Tweede regionale steunpunt
vrouwenemancipatie geopend
Met de KnüsPolis kunt
u honderden guldens op
uw ziektekostenpremie
besparen.
GREGORIAANS
een tijdloze
kunstvorm
Tienduizendste fiets gegraveerd
Eedenaren willen niets weten
van busroute buiten kern om
VOOR SCHOUWEN EN SINT-PHILIPSLAND
Zilveren Kruis en VGCN
DONDERDAG 19 JANUARI 1984
ZIERIKZEE Het regionaal steunpunt Schouwen-Duiveland en Sint-Philipsland van de
stichting Vrouwenemancipatie Zeeland, gevestigd in het voormalig jeugdgebouwtje Vis-
straat 5 te Zierikzee, is woensdag officieel geopend. De openingshandeling bestond uit het
onthullen van het naambord van het steunpunt en werd verricht door Nel Demmenie-de Mol,
voorzitster van de stichting Vrouwenemancipatie Zeeland.
Mevrouw Demmenie begroette ver- steunpunten voor de Bevelanden in I)e voorzitster van de stichting Vrou-
volgens in een toespraakje met name Goes en West-Zeeuwsch-Vlaanderen wenemancipatie Zeeland gaf als haai
de emancipatiewerkster Ineke Sturm, m Oostburg zal waarschijnlijk in mening dat vooral officiële instan-
die sinds oktober vorig jaar werkzaam maart kunnen plaatsvinden, aldus ties-nog altijd laten blijken in onvol-
is in de regio Schouwen-Duiveland en mevrouw Demmenie in haar toe- doende mate doordrongen te zijn van
Slnt-Philipsland en daarbij wordt on- spraak- de noodzaak van het werk van de
dersteund, door een in februari 1983
tijdens een regionale openbare vrou
wenvergadering geïnstalleerde steun
groep van vijf vrouwen.
Het regionaal steunpunt huurt de
bovenverdieping van het voormalig
jeugdgebouw van de gemeente. Een
ruimte is ingericht als kantoor, een
andere ruimte is bestemd voor onder
meer vrouwenvergaderingen.
De stichting Vrouwenemancipatie
beoogt in de regio een ondersteunen
de functie te vervullen en de vrouwe
nemancipatie te stimuleren. Hoe dit
m de toekomst precies inhoud zal
krijgen zal zeker ook afhangen van
wat de vrouwen in de regio zelf willen
„De eerste periode van het werk zal
bestaan uit inventariseren van het
geen er is en waar behoeftes liggen.
Ontwikkelingen op het terrein van
emancipatie zullen gevolgd en bij it
belanghebbende vrouwen aangekaart Mel het onthullen van een naambord opende Nel Demmenie-de Mol, voorzit-
worden. De emancipatiewerkster zal s'er van de stichting Vrouwenemancipatie Zeeland, woensdag het gegionale
contacten leggen met bestaande steunpunt in Zierikzee
vrouwengroepen, -organisaties en met
diverse andere instanties in de regio.
En vandaar uit kan worden bepaald
waar de accenten moeten liggen, al
dus de vrouwen van het regionaal
steunpunt.
De stichting Vrouwenemancipatie
Zeeland beoogt in de provincie vijf
regionale steunpunten in te stellen.
Dat is inmiddels bewerkstelligd op
Walcheren en Schouwen-Duiveland/
Sint-Philipsland. terwijl vandaag
(donderdag) het derde steunpunt
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen in Axel
wordt opengesteld. De opening van
stichting en de regionale steunpun
ten. „Ons werk is beslist geen vrije
tijdsbesteding, maar een vereiste. Ze
ker nu we weer meer en meer te
horen krijgen dat de vrouw maar
thuis moet blijven", aldus mevrouw
Demmenie, die de emancipatiewerk-
ster Ineke Sturm voor de komende
tijd veel moed en wijsheid toewen-
De steungroep Schouwen-Duiveland
en Sint-Philipsland wil de vrouwen in
de regio onder meer gaan informeren
over subsidieregelingen, provinciale
en landelijke ontwikkelingen en regio
nale emancipatie-activiteiten. Dat zal
gebeuren door het uitgeven van een
nieuwsbrief en het verzamelen en be
schikbaar stellen van documentatie
en informatie over emancipatiezaken
in het steunpunt. Vrouwengroepen
die niet de beschikking hebben over
een eigen ruimte kunnen onder be
paalde voorwaarden eveneens ge
bruik maken van het pand van de
steungroep. Een praatgroep vindt in
middels al onderdak in het steunpunt
en het vrouwenontmoetingscentrum
houdt er thema-avonden Ter gelegen
heid van de opening zijn er de komen
de tijd in het steunpunt etsen te zien
van Saskia Eggink en werkstukken
van de weefkring Schouwen. In de
benedenzaal van het pand aan de
Visstraat is het theater van de Zienk-
zeese poppenspeelster' Elles Sayers
gehuisvest
Zeeuws-Vlaamse
kampeerboeren
verenigen zich
CADZAND Zeeuwsch-Vlaan-
deren krijgt volgende week
maandag een eigen afdeling van
de Vereniging van Kampeerboe
ren (Vekabo). De tegen de dertig
(West) Zeeuws-Vlaamse kam
peerboeren kunnen zich dan
verenigen tijdens een oprich
tingsvergadering in café 'Du
Commerce' in Cadzand. Het ini
tiatief is afkomstig van voorzit
ter P. Lampert van de Zeeuwse
Federatie van de Vekabo.
