PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
of voor Jackson na
ijlating van vlieger
Tunesië kondigt
noodtoestand af
Doden door storm in Europa
kleintjes
IS: VERKENNINGEN GAAN DOOR
[Israël vreest
terreur in
'Los Angeles
Angola wil onder
voorwaarden bestand
Vinterse buien
Wisselend bewolkt en winterse buien.
Noordwesten wind, in de loop van de
{dog afnemend tot vrij krachtig, 5, aan
Me kust en op hel IJsselmeer tot
Wormachtig of hard. kracht 8 a 7.
27e jaargang no. 3
loensdag 4 januari 1984
(Van onze correspondent!
WASHINGTON Voormalig vice-
president Walter Mondale, die veruit
de beste kans maakt om tot presi
dentskandidaat van de Democrati
sche partij te worden aangewezen,
wil een jaarlijkse topconferentie met
de Sowjet Unie.
Hij heeft dit dinsdag in de Amerikaan-
2 hoofdstad gezegd, tijdens een uit
eenzetting over het buitenlands be-
I leid dat hij als president zou voeren.
I Mondale wil voorts streven naar een
wederzijdse bevriezing van de kemar-
senalen, een verbod op proeven met
kernwapens en een actualisering van
het nooit geratificeerde SALT 2-ver-
drag, dat hij met grotere wederzijd
se wapenreducties opnieuw zou
voorleggen.
Ten aanzien van de Europese kernwa
pens streeft Mondale naar een af
spraak volgens de befaamde 'Boswan-
deling'-pnncipe-overeenkomst. waar
bij de VS zouden afzien van de Pers-
hing Il-raketten in ruil vor ontmante
ling van Russische SS-20's.
Mondale wil de kleinere 'Midgetman'-
raket met eleln kernkop in plaats
van de MX-raket.
Verder zoekt Mondale naar beperking
van de nucleaire proliferatie, wijst hij
zowel gifgas als antisatellietwapens in
'de ruimte van de hand en wil hij
versterking van het verdrag dat wa
pensystemen verbiedt waarmee rake
topstellingen kunnen worden be
schermd. De conventionele strijd
krachten moeten volgens Mondale
worden versterkt hij wil d.m.v. werk
groepen in Moskou en Washington de
kans op eenkemoorlog verkleinén.
(Van onze correspondent)
&SHINGTON Democratisch presidentskandidaat Jesse Jackson heeft in Amerika grote
F geoogst voor zijn geslaagde poging om de neergeschoten vlieger Robert Goodman uit
rische krijgsgevangenschap te verlossen. Ook uit het Witte Huis kwamen spaarzame
oorden van dank tegen de achtergrond echter van inspanningen om Jacksons aandeel in
vrijlating te verminderen. Zowel het ministerie van buitenlandse zaken als het Pentagon
izen op de stappen die onder meer de VS ambassadeur in Damascus had ondernomen om
dman vrij te krijgen. Jackson is dinsdag met Goodman uit Syrië vertrokken. Washington
Ft laten weten dat de verkenningsvluchten boven Libanon zullen doorgaan. Tegelijkertijd
:t Reagan Assad in een brief' een gesprek over de Libanese crisis voorgesteld,
sons „oecumenische missie", die openbare mening keert zich tegen de meerderheid, die Reagan toestem
aanwezigheid van de mariniers in ming gaf zijn soldalen daar maxi-
Beiroet en in het Congres is de kleine maal 18 maanden te handhaven, afgc-
privé-persoon" ondernam, be-
:ent voor president Reagan een
langename politieke verrassing,
it Witte Huis had besloten de kwes-
van Goodmans gevangenschap
werd op 4 december neergehaald)
lar de achtergrond te schuiven ter-
'jl werd geprobeerd langs diploma-
ike weg een oplossing te vinden
ior de situatie in Libanon. Reagans
leciale afgezant voor het Midden
'jsten, Donald Rumsfeld, sprak on-
igs in Damascus niet over Good-
bordat Jackson vertrok heeft hij
mstandig geprobeerd persoonlijk
Intact te leggen met. Reagan, doch
