PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT of voor Jackson na ijlating van vlieger Tunesië kondigt noodtoestand af Doden door storm in Europa kleintjes IS: VERKENNINGEN GAAN DOOR [Israël vreest terreur in 'Los Angeles Angola wil onder voorwaarden bestand Vinterse buien Wisselend bewolkt en winterse buien. Noordwesten wind, in de loop van de {dog afnemend tot vrij krachtig, 5, aan Me kust en op hel IJsselmeer tot Wormachtig of hard. kracht 8 a 7. 27e jaargang no. 3 loensdag 4 januari 1984 (Van onze correspondent! WASHINGTON Voormalig vice- president Walter Mondale, die veruit de beste kans maakt om tot presi dentskandidaat van de Democrati sche partij te worden aangewezen, wil een jaarlijkse topconferentie met de Sowjet Unie. Hij heeft dit dinsdag in de Amerikaan- 2 hoofdstad gezegd, tijdens een uit eenzetting over het buitenlands be- I leid dat hij als president zou voeren. I Mondale wil voorts streven naar een wederzijdse bevriezing van de kemar- senalen, een verbod op proeven met kernwapens en een actualisering van het nooit geratificeerde SALT 2-ver- drag, dat hij met grotere wederzijd se wapenreducties opnieuw zou voorleggen. Ten aanzien van de Europese kernwa pens streeft Mondale naar een af spraak volgens de befaamde 'Boswan- deling'-pnncipe-overeenkomst. waar bij de VS zouden afzien van de Pers- hing Il-raketten in ruil vor ontmante ling van Russische SS-20's. Mondale wil de kleinere 'Midgetman'- raket met eleln kernkop in plaats van de MX-raket. Verder zoekt Mondale naar beperking van de nucleaire proliferatie, wijst hij zowel gifgas als antisatellietwapens in 'de ruimte van de hand en wil hij versterking van het verdrag dat wa pensystemen verbiedt waarmee rake topstellingen kunnen worden be schermd. De conventionele strijd krachten moeten volgens Mondale worden versterkt hij wil d.m.v. werk groepen in Moskou en Washington de kans op eenkemoorlog verkleinén. (Van onze correspondent) &SHINGTON Democratisch presidentskandidaat Jesse Jackson heeft in Amerika grote F geoogst voor zijn geslaagde poging om de neergeschoten vlieger Robert Goodman uit rische krijgsgevangenschap te verlossen. Ook uit het Witte Huis kwamen spaarzame oorden van dank tegen de achtergrond echter van inspanningen om Jacksons aandeel in vrijlating te verminderen. Zowel het ministerie van buitenlandse zaken als het Pentagon izen op de stappen die onder meer de VS ambassadeur in Damascus had ondernomen om dman vrij te krijgen. Jackson is dinsdag met Goodman uit Syrië vertrokken. Washington Ft laten weten dat de verkenningsvluchten boven Libanon zullen doorgaan. Tegelijkertijd :t Reagan Assad in een brief' een gesprek over de Libanese crisis voorgesteld, sons „oecumenische missie", die openbare mening keert zich tegen de meerderheid, die Reagan toestem aanwezigheid van de mariniers in ming gaf zijn soldalen daar maxi- Beiroet en in het Congres is de kleine maal 18 maanden te handhaven, afgc- privé-persoon" ondernam, be- :ent voor president Reagan een langename politieke verrassing, it Witte Huis had besloten de kwes- van Goodmans gevangenschap werd op 4 december neergehaald) lar de achtergrond te schuiven ter- 'jl werd geprobeerd langs diploma- ike weg een oplossing te vinden ior de situatie in Libanon. Reagans leciale afgezant voor het Midden 'jsten, Donald Rumsfeld, sprak on- igs in Damascus niet over Good- bordat Jackson vertrok heeft hij mstandig geprobeerd persoonlijk Intact te leggen met. Reagan, doch president liet vier telefonische ver- daartoe onbeantwoord. De nerikaanse regering was er zoals ijwel iedereen van overtuigd, da* lekson geen kans van slagen had en at was op publiciteit voor zijn cam- pgne, die Amerika's zwarte bevol en andere ethnische groepen Igen Reagan mobiliseert, toodmans vrijlating maakt Jacksons [gen kansen tijdens de verkiezingen dit jaar niet opmerkelijk beter, |aar ondergraaft wel degelijk de in- uk dat met Syrië geen vruchtbaar [verleg kan plaats