ATLETES
PRESTATIEMOLEN
JAN RAAS
Zeeuwsen werken
naar los angeles toe
PZC/ ZATERDAG 31 DECEMBER HOUDJAAR '83
dramatisch de mensen
proberen je dat aan te praten
Zeeuwse hoop groeit in
West-Brabant. Daar zitten
Els Vader (Roosendaal) en
Marjan Olyslager (Breda) nu
al midden in de voorberei
ding op 1984: het olympisch
jaar. Twee topatletes die er
op rekenen Los Angeles te
zullen halen. „Het zou me
zwaar tegenvallen als ik de
limiet niet zou lopen", zegt
hordenloopster Marjan Oly
slager. Els Vader twijfelt
daar voor zichzelf niet aan:
„De limiet voor de 100 meter
heb ik trouwens dit jaar al
een keer gehaald. Dus dat
moet volgend jaar ook luk
ken".
Voor de 24-jarige sprintster, natio
naal recordhoudster op de 100 en 200
meter, moeten die Spelen het eerste
grote evenement worden waar ze op
niveau presteert, want dat is haar
tot nu toe niet gelukt. Aan de Olym
pische Spelen van 1980 in Moskou
was ze eigenlijk nog niet toe „Ik had
de limiet niet eens gehaald"), de
Atletiek Unie verbood haar af te
reizen naar de Europese kampioen
schappen in Athene en de wereldti
telstrijd in Helsinki liep in het hon-
der omdat de Zeeuwse dit seizoen
werd getroffen door een hardnekkig
longvirus.
Begrijpelijk dus dat ze in Finland
geen grootse prestatie neerzette,
maar vreemd dat ze er toch naar toe
ging. Immers, toen de Atletiek Unie
haar in 1982 niet opstelde voor het
EK beet ze van zich af met de
opmerking dat ze best zelf in staat
was om te beslissen of ze al dan niet
goed genoeg zou zijn voor zo'n optre
den. Maar toen ze de kans had om
daarvan het bewijs te leveren door al
te zeggen voor Helsinki, deed ze dat
niet „Revanche op de KNAU", heet
te het in de kranten, maar Els Vader
kwam niet verder dan ,,geen com
mentaar".
reden
Het liet de Zeeuwse atlete, halver
wege dit jaar verhuisd naar Roo
sendaal waar ze lid werd van de
vereniging THOR. Siberisch. „Het
kan me echt niet meer schelen wat
ze over me zeggen of hoe ze over mij
denken", beweert ze. „Ik denkt al
leen nog maar aan mezelf. Het
maakt bij de KNAU namelijk toch
geen verschil. Wat je ook doet of
zegt, zij maken het toch uit", stelt
de fysiotherapeute. Bovendien,
voegt ze daar aan toe. was er naast
die revanchegedachte („Dat speelde
misschien wel een beetje mee") ook
een hele duidelijke reden om on
danks de mindere vorm toch naar
Helsinki te gaan.
„Ze doen bij de KNAU wel of ik zo'n
enorm ervaren atlete ben, maar dat
valt best mee. Zoveel grote wedstrij
den heb ik nog niet meegemaakt. Na
de Olympische Spelen van 1980 was
het wereldkampioenschap het eer
ste grote evenement waar ik aan de
start kwam. En omdat ik van plan
ben om naar Los Angeles te gaan
was het dus best belangrijk om weer
eens aan zo'n topwedstrijd mee te
doen Ik vind dat je dan met moet
kijken naar wat je gekund hebt in
het verleden, maar gewoon waartoe
je op zo'n moment in staat bent Ik
wist dat ik een redelijke tijd zou
lopen. Kijk. Marjan Olyslager ves
tigde een nieuw Nederlands record
in Helsinki, maar internationaal ge
zien was dat qua prestatiepeil toch
altijd nog minder dan wat ik daar
deed", aldus Els Vader
Daarom ook twijfelt ze er geen mi
nuut aan of ze de Olympische Spe-
Marjan Olyslager
len zal halen „Als ik tenminste de
hele winter gewoon door kan trainen
en van de zomer eens een keer niet
ziek word" Voor de toelatingseisen
heeft ze in elk geval geen schrik De
11.33 voor de 100 meter en de 23.00
voor de 200 meter moeten haalbaar
zijn. Onder leiding van privé-tlainer
Haico Scharn, want met de Atletiek
Unie wil Els Vader zo weinig moge
lijk te maken hebben. „De proble
men rond het Europees kampioen
schap zijn nooit uitgepraat. Ik vond
toen dat men best met mij had
kunnen praten. Maar ook achteraf is
die zaak nooit behoorlijk afgehan
deld". Wat het contact met de
KNAU betreft huldigt zij dan ook
het principe. „Ik loop de komende
zomer gewoon die limieten en verder
niks".