In Walcheren en Schouwen-Dui
veland draaien al geruime tijd
afdelingen van de vereniging
Lampert en enkele bestuursle
den van de Zeeuwse federatie
zijn maandag in Cadzand aan
wezig om de afdeling te helpen
oprichten. Als de belangstelling
van de West-Zeeuws-Vlaamse
kampeerboeren tegenvalt zal in
ieder geval een werkgroep wor
den opgericht, die de regionale
belangen kan behartigen in de
Zeeuwse federatie.
De achterliggende gedachte van
de oprichting is dat de Zeeuwse
kampeerboeren zoveel mogelijk
steun willen hebben uit eigen
kring bij besprekingen met de
provincie en de gemeenten, die
immers grotendeels bepalend
zijn voor het recreatieve beleid
in Zeeland.
De oprichtingsvergadering in
Cadzand-Dorp begint maandag
21 januari om 19.30 uur.
TERNEUZEN Toen de Terneuzenaar J. Cornelisse zich
woensdagmorgen voor de vijfde maal met een fiets bij de
graveerbus van de Terneuzense gemeentepolitie meldde,
bleek zijn stalen ros het tienduizendste in Zeeland te zijn.
dat van postcode en huisnummer werd voorzien. Uit
handen van Cor Saarloos van het Baanlozenproject, dat
in samenwerking met de gemeentepolitie en de afdeling
Voorkoming Misdrijven de fietsen merkt, kreeg Cornelis
se een schildje met het embleem van de gemeentepolitie
en een plaatje met daarin het getal 10.000 en de datum
gegraveerd.
T. Stehouwer, regionaal coördinator voorkoming misdrij
ven in Zeeland, was speciaal voor het gebeuren uit
Middelburg gekomen. Hij feliciteerde Cornelisse en gaf
hem een kalender en een boekenbom Cornelisse over het
graveren van zijn fiets: „Ik zie het. nut er wel van in. Het
levert een bijdrage aan de voorkoming van diefstal"
Stehouwer was in zijn schik met de eerste mijlpaal in de
succesvolle actie. „Er zijn in Zeeland 160.000 fietsen,
waarvan 70 procent wordt aangeboden om te laten
graveren". De actie 'voorkoming en bestrijding diefstal
fietsen' in Zeeland, is in Terneuzen van start gegaan. De
bus waarin de rijwielen door middel van een graveerma-
ehine van huisnummer en postcode worden voorzien,
heeft de meeste Terneuzense wijken inmiddels afgewerkt-
Coördinator van de gemeentepolitie A. J. André „In
februari zijn we klaar, dan gaan we de kernen in De actie
is op 1 maart in de gemeente Terneuzen afgelopen
Vorige week is men ook in Axel met het graveren van
fietsen begonnen Binnenkort wórdt de actie uitgebreid
naar Sas van Gent. Wat de rest van Zeeland betreft begint
de fietsgraveeractie op 30 januari in Goes en op 1 februari
in Vlissingen. Daarna volgen Tholen, Reimerswaal en
Middelburg
Wethouder J van Rooijen (welzijn» van de gemeente
Terneuzen, miste gisteren het hoogtepunt. Gehaast reed
hij rond kwart over elf met zijn auto de Otheense
Hoofdstraat in, waar de graveerbus stond opgesteld. Te
laat. de ceremonie was al achter de rug
Cor Saarloos van het baanlozenproject bood woensdagmorgen de Terneuzenaar J. Cornelisse een aandenken aan
nadat Cornelisse een fiets had 'aangebracht' in het kader van de graveeractie in Terneuzen. die de tienduizendste in
Zeeland bleek te zijn.
