dviesbureau ruimtelijke
rdening sluit de deuren
Patiëntenvereniging wil
garanties ziekenhuiszorg
'We rijden 's morgens weg
met een heel open gevoel'
OORZAAK BRAND YERSEKSE
IS NOG NIET ACHTERHAALD
\N MIDDELBURG ONTSLAG 22 MENSEN
Nieuw schip Delta instituut
1983
weerkundig
jaar van
extremen
OPHELDERING PLANNEN GEVRAAGD
TREKTOCHT MET PAARD EN WAGENTJE
PZC/ provincie
'NAFLUITEN IS HET BEGIN VAN PORNO
DAG
TEGEN
PORNO
IDDELBURG - Het adviesbureau voor ruimtelijke ordening Stad en Landschap BV in Tholen. Westerschouwen. Bruimsse,
Uiddelburg zal zijn deuren in Middelburg, Rotterdam en Zwolle vanaf 1 januari gesloten ™ra5en"TOrd^p^Ugeiiinhetwak
houden wegens faillissement. De 22 personeelsleden in Middelburg is ontslag aangezegd, zo is gesteld om een nieuw bureau van de
irijdag bevestigd door ir C. Paans, directeur van het bureau. Hij bevestigde eveneens dat ^""de'gemeenténi ÏÏ^Ssérf'pêr
pogingen in het werk worden gestel.d om een nieuw, soortgelijk bureau op te richten brief gevraagd of zij de samenwerking
waardoor een deel van het personeelsbestand opnieuw werk zou kunnen krijgen.
5tad en Landschap heeft een hoofd- het gebied van ruimtelijke ordening, voorbereiden van bestemmingsplan- de m het bejan„ van siagen
restiging in Rotterdam en. behalve in Stad en Landschap was werkzaam nen en structuurschetsen Tot de n verdere mededelingen doen over
Zeeuwse hoofdstad, verder een voor de meerderheid van de gemeen- klantenkring behoren onder meer de U oi cnmt p.,, ,-tc
*iantoor in Zwolle. In 1982 moest het ten in Zeeland. Bijvoorbeeld door hel gemeenten Vlissingen. Oostburg
otale personeelsbestand al inge-
trompen worden van 200 tot minder
jan honderd. In Middelburg liep het
hestand toen al terug van 25 tot 22
mensen. De belangrijkste oorzaken
/oor de sluiting van het bureau zijn
[et inzakken van de bouwmarkt er.
set feit dat gemeenten minder geld YERSEKE Het Delta
Uittrekken voor onderzoekswerk op instituut voor hydro-
met deze mogelijke opvolger voort
illen zetten Directeur C Paans wil-
i
<Van een medewerker)
VLISSINGEN „Dit jaar was
merkwaerdig: op St.-Jansdag
den 24 Juny saten de oude vrou
wen met groote loliepotten
(vuurstoven) in de kerk. ende 't
volk kon haar niet verwarmen
die by de straten gingen". Aldus
de kroniekschrijver aan het
eind van het jaar 1435. Ook 1983
was op weerkundig gebied een
merkwaardig jaar. Nu moet ge
zegd dat zieh in vrijwel ieder
jaar een of meer bijzondere
weersverschijnselen voordoen
maar in het afgelopen jaar raak
ten de extremen elkaar. Denk
maar aan de warme droge zo
mer die voorafgegaan werd
door een record nat en koud
voorjaar.
De gemiddelde temperatuur in
Vlissingen kwam volgens de
voorlopige berekeningen uit op
10,6 gr. tegen 9,8 gr normaal.
Februari en mei waren de enige
maanden die duidelijk te koud
waren. Het aantal vorstdagen
(minimum temperatuur onder
nul) liep in Zeeland uiteen van 24
in Vlissingen tot 60 in Kapeile-
brug. Ijsdagen (maximum tem
peratuur onder nul) kwamen al
leen in februari voor 1
a Zeeuwsch-Vlaanderen. 3 te St -
Annaland Het aantal zomerse
dagen (maximum temperatuur
25 gr. of meer) was groot; het liep
uiteen van 21 in Vlissingen tot 48
in Kapellebrug.
