'JOPPEN'
A UTOTRON
terug naar de
jaren vijftig
spectaculaire karweien
in de sleepvaart
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De tekening van het verslepen van het Statfjord-platform, die op de herdenkingsenveloppe komt.
(Door Ed Reindersma)
Maar weinig Nederlanders zullen moeite hebben met de betekenis van het Engelse woord
'job'. Het komt zelfs in een ver-Nederlandste versie voor als 'jop', een gevleugeld woord
in het maritieme jargon en wel in het bijzonder dat van de sleepvaart. Een 'jop' in de
sleepvaart is een meestal lastig karwei, zwaar en onverwacht werk door een schip in nood,
bijvoorbeeld door schroefverlies, lekkage, brand of wat dan ook. Zwaar werk met vaak een
welkome extra beloning, het zogenaamde 'joppengeld'.
Het zijn deze 'joppen' in de sleepvaart met een groeiende Zeeuwse inbreng— die in 1958 op de Banjaard is vergaan
die centraal staan in de nieuwe expo- voor een bezoek aan 'Joppen', assis- bij een poging het in nood verkerende
sitle, die sinds 14 april in het Natio- tentie aan schepen "in nood", meer Nederlandse schip Lindekerk te hulp
naai Sleepvaartmuseum in Maassluis dan waard. te komen.
loopt en duurt tot 14 oktober. In De exposities die het Nationaal
foto's, video- en diabeelden zijn daar Modellen Sleepvaartmuseum tweemaal per
tal van de beroemde (en beruchte) jaar inricht trekken zonder uitzonde-
joppen uit de sleepvaartgeschiedenis Er zijn het laatste jaar overigens ring veel belangstelling. 'Joppen'
in beeld gebracht. Namen die vooral nogal wat veranderingen geweest in loopt sinds de opening voortreffelijk
voor de ingewijde tot de verbeelding dat knusse museum aan de Maasslui- en de expositie die hier aan vooraf
spreken, de Attican Unity, Atlantic se Hoogstraat. De wisselcollectie fo- ging 'sleepboten in oorlogstijd'
Empress, Vittangi om er maar een to's is flink vernieuwd door de regel- was een groot succes, die met name
paar te noemen. Die 'joppen' in het matige toevoer van nieuwe opnamen, veel oude foto's en aandenkens uit
Maassluise museum gaan ver in de Er is een nieuwe foto-galerij voor de privé-bezit 'Boven water' heeft ge-
tijd terug: tot ongeveer begin deze Rijnsleepvaart gekomen met opna- bracht.
eeuw. De fotografie stond toen eigen- men van uitsluitend Nederlandse Het museum bestaat dit jaar 5 jaar en
schepen; de afdeling havensleep- verwacht de 50.000ste bezoeker. In die
vaart is aangepast aan de jongste afgelopen vijf jaar is men aan onver
mutaties op dat gebied. wachte schenkingen wel gewend ge-
Verder heeft de museumdirectie de raakt. Maar toch vraagt men zich in
beschikking gekregen over een aantal het Maassluise museum nog nieuws-
nieuwe scheepsmodellen, voor een be- gierig af wie die onbekende man is
langrijk deel afkomstig van Zeeuwse geweest die 3 maanden geleden aan
station leggen,"bij v. in Ierland of op de bouwers. Een nieuwe aanwinst is bijv. de balie verscheen, daarop een foto
Azoren en dat leverde dan weer een model van de sleper Happy Hun- neerlegde van de sleepboot Hollander
plaatjes op die wat verder van huis ter, gebouwd door J. Minnaard uit van de Internationale Sleepdienst
gingen. Maar pas sedert de jaren Kruiningen, een fraai model dat tegen Maatschappij van 6x9 cm en vervol
vijftig is er sprake van een regelrechte kostprijs door het museum kon wor- gens weer verdween,
doorbraak in het visueel maken van den aangekocht. Verder staat nu een Later bleek namelijk dat het om een
die sleepvaart-joppen. Bijna ieder be- model van de Muller-sleepboot Hol- volstrekt unieke opname ging. Van de
manningslid had wel een 'klakje' in land, in de gedaante van voor de Hollander, die tussen 1900 en 1904 bij
zijn bagage en maakte af en toe eens verbouwing. Het model is gemaakt de Internationale heeft gevaren, wa-
een plaatje van een karwei. Die door kapitein J. Geleendst uit Ter- ren helemaal geen foto's bekend, wel
plaatjes zijn vaak in eerste instantie neuzen, gezagvoerder van de Holland, tekeningen. De museumleiding staat
onderin oude koffers beland.maar be- Er is subsidie aangevraagd om ook dit te trappelen om met de onbekende
ginnen nu weer boven te komen en model voor het museum aan te kopen, gever van die foto in contact te ko-
het Maassluise sleepvaartmuseum te Een model dat niet uit Zeeland komt men.
bereiken. Het maakt de reis naar het maar er wel een duidelijke binding Eind mei-begin juni start het NSM
museum niet naast de deur maar mee heeft is dat van de sleper Ebro, een grote actie om de financiële toe-
lijk nog maar in de kinderschoenen
een 'jop' moest zich al vlak bij een
haven (of op een strand) voltrekken
wilde daarvan ook maar iets voor het
nageslacht worden vastgelegd. In de
jaren dertig kwam daar wat verbete
ring in: men ging de sleepboten op
komst van het museum voorlopig
veilig te stellen. Rond die tijd wordt
vanuit een Noorse fjord het enorme
Statfjord-olieproduktieplatform
naar een lokatie op de Noordzee
gesleept. Dat is een karwei dat door
Wijsmuller wordt uitgevoerd. Voor
die gelegenheid is van Smit Interna
tionale de Smit Singapore inge
huurd.
