Doelengebouw blok aan been
eigenaar en omwonenden
Voorlichting over de
Marokkaanse cultuur
WORMENMEST
'Ontheffingsbesluit
woonwagenbewoner
niet goed afgewogen'
de dokter schrijft het
zijn planten voor
Wissel Zeeuws-Vlaanderea
PZC/ streek
MINISTERIE WEIGERT SLOOPVERGUNNING
DINSDAG 28 FEBRUARI 1984
12 P
HULST Het 17e-eeuwse voormalige Doelengebouw aan de Lange Nieuwstraat in Hulst, dat
het laatst dienst deed als sexcinema, is langzaam maar zeker aan het instorten. Dat is de
stellige overtuiging van zowel de bewoners van het aangrenzende pand, het echtpaar De
Cocq, als de eigenaar van het gebouw C. J. Visser. Omdat het pand voor de betrokkenen een
voortdurende bron van ergernis vormt, zouden ze het gebouw het liefst slopen. Een aanvraag
voor een sloopvergunning is door het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur
evenwel tot twee keer toe geweigerd. Monumentenzorg, dat al enkele keren een architect
langsstuurde, hecht daarvoor nog teveel waarde aan het gebouw.
Eigenaar Visser, overtuigd van de bouw. „De muren in de toiletten meent De Cocq dat ook het dak zijn
noodzaak van sloop, laat het er niet scheuren nu weer en die heb ik vorig beste dagen gehad heeft en is volgens
bij zitten Enkele maanden terug jaar dichtgemaakt", vertelt De Cocq. de goot aan het rotten,
spande hij tegen de gemeente Hulst Ook de muur in de slaapkamer van Daarnaast huizen in het leegstaande
een arob-procedure aan. Mocht dit het echtpaar dreigt in te storten. „De pand ratten In de zomer van het vorig
geen vruchten afwerpen, dan zal hij stenen liggen los op elkaar", zegt De jaar was er zelfs sprake van een
een kort geding tegen het ministerie Cocq. „En dat is geen prettige ge- rattenplaag, die met moeite door de
aanspannen. De opdracht aan een dachte als je naar bed gaat". Verder gemeente is bestreden. Behalve dat
sloopbedrijf is al verstrekt, vertelt
Visser. Het wachten is volgens hem op
een vergunning.
Het pand aan de Lange Nieuwstraat h
was tot voor kort eigendom van P. J.
M. Metz. die er lange tijd een sex-
bioscoop in exploiteerde. Doordat de
gemeente vier jaar geleden een nieuw
bestemmingsplan voor onder meer de
Lange Nieuwstraat vaststelde, moest
de bioscoop worden gesloten. Sinds
dien staat het pand leeg en raakt het
steeds verder in verval. Het echtpaar
De Cocq, dat in het aangrenzende
pand woont en er de bistro Pierrot
exploiteert, heeft sinds de sluiting te
kampen met een groeiend aantal pro
blemen.
„Met storm vliegen de stenen rond je
oren", zegt M. J. H. de Cocq. Duidelijk
verontwaardigd meldt het echtpaar
dat niet alleen het bewuste pand zelf,
maar ook de eigen muren (de beide
panden delen één tussenmuur) scheu
ren vertonen. Met uitzondering van de
muur in de bistro, die nieuw tegen de
oude muur is aangemetseld.
Vocht
De oorzaak van het scheuren van de
muren, waar volgens het echtpaar
geen dichten tegen helpt, is volgens
het tweetal vocht. Regenwater sij
pelt door van het dak naar de vloer
van pand 30. Het plafond is er al naar
beneden gekomen. Bovendien ver
slechtert de toestand van het ge-
Afdeling Graauw
boerenbond bijeen
GRAAUW De boerenbond afdeling
Graauw hield de algemene jaarverga
dering in het gemeenschapshuis. Tij
dens het huishoudelijk gedeelte kwa
men tal van zaken aan de orde, waar
onder ook een uitgebreid jaarverslag
van secretaris J. Kips. Ook werden
verschillende mededelingen gedaan
door F. de Waal vanuit de NCB. Bij de
bestuursverkiezing werden A. v d
Vijver in het bestuur en J. Steijaert als
afdelingsvoorzitter herkozen. Ze wa
ren beiden periodiek aftredend. Tot
slot van deze vergadering sprak zoals
vermeld drs. R Barbé uit Hoek.