De hoeveelheid neerslag in Vlis
singen was 712 mm tegen 739
normaal. Belangrijk te nat was
het in april, mei en september.
De drie zomermaanden waren
droog. De zon scheen in Vlissin
gen 1495 uur tegen 1575 normaal
Mei was de somberste maand
sinds het begin van de waarne
mingen in 1907. Februari enjuli
waren zonnige maanden.
Het jaar begon met een zeer
zachte januarimaand. Met een
gemiddelde etmaaltemperatuur
van 6,7 gr. in Schoondijke was
het een van de zachtse januari
maanden sinds 1706. Herhaalde
lijk kwam harde wind of storm
voor. Februari was ruim 5 gra
den kouder dan januari, maar de
vorst was overwegend licht
Het voorjaar met zijn vele regen
veroorzaakte overstromingen en
grote achterstand bij de zaai- en
pootwerkzaamheden. Voor wat
betreft Zeeland was het natste
waarnemingsstation Klooster-
zande waar 286 mm viel (nor
maal 137 mm). Met slechts 322
uur zon in Vlissingen (normaal
493 uur) beleefden we de somber
ste lente van de eeuw. Pas op 31
mei kwam het kwik boven 20
graden, nog niet eerder was dat
zo laat in het seizoen gebeurd.
Alleen Zeeuwsch-Vlaanderen
kende in april al enkele dagen
met een temperatuur boven 20
graden.
De eerste zomerse dag die op 31
mei op enkele plaatsen in Zee
land juist werd bereikt, luidde
een warme droge zomer in. Voor
al de vakantiemaand juli was
uitzonderlijk warm; de gemid
delde etmaaltemperatuur kwam
op een aantal plaatsen boven 20
graden, iets wat in De Bilt bij
voorbeeld in deze eeuw nog niet
eerder was gebeurd. In de hele
zomer viel in Brouwershaven
slechts 80 mm regen. Plaatselij
ke buien zorgden vooral in au
gustus voor grote verschillen
Cadzand 86, Rilland 16 mm.
Op 1 september kwam een einde
aan het zomerweer. September
werd een natte maand, in Brou
wershaven werd 166 mm geme
ten (normaal 70). In Kapellebrug
viel maar 64 mm. De rest van de
herfst bracht een lange droogte
periode waarbij het weer vaak
zeer zacht was. Op 4 oktober
konden we met een gemiddelde
etmaaltemperatuur van 19.6 gr
(Oost-Souburg) de warmste ok
toberdag sinds het begin van de
metingen noteren. Toch bracht
november nog een korte vorstpe
riode; de laagste temperatuur
van het hele jaar werd toen zelfs
gemeten. Na wat temperaturen
rond het vriespunt in de eerste
helft van december nam 1983
afscheid met zacht en somber
weer. Op kerstavond werd vrij
wel in heel Zeeland ruim 13
graden gemeten.
biologisch
(Dilioi in Yerseke krijgt
begin 1985 de beschik
king over een nieuw on
derzoek vaar tuig. Het
ministerie van onder
deze ontwikkelingen. Wel sprak hij de
verwachting uit dat half januari be
kend zal zijn of er mogelijkheden zijn
of niet.
Tot de gemeenten die op het ogenblik
met Stad en Landschap samenwer
ken behoort Middelburg, Burgemees
ter drs P A Wolters van de Zeeuwse
Aan boord worden twee hoofdstad toonde zich vrijdag verrast
laboratoria ingericht, over het slechte nieuws' rond het
éen voor nat en een voor bureau Hij kon nog geen antwoord
droog werk Voorts is er geven op de vraag welke gevolgen dat
wijs
lei onderzoekappara-
tuur niet meegerekend,
onderzoek ongeveer twee miljoen
gulden.
