Ir
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ook Hervormde Kerk
wijst kruisraketten af
Braks: prijs rundvlees
naar beneden dwingen
anvik.
VVD UIT KABINET BIJ NIET-PLAA TSEN
Duisenberg: doorgaan
met bezuinigingen
SI
16t/ml8
maait
leysdieam
©FS0ENE-Q018
VOLVO show
Vier papoea's kunnen
worden teruggestuurd
Wolkenvelden
wolkenvelden en vrijwel overal droog,
middagtemperatuur van 4 graden in
het noorden tot 8 graden in het zuiden
van het land. matige wind uit noord
oost tot oost, langs de kust af en toe
krachtige wind
227e jaargang no. 65
Zaterdag 17 maart 1984
ANJELIERSTRAAT 5 7 Telefoon 01100 16810
t/m 24 maart
DEN HAAG iANP- De totale geldomzet in de detailhandel is in 1983 ten
opzichte van 1982 met 0.8 procent gedaald ln 1982 werd ten opzichte van
1981 voor de totale detailhandel nog een stijging van de geldomzet met 0,6
procent gemeten. De daling in 1983 is het gevolg van de terugval van de
omzetten bij het midden- en kleinbedrijf in de detailhandel, aldus gegevens
van het CBS die niet voor prijsveranderingen zijn gecorrigeerd.
Ten opzichte van 1982 liepen de geldomzetten bij het midden- respectieve
lijk kleinbedrijf terug met 2,3 procent en 2,6 procent, nadat de omzetdalin
gen in 1982 ten opzichte van 1981 respectievelijk 1,2 procent en 1.3 procent
bedroegen. Naar verhouding beter verging het in 1983 het grootwinkelbe
drijf, dat ten opzichte van 1982 3.2 procent omzetstijging verwezenlijkte. Er
treedt echter een daling in het groeitempo op. In 1982 nam de geldomzet
van het grootwinkelbedrijf ten opzichte van 1981 nog met 5,4 procent toe.
Positief was de omzetontwikkeling in 1983 bij de postorderbedrijven 1+3,0
procent). De warenhuizen daarentegen toonden in 1983 een daling van de
omzet met 0,5 procent.
DOORN, HATTUM (GPD) - De Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk heeft
zich gisteravond laat met meerderheid van stemmen uitgesproken tegen het plaatsen van
kernwapens in Nederland. In Hattum verklaarde vice-president Van Aardenne eveneens
gisteravond tijdens het VVD-congres, dat de WD-ministers het kabinet zullen verlaten
wanneer het besluit valt geen kruisraketten in ons land toe te laten.
De Generale Synode van de Neder- van kemraketten in Europa (en waar overzien. Daarom moet de besliiitvor-
landse Hervormde Kerk heeft vrijdag- ook ter wereld) door de synode erva- ming over de kernbewapening plaats
avond laat met 37 stemmen voor en 15 ren wordt „als een onomkeerbare stap hebben zodanig dat het bondgenoot-
tegen besloten regering en parlement in de bewapeningswedloop en als zo- schap niet verzwakt", aldus de minis-
een brief te sturen waarin uiteengezet danig bedreigend voor alle mensen ter.
wordt dat de Hervormde Kerk zich die door God geschapen zijn om te
heeft uitgesproken tegen het toelaten leven". Van Aardenne zei „met zorg te consta-
van welke nieuwe kernwapens dan Een achttal moties, bedoeld om een teren" dat sommigen door het onvoor-
ook in ons land. Deze afwijzing van uitspraak over de kruisraketten te waardelijk afwijzen van de plaatsing
het plaatsen van kruisraketten en het vermijden of de formulering van het waarde van de NAVO ter discussie
daaraan gekoppelde pleidooi voor het besluit af te zwakken, werd verwor- stellen.
verwijderen van reeds aanwezige pen. De indieners waren voornamelijk "1->e liberale bewindslieden zijn met
kernwapens, wordt toegelicht aan de bezorgd over de polarisatie in de kerk. bereid op het essentiele punt van
hand van eerdere synode-uitspraken Sommigen vonden het besluit een vei"dediging van onze vrijheid en de-
tegen het gebruik en bezit van kern- doorkruising van de gesprekken die
wapens. de synode op gang heeft gebracht
Ook brengt de synode in herinnering tussen voor- en tegenstanders van de
dat zij reeds in 1979 het modernise- campagne van het Interkerkelijk Vre-
ringsbesluit van de NAVO heeft afge- desberaad.
wezen. Ze deed dat destijds door te De Hervormde Kerk is na de Gerefor-
verklaren dat de produktie en opstel- meerde Kerken de tweede kerk in ons
ling van een geheel nieuwe generatie land die plaatsing van kruisraketten
afwijst. Vorige week woensdag nam
de Gereformeerde Synode het besluit
om regering en parlement te manen
om af te zien van elke nieuwe stap op
de weg van de nucleaire bewapening.
