Onzekerheid na dood
van Joeri Andropov
fePZC
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Man komt om bij
brand in Goes
Datanet voor kranten
vandaag
Lubbers ziet geen
wijziging beleid
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
Drieëndertig miljoen voor Zonnebloem
Dag van de Onrust
SPECULATIES OVER OPVOLGING
Van onze correspondent
MOSKOU - Na de bekendmaking van de dood van Joeri Andropov is vrijdag niets meer uit
Moskou vernomen over wie zijn opvolger wordt. De Russische radio en tv beperkten zich
gisteren tot het uitzenden van het bericht dat Andropov donderdag 9 februari (om 14.50 uur
Ned. tijd) na een langdurige ziekte is overleden. De Sowjet-leider, in november 1982 als
opvolger van Brezjnev aangewezen, is daarmee slechts vijftien maanden aan het bewind
geweest.
Onzekerheid en hoop kenmerken de Andropov verklaard een beleid le (73) was benoemd tot voorzitter
westerse reaeties op het overlijden, zullen voortzetten dat is gebaseerd
Onzekerheid over welke leider(s) het 'op de beginselen van vreedzame coe
roer in het Kremlin zullen
hoop dat een nieuw Sowjet-leider- lende maatschappijsystemen',
schap openingen zal maken naar het
Westen, in het bijzonder een terug
keer naar de Geneefse conferentieta- internationale problemen door mid- de voormalige KGB-chef Andropov
fels, waar met de VS over verminde
ring van kernbewapening moet wor
den gesproken.
De leiding van de Sowjet-Unie heeft in een verklaring
vrijdag na het overlijden van Joeri van de Sowjet-Unie.
Vrijdagavond laaiden de speculaties partijleiding, maar werd door Andrp-
over Andropovs opvolging in Mos
kou en tal van andere hoofdsteden op
nadat werd bekendgemaakt dat po-
die de begrafenis van
de partijleider moet regelen.
xistentie tussen staten met verschil- Na de dood van Brezjnev in november
1982 gold Tsjernenko. een bescherme-
„Het Sowjet-volk is een overtuigd ling van Brezjnev. als de belangrijkste
tegenstander van het oplossen van rivaal van Andropov. Het was echter
del van geweld. Vredezonder oorlog is die tot voorzitter van Brezjnevs be- RQU\\f
ons ideaal", zo werd in het nieuwspro- grafemscommissie werd benoemd,
jaar, toen hij met enkele Amerikaanse
senatoren sprak, had hij zich niet
meer in het openbaar vertoond. De
Sowjet-leider leed aan suikerziekte en
had nier- en hartkwalen.
Volgens het vrijdagmiddag uitgege
ven medisch communique is hij
overleden aan onvoldoende werking
van hart- en bloedvaten. Andropov
werd al sinds februari vong jaar be
handeld met een kunstnier. Daardoor
trad aanvankelijk verbetering van
zijn toestand in en was hij in staat tot
werken Maar, aldus het communi
que. eind januari verslechterde zijn
toestand door hoge bloeddruk en or
gaanverschrompeling.
gramma op de Sowjet-televisie gezegd naar later bleek de eerste stap op weg
de bevolking naar de absolute top Tsjernenko
bleef weliswaar de tweede man in de
Banenplan
De Partij van de Arbeid ml via
arbeidstijdverkorting en enke
le andere maatregelen 135.000
banen scheppen voor jonge
werklozen.
(PAGINA 2)
pov en diens aanhang in het politburo
politiek isolement gedrukt
Andropov wordt dinsdag in Moskou
litburo-lid Konstanlin Tsjernenko begraven. Sinds 18 augustus vong
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG De Nederlandse regering zal binnen de NAVO niet aandringen
op uitstel van verdere plaatsing van kernraketten bij wijze van signaal aan
een nieuw Sowjet-lciderschap om de Geneefse wapengesprekken met de VS
te hervatten. Als reactie op de dood van Andropov zei premier Lubbers
gisteravond dat hij geen aanleiding ziet de in juni door de regering te nemen
beslissing over plaatsing van kruisraketten uit te stellen.
Om 12.30 uur vrijdagmiddag werden
Russische tv- en radioprogramma's
(waarin reeds enkele uren documen
taires werden getoond en treurmu
ziek ten gehore gebracht) onderbro
ken voor een verklaring van het
centraal comité. Daarin werd be
kendgemaakt dat Andropov donder-
ISlot zie pagina 4 kol. 7)
Af en toe zon
Af en toe zon en op de meeste plaatsen
droog.
In de ochtend plaatselijk mist.
