PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Mitterrand vraagt
^plaatsing raketten
Reagan: mariniers weg
Jfl bij vliegveld Beiroet
Middelburgse gieterij gered
'REALITEIT NIET ONDER TAFEL9
Vrij in de ruim te
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
bedrijfsauto
rai
MILJOENENSTEUN VERZEKERT TOEKOMST
Rampenplan
Nog natter
In de ochtend regen In de middag
opklaringen, afgewisseld door buien,
sommige met hagel en mogelijk on
weer. Middagtemperatuur ongeveer 6
graden. Westelijke wind, aan de kust
einige tijd storm
227e jaargang no. 32
Woensdag 8 februari 1984
DEN HAAG lANPi Uit de aanwezigheid van pnns Claus bij het staatsbezoek Pnns Claus verricht ivoensdag 22 februari de feestelijke opening van de rijks
van president Mitterrand kan niet worden afgeleid dat de prins volledig is middelbare tuinbouwschool in Hoorn. Het wordt het eerste zelfstandige
'hersteld en al zijn taken heeft hervat. De gezondheidstoestand van de prins openbare optreden van de prins sinds zijn ziekte,
vertoont echter onmiskenbaar een 'opwaartse lijn' Dal blijkt uit het feit dat hij
I binnenkort voor de eerste maal sinds lange tijd weer alleen een officiële De prins is in de afgelopen maanden wel diverse malen in het openbaar
verplichting zal vervullen, aldus een woordvoerder van de Rijks Voorlich- verschenen, maar uitsluitend in een afgeleide functie, als begeleider van
v tingsdienst dinsdag koningin Beatrix, aldus de woordvoerder van de RVD.
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG - Als de Russen niet terugkeren naar het overleg in Geneve en zich bij dat
overleg dan niet redelijker opstellen, zal ook Nederland niet ontkomen aan het plaatsen van
kruisraketten op zijn grondgebied. Dat verklaarde president Mitterrand dinsdagmiddag in
een toespraak tot leden van Eerste en Tweede Kamer in Den Haag.
De Franse president beantwoordde
tijdens deze toespraak vragen die
leden van de vaste commissie voor
buitenlandse zaken uit beide Kamers
hem vantevoren hadden overhandigd.
De vragen hadden voornamelijk be
trekking op de plaatsing van nieuwe
kernwapens in Europa, Frankrijk als
kemwapenmacht en de problemen
van de Europese Gemeenschap.
Het Franse staatshoofd liet er geen
twijfel over bestaan dat hij voorstan
der is van de plaatsing van nieuwe
kernwapens in Europa. Tegenstan
ders van die plaatsing hield hij voor
dat er een verschil is tussen droom en
werkelijkheid. „We hebben te maken
met een gebrek aan evenwicht in de
bewapening van oost en west. Die
,,Ik ben niet minder pacifistisch dan
u". voegde de president de vertegen
woordigers van PSP en PPR toe die
zich speciaal voor deze gelegenheid
getooid hadden met anti-kernwapen
badges ,.Als niemand kernwapens
nodig heeft, dan heb ik ze ook niet
t
Minister De Koning wil een
nieuwe wettelijke regeling
voor werken met behoud van
een uitkering. Langdurig
werklozen zouden tijdelijk on
beloonde arbeid mogen ver
richten.
(PAGINA 3)
Abonnee-tv
Nog dit jaar wordt een defini
tieve doorbraak verwacht van
abonnee-televisie. Het kabinet
maakt ruim baan voor het
bedrijfsleven. 'Abonnee Televi
sie Nederland' is een van de
belangrijkste mededingers in
de slag om het 'brede publiek
(PAGINA 4)
Vervuiling
De Centrale Raad voor de
Milieuhygiëne luidt de
noodklok over vervuiling door
de landbouw.
(PAGINA 5)
Slepersoorlog
De rijkspolitie te water stelt
een onderzoek in naar de jong
ste wapenfeiten in de concur
rentieslag tussen de sleepdien
sten op de Wester schelde.
(PAGINA 13)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 6
Varia: 7 en 9
Provincie: 13, 15, 17 en 19
Sport: 21 en 23
ADVERTENTIE i
nodig. Maar als een groot en machtig
land in staat is Frankrijk t^ vernieti
gen. kan ik moeilijk een andere me
ning hebben".
