Sanering graanbedrijf
Jin IJzendijke vertraagd
GESCHIEDSCHRIJVING
Ziekenomroep wil
marathonuitzending
via kabel-tv Hulst
Wissel Zeeuws-Vlaanderen
PROBLEMEN ROND GEKOZEN LOKATIE
sportdag bij
ifscheid van
directeur MTS
marktberichten
Vlissinger volgt spoor
terug naar oude lijnen
DONDERDAG 29 DECEMBER 1983
PZC/ proVihc ic
11
[JZENDIJKE Het graanverwerkende bedrijf' Doens-Vermue in IJzendijke wil niet meer
erhuizen naar de loodsen van Calon aan de Koninginnestraat. De 'sanering' van dit
milieuhinderlijke bedrijf komt daarmee in gevaar. Vóór juni volgend jaar moet volgens de
Oostburgse wethouder A. de Feijter definitief bekend zijn waar Doens-Vermue naar toe gaat,
anders is de verhuizing met overheidssubsidie voor jaren van de baan.
die bijeenkomst is op het laatste
moment door de gemeente afgelast"
Volgens Bakker, die als gevolmach
tigde optreedt van 68 omwonenden,
brengt De Feijter met zijn halsstarri
ge houding de gesubsidieerde ver
plaatsing in gevaar ..Door dit ge-
Je lokatie aan de Koninginnestraat teerde staten hebben zich in het verle- ..De gemeente heeft niet slagvaardig meentelijke beleid zou het bedrijf wel
[omt niet meer in aanmerking omdat den altijd verzet tegen vestiging van gehandeld. Gegevens en informatie eens buiten de subsidies kunnen val-
le adviserende instanties - PPD, pro- het bedrijfsleven in het buitengebied, voor de adviserende instanties zijn 'en die door het rijk voor verplaatsing
inciale waterstaat, bureau milieuza- Daar hebben we al diverse problemen bewust tegengehouden. Elf december beschikbaar worden gesteld consta-
en van de provincie en de inspectie mee gehad'
mlieuhygiéne - te veel overlast ver
lachten voor de omwonenden.
loens-Vermue zou zoveel hinderbe- bedrijf naar de Koninginnestraat. „De
lerkende maatregelen moeten nemen bestemming klopt planologisch. Van
lat volgens directeur W. Doens een twee kwaden is dit de beste oplos-
lormale bedrijfsvoering onmogelijk sing". Officieel zegt de wethouder niet
lou worden. Hij is nu naarstig op zoek op de hoogte te zijn van het schrap-
laar nieuwe lokaties. „We dachten pen van de verhuisplannen van het
lat het wel zou meevallen maar er bedrijf naar de Koninginnestraat,
ijzen zoveel bezwaren dat verhuizing Feitelijk is de sanering van het IJzen-
aar de loodsen van Calon zonde van dijkse bedrijf nu weer bij 'af aange-
11e moeite zou zijn", zegt de direc- land. „We hebben meer baat bij een
eur. Hij heeft nu zijn oog laten vallen goede oplossing dan bij een verhar-
p een terrein in het buitengebied, ding van de standpunten", stelt de
ussen het buurtschap Turkeije en wethouder vast. ..We willen de zaak
Jzendijke. Of die plaats in aanmer- niet op de spits drijven. We willen over
ing komt is volgens wethouder De alle lokaties praten. Die goede wil is
eljter echter nog <je vraag. „We moe- er".
Sn het standpunt van de provincie*
(wachten", zegt hij. „Maar gedepu-
had er een vergadering moeten teert hij. „Dat zou het einde van het
De Feijter blijft de voorkeur geven plaatsvinden met alle betrokkenen bedrijf kunnen betekenen en dat heeft
aan de verhuizing van het hinderlijke over de sanering van het bedrijf Maar het comité San Doens nooit beoogd.
- - --- We willen alleen dat Doens-Vermue
buiten de woonomgeving komt. Ver
huizing naar de Koninginnestraat is
alleen een verschuiving van de proble
men".
Daarvan zijn ook de omwonenden van
de loodsen van Calon zich bewust.
