ANALFABETISME verborgen handicap in een 'geletterdetijd W Uitbreiding toerisme op Walcheren nog mogelijk V Oost-Vlaanderen wil meer bekendheid bij Zeeuwen D pukk r 5 V/ P J dl ot zS bOi/e rvtUr "Z y\ w y ncLG,r o o b bucy irvacto d-ë. b.'ijarfc^ a rv - OtvuPuap kwjtrvtift wy n, 0 05 fc ba cta-n, ma-rt- Dcth. jz k bi-erbjjz. f O in Gj i h g 2 jr). [jj y d n i S p-e alc -£ rt - BURGEMEESTER S. FRANCKE VAN VALKENISSE OP JUBILEUMFEEST VVV: VRIJDAG 30 MAART 1984 PZC/streek TERNEUZEN Een onzichtbare handicap. Niemand heeft iets in de gaten. Tot dat moment de buitenwereld verborgen wilden in bijvoorbeeld een volle wachtzaal van een arbeidsbureau. In het midden een schrijftafeltje, te^orden6verdwijnt heeT lantaarn" De behulpzame mevrouw of meneer van het arbeidsbureau brengt een formulier. Of je dat Bij mannen lijkt dat proces iets snel- maar even in wilt vullen. Alle ogen zijn gericht. Dan blijkt dat je niet kunt lezen en schrijven. Een op zijn zachtst gezegd genante situatie. De onzichtbare handicap is niet altijd te cussieerde, over het algemeen nog vprhlopmpn steeds bestaande rolpatroon ter spra ke. ..Als man moet je alles weten en a le geven. „Het enige dat alle Dus Probeer je alles te doen cursisten gemeen hebben is dat re °m dat„7°f e"C?ar Da extra aandacht nodig hadden. F.n die ™u»- dle dan dikwhls zelf ook met ktin lP7f>n pn spnnivpn stimuleert rtp Het is één van de voorbeelden die oud. toen ik van school afkwam, was Jeanne Helfferich aanhaalt om de ik elf jaar kom maar thuis, zei moe problemen van het analfabetisme dui- toen. ik heb het druk zat. op school delijk te maken. Als coördinatrice van doe je toch niks. dat was wel zo. het het alfabetiseringswerk in West- was saai op school, ik zat met 42 in de Zeeuwsch-Vlaanderen kan ze veel klas. de meester had alleen tijd voor kregen ze vroeger niet". Het onderwijs is sinds 1960 in dat huishouden". kan lezen en schrijven, stimuleert de man. maar blijft zelf thuis in het meer van dergelijke voorvallen vertel- de goeie, daar was ik niet bij.'maar ik opzicht veel verbeterd, maar ook nu Het ziet er naar uit dat het alfabetise- len. „Tegenwoordig zijn er in de grote mocht hem wel'helpen'. dus gaf ik de fJn ,er volgens Jeanne ongetwijfeld ringswerk in de toekomst een belang- supermarkten dikwijls zelfbedie- planten water, maakte de was-bak leerlingen die op de één of andere "Jke r°l zal blijven vervullen. Met nings-groente-afdelingen. Als je niet schook. vulde de inkt-potjes en veeg- nianier uit de boot vallen. Ze is van name voor de buitenlanders. In West- kunt lezen is dat ondoenlijk. Je kunt de de klas". mening dat er zelfs1~"- voor je pondje tomaten niet de goede tijd mensen zijn, knop van de automatische piijsweeg- fi ppj/j schrijven verleren, schaal Indrukken. Waf rinp ip in zo'n ÜCt-tU mening dat er zelfs in onze 'geletterde' Zeeuwsch-Vlaanderen zijn verder tijd mensen zijn, die het lezen en geen opvangmogelijkheden voor niet- schaal indrukken. Wat doe je situatie?' Het is, zegt Jeanne, niet mogelijk een Het West-Zeeuws-Vlaamse alfabetise- Nederlanders. Het dichtstbijzijnde steunpunt is in Terneuzen. Op het moment zijn er drukke onder- Over het algemeen weten de 'ongelet- algemeen beeld van De cursist weer ringswerk onderhoud nauwe relaties handelingen aan de gang met andere terden' hun handicap goed te camou- te geven. De gemiddelde leeftijd ligt met het Zeeuws Steunpunt voor