De Hervormde Synode komt tot haar
uitspraak vanuit de overweging dat
het haar opdracht is zich te wenden
tot overheid en volk met de oproep,
het leven naar Gods beloften en gebo
den te richten, zoals de kerkorde zegt.
In een tweede overweging zegt de f
synode zich van haar verantwoorde
lijkheid bewust te zijn „in de huidige
situatie, waarin regering en parle
ment voor de beslissing staan van het
al dan niet plaatsen van kruisraket
ten".
Het 'uitkleden' van het zieken
fondspakket kost een mini
mumloner met vrouw en twee
kinderen jaarlijks ongeveer
duizend gulden extra
(PAGINA 2)
Van Aardenne
VVD stapt op
Verdrag
NORD EUROPEES
LIJSTTREKKER VVD
HATTEM (ANP) - Het liberale lid van
Op de grens tussen Mozambi
que en Zuid-Afrika hebben de
leiders van beide landen een
niet-aanvalsverdrag onderte
kend.
(PAGINA 3 en 4)
Volle sterkte
De aluminiummarkt leeft weer
op: als alles volgens plan ver
loopt zal Pechiney in Vlissin-
gen-Oost over drie maanden
weer op volle capaciteit draai
en.
(PAGINA 9)
Confrontatie
Wereldkampioen Greg Le-
mond wil ook in de voor
jaarsklassiekers een rol spe
len. In Milaan-San Remo staat
de Amerikaan voor de eerste
confrontatie met zijn vroegere
kopman Bernard Hinault.
(PAGINA 17)
Binnen- en buitenl.: 2 en 3.
Opinie, achtergrond: 4.
Financiën, economie: 5.
Provincie: 9, 11, 12, 13 en
15.
Sport: 17.
Krant in de klas: 19, 20, 21
en 23.
Weekendkrant: 27. 28, 29,
31, 33, 34 en 35.
KRANT IN DE KLAS
De PZC-bijlage 'Krant in de
klas' richt hel oog op de abon
nee van de toekomst: de
schooljeugd. Aandacht voor
het dagblad van morgen, PZC-
activiteiten (De Krullebak,
gastlessen) voor de jongeren,
wat doen andere media en een
werkblad om zelf een kranten
pagina te maken.
ADVERTENTIE
Arnesteinweg 11
4338 PD Middelburg
Tel. 01180-34530
De WD-ministers stappen uit het
kabinet als wordt besloten de kruis
raketten niet in Nederland te plaat
sen. Dat maakte vice-premier Van het Europees Parlement, Hans Nord,
Aardenne vrijdag duidelijk op hel is vrijdag met algemene stemmen
VVD-congres in Hattem. gekozen tot lijsttrekker van de VVD
Volgens Van Aardenne is de NAVO de voor de in juni te houden Europese
waarborg voor de vrede. „Zouden wij verkiezingen. Op het tweedaags
het bondgenootschap laten verkom- WD-congres in Hattem werd tevens
meren, zouden wij een vacuum laten de liberale kandidatenlijst voor die
ontstaan, dan zijn de risico's niet te verkiezingen definitief vastgesteld.
mocratie medeverantwoordlijkheid te
aanvaarden voor een beslissende stap
op een neerwaarts, hellend vlak", be
sloot Van Aardenne.
Ook WD-fractieleider Nijpels vindt
dat over de solidariteit met de NAVO
„niet valt te marchanderen". Verder
deed Nijpels een dringend beroep op
de kerken zich de komende maanden
terughoudend op te stellen als het
over de kruisraketten gaat.
ABOP-actie
Nijpels wil dat ouders en het bevoegd
gezag de aangekondigde scholie
renactie tegen de komst van kruisra
ketten in ons land scherp veroorde
len. Volgende week zal de liberale
voorman dit in de Tweede Kamer
aan de orde stellen. Volgens de
VVD'er wil de onderwijsvakbond in
mei acties op scholen ontketenen om
de publieke opinie verder tegen
plaatsing van kruisraketten te mobi
liseren.
„Leerlingen worden misbruikt voor
acties die niets met onderwijs hebben
te maken, maar wel alles met de
politieke visie van de vakbondbe
stuurders", aldus Nijpels.