Vorige week heeft een groep van
twaalf IJzendijkenaren uit die omge
ving zich aangesloten bij het Comité
San Doens
Twaalf havenwerkers
in Terneuzen
kregen diploma
Snel
De Feijter waarschuwt dat er nu snel
iets moet gebeuren. Als voornaamste
'vertragende factor' noemt hij de
standpunten van de inspectie milieu
hygiëne. „Die maken altijd bezwaren
niet tevoren in de zaak gekend
TERNEUZEN Aan twaalf werkne
mers van het Terneuzense kolenover-
slagbedrijf Ovet zijn diploma's ver
volgopleiding havenwerkers uitge- Bureau Milieuzaken van de provincie
reikt. De opleiding werd gehouden verwacht dat eind januari al knopen
aan de LTS in Axel onder toezicht doorgehakt kunnen worden. „We ver
van de haven- en vervoersschool in wachten nog rapporten van de ge-
Rotterdam, meente over de hinder bij verschillen-
Voorzitter L. M. Uielenbroek van de de lokaties", zegt een woordvoerder,
examencommissie overhandigde de „De gemeente en de betrokkenen heb-
diploma's aan: A. van Boven. H. Del- ben meer tijd nodig. Het zit er zeker
laert. W. van Fessem. A. Geelhoed, W.
van Grol, H. Klip, E. de Potter,
Jongman. J. de Putter, P. Salomon
E. de Waal.
niet in dat het bedrijf van de sane-
ringslijst verdwijnt". Doens-Vermue
staat één op die lijst voor het volgend
jaar. Milieuzaken: „Wat ons betreft is
In zijn toespraak benadrukte de voor- de lokatie aan de Koninginnestraat
zijn", stelt hij bitter vast. „Het is fitter het belang van opleidingen bin- nog steeds bespreekbaar. Er is nog
frappant dat de inspectie bezwaar - - -
heeft tegen de vestiging op een plaats name in de huidige conjunctuur
'olgens het bestcmmïngs- van belang is dat de vakbekwaam
•aar het
'ERNEUZEN De Terneuzense plan wel is toegestaan".
1TS/MEAO heeft deze week sportief Maar volgens het Comité Sanering
fscheid genomen van directeur Pig- Doens, een groep verontruste omwo-
nans. Niet minder dan 450 leerlingen nenden, is de Oostburgse wethouder
aren aanwezig op de sportdag ter de oorzaak van alle vertragingen. „De
jdegenheid van dat afscheid. Dat Feijter blijft hardnekkig vasthouden
rote gezelschap ging van start in aan de lokatie aan de Koninginne-
estien proeven, waarbij bowling en straat, terwijl hij uit de contacten met
nen bedrijven. Hij stelde vast dat het geen keuze bepaald. De PPD. inspec
tie milieuhygiëne en wij hebben nog
geen definitief standpunt mgeno-
heids v1 het personeel wordt vergroot
Jeugdvakantiewerk
in Hulst bezon zich
De stichting 'Jeugdvakan-
Oliebollenactie
in Kloosterzande
HULST
tiewerk Hulst' hield met ongeveer KLOOSTERZANDE De handbal
twintig vaste medewerkers(sters) de vereniging in Kloosterzande houdt
ulyoetbal be meeste deelnemers de adviserende instanties tü lang had z06enaamde •bezihntngsdagen' in het saterdag 31 december haar tradltione
„u,™ Vnnr ,H.n—i. a,.-™ h.,Hi™n d,t dl. ninnts bultcnce„tmm t Ja8mje ln Hulst ie oliebSlenacüe in Kloosterzande en
Tijdens de bijeenkomst kwam het omstreken.
zomerprogramma voor '84 uitvoerig Om tien uur 's morgens begint een
aan dc orde. De jeugdvakantieweek in huis-aan-huis verkoop in Klooster-
i ADVERTENTIE i
|VOLVO«
SERVICE
GARAGE OU PONT
TERNEUZEN BV.