Vol- instellingen, zoals de bibliotheken en fleren. Een vergeten bril. of'ik kan dat tussen de 20 en 40 jaar. maar er zijn wassenen Educatie (SVEi. Vorig jaar de VOS-cursussen. Door betere sa- kriebelige handschrift niet lezen' zijn ook een aantal ouderen bij. Ook de november werd in Oostkapelle een menwerking kan er voor een even- veelgehoorde uitvluchten. oorzaak van het analfabetisme is tweede 'schrijfweekend' gehouden. In wichtiger en langduriger begeleiding Het enorme schaamtegevoel maakt moeilijk aan te geven. Jeanne vertelt het zogenaamde 'schrijfboek' hebben worden gezorgd. Nu is het nog zo dat het alfabetiseringswerk er niet ge- dat er mensen zijn die het lezen en de deelnemers uit heel Zeeland hun veel alfabetiseringsleerlingen de les- makkelijker op Uitgaande van de schrijven gewoonweg verleren. „Ze ervaringen opgetekend. Ook buiten sen maar blyven volgen, omdat er landelijke norm zou West-Zeeuwsch- hebben het dan wel vroeger op school de provincie worden er contacten ge- geen alternatief voor gevorderden is. Vlaanderen tussen de 250 en 1000 geleerd, maar na verloop van tijd legd. Een Zuid-Hollandse groep voer- De meeste leerlingen die in 1980 be- inwoners herbergen, die het schrift kunnen ze het niet meer onthouden, de onlangs in Middelburg toneelstuk- gonnen zijn komen nog steeds. Zeer niet machtig zijn. Tot vier jaar gele- jes op. Daarna werden ervaringen vers zijn de contacten met de sociale den was het probleem onbekend. Een Dan worden ze eigenlijk weer terug uitgewisseld. school', die vorig jaar voor het eerst in IKON-film in mei 1980 over een lees- analfabeet". Andere cursisten heb- Juist de ontmoeting met lotgenoten is Oostburg van start ging. groep in Den Bosch maakte voor het ben het °P school nooit echt onder de voor de meeste cursisten erg belang- eerst iets los. Naar aanleiding van die k.,,ie Sekre&cn- Soms speelde langdu- rijk. meent Jeanne. Op die manier uitzending klopte er iemand bij Jean- r'Se ziekte een rol, of een verhuizing, komen ze los van het achterkameri- ne in IJzendijke aan. Ze had zes jaar Een echt duidelijke oorzaak is echter dee. waarmee ze hun handicap voor les gegeven aan een lagere school in Schoondijke. „Toen die man me vroeg of ik hem kon leren lezen en schrijven ben ik gewoon begonnen. Dat was in feite het eerste alfabetiseringswerk hier in de streek. Omdat mijn leerling liever in een groepje les wilde hebben, werd er een oproep in de krant gezet. In augustus konden we met een groepje van vier van start gaan". Een voorzichtig begin. Op de advertentie reageerden meer begeleiders dan cur sisten. Nu zijn er inmiddels 29 leerlin gen. waarvan zeven buitenlanders. De schroom lijkt iets minder geworden te zijn. De laatste tijd wordt er steeds meer naar gestreefd de cursisten gezamen lijk m een groep onder te brengen. Door onderling contact kunnen de problemen gemakkelijker bepraat worden. De individuele aanpak wordt overigens niet helemaal losgelaten. Voor elke drie leerlingen is een bege leider beschikbaar. Zelf zegt Jeanne voorstander te zijn van een meer persoonlijke benade ring. Zeker de beginnelingen, die de letters nog niet kennen, moeten vol gens haar pas na ongeveer een jaar in een groep worden ondergebracht. Ook voor de begeleiders heeft een groepsmatige aanpak duidelijke voor delen. De eerste jaren was iedere begeleider volkomen zelfstandig be- zig. „Je wist nauwelijks wat je aan