Dennis Wilson van de
Beach Boys verdronken
radio
televisie
Jean-Paul Belmondo
in een pittige thriller
VRIJDAG 30 DECEMBER 1983
PZC/ radio-tv en kunst
Je kunt het je bijna niet voorstel-
d len. maar nog maar 36 jaar
geleden, in 1947, was het jaartal
1984 even onopgemerkt, even
kleurloos als 1983. of 1992 of 1949.
We wisten wel dat er een tijd zou
komen dat het een jaar lang in de
gratie zou zijn, en over de hele
wereld miljoenen keren per dag op
brieven, documenten en in kranten
zou worden vermeld, maar nie
mand had er ook maar een idee
van dat er een tijd zou komen dat
we, jaar na jaar en ieder jaar
sterker, naar dat speciale jaar 1984
zouden gaan toeleven, ja. dat we er
op den duur zelfs reikhalzend naar
zouden uitzien.
Zelfs de man die er de directe
oorzaak van ivas dat 1984 niet
langer een onbekend gezicht in de
massa van jaartallen bleef, maar al
ruim dertig jaar voor zijn geboorte
een bijzondere glans begon te krij
gen en zich allengs uit het omrin
gende grauw omhoog begon te
werken, was zich daar in 1947
hoogstwaarschijnlijk niet van be
wust. OK, hij schreef een boek, en
hij hoopte dat dat boek meer suc
ces zou hebben dan de eerste zeven
boeken die hij schreef, want de
verkoopcijfers daarvan schommel
den tussen de 1500 en 3000 exem
plaren. Van zijn zesde boek, 'Hom
mage to Catalonia' dat in 1938
verscheen, weet Aart's Letterkun
dige Almanak voor het George Or-
well-jaar 1984 te melden dat van de
1500 gedrukte exemplaren in 1951
nog een aantal onverkocht bij de
uitgever lag. De schrijver, George
Orwell, zal bij het schrijven van het
boek dat 1984 boven de massa
uittilde op zijn hoogst gehöópt heb
ben dat hij daarmee het succes van
zijn achtste boek, 'Animal Farm',
zou evenaren. Dat verscheen in
1945, werd in 39 talen vertaald en
bereikte alleen in Amerika al een
oplage van meer dan een half mil
joen. Dé doorbraak van George
Onveil'Animal Farm' bewees in
ieder geval dat Onveil in staat was
dingen te schrijven die in het ge
heugen bleven hangen, en dank
baar ivaren om geciteerd worden.
'Alle dieren zijn gelijk, maar som
mige dieren zijn gelijker dan ande
re' is het beroemdste citaat uit 'De
Boerderij der Dieren' van deze
'Don Quichote op een fiets' Paul
Pottsi. die 'zijn neus niet kon snui
ten zonder te gaan moraliseren
over de toestanden in de zakdoe
kenindustrie' ICyril Connolly).
Big Brother
Maar ook al eerder had hij 'citaten'
geschreven, die nu nog de moeite
van het citeren waard zijn, zoals 'Ik
ben dik, maar van binnen ben ik
dun. Is het je wel eens opgevallen
dat er in elke dikke man een dunne
man zit. zoals men ook zegt dat er
in ieder blok steen een beeldhouw
werk zit?' En gevoel voor humor
had hij ook: 'Er is nauwelijks een
stad in Zuid-Engeland te noemtjp
waar je een steen zou kunnen goo:
en zonder de nicht van een bis
schop te raken'. Dat hij, in 194
bezig was een boek te schrijven dai
een jaartal in de toekomst spreek
woordelijk en 'a household word', i
een 'huis-, tuin- en keuken-woord: I
zou maken, kan hij onmogelijk ver
moed hebben, evenmin als het feit
dat een van de uitdrukkingen erin
'Big Brother is watching you', L
de meest geciteerde vijf woorden
uit de literatuur zouden gaan behn
ren i4 woorden 'what's in a na
me?'. 5 ivoorden: 'Big Brother u
watching you', 6 woorden: 'to be or
not to be', 7 woorden: Zwei Seelen
wohnen, ach, in meiner Brustlj.