Marjan Olyslager werkt onder de
Belgische hordentrainer Wilfried
Geeroms hard om volgend jaar haar
nationaal record van 13.26 op de 100
meter horden te verbeteren en de
olympische limiet (13.18) te halen
„Bij Wilfried Geeroms train ik op de
hordentechnische zaken en met Ad
Hendriks uit Terneuzen doe ik de
rest" Samen met de Terneuzenaar
is ze bezig een wedstrijdschema op
te stellen dat helemaal is gericht op
het bereiken van het topniveau tij
dens de Olympische Spelen
geen wereldtopper
„Maar", zegt ze van dat gebeuren,
„het enige doel dat ik heb is om er
naar toe te gaan. Ik weet dat ik nog
lang niet het niveau heb om daar
iets te doen. Ik ben nog lang geen
wereldtopper, dus ik moet al blij
zijn dat ik er naar toe mag. Moskou
heb ik als toeschouwer meege
maakt en nu wil ik het eens als
deelnemer beleven". Een realisti
sche opvatting vindt ze zelf, maar
trainer Wilfried Geeroms is aan
zienlijk optimistischer. „Als je hem
hoort praten... Hij zegt dat ik daar
niet alleen naar toe moet om mee te
doen. maar een halve finaleplaats
moet ook wel te doen zijn".
Somber zijn ze niet, voetbaltrai
ner Jo Jansen en speler Jan
Poortvliet. Want hoe vervelend hun
ervaringen dit seizoen ook zijn ge
weest, de hoop dat het in 1984
allemaal wel weer goed zal komen
is levensgroot aanwezig. Voor cén
seizoen vielen ze uit de prestatie
molen van het Nederlandse top-
Mi voetbal, maar omdat die molen
door blijft draaien weten ze dat er
volgend jaar toch anderen uit ge-
slingerd worden. En nu al staan zij
I klaar om die gaten weer vrolijk op
te vullen, "Een jaar niets doen is
voor een voetbaltrainer echt niet
dramatisch. De mensen proberen je
dat wel aan te praten, maar ik heb
er ook duidelijke voordelen van
gezien", zegt Jo Jansen. Jan Poort
vliet, bij PSV naar de reservebank
verwezen en vervolgens verhuurd
aan het Limburgse Roda JC, maakt
evenmin een aangeslagen indruk.
Hij rekent er domweg op dat trai
ner Jan Reker, bij wie hij in ongena
de is gevallen, aan het eind van het
seizoen wel bij de Eindhovenaren
op zal moeten hoepelen. En dan
staat niets de terugkeer van Poort
vliet meer in de weg.
Maar zolang Reker de scepter
zwaait zit dat er niet in, want de
verhoudingen zijn danig verpest, "Ik
ken m'n eigen karakter en zijn ka
rakter en dat botst Ik ben puur
eigenwijs en hij ook met dat verschil
dat hij daarmee ook nog baas is'
aldus Poortvliet. Dat ondervond hij
toen de oefenmeester hem en nieuw
komer Ton Lokhoff regelmatig te
gen elkaar uitspeelde. In dat spel
letje belandde de routinier op de
bank en hoe goed hij ook speelde,
wanneer hij eens in moest vallen, hij
bleef reserve. "Dat was me in al die
jaren bij PSV nog nooit, overkomen
Wat hij me heeft geflikt, zal ik nooit
vergeten. Dat kunnen ze één keer
doen. maar nooit twee keer. Dat is
een Zeeuw eigen, denk ik"
geen optie
Bij Roda kan hij nu in ieder geval
spelen. Hoe lang? "Ik weet het niet.
In elk geval vond PSV het niet goed
dat er In de overeenkomst een optie
werd opgenomen voor nog een jaar.
Dat wil zeggen dat ze me toch niet
helemaal willen laten gaan, want ik
heb ook in '84 nog een contract",
weet hij Maar de enige hoop dat hij
het laatste jaar van zijn verbintenis
met PSV ook werkelijk in de licht
stad kan volmaken is het vertrek
van Reker. Over de kansen daarop
stelt hij vast "Philips wil van PSV
weer een echte topclub maken. Dat
wal zeggen: kampioen worden of de
beker winnen Maar vooral kam
pioen worden. Daar zijn ze nu extra
op gebrand omdat het contract met
de KNVB niet is doorgegaan. Dus
willen ze als club zeker op hoog
niveau meedraaien. En als Reker
daar niet in slaagt..."