het Jeanne Heljferich: „De cursisten van het achterkamendee afhelpen. doen was. Het overleg, dat er natuur lijk regelmatig was, ging meestal over methodes en regels voor de alfabetise- rings alfabetisering. Praktische zaken kregen weinig aandacht". Sinds er vorig jaar een echt klasje is opgezet, dat wekelijks in het gebouw van de maatschappelijke dienst in Oostburg bijeen komt, werpt het overleg zicht baar vruchten af. Vraag Of het alfabetiseringswerk voor West-Zeeuwsch-Vlaanderen behou den kan blijven, blijft voorlopig de vraag. Volgens de nieuwe wet op de volwasseneneducatie, die in augus tus 1985 van kracht zal worden, is er in heel Zeeland plaats voor drie educatieve centra. Dat betekent dat er in Zeeuwsch-Vlaanderen hooguit eén centrum mag komen. De gemeen ten zijn het onderling nog niet eens waar de regionale onderwijsinstel ling het beste kan worden gevestigd. Jeanne hoopt op Terneuzen, want dat is voor de West-Zeeuws-Vlaamse cur sisten eventueel nog te doen. De meest ideale oplossing is volgens haar de oprichting van dependances, zodat er toch een goede spreiding mogelijk zou zijn. Het zou voor haar een hele slag zijn als het alfabetiseringsproject in de bezuinigingen zou sneuvelen. „Je hoopt met dit werk iets essentieels te doen. Ik ben er heel erg bij betrokken geraakt, het speelt enorm door in je dagelijks leven". Volgend jaar zal er meer duidelijkheid zijn voor de 29 cursisten. Nu al de verwachting uitspreken dat ze niet in de kou zullen worden gezet, zou te voorbarig zijn. De vrouw terug naar het aanrecht, de analfabeet terug naar het achterkamertje, het lijkt in eikaars verlengde te liggen. Jan van Damme. Veranderd Jeanne gelooft dat haar aanpak door het intensievere contact met de ande re begeleiders is veranderd. Momen teel zijn er elf begeleiders, waarvan zes uit het onderwijs afkomstig. Zon der de professionele leerkrachten te kort te willen doen ze is er uitein delijk zelf ook één is ze van mening dat juist de begeleiders die geen onderwijsvooropleiding hebben ge had, leuker en beter op de praktijk van de leerlingen inspelen. Door een gedegen leerschool wordt je automa tisch een bepaalde methode eigen gemaakt, waar moeilijk los van te komen is. Jeanne: „Ik heb zelf het laatste jaar ervaren hoe belangrijk het is om juist volwassenen op een wat speelsere manier te benaderen. Nu probeer ik met hele kleine, prakti sche dingen te werken. Je kunt op een heel simpele manier tips geven, die voor de mensen die niet kunnen lezen ontzettend handig zijn. Denk bijvoor beeld maar eens aan die streepjes op een pakje boter. Voor iemand die kookt is het gemakkelijk om daarmee overweg te kunnen. Een andere leer ling heb ik alle adressen van zijn kennissen en familie op stickers laten schrijven. Dan hoefde hij de postkaar ten, die hij van zijn vakantieadres wilde versturen, alleen maar van zo'n stickertje te voorzien Zulke dingen zijn gewoon belangrijk. Ik geloof dat de lossere aanpak me nu langzamer hand wat beter begint, af te gaan". Met gepaste trots vertelt ze van die ene cursist ze wil per se geen namen noemen die nu dankzij haar de krant kan lezen. Dat Jeanne het alfabetiseringswerk met erg veel plezier doet, is zonder meer duidelijk. „Ik vind het een stuk van mezelf. Een hobby, waarbij een heleboel sociale aspecten aan de orde komen. Ik vind het echt ontzettend leuk om te doen". Dat enthousiasme is ook terug te vinden