het echtpaar alle moeite moet doen
zich tegen het vervallende pand te
beschermen, worden tevens plannen
voor uitbreiding van de bistro door
het gebouw gedwarsboomd. De Cocq
wil namelijk een terras aan de achter
zijde aanleggen, hetgeen met het hui
dige uitzicht op het oude gebouw
weinig zin heeft.
Eigenaar Visser wacht voorlopig op
de uitspraak in de arob-procedure.
Het pand restaureren is volgens hem
te kostbaar, ongeveer een half miljoen
gulden zou de opknapbeurt gaan kos
ten. Ovengens stamt niet het volledi
ge gebouw uit de zeventiende eeuw.
Het gaat om de kap. de linkerzijgevel
en de achtergevel. De voorgevel is in
de jaren vijftig gemetseld.
Het voormalige Doelengebomv aan de Lange Nieuwstraat in Hulst.
ACTIE OP ZEEUWSE SCHOLEN
Christ, school
in Hulst houdt
'open huis'
HULST De christelijke lagere
en kleuterschool de Ark aan de
Tabakstraat in Hulst houdt
woensdag 29 februari open huis.
Belangstellenden kunnen dan
mensen van de school spreken,
samen met de kinderen spel
letjes doen of deelnemen aan een
puzzeltochl door de school. Bo
vendien zijn er werkstukken van
leerlingen tentoongesteld. De bij
eenkomst duurt van 18 30 tot
20.30 uur Omstreeks 19.30 uur
zullen de klassen drie en vier een
gedeelte van de weekeinde-vie
ring spelen in de hal.
Expositie drie Sasse
kunstenaressen in
galerie Breskens
BRESKENS Van zondag 4 tot en
met zondag II maart houdt de
'Kunstkring Breskens' een expositie
in galerie Raiffeisen ter gelegenheid
van de krokusvakantieweck. Aan de
ze tentoonstelling werken drie kun
stenaressen uit Sas van Gent mee.
De exposantes zijn Ellie de Koster
met pentekeningen, etsen en droge
naald, Mart Verschelden met etsen,
lino's en pastelen contétekeningen en
Annie Simons met okeverfschilderij-
en en keramiek. De exposantes heb
ben allen een creatieve opleiding ge
noten aan de academie voor schone
kunsten in het Belgische Eeklo en
exposeerden reeds eerder in de regio.
De tentoonstelling wordt zaterdag 3
maart om acht uur geopend door
enkele leden van de kunstkring. De
openingstijden zijn elke dag van 14.00
tot 17.00 uur.
Opvoering komedie
buurtvereniging trok
volle zaal Zuumslag
ZAAMSLAG Voor een uitverkoch
te zaal heeft de Zaamslagse buurtver
eniging Noord zaterdagavond de ko
medie 'Zilveruitjes en Augurken' op
gevoerd. De klucht wordt op vrijdag
2 en zaterdag 3 maart herhaald in het
gebouw De Poort. Beide voorstellin
gen beginnen om 19.30 uur.
Het is voor het tweede achtereenvol
gende jaar dat de buurtvereniging
Noord een blijspel opvoert. Vong jaar
was dat de plattelandskomedie 'Lie
vevrouwbedstro'. Als gevolg van het
succes dat daarmee werd behaald,
besloot de vereniging ook dit jaar
weer een blijspel in dialect op te
voeren. 'Zilveruitjes en Augurken'
speelt zich tijdens de oliecrisis af op
de boerderij van Jeremia Zwanepael.