president liet vier telefonische ver-
daartoe onbeantwoord. De
nerikaanse regering was er zoals
ijwel iedereen van overtuigd, da*
lekson geen kans van slagen had en
at was op publiciteit voor zijn cam-
pgne, die Amerika's zwarte bevol
en andere ethnische groepen
Igen Reagan mobiliseert,
toodmans vrijlating maakt Jacksons
[gen kansen tijdens de verkiezingen
dit jaar niet opmerkelijk beter,
|aar ondergraaft wel degelijk de in-
uk dat met Syrië geen vruchtbaar
[verleg kan plaats vinden. Assad
leeft eveneens uitgedrukt, dat hij van
eagan niets moet hebben,
oor een man als Reagan, die in elke
roekzak wel een spiekbriefje heeft
erstopt waarop de woorden eer,
ouw, vlag en vaderland prominent
;rmeld staan, betekent de terugkeer
an Goodman een reden te minder
te betogen, dat de mariniers in
(un huidige positie moeten blijven,
ndat hij hen niet onder druk van
[olitieke afpersing wil terugtrekken.
lerziening beleid
jashington staat deze week in het
leken van een grondige herziening
|an het Midden Oosten-belcid. De
f|0S ANGELES (RTR) - Jacob Even,
|e Israëlische consul-generaal in Los
Ingeles, heeft dinsdag de vrees uitgc-
proken, dat terroristen de Olympi-
Spelen zullen aangrijpen als
nieuwe acties. Even baseert
woorden op zijn ervaring als
mimandant van het Israëlische
„Ik heb geen bewijs, maar het
zeker dat terroristen precies hun
den uitkiezen. De olympische zo-
elen is een evenement waar de
;en van de gehele wereld op gericht
I. Het staat buiten kijf, dat zij zich
riden om die situatie uit te
aldus Even.
de Olympische Spelen van
in München werden veertien Is-
atleten door arabische terro-
gegijzeld en gedood. Volgens
;n, vijftig jaar en sinds oktober
jaar consul-generaal in Los An-
werkt de Israëlische veiligheids-
volledig samen met het organi-
imité van de spelen wat betreft
e veiligheidsmaatregelen voor de
Israël is zeker van plan een
naar de Olympische Spelen af te
"jen. Zonder details prijs te ge-
verklaarde Peter Ueberroth, de
itter van het organisatiecomité,
ings dat het grootste gedeelte van
OS-budget (ongeveer 1,5 miljard
bestemd is voor veiligheids-
itregelen. Er zullen 18.000
veiligheid worden ingezet.
NEW YORK (RTR/AFP/DPA/UPI) afgewezen Maar Angola is nu wel
Angola gaat onder voorwaar- daartoe bereid mits ook de Swapo
den akkoord met een voorstel van alsnog akkoord gaat met een be-
Zuid-Afrika voor een bestand van stand, alle Zuidafnkaanse troepen
30 dagen aan de grens tussen uit Angola worden teruggetrokken
Namibië en Angola vanaf 1 fe- en Zuid-Afrika 'plechtig belooft'
bruari. een begin te maken met uitvoering
van het VN-plan voor onafhanke-
Dit staat in een op-30 december njkheid van Namibië vóór 15
gedateerde brief van de Angolese maart. Angola voegt eraan toe dat
persident, José Eduardo dos San- niet relevante overwegingen geen
ton. aan secretaris-generaal Javier rol moeen spelen, een verwijzing
Perez de Cuellar, waarvan de in- naar de terugtrekking van de Cu-
houd dinsdag werd bekendge- baanse troepen uit Angola, die
maakt. voor Zuid-Afrika voorwaarae is
Het Zuidafnkaanse voorstel da- voor verdere onderhandelingen
teert van half december en werd over de Namibische onafhankelijk-
toen door Angola en de Namibi- heid. Zuid-Afrika bestuurt Nami-
sche bevrijdingsbeweging Swapo bié in weerwil van VN-resoluties
brokkeld. De Democraten in het Huis
van Afgevaardigden zijn bezig hun
standpunten te herzien, terwijl Do
nald Rumsfeld het Witte Huis „nieu
we ideeën" voor het beleid in Liba
non voorlegt.