Tegen de parlementariërs sprak de
president maar even over de proble
men in de Europese Gemeenschap,
waarvan Frankrijk dit halfjaar het
voorzitterschap bekleedt. Tijdens
een tafelrede in de Ridderzaal eerder
op de dag had hij daar al langdurig
bij stil gestaan. Bij beide gelegenhe
den bracht de president echter geen
opzienbarende nieuwe initiatieven
naar voren.
De problemen waar de EG mee te
kampen heeft., zijn volgens president
Mitterrand slechts op te lossen door
de uit de hand gelopen begroting van
de EG beter te beheersen. De presi
dent deed de suggestie om het in
verdragen vastgelegde stijgingsper
centage van bepaalde uitgaven van
de EG, van toepassing te verklaren op
alle begrotingsposten.
Op die manier komt er volgens Mitter
rand ook een eind aan het probleem
dat de EG het ene land geld kost en
het andere land geld oplevert
Meer samenwerking en beter inspe
len op toekomstige ontwikkelingen,
dat was het devies van de president.
Het voorbeeld dat hij daarbij gaf was
een Europees bemand ruimte-sta
tion. „Dat geeft ons de kans in een
vroeg stadium allerlei bewegingen te
constateren en door te geven. Dat zou
een grote stap zijn in de richting van
een werkelijk eigen defensie".
De Franse president was de dag be
gonnen met een ontbijtgesprek met
tSlot zie pag. 3 kol. 4>
Astronaut Bruce McCandless vliegt vrij rond i
ruimteveer
de nabijheid van hel
CAPE CANAVERAL (DPA) - De Amerikaanse astronaut Bruce Mccand-
less heeft dinsdag als eerste mens vrij door de ruimte gevlogen. In wat
leek op een tafereel uit de science fiction verwijderde hij zich. los van
het „moederschip", tot op 100 meter afstand van het vrijdag op Cape
Canaveral gelanceerde ruimteveer Challenger.
De geslaagde proef met de daartoe strop bezorgden Voorts ging een
benodigde apparatuur, bestuurba- voor experimenten opgelaten grote
re straalmotortjes op de rug, bete- ballon verloren
kent een nieuwe mijlpaal in de Mccandless (46) herinnerde voor
geschiedenis van de ruimtevaart zijn sprong in de ruimte aan collega
Het experiment is bedoeld als voor- Neil Armstrong die in 1969 als
bereiding van het repareren van eerste mens voet op de maan zette
een satelliet wat reeds voor april op „Dat mag voor Neil een kleine stap
het programma staal Na Mccand- zijn geweest maar voor mij was dit
less maakte ook collega Robert een verdraaid grote sprong", zei hij
Stewart een wandeling in de ruim- toen met de nieuwe apparatuur, die
te hijzelf meevervaardigd had, de be-
Het was een succes voor het met schuttende laadruimte van de
pech achtervolgde ruimteveer Challenger verliet
waarvan de lancering van twee Voor morgen, donderdag staat
communicatiesatellieten mislukte weer een vrije ruimtewandeling
De Amerikaanse Westar en de In- op het programma waarna het
donesische Pclapa kwamen in een ruimteveer zaterdag, weer en
te lage omloopbaan waardoor zij wind dienende, voor het eerst op
vrijwel nutteloos zijn geworden en het punt van vertrek. Cape Cana-
aldus de assuradeurs een enorme vera!, zal landen.
Verscheurd
Libanon
Gei
SE
AALSMEER Koningin, prins en het Franse presidentiele paar geamuseerd
op de bankjes van de bloemenveiling van Aalsmeer.
WESTELIJK DEEL STAD IN HANDEN MOSLIMS
BEIROET POINT MAGU (GPD UPL AFP) President Reagan heeft dinsdag het offensief
bevolen dat de Amerikaanse mariniers die zijn gelegerd bij het vliegveld van vol.
Beiroet zich in fasen terugtrekken naar schepen van de zesde vloot voor de
Libanese kust. Dat heeft het Witte Huis bekendgemaakt. Reagan gaf tevens
toestemming beschietingen en luchtaanvallen uit te voeren op door Syrië
gecontroleerde posities in Libanon.
i de moslim-milities
„De terugtrekking zal weldra begin- vacueerd In totaal ging het om 41
nen en in etappes geschieden", aldus mensen
FRANKFORT (AP)
Tenminste tien
zijn omgekomen tijdens
een storm die maandag
nacht over West-Europa
raasde. Bomen werden
door dc wind, die een
orkaankracht bereikte
ontworteld en de wegen
lagen vol met puin,
waardoor chaotische
verkeerssituaties ont
stonden.
