NAVO doet krachtig
beroep op Nederland
KOPIEER-STRESS???
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Staking treft openbaar
vervoer in heel België
v 1
4 - - y
j- r.
Harley
3
Chin A Sen: wij hebben geen huurlingen
Heineken schenkt half
miljoen voor politie
VOOR PLAATSING KRUISRAKETTEN
EG ruimt
het puin
GROTE OEFENING
SOWJET-VLOOT
Jack Middelburg overleden
Bijna oreral droog
Overwegend droog weer met wolken
velden en in het westen ook af en toe
zon Middagtemperatuur ongeveer 7
graden. In het algemeen weinig wind,
kracht 3 of minder.
227e jaargang no. 80
d{ Woensdag 4 april 1984
MODES
vandaag
MODEFESTIVAL 84
1 auta adria
westhavendijk 150 4463 AE goes 01100-20440
AMSTERDAM (ANP) - De Raad voor de Bevrijding
van Suriname werkt niet met huurlingen en heeft
geen Amerikanen in dienst genomen. Dat heeft de
voorzitter van de Raad voor de Bevrijding van
Suriname, ex-president Chin A Sen. dinsdagavond
desgevraagd verklaard.
Chin A Sen reageerde op de uitspraak in een tv-
reportage van het Amerikaanse televisiestation CNN
(Cable News Network) van de Amerikaan „Dr. John"
die in Frans Guyana militaire instructie gaf aan een
groep Surinamers, dat hij in dienst is genomen door de
Bevrijdingsraad om een inval in Suriname voor te
bereiden.
De Surinaamse televisie zond afgelopen zondagavond
een tv-reportage uit van CNN van een militaire trai
ning in Frans Guyana van een groep Surinamers onder
leiding van ex-officier Roy Bottse. De groep werd
vorige week door de Franse autoriteiten uitgewezen. In
de tv-reportage zijn ook twee Amerikanen te zien
„Dr John" en ..Boss" die de training leidden. Zij
zouden gevechtservaring hebben in Nicaragua.
Chin A Sen zei dat de Bevrijdingsraad dr. John niet
kent.
Het bevrijdingsraadslid Tjon Akiet, een van de door
Frans Guyana uitgewezen Surinamers. verklaarde
maandagavond overigens desgevraagd buiten Frans
Guyana wel eens met dr.John te hebben gesproken
„over de opvang van vluchtelingen in Nederland" Tjon
Akiet zei verder niet bij de tv-opname aanwezig te zijn
geweest.
Vorige week had Tjon Akiet bij aankomst in Neder
land verklaard dat hij in opdracht van de Bevrij
dingsraad naar Frans Guyana was gestuurd om
contacten te leggen met het verzet in Suriname. Hij
ontkende dat er een invasie werd voorbereid.
AMSTERDAM (ANP) -
De firma Heineken NV
heeft de gemeente Am
sterdam een bedrag van
een half miljoen gulden
aangeboden voor de po
litie „uit erkentelijk
heid voor haar activi
teiten in de afgelopen
jaren en met name het
vorig jaar". B en W van
de hoofdstad hebben in
middels in pricinpe be
sloten de schenking aan
te nemen, zo heeft een
woordvoerder van de
gemeente dinsdag mee
gedeeld.
Het college bereidt een
raadsvoordracht over
deze zaak voor De
hoofdstelijke gemeeen-
teraad zal uiteindelijk
over het aannemen van
de schenking moeten
beslissen. Heineken
heeft als voorwaarde ge
steld dat het bedrag be
steed zal worden aan
verbindingsmiddelen
voor de politie.
Volgens een politie
woordvoerder komt het
wel vaker voor dat bur
gers geld storten in de
pot van het speciaal
daarvoor opgerichte po-
litiefonds Hij zei zich
echter niet te kunnen
herinneren dat er ooit
zo n groot bedrag ten
behoeve van de politie is
aangeboden.
(Van onze correspondent)
CESME, TURKIJE - De NAVO-ministers van defensie hebben
een ongewoon krachtig beroep op Nederland gedaan om de
afgesproken 48 kruisraketten te plaatsen en 'geen verkeerd
voorbeeld te geven'. Volgens de minister van defensie mr. J.
de Ruiter hebben de bondgenoten dinsdagmiddag in de
besloten vergadering van de NAVO Nucleaire Plan Groep in
het Turkse Cesme de noodzaak van plaatsing in Nederland
„sterker dan ooit verwoord".