in het boekje 'Zo hoor je nog eens wat', dat ze speciaal voor de alfabetiseringscursus schreef. De in gemakkelijk Neder lands gestelde verhaaltjes voldoen volgens Jeanne goed als lesmateriaal. Voor de meeste cursisten is er wel een stukje realiteit in terug te vinden. „Hallo, ik ben Jan-nie. Ik ben 48 jaar Een uitgave met handgeschreven teksten van cursisten. m, - Het domein Puyenbroeck in Wachtebeke. GENT De Oostvlaamse federatie voor toerisme startte deze week een Zo werd in Ronse een taalgrens- ruim drie weken durende campagne die erop termijn toe moet leiden dat stadje in de Vlaamse Ardennen meer Zuidnederlanders en Zeeuwen het besluit nemen één of meer vrije 'vorig jaar een gloednieuwe jeugd- eel dagen door te brengen in Oost-Vlaanderen. Een provincie met verborgen charmes, historische stadjes, rijk aan verleden en cultuur en waar de goede dingen van de bodem rijkelijk op tafel komen. Oost- Vlaanderen: voor Zuidnederlanders zo dichtbij en toch vrijwel onbe kend. info-bus met bestemming Bergen op Zoom, daarna gaat het naar van de Oostvlaamse toeristische Breda en verder naar Zeeland (Vee federatie Een toeristische info-bus, re. Vlissingen, Middelburg). Ten volgeladen met promotiemateriaal behoeve van dit stukje Nederland Zuid-Brabant daaraan enigszins herberg geopend die haar deuren ook openstelt voor gezinnen. De Vlaamse Ardennen vormen overi gens een gebied dat men in Oost- Vlaanderen extra promoten wil. „Ten zuiden van Gent komen Ne derlanders vrijwel nooit", aldus ge deputeerde Vallaeys. „Dat is een merkwaardige vaststelling. Ik hoop dat de campagne in Zeeland tips voor een leuke dag(en) doet achtereenvolgens Bergen op Zoom, Breda, Zierikzee, Veere, Goes, Vlis singen en Middelburg aan. En van gaat daarbij naar fietstoerisme. de Zeeuws-Vlamingen wordt werden speciale eendagspakkclten uitgewerkt voor groepen en indivi duele toeristen. Extra aandacht kan verhelpen, Het gaat tenslotte om één der mooiste hoekjes van provincie, niet alleen bekend om zijn natuurschoon en rust, maar tevens om zijn streekgerechten en Wedstrijd Om Zeeuwen en Brabanders wat meer wegwijs te maken, wordt een wedstrijd georganiseerd, bestaan wacht dat een uitstapje over de Oost-Vlaanderen beschikt over tal heerlijke biersoorten" grens hen eindelijk eens verder zal van uitgestippelde en bewegwijzer- brengen dan Brugge. Gent of Sint- de fietsroutes. De federatie voor Niklaas. toerisme in Oost-Vlaanderen wil voor de naaste buitenlandse buren Het provinciaal domein in Wachte- Gent uitspelen als een ideale eerste beke (net over de grens en bij een contactplaats. „Slagen wij er een- ruim publiek fel begeerd voor een maal in buitenlandse toeristen naar de uit enkele "vragen over Oost dagje uit met de kinderen), de Gent te lokken, dan hebben wij het Vlaanderen. Aan de hand van fol- Schelde-Durmestreek (verbergend niet zo moeilijk om hen in overleg ders die in de bus ter beschikking een heus Boerenkrijgmuseum in het met onze WV's in de provincie een liggen, kunnen de vragen na enig voormalige gemeentehuis van aanlokkelijk programma aan te bie- speurwerk makkelijk worden op- Overmere), het huis van Margare- den", aldus directeur Daniel de gelost. Een schiftingsvraag duidt tha van Parma en het gotisch stad- Moor. Men rekent er bij de federatie elke dag de winnaars aan. Dc prijs- huis van Oudenaarde, het graf van op dat Nederlanders in de toekomst uitreiking