INDUSTRIEWEG 37
4538 AG TERNEUZEN
TELEF. (01150) 13451
i alle kernen van de gemeente zande. Daarna worden ook Groenen-
Hulst heeft als thema 'Sprookjes' dijk. Lamswaarde en Hengstdijk aan-
Tijdens de bijeenkomst werd ook een gedaan De lekkernijen worden door
groot aantal dia's vertoond van de de leden in de verenigingskantine zeli
jeugdvakantieweek dit jaar. gebakken.
rokken. Voor genoemde twee spor- kunnen begrijpen dat die plaats nooit
tn traden telkens honderd Iccrlin- hun goedkeuring zal krijgen zegt ^dSiT"£'t!i«ntom5t' kwarrThet ómstlïïtën."
tn aan. Chris Bakker, woordvoerder en op-
i vaak spannende duels werden de prijzen richter van het Comité 'San Doens"
als volgt verdeeld: basketbal 1
trktuigbouw II B, 2 Elektro II B, volley-
il: 1 Personeel MTS'MEAO. 2 Elektro 4 A.
lalvoetbal: 1 Procestechniek. 2 MEAO 2 B,
Weg en Waterbouw 4. tennis: 1 Mark
crmorken/Judith van de Akker, 2 Maurice
immermans/Cees van de Wege, badmin-
hr. D: l Martin Roódzand/Jo Segers, 2
ster Voorhans'Knjn Dieleman, badmin-
inds. D- 1 Ellen Schipper/Margot Vermeu-
i. 2 Petra Matthijs/Annemarie de Decke-
squash hr. E: 1 Alex de Pauw, 2 Johnny
S in de Meer. squash ds. E: 1 Angela van de
■Bend. 2 Jolanda Murre, tafeltennis: 1
Bso Jonheim. 2 Chris Gijsels. bankdruk-
1 Werner de Waele. 2 John Goud.
hr 1 Koen Schot. 2 Eddy de
kaarten ds.- 1 Christel Martens, 2
1 to Hemelaar. dammen hr Jean Paul
Iteghem, 2 Douwe de Vries, dammen
1 Marlies Klnt. 2 Nicole Horowltch,
haken 1 Arjo Krendse, 2 Carlo Cam-
biljarten. 1 Harry Duerinck, 2 Vi-Trl
llong.
UD-VOSSEMEER De Vossekuil.
uur: Rederijkerskamer Een-
racht met 'Welkom binnen';
HMVOORSTELLINGEN
ERGEN OP ZOOM Roxy I. 14,
545 en 21.15 uur: Never say never
sain, 12 jr.;
loxy II, 14 uur: Superman III, a.l.;
1.30 uur: Blazing saddles, a.l
mem'Actueel I, 14 uur: Kuifje én het
laienmeer, a.l.: 19 en 21.30 uur: Cali-
ultt II. 18 jr.;
inem'Actueel II. 14. 19 en 21.30 uur:
le vier vuisten slaan op hol, a.l.:
Inem'Actueel III. 14 uur Nena. 12 jr.;
uur: Sophie's choice. 16 jr.;
- Grand. 14 uur: 101 Dalma-
ers, a.l.; 19 en 21.30 uur: Never say
ever again, a.l.;
ULST De Koning van Engeland,
3.45 en 16.15 uur: Heidi, a.l.; 13.45 en
8.45 uur: Superman III, a.l.; 13.45,
8.45 en 21.15 uur: Never say never
gain, a.l.; 16 en 21.15 uur. Sophie's
ioice, 16 jr.; 16.15 en 18.45 uur:
irolers weten van wanten. 16 jr.;
815 en 21.15 uur: The Bronx war-
vs. 16 jr.; 18 45 uur: The meaning of
e. 16 jr.; 14.30 en 21.15 uur Sex op
platteland, 18 jr.;
ERNEUZEN Luxor. 14 en 20 uur:
ever say never again, a.l.; 20.00 uur;
he meaning of life, a.l.; 14 uur: Heidi,
liissiNGEN Alhambra I, 14,19 en
.30 uur: Never say never again, a.l.,
Ihambra II, 14 uur: Pinocchio, a.l.; 19
ir Superman III, a.l.; 21.30 uur- The
eaning of life, a.l.:
Piek, 21.00 uur: avonturenfilm
or Steven Spiegelberg.
ENTOONSTELLINGEN
KEL Galerie Bellemans. 10-18
it: tekeningen uit 'Zeeuws Platen-
ek'.
idergalerij: tekeningen van René
ijhoff;
ERGEN OP ZOOM Markiezenhof,
•17 uur- werken van David Kleijne
8/11;
Uchting Etcetera. 13.30-17 uur:
htlptures van Gloria Pecego en Cla-
d. Water (L'm 15/1);
RESKENS Galerie 'Raiffeisen'.