Middagtemperatuur ongeveer 5 gra
den. Weinig wind.
227e jaargang no. 35
Zaterdag 11 februari 1984
Met de kreet 'Rennen, fotografen, nemen enkele mannen de wijk, nadat ze
tijdens schermutselingen met de krakers één van hen in een steeg
hadden afgetuigd. Het gebeuren vond plaats kort nadat tijdens een
vechtpartij op het Amsterdamse Muntplein een mannelijke en een
vrouwelijke agent lichtgewond waren geraakt
AMSTERDAM (ANP) In het kader van de 'Dag van de Onrust' zijn
vrijdag acties gevoerd tegen de dreigende ontruiming van het Wyers-
complex in Amsterdam. Op de plaats van dit gebouw moet een Holiday
Inn-hotel worden gebouwd.
Ongeveer 25 organisaties namen
deel aan deze dag, onder welke het
Uitkeringsfront. Bond voor Wets
overtreders, PSP-Amsterdam, Jun
kiebond, Militant Dames Comité,
Wyers en de gezamenlijke Amster
damse kraakgroepen. Er werden in
Amsterdam enkele vernielingen
aangericht en op enkele gebouwen
werden teksten aangebracht tegen
het Holiday Inn-hotel. Ook in ande
re plaatsen werd actie gevoerd: de
Holiday Inn-vestigingen in Utrecht
en Leiden werden korte tijd bezet;
in Arnhem werd enige tijd de hal
van het kantoor van het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds (ABP)
bezet. De 'Dag van de Onrust' werd
vrijdagmiddag afgesloten met een
demonstratieve tocht door de Am
sterdamse binnenstad Naar schat
ting 1500 belangstellenden woon
den in het Wyerscomplex een mani
festatie bij met sprekers, muziek,
werklozentheater en de rockband
'Co and the Cattleshow
GOES De 58-jarige Jacob
Braamse is vrijdagavond laat
om het leven gekomen bij een
brand in zijn woning in Goes.
De man had tijdelijk een zoge
naamde wisselwoning aan de
Scheldestraat betrokken in
verband met de renovatie van
zijn huis. De brand die even
na elf uur uitbrak is vermoe
delijk veroorzaakt door een
pannetje dat lange tijd op het
vuur heeft gestaan. In de wo-
hing ontstond een enorme
rookontwikkeling, waarin de
man is gestikt.
Enkele brandweermannen pasten nog
(Slot zie pagina 13 kol. 3i
vüéSf TTet Sowjetleiderschap
iwj| Xlheeft zich sinds de tur-
bulente dagen van de Okto-
-| berrevolutie van 1917 geken-
1 i merkt door zijn duurzaam
heid. Lenin. Stalin. Chroesjtsjov en
Brezjnev stonden jarenlang als vrijwel
alleenheersers aan het hoofd van de
staat, hetgeen een waarborg was voor
een stabiel politiek leiderschap. De
donderdagmiddag overleden Sowjet-
partijleider en president Joeri Andro
pov vormt een uitzondering: hij oefen
de slechts vijftien maanden de hoog
ste macht uit in het Sowjetapparaat,
waarvan de laatste zes maanden van
wege zijn ziekte, die hem uiteindelijk
noodlottig is geworden, alleen voor de
statistiek meetellen Andropov is er
derhalve niet in geslaagd zijn stempel
op de Sowjet-maatschappij te druk
ken. hoewel zijn start m november
1982 veelbelovend was. De wisseling
van de wacht in het Kremlin na de
dood van de totaal opgebrande Brezj
nev in het najaar van 1982 leek aan
vankelijk de belofte in te houden van
een meer dynamische buitenlandse
politiek, maar al snel bleek, dat de
nieuwe Sowjetleider toch niet meer
was dan de uitvoerder van de typische
behoudende politiek van Moskou. Het
moet worden toegegeven, dat Andro
pov het tij niet mee had De toch al op
een laag pitje staande betrekkingen
met de Verenigde Staten kwamen
verder onder druk te staan, mede als
gevolg van de voorgenomen plaatsing
van raketten voor de middellange
afstand in Europa. In Rusland zelf
bracht de frisse wind van Andropovs
aanpak niet de vernieuwing in het
sociale en maatschappelijke leven,
waarop velen hadden gehoopt. Andro
povs dood laat nauwelijks een leegte
achter; de tijd ontbrak hem nu een
maal om in de voetsporen van zijn
voorgangers te treden
Na elke machtswisseling in het
Kremlin treedt een periode van
grote onzekerheid op. die minder in de
Sowjet-Unie zelf wordt gevoeld dan in
de rest van de wereld Ais er al sprake
is van een interne machtsstrijd in het
Kremlin gaat die de gemiddelde Rus
geheel voorbij. Over dat soort zaken
wordt m Rusland niet geschreven in
de kranten of gesproken voor radio of
televisie. De dood van Andropov staat
model voor die opvatting: bijna twin
tig uur na Andropovs overlijden gaf
het Kremlin een eerste officiële ver
klaring uit Het op de hoogte stellen
van het politieke apparaat en van de
bevriende socialistische landen gaat
vóór het informeren van de bevolking.