Mocht die postitie wel worden ge
haald waardoor Reker blijft, dan
hoopt Poortvliet toch ergens anders
onder dak te kunnen komen. Want
twijfelen aan zijn eigen capaciteiten
doet hij met "Je weet als voetballer
dat het ooit afgelopen zal zijn Je
bent een artiest. Als de zaal niet
meer lacht ben je afgeschreven.
Maar in mijn geval telden de emo
ties van een trainer mee. Toen ik liet
weten dat Ik weg wilde bij PSV was
er gelijk een aantal clubs geïnteres
seerd Daarom wil ik volgend jaar
terug op hoog niveau. Je weet datje
niet altijd op dat peil kunt blijven,
maar op je 28e hoef je toch nog geen
stap terug te doen", aldus Poort
vliet
Sinds zijn huurcontract bij Roda is
het tobben "Ik kon er helemaal niet
meer van slapen", vertelde hij in de
PZC van 12 november) voorbij. Ver
lost van het ellendige, uitzichtloze
bankzitten ziet hij weer duidelijk
perspectief voor de toekomst. "En
dan kan het me niet schelen of het
Amerika of Afrika is Ach, ik heb
voor mezelf nooit echt met die toe
komst in gezeten Dus nu ook met
Maar wel voor m'n gezin. Ik ben
getrouwd en heb twee kinderen. Dat
brengt toch een bepaalde verant
woordelijkheid met zich mee Dan
denk je soms wel eens, als het straks
afgelopen is, wat dan.
Afgelopen. Dat was het vorig haar
wel ineens voor Jo Jansen. Na een
dienstverband van tien jaar besloot
hij in overleg met de clubleiding de
vereniging NAC te verlaten. Alleen
kwarri er geen nieuwe werkgever
opdagen en voegde hij zich bij het
grote leger werklozen. Geen drama
tische ontwikkeling, betoogt hij bij
herhaling Jansen heeft die vrije tijd
over zich heen laten komen, en het
heeft natuurlijk ook voordelen. Ik
ben voetbalwedstrijden bijvoor
beeld anders gaan bekijken. Als
clubtrainer kijk je voor tachtig pro
cent naar je eigen spelers, nu zie je
twee ploegen aan het werk".
De voormalige NAC-trainer ging
vooral veel naar wedstrijden in Bel-
gie kijken "Je wordt er niet herkend
en dat bevalt me best. Als je in
Nederland bij een wedstrijd komt
denken ze meteen datje hun stoel er
wilt gaan innemen", zegt hij. Verder
volgde hij een cursus Engels, vooral
handig als er uit het buitenland
belangstelling voor hem zou komen.
Of er al contacten zijn Jansen laat
er zich niet over uit. "Ik ben niet zo'n
man om te zeggen dat er links en
rechts wel naar me is geïnformeerd.
Ik wacht liever tot er iets rond is"
Een voorkeur heeft hij niet echt.
maar in elk geval wil Jo Jansen als
eerste trainer gaan fungeren of als
jeugdtrainer bij een topclub. En net
als Jan Poortvliet maakt het hem
niet uit of dat, in binnen- of buiten
land zal zijn. "Want wat ik voor 1984
natuurlijk vooral hoop is bij een club
aan de slag te komen. Meer niet",
besluit hij
Jo Jansen (links) en Jan Poortvliet zien geen reden voor somberheid.
Raas op de tribune tij
dens de zesdaagse van
Maastricht Zijn ant
woord is nog met gege
ven.
Zijn lippen samen geperst tót een
uitdrukkingsloos streepje. Er
komt geen onvertogen woord uit
zijn mond als het afgelopen wieler-
seizoen wordt besproken. Alsof het
verleden is weggepoetst en hij hele
maal opnieuw begint, zo werkt Jan
Raas naar het nieuwe wielerjaar
toe. Een belangrijk jaar omdat er
met spanning wordt uitgezien naar
de confrontatie tussen zijn nieuwe
wielerploeg Kwantum-hallen en de
Panasonic-equipe van Peter Post,
door Raas nog altijd aangeduid als
'de Ralcigh-ploeg'. Al driekwart
jaar staat vast dat Post en Raas
zeker in de eerste maanden van het
jaar met grote verbetenheid tegen
over elkaar zullen staan. Post is het
gevecht om de gunst van het Neder
landse publiek al begonnen door
besehuldigingen te uiten aan het
adres van de Zeeuw. Maar Raas
blijft zwijgen als het graf, al klinkt
tussen de regels van zijn vage ant
woorden helder en klaar door dat
zijn repliek in 1984 komt: op de
fiets.