De voornaamste presidentskandidaat
van de Democraten, Mondale, heeft
dinsdag gezegd, dat naar zijn smaak
de mariniers binnen 45 dagen moeten
worden teruggetrokken. Met de ver
kiezingen in het vooruitzicht, is het
aannemelijk dat hij de rest van de
partij meekrijgt
De aanwezigheid van de mariniers op
het vliegveld van Beiroet is voor Rea
gan een politiek steeds gevaarlijker
kwestie aan het worden. De omstan
digheden ter plaatse maken duidelijk
dat er voor de internationale vredes
macht geen vrede is om te helpen
handhaven en dat de mariniers aan de
zijde van Gemayel deelnemers zijn
geworden aan gevechtshandelingen
Het feit dat de Italianen en Fransen
hun contingenten in Beiroet sterk
hebben verminderd, verschaft Rea
gan de mogelijkheid om zijn zeesolda
ten naar hun schepen voor de kust
terug te trekken, in omstandigheden
waar de vloot hoe dan ook de grootste
vuurkracht levert waarmee de Ameri
kanen zich tegen aanvallen hebben
verweerd.
Ronald Reagan blijft beweren dal in
Libanon wel degelijk vooruitgang is
geboekt. Kenners van de Libanese
situatie zeggen, dat die vooral moe
ten worden gezocht in de training en
versterking van het Libanese leger,
dat echter pas op termijn van jaren
sterk genoeg kan zijn om zelf Liba-
nons zelfstandigheid en integriteit te
kunnen beschermen.
'Open huis' aan
het Binnenhof
tj
'VGJ
PARIJS Deze archieffoto van 27 oktober van vorig jaar toont de Tunesische
president Bourguiba 'linksi en premier Mzali.
ZEKER TWINTIG DODEN
MADRID De regering van Tunesië
heeft gisteren de uitzonderingstoe
stand in het hele land uitgeroepen en
een avondklok ingesteld als ant
woord op de gewelddadige onlusten,
die het Noordafrikaanse land sinds
midden vorige week overspoelen. De
bloedige confrontaties tussen politie
en demonstranten in de hoofdstad
Tunis eisten volgens de eerste voor
zichtige schattingen ongeveer 20 do
delijke slachtoffers, terwijl er tien
tallen gewonden vielen. Ook zijn er
talrijke arrestaties verricht. De 80-
jarige president Habib Bourguiba,
die zich nauwelijks meer met de
actieve politiek bemoeide, heeft zich
zelf aan het hoofd gesteld van een
crisiskabinet, dat moet proberen de
rust in Tunesië te herstellen.
Directe aanleiding voor de plotselinge
uitbarsting van geweld is het nieuwe
economische beleid van premier Mo
hammed Mzali. in oktober vorig jaar
door Bourguiba benoemd tot zijn op
volger. Per 1 januari is de prijs van het
brood, elementair bestanddeel voor
het levensonderhoud van de minder
bedeelden in Tunesie, bijna in prijs
verdubbeld. Ook andere graanpro-
dukten zoals griesmeel, basisprodukt
voor het nationale gerecht coush-
coush, zijn met ingang van het nieuwe
jaar fors in prijs verhoogd.
Subsidie
Tolgeld
Het plan om een tolheffing
voor buitenlanders op de
Westduitse aidobanen in te
voeren stuit zowel in de Bonds
republiek als bij de EG-part-
ners op steeds meer kritiek.