In het Westen kwam pas een einde
aan de speculaties over de vraag wie
was overleden Andropov of maar
schalk Oestinov toen de Franse
minister van buitenlandse zaken
Cheysson in Brussel meedeelde, dat
het inderdaad om Andropov ging. In
dit. geval kwam het van pas. dat óók
communisten deel uitmaken van de
Franse regering De vraag die er met
een op volgt is deze: Wie zal Andropov
opvolgen'' Trachten een antwoord te
geven op die vraag is dure speculatie.
Voorspellingen zijn in het verleden
maar al te vaak wilde gokpartijen
gebleken. Bij de dood van Brezjnev
bijvoorbeeld was de volgende dag al
een opvolger bekend, hetgeen er op
wees. dat de tweede categorie macht
hebbers in het Kremlin de opvolging
al lang tevoren had geregeld. Het
Westen gaf toen nog de inmiddels
naar het tweede plan verdrongen
Tsjernenko de grootste kans om
Brezjnevs plaats in te nemen De
enige zekerheid, die we nu hebben, is
de onzekerheid. Het antwoord moet
uit het Kremlin komen
Dim
HILVERSUM iANPi - De nationale actie '1. 2. 3. schip
voor de Zonnebloem die KRO en de Zonnebloem op radio
en televisie hebben gehouden, heeft netto bijna 33 miljoen
gulden opgebracht. Daarvan kan een speciaal motor-
passagiersschip voor langdurig zieken, lichamelijk ge
handicapten en hulpbehoevende bejaarden worden ge
bouwd en minstens zeven jaar lang m de vaart worden
gehouden. Dit werd vrijdagavond in de laatste show
bekendgemaakt.
Dertien TV-shotbs en veertien radio-uitzendingen van de
KRO, met als middelpunt een loterij, hebben de 33 miljoen
opgeleverd. Het streefbedrag van de actie was veertig
miljoen gulden, zeventien voor de hnvm van hef schip en
23 miljoen voor de exploitatie. Nu de opbrengst zeven
miljoen lager is uitgevallen, kan het schip in elk geval
zeven jaar in vaart blijven. De organisatoren wijten de
lagere opbrengst mede aan de wekenlange poststaking in
november en december van het vorig jaar.
De door Rudi Canrell gepresenteerde televisieshows trok
ken volgens de KRO 'recordaantallen kijkers' die het
programma ook goed waardeerden. Zo keken op 27
januari 6,7 miljoen mensen (kijkdichtheid van 58 procent
naar de 1, 2, 3-show, die het programma met het
rapportcijfer 7,3 beloonden. De gemiddelde kijkdichtheid
bedroeg 50 procent en de waardering 7,2, aldus de KRO.
Joeri Andropov
BEST/DEN HAAG (GPD/ANP) pers wordt gestudeerd op een langer automatisch naar de dagbla-
Staatssecretaris Scherpenhuizen 'nieuws-op-afroep' systeem, waarbij den wordt gezonden, maar aan de
van verkeer en waterstaat heeft de berichtgeving van het ANP - hand van inhoudsopgaven selectief
gistermiddag op een feestelijke bij- 70.000 berichten op jaarbasis - niet door hen kan worden opgeroepen
eenkomst bij Brabant Pers'Rota-
best in Best het 'Datanet' van de
PTT officieel in gebruik gesteld
voor de Nederlandse nieuwsmedia.
Daarmee is de verbinding tussen
de persbureaus en de dagbladen
aanzienlijk verbeterd.
Het Datanet zorgt voor een enorme
i versnelling van het berichtenver
keer tussen de Nederlandse persbu
reaus en de aangesloten dagbladen.