De stee is omgebouwd tot camping
met een kantine en een zwembad Het
hoeft geen betoog dat een en ander tot
komische verwikkelingen leidt.
ren met betrekking tot onderwijs in
de eigen taal, cultuur en godsdienst
en werd gesproken over de betekenis
van de Islam. Met name op dat punt
bestaat veel onwetendheid bij de Ne
derlanders, zo bleek uit de discussie.
OOST-SOUBURG - De Marokkaanse Vereniging Zeeland gaat een voorlich
tingsactie houden op scholen voor voortgezet onderwijs, om de schooljeugd
meer inzicht te verschaffen in de Marokkaanse levenswijze - met name in de
rol die de Islam daarin speelt. Dit deelde de heer A. Hassani Idrissi, adviseur
van de vereniging, zaterdag mee na afloop van de eerste door de vereniging
gehouden informatiedag in buurthuis 'De Zwaan' in Oost-Souburg.
De heer Hassani sprak van een van een achterstandsituatie van de Ook de rol van de vrouw in de Marok-
geslaagde dag, ondanks de tegenval- buitenlandse werknemers in Zeeland, kaanse samenleving werd uitvoerig
lende belangstelling „De middag een achterstand die op sommige pun- belicht
heeft aan het doel - het geven van ten alleen maar groter is geworden, zo De tegenvallende opkomst was voor
informatie over de Marokkaanse cul- zei hij. „Racisme en fascisme worden de vereniging mede aanleiding naar
tuur - beantwoord, echter op een te door die achterstand in de hand ge- een andere manier van voorlichting te
kleine schaal". werkt". Toch is de situatie met be- zoeken. Die meent men gevonden te
Het merendeel van de ongeveer veer- trekking tot discriminatie in Zeeland hebben in het houden van voorlich-
tig bezoekers bestond uit leden van de met zo ernstig als bijvoorbeeld in de tingsdagen op scholen voor voortge-
Marokkaanse vereniging Zeeland, randstad, zo bleek uit de woorden van zet onderwijs.
Hoewel het aantal bezoekende Neder- de adviseur. „We moeten de proble- ..Die voorlichting moet zo vroeg mo-
landers gering was, ontstond toch de men echter wel serieus nemen. De
door de vereniging beoogde discussie zelfhulporganisaties moeten worden
en uitwisseling van informatie. gestimuleerd om tegen discriminatie
De informatiemiddag begon met een op te treden", aldus de heer Hassani,
korte inleiding door de heer Hassani. die verder zei voor gemeentelijke en
Volgens hem is er nog steeds sprake provinciale besturen een belangrijke
taak te zien in het in positieve zin
beïnvloeden van de houding van de
Ledenvergadering bf"'0"tlnf!
gelijk beginnen, vandaar dat we naar
dc scholen gaan. Eigenlijk zouden we
bij het lager onderwijs moeten begin
nen, maar dat vereist een speciale
organisatie waar de Marokkaanse
vereniging nog niet aan toe is", aldus
de heer Hassani.
Hout- en Bouwbond Lekkernijen
Na de inleiding en de vertoning va
FNV in Clinge
Dansavonden in
buurthuis Hoekse
Rakkers in Hoek
CLINGE - Tijdens de algemene le
denvergadering van de afdeling Clin
ge van de Hout- en Bouwbond FNV
zijn maandagavond de jubilarissen
Gilbert Hoefnagels en Albert Verten-
ten gehuldigd voor hun 25-jarig lid- röVnlév'in'e endcroll
maatschap van de vakbond. Dis- - ----
HOEK Het buurthuis 'de Hoekse
Rakkers' en de sportvereniging Vlug-
rideo-film 'Islam zonder twijfels'
konden dc aanwezigen zich tegoed
doen aan Marokkaanse thee en daar
bij behorende lekkernijen. Vervol-
gens discussieerde het publiek onder lieid en Kracht*(V. en K.fuit Hoek
leiding van een forum over de positie houden ook dit jaar weer een serie
van Marokkaanse werknemers en dans- en oefenavonden voor alle
familie in de Nederlandse sa- dansliefhebbers.