Het Nationaal Sleepvaartmuseum
brengt ter gelegenheid van die Statf-
jord-klus een speciale herdenkingsen
veloppe voor filatelisten uit. Die enve
loppe krijgt aan de achterzijde e
afbeelding van het verslepen van het
platform, wordt officieel afgestempeld
in Maassluis, vervolgens meegeno
men door de Smit Singapore, aan
boord waarvan een speciaal stempel
op de enveloppe zal worden gedrukt.
Na afloop van het karwei neemt de
Smit Singapore de enveloppes mee
naar Noorwegen, waar er een Noorse
postzegel op wordt geplakt en de zaak
opnieuw wordt afgestempeld. Deze
enveloppes gaan 7,50 per stuk kos
ten en wie dat bedrag overmaakt op
giro 4161700 ten name van het Natio
naal Sleepvaartmuseum in Maassluis
krijgt de enveloppe thuis. Wordt deze
actie een succes dan is in financieel
opzicht de toekomst van het museum
voor de eerstvolgende twee jaar veilig
gesteld.
Het Sleepvaartmuseum aan de Hoog
straat in Maassluis is geopend op
woensdagen en zondagen van 14-17
uur en op zaterdagen van 10-17 uur.
Zondag, eerste paasdag is men geslo
ten, maar maandag, tweede paasdag
geopend.
Nieuwe scheepsmodellen voor het
sleepvaartmuseum: de Holland en
Ebro (rechts).
PAGINA 27
Door Siem Leeuwenkamp)
"Clack to the fifties' een prachtige tentoonstelling over vierwielige
jD slagschepen vol chroom, glitter, ruimte, leer en nostalgie. In het
Autotron Drunen wordt 23 april de seizoententoonstelling geopend over
de jaren vijftig met het accent op de Amerikaanse automobielen. De
sfeer uit die tijd wordt niet alleen door die fraaie creaties opgeroepen, er
staan originele juke-boxen uit die periode, waaruit muziek komt van
originele singels van Presley tot Blue Diamonds, Presley-films, talrijke
dia's van originele autoboeken, nummerplaten en affiches. Verder een
aantal modepoppen met mode uit de vijftiger jaren: van petty-coat tot
brylcreem.
De show is een onderdeel van het keerstuin, mini-racecircuit en talrij-
nieuwe beleid dat het Autotron ke evenementen van een of twee
sinds '82 voert. „We moeten af van dagen waaronder belangrijke ruil-
het imago passief museum. Voor beurzen voor oude auto's, motoren
een paar auto-maniakken, zo'n 10 en alles wat daarmee samenhangt",
procent van de bezoekers, is het
voldoende om bij een auto een
uitvoerig documentatie-bord te „We zitten op het moment wel een
kunnen lezen, maar 85 tot 90 pro- beetje krap in onze ruimte. En dat
cent wil meer en dan vooral actief is natuurlijk jammer voor het een
bezig zijn", zegt directeur D. Lips, na grootste automuseum ter we-
„Voor dat doel hebben we 1.2 mil- reld. Over de onderhandelingen
joen grilden geinvesteerd en zijn er met de gemeente Drunen is nog
momenteel 18 mensen in dienst, dat weinig definitiefs te zeggen. Ik
aantal stijgt in het hoogseizoen tot vind alleen: wij moeten groeien,
24. We hebben helaas te maken met zo'n 12 tot 35 hectaren, kan dat niet
een slecht-weer-imago. Als het re- hier dan naar elders. Het liefst
gent dan wordt het hier druk. Met blijven we in Drunen en willen ook
mooi weer kunnen we de mensen het karakter van dit door Anton
ook genoeg bieden: old-timerbaan, Pieck ontworpen museum behou-
kindertrein, speelboerderij, ver- den. We brengen dan ook geen
Groeien
super-attracties want die zijn er al
voldoende in Nederland", zegt di
recteur Lips, wiens vader 12 jaar
geleden dit museum als hobby
startte.
Inmiddels staan er 250 auto's waar
onder talrijke unieke, vooral Spy-
kers. Het museum is dit seizoen
dagelijks geopend (zaterdags en
zondags van 11.00 tot 17.00 uur en
andere dagen van 10.00 tot 17.00
uur), tweede paasdag (23 april) tre
den de Blue Diamonds op van 14 .00
tot 16.00 uur.
Stoomhal
Naast de tentoonstelling 'Back to
the fifties' is er een nieuwe Stoom
hal die echter pas op 1 juli open
gaat. Daar is op een verhelderende
manier in beeld gebracht wat de
stoommachine betekende, sinds de
Griek Heron het principe uitvond
en James Watt in de 18e eeuw de
industriële revolutie in gang zette.
De hele presentatie van rook, licht,
stoom en beweging is computerge
stuurd. Er staat een 30 tons stoom
machine uit Duitsland die nog en
kele maanden stoom moet afblazen
eer de expositie definitief geopend
kan worden.
Buick Super Eight '49, een plaatje met V-S motor.
Packard Patrician '56 met liefst 290 pk in het V-S blok.
Links een Ford Coupé '49 en rechts een bijzonder fraaie combi met veel hout, de Ford Woody '38.-