Het bestuur van de Vereniging
Dienstweigeraars heeft alle tewerk
gestelde dienstweigeraars opgeroe
pen op 10 mei, in de actieweek van het
Komitee Kruisraketten Nee, het werk
voor tenminste een kwartier te onder
breken.
Storingsactie
Door het uitzenden van een vredes
lied op de frequentie van de lucht
machtbasis Woensdrecht hebben vre
desactivisten, die zich tot de groepe
ring „Elektronische Kruisridders" re
kenen. donderdagavond kennis gege
ven van hun bestaan. Op het moment
van de actie was er geen vliegverkeer.
Het personeel van de basis was tevo
ren van de actie op de hoogte gesteld.
Het storen duurde ongeveer een half
uur en werd uitgevoerd met behulp
van een draagbare zender met een
bereik van vijf kilometer. De antenne
daarvan hing vlakbij de luchtmacht
basis in een boom.
Botte bijl bij
het ziekenfonds
-
MIAMI (UPI/RTR) - In zwarte wijken van Miami, in de Amerikaanse staat
Florida, is het donderdagavond tot rellen gekomen nadat een uit blanken
bestaande jury een politieman vrijsprak die ervan was beschuldigd een
20-jarige zwarte man te hebben doodgeschoten.
De politie zette in de zwarte ghetto's Overtown en Liberty City ruim 1.000 man
in. Twee politiemannen werden gewond door rondvliegend glas toen hun
patrouillewagen werd beschoten. Met stenen en flessen werden andere
politiewagens bekogeld.
Tegen de ochtend meldde de politie 200 arrestaties.
Foto: gehelmde agenten tijdens een arrestatie.
GEEN RUIMTE KOSTENVERLICHTING
De Tweede Kamer-frac
ties van CDA en WD
I hebben de botte bijl gelegd
bij het iverphcht) zieken-
-Li fondsstelsel in Nederland en
het lijkt erop dat het kabinet bereid is
dat hakmes volgens de aangereikte
methode te gebruiken. Met ingang
van 1 oktober aanstaande zouden
ziekenfondspatiënten voortaan zelf de
eerste twee ligdagen in het ziekenhuis
moeten betalen. Drie kwart jaar later
(per 1 juli 1985) zouden de fysiothera
peut en de tandarts voor verzekerden
boven de 18 jaar uit het fondspakket
moeten vallen. En nog een half jaar
later (1 januari 1986) komen volgens
deze snoeiplannen ook medicijnen
met meer voor vergoeding in aanmer
king. Om te voorkomen dat er als
gevolg van deze rigoureuze amputatie
van het voorzieningenpeil echt onge
lukken gebeuren wordt de eis gesteld
dat er voor het opvangen van de
financiële risico's een verplichte her
verzekering moet komen De twee
regeringsfracties hebben het kabinet
met hun spijkerharde plan voor het
blok gezet omdat ze nu eindelijk wel
eens wat willen zien van echte bezui
nigingen in de gezondheidszorg. Sinds
het aantreden van het kabinet-Lub-
bers is met priemende vingers gewe
zen naar de gezondheidszorg als het
terrein waar forse besparingen te be
reiken zouden (moeten) zijn. In de
praktijk is daarvan tot op heden
betrekkelijk weinig in daden omgezet
Minister Ruding financiën i heeft in
zijn jongste voorstellen om in 1985 een
bedrag van 10 miljard te bezuinigen
opnieuw de gezondheidszorg aange
duid als de sector die daarin een
stevig aandeel moet leveren. En om
dat het kennelijk elders niet lukt de
kostenstijgingen in de gezondheids
zorg aan te pakken hebben de kamer
fracties van CDA en WD het kabinet
nu gemaand om de frontale aanval te
openen op de verplicht verzekerden in
het ziekenfonds.
DEN HAAG (ANP) - De vier pa
poea's, die woensdag vanuit Indo
nesië in Nederland zijn aangeko
men, kunnen naar Indonesië wor
den teruggestuurd.
Dat staat in een verklaring die de
vier mannen in de Nederlandse
ambassade in Jakarta hebben on
dertekend. Daarin zeggen zij te
beseffen dat ingeval hun asielaan
vraag wordt afgewezen ze kunnen
worden uitgewezen naar een ander
land, Indonesië niet uitgesloten.