de Islam in Ditmaal is het een serie van vier
WclstestSurVer Henk'uuttag reil't7 leve" van do Marokka" "«rop kan me„ z,ch
■"ht*,6 7'Jvercn hondsspeid uit en de "™t fonun teto„d „lt dc
echtgeno er, van de jubilarissen out- heer Hassani uit de hear Mirko. voor vier de dansavonden beginnen om
vingen bloemen. Bij de bestuurster- ijchter van de stichting welzijn bui- 20 00 uur en eindigen om 24.00 uur
k.ezing kon bij gebrek aan kand.da- tenlandse werknemers Rijnmond. Men kan er onder meer de wals
ten geen nieuwe afdelingsvoorzitter V00rZjtter M. Koubia van de Marok- cha-cha-cha. quick step, jive en tango
gekozen worden D.str.ctsbestuurdcr kaanse vereniging Zeeland en de dansen. g
Lenting deed tijdens de vergadering imam (geestelijk leider) uit Vlissin- De dansavonden worden gehouden op
noe-verwoede nou meren de vakbonds- i b
gen. zaterdag 3 maart. 7 april, 5 mei en 2
In de discussie kwamen met name de juni m het buurthuis 'de Hoekse Rak
van de Marokkanen naar vo- kers' in Hoek.
nog verwoede pogingen de vakbonds
leden ervan te overtuigen, dat een
volledig bestuur pas in staat is de
belangen van de leden optimaal te
behartigen, maar ondanks deze op
roep stelde niemand zich beschik
baar om de voorzittersfunctie in te
nemen. Na afloop van het huishoude
lijk gedeelte konden de leden vragen
stellen aan E. de Deckere, hoofd
Welzijnszorg van de gemeente Hulsl.
De vragen hadden vooral betrekking
op de diverse uitkeringen en de pro
blematiek hierover De ingewikkeld
heid van het Nederlandse sociale stel
sel was voor districtsbestuurder Len
ting aanleiding om tijdens de verga
dering aan te kondigen, dat één dezer
dagen een voorstel van het Federatie
bestuur van het FNV zal komen voor
een stelselherziening op korte termijn DEN HAAG - De Raad van State
van de uitkeringen. vindt dat gs zich onvoldoende heb- .w,„«,,lu,mU1ucUniull
Verder hekelde districtsbestuurder ben afgevraagd of het parkeerterrein een onevenredig nadeel voor de ge-
Lenting het twec-verdienersbeleid van aan de Reuzenhoeksedijk in Terneu- meente Terneuzen betekenen Om de-
het kabinet Lubbers Hij was van zen wej geschikt is als woonwagen- ze reden besloot de staadsraad het
mening, dat vooral de tweeverdieners standplaats, toen zij in november
met lagere inkomens er de dupe van vorig jaar ontheffing verleenden aan
zijn. terwijl de hogere inkomens er w. Beauprez. De raad meent dat het
zelfs voordeel uit kunnen putten. Vol- provinciebestuur zich vooraf had
gens Lenting gaat dit ook verder als moeten realiseren dat er wellicht
vrouwen met een hoger inkomen dan kostbare voorzieningen zouden moe
hun partner, en daardoor als kostwin- icn Worden getroffen.
ner worden aangemerkt, in aanmer- RHS!!| cuicu
king komen voor een uitkering. Dis- staadsraad Kaptevn is dan ook van in Zeeuwsch-Vlaanderen en in het
tnctsbestuurder Lenting was van me- menmg dat een 'afgewogen en posi- bijzonder met de gemeente Terneu-
mng. dat het uitkeringsstelsel in Ne- tiep 00rdeel daarover bij het onthef- zen. De Raad van State is het daar-
derland ongelijk is verdeeld en op de fingSbesluit niet mag ontbreken. On- mee overigens wel eens.
helling moet.