Dubbeldenk
Een ander begrip dat Orwell in
'1984' creeerde is 'doublethink',
'dubbeldenk'de macht om gelijk
tijdig twee tegenovergestelde op
vattingen te koesteren, en beide te
accepteren. Iemand die zulke
spreekwoordelijke zaken weet te
scheppen is een groot kunstenaar,
en daarom wilde ik in deze laatste
Trijfel van 1983, en voordat ik opS
januari met de eerste Trijfel van
TRIJFEL
Nico Scheepmaker
1984 terugkom, nog één keer, zo
lang het nog kon, over 1984 v.
relatie tot '1984' schrijven. Want
volgend jaar kan het niet meer, mei
goed fatsoen. In het huis van de
gehangene spreekt men niet over
de dood, en zo zou het ook van
slechte smaak getuigen om in 198i
nog over '1984' te schrijven. Ik hoop J
tenminste dat ik de verleiding zal
kunnen weerstaan, en dat ik niet,
door omstandigheden buiten mijr,
wil. ertoe gedwongen zal worden er
toch nog over te schrijven. Milei
Kington, de dagelijkse columnist
The Times, heeft al geschreven dal
'Big Brother is watching you', di
Grote Broer die ons in de gaten
houdt, na al die jaren waarin we
1984 zaten te wachten, eindelijk e
gezicht gekregen heeft, namelijk
dat van George Orwell, die ons
vanaf honderden boeken en dui
zenden publicaties aanstaart nu
het 'Uur U' dan eindelijk genaderd
is. En binnen dat dikke jaar 1984
dat straks zijn intrede doet, zullen
366 dagen lang honderden, duizen
den dunne '1984'-tjes zitten, iedert
keer als we een brief of een
cheque dateren of de krant op-L
slaan. Terwijl we 1984 schrijver
denken we, heel even maar, heel
vluchtig maar onontkoombaar aan
'1984', het jaar dat, zonder ook nog
maar op één feitelijke gebeurtenis
te kunnen bogen, toch al een grote
re reputatie bezit dan zulke be
roemde jaren als 1600, 1789, 1917,
1933, 1939, 1945, 1956 en 1968:
HILVERSUM-4
HILVERSUM-1
NOS: leder heel uur nieuws. 12.03
Spelen maar! 13.06 Echo. 13.16 Neder
landse Kampioenschappen schaatsen
in Groningen. 14.06 The Complet.
15.03 Bijplaten. 17.02 Ned. Kampioén-
schappen schaatsen in Groningen.
17 05 Henk Elsink. NOS: 17.53 Markt-
ber i.s.m KNBTB 17.55 Meded.
KRO: 18 06 Echo-magazine 'Met om:'
18 35 Kruispunt interview) 19 02 Van
avond kijken we geen televisie NOS
23.02 Met het oog op morgen VOO
0 02 Erik de Zwart 2 00 In the Mix.
3.00 Peter Teekamp. 5 00 Komt voor
de Bakker
Zaterdag
Ieder heel uur nieuws. VARA: 7.02
Hallo hier Hilversum! (8.50 Geboren
en getogen. 9.03 Het Socialistisch
Strijdlied). 10.03 De stand van zaken.
11.03 Rooie Haan-speciaal.
13.00 Nws. 13.05 Veronica Klassiek
Wiener Philharmoniker. met i
Klass. Muz. voor ork. en piano.
Muz. voor hoorn en piano. VAR
14.30 Operette Das Land des L
chelns van Lehar. 16.00 Ruggesprai
hoorspel. NOS: 20.00HEuropees Cot
Podium: Symfonie Ork. van de Oo
tenrijkse Omroep en het Koor vam
Weense Staatsopera: Klass. muz. I
de pauze: ong. 20.30-20.45 Muz.sp!
gel). 21.45 Horizon, volksmuz. en ra
westerse klass muz. 22.30 NOS Ji
H1LVERSUM-2
NOS: Ieder heel uur nieuws. 12.00
NOS-Werkbank. 12.26 Meded. voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.36
Tussen het nieuws. 13 00 Nws. 13.10
Meer over minder (13.30 Nws.) 14.20
Voor blinden en slechtzienden. 14.30
Nws. TELEAC: 14.33 Por Favor, cur
sus Spaans, les 4b. VARA: 15.03 Ra-
dioweekblad. (15.30. 16.30. 17.30 Nws
en 17.36 Dingen van de dag). PP: 18.20
Uitz. van het GPV. OVERH.VOORL.:
18.30 Onder anderen. VARA: 18.40
Het Circuit. (20.00 Nws.) NOS: 21.40
Jugo pop. RVU: 22.10 Over mensen
rechten gesproken!? NOS: 22.30 Nws.