(PAGINA 5)
Textielorder
Het textiel- en lederbedrijf
Seyntex BV in Aardenburg
heeft een 'mammoetorder' in
de wacht gesleept waardoor
eén verdubbeling van het aan
tal personeelsleden tot ruim
honderd nodig wordt.
(PAGINA 9)
Conditie
DAMASCUS Robert Goodman l)is dankzij de voorspraak van de amerikaanse senator Jesse Jackson i r i vrijgelaten
door de Syriërs. De 27-jarige bomrichterlnavigator werd op 4 december vorig jaar neergehaald in oostelijk Libanon
door de Syriërs.
'Concentratie achter het dam
bord heeft niet alleen tc maken
met geestelijke krachtBram
Goedhart houdt zijn conditie
op peil op de squash-baan.
(PAGINA 15)
Radio en tv, kunst: 2.
Binnen- en buitenl.: 3 en 5.
Opinie en achtergrond: 4.
Financiën, economie: 6.
Varia: 7.
Provincie: 9, 11 en 13.
Sport: 15.
DEN HAAG (GPD) De zuidwester
storm van maandagnacht en dinsdag,
met uitschieters tot orkaankracht
(windkracht 12, gemeten in Noord-
Groningen) heeft in ons land weinig
schade aangericht en voor zover be
kend één dode veroorzaakt: een 21-
jarige bromfietser uit Aalten die tij
dens een hevige regenbui in botsing
kwam met een andere bromfietser.
In Groot-Brittannië en Ierland richt
ten de stormen met snelheden tot 160
kilometer per uur veel schade aan
Een echtpaar en twee kinderen kwa
men om het leven toen in het Ierse
Arklow een ontwortelde boom op hun
auto terechtkwam. Op een meer in
het Ierse graafschap Sligo worden vier
vissers vermist.
In het Engelse graafschap Berkshire
liepen zes mensen verwondingen op
toen een 20 meter hoge boom op hun
auto viel.
Een Deense helikopter met twee pilo
ten en een passagier wordt vermist.
Het toestel stortte 200 kilometer ten
westen van Denemarken in de Noord
zee.
In ons land bleef de schade beperkt.
..„.icn waaide de
centrale antenne vhn 35 meter omver
en kwam op een kleuterschool te
recht. die in tweeën werd gedeéld En
in de binnenstad van Pumierend
bleek een muur van een elektrotech
nisch bedrijfje niet bestand tegen de
storm. De brandweer moest het pand
stutten om instorting te voorkomen.
Dijkbewaking
Langs de Zeeuwse kust (sector Schel
de) is dinsdagavond op advies van de
Stormvloedwaarschuwingsdienst in
Den Haag beperkte dijkbewaking in
gesteld. Er werd gisteravond voor
afgelopen nacht, tijdens hoog water
om 2.25 uur, bij Vlissingen een water
stand van 3.5U meter boven NAP
verwacht, wat neer zou komen op een
extra verhoging van ongeveer 1.39
meter. Ook in het noorden van het
land werd gisteravond beperkte dijk
bewaking ingesteld en de veerdienst
van Harlingen naar Terschelling
moest worden gestaakt door de hoge
waterstand.
Zie ook pagna 13.