heert telkens dc laatste de graaf van Egmont in Zottegem. meer zullen kiezen voor een meer- dag plaats. Onder de prijzen onder het 16de eeuwse slot van Ooidonk daags verblijf. Logeren kan dan meer een weekend in de Vlaamse in de om zijn schilders vermaarde best in Gent zelf want met de Ardennen, weekend in Gent, flcs- Leiestreek. de streekbieren als Oud logiesmogelijkheden elders in de sen Oostvlaamse jenever, aquarel- Zottegems en Dobbelen Bruinen provincie blijft het pover gesteld len, boeken enzovoort. Ger- Hoewel, er komt langzaam verande- Kris Noudts. die het gehemelte strelen, aardsbergse matietaarten, jenever ring in. van Bachte-Maria-Deeme, het land schap aan de voet van de Koppen berg (bij wielerliefhebbers bekend uit de klassieker de Ronde van Vlaanderen), Ronse, de vergeten stad beneden de Kruisberg (nog zo'n potenbreker uit het rijke Vlaamse wielerleven), het zuiden van Oost-Vlaanderen met dorpen door stedelingen oneerbiedig 'boe- regaten' geheten als Eist. Parike. Zegelsem en Sint-Maria-Oudenho- ve, Sint-Maria-Horebeke het enige protestantendorp in Vlaanderen met zijn Geuzenhoek en ietwat aparte dorpsgemeenschap. Dit is zomaar een losse greep uit het toe ristisch patrimonium van de pro vincie Oost-Vlaanderen. Toch zon de dat niet meer Noordfransen en Zuidnederlanders naaste buren op een afstand van een goed uurtje rijden Oost-Vlaanderen weten te ontdekken. Een klacht die onder verantwoordelijken voor toerisme menigmaal werd gehoord. Tot men besloot ei iets aan te doen. Onbe kend is onbemind. Dat was de hin dernis die hoognodig moest worden genomen. Op het provinciaal depar tement voor toerisme kwam een nieuwe gedeputeerde postvatten. Westvlaming van afkomst, uit een provincie waar men van toeristi sche promotie veel meer afwist. In de kunstprovincie wordt het dage lijks brood in vele duizenden gezin nen met toerimse verdiend. Gedeputeerde Vallaeys, geassis teerd door directeur De Moor van de Oostvlaamse federatie voor toe risme. gooide eerst wat aarzelend de grenzen open. Vorig jaar werd Noord-Frankrijk (dat stukje Vlaan deren dat 'Frans-Vlaanderen' wordt genoemd) bewerkt. Geraardsbergen, een van de leuke stadjes in de Vlaamse Ardennen. Bij Thans is Zuid-Nederland aan de Zeeuwen onbekend, zegt men bij de toeristische dienst van Oost beurt. Dinsdag vertrok in Gent een Vlaanderen KOUDEKERKE - Een uitbreiding van het toerisme in Zuid-West Wal cheren moet volgens burgemeester S. Francke van Valkenisse onder be paalde omstandigheden mogelijk zijn. Hij zei dit dinsdagavond tijdens een bijeenkomst van de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer (VVV) te Koudekerke, ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de vereni ging. Het jubileum werd gevierd met een bijeenkomst in hotel Walcheren te Koudekerke, waarvoor een grote belangstelling was. „Sommigen vinden de kust van Zuid- West Walcheren vol. maar de gemeen teraad van Valkenisse heeft dat standpunt nooit overgenomen", zei burgemeester Francke. Uit de gewij zigde opstelling van het college van gedeputeerde staten van Zeeland mag volgens hem ook worden gecon cludeerd, dat een verruiming van het toerisme moet worden nagestreefd. Burgemeester Francke wees ook op de rapporten van dc Gi'uiüv.ij uzci een verdere uitbouw van de toeristi sche structuur van Zeeland. De ge meenteraad van Valkenisse heeft zich op het standpunt gesteld, dat fase Hl daarvan te