IADVERTENTIEI
Gebruik de coupon of bel met Zilveren
Kruis: 01719-70885 of VGCN: 030-715634.
En vraag vrijblijvend, naar de KruisPolis, de
volledige èn voordelige ziektekostenverzekering.
De maandpremies voor 1984:
Coupon.
Stuurt u mij documentatie over de KruisPolis en
een offerte op basis van ziekenhuisverpleging 3e klasse
Eigen
sico per polis per jaar'
Leeftijdsklassen
f300.-*
tsoo,--
f 1.000,-' I f 1.500.-'
f2.000,-*
Kinderen O t/m 26 jr"
f 58.-
f 55-
f 46.- f 38-
f 33-
Volwassenen I'm 26 jr.
f 80.60
f 75.90
f 60.- f 47.-
f 3620
Volw. van 27 t/m 29 jr.
f 86.90
f 8220
f 66.- f 53,30
f 4230
Volw. van 30 t/m 34 jr.
f 93,30
f 88,60
f 72.- j f 59,70
f 48,90
Volw. van 35 t/m 39 jr. |f 99,60
f 94,90
f 77,- J f 66,-
f 55,20
Voor alleenstaanden geldt de helft van de eigen risicobedragen.
Voor kinderen t/m 17 jaar benl u maximaal vooi 2 kinderen premie verschuldigd.
Voor volwassenen vanaf 40 jr. gelden afwijkende prcmies.
Voor bepaalde gebieden gelden afwijkende premies
Naam:
Postcode:
Telefoonnr.:
MOV
Leeftijd v
Leeftijd man:
Leeftijd kinderen:
Waar bent u nu verzekerd?
Deze coupon sturen naar: Zilveren Kruis en
VGCN, Antwoordnummer 1,2200 VB NOORDWTfK
(geen postzegel). 144-19/1
De ziektekostenverzekeraars zonder winstoogmerk
L
'Sint-Gregonus' in Solesmis in 1956.
Om de Gregoriaanse gezangen goed onder de knie te krijgen, is een
heel mensenleven nodig. Eigenlijk kun je er altijd aan blijven
sleutelen. Dat is de stellige overtuiging van de koorleden van hel
Sint-Gregoriuskoor uit Sint-Jansteen. En wie kan hen tegenspreken? Het
gezelschap vormt eén van de weinige koren, die elke zondag nog een
volledige Gregoriaanse mis verzorgen.' En hoewel de vergrijzing hel
muzikaal uitgebalanceerde groepje zangers dreigt uit te dunnen, blijft
het koor een hoog peil handhaven. AI mei al genoeg redenen voor
Sint-Gregorius om het naderend veertigjarig jubileum van het koor met
gepast optimisme tegemoet te zien. En de viering erval ervan alvast
stilletjes, maar met zorg voor te bereiden.
Paus Gregonus I, voerde de gezan- van instrumenten. „Dat moest van
gen in de zesde eeuw in. Het ging
toen om éénstemmig koraalgezang.
De kerkgezangen werden in die tijd
de dirigent", vertelt Smet. „Die wil
de het zoals het hoorde" Vanaf die
tijd ontwikkelde het koor zich in
voornamelijk door kloosterlingen een razend tempo In juli 1952 volg-
ten gehore gebracht. Oorspronke
lijk zijn de gezangen, onderstreept
dirigent Martin Polspoel, ontstaan
in het Middellandse-Zeegebied. uit
Joodse tradities. Toen aan het eind
van de 16e en het begin van de 17e
eeuw het streven naar eenheid van
de liturgie opkwam, werden ook de
Gregoriaanse gezangen op papier
vastgelegd Daarna volgde de grote
verspreiding m Europa", vertelt
Polspoel Bij de uitvoeringen In
verschillende delen van de wereld is
de intepretatie van het ritme steeds
een strijdpunt geweest. „Vijftien
eeuwen lang", aldus de Sint-Jan-
steense dirigent. Verder zijn de Gre
goriaanse gezangen vanaf de 16e
eeuw enkele honderden jaren in de
vergetelheid geraakt Om pas deze
eeuw weer op te duiken.