•17 uur: Kerstsalon itm 15/1),
UJINISSE Hal Gemeentehuis.
12 en 14-17 uur: Stille getuigen uit
koud verleden" (t'm 30/12);
1RGH-H AAMSTEDE De Be-
erschole, 14-17 uur: 'Kijken naar
idschap' t'm 7/1).
1MBURG Biologisch Museum,
17 uur. 'De natuur in Zeeland',
oemdijken in Zeeland' en 'Dieren
de natuur' (Jeugdmuseumdag).
Lunchcafé Stadhuis. 9-18
.t: werken van Martine Raes t'm
I»;
Museum, 10-12 en 13,30-17 uur:
werken van George Hadeier (tm 15 1);
HEILLE Landbouwmuseum. 10-12
en 13-17 uur: oude landbouwwerktui
gen.
HEINKENSZAND De Stenge. 9-12
en 13-17 uur: werken van Hanneke
Kres (t/m 14/1);
Bibliotheek: Rederijkerskamer 'De
Fiolieren' (t/m 30/12),
HULST Galerie Van Geyt. 9-12 en
14-18 uur: 'Feest der kleine for-
maatjes' (t'm 15 li;
KAMPERLAND Hal Golfslagbad
De Roompot, tekeningen jeugd
Noord-Beveland (t/m 31 12);
MIDDELBURG De Vleeshal. 11-17
uur: wintertentoonstelling Kunst
kring (t'm 31/12);
Zeeuws Museum. 10-17 uur: 'Krabbels
en kapitale tekeningen' (t'm 7/1);
Zeeuws Kunstenaars Centrum, 10-
17.30 uur; werken van Henny Schrij
ver (t/m 11/1);
St.-Janstraat 41, 14-17 uur: touwplas-
tieken van Anneke Ruimschotel;
Demerary, 9-17 uur; diverse ambach
ten en exposities:
OOSTBURG Atelier Oudestad 66.
10-12 en 14-18 uur werken van Jan
Verschoore,
TERNEUZEN 'Tierlantijn'. 14-18
uur poppen van Wopje van de Kamp
en Lies Bleeker (t/m 3112),
Ter Schorre: werken van leerlingen
Zeldenrustcollege (t/m 8/1),
Hal Stadhuis, 8.30-12 en 13-16.30 uur:
werken van W.O.J. Nieuwenkamp (t
m 30/12);
VLISSINGEN Galerie 'De vrije
neeringh'. 13 30-17.30 uur: Oude kaar
ten van Zeeland (tin 14 1):
Gevangentoren, vanaf 17 uur: werken
van Ineke Otten;
Reptielenzoo Iguana", 14-17.30 uur:
expositie levende reptielen, amfibieën
en insekten,
Museum. 10-12.30 en 13.30-17 uur:
werken van Meggie Dirks (t'm 31/12);
Marquis, 13.30-17.30 uur: werken van
Nicolaas Dings;
YERSEKE Atelier Dam Twee, 10-
18 uur expositie van schaal- en
schelpdieren en werken div. kunste
naars;
ZIERIKZEE 'Tussen de twee ha
vens'. 10-12,14-17 en 19-21 uur werken
div. kunstenaars.
HULPCENTRA
Noord- en Midden-Zeeland Goes, lel
01100-14-14-1 (ook voor milieuklachteni
Zeeuwseh-Vlaanderen Alarmnummer
01150-12200 (brandweer en ambulance).
Telefonische hulpdienst Zeeland, tel
01180-15551, dan en nacht bereikbaar
Chr, hulpdienst Zeeland voor mensen in
nood, tel, 01180-80251. van 10 00-24.00 uur -
weekends van 20.00-24 00 uur.
Stichting 'Blijf van m'n lijf Zeeland, tel
01184-14045. dag en nacht bereikbaar
Nederlandse Hartstichting, tel 070:614614
Te bereiken op kantoordagen van 9-17 uur.
HULST - De stichting ziekenomroep
Nightingale in Hulst opent vrijdag 20
januari de verbouwde studio tijdens
een nieuwjaarsreceptie. Burgemees
ter P. J. Molthoff verricht de officiële
handelingen daartoe en tevens wordt
een begin gemaakt met de viering
van het tien-jarig bestaan van de
omroep.