vinden. Assad leeft eveneens uitgedrukt, dat hij van eagan niets moet hebben, oor een man als Reagan, die in elke roekzak wel een spiekbriefje heeft erstopt waarop de woorden eer, ouw, vlag en vaderland prominent ;rmeld staan, betekent de terugkeer an Goodman een reden te minder te betogen, dat de mariniers in (un huidige positie moeten blijven, ndat hij hen niet onder druk van [olitieke afpersing wil terugtrekken. lerziening beleid jashington staat deze week in het leken van een grondige herziening |an het Midden Oosten-belcid. De f|0S ANGELES (RTR) - Jacob Even, |e Israëlische consul-generaal in Los Ingeles, heeft dinsdag de vrees uitgc- proken, dat terroristen de Olympi- Spelen zullen aangrijpen als nieuwe acties. Even baseert woorden op zijn ervaring als mimandant van het Israëlische „Ik heb geen bewijs, maar het zeker dat terroristen precies hun den uitkiezen. De olympische zo- elen is een evenement waar de ;en van de gehele wereld op gericht I. Het staat buiten kijf, dat zij zich riden om die situatie uit te aldus Even. de Olympische Spelen van in München werden veertien Is- atleten door arabische terro- gegijzeld en gedood. Volgens ;n, vijftig jaar en sinds oktober jaar consul-generaal in Los An- werkt de Israëlische veiligheids- volledig samen met het organi- imité van de spelen wat betreft e veiligheidsmaatregelen voor de Israël is zeker van plan een naar de Olympische Spelen af te "jen. Zonder details prijs te ge- verklaarde Peter Ueberroth, de itter van het organisatiecomité, ings dat het grootste gedeelte van OS-budget (ongeveer 1,5 miljard bestemd is voor veiligheids- itregelen. Er zullen 18.000 veiligheid worden ingezet. NEW YORK (RTR/AFP/DPA/UPI) afgewezen Maar Angola is nu wel Angola gaat onder voorwaar- daartoe bereid mits ook de Swapo den akkoord met een voorstel van alsnog akkoord gaat met een be- Zuid-Afrika voor een bestand van stand, alle Zuidafnkaanse troepen 30 dagen aan de grens tussen uit Angola worden teruggetrokken Namibië en Angola vanaf 1 fe- en Zuid-Afrika 'plechtig belooft' bruari. een begin te maken met uitvoering van het VN-plan voor onafhanke- Dit staat in een op-30 december njkheid van Namibië vóór 15 gedateerde brief van de Angolese maart. Angola voegt eraan toe dat persident, José Eduardo dos San- niet relevante overwegingen geen ton. aan secretaris-generaal Javier rol moeen spelen, een verwijzing Perez de Cuellar, waarvan de in- naar de terugtrekking van de Cu- houd dinsdag werd bekendge- baanse troepen uit Angola, die maakt. voor Zuid-Afrika voorwaarae is Het Zuidafnkaanse voorstel da- voor verdere onderhandelingen teert van half december en werd over de Namibische onafhankelijk- toen door Angola en de Namibi- heid. Zuid-Afrika bestuurt Nami- sche bevrijdingsbeweging Swapo bié in weerwil van VN-resoluties brokkeld. De Democraten in het Huis van Afgevaardigden zijn bezig hun standpunten te herzien, terwijl Do nald Rumsfeld het Witte Huis „nieu we ideeën" voor het beleid in Liba non voorlegt. De voornaamste presidentskandidaat van de Democraten, Mondale, heeft dinsdag gezegd, dat naar zijn smaak de mariniers binnen 45 dagen moeten worden teruggetrokken. Met de ver kiezingen in het vooruitzicht, is het aannemelijk dat hij de rest van de partij meekrijgt De aanwezigheid van de mariniers op het vliegveld van Beiroet is voor Rea gan een politiek steeds gevaarlijker kwestie aan het worden. De omstan digheden ter plaatse maken duidelijk dat er voor de internationale vredes macht geen vrede is om te helpen handhaven en dat de mariniers aan de zijde van Gemayel deelnemers zijn geworden aan gevechtshandelingen Het feit dat de Italianen en Fransen hun contingenten in Beiroet sterk hebben verminderd, verschaft Rea gan de mogelijkheid om zijn zeesolda ten naar hun schepen voor de kust terug te trekken, in omstandigheden waar de vloot hoe dan ook de grootste vuurkracht levert waarmee de Ameri kanen zich tegen aanvallen hebben verweerd. Ronald Reagan blijft beweren dal in Libanon wel degelijk vooruitgang is geboekt. Kenners van de Libanese situatie zeggen, dat die vooral moe ten worden gezocht in de training en versterking van het Libanese leger, dat echter pas op termijn van jaren sterk genoeg kan zijn om zelf Liba- nons zelfstandigheid en integriteit te kunnen beschermen. 