Dit maakten de vier papoea-man-
nen vrijdag bekend tijdens een
persconferentie in Den Haag. In die
schriftelijke verklaring staat verder
dat Nederland „op geen enkele
manier verantwoordelijk is voor de
ontwikkelingen op Irian Jaya na
1963. noch voor de huidige situatie
aldaar"
De vier waren de ambassade in
De papoea's tijdens de pers-
conferyitie.
gevlucht omdat ze zich bedreigd
voelden na het aanbieden van een
protestverklaring over de behande
ling van hun volk aan het Indonesi
sche parlement
De woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken beves
tigde donderdag dat de vier pa-
poea-mannen voor hun vertrek uit
Jakarta een verklaring hadden on
dertekend. Er is hen ook voorge
houden dat ze „overeenkomstig de
bepalingen van de Vreemdelingen
wet" in Nederland geen activiteit
mogen ontplooien die ingaat tegen
de openbare orde en die de goede
betrekkingen van Nederland met
derde landen in gevaar kan bren
gen.
Robert Kennedy jr.
twee jaar onder
toezicht gesteld
Rapid City (Zuid-Dakota)(afp)- Ro
bert Kennedy jr, de zoon van de in
1968 vermoorde senator Robert Ken
nedy. is vrijdag wegens bezit van
verdovende middelen veroordeeld
tot twee jaar onder toezichtstelling.
Hij had schuld bekend aan het bezit
van 0,2 gram heroïne.
Het vonnis houdt in dat hij de komen
de twee jaar niet zonder toestemming
de staat New York mag verlaten, dat
hij zijn ontwenningsbehandeling
moet voortzetten en 1500 uur moet
besteden aan sociaal werk.
DEN HAAG (GPD) - De regering
moet onverkort vasthouden aan de
voorgestelde bezuinigingen en de
kortingen op de sociale uitkeringen
per 1 juli. Dit zei de president van de
Nederlandsche Bank dr. W. Duisen
berg in de Sociaal-Economische
Raad. waar het zgn. 1 juli-pakket
werd besproken.
Herman Bode van de FNV noemde de
kortingsmaatregelen het werk van
'slopersbedrijf Lubbers en Co'. Ook
het CNV wees de kortingen van de
hand. De werkgevers wilden nog wel
een kleinere korting vpor de thans
lopende uitkeringen, maar wilden de
nieuwe werklozen en arbeidsonge
schikten na 1 juli niet meer geven dan
70 procent.
Ten slotte stemden werkgevers en
kroonleden op drie na voor het door
gaan van de kortingen op de WW,
WWV en WAO op 1 juli.
Dr. Duisenberg zei ook dat als er geen
verdere stijging van het tekort van de
overheidsfinanciën optreedt. de
staatsfinanciën door het oplopen van
de staatsschulden op korte of wat
langere termijn verdere ontwrichting
van de economie teweegbrengen.
Volgens Duisenberg zullen de rente
lasten voor de overheid snel toene
men. Een toename met 1 procent
betekent al een verlies van anderhalf
miljard gulden. Deze oplopende rente
zal na enkele jaren geweldige gevol
gen hebben voor het niveau van de
sociale uitkeringen, zo voorspelde hij.
Ook tijdelijke lastenverlichting zoals
de vakbeweging bepleit, achtte hij uit
den boze.
De PvdA-fractie in de Tweede Kamer
is van oordeel dat er op 1 juli geen
ruimte kan zijn voor algemene verla
ging van de sociale zekerheid, zo
blijkt uit de reactie op het SER-
advies. De partij pleit juist voor verbe
tering van de koopkracht, waarbij
verhoging van de kinderbijslag wordt
genoemd.
Het kabinet heeft vrijdag een eerste
ronde gewijd aan het 10 miljard-bezui
nigingsplan van minister Ruding (fi
nanciën). Premier Lubbers deelde tij
dens zijn wekelijkse persconferentie
mee dat het beraad nog wel een paar
weken zal aanlopen.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Minister Braks van
landbouw wil de consumptie van
rundvlees stimuleren door de prijs
van dit relatief dure vlees omlaag te
dwingen. Braks heeft de Europese
landbouwministers vrijdag in Brus
sel voorgesteld de garantieprijzen
die Europa voor rundvlees biedt,
drastisch te beperken.
Minister Braks noemde het „een idio
te situatie", dat de vleesproducenten
meer verdienen als ze hun vlees ten
gunste van niemand in de koelhuizen
laten liggen. De consumenten kunnen
in deze moeilijke economische tijd het
dure rundvlees niet meer betalen en
kopen daarom veel meer varkens- en
kippevlees. Daardoor puilen de Euro
pese pakhuizen nu uit met ruim
600.000 ton onverkoopbaar rundvlees.