Acht bemanningsleden
van het Panamese
vrachtschip Midnight
Sun" dat in het Britse
Kanaal overvallen werd
door de storm, zijn ver
dronken.
De overige elf beman
ningsleden konden wor
den opgepikt. In het Ka
naal bereikte de storm
een snelheid van 50 kno
pen Op de snelweg
Brussel-Oostende werd
een 43-jarige Belg ge
dood en twee anderen
gewond toen hun auto's
op een door de storm
omgevallen lichtmast
inreden.
Bij Brugge vond een 20-
jarige man de dood toen
hij op zijn motor ge
raakt werd door een
ontwortelde boom, zo
meldde de politie
Een Westduitse meteo
roloog zei dat dc storm
veroorzaakt was door
een depressie boven de
Atlantische Oceaan.
de verklaring van het Witte Huis
President Reagan heeft minister van
defensie Weinberger gevraagd een
plan te presenteren voor terugtrek
king van de mariniers van de luchtha
ven naar de schepen voor de kust
Volgens de verklaring die werd uitge
geven na aankomst van Reagan in
Californië, zullen nog Amerikaanse
militairen op Libanese grond blijven
om het Libanese leger te trainen en
het overblijvende Amerikaanse perso
neel te beschermen
Ondertussen hebben de Amerikanen
met helikopters de eerste personeels
leden van de ambassade in West-
Beiroe t samen met familieleden gee-
Het Amerikaanse slagschip New Jer
sey voerde weer een aantal beschie
tingen uit
Milities
Na zeventien uur van daverende ar
tillerie- en raketbeschietingen en de
hevigste straatgevechten die Beiroet
sinds het begin van de negen jaar
oude Libanese burgeroorlog gezien
heeft, hebben de milities van de
moslim-oppositie gisteren hun greep
op het westelijk deel van de Libanese
hoofdstad geconsolideerd. Slechts op
enkele, afgezonderde plaatsen hiel
den legereenheden loyaal aan presi
dent Amin Gemayel hun verzet tegen
9t|m 18 februari
dagelijks van 10-17 uur;
van maandag 13 lol en mei vnj-
dag 17 februari ook 's avonds
van 19-22 uur, toegang f 10,-
AMSTERDAM ral
-Toegang-billenen bi| NS stalions
De milities hebben de gebouwen van
de staatsradio en -televisie in handen
genomen en bewaken alle regerings
gebouwen. Geschat wordt dat zeker
negenduizend soldaten de kant van
de oppositie gekozen hebben sinds de
strijd maandag losbarstte. Een hoge
officier van het Libanese leger gaf
tijdens een telefonisch interview van
uit het ministerie van defensie toe dat
het leger geheel uiteen is gevallen
Van een politieke oplossing van het
Conflict is op het ogenblik geen spra
ke. Gemayel heeft zich in de bunker
bij het presidentieel paleis in Baabda
verschanst en blijft de eisen van de
verenigde oppositie voor zijn aftreden
afwijzen
Onafhankelijk van elkaar riepen bei
de strijdende partijen op tot een
staakt-het-vuren en ondanks voortdu
rende sporadische beschietingen le
ken de meeste strijders zich aan de
oproepen te houden Maar ondanks
het feit dat die oproepen gisteravond
nog nageleefd werden, werd niet ver
wacht dat het meer dan een tijdelijke
rustpauze was.
De rechtse christelijke militie, de fa-
langisten, deden gistermiddag een op
roep tot algemene mobilisatie van alle
christenen
MIDDELBURG De (voormalige
RSV) Gieterij Middelburg is uit de
problemen. De Stichting Economi
sche Ontwikkeling Zeeland (SEOZ)
heeft dinsdag besloten het bedrijf,
waar nu nog zo'n zeventig mensen
werken een financiële steun van 4,5
miljoen gulden te verlenen.