Deze astronomische prijsverhogingen
zijn het directe gevolg van het bezui
nigingsbeleid dat premier Mzali voor
staat. In juni vorig jaar leidde deze
koersverandering in de economische
politiek al tot. een ernstige regerings
crisis. Uit onvrede over de nieuwe
bezuinigingsmaatregelen stapten
toen diverse ministers op Na op deze
manier afgerekend te hebben met zijn
critici binnen het kabinet, kondigde
Mzali in oktober vorig jaar aan dat
met ingang van 1 januari '84 de over
heidssubsidie op de prijs van brood,
die sinds 1970 niet gewijzigd was, en
andere graanprodukten gestopt zou'
worden. Volgens Mzali was die maat
regel bitter noodzakelijk uit financiële
overwegingen om zodoende een eind
te maken aan de toenemende graan-
importen en een poging te doen het
schrikbarende tekort op de handels
balans te drukken
De onlusten en felle protesten tegen
de verhoging van de broodprijs wer
den, waarschijnlijk niet toevallig,
het eerst geregistreerd in Kaserine en
Gafsa, in het zuidelijk deel van Tune
sië. Dit gebied is het armste deel van
het land, dat zich historisch achter
gesteld voelt bij het geïndustriali
seerde en veel rijkere noorden. De
economische crisis, die Tunesië na
tien jaar van betrekkelijke welvaart
doormaakt, doet zich in deze regio
extra voelen omdat de inkomsten uit
een van de schaarse produkten die
deze streek oplevert, dadels, door de
overvloedige oogsten van de laatste
jaren sterk in prijs gekelderd zijn.
De protesten tegen de voorgenomen
prijsverhogingen vonden bovendien
geen legale en vreedzame uitlaatklep,
omdat de enige getolereerde vakbond
UGT verklaarde begrip te hebben
voor de ommezwaai in het economi
sche beleid, inclusief de prijsverhogin
gen
'Provocatie'
De Tunesische regering weigert overi
gens de onlusten toe te schrijven aan
spontane protesten, van de bevolking
als reactie op de verhogingen van de
graanprodukten. Een maandag door
het crisiskabinet uitgegeven commu
niqué bestempelde de incidenten als
„provocatie van werklozen, lanterfan
ters en vijandige elementen". De Tu
nesische ambassadeur in Parijs deed
daar dinsdag nog een schepje boven
op. De diplomaat insinueerde dat
achter de ongeregeldheden in het
zuiden Libië zou steken. Al noemde
hij het nog te vroeg om dit buurland
(waarmee Tunesië in grote onmin
lèeft nadat Libië een aantal jaren
geleden in Gafsa een lokale revolte
probeerde te provoceren) al concreet
te beschuldigen.
Nog onduidelijk op dit moment is in
hoeverre de plotselinge uitbarsting
van sociale onvrede verband houdt
met de strijd om de opvolging van de
hoogbejaarde Bourguiba.
e Tweede Kamer begint
huis' te worden. Voorzitter
Dolman vèstigde gisteren
op de gebruikelijke nieuw
jaarsbijeenkomst met de parlemen
taire pers met enige voldoening daar
op de aandacht toen hij de cijfers over
het jaar 1983 presenteerde. Daarin
was niet alleen sprake van - zoals hij
het omschreef - „een spectaculaire
stijging van de activiteiten" van de
kamer, maar ook van een opmerkelij
ke groei van de belangstelling bij het
publiek voor het parlementaire ge
beuren aan het Haagse Binnenhof.
Vorig jaar maakten 23.000 bezoekers
op de publieke tribune van dichtbij
een stuk van een plenaire-kamerver
gadering mee: 2000 méér dan het jaar
daarvoor. Ook de interesse voor de in
in aantal sterk gegroeide openbare
commissievergaderingen van de ka
mer neemt duidelijk toe. En wat het
'buiten-gebeuren' op het plein voor 's
lands vergaderzaal betreft: er werd
vorig jaar op het Binnenhof weer iets
meer gedemonstreerd dan in 1982. Al
bij al aanduidingen dat er bij het
publiek - dwars tegen de hier en daar
gevreesde afkeer van de politiek - toch
een toenemende betrokkenheid valt
waar te nemen bij wat er in het
vaderlandse beslissingscentrum aan
de hand is. Voor zover uit deze cijfers
mag worden afgeleid een ontwikke
ling die het zeker waard is te signale
ren.