'Open huis' aan het Binnenhof tj 'VGJ PARIJS Deze archieffoto van 27 oktober van vorig jaar toont de Tunesische president Bourguiba 'linksi en premier Mzali. ZEKER TWINTIG DODEN MADRID De regering van Tunesië heeft gisteren de uitzonderingstoe stand in het hele land uitgeroepen en een avondklok ingesteld als ant woord op de gewelddadige onlusten, die het Noordafrikaanse land sinds midden vorige week overspoelen. De bloedige confrontaties tussen politie en demonstranten in de hoofdstad Tunis eisten volgens de eerste voor zichtige schattingen ongeveer 20 do delijke slachtoffers, terwijl er tien tallen gewonden vielen. Ook zijn er talrijke arrestaties verricht. De 80- jarige president Habib Bourguiba, die zich nauwelijks meer met de actieve politiek bemoeide, heeft zich zelf aan het hoofd gesteld van een crisiskabinet, dat moet proberen de rust in Tunesië te herstellen. Directe aanleiding voor de plotselinge uitbarsting van geweld is het nieuwe economische beleid van premier Mo hammed Mzali. in oktober vorig jaar door Bourguiba benoemd tot zijn op volger. Per 1 januari is de prijs van het brood, elementair bestanddeel voor het levensonderhoud van de minder bedeelden in Tunesie, bijna in prijs verdubbeld. Ook andere graanpro- dukten zoals griesmeel, basisprodukt voor het nationale gerecht coush- coush, zijn met ingang van het nieuwe jaar fors in prijs verhoogd. Subsidie Tolgeld Het plan om een tolheffing voor buitenlanders op de Westduitse aidobanen in te voeren stuit zowel in de Bonds republiek als bij de EG-part- ners op steeds meer kritiek. (PAGINA 5) Textielorder Het textiel- en lederbedrijf Seyntex BV in Aardenburg heeft een 'mammoetorder' in de wacht gesleept waardoor eén verdubbeling van het aan tal personeelsleden tot ruim honderd nodig wordt. (PAGINA 9) Conditie DAMASCUS Robert Goodman l)is dankzij de voorspraak van de amerikaanse senator Jesse Jackson i r i vrijgelaten door de Syriërs. De 27-jarige bomrichterlnavigator werd op 4 december vorig jaar neergehaald in oostelijk Libanon door de Syriërs. 'Concentratie achter het dam bord heeft niet alleen tc maken met geestelijke krachtBram Goedhart houdt zijn conditie op peil op de squash-baan. (PAGINA 15) Radio en tv, kunst: 2. Binnen- en buitenl.: 3 en 5. Opinie en achtergrond: 4. Financiën, economie: 6. Varia: 7. Provincie: 9, 11 en 13. Sport: 15. DEN HAAG (GPD) De zuidwester storm van maandagnacht en dinsdag, met uitschieters tot orkaankracht (windkracht 12, gemeten in Noord- Groningen) heeft in ons land weinig schade aangericht en voor zover be kend één dode veroorzaakt: een 21- jarige bromfietser uit Aalten die tij dens een hevige regenbui in botsing kwam met een andere bromfietser. In Groot-Brittannië en Ierland richt ten de stormen met snelheden tot 160 kilometer per uur veel schade aan Een echtpaar en twee kinderen kwa men om het leven toen in het Ierse Arklow een ontwortelde boom op hun auto terechtkwam. Op een meer in het Ierse graafschap Sligo worden vier vissers vermist. In het Engelse graafschap Berkshire liepen zes mensen verwondingen op toen een 20 meter hoge boom op hun auto viel. Een Deense helikopter met twee pilo ten en een passagier wordt vermist. Het toestel stortte 200 kilometer ten westen van Denemarken in de Noord zee. In ons land bleef de schade beperkt. ..