RAAD VAN STATE:
uitvoering van het provinciale besluit
ontheffingsbesluit te schorsen. Hier
mee worden b en w van Terneuzen.
die om schorsing van het besluit
hadden gevraagd, in het gelijk ge
steld. De belangrijkste overweging
van gedeputeerde staten van Zeeland
n die ontheffing te verlenen was de
binding van Beauprez met het gebied
De inpaklijn bij 'Vermicuitures' in Voorschoten. Wormenmest voor de Westduitse markt wordt vermengd met
GGL m dozen verpakt.
De dokter schrijft het voor aan zijn laboratoriumplantcn, in Duitsland
beschermt het bomen tegen zure regen en kiene kwekers peppen hun
potplanten ermee op. Wormenmest vindt steeds meer toepassingen en de
belangstelling voor dit nederige produkt stijgt navenant. Met name in
West-Duitsland, waar elementaire zaken als voeding en gezondheid van
oudsher hoog genoteerd staan, is het een succesnummer. Tijdens de
jongste 'Grime Woche'. de grote agrarische manifestatie in West-Berlijn,
vlogen de demonstratiesets van het Voorschotense wormenmestbedrijf
'Piton Vermicuitures' als zoete broodjes over de toonbank. Pieter
Frijters van 'Vermicuitures' ziet dan ook een afzetmogelijkheid in
West-Duitsland voor zo'n twee miljoen kubieke meter wormenmest per
jaar.
Ex-Jaguardealer Frijters en oud- gaan onherroepelijk dood. Die zijn
leraar Nederlands Ton van Es be- uit het buitenland gehaald. Derge-
gonnen een paar jaar geleden te lijke praktijken zijn bekend uit
experimenteren met een wormen- Frankrijk, Italië, en Amerika. Van
kweek in de achtertuin. In het voor- begeleiding is bij dit soort 'aanbie-
jaar van 1982 deponeerden zij een dingen' natuurlijk geen sprake. Aan
octrooi-aanvraag voor hun kweek- activiteiten als deze doen wij niet
systeem en startten zij met 'Piton mee. Wij mikken niet op de korte
Vermicuitures'dat een onderkomen termijn, we willen juist de lange
vond in een kassencomplex aan de termijn opvullen"
Veurseweg in Voorschoten. In juli De plannen voor Nederland stoelen
van dat jaar wriemelden naar schat- op de ervaringen die 'Vermicultu-
ting zo'n tienduizend mestpieren in res' heeft opgedaan in West-Duits
de kweekbakken rond en een jaar land. Ook daar is indertijd een
later raamde Pieter Frijters hun zelfstandige verkooporganisatie ge-
aantal op minstens veertig miljoen, sticht die beschikt over eigen finan- als
Nu, acht maanden verder, kunnen ciele middelen. 'Piton Vermicuitu
res' levert die organisatie onder
octrooi het produkt en de verpak-
gerust spreken van een miljar
denpopulatie, want onder de geop
timaliseerde kweekcondities in de king. De wormenmest wordt
verduisterde kassen, zorgt elke
worm voor jaarlijks circa vierhon
derd nakomelingen.
de Westduitse markt vermengd met
GGL, afkorting voor 'Glucerone
Gamme Lacton'. GGL is een suiker-
zuur dat is ontwikkeld door de
Uitbr6iditl2 Duitse internist dr Kohier als een
natuurlijk medicijn tegen bepaalde
Het afgelopen jaar hebben Frijters huidziekten.
en Van Es de produktiecapaciteit GGL
voorzichtig uitgebreid tot 1.200 ku
bieke meter per jaar. Dit jaar ko
men er nog wat kweekbakken bij
én zal de produktie worden opge
voerd tot 1.700 kubieke meter. Dat
is lang niet voldoende om zelfs
maar tegemoet te kunnen komen
aan alleen maar het Westduitse
marktpotentieel.