22.40 Oost-West. VARA: 23.00 Het
zout in de pap. 23.55 Nws.
Zaterdag
TROS 7.00 Nws. 7.10 TROS Nws.
Show. (7.35. 8.35 en 9 35 Aktua. 7.30.
8.00 en 8.30 Nws NOS: 9.05 NOS-
Sportief. 9.24 Waterstanden 9.30 Nws.
TROS: 9.33 TROS Nws. Show. <9.35.
10.00,10.35.11.00 en 11.35 Aktua. 10.30
en 11.30 Nws).
Horizontaal: 1 bloem; 5 onbep. tl n,
woord; 9 noot,; 10 kloosterlinge; ie
laatstleden; 13 voorzetsel. 14 rejic
rings-reglement; 16 behaagziek;
noot; 19 zeurkous. 21 communicaj
middel; 23 jonge stier; 24 mann. d
25 zeerover; 27 Ind. eiland; 29 reeds
pl. in Gelderland; 32 rondhout;
open strook i.e. bos; 34 het Romen 1
Rijk; 36 een weinig scheel; 38 s« n
onderwijs; 39 mann. dier; 40 pl
Gelderland.
Verticaal: 1 wakker; 2 achter; 3 gel
de; 4 redenaar; 5 hoofddeksel; 6 vos n
woord; 7 ter plaatse; 8 bijtende stof; Bi
waagstuk; 15 pl. in Rusland; 16 ve
17 genotmiddel; 18 pl. in Senegal; 11
omslag; 22 onwetend; 25 verlichtin i
middel; 26 cilinder: 27 godin; 28 sli 1
31 voorkeur; 35 hetzelfde; 36 Fn
lidwoord: 37 Franse NV, 38 briefai
hef.
Oplossing vorige puzzel.
H1LVERSUM-3
NOS: Ieder heel uur nieuws. VOO:
12.03 Top 100 1983 NOS: 18.04 De
Avondspits VOO: 19.02 Top 100 1983 -
vervolg. 22.02 Countdown Cafe.
Zaterdag
Ieder heel uur nieuws. NCRV: 7.02
Vroeg op. 7.30 Rabarbara. 8.03 Pop
non stop. 9.03 Gospel-rock. 10.03
Popsjop. (ca. 11.45 Weerman Hans de
Jong).
IN DE KRANT STAAT
R>SlTlÊF NIEUWö
VAN 6RCÖT 0E1.AN6,
EXCElLENTlE
Tetske van Ossewaarde zorgt weer voor amuse
ment in 'Brandpunt in de markt'.
22.45 Ik hou van jou. Mensen praten over hun ervarin
gen in de liefde
NOS
23.35 Journaal
23.40 Nieuws voor slechthorenden
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
17.30 Studio Sport. Samenvatting N.K. Schaatsen in
Groningen
NOS
18.15 Nieuws voor slechthorenden
18.20 Paspoort voor Spanjaarden
18,30 Sesamstraat
19,00 Journaal
VARA
19.12 Fame. Amerikaanse serie, met o.a. Debbie Allen,
Lee Curreri en Erica Gimpel. Afl.: Maar niet in
Kansas
20.00 Willem Ruis Lotto Show. Spelprogramma gepre
senteerd door Willem Ruis
21 30 De Oproep. De 69-jarige. alleenwonende, wat
wonderlijke heer Roukema (Lex Goudsmit) krijgt
door een foutje van de computer een oproep voor
het leger Regie: Nick van den Boezem
NOS
22.30 Journaal
HUM. VERBOND
22.45 Hoop of valse hoop? Een optimistische discussie
onder leiding van Joop van Tijn
VARA
23 20 KNVB-Zaalvoetbaltournooi. Een jaarlijks in de
winterstop van het betaalde voetbal terugkerend
evenement
23.55-01.40 Imperium van een playboy. ,,1'Héritier".