Het nieuwe vaartuig ruimte voor de plaatsing zal hebben voor zijn gemeente Op het
van een gespecialiseerd ogenblik is een zo genoemde Middel-
containerlaboratonum. burgse 'structuurschets' ver gevor
derd Daarin wordt ingegaan op de
De Luctor gaat de gewenste structuur van woningbouw
plaats innemen van de (uitbreiding) en wegen in en om Mid-
Stella Mans. een van de delburg April 1980 gaf de gemeente-
an Wetenschap- kan die worden geregeld huidige onderzoekvaar- raad opdracht voor het maken ervan
tuigen van het Diho en sindsdien is er voor het karwei een
ook de ondiepe delen Ook zal het nieuwe kleine kwart miljoen gulden beschik-
van het Deltagebied be- schip op termijn de ta- haar gesteld. Burgemeester Wolters
varen kunnen worden, ken krijgen van het ze' vrijdag dat het gemeentebestuur
wordt 34 m lang e
breed en krijgt een vaar-
bereik tot 15 mijl buiten-
wetenschappen gaats De diepgang zal
ia de Koninklij- vanabel zijn Door mid-
van ballasttanks
heeft
ke Nederlandse Acade
mie
pen daarvoor subsidie van 0,9 tot 1.5 m. zodat
verstrekt. Het schip zal
worden gebouwd bij
Gebr. Kooiman B.V.
Zwijndrecht. De bouw- Voor het schip is al een tweede onderzoekvaar-
koslen bedragen, aller-
bedacht: Luctor tuig de Jan Verwey
begin januari de consequenties van de
sluiting van Stad en Landschap zal
bekijken
De ruines die overbleven na de brand in de twee opslaghallen in Yerseke
YERSEKE In totaal 110 brandweerlieden van zeven
korpsen uit de regio zijn donderdagavond en -nacht bezig
geweest met de bestrijding van de uitslaande brand die,
zoals gemeld, twee opslaghallen op het industrieterrein
in Yerseke totaal verwoestte. Het sein 'brand meester'
klonk om 23.55 uur, ruim een uur nadat het vrijwillige
.-brandweerkorps van Yerseke de melding had binnenge
kregen. Het nablussen duurde echter tot 12.00 uur
vrijdagmiddag.
De twee bedrijven die de hallen gebruikten, de handelson
derneming Ivex (diverse goederen) en Meaf Kunststoffen
bv zijn tegen brand verzekerd. De politie tast in het
•duister wat de oorzaak van de brand betreft. Wel is
inmiddels bekend dat de brand in het gedeelte van Ivex
ontstaan is Het onderzoek van de technische recherche
van dc rijkspolitie in Middelburg duurt nog voort
Meaf Kunststoffen bv. die van de handelsonderneming
Ivex een hal huurde voor opslag van plasticwaren, heeft
door de brand een voorraad verloren die geschat wordt op
een waaide van 230.000 gulden De eigenaren van Ivex
waren vrijdag niet bereikbaar voor commentaar Een en
ander heelt geen gevolgen voor de produktie van Meal
Kunststoffen bv, waar 25 mensen hun brood verdienen
Tijdens de brand hadden de korpsen van Yerseke. Krui-
ningen, Rilland. Krabbendijke. Waarde. Kapelle en We-
meldinge de grootste moeite om te voorkomen dat de
brand oversloeg naar de belendende percelen, een woc
huis van de familie Van Oost en een bloembollenbedrijf
van de firma Steketee
Rook
Het blussen werd enorm bemoeilijkt door de hevige
rookontwikkeling, afkomstig van brandende kunststof
en tienduizend kilo celluloidlak. De brandweerlieden
verbruikten 135 flessen perslucht. Omdat de zoetwater-
voorziening onvoldoende was om de 24 lagedruk- en de 3
hogedrukstralen te voeden en omdat de brandweercom
mandant het gebruik van 3 waterkanonnen nodig achtte,
werd een slangenverbinding naar de Julianahaven. 800
meter verderop, gelegd.
Tijdens hel nablussen ontstond vrijdagmorgen nog een
brandje in een gaspijp, dat echter snel geblust «as.