Een nieuw initiatief moet de oplos
sing brengen De afgelopen maand
is de basis gelegd voor een verkoop
organisatie die maximaal veertien
over het hele land verspreide deel
nemers zal tellen. Met elf gegadig
den zijn gesprekken gevoerd en zes
van hen hebben met 'Piton Vermi
cuitures' een overeenkomst gete
kend; de overige vijf willen wel met
Frijters in zee, maai- hebben een
aantal zaken zoals de financiering
nog, niet rond. Tot die vijf behoort
ook' een Zeeuwse ondernemer die
zijn enthousiasme ziet afgeremd
door het rekenwerk van de bank. De
een organische verbinding
Pieter Brandjes beproefde rvormen-
mest. „Goed spul", is zijn mening.
en bezit volgens dr Kohier de eigen-
schap zware metalen te binden en
neulra]jseren j3e st,0f wordt door
het gewas opgenomen dat daardoor
giftige bestanddelen wordt ge
doeld als landelijk verkoopnet. en
voorlopig zal het bedrijf in Voor
schoten als enig produktiebedrijf
fungeren, maar het plan is om in de schoond. legt Pieter Frijters uit.
toekomst de produktie over de veer
tien landelijke vestigingen te sprei
den. Dat gebeurt in een tempo dat
gelijke tred houdt met de afzet.
Pieter Frijters verwacht echter dat
binnen nu en ongeveer één jaar alle
veertien bedrijven zullen zijn opge
start.
Frijters; „In eerste instantie is het
van belang op de Nederlandse
markt naambekendheid te krijgen.
We willen dat bewerkstelligen via
een landelijke reclamecampagne.
Daarvoor brengen we binnen de
verkooporganisatie een kapitaal bij
elkaar van bijna één miljoen gul
den. Dat levert niet alleen een bud
get op voor reclame maar ook voor
research en produktontwikkeling,
want er zijn natuurlijk toepassings
mogelijkheden voor wormenmest
en wormen die tot nu toe niet zijn
uitgeprobeerd. Maar het is heel
moeilijk om met succes een nieuw
produkt uit te brengen, ook al is het
nóg zo goed. Zoiets is eigenlijk
alleen voorbehouden aan de multi
nationals".
Misbruik
Frijters stelt nadrukkelijk dat hij
heeft gestreefd naar een stabiel en
zuiver produkt. Geen goed woord
heeft hij over voor dc beunhazen,
die, begerig gemaakt door het suc
ces van dc bonafide wormenmest-
bedrijven, op een gemakkelijke
manier proberen een graantje mee
te pkken. Zo hebben de consumen
tenorganisaties geconstateerd dat
'wormenmest' werd aangeboden
die uit niets anders bestond dan
gewone compost gelardeerd met
glasscherven en plasticrestantcn.
Pieter Frijters weet nog een voor
beeld van zulke zwendel: „Onlangs
verscheen in Brabantse kranten een
aanbieding, je kon tienduizend wor
men kopen voor een dubbeltje per
stuk. Mensen die daarop ingaan en
duizend gulden investeren in de
verwachting een natuurlijke com-
postfabriek op de kop te hebben
getikt, stinken erin. Die wonnen
Proeven hebben volgens hem uitge
wezen dat met GGL vijftien procent
meer groeiresultaten worden, be
reikt. Daarnaast zou het Piton-
GGL-mengsel preventief werken bij
het gevaar van zure regen. Tussen
de wortels van bomen aangebracht
voorkomt het dat die bomen wor
den aangetast. Over twee maanden
komt 'Piton Vermicuitures' dan ook
op de Westduitse markt met een
speciaal samengestelde 'Baum-Sa-
nierer'. een middel dat bomen weer
gezond moet maken. Het gaat hier,
zo onthult Frijters. om een wormen
mest met versterkte GGL-oplos-
sing.
In Nederland zal Piton-wormen-
mest met GGL in maart verkrijg
baar zijn als natuurlijke meststof
voor planten.
Chlorofyldrai. 'r
Is dr Kohier voor Piton wat dr
Oetker voor de pudding is, ook in
Nederland is een arts geïnteres
seerd in de wormenmest uit Voor
schoten. De Amsterdamse chirurg
N. J. van Rhijn schrijft wormen
mest voor aan de tarwegrassen die
hij beroepshalve kweekt. Dokter
Van Rhijn maakt uit de grassen een
chlorofyldrank voor kankerpatiën
ten. „De zaaitarwe komt uit Fin
land en is volkomen zuiver, ik ga er
vanuit dat de potgrond met Piton
het beste materiaal is om in te
telen al heb ik dal niet getest", zegt
hij.