Franse speelfilm uit 1973. Bart Cordell (Jean-Paul
Belmondo) komt aan het hoofd te staan van een
aantal bedrijven wanneer zijn vader overlijdt, hij
ontdekt dat zijn vader slachtoffer is geworden van
een groep Italiaanse fascisten. Met o.a Carla
Cravina en Jean Rochefort
15.00 Ecran des vacances. Vakantieprogramma met om
15.00 Tekenfilm, 15.05 3, 2, 1, contact; 15.30 Les
croque-monstres; 15.50 Concert vanuit het ko
ninklijk paleis
17.30 Lollipop. Jeugdprogramma.
18.30 Feestmenu
19.05 Ce Soir. Regionaal programma.
19.30 Journaal
20.00 A L'ombre des buildings en fleurs Reportage over
de strijd voor het behoud van de „Schuman-wijk".
20.55 Annie Hall. Amerikaanse gedramatiseerde zelfa
nalyse (1977) van Woody Allen. Met Woody Allen,
Diane Keaton, Tony Roberts.
22.25 -22.55 Basketball. Finale van het internationaal
toernooi van Oostende
10.00 Journaal
10 23 Rendez-vous in Paris. TV-film. (herh.)
12 10 Scheibenwischer. Cabaret
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
13.25 Teletekst
14.40 Journaal
14 45 Das spricht Bande. Muziek
16.15 Journaal
16.20 Brunei - Schlaraffenland irr
17.05 Teletechnikum.
17.50 Journaal
17.50 Teletekst
18.00 Tik Tak. Kleuterprogramma.
WDR
18.00 Hier und Heute. Regionaal nieuws.
18.25 Bei uns liegen Sie richtig. Britse komische reeks.
19.00 WWF-Club
NDR
18.00 Freizeit, Freiheit, Abenteuer
18.15 De Onedin Line. Britse serie
19.15 Berichte vom Tage
19.25 Das Nordschau Magazin
20.00 Journaal
20.15 Noch einmal mit gefuhl „Once more, with
feeling". Amerikaanse film (1959).
21 45 Die kleinen Diener. Reportage.
22.30 Journaal
23.00 Tote schlafen fest. „The big sleep". Amerikaanse
politiefilm (1946, z-w).
00 50 Journaal
iDoor Fred Raadmam
HILVERSUM 'Het imperium van een playboy' (L'Héritier), van
avond 1 vrijdag) laat in het Vara-programma, is een pittige thriller waarin
voortdurend zo\eel aan dc hand is en ook zo druk met flash-backs wordt
gewerkt, dat de op elkaar gestapelde onwaarschijnlijkheden gemakkelijk
worden geaccepteerd. De grote duim. die regisseur Philippe Labro in zijn
journalistieke jaren angstvallig uit de buurt van zijn mond moest houden en
alleen voor zijn incidentele romannetjes mocht bezuigen. bleek hem goede
diensten te bewijzen toen hij zich op het maken van films wierp.
Toch is steeds weer de journalist in de
scenario-schrijver te herkennen, de
star-reporter van de populaire Parijse
HRk pers, die de schandalen uit de politie-
ke en de zakenwereld uit de eerste
hand kent Hij maakt in zijn regie ook
s geen geheim van zijn diepe bewonde-
t' ring voor de snelle, gepolijste Ameri-
kaanse misdaadfilm waarop zijn eigen
PBr van filmen is geént.
Jean-Paul Belmondo speelt Bart Cor-
dell, een doortastend en dynamisch
baasje, dat zijn vijanden Uk op stuk
geeft zonder een heroische figuur te
zijn. Deze Cordell erft niet alleen een
LH economisch imperium van jewelste,
maar ook een mysterie nadat zijn
vader met diens privé-vliegtuig is ver
ongelukt Dat dit boze opzet was.
wordt junior al gauw duidelijk, maar
het „waarom" is niet zo één-twee-drie
te verklaren. De kersverse magnaat,
die een frisse wind laat waaien door
zijn staal- en krantenbedrijven. ont
snapt zelf meermalen op het nippertje
aan de voor hem gespannen strikken
van een groep op overname van zijn
rijk beluste financiers.