Die viering moet. als het aan de
medewerkers van Nightingale ligt. ja
renlang in het geheugen van de Hul
stenaren blijven. Vandaar dat het
ambitieuze plan is opgevat om een
uitzending van 25 uur radio en televi
sie te verzorgen. Die televisie-uitzen
ding moet plaatsvinden vanuit een
grote feesttent via het kabelnet in
Hulst. Volgens Rudolph van Hoven
van de ziekenomroep is dat technisch
wel een haalbare kaart: de video-club
Hulst wil graag meedoen en de ge
meente denkt zaken als vergunningen
snel rond te kunnen krijgen. Het enige
wat echt onontbeerlijk is is dc toe
stemming van de minister van WVC
en natuurlijk de nodige pecunia De
medewerkers van Nightingale doen
hun uiterste best om de middelen
voor een dergelijke uitzending bijel-
kaar te krijgen.
In een spelciale jubileumuitgave van
de radio-gids doen de medewerkers
hun plannen uit de doeken in mei is
er een voetbaltoernooi op de OZO-
velden en voor de ongeveer 125 mede
werkers die de ziekenomroep de afge
lopen tien jaar draaiende hielden is er
een reünie.
Als afsluiting van het jubileumjaar
zouden de organisatoren niets liever
willen dan Veronica te bewegen 'Ne
derland Muziekland' vanuit Hulst uit
te zenden. Momenteel worden ver
woedde pogingen in die richting on
dernomen. Volgens de Nightingale-
medewerkers is de Grote Markt in
Hulst bij uitstek geschikt om zo'n
evenement te herbergen.
Prijzen groenteveiling Barendrecht. 28 de
cember
Aardappelen binties bonken 65-74. groot
33-52. eigenheimers 98. Irenes 82-85, andij
vie A 2.16-2 70. B 1 32-2.08. bladsla 2 09
bleekselderij 34-76. boerenkool 89-141
knolselderij vanaf lOstpb 1.13-1.22, 97-1,25,
60-1.00. 20 st 21-54. groene kool 49-72, witte
kool 52-82, rode kool 58-74, kroten 7-50,
peterselie 44-1.23, prei 1.14-1.36, rabarber
3 50-3 60, selderij 37-1.27, spitskool 35-1 16.
uien bonken 1 00, grof 76-81, middel 44-63.
drieling 29-32, geschoond 58-90, winterpeen
grof 28-54, middel 13-49. fijn 8-24, witlof kort
super 2.80-410, kort J a 2 00-3 10. kort lb
1 90-2.60, lang la 2 30-2.80, lang lb 2.20-2 60
kort 2 1 00-2 30. lang 2 80-2 00, klasse 3
40-1 70
AARDAPPELTERMIJNMARKT
28 december Bintje 50 mm opvv laten: april
80.40. mei 84.00 bieden april 80 30 slot
apnl 80 30. mei 82.50. stemming april nau
welijks prijshoudend, mei kalm opstaande
posities april plus 40 wordt 4723 mei 161.
omzet april hoogste prys 81 80. laagste
prijs 80.00, laatste zaken 3 x 80.30: dag. april
114.
35-50 mm: laten april 51.00; bieden april
50.50; slot april 50 90. mei 53 00; stemming,
april nauwelijks prijshoudend, mei kalm,
openstaande posities: april plus 2 wordt
521, mei 15: omzet: april te weten 2 x 51.30,
10 x 51 00. 5 x 50.90. dag: april 17
IADVERTENTIEi
VEEMARKT I)EN BOSCH
DEN BOSCH - Prijzen in gulden per kg
geslacht gewicht extra kwal dlkbilien 9.20
12.00. stieren le kwal 8.35-9,35 cn 2e kwal.