De wormenmest is wel getest op
voedingswaarde. Dat is gebeurd bij
de Landbouwhogeschool in Wage-
ningen waar Pieter Brandjes van de
vakgroep bodemkunde en bemes
tingsleer een onderzoek uitvoerde
naar de chemische samenstelling
van de mest en een potproef deed
met tomaten. Pieter Brandjes: „Uit
de chemische analyses blijkt dat
wormenmest bijzonder rijk is aan
plantevoedende mineralen, rijk ge
noeg om planten lange tijd te voor
zien van voedingsstoffen".
De onderzoeker vergeleek de groei
van tomaten onder gelijke klimato
logische omstandigheden maar met
verschillende voedingsbodems, zo-
wormenvoer (voorgecompos-
teerde koeienmest waaruit wormen
hun voedsel halen), potgrond, een
mengsel van half om half potgrond
en wormenmest, leem met vijftig
procent potgrond en met vijf pro
cent potgrond, zuivere wormenmest
en zuivere leem.
Twee resultaten vallen op: de com
binatie van vijftig procent leem en
vijftig procent wormenmest bleek
te leiden tot een enorme verbete
ring van zowel de structuur als van
de chemische vruchtbaarheid van
leem, daarnaast kon worden gecon
cludeerd dat een hoge concentratie
wormenmest (vijftig procent of
honderd procent) de vegetatieve
groei meestal stimuleert, maar de
vruchtvorming verlaat. Dit laatste
schrijft Pieter Brandjes toe aan
grote aanbod van stikstof.
De koolstof-stikstofverhouding in
wormenmest is zeer gunstig (voor
de deskundigen: C:N is 20 tegenover
voorgecomposteerde koemest
het wormenvoer C:N is 30» zodat
de stikstof langzaam vrijkomt voor
consumptie door de plant. Simpele
eindconclusie van onderzoeker
Brandjes: „Wormenmest is goed
spul".
Bij 'Vermicuitures' zelf was men er
al achter gekomen dat de beste
resultaten worden bereikt bij (har
de) bladplanten. De verhoudingen
potgrond-wormenmest zijn kenne
lijk heel belangrijk en lopen voor
diverse plantensoorten nogal uit
een. Daarom wordt er gericht geëx
perimenteerd om te komen tot een
ideaal mengsel voor bijvoorbeeld de
teelt van rozen, bomen en struiken.
Successen zijn met name geboekt
met hyacinthenbollen. Ficus Benja-
mini en in de Bonzai-cultuur.
Uit het bovenstaande blijkt dat het
bij 'Vermicuitures' gaat om de
niest en dat de wormen geen han
delsartikel zijn. De wormen vor
men de veestapel waarop het be
drijf zuinig is. Toch kan dat in de
toekomst veranderen, want ook
naar de wormen zelf ontstaat
vraag. De mestpieren biijken een
uit stekend voedsel voor de paling
en forellenkwekerijen.
„Er komt veel sterfte voor onder het
jonge broed bij de viskwekerijen",
zegt mevrouw Strotmann van 'Ver
micuitures'. „Als oorzaak van die
sterfte is vastgesteld dat de vissen
te schoon voedsel krijgen. Bij een
bezoek aan viskwekerijen op de
Filippijnen hebben we ontdekt dat
die sterfte terugloopt wanneer aan
het gewone voedsel wormen worden
toegevoegd". Verdergaand onder
zoek zal wellicht leiden tot nog
meer toepassingen van zowel de
wormen als hun mest. Duitse uni
versiteiten hebben na de 'Grune
Woche' interesse getoond.
Rien van Reems.
- rC*V
Een Wageningse proef toonde het effect aan van wormenmest: links een
tomatenplant in zuivere wormenmest en rechts een evenoude plant in
wormenvoer voorgecomposteerde koemest)