Een weinig verrassend, maar onder-
VANDAAG
Brandpunt
PANDA EN DE MEESTER-MONSTERMAKER Toonder studio's
KRO's 'Brandpunt in de. markt' be
kijkt vanavond hoe diverse jonge Ne
derlandse ondernemers zijn gevaren, houdend verteld verhaal in een vitale
die de afgelopen drie jaar met hun en' verzorgde, goed gespeeldè film.
plannen in het programma waren. Amerikaanse biefstuk met een Frans
Tevens zullen enkele politici en vak- sausje, niet verfijnd genoeg misschien
bondsmensen in de gelegenheid wor- voor de fijnproevers, maar best sma
den gesteld hun licht te werpen op de kelijk voor film-smulpapen.
ontwikkeling van de economie in 1983 Nederland 2; 23.55 uur
en de vooruitzichten voor 1984. (Ned.
1, 21.40 uur).
De Oproep
De VARA brengt vanavond het Neder
landse tv-spel 'De oproep' op het
scherm. Lex Goudsmit vertolkt de rol
van de 69-jarige meneer Roukema, die
lot zijn grote verbazing een oproep
krijgt voor het leger Roukema meldt
zich op het stadhuis met de medede
ling dat hij daar toch wel een beetje te
oud voor is Een ambtenaar stelt
Roukema gerust: het is een foutje in
de computer en meneer hoeft zich
nergens zorgen over te maken.
Een paar dagen later ontvangt Rou
kema echter een tweede oproep. Een
maal van de verbazing bekomen rijpt
er een plannetje bij de oude baas: Hij
meldt zich bij de kazerne. Daar treft
hij een zeer begrijpend commandant
'Edmond Classeni. die besluit het
spelletje mee te spelen. 'De oproep' is
geschreven door Folkert Oldersma,
die hiermee de tweede prijs behaalde
in een door de VARA uitgeschreven
scenariowedstrijd. (Ncd. 2, 21.30 uur)
Roelof van Driesten
tweede dirigent
bij Brabants Orkest
DEN BOSCH (ANP) - Dirigent Roelof
van Driesten (36) heeft met ingang
van het seizoen 1985-'86 een driejarig
contract gesloten met het Brabants
orkest. Van Driesten zal in die perio
de jaarlijks dertig concerten leiden.
Conanius Exportprijs In Loos-
drecht is donderdagmiddag de Cona-
mus Exportprijs 1983 uitgereikt aan
de rockgroep Golden Earring en aan
de popgroep The Shorts. De onder
scheidingen werden overhandigd
door staatssecretaris Van Zeil van
economische zaken.
De Conamus Exportprijs is een jaar
lijkse onderscheiding, die betrekking
heeft op de verkoop van Nederlandse
grammofoonplaten in het buitenland.
NEDERLAND-1
BELGIE-NED-2
OVERLEDEN
PALM SPRING. CALIFORNIÈ (RTR)
William Demarest, die aan het
begin van een carrière van een halve
eeuw optrad in de eerste Amerikaan
se sprekende film 'The Jazz Singer'
met Al Jolson, is woensdag op 91-
jarige leeftijd aan de gevolgen van
een hartaanval overleden.
Demarest was gespecialiseerd in het
spelen van harde personages Andere
films waarin hij is opgetreden zijn
Broadway Melody', 'Diamond Jim.
Rebecca of Sunnybrook Farm'. 'Mr.
Smith goes to Washington' en "Son of
Flubber'.
William Demarest (foto uit 1977).
ACTEUR
WILLIAM
DEMAREST(91)
LOS ANGELES (UPI) meer verschenen tot hij Hun grootste succes be-
Dennis Wilson. 39, dood werd opgehaald. gon in 1962 met de plaat
drummer, gitarist en Dennis. in 1944 geboren 'Surfin Safari', gevolgd
zanger van de Beach in Hawthorne. Califor- door 'Surfin USA'. 'Sur-
Boys, is woensdagmid- me. was de enige echte fer Girl' en onder meer
dag tijdens een boot- plankzeiler in de groep 'Fun. Fun. Fun'. 'Help
tocht met vrienden op van vijf, die aan het be- me Rhonda'. California
een water in Los Ange- gin stond van een golf Girl en Barbara Ann' in
les, Marina del Rey ge- van Surfer Music' in de 1966.
heten, verdronken, zo jaren zestig. Andere le- Op de foto die in Juni
heeft de politie van de den van de groep waren 1983 werd genomen:
stad bekendgemaakt, zijn twee broers. Brian vlnr. Carl Wilson, Al
Wilson zou in het water en Carl Wilson, neef Mi- Jardine. Dennis Wilson
zijn gedoken, maar niet ke Love en Al Jardine. en Mike Love.