TERNEUZEN „Geen emo
ties, wél garanties voor de
ziekenhuiszorg". Onder dat
motto stuurt de Zeeuws-
Vlaamse patiëntenvereniging
Samen Beter binnenkort een
brief aan gedeputeerde sta
ten, waarin opheldering
wordt gevraagd over het plan
om een centrumziekenhuis in
de Kanaalzone te bouwen en
het St.-Liduinaziekenhuis in
Hulst te vervangen door een
polikliniek.
..We distantiëren ons van alle opwin
ding die er rond het Liduina dreigt te
ontstaan maar we vinden óók dat g s
hun huiswerk slecht hebben gemaakt
Er is een bouwplan naar buiten ge
bracht zonder dat de bevolking in
zicht heeft in de voorwaarden", zegt
Gilbert van Goethem. voorzitter van
Samen Beter
De patiëntenvereniging wil dat het
dagelijks bestuur van de provincie op
korte termijn duidelijk maakt hoe het
de gezondheidszorg in Zeeuws-Vlaan-
deren ziet.
Samen Beter gelooft dat de plannen,
die volgend jaar worden voorgelegd
aan staatssecretaris Van der Reijden,
alleen haalbaar zijn als de eerstelijns
voorzieningen (huisartsen, wijkver
pleegkundigen enz.) worden ver
sterkt.
Ook moet er duidelijkheid komen
over de opzet van de polikliniek in
Hulst Daarbij gaat het om de bereik
baarheid van specialisten en de sa
menwerking met de plaatselijke
huisartsen, het handhaven van de
twee ambulances (de socioloog Wim
Blok. bekend van het onderzoek naar
de gezondheidszorg in Zeeuwsch-
Vlaanderen 'Tussen artsenmacht en
patiëntenklacht', vindt dat er in ieder
geval hulp geboden moet kunnen wor
den aan hartpatiënten i en de beschik
baarheid van medische apparatuur.
..De mensen hebben er recht op om
dat te weten", oordeelt de patiënten
vereniging. ..Zeeuwsch-Vlaanderen
ziet het aantal ziekenhuisbedden ten
slotte dalen van 580 in 1979 tot 390
straks, een reductie met 34 procent
Dat is niet niks. Daar mogen best
bepaalde garanties tegenover staan".
Afspraken moeten er óók komen over
de frequentie van het busvervoer,
vinden de bestuursleden Wie vanuit
het Land van Hulst in de toekomst
patiënten van het in het nieuwe cen
trumziekenhuis bezoekt, moet kun
nen rekenen op een behoorlijke ver
binding.
Het bestuur van de Zeeuws-Vlaamse
patiëntenvereniging Samen Beter en
de socioloog Wim Blok. Van links
naar rechts: voorzitter Gilbert van
Goethem, secretaresse Marijke Hen-
deriks. Wim Blok en bestuurslid Mare
Dobbelaer
Overigens staat het voor Blok vast
dat het St.-Liduinaziekenhuis open
had kunnen blijven als de zieken
huisbesturen in Zeeuwsch-Vlaande
ren vijf of zes jaar geleden tol een
hecht samenwerkingsverband had
den besloten.
Hij vindt dat het bestuur van het
Sint-Antoniusziekenhuis in Oostburg
op voorhand 'om moeilijkheden
vraagt' door de besprekingen over
een fusie met de andere ziekenhuizen
op te schorten tot 1989, wanneer de
nieuwbouw in de Kanaalzone achter
de rug moet zijn.
Blok Lees de wet ziekenhuisvoorzie
ningen er maar op na Oostburg heeft
100 bedden Dat komt zonder samen
werking in de problemen. Het zou mij
niets verbazen als de uitbreiding van
de polikliniek, die gs. in de wacht
hebben weten te slepen, niet door
gaat, wanneer het plan in januari
officieel moet worden vastgesteld
door Van der Reijden Het college
voor ziekenhuisvoorzieningen heeft in
het verleden al eens meer negatief
geadviseerd"
Laura. Marjan en Peer en hun mini-woonwagen, tijdelijk neergestreken in Zuidzande. op weg naar onbestemde
verten
minuten voel je of mensen ervan
gediend zijn, Je moet wel naar de
mensen toe als je zo leeft, en dat wil
je ook. Maar zelden reageren ze
bang, of afwerend".