zeer is gericht op de econo mische ontwikkelingen. „Er is een beleid gewenst, waarin ook meer reke ning wordt gehouden met andere as pecten", verklaarde burgemeester Francke. Penningmeester J. C. Schout van de provinciale WV was van mening, dat in fase III van het rapport van de Grontmij veel zinnige, maar ook veel onzinnige zaken staan en noemde als voorbeeld de suggesties voor de plaat selijke WV's. „Het zal erg veel tijd kosten om daarop in te gaan", stelde hjj. De heer Schout was overigens van mening, dat deze rapporten al snel achterhaald zullen zijn. omdat over drie dagen het provinciaal rapport kan worden verwacht, waarvoor het rapport van de Grontmij de hoek steen is geweest. Overigens is er vol gens de heer Schout niets nieuws onder de zon, wat betreft de recreatie „Vroeger werd de veldwachter naar het strand gestuurd om vrouwen in badpak te arresteren, en nu voor mensen die zonder badpak recreë ren", vertelde hij. De heer Schout was verder van mening, dat er nog te weinig slecht-weeraccommodatie is in Zeeland. „Daar moet meer aan wor den gedaan", stelde hij. Industrie Voorzitter A. Meijers van de VW- Koudekerke noemde het toerisme een maatschappelijk aanvaarde vorm van industrie op wetenschappelijk niveau. Hij meende verder, dat een lokale WV zich moet beperken tot enkele diensten. ..De receptionele functie moet op rolletjes lopen. De andere taken moeten worden overgelaten aan overkoepelende organen, zoals regionale en provinciale VVV. We moeten ook ophouden met hakketak ken op die grotere organen over onze bijdrage. Die moeten wij zien als een investering, waarvan we te zijner tijd de vruchten kunnen plukken", aldus de heer Meijers. Hij constateerde ver der. dat het bedrijfsleven steeds min der geneigd is zijn aandeel in de contributies te betalen, als men niet het directe belang voor het eigen bedrijf inziet. Voorzitter ing T. J. van de Broeke van de WV-Zoutelande pleitte in zijn toespraak voor een verdere sa menwerking de tussen verschillende WV's in Valkenisse, omdat die vol gens hem zeker nog kan worden verbeterd. Hij bood de jubilerende vereniging een klok aan en de tekst van het Zeeuwse volkslied, om het kantoor in te richten. Burgemeester Francke deelde mee, dat het college heeft besloten een klimtoren te schenken aan de VVV. Het speelwerk- tuig had voorheen een bestemming gekregen, waar het volgens de burge meester het misnoegen van sommige bewoners had opgewekt, omdat daar door de privacy in de slaapkamers werd aangetast. Er werd voldaan aan het verzoek van de bewoners om een andere plaats te zoeken voor de klim- „is gevolg dat het college nog meer verzoeken om verplaatsing ontving. Bovendien werd de klimto ren gevaarlijk bevonden, omdat er geen zand onder lag. De burgemees ter sprak de hoop uil, dat de gemeen teraad ook zal instemmen met de schenking. De heer P J. Kambier jr en C. J. Flips jr boden de WV een schommel aan, in de vorm van een ketting met auto band, namens de directie van bouw bedrijf Flipse. Oud-burgemeester J. L, Dregmans (83) van Koudekerke die van 1935 tot 1967 voorzitter is gewees van de VW-Koudekerke, beschreef in zijn toespraak de ontwikkelingen van de VW, vanaf de oprichting in 1934 Vice-voorzitter mr A van Fraassen van de streek VW Walcheren wenste de vereniging geluk met het jubileum en veel succes voor de toekomst.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1984 | | pagina 32