VARA TOONT L'HERITIER
EXCELLENTIE
Door Carsten Graabak
NOS
09.30 Nieuws voor slechthorenden
13.00 Nieuws voor slechthorenden
AVRO
16.00 Dag huis, dag tuin, dag opbergschuur. Informatief
peuterprogramma (herh
16.15 Doctor Snuggles. Kinderprogramma (herh
16 30 Toppop. De Nationale Hitparade gepresenteerd
door Ad Visser
KRO
18.55 Belfy en Lillibit. Tekenfilmserie. Afl. 19 Het
verdwaalde ei
19.15 Tom en Jerry Tekenfilmserie
19.20 Q en Q Serie voor de jeugd rond een geheimzin
nige foto. Deel 7: Doiiiiiing
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.28 De KRO-Playback Show. Spelprogramma met
nieuw playbacktalent
21.45 Brandpunt in de markt. Programma over het wel
en wee van de Nederlandse economie
18,05 Klein, klein kleutertje. Jacobus en Corneel: De
frietjes.
18.20 Er was eensDe postbediende": kort verhaal
van Guido Staes
18 30 Open school Technisch en wetenschappelijk En
gels. 6. Engineering.
19 00 Juke box
19.10 Uitzending door derden. Programma van de
Vlaams-Nationale Omroepstichting.
19 45 Journaal
20.10 Weerman
20.15 Mini micro macro. Spelprogramma
20.20 De hemel kan wachten.
„Heaven can wait". Ame-
rikaanse film (1978) van
Warren Beatty (foto) en
Buck Henry, met Warren
Beatty, Buck Henry, Julie
Christie, James Mason:
Joe Pendleton komt bij
een verkeersongeluk om
nV^ het leven. In gezelschap
v van een hemelsbegeleider
bevindt hij zich op weg
naar het hiernamaals. Joe
I argumenteert dat zijn tijd
nog niet gekomen was en
H een aartsengel geeft hem
'H warempel gelijk. Joe mag
naar de aarde terugkeren,
maar aangezien hij gecre-
meerd werd. moet men
een nieuw lichaam voor
hem vinden.
20 00 Première. Filmmeuws gepresenteerd door Jo
Ropcke.
22.50 Journaal
Aansluitend: Coda: „Spleen pour rire" van Paul
van Ostayen uit „Het eerste boek van Schmoll".
19.00 De PVBA Elektron. Humoristisch-satirisch jonge
renprogramma met sketches, liedjes en verbor
gen camera.
19.45 Journaal
20.10 Weerman
20,15 Mondelinge geschiedenis: „Koolputters" in Lim
burg. Mijnwerkers en hun vrouwen schetsen de
levens- en werkvoorwaarden in de Limburgse
mijnen sinds de eerste ontginning in 1917 tot de
steenkolencrisis in de jaren '50. Ook de contacten
met de tewerk gestelde Russische krijgsgevange
nen in de Tweede Wereldoorlog staan de meesten
nog levendig voor de geest.
21.05 Een helder labyrint. Het Stedelijk Museum van
Monchengladbach. Documentaire over het Stede
lijk Museum Abteiberg te Monchengladbach, dat
in juni 1982 werd ingewijd en zijn weerga niet
vindt in de museumbouw.
21.40 So What? Aflevering van een reeks jazzprogram
ma's, met Jazz Circle en Didier Lockwood.
6N IK
DENK DAT DIÉ
JOURNALISTEN WAT
MEER OVER DE
ACHT6R6ROND WILLEN
WÊTÊN NU UWÉ
EX£6lLENTl£
CALIM6 VAN DE WERKLOOSHEID BLIJKT
TE VERWACHTEN