7.35-8.35. vaarzen le kwal 7.50-8.70 en 2e
kwal 6.70-7 50. koeien le kwal 7 40-8 60. 2e
kwal 6.15-7.40 en 3e kwal 5.75-6.15 worst-
koeien 5,00-6,20
Prijzen in gutden per kg levend gewicht,
vette kalveren le kwal 7.00-7.25 en 2e kwal
6.00-7.00. zeugen le kwal. 2,33-2,48 en 2e
kwal 2.00-2,33
Prijzen m gulden per stuk: schapen 180-260.
lammeren 200 285. melk- en kalfkoeicn le
soort 2500-3100 en 2e soort 2050-2700, kalf
vaarzen le soort 2400-3025 en 2e soort
1700-2700, guste koeien 1600-1900, enlcretie-
ren 1200-1600 pinken 1100 1800 graskalve
ren 500-1150, nuka's voor de mest roodbont
200-515 en zwartbont 150-370. nuka's Ame
rikanen 50-125. schaap met ümnmeren:
90-180 en weidelammeren 90-190
Aanvoer- slachtvee 1385. slieren 74. ge-
bruiksvee 538. jongvee 235. nuka s 2514
slachtschapen en lammeren 917, gebruiks
schapen en lammeren 342, varkens 447
bokken en geiten 35, totaal 6487
Overzicht, ihandel en prijzen) slachtvee
willig - gelijk; stieren vlot, - gelijk, gebruiks
vee rustig - gelijk, jongvee llnuw - gelijk,
nuka's stroef - gelijk slachtschapen en
lammeren en gebruiksschapen en lamme
ren willig - hoger, varkens, bokken en
geiten traag lager.
De heer Hessellnk uit VÜssingen met het boelc. voor enkele exemplaren van zijn f'oio-collectie.
De laatste jaren is een toenemende belangstelling merkbaar voor
het herstel van oude spoor- en tramlijnen. Steeds meer boeken en
gespecialiseerde tijdschriften over dit onderwerp verschijnen op de
markt, veelal in het buitenland. Ook ih Nederland is die groeiende
belangstelling te signaleren en dat geldt met name voor Zeeland. Vooral
in Zeeuwsch-Vlaanderen is deze hang naar het verleden concreet
uitgemond in voorstellen om de oude spoorverbindingen met België
weer in ere te herstellen. Wat dat betreft verschijnt het boek van de heer
H. G. Hesselink uit Vlïssingen. over de geschiedenis van de lijnen
Gent-Terneuzen (GT) en Mechelen-Terneuzen (MT) op een zeer gunstig
moment.
en vandaar in verschillende bedrij
ven en zaken terecht kwam. waar
onder ook GT. Zijn oudste zoon
Nestor behaalde een meestertitel
aan de universiteit, maar zal voort
durend in geldnood. Wanneer een
van diens rijke vrienden wordt
vermoord eh de familie de erfenis
opeist loont Nestor een testament,
waarin de overledene zijn vermo
gen vermaakt aan het kind, dat hij
van een vriendin had. Nestor was
tot voogd benoemd. Het duurt niet
lang, of hel vermogen is verdwenen
en Wilmart vertrekt naar Brussel,
waarheen hij ook een deel van de
burelen van GT brengt. Hij toont
een grote gulheid bij het onderte
kenen van bevorderingen en loons
verhogingen van zijn personeel,
maar vergeet die bekend te maken
aan de betrokkenen, zodat deze
hetzelfde loon blijven ontvangen.
De 'beloofde' verhogingen steekt
Wilmart in eigen zak. Wellicht
deelde hij zc ook met zijn 'directeur
commercial'. Rasquin. die de admi
nistratie voerde.
Een Belgische industrieel, die een
vordering van enige tienduizenden
frank op GT had, begon na enkele
Beide oorspronkelijk Belgische
spoorlijnen zijn al lang geleden fail
liet gegaan; de lijn Gent-Terneuzen
in 1930 en Mechelen-Terneuzen in
1951. Daarbij is veel van de archie
ven vernietigd Het verzamelen van
de gegevens voor deze geschied
schrijving was volgens de heer Hes
selink dan ook een hachelijke zaak,
maar tevens een verhelderende on
derneming Hij begon ongeveer vijl
jaar geleden met zijn onderzoek,
waaraan hij 2.5 jaar besteedde. Gro
te verrassingen kwamen daarbij
nauwelijks tevoorschijn
„De feiten waren veelal een bevesti
ging van wat ik al wist of vermoed
de, uit eigen ervaring. Mijn moeder
was Zeeuwse en daardoor logeerde
ik in mijn jeugd in Middelburg en
maakte de spoorwegen mee in
-Zeeuwsch-Vlaanderen. Ik was toen
tussen de tien en twintig jaar, een
periode waarin je alles bijzonder
goed opneemt Die ervaringen zijn
mij dan ook erg bijgebleven", aldus
de heer Hesselink. die in 1908 is
geboren in het Gelderse Ede en
sinds zijn pensionering in 1973 in
Vlïssingen woont.