Het is logisch dat in een periode
van grote sociaal-economische
problemen met vergaande politieke
beslissingen die feitelijk iedere burger
rechtstreeks raken, de kijker van het
publiek vaak en nadrukkelijk op Den
Haag is gericht. Er ontstaat dan als
soort van natuurlijke
wisselwerking tussen de kiezer en de
volksvertegenwoordiger die verder
reikt dan eenmaal in de zoveel tijd in
het stemhokje het rode potlood han
teren. De soms sterke druk uit alle
mogelijke geledingen van de samenle
ving op de Tweede Kamer zal daar
uiteraard met wisselend incasserings
vermogen worden ervaren, feit blijft
dat steeds meer mensen de weg naar
het Binnenhof weten te vinden. Ze
volstaan niet met een weergave in de
krant of een kijkje via de televisie op
een vergaderzaal met veel lege ban
ken. ze willen weten en volgen wat er
achter het rookgordijn aan de hand is
en achter de vele deuren van het
kamergebouw gebeurt De veel 'ac
tueler' geworden werkwijze van de
Tweede Kamer - inspringen op de
problemen (soms ook wel eens ge
noemd: de waan) van de dag heeft
ertoe bijgedragen dat de burger meer
en meer geneigd is de kamerleden
nadrukkelijker op de vingers te kij
ken.
Terecht heeft kamervoorzitter Dol
man er gisteren nog eens op gewe
zen dat de toenemende belangstelling
voor het parlement ook verplichtin
gen schept. En dan moet worden
vastgesteld dat hét huidige kamerge
bouw met zijn krappe vergaderzalen,
zijn minieme publieke tribune, zijn
catacomben en doolhof van gangen
en deuren niet bepaald op maat is
gesneden voor een grotere toeloop
van het publiek. Al weer vele jaren
geleden zijn plannen gemaakt voor
nieuwbouw ten behoeve van het par
lement. Een overbodige luxe zijn die
bepaald niet. Alleen wil het met de
voortgang van die plannen, voorna
melijk uit een oogpunt van de hoge
investeringen ervoor, nog steeds niet
erg vlotten. Dolman noemde het 're
cord' dat in 1983 op de publieke
tribune van de grote vergaderzaal van
de tweede kamer werd geboekt (door
de beperkte plaatsruimte kan men er
gemiddeld niet langer dan een uur
doorbrengen) dan ook een belangrijk
argument om de nieuwbouw te be
spoedigen.
Het is overigens niet alleen een
kwestië van accommodatie in het
gebouw van de Tweede Kamer, die
bepaalt of de toegankelijkheid van
het parlement voor het publiek in de
toekomst kan worden bevorderd. Het
gaat er ook om of de Tweede Kamer
door de manier van werken, door de
presentatie van de activiteiten en
door 'begrijpelijke' aandacht voor de
problemen waarmee men zich dage
lijks bezighoudt, de interesse van het
publiek kan vasthouden en nog ver
der vergroten. Een 'open huis' ver
langt dat wat er zich binnen afspeelt
m alle opzichten goed zichtbaar
wordt.
vdM
Argentinië
biedt statuut
aan Falklanders
BUENOS AIRES (RTItl - De nieuwe
regering van Argentinië heeft Enge
land voorgesteld te onderhandelen
over een vreedzame overdracht van
de Falklandeilanden en daarbij een
speciaal statuut voor de bewoners
aangeboden. Daarin zouden bepaalde
garanties ter bescherming van hun
bclangén worden gegeven.
Het is voor het eerst dat Argentinië de
1.800 Falklanders, van wie de meeste
schapenfokkers en van Britse af
komst zijn, garanties biedt dat zij ook
onder Argentijns bestuur hun bestaan
ongehinderd kunnen voortzetten.
In een dinsdag uitgegeven verklaring
herhaalde het ministerie van buiten
landse zaken in Buenos Aires, dat
Argentinië vastbesloten is de eilan
den, die 151 jaar geleden Brits bezit
werden, op vreedzame wyze terug te
krijgen