Kregen de laatste tot nu toe in het
gunstigste geval de berichten per
telex met een snelheid van tien
letters per seconde binnen, dank zij
de nieuwe computertechniek waar
mee het Datanet werkt, worden dit
honderden lettertekens per seconde
(2400 bits). Dit voorjaar zullen alle
dagbladen, het NOS-journaal. de
Radionieuwsdienst ANP en dé pers
bureaus Gemeenschappelijke Pers
dienst, Persunie, Zuid-Oost Pers en
het ANP overschakelen op dit open-
bare. digitale communicatienet-
werk, dat de vertrouwde telex ge-
heel zal gaan vervangen
De Provinciale Zeeuwse Courant
werkt sinds een week met het Data-
DAGeucetu
Belastingkunde
De belastinginspectie begint in
Goes een proef met 'onderwijs'
aan belastingplichtigen
(PAGINA 9)
Sneeuwspelen
Aanhoudende sneeuwval lijkt
de winterspelen in Sarajevo
geheel in de war te sturen Na
uitstel werd gisteren onder
meer de 500 meter schaatsen
afgewerkt. Bij de heren had de
Rus Fokitsjev de sterkste ze
nuwen. De Japanse favoriet
Kuroiwa kwam in het spel
nauwelijks W(pAGMA
Binnen- en buitenland: 2
en 3
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 5
Provincie: 7, 9, 10, 11 en 13
Sport: 14 en 15
Weekendkrant: 17, 18, 19,
21, 23. 25 en 27
Staatssecretaris Scherpenhuizen
Overstroming
De hoge stand van de Maas
maakte gisteren de evacuatie
van vee uit door het water
omringde Limburgse boerde
rijen nodig De hulp van mili
tairen werd ingeroepen.
(PAGINA 3)
Rookgassen
Zolang minister Winsemius
geen optimale ontzwaveling
van de rookgassen van de bij
Borssele te bouwen kolencen
trale voorschrijft, blijft het da
gelijks bestuur van de provin
cie doorgaan met het verlenen
van een vergunning waarin
vijftig procent ontzwaveling
wordt geelst.
(PAGINA 7)
Ontslagrecht
De centrale werkgeversorga
nisatie willen ontslag zonder
vergunning van een arbeids
bureau mogelijk maken. Ook
zou er een beter evenwicht
moeten komen tussen opzeg
termijn en behandelingstijd
van een ontslagvergunning.
(PAGINA 9)
Lubbers meende dat. er waarschijnlijk
geen wijziging zal komen in de Sow-
jet-politiek. Wel achtte hij het waar
schijnlijk dat het nog dit jaar tot
hervatting van de Geneefse onder
handelingen over kernwapens voor de
lange afstand (START) zal komen.
Lubbers kondigde aan dat minister
van buitenlandse zaken Van den
Broek naar Moskou zal gaan om de
begrafenis van Andropov bij te wo
nen.
PvdA-fractieleider Joop den Uyl
noemde, in een opmerkelijke schrif
telijke reactie, Andropovs overlijden
„een slag, voor velen, ook voor mij,
die moet worden beschouwd als een
groot verlies".
Volgens Den Uyl heeft Andropov bij
gedragen aan het scheppen varr een
sfeer van redelijkheid en rationele
afweging „en dat is al ontzaglijk veel
in de wereld van vandaag".
Volgens het UDA (defensiespecialist
Frinking) zal Gromyko die in het
Westen als havik wordt beschouwde-
de komende tijd een zwaar stempel
drukken op de buitenlandse politiek
van de Sowjet-Unie. Hij verwacht een
langdurige machtsstrijd in het Krem
lin. die voor onzekerheid in het Wes
ten zal zorgen. De VVD hoopt en
verwacht dat de nieuwe Sowjet-lei-
ders naar een opening zullen zoeken
om uit de impasse in de betrekkingen
met het Westen te komen.
CPN-voorzitster Elli Izeboud toonde
zich in een schriftelijke verklaring
„verrast door het overlijdensbe
richt". De CPN kan, gezien de korte
periode dat hij het leiderschap ver
vulde. moeilijk een beoordeling van
zijn beleid geven. Gememoreerd wor
den Andropovs „belangrijke voor
stellen" om de atoombewapening te
rug te dringen.
Joeri Andropov
MOSKOU iAPi Na het bekendwor-
den van het overlijden van de Russi
sche leider Andropov haastten zich
inwoners van Moskou naar boekwin
kels om het officiële portret van de
overledene te kopen.
De voorbereidingen voor overgang
van het Telexnet, dat sinds 1936
wordt gebruikt, op het Datanet.
heeft ongeveer vier jaar gevergd
Volgens C. N. F. Van Ditshuizen.
algemeen directeur van het ANP,
zijn op niet te lange termijn twee
nieuwe ontwikkelingen te verwach
ten. Speciaal voor de schrijvende