Wat hem overigens wel verraste was
de mate, waarin directeur Nestor
Wilmart van de GT zijn eigen be
drijf had opgelicht. „Er zal geen
directeur van een spoorwegmaat
schappij te vinden zijn, die op een
dergelijk enorme schaal heelt ge
knoeid". aldus de heer Hesselink.
die met een zeker respect spreekt
over deze brutale zwendelpraktij-
ken. Hij heeft een van de langste en
boeiendste hoofdstukken aan die
persoon gewijd, mede omdat nog in
geen enkel boek daaraan aandacht
wordt besteed.
De gemeenteraad van Gent besloot
al in 1855 een spoorlijn naar Terneu
zen aan te leggen. Daarvoor werd de
'Chemin de Fer de Gand a Terneu
zen (GT) opgericht, die op 20 de
cember 1865 het 15 kilometer lange
lijngedeelte Wondelgem-Zelzate
opende. Van Gent, tot Wondelgem
kon immers gebruik worden ge
maakt van de m 1861 geopende lijn
Gent-Wondelgem-Eeklo. In Sluiskil
zou de lijn aansluiten op de spoor
weg Mechelen-Terneuzen. waarvan
de aanleg op 26 augustus 1871 een
feit werd.
Het zuinige karakter van de
spoorwegmaatschappij kwam
al vroeg aan het licht. De aanleg
van dc lijn in Nederland verliep
moeizaam, omdat GT geen zin had
een schadeloosstelling uit te keren
aan de boeren voor het 'te velde
staande gewas'. Men wachtte lie
ver tot de oogst binnen was of nog
«at langer. Hesselink spreekt van
'het eerste gebaar van de schrape
righeid van GT'.
„Men was bijzonder karig met de
beloning van het personeel. De
werkdagen van twaalf uur werden
altijd langer. Bovendien verdiende
het Nederlandse personeel minder
dan het Belgische personeel ln Ne
derland. Dat was gewoon pure dis
criminatie". aldus de heer Hesse
link.
De goedkoopste dokter kreeg het
personeel van de maatschappij tot
klant, want de maatschappij ver
goedde de dokterskosten en gaf
daarbij de voorkeur aan een arts die
een kwartje per consult berekende
boven een dokter die dertig cent
vroeg
Voor de geschiedenis van de loko-
motieven van GT verzekerde de
heer Hesselink zich van de hulp van
de Belgische historicus prof. A.
Dagant, die het theoretische gedeel
te voor zijn rekening nam. Deze
gegevens zijn vooral interessant
voor enthousiaste liefhebbers, die
hun hobby hebben gemaakt van
treinen of spoorlijnen Lezenswaar
dig zijn vooral de verschillende
hoofdstukken over het spoorperso-
neel, het reizigers- en goederenver
voer. de reglementen en onregelma
tigheden, waartoe ook de zwendel-
praktijken van directeur Nestor
Wilmart kunnen worden gerekend.
Nestor Wilmart was de zoon van
een stationschef, die zich op- De locomotief 39. gefotografeerd in 1938, was een van de vier locomotieven
werkte tot secretaris van een bank uit Pruisen, op de lijn Mechelen-Terneuzen
aanmaningen te dreigen met de
deurwaarder. Rasquin, die tevoren
had beweerd van geen vordering te
weten, haalde prompt zijn porte
feuille tevoorschijn en betaalde de
vordering.
Een typerende geschiedenis is vol
gens Hesselink ook die van de mos
selhandelaren uit Philippine. De
zendingen mossels uit Philippine
werden steeds onder rembours ver
voerd en moesten dan ook bij aan
komst door de ontvanger worden
betaald. De vervoerder moest de
ontvangen gelden vervolgens zon
der uitstel overdragen aan de afzen
der Wilmart was niet altijd even
snel daarmee. De grote vertragin
gen bij deze uitbetalingen leidde tot
verschillende processenverbaal en
enkele veroordelingen, maar Nestor
Wilmart kon ook vaak daaraan ont
snappen.