Ook in Sint-Jansteen begonnen de
mensen de eeuwenoude gezangen
weer te waarderen. Dat was met
name door de inzet van Wim Bartz.
onderwijzer en zoals Piet Smet van
het koor uitlegt, "een zeer muzikaal
mens". Bartz ving aan zijn leerlin
gen het Gregoriaans te leren zingen.
Hij stimuleerde de jeugdige dorpe
lingen zodanig, dat al spoedig een
jongenskoor gevormd kon worden.
Het was de bedoeling dat zij als
aanvulling dienden voor het toen
malige Sint-Cecüiakoor Al snel ga
ven de oudere leden van dit koor er
evenwel de brui aan. Bartz richtte
24 februari 1944 het Sint-Gregorius
koor op, dat nog steeds evenals het
gemengd koor uit het dorp. 'deel
uitmaakt van het kerkkoor. Het viel
dirigent Bartz niet mee de eerste
jaren een gedegen Gregoriaans koor
op te leiden „Het is verdraaid moei
lijk. Gregoriaans". benadrukt
Bartz. „Zoiets neemt jaren in be
slag".
Pas enkele jaren na de oprichting,
kon het koor zonder ondersteuning
van het orgel van zich laten horen
Daarop bleef Sint-Gregorius. zoals
het een Gregoriaans koor betaamt,
a capella zingen, zonder begeleiding
de het eerste iKROiradiooptreden
Daarna trad Sint-Gregorius nog
eens 48 keer op voor de radio. „Als
een koor niet kon wegens ziekte of
het af liet weten, dan vielen wij in",
stelt Smet. „We stonden toen op een
hoog niveau. Iedere parochie kende
wel een Gregoriaans koor. maar het
ging om de kwaliteit".
hoogtepunt voor het Sint-
Janstecnse gezelschap vormde
het jaar 1956. Dirigent Polspoel:
„We zijn toen naar Solesmis
iFrankrijki geweest, in de abdij
onder meer. Het mekka van de
kerkmuziek". Daar repeteerde het
koor met topmensen en luisterden
E"
de koorleden naar de monniken
van Solesmis. Sint-Gregorius won
verschillende prijzen, waaronder
een eerste prijs op een concours in
Agchel. Bovendien zongen de Oost-
Zeehws-Vlaamse zangers op con
certpodia in Den Haag. Amsterdam
en Delft. Piet Rombauts, herinnert
zich nog het optreden in Den Haag.
in Diligentia. „We waren daar het
enige amateur-koorvertelt Piet.
„Het was een heel deftige zaak, mei
ambassadeurs en de hele mikmak".
In 1972 nam het Sint-Jansteense
koor de langspeelplaten Omnis
Terra op.
Natuurlijk kende Sint-Gregorius
ook minder goede tijden Zoals de
moeilijkheden met een dirigent en
het steeds terugkerende ledenge
brek. „Bovendien was het slechte
repetitiebezoek een chronische
ziekte van het koor", vertelt Martin
Polspoel. ..Dat is altijd zo geweest".
Bartz, de initiatiefnemer, werd in de
jaren vijftig voor één jaar opgevolgd
door René Smet. Daarna nam hij
zelf weer de dirigentenstok in han
den, om deze in 1976 aan Anton de
Waal te overhandigen. De Waal diri
geerde circa zes maanden Toen was
het de beurt aan Polspoel. Vrijwel
gelijk met zijn komst werd een
ledenwerfactie gehouden in het
dorp, die negen nieuwe leden ople
verde. „Door nieuwe opvattingen
binnen het koor was een deel van
het gezelschap opgestapt", zegt
Polspoel. Die veranderingen had
den met name betrekking op de
wijze van uitvoeren. „Ze waren in
Solesmis tot de conclusie gekomen,
dat- de gezangen anders uitgevoerd
moesten worden", aldus de dirigent
Wij hepen gelijk op met die ver
nieuwingen".
Iemand, die weinig problemen
had met nieuwe ideeën, was
Rombauts, nu bijna 57 jaar lid. „Ik
ben zeer jeugdig begonnen", vertelt
de 70-jarige zanger. „Na schooltijd
leerde ik de gezangen, al vanaf de
vierde klas". Piet kan zich de tijd
nog heugen dat de eerste voorzich
tige stappen van het koor werden
gezet, net als de repetitieruimten,
keukens en café's. „Ik heb toen al
met al bij die bejaarde mensen veel
plezier gehad". Rombauts kan zich
moeilijk indenken dat sommige
'zangers in hart en nieren' afge
haakt zijn door vernieuwingen.
„Dat kostte mij geen moeite", zegt
hij.
