,
luidt de vraag. Zij kan met een weder
vraag worden beantwoord: Wat zal er
gebeuren als allerlei uitzonderingssi
tuaties worden gemaakt9 De kans is
dan groot dat de situatie er echt niet
beter op wordt. Elk land zal de uitzon
deringen in zijn voordeel uitleggen
De chaos in het internationaal diplo
matiek verkeer die daaruit ontstaat,
zou het middel erger maken dan de
kwaal Er zijn overigens voorbeelden
van staten, die zich om duidelijke
binnenlandse redenen niets aantrok
ken van diplomatieke onschendbaar
heid, zoals elf jaar geleden de Pakista
ni's ten opzichte van Irak. De Pakis
taanse autoriteiten verdachten de
Iraakse ambassade in hun land ervan
een doorgeefhuis te zijn voor wape
nen. bestemd voor rebellen Irak wei
gerde de Pakistaanse politieautoritei
ten toegang tot zijn ambassade, maar
de laatsten trokken zich daar niets
van aan. Zij bestormden het ambassa
degebouw en legden beslag op een
grote hoeveelheid wapens, die anders
in handen zou zijn gekomen van tegen
de regering opererende rebellen.
De Engelsen hebben al sinds lang
het sterke vermoeden, dat de
Libische ambassade in Londen niet
alleen een broeinest is van intriges
tegen in Engeland wonende anti-Gad-
dafi-Libiers. maar dat zich ook grote
hoeveelheden wapens in hel gebouw
bevinden Toch zagen de Britten geen
aanleiding tot acne over te gaan. Het
lijkt er veel meer op. dat de remedie
moet worden gevonden In een vroeg
tijdig verbreken van de diplomatieke
betrekkingen In het geval-Libïë heeft
men te maken met een land. dat alle
normale regels van het internationaal
verkeer met voeten treedt. De Libi
sche kolonel Gaddafi en zijn volgelin
gen hebben zich al jaren geleden
buiten de internationale gemeen
schap geplaatst. Consequenties znn
daaruit niet voortgevloeid voor Libië
De regering in Londen zal ongetwij
feld voortdurend de achtduizend Brit
se burgers in Libië In gedachten heb
ben gehad. Terecht stelt de Engelse
regering thans hun leven niet in de
waagschaal door een onverantwoorde
actie tegen de Libische ambassade m
Londen, maar wèl kan worden vastge
steld dat de zondag genomen maatre
gel. het verbreken van de diplomatie
ke betrekkingen, veel eerder had moe
ten worden genomen.
Dim