Minister De Ruiter: „De boodschap
was niet voor tweeërlei uitleg vatbaar
Diverse collega's hebben nog eens het
grote belang uiteengezet dat de NA
VO in dit opzicht eén gezicht blijft
vertonen en dat niet een land zich kan
I Minister De Ruiter
RWW
ond(
w«
rlies
e
opjx
De tioeede kamer wil ook de
jongeren die vallen in de over
gangsregeling voor kortingen
op de RWW een eenmalige
uitkering niet onthouden.
(PAGINA 5)
Compostbedrijf
Het compostbedrijf CNC stelt
de vestiging in Tholen uit. De
tijdrovende procedures dwin
gen het bedrijf tot Limburgse
alternatieven
(PAGINA 11)
Loodsdiensten
Minister Smit-Kroes wil geen
overhaaste stappen bij de pri
vatisering van het loodswezen.
De minister volgt de ontwikke
lingen met argusogen. Onder
zoek wordt voorlopig op een
laag pitje gezet.
(PAGINA 13)
Oesterproef
De platte Zeeuwse oester is
terug op de Yerseke Bank in
de Oosterschelde. Jaren gele
den werden de dieren door
ziekte uitgeroeidnu rukken ze
op vanuit het Grevelingen-
meer.
(PAGINA 15)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Varia: 9
Provincie: 11, 13, 15 en 17
Sport: 19
Deetman zet WD
voor het blok
DEN HAAG (ANP) - Minister Deet
man van onderwijs heeft dinsdag
avond het conflict tussen kabinet en
de gelegenheidscoalitie van VVD en
PvdA over de toekomstige omvang
van de Pedagogische Akademies Ba
sisonderwijs (PABO) aangescherpt.
Vandaag, woendag-, zal de bewinds
man een nota van wijziging indienen
op zijn wetsontwerp hoger beroepson
derwijs (hbo) waarin de uitzondering
die de minister wil maken voor de
minimale omvang van de PABO's ook
bij wet zal worden vastgelegd.
Tot dusver wilde de bewindsman bij
bestuursmaatregel PABO's ontheffen
van de eis dat zij moeten opgaan in
een hbo-scholengemeenschap van mi
nimaal 600 studenten. Als zij min
stens 200 leerlingen tellen moeten de
PABO's zelfstandig kunnen voortbe
staan.
Dat wil de minister nu vastleggen in
de nieuwe wet op het hbo. WD en
PvdA willen daar bij wijzigingsvoor
stel een stokje voor steken. Ook de
PABO's moeten aan de schaalvergro
ting geloven, zo vinden Franssen
(WD) en Niessen (PvdA). Minister
Deetman gaat daar met zijn nieuwe
voorstel lijnrecht tegenin.
onttrekken aan zijn verantwoordelijk
heid". aldus de minister. Zijn Duitse
collega Worner zei: „Ik ga ervan uit
dat een trouwe NAVO-bondgenoot als
Nederland de NAVO-solidariteit niet
zal doorbreken".
De Ruiter werd met name onder vuur
genomen door de ministers van defen
sie uit Duitsland, Engeland en Italië,
de landen waar al geplaatst is. „Zij
waarschuwden dat een Nederlands
besluit om niet te plaatsen belangrij
ke negatieve gevolgen zou hebben
voor het politieke en maatschappelij
ke denken in hun eigen landen. Ook
wezen ze op de mogelijk ongunstige
invloed op de houding van de Sowjet-
Unie in de onderhandelingen (of be
perking van de Europese kernwa
pens). De Sowjet-Unie zou denken:
„Wij hebben succes gehad met onze
propaganda".
Van zijn kant heeft minister De Ruiter
uiteengezet dat de Nederlandse rege
ring erop mikt in juni van dit jaar een
besluit te nemen, maar dat men daar
momenteel nog niet uit is. Hij heeft
nog eens benadrukt dat Nederland bij
het besluit over de kernwapenmoder
nisering in 1979 een voorbehoud heeft
gemaakt over de plaatsing van de 48
kruisraketten op Nederlandse bodem.