Gedeputeerde drs R C E Barbé
(economische zaken) heeft dat dins
dagavond bekend gemaakt. De SEOZ
kwam tot die beslissing, nadat duide
lijk was geworden, dat de Westland-
Utrecht Hypotheekbank het bedrijf
eveneens een financiële irgectie zal
geven. Dat gebeurt door uitstel van
een achtergestelde lening
Het heeft vnj lang geduurd voordat de
SEOZ haar toezeggingen om de Gie
terij financieel te steunen nakwam
De SEOZ leen stichting, in het leven
geroepen orri vijftig miljoen gulden
afkomstig uit de PZEM-reserves naar
de door het RSV-debacle getroffen
KMS-groepen door te sluizen) wilde
eerste de. resultaten van de onderhan
delingen tussen de KMS-directie en
de Westland-Utrecht Hypotheekbank
afwachten Dat is gebeurd, verklaarde
drs Barbe gisteravond desgevraagd,
om te voorkomen, dat de SEOZ-steun
aan de Gieterij in een bodemloze put
zou verdwijnen Het SEOZ-bestuur
wilde alvorens in de buidel te tasten
er absoluut van overtuigd zijn van de
overlevingskansen van de Gieterij.
Volgens Barbé is die zekerheid er nu,
omdat ook de Westland-Utrecht Hy
potheekbank de Gieterij tegemoet is
gekomen
Aanvankelijk was cr sprake van. dat
dc Westland-Utrecht het onroerend
goed van dc Gieterij zou overnemen.
Het bedrijf zou vervolgens op huur
koopbasis worden voortgezet. Op die
manier zou het Middelburgse bedrijf
in een wat gunstiger financiële posi
tie komen te verkeren.
De Westland-Utrecht bleek echter
met voor een dergelijke constructie te
voelen De bank was wel bereid om de
Gieterij via een achtergestelde lening
de helpende hand te bieden Over de
hoogte van die lening wilde Barbé
dinsdagavond geen mededelingen
verstrekken Ook de Westland-
Utrecht Hypotheekbank geeft daar
geen informatie over „Wij verstrek
ken geen inlichtingen over clienten".
aldus een woordvoerder
Volgens drs Barbé is de toekomst van
de Gieterij dankzij de SEOZ-steun en
de lening van de Westland-Utrecht nu
redelijk verzekerd. De orderpositie
van het bedrijf is. zo meent de gedepu
teerde. niet ongunstig
Nu het SEOZ-bestuur definitief heeft
besloten tol steunverlening aan de
Gieterij Middelburg, is de SEOZ-pot
leeg. Van de vijftig miljoen gulden,
die uit de PZEM-reserves zijn ge
haald om de KMS-groep op poten te
houden, is 39 miljoen gulden naar de
KMS gegaan, 6,5 miljoen naar de
SICON (dc voormalige RSV'M) en 4,5
miljoen naar de Gieterij Middelburg.
eweld en haat beheer-
'sen Libanon Opnieuw
wordt het land verscheurd
door een niets en niemand
i ontziende burgeroorlog, die
een vreedzaam naast elkaar leven van
de verschillende bevolkingsgroepen
voor lange tijd onmogelijk maakt. De
jongste uitbarsting van geweld maakt
duidelijk, dat christenen en moslims
in Libanon hun overgeërfde vijand
schap niet kunnen vergeten Na bijna
tien jaar van bloedige strijd, de dood
van vele tienduizenden burgers en de
verwoesting van hele dorpen en ste
den heeft de crisis in de Libanese
samenleving zich slechts verdiept Op
korte termijn is geen uitzicht op vre
de. De wapenen zullen moeten beslis
sen, De optimistische verwachting,
dat de verschillende partijen elkaar
aan de onderhandelingstafel zouden
vinden, is niet uitgekomen. Eind vorig
jaar resulteerden voorzichtige toena
deringspogingen met name gesti
muleerd door de Verenigde Staten
in een door negen clanhoofden bijge
woonde verzoeningsconferentie in Ge-
nève Maar toen ruim een maand
geleden de Druzenleider Jumblatt uit
riep. dat hij nooit tot een vergelijk zou
kunnen komen met de christelijke
president Gemayel, kon al de conclu
sie worden getrokken, dat van verzoe
ning geen sprake zou zijn. Vanaf dat
moment was het wachten op de niet
meer te vermijden uitbarsting van
geweld. In nauwelijks twee dagen
heeft de verenigde oppositie het rege
ringsleger uit zijn enige bolwerk West-
Beiroet verdreven Gemayel, eerst ge
steund door Israël en later door de
Verenigde Staten, is nog slechts in
naam president Zijn positie is uiterst
precair geworden
Washington kan zijn wonden lik
ken. De nieuwe uitbarsting van
geweld betekent het failliet van de
Amerikaanse politiek voor Libanon.