Rijkdom
ZLTDZAND „Kom maar mee", zegt Peer uitnodigend. „We hebben alle
tijd". Laura, een elfjarige Fjord, laat een zacht gehinnik horen als hij het
hekje opendoet en het woonwagentje wil binnenstappen. Een minuscuul
huisje op wielen. 1.80 bij drie meter.
Klein, wat heet klein? „D'r hebben
ooit wel eens twaalf mensen ingeze
ten", zegt Peer geruststellehd De
zitbank kan worden uitgetrokken
tot een acceptabel tweepersoons
bed. uit de wand komt plotseling
een piepklein halfrond tafeltje te
voorschijn. een gaspitje zorgt voor
het licht, een potkacheltje voor de
warmte, er komt water uit de kraan.
Laura steekt haar hoofd door de
openstaande deur en bedelt een
paar sneetjes brood Wat heeft een
mens nog meer nodig0
..Het goede van dit leven is de
eenvoud ervan", zegt Peer. „Praten,
eten. drinken, slapen, vrijen, rei
zen. Zeeën van tijd. en toch altijd
iets te doen" Marjan, z'n vriendin,
knikt instemmend Uit het Bra
bantse Budel in vijf weken dwars
door België, nu even neergestreken
in het Zeeuws-Vlaamse Zuidzande.
op visite bij goede kennissen en
over een paar dagen weer verder
'Een duidelijk reisdoel is er niet „We
zitten waai we zitten", zegt Peer
filosofisch .We zijn eigenlijk op weg
nergens naar toe"
Het woonwagentje. hoe klein het
ook is. blijft nergens onopgemerkt.
Ook niet langs het stille polder-
straatje in Zuidzande. waar het
tweetal nu even 'woont', in afwach
ting van een hoefsmid die Laura
kan beslaan. Dat zal wel volgende
week worden, maar Peer en Marjan
zullen de laats ten zijn die zich daar
druk over mkken. Intussen komen
mensen nieuwsgierig langsrijden,
minderen hun snelheid, en proberen
een glimp op te vangen van de
reizigers. Of ze komen schuchter
aanlopen en blijven op een afstand
je staan kijken ..De mensen zijn
steeds heel vriendelijk, ze groten
vaak als we onderweg zijn. maken
opmerkingen, vragen -hoe je leeft,
wat je doet Ontzettend leuk is dat"
zegt Marjan vrolijk.
„Steeds weer nieuwe mensen ont
moeten. die telkens weer zo ongelo
felijk verschillende kunnen zijn. het
is boeiend om dat elke dag weer
mee te maken", vult Peer aan „Ik
ga daar ook op in Binnen viif
Een leventje buiten de geknevelde
tijd van prikklok, piepende compu
terhorloges, werktijden, afspraken,
en andere dwingelandij, hoe raak
je daarin verzeild? „Ik heb al eens
een maand of drie in een besteleend
gewoond, ben jarenlang klusjes
man geweest. De eerste paar maan
den moet je afleren te denken in
roosters van tijd en afstand. Je
moet ervan loskomen. Maar dan
kom je op een golflengte die je niet
kunt beschrijven. Dat heeft een
ongelooflijke rijkdom. Het heeft
mij tien jaar gekost om zover te
komen", probeert Peer uit te leg
gen. „Maar jij", zegt hij tegen zijn
vriendin, „jij hebt dat van nature
Marjan. 21 jaar. maakte haar studie
isociaal-agogie) af. en kreeg het idee
aangereikt van vrienden, die met
dezelfde woonwagen al eens drie
jaar over 's Heren wegen waren
getrokken. „Dat wilde ik ook", zegt
ze nu. „Daar hoefde in verder niet
over na te denken". Peer deed dat
'minder dan een seconde' en stemde
toe. Zijn baan als docent dramati
sche expressite leverde hij in
Vijf weken geleden begon de tocht
Marjan en Peer kenden elkaar toen
nam een jaar. ..Een risico geeft
Peer volmondig toe „Met z'n twee-
én in zo'n kleine ruimte. Maar het
gaat heel goed. Het is niet eenvou
dig. maar weldadig" Marjan be
aamt het ..Soms is het hard hoor.
echt wel even wennen".