„Er is geen sprake van dat wij zouden
terugkomen op iets waartoe we ons al
verbonden hadden", aldus minister
De Ruiter. Volgens hem wordt het
Nederlandse voorbehoud te veel ver
geten.
Volgens De Ruiter gaan de voorberei
dingen voor mogelijke plaatsing ge
woon door, maar zal de Tweede Ka
mer zich ten principale kunnen uit
spreken voordat de werkelijke aan
leg van een lanceerinstallatie begint.
Ervan uitgaande dat de plaatsing
van de Nederlandse kruisraketten in
1986 begint, moet in juni een besluit
worden genomen.
Star Wars
De ministers van defensie uit de Euro
pese NAVO-landen hebben kritisch
maar niet afwijzend gereageerd op
Amerikaanse plannen voor een nieu
we strategische defensie, die de veilig
heidsverhoudingen tussen Oost en
West diepgaand kunnen veranderen.
(Slot zie pag. 3 kol. 4)
BRUSSEL (ANP) Een aan het hoofd bloedende man wofdt dinsdag in Brussel gearresteerd door leden van de
Belgische oproerpolitie. Het gebeurde tijdens een betoging tegen de bezuinigingsmaatregelen van de regering,
die onderdeel uitmaakte van een landelijke 24-uursstaki.ng
BRUSSEL, ANTWERPEN (GPD) - De 24-uursstaking in België waartoe
de socialistische vakbond ABVV had opgeroepen, is dinsdag vooral in
Wallonië goed opgevolgd. Daar staakten zelfs leden van het christelijke
CSC, de Waalse tegenhanger van het Vlaamse ACV, de vakbond die zich
vorige week achter het bezuinigingsplan van de rcgering-Martens had
geschaard.
Jef Houthuys - voorzitter van het ACV - stelde dat de stakingsoproep in
Wallonië weliswaar succesvol was geweest, maar was van mening dat
pogingen in Vlaanderen te staken 'een grote mislukking' waren gewor
den.
Desondanks reden in heel Belgie
dinsdag vrijwel geen treinen, werd
de post slechte op enkele plaatsen
besteld, reed het stads- en streek
vervoer nauwelijks en werd op nog
al wat openbare scholen geen les
gegeven.
In Wallonië lag, behalve de openba
re sector, nagenoeg de gehele staal-
nijverheid plat. In Mons werden
zelfs de toegangswegen tot de stad
geblokkeerd met containers en
brandende autobanden Uit solida
riteit met hun socialistische colle
ga's schaarden leden van de vak
bond ACV-CSV zich toch achter de
staking, ondanks de oproep van
hun bond dit niet te doen.
In Brussel lag het openbaar vervoer
zo goed als stil, werkte de post niet
en hielden enkele grootwinkelbe
drijven de deuren dicht. In Antwer
pen staakten de sleepdiensten van
de haven en gingen de sluizen later
dan normaal open. Dat heeft niet
tot grote problemen op de rede van
Vlissingen geleid.
Over de acties in het Antwerpse
bedrijfsleven lopen de cijfers nogal
uiteen. De metaalwerkgeversbond
Fabrimetal sprak van tien procent
stakers, terwijl de socialistische
vakbond ABVV het over 60 procent
stakers in de metaalnijverheid
had. Feit is, dat bij General Motors,
bij Ford, bij de scheepsherstellers
en bij het chemisch bedrijf Bayer
de meerderheid van de werkne
mers het werk had neergelegd. Ook
het personeel van rijks-, provincie-
en stadsdiensten gaf in meerder
heid gehoor aan de stakingsoproep.
De werkgevers waren echter van
mening dat vele werkwilligen hun
werk niet hadden kunnen bereiken
door de staking in het openbaar
vervoer. In diverse steden werden
ook betogingen gehouden.
LONDEN (REUTER AFP) - De Sowjet-Unie is dinsdag begonnen met een
grootscheepse marine-oefening in de Noordzee en in de strategisch belangrij
ke wateren voor de kust van Noorwegen, zo meldden NAVO-landen. Een
woordvoerder van het Britse ministerie van defensie verklaarde dat het
„waarschijnlijk om de grootste oefening gaat die ooit is gehouden in de
Atlantische wateren".