Heeft Raas dit seizoen een verstan
dig besluit genomen toen hij de ziel
uit de equipe van Post rukte en
transplanteerde naar een nieuwe na
tionale formatie9 Die vraag stond
dit seizoen centraal en hield de
media in haar ban Deskundigen
verdrongen elkaar om hun licht over
die affaire te laten schijnen. Maar
was de publieke opinie aanvankelijk
tegen Raas' besluit, de kentering
kwam toen duidelijk werd dat naast
de sterke kern uit de Post-brigade
ook Joop Zoetemelk, Hennie Kuiper
en Adne van der Poel de nieuwe
Nederlandse ploeg zouden bevolken
muzikant
En al is er reden voor enige reserve
vanwege de keus voor het plueglei-
devsduo Lomme Dnessens en Jan
Gisbers, Jan Raas lijkt het voordeel
van de twijfel te krijgen. Columniste
Laurie Langenbach schreef in NRC-
Handelsblad over de oorlog tussen
de twee supermachten van het Ne
derlandse wielrennenTwee heer
sers. twee intriganten, twee mannen
die hun vak verstaan als geen ander,
die de sterkste ploeg uit de wieler-
historie hebben opgebouwd: wie zal
er winnen? i Zoals het er nu uitziet
lijkt Post ondanks alle risico's die
Raas neemt de verliezer, want hij
is als een muzikant zonder instru
ment.
De eerzuchtige Post. wiens ongeëve
naarde vakmanschap hem in zijn
loopbaan als ploegleider tot nu toe
alleen maar glorie heeft gebracht,
voelde feilloos aan dat de poten
onder zijn wielertroon al half zijn
doorgezaagd voordat het seizoen
nog maar moet beginnen Na lang
durig stilzwijgen kwam hij deze
maand ineens met 'belastend' mate
riaal op de proppen. In het weekblad
Vrij Nederland verwijt hij Raas het
vertrouwen dat er tussen hen was te
hebben beschaamd, al legt Post er
de nadruk op dat Raas zich in het
openbaar nooit negatief over de
ploegleider heeft uitgelaten Laat
ik voorop stellen dat Jan Raas me
nooit heeft beschuldigd van nalatig
heid bij uitbetalingen i i Je kunt
wel stellen dat Raas zich in de
kritiek op mij redelijk rustig heeft
gehouden
Dat laatste echter laat Post gepaard
gaan van de mededeling dat „hij
niet alleen bijna alle renners uit mijn
ploeg heeft benaderd, maar ook de
soigneurs en de mecaniciens. Hij
heeft verdomme bijna de hele ploeg
onder mijn kont vandaan willen
kopen Ik had een aantal renners, en
in het bijzonder Raas en Knete-
mann, mijn vertrouwen gegeven Ik
dacht dat ik een bepaalde band met
die renners had opgebouwd Dat
bleek dus niet zo te zijn..." De Am-
stelvener vergeet in dat verband te
vertellen dat van enige vertrouwens
band tussen hem en Raas al lang
geen sprake meer was Zo weigerde
hij pertinent aan de grote renners,
waarop zijn succesvolle equipe was
gegrondvest de naam van de nieuwe
sponsor mee te delen Dat namelijk
was dan ook één van de grieven die
Raas tegen Post had het wantrou
wen.
operatie ibm
Hoe verziekt de verstandhouding
was bewijst Post in hetzelfde vraag
gesprek als hij onthult hoe hij een
plan heeft opgezet om 'te kijken of
hij helemaal niet te vertrouwen was'
Post had met de Japanse sponsor
Panasonic afgesproken dat om-
peter de jonge
dat de jacht op de sponsomaam zo
fel was in alle correspondentie zou
worden gesproken over 'Operatie
IBM'. Post in VN „Wat doe ik? Ik
zeg tegen hem dat ik even vijf
minuten naar beneden moet. Be
wust liet ik mijn koffertje met mijn
papieren open op bed liggen. In dat
koffertje lagen papieren waarop
stond 'Operatie IBM ii En ja hoor.
een paar uur later, ik geloof dat het
al over twaalven was, belde een
dagblad Ze moesten me dringend
spreken Of IBM de nieuwe sponsor
was". Welke renner dat nieuws naar
buiten had gebracht? Raas. zegt
Post, die kennelijk nogal ingenomen
is met zijn idee van die uitgelokte
overtreding.
Raas reageert zoals hij tot nu toe
steeds heeft gedaan Hij haalt de
schouders op. Wat hem betreft zal er
nooit in de openbaarheid komen
waarop de verbintenis met Post nu
werkelijk is stukgelopen Geld.
macht trefwoorden waarop de ka
lende klassiekerkomng in het gun
stige geval reageert met de medede
ling. „Het heeft er misschien alle
maal wel een beetje mee te maken".