„Het mooiste geval was dat, waarbij
Nestor Wilmart en de betrokken
mcssclhandclaren het vlak voor de
zitting eens werden over een af
koopsom'. De handelaren moesten
toen wel verklaren, dat zij geen
gelden meer te ontvangen hadden
van GT. Daarop volgde vrijspraak",
zo beschrijft Hesselink.
Op zondag 13 oktober 1912 wordt
bekend, dat er valse obligaties
van GT in omloop zijn gebracht.
Deze waren ontdekt na een inbraak
bij een makelaar. Acht van de
vijftig gestolen obligaties droegen
het nummer van al uitgelote obli
gaties. Overigens waren al eerder
valse obligaties teruggestuurd,
waarvoor Wilmart prompt een ver
goeding betaalde.
Al spoedig worden zes drukkers
ontdekt, die de obligaties hadden
vervaardigd. Sommige banken wa
ren er voor een miljoen frank inge
trapt. Enkele zwakke makelaars
waren geruineerd. In totaal had
Wilmart de zaak voor ongeveer
twintig miljoen frank opgelicht.
Hesselink vraagt zich af. wat het nu
eigenlijk steeds won: de onvoorzich
tigheid en brutaliteit waarmee Wil
mart te werk ging. of het ongeloof
lijk vertrouwen van zijn slachtof
fers. Hij belegde de valse obligaties
echter nooit onder eigen naam
Daarvoor had hij zijn vele eerbied
waardige vrienden, die zich lieten
belonen door jachtpartijen en reis
jes.
Wilmart vlucht naar Frankrijk en
wordt op 15 maart 1913 door de
Franse politie in Reims aangehou
den. De rechtbank veroordeelde
hem in augustus 1914 tot acht jaar
gevangenis. Deze straf werd bijna
twee jaar later in hoger beroep
verminderd tot zes jaar.
Voor de grote Nestor met zijn kun
sten begon hadden anderen al blijk
gegeven van hun vindingrijkheid.
De reizigerstarievén van enkele Ne
derlandse stations naar een Belgi
sche station waren hoger dan omge
keerd. De stationschefs in Sas van
Gent berekende namelijk een veel
te hoge koers voor de Belgische
frank, waardoor zij een aardige cent
voor zichzelf konden houden.
Het Handelsgerechthof in Gent ver
klaarde GT in 1922 failliet, omdat
het gerechthof GT verantwoorde
lijk achtte voor de daden van Nes
tor Wilmart. Het Hof van Appel
vernietigde deze uitspraak in 1924.
Dan volgt er nog een korte bloeipe
riode. maar in 1930 wordt de conces
sie voor het Belgische gedeelte voor
36 miljoen frank overgenomen door
de staat en MT kocht het Neder
landse gedeelte voor 3 miljoen
frank.
De lijn GT is op wonderbaarlijke
wijze gespaard gebleven voor grote
ongevallen. Dankzij de beperkte
snelheden van ongeveer vijftig kilo
meter per uur deden zich vrijwel
geen persoonlijke ongevallen met
reizigers voor, ondanks het gebrek
kige materieel waarmee vaak werd
gewerkt.
Op de lijn MT zijn wel enkele
gruwelijke ongevallen ge
beurd. die overigens kort en zake
lijk worden beschreven. Opmerke
lijk is verder het hoofdstuk over de
seinpalen, zoals uitrijsein en drie-
standssein te Axel, die beide ach
terstevoren waren geplaatst. Hes
selink besluit het hoofdstuk over
de MT en het bock niet de opmer
king „MT, in de volksmond 'Mëren
Terug' (morgen terug) komt niet
terug".
De schrijver zelf wil nog ééns terug
komen. voor hij stopt met de ge
schiedschrijving van het tram- en
treinwezen Zijn veertiende en
waarschijnlijk laatste werk be
schrijft de trams op Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Het boek over de spoorlijnen Gent-
Terneuzen en Mechelen-Terneuzen
wordt uitgegeven door Duerinck en
Krachten bv in Kloosterzande en
verschijnt een dezer dagen voor
52,50 gulden in de winkels
Hans Tabbers