Het Noorse Noordelijke Commando 22 000 ton metende kruiser .Kirov"
deelde mee dat een omvangrijk deel doet aan de manoevres mee.
van Moskous noordelijke vloot de Volgens een in Londen uitgegeven
afgelopen dagen de Noorse Zee en de verklaring van de NAVO zijn de ma-
Noordzee is binnengevaren. Bij de noevres vooral opgezet om de Sowjet-
operaties zijn 23 schepen betrokken manne te laten oefenen in het bestrij-
die worden ondersteund door onder- den van onderzeeboten Volgens de
zeeers en vliegtuigen, aldus militaire NAVO doen meer dan 20 onderzeeërs
bronnen in Oslo. Het Britse ministerie aan de oefeningen mee. NAVO-sche-
van defensie maakte ook nog melding pen en -vliegtuigen ook van de
van vijf bevoorradingschepen en een Nederlandse manne houden de
amfibievoertuig manoeuvres in de gaten
De door kernenergie aangedreven en Het Russische vliegdekschip Minsk
heeft maandag in het zuiden van de
Chinese Zee 8 lichtkogels afgevuurd
Een Russisch fregat in de Deense tegen een Amerikaans marinefregat.
wateren, op weg naar het oefengebied
in de Noordzee. (Slot zie pag. 3 kol. 1)
(ADVERTENTIE i
Kom dan naar de éénmalige demonstratie in onze mobiele showroom die
vandaag (woensdag 4 april) te Temeuzen op de hoek Nieuwstraat/Scheldekade
tegenover Hotel CEscaut staat. Kleine compacte en middelgrote kopieermachines
voor actieprijzen. Interessante inruilmogelijkheden. Test ook onze elektronische
schrijfmachine. Nieuwe klanten krijgen gratis een D A|\||/ VPRDX
Xuperlady Quartz Buroklokje. Tot ziens. rw' /xl,xv-'/x
in kink Xcrov Lid
GRONINGEN (ANP) - Mo
torcoureur Jack Middel
burg is dinsdag rond het
middaguur in het hel Aca
demisch ziekenhuis van
Groningen overleden. De
31-jarige Wcstlandse cou
reur bezweek aan de gevol
gen van de zware val, die
hij zondag maakte tijdens
een slratenrace in het Gro
ningse Tolbert. De Maasdij
ker kwam met grote snel
heid ten val. waarna enkele
concurrenten hem niet
meer konden ontwijken.
Middelburg werd met her
senletsel en verscheidene
fracturen in het academisch
ziekenhuis opgenomen,
waar hij nog dezelfde avond
werd geopereerd.
Het ongeluk waarbij ook
Boet van Duimen. Peter
Smetsers en John Schreu-
der betrokken waren, heeft
de discussie over de veilig
heid van stratencircuits
weer aangewakkerd
(Zie pagina 19)
.se verkiezingen om-
streeks half juni 1984 gaat
H het slecht met de Europese
Gemeenschap. Ongewoon is
dat niet, want de gemeenschap is er
mee vertrouwd geraakt de ene crisis
met de andere af te wisselen. Het
verbazingwekkende is, dat voor alle
problemen altijd wel weer een oplos
sing uit de bus rolt. die alle kenmer
ken van een compromis in zich heeft.
Waar veertien dagen geleden de rege
ringsleiders van de tien EG-landen als
vanouds struikelden over het land
bouwbeleid en de gemeenschap uit
elkaar dreigde te vallen, zijn de minis
ters van landbouw afgelopen weekend
tch weer tot een vergelijk kunnen
komen Het hoort zo'n beetje bij de
Europese Gemeenschap, de topconfe
renties van de regeringsleiders eindi
gen de laatste jaren steeds in een
mislukking, waarna de ministers in
het laatste geval die van landbouw
de brokstukken bij elkaar mogen ve
gen. Ook nu weer is het puin ruimen
aardig gelukt De crisis binnen de
gemeenschap is geenszins bezworen,
maar de overeenstemming op land
bouwgebied effent de weg voor een
hernieuwde samenwerking op andere
fronten. De stap-voor-stap-politiek
die de Fransen Frankrijk hanteert
de voorzittershamer gedurende het
eerste halfjaar van 1984 toepassen
werpt in elk geval vruchten af Het
landbouwbeleid, altijd beschouwd als
de hoeksteen van de Europese een
wording, blijft overeind, zij het dat de
tien ministers eindelijk poging heb
ben ondernomen het beleid om te
buigen Voor de gemeenschap als ge
heel is dat een goede zaak; voor de
lidstaat Nederland brengt het land
bouwakkoord zeker op korte ter
mijn weinig goeds.