De reis verliep tot op heden voor
spoedig. Alleen bij de oversteek van
de Westerschelde met het veer
Krumingen-Perkpolder ontstonden
moeilijkheden Het paarjde mocht
er met op „Dat stond in het regle
ment Er was niks aan te doen We
hebben toen op een veewagen ge
wacht. Binnen tien minuten kwam
er een die wel plaats had voor
Laura. We hebben toen meteen een
auto met een trekhaak gezocht om
het wagentje mee te slepen Ook
geen probleem. Aan de overkant
hebben we gewoon dewagen weer
losgemaakt, het paard uit de vee
auto gehaald en weer aangespan
nen"
Hulp hebben ze nauwelijks nodig
Alleen voor water, een plekje om de
wagen neer te zetten en Laura te
laten grazen Dat geeft nergens
problemen Mensen vinden het
leuk. zijn meuwsglerig Als we er
gens staan worden we vaak binnen
gevraagd om koffie te drinken Ze
zijn vaak blij eens met vreemden te-
kunnen praten Heel openhartige,
gesprekken zijn dat' zegt Marjan
„Misschien wel omdat ze weten dat
we over een paar dagen weer weg
gaan en niet meer terugkomen".
Financiën
Financien zijn al evenmin een heet
hangijzer in het woonwagentje
„Met ons spaargeld kunnen we nog
zo'n maand of vier vooruit", legt -
Peer uit. „Als het op is zullen we
zelf de kost moeten verdienen. Mar
jan maakt zelf oorbellen. Ik pro
beer accordeon te spelen", en wijst
op het instrument in de hoek dat
sinds een maand of twee zijn aan
dacht heeft. Peer kan bovendien
kleine fluitjes maken van klei. Hij
heeft een klein bakoventje in een
olieblik gefabriceerd. „Daar moet
toch wel iets mee te verdienen
zijn", zegt hij monter, en speelt bij
w ijze van demonstratie een 'lekker
moppie' muziek op een fluitje dat
met een leren touwtje om z'n nek
hangt.
En dan is er natuurlijk nog Laura, al
getraind in het maken van 'ritjes'
met kinderen op de rug. Geen zor
gen, kortom. ,.'s Morgens rijden we
weg met een heel open gevoel", legt
Marjan begeesterd uit. „Zo van; we
zien wel waar we vandaag terecht
komen. We hebben geen tijdsplan
ning of afspraken" Het bevalt haar
tot nu toe uitstekend. „We hebben
geen limiet gesteld aan deze reis
zegt ze. .Het kan een maand duren,
of nog tien jaar. En alles er tussen
in"
ATERDAG 31 DECEMBER 1983
t ADVERTENTIE)
pOjAj^
Sinds 1960 zijn ze een verbouwd verschijnsel: wildgeplakte affiches over pola
riserende zaken als Navo, kernwapens, milieudefensie, Dolle Mina, abortus,
kraken, monarchie, Vietnam, provo, stadsvernieuwing, potten- en flikker-
beweging. Uit 15.0(H) Nederlandse actie-affiches werden de 500 meest
representatieve gekozen en van commentaar voorzien
door Henk Hofland. Zo ontstond 'Een Teken Aan De
Wand', het Boek van de Maand december.
Een magnifiek album van een mondiger wordende
samenleving. Een kleur- en luisterrijk document (220
pagina'sover de vaderlandse geschiedenis van de
laatste 20 jaar. Wie op zoek is naar een afwijkend
decembercadeau. holt nu naar de boekwinkel.
'Een Teken Aan De Wand'.
Tot 7 januari 124,50. Daarna f 37,50.