Polspoel omschrijft de huidige 17
koorleden zoals de traditie wil. al
len mannen» als een gemotiveerde
hechte groep mensen'. Wel onder
streept hij de hoge gemiddelde leef
tijd van vijftig jaar. Jonge krachten
zijn dan ook van harte welkom,
aldus Polspoel Smet vult aan: ..Het
is een stuk levensgeluk, ook voor de
jeugd. Er zit een soort tijdloosheid
in. Deze kunst vorm is voor de jonge
ren alleszins de moeite waard om
erin te kruipen" „En" voegt Rom
bauts er haastig aan toe. „als je het
Gregoriaans te pakken hebt. laat
het je niet meer los". Polspoel be
toogt bovendien dat het de basis
van de Westerse muziek vormt.
Het is duidelijk. De leden doen er
alles aan om 'hun' koor te behou
den. „Al zouden we het nu nog wel
tien jaar uitzingenbenadrukken
ze. Voorlopig wordt de vergrijzing
even terzijde geschoven. Het jubi
leumfeest dient te worden voorbe
reid. Dirigent Polspoel: „Iedereen
is van harte welkom. We zullen het
met lezingen en uitvoeringen vie
ren, zaterdag 25 februari".
René Groeneveld
EENSGEZINDE HOUDING OP HOORZITTING
EEDE De oude busroute door de
kern van Eede moet zo snel mogelijk
weer definitief in ere worden her
steld. Een dure opknapbeurt van de
op het moment in slechte staat verke
rende Hazewegeling -onderdeel van
de busroute naar hel dorpscentrum -
mag daarbij geen breekpunt zijn. Dat
was de algemene stelling van de
drukbezochte hoorzitting, die woens
dagavond in de Hof van Eede werd
belegd.
De dooi burgemeester w Lockefeer
en wethouder R van de Wijnckel
aangedragen alternatieve routes wer
den door de aanwezigen afgewezen.
Het college probeerde verschillende
keren een discussie op gang te bren
gen over de vraag of de Hazewegeling
wel een opknapbeurt van minimaal
vijf ton waard is. „We kunnen de bus
niet tot elke prijs in de kern van Eede
laten rijden. Zo'n groot bedrag kun je
voor heel veel andere dingen beste
den Is de gemeenschap van de hele
gemeente Aardenburg wel bereid vijf
ton voor de Hazewegehng uit te ge-
aanwezigen bleek deze prioriteit
vraagstelling niet van belang. Het
herstel van de oude busroute via de
Hazewegeling was voor niemand punt
van discussie. Bovendien werd gewe
zen op het belang voor het vast ver
keer van Eede. dat voordeel zou heb
ben van de gerestaureerde weg. De
bezoekers kregen onverwachte steun
van ZWN-regiochef C. Blaakman.
Rationeel
Deze deelde de mening van de aanwe
zigen: „De Hazewegeling is de meest
rationele oplossing. Ik denk dat het
gemeentebestuur voor een vrij ge
makkelijke keuze staal". Een warm
applaus viel hem ten deel
Wethouder Van de Wijnckel toonde
zich na afloop toch enigszins teleurge
steld over de gevoerde discussie Vol
gens hem waren de verschillende al
ternatieve mogelijkheden, vooral
prijstechnisch. onvoldoende aan de
orde gekomen. Op korte termijn zal
het college weer met de ZWN praten
over de vaststelling van een definitie
ve busroute voor Eede „Voordat de
nieuwe dienstregeling van de ZWN op
2 juni van start gaat, zal er een
beslissing genomen zijn over het her
stel van de Hazewegeling". aldus Van
de Wijnckel.
Zoals bekend bestaan er sinds no
vember vorig jaar problemen rond de
busroute van Eede. Omdat de wegen
naar de kern van het dorp in slechte
staat waren, werd het dprpsplein door
de busmaatschappij niet meer aange
daan. De nieuwe bushalte aan de
rijksweg viel bij de bewoners niet in
de smaak. Het speciaal voor de gele
genheid opgerichte actiecomité oefen
de druk uit op het gemeentebestuur
om de oude situatie te herstellen. En
met succes na overleg met het college
besloot de ZWN voorlopig weer door
het centrum van Eede te rijden. Sinds
afgelopen vrijdag verschijnen de bus
sen weer op het vertrouwde traject
Gisteravond werd wel duidelijk ge
steld dat het hier om een tijdelijke
oplossing gaat. die hooguit enkele
maanden kan duren