Frankrijk. Italië en Ierland, de groot
ste rundvleesproducenten, verzetten
de Nederlandse
Rundvlees behoort, met o.a. wijn.
groenten en fruit tot de landbouwpro-
dukten waarover de ministers over
eenstemming moeten bereiken om
voor de Europese topconferentie, die
volgende week maandag en dinsdag
in Brussel begint, het pakket land-
bouwbezuimgïngen af te ronden. Mi
nister Braks vreest, dat daarover tot
diep in het weekend nog gebakkeleid
zal gaan worden.
De landbouwbezuinigingen vormen
een belangrijke voonvaarde om op de
topconferentie over de andere Euro
pese financiële problemen een door
braak te bereiken. Daarbij gaat het
om de uitbreiding van de eigen finan
ciële middelen van Europa en de
verlaging van de Britse bijdrage aan
de Europese kas
Frankrijk, dat de topconferentie voor
zit. heeft vrijdagavond nieuwe voor
stellen gedaan voor een aanpak van
het Britse probleem. Landen die aan
de Europese kas procentueel meer
moeten afstaan dan hun relatieve
welvaart, uitgedrukt in bruto-natio-
naal produkt per hoofd van de bevol
king, krijgen het recht op teruggave.
Hoeveel precies en wie dat dan moet
betalen, daarover zijn de landen ver
deeld.
Nederland zal zich in ieder geval
heftig verzetten tegen een Duits voor
stel om landen die veel van met name
het Europese landbouwbeleid profi
teren extra te laten betalen. Dat zal
voor Nederland op een verdubbeling
van de bijdrage neerkomen en dat is,
zo zeiden diplomatieke bronnen in
Brussel vrijdag, volstrekt onaan
vaardbaar.
De storm van verontwaardiging,
die sinds enkele dagen is opgesto
ken rondom deze drastische voorne
mens hebben de bedenkers ervan
kunnen voorzien. Ze hebben zich na
melijk gewaagd aan een rechtstreekse
afbraak van de ziekenfondsverzeke
ring en vervolgens een kromme, om
slachtige methode bedacht om bena
deelden tegen het vallend puin te
beschermen: een herverzekering. Het
doet allemaal wanhopig en chaotisch
aan Zo in de trant van: we zien er
geen gat meer in en laten we daarom
maar snel met de ogen dicht alles wat
aan hoge bedragen voor onze bijl
komt afhakken. Om de schade vervol
gens te beperken - want de initiatief
nemers tot dit onbesuisde plan weten
dat die groot is - wordt dan een truc
bedacht. In feite gaat het natuurlijk
om een ordinaire verschuiving van de
sociale lasten De premie voor de
verplichte ziekenfondsverzekering (de
helft voor rekening van de werkgever,
de andere helft voor rekening van de
werknemer) hoeft niet omhoog. De
nieuwe premie voor de herverzekering
betaalt de werknemer voor honderd
procent. En daarbij ontstaat dus op
nieuw om een beduidende lastenstij
ging. Waarbij dan nog komt dat er een
nieuw stuk administratieve en boek
houdkundige rompslomp moet wor
den ingevoerd dat handenvol geld zal
kosten en waar niemand een draad
beter van wordt.
Een kabinet dat bureaucratisering
wil tegengaan, het ambtelijk ap
paraat wil stroomlijnen, doorzichtiger
maken en vereenvoudigingen zegt te
willen doorvoeren waar dat mogelijk
is, kan zich met goed politiek fatsoen
niet in zo'n stelsel van wegopbrekin-
gen en omleidingen voor de verplichte
ziekenfondsverzekering begeven. Het
is volstrekt duidelijk dat het voorzie
ningenpakket, waarop ziekenfonds
verzekerden thans recht hebben, ei
genlijk even onbetaalbaar als luxe is
geworden. Het is eveneens duidelijk
dat - om de kosten werkelijk te be
heersen - daarin flink uitgedund moet
worden. Maar dat moet dan wèl ver
standig, met gevoel voor verhoudin
gen en zonder onrechtvaardigheden
voor werkelijke probleemgevallen ge
beuren. Tot nu toe is de vraag, hoe te
bezuinigen op de gezondheidszorg die
vandaag de dag al meer dan 35 mil
jard gulden vergt, alleen maar beant
woord met een complete spraakver
warring. Een werkelijke discussie over
- bijvoorbeeld - een beperkte volksver
zekering tegen ziektekosten (een ba
sispakket voor iedereen en een bijver
zekering voor wie meer wil) heeft
nooit enige kans gehad Daarom heb
ben CDA en VVD de botte bijl en het
ingewikkelde formulier maar voor de
dag gehaald. Ze zouden beter moeten
weten.
vdM
(ADVERTENTIE i
Commandobaan Roosendaal