Onder druk van de omstandighe
den is in Brussel een compromis
voorstel bereikt, dat een forse aanslag
betekent op het inkomen van de
boeren in ons land. De rationeel
werkende Nederlandse boeren, die ge
stimuleerd door Brussel, in de afgelo
pen jaren hun produktie beduidend
hebben opgevoerd, wordt nu de reke
ning gepresenteerd. Dat geldt met
name voor de veeboeren, die vaak met
geld van de EG dure investeringen
hebben gedaan en die nu gedwongen
worden hun produktie met liefst ze
ven procent in te krimpen. Men mag
het de boeren niet euvel duiden, dat
zij een dergelijke maatregel als een
straf voor goed ondernemerschap be
schouwen. Een redelijk alternatief is
er echter niet. Het uitblijven van een
akkoord zou instorting van de markt
tot gevolg hebben gehad Grote over
schotten werken nu eenmaal sterk
prijsdrukkend. Europa kan niet zon
der een gemeenschappelijke land
bouwmarkt, hoe gebrekkig die vol
gens sommigen ook functioneert. Het
valt niet te ontkennen dat bijna dertig
jaar gemeenschappelijk landbouwbe
leid een belangrijke bijdrage heeft
geleverd aan de materiële welvaart in
het gebied van de Tien. Maar tegelij
kertijd kan worden geconstateerd dat
de aanslag van de landbouw op de
financiën van de EG zó gigantisch is
geworden, dat wel maatregelen moes
ten worden genomen. Het effect van
de maatregelen zal overigens niet
voor 1985 zichtbaar worden. Het feit
dat de ministers van landbouw in
Brussel concessies hebben moeten
doen om de eenheid te bewaren, kost
de gemeenschap dit jaar weer meer
geld. Geld, dat er eigenlijk niet is. Een
lichtpunt is. dat op termijn de kosten
van het landbouwbeleid binnen rede
lijke grenzen zijn te houden. Dat
vooruitzicht zal de lidstaten mogelijk
over de verhoogde financiële drempel
voor 1984 halen.
Intussen is de crisissfeer binnen de
gemeenschap niet vefminderd. De
Engelse premier mevrouw Thatcher
heeft tot nu toe nog geen enkele
bereidheid getoond, haar buitenspori
ge eisen voor Bntse vermindering van
contributie aan de EG-kas te laten
vallen. Veertien dagen geleden zijn de
negen overige regeringsleiders van de
Tien vrijwel tot het uiterste gegaan in
hun pogingen de Britten tegemoet te
komen. Het betrekkelijke geringe ver
schil. dat na het laatste aanbod van
Engelands EG-partners overbleef,
bleek niet te overbruggen. Van That
chers kant geen enkele bereidheid tot
concessies. De Britten hebben gelijk
als zij hun bijdrage aan de hoge kant'
vinden De negen overige EG-landen
erkennen dat De bereidheid de En
gelsen tegemoet te komen is er. Tegen
die achtergrond is de Britse houding
teleurstellend en onbegrijpelijk. De
landbouwministers hebben afgelopen
weekend laten zien. dat er wel dege
lijk zaken kunnen worden gedaan,
mits de partners de bereidheid heb
ben compromissen te sluiten. Zolang
de Britse premier haar medewerking
weigert, blijft de EG in een crisissfeer
Daar kunnen in de nabije toekomst
verdwijnende melkplassen en krim
pende boterbergen geen verandering
in brengen.
Dim
Franse overvallers vrij De Offi
cier van Justitie in Den Haag heeft
twee Franse gevangenen maandag op
vrije voeten moeten stellen, omdat
het aangekondigde uitleveringsver
zoek van Frankrijk niet binnen de
vereiste termijn is ontvangen Het
tweetal (26 en 36 jaar) wordt verdacht
van een gewapende overval op een
Haagse sexclubeigenaar eind vorig
jaar. Daarbij werd bijna 60.000 gulden
buitgemaakt. Dit heeft de Haagse
persofficier, mr. H A. Holthuis, dins
dag laten weten.