„.icn waaide de centrale antenne vhn 35 meter omver en kwam op een kleuterschool te recht. die in tweeën werd gedeéld En in de binnenstad van Pumierend bleek een muur van een elektrotech nisch bedrijfje niet bestand tegen de storm. De brandweer moest het pand stutten om instorting te voorkomen. Dijkbewaking Langs de Zeeuwse kust (sector Schel de) is dinsdagavond op advies van de Stormvloedwaarschuwingsdienst in Den Haag beperkte dijkbewaking in gesteld. Er werd gisteravond voor afgelopen nacht, tijdens hoog water om 2.25 uur, bij Vlissingen een water stand van 3.5U meter boven NAP verwacht, wat neer zou komen op een extra verhoging van ongeveer 1.39 meter. Ook in het noorden van het land werd gisteravond beperkte dijk bewaking ingesteld en de veerdienst van Harlingen naar Terschelling moest worden gestaakt door de hoge waterstand. Zie ook pagna 13. Deze astronomische prijsverhogingen zijn het directe gevolg van het bezui nigingsbeleid dat premier Mzali voor staat. In juni vorig jaar leidde deze koersverandering in de economische politiek al tot. een ernstige regerings crisis. Uit onvrede over de nieuwe bezuinigingsmaatregelen stapten toen diverse ministers op Na op deze manier afgerekend te hebben met zijn critici binnen het kabinet, kondigde Mzali in oktober vorig jaar aan dat met ingang van 1 januari '84 de over heidssubsidie op de prijs van brood, die sinds 1970 niet gewijzigd was, en andere graanprodukten gestopt zou' worden. Volgens Mzali was die maat regel bitter noodzakelijk uit financiële overwegingen om zodoende een eind te maken aan de toenemende graan- importen en een poging te doen het schrikbarende tekort op de handels balans te drukken De onlusten en felle protesten tegen de verhoging van de broodprijs wer den, waarschijnlijk niet toevallig, het eerst geregistreerd in Kaserine en Gafsa, in het zuidelijk deel van Tune sië. Dit gebied is het armste deel van het land, dat zich historisch achter gesteld voelt bij het geïndustriali seerde en veel rijkere noorden. De economische crisis, die Tunesië na tien jaar van betrekkelijke welvaart doormaakt, doet zich in deze regio extra voelen omdat de inkomsten uit een van de schaarse produkten die deze streek oplevert, dadels, door de overvloedige oogsten van de laatste jaren sterk in prijs gekelderd zijn. De protesten tegen de voorgenomen prijsverhogingen vonden bovendien geen legale en vreedzame uitlaatklep, omdat de enige getolereerde vakbond UGT verklaarde begrip te hebben voor de ommezwaai in het economi sche beleid, inclusief de prijsverhogin gen 'Provocatie' De Tunesische regering weigert overi gens de onlusten toe te schrijven aan spontane protesten, van de bevolking als reactie op de verhogingen van de graanprodukten. Een maandag door het crisiskabinet uitgegeven commu niqué bestempelde de incidenten als „provocatie van werklozen, lanterfan ters en vijandige elementen". De Tu nesische ambassadeur in Parijs deed daar dinsdag nog een schepje boven op. De diplomaat insinueerde dat achter de ongeregeldheden in het zuiden Libië zou steken. Al noemde hij het nog te vroeg om dit buurland (waarmee Tunesië in grote onmin lèeft nadat Libië een aantal jaren geleden in Gafsa een lokale revolte probeerde te provoceren) al concreet te beschuldigen. Nog onduidelijk op dit moment is in hoeverre de plotselinge uitbarsting van sociale onvrede verband houdt met de strijd om de opvolging van de hoogbejaarde Bourguiba. e Tweede Kamer begint huis' te worden. Voorzitter Dolman vèstigde gisteren op de gebruikelijke nieuw jaarsbijeenkomst met de parlemen taire pers met enige voldoening daar op de aandacht toen hij de cijfers over het jaar 1983 presenteerde. Daarin was niet alleen sprake van - zoals hij het omschreef - „een spectaculaire stijging van de activiteiten" van de kamer, maar ook van een opmerkelij ke groei van de belangstelling bij het publiek voor het parlementaire ge beuren aan het Haagse Binnenhof. Vorig jaar maakten 23.000 bezoekers op de publieke tribune van dichtbij een stuk van een plenaire-kamerver gadering mee: 2000 méér dan het jaar daarvoor. Ook de interesse voor de in in aantal sterk gegroeide openbare commissievergaderingen van de ka mer neemt duidelijk toe. En wat het 'buiten-gebeuren' op het plein voor 's lands vergaderzaal betreft: er werd vorig jaar op het Binnenhof weer iets meer gedemonstreerd dan in 1982. Al bij al aanduidingen dat er bij het publiek - dwars tegen de hier en daar gevreesde afkeer van de politiek - toch een toenemende betrokkenheid valt waar te nemen bij wat er in het vaderlandse beslissingscentrum aan de hand is. Voor zover uit deze cijfers mag worden afgeleid een ontwikke ling die het zeker waard is te signale ren. Het is logisch dat in een periode van grote sociaal-economische problemen met vergaande politieke beslissingen die feitelijk iedere burger rechtstreeks raken, de kijker van het publiek vaak en nadrukkelijk op Den Haag is gericht. Er ontstaat dan als soort van natuurlijke wisselwerking tussen de kiezer en de volksvertegenwoordiger die verder reikt dan eenmaal in de zoveel tijd in het stemhokje het rode potlood han teren. De soms sterke druk uit alle mogelijke geledingen van de samenle ving op de Tweede Kamer zal daar uiteraard met wisselend incasserings vermogen worden ervaren, feit blijft dat steeds meer mensen de weg naar het Binnenhof weten te vinden. Ze volstaan niet met een weergave in de krant of een kijkje via de televisie op een vergaderzaal met veel lege ban ken. ze willen weten en volgen wat er achter het rookgordijn aan de hand is en achter de vele deuren van het kamergebouw gebeurt De veel 'ac tueler' geworden werkwijze van de Tweede Kamer - inspringen op de problemen (soms ook wel eens ge noemd: de waan) van de dag heeft ertoe bijgedragen dat de burger meer en meer geneigd is de kamerleden nadrukkelijker op de vingers te kij ken. Terecht heeft kamervoorzitter Dol man er gisteren nog eens op gewe zen dat de toenemende belangstelling voor het parlement ook verplichtin gen schept. En dan moet worden vastgesteld dat hét huidige kamerge bouw met zijn krappe vergaderzalen, zijn minieme publieke tribune, zijn catacomben en doolhof van gangen en deuren niet bepaald op maat is gesneden voor een grotere toeloop van het publiek. Al weer vele jaren geleden zijn plannen gemaakt voor nieuwbouw ten behoeve van het par lement. Een overbodige luxe zijn die bepaald niet. Alleen wil het met de voortgang van die plannen, voorna melijk uit een oogpunt van de hoge investeringen ervoor, nog steeds niet erg vlotten. Dolman noemde het 're cord' dat in 1983 op de publieke tribune van de grote vergaderzaal van de tweede kamer werd geboekt (door de beperkte plaatsruimte kan men er gemiddeld niet langer dan een uur doorbrengen) dan ook een belangrijk argument om de nieuwbouw te be spoedigen. Het is overigens niet alleen een kwestië van accommodatie in het gebouw van de Tweede Kamer, die bepaalt of de toegankelijkheid van het parlement voor het publiek in de toekomst kan worden bevorderd. Het gaat er ook om of de Tweede Kamer door de manier van werken, door de presentatie van de activiteiten en door 'begrijpelijke' aandacht voor de problemen waarmee men zich dage lijks bezighoudt, de interesse van het publiek kan vasthouden en nog ver der vergroten. Een 'open huis' ver langt dat wat er zich binnen afspeelt m alle opzichten goed zichtbaar wordt. vdM Argentinië biedt statuut aan Falklanders BUENOS AIRES (RTItl - De nieuwe regering van Argentinië heeft Enge land voorgesteld te onderhandelen over een vreedzame overdracht van de Falklandeilanden en daarbij een speciaal statuut voor de bewoners aangeboden. Daarin zouden bepaalde garanties ter bescherming van hun bclangén worden gegeven. Het is voor het eerst dat Argentinië de 1.800 Falklanders, van wie de meeste schapenfokkers en van Britse af komst zijn, garanties biedt dat zij ook onder Argentijns bestuur hun bestaan ongehinderd kunnen voortzetten. In een dinsdag uitgegeven verklaring herhaalde het ministerie van buiten landse zaken in Buenos Aires, dat Argentinië vastbesloten is de eilan den, die 151 jaar geleden Brits bezit werden, op vreedzame wyze terug te krijgen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1984 | | pagina 1