Een politiek, die er op was gericht de
oppositionele groepen mondjesmaat
een aandeel in de macht te geven.
Mede onder Amerikaanse druk heeft
president Gemayel steeds de eis van
de oppositie afgewezen om het van
medio mei vorig jaar daterende Liba-
nees-Israëlisch akkoord op te zeggen.
Volgens dit akkoord kunnen de Israë
li's na hun terugtrekking uit Beiroet
zekere rechten doen gelden in het
zuiden van Libanon. Althans zolang
ook de Syriers grote delen van Liba
non bezet houden. In de ogen van
Washington is het niet reëel, dat de
Libanese oppositie zich zo druk
maakt over de Israëli's, terwijl zij met
geen woord rept over de Syrische
aanwezigheid m Libanon Te zamen
met Saoedi-Arabië hebben de Ver
enigde Staten weliswaar de dialoog
tussen de regering van Libanon en de
oppositionele partijen op gang ge
bracht, maar een compromis heeft er
nooit ingezeten Alle goede bedoelin
gen van de Amerikanen ten spijt, valt
niet aan de constatering te ontkomen,
dat Reagan een gevoelige politieke en
diplomatieke nederlaag heeft gele
den Door zo nadrukkelijk Gemayel te
steunen hebben de VS zich in feite
buitenspel gezet Op het moment, dat
hun kandidaat wegvalt, zal Washing
ton zijn Libanon-politiek ngoureus
moeten bijstellen, wil het nog enige
invloed blijven behouden op de turbu
lente ontwikkelingen in dit deel van
de wereld
TToorlopig lijkt de strijd in Beiroet
V geluwd De verenigde oppositie
moreel en militair gesteund door Sy
rië heeft haar eerste doel bereikt,
het regeringsleger (van Gemayel) is
uiteengevallen, gedeserteerd of ver
slagen. De overwinning werd in min
der dan twee dagen behaald, hetgeen
vragen oproept over de kwaliteit van
dit door Amerikanen getrainde rege
ringsleger en over de trouw van de
militairen aan president-Gemai'el.
Het ontslag, vorige week. van de
Libanese moslim-premier en zijn mi
nisters was kennelijk het sein voor de
militairen om president Gemayel
massaal in de steek te laten De
komende dagen zullen beslissend zijn
voor Libanon of dit intern zo verdeel
de land als natie overeind blijft in
deze crisis Het is nauwelijks te ver
wachten, dat Israël of de VS daadwer
kelijk aan de strijd zullen deelnemen.
De situatie in Libanon is zodanig
geescaleerd, dat ingrijpen van buiten
af slechts tot meer bloedvergieten zal
leiden. De aanwezigheid van Ameri
kaanse. Franse en Britse troepen in
Beiroet heeft nu meer dan ooit politie
ke betekenis Als militaire machtsfac
tor tellen zij echter nauwelijks mee.
zoals de afgelopen twee dagen wel is
gebleken. In feite komt het er op neer.
dat Libanon aan zijn eigen lot is
overgelaten, De krijgsbenden hebben
het voor het zeggen. Als christenen en
moslims geen oplossing vinden voor
hun problemen, zal de strijd nog lang
en bloedig zijn en de gevolgen onvoor
spelbaar.
Dim
DEN HAAG (GPD) Op het ministe
rie van defensie wordt gewerkt aan
een algemeen rampenplan, waarin
staat hoe te handelen indien zich
binnen dc krijgsmacht in vredestijd
rampen voordoen. Via een controle
lijst kan dan worden nagegaan of
geen noodzakelijke acties over het
hoofd zijn gezien.
Aanleiding hiertoe is de ontploffing
van een mortiermijn in een leslokaal
in de legerplaats Oldebroek, waarbij
op 18 juli van het vorig jaar zeven
militairen om het leven kwamen en
negen werden gewond