In de toonaangevende Vlaamse
krant Het Nieuwsblad ventileerde
hij nog eenmaal zijn opvatting over
de publiciteit rond de breuk „Hoe
en waarom? Ik ben nooit in details
getreden en dat wil ik ook nu met
gaan doen Kijk. al bij al hebben we
acht jaar samengewerkt Lang is het
goedgegaan. maar dan hebben zich
zaken voorgedaan die ik echt niet
kon hebben Feiten die me op mijn
maag zijn blijven liggen Nou, dan
moet je uit elkaar gaan", luiden zijn
inmiddels klassieke woorden
Maar het is nu eenmaal een feit dat
je elkaar in de sport toch weer
tegenkomt en naar die ontmoeting
wordt halsreikend en met de nodige
spanning uitgezien Raas „Gespan
nen? Ik zie elk jaar opnieuw tegen
die eerste wedstrijden op. Dat had ik
bij Raleigh ook. En dat ik nu tegen
hun moet rijden Dat zal alleen
maar een stimulans zijn". Even la
ter. „Nou ja, die eerste confrontaties
in de wedstrijden met de ploeg van
Post zullen toch misschien wel iets
speciaals zijn. Niemand weet wat er
gaat gebeuren"
juni
Uitgerekend die eerste wedstrijden
zijn voor Raas van enorm belang.
Ten eerste natuurlijk omdat hij als
klassiekerspecialist in het voorjaar
uit moet blinken wat Post na
tuurlijk zal proberen te verhinde
ren maar vooral ook omdat de
sponsor Joop Steenbergen in juni
beslist of hij nog twee jaar door
gaat. „Het eigenlijke werk moet nog
beginnen, maar als het een paar
maanden draait kunnen ze al een
beetje zien wat het opbrengt aan
reclame. Ik hoop dus maar dat het
voorjaar goed zal zijn", zegt hij.
Aan het rennersmatenaal zal het
niet liggen. „Er zitten in onze ploeg
drie, vier man die de capaciteiten
hebben om een koers af te maken",
weet Raas. Het moet wel erg raar
lopen. Overigens zal het wel april
zijn voordat de formaties van Raas
en Post elkaar ontmoeten In voor
bereiding op het seizoen rijdt Kwan
tum wedstrijden in Italië (Lagueglia.
Ronde van Sicilië en Sasan-Caglia-
ri), terwijl Post ongetwijfeld voor een
trainingskamp aan de Franse Riviè-
ra zal kiezen. De eerste etappekoers
is voor Raas c.s. Parijs-Nice en aan
genomen moet worden dat Panaso
nic zal vertrekken in Tirreno-Adria-
tico.
Toch lijken met die duels met de
Post-ploeg het zwaarst te worden
voor Raas Alom wordt namelijk
gevreesd dat de Zeeuw een verkeer
de keus heeft gemaakt bij het forme
ren van de ploegleider. De bejaarde
(70) Belg Lomme Driessens en de
jonge onervaren Jan Gisbers De
Belg wordt om alles geprezen behal
ve om zijn organisatietalent en Gis
bers moet naast die dominerende
historische figuur 'zijn eigen koers
rijden' en zorgen dat er niets te
klagen is. Maar als het misloopt lijkt
Raas de man die het recht moet
zetten Te veel gevraagd voor een
renner die honderd procent gecon
centreerd moet zijn op het hardfiet-
sen9 Raas blijft er nuchter onder. Hij
laat de kritiek op de leiding van de
ploeg gelaten over zich heen komen
„Het staat nu allemaal goed op
poten en zij moeten de dingen ver
der regelen. En als blijkt dat ze dat
niet kunnen, moeten er anderen
komen Misschien is het wel zo dat
ik iets meer met die organisatori
sche dingen bezig zal zijn dan bij
Raleigh, maar eenmaal in de koers
zal ik daar echt met veel aan den
ken
winnen
Als in een slalom ontwijkt Raas zo
alle theoretische problemen, want
het antwoord kan pas tijdens het
seizoen worden gegeven. Zijn karak
ter is er niet naar om te buigen Al
moet hij hoogstpersoonlijk de kof
fers van de hele ploeg naar boven
sjouwen, het vuur onder de renners
eten aansteken en bij de co-sponsor
zelf reservemateriaal bestellen: de
volgende ochtend zal hij er toch
weer staan met die ondoorgrondelij
ke blik. En in zijn hoofd spookt maar
één gedachte, winnen en de beste
zijn
