Ook Nederlandse bossen loor zure regen bedreigd VELOTYPE nieuwe manier van machineschrijven i»: ii Arbeidstijdverkorting van 10 pet levert ruwweg 1500 banen op 'Vertrouwelijk beraad' over zaak Lockefeer BIOLOOG VAN DER VEEN IN GOES: Gisella Bergman benoemd in Concertgebouworkest Boetes van ƒ250 wegens illegaal paling vissen ER DONDERDAG 8 DECEMBER 1983 15 kARDENBURG De commissaris van de koningin in Zeeland, dr C. locrtien, heeft woensdagavond in allerijl een 'vertrouwelijk beraad' gehad iet 'enkele gesprekspartners' over de affaire-Loekcfeer. Zijn woordvoerder, mr A. de Ru, wilde niet meedelen wie er aan het gesprek hebben deelgenomen. Evenmin werd iets over de inhoud van de beraadslagingen bekend gemaakt, Het beraad werd pas woensdag tegen het einde van de middag aangekondigd. Onderwerp van bespreking was ongetwijfeld hel rapport van de rijksrecherche over de gedragingen van de Aardenburgse burgemeester in een bistro in Waterlandkerkje Binnen enkele dagen heeft de commissaris daarover een gesprek met minister K. Rietkerk van Binnenlandse Zaken ;n woordvoerder van het ministerie verklaarde woensdag dat er nog geen itum voor die ontmoeting is vastgesteld. Het is met duidelijk of de Aardenburgse burgemeester woensdagavond bij het 'vertrouwelijk beraad' in de werkkamer van commissaris Boertien in Middel burg waS'betrokken. „Ik weet niets", zei hij woensdagmiddag in een reactie op de samenkomst van 'gesprekspartners' bij de commissaris. Verder wilde hij zich niet over de zaak uitlaten, maar liet wel duidelijk doorschemeren dat hij nog niet officieel op de hoogte is gebracht van de inhoud van het rapport. „Ik heb niets gezien", zei hij daarover. Lockefeer zei te verwachten dat hij op korte termijn een gesprek zal hebben met commissaris Boertien over zijn omstreden 'uitstapje' m Waterlandkerkje. Het is overigens nog maar de vraag of het rapport van de rijksrecherche eventueel gedeeltelijk openbaar gemaakt zal worden. Volgens kabinetschef De Ru berust die uitlating op een misverstand. Wél zullen de concrete standpunten van de minister en de commissaris van de koningin over de zaak na overleg openbaar worden gemaakt. GOES Het gaat zeer slecht met het Nederlandse bos. De situatie is te vergelijken met jdievan een zinkend schip. Alle dappere en dure pogingen om het bosareaal te vergroten en te Ifverbeteren zijn op voorhand tot mislukken gedoemd, wanneer het probleem van de iogenaamde zure regen niet snel en drastisch (nationaal zowel als internationaal) wordt Jaangepakt. Daarbij gaat het er vooral om de uitworp van zwaveldioxyde (S02) en andere (luchtverontreinigende stoffen ingrijpend te verminderen. Dit bleek uit het betoog dat dr H. ^an der Veen, bioloog en medewerker van het instituut voor milieuvraagstukken van de vrije iniversiteit te Amsterdam, woensdag hield tijdens een vergadering van de vereniging tot lehoud van natuurmonumenten, district Zeeland, te Goes. „Het beheer zal er wel op moeten worden afgestemd en daarbij moet gestreefd worden naar een bosareaal met zo ruim mogelijke gebruiksmoge lijkheden. Het bos moet niet afge stemd worden op één bepaalde fufic- tie", zei Feenstra. yan der Veen beklemtoonde dat de lerlandse bossen er met name op Fde armere gronden verkommerd bij- :aan Hij stelde dat daarvoor diverse jorzaken worden gegeven. Hijzelf zag [in de zure regen dé grote boosdoener, l„Ten aanzien van de bedreiging van Jure regen in West-Europa is het de illerhoogste tijd dat de regeringen daar wat aan doen", aldus Van der Veen „Als dat niet gebeurt dan gaat [het bos er onherroepelijk aan en hou- slechts kale gebieden over". Ëj noemde het verlagen van uitstoot i luchtverontreinigende stoffen dé ossing bosdeskundige. die zijn inleiding ield vanuit de visie van de stichting itisch bosbeheer, hield een pleidooi jor een grotere natuurlijke ontwik keling van het bos. Aan de hand van irbeelden uit onder meer Duitsland [n Polen gaf hij aan dat de waarden het bos daardoor in diverse op- chten groter worden. Van der Veen >nd het vanzelfsprekend dat dan ook de terugkeer van dieren (zoals en lynx» de nodige aandacht ordt besteed, omdat zulks onderdeel natuurlijke ontwikkeling. rijkste noemde: houtproduktie, open luchtrecreatie, natuurbehoud en kwa liteit van het landschap. Feenstra maakte duidelijk dat het overgrote deel van de bossen in Nederland jong is. Zeker in Zeeland is dat het geval: de oudste delen in de houtvesterij Westerschouwen zijn net zestig jaar en dat is voor bos niet oud, zo betoog de Feenstra. De houtvester achtte het gewenst dat de huidige bossen zich kunnen ont wikkelen tot oudere boslevensge- meenschappen Hij beklemtoonde dat zoiets wel een zaak van lange adem is van de houtproduktie in eigen land zinvol perspectief. Voor wat betreft de houtvesterij Zeeland gaf hij als voor beeld: „De verwezenlijking van fraaie bossen is een kwestie van vele, vele jaren. We proberen het bos te laten groeien en het gezond en stabiel te houden. In Westerschouwen zijn we voorzichtig begonnen met de omvor ming van naald-in loofhout en met natuurlijke verjonging". Tijdens de themabijeenkomst m Goes gaf tenslotte ook ir L. Kop. stafmede werker van de vereniging tot behoud van natuurmonumenten, een visie op het toekomstige bosbeheer. Perspectief Hij (en ook Van der Veen deed dat) wees erop dat de eigen houtproduktie van Nederland laag is, in vergelijking tot de grote hoeveelheid die moet worden ingevoerd. Als zodanig zag de Zeeuwse houtvester in uitbreiding ong in der Veens betoog spoorde op verse onderdelen niet met dat van g H. Feenstra, houtvester van aatsbosbeheer in Zeeland. Die irak zich meer uit voor een bosont- ikkeling waarbij aan verschillende meties zoveel mogelijk tegelijk recht ordt gedaan, waarbij hij als belang- 'ilm 'Gehandicapten in verkeer' in Goes fiOES - De Zeeuwse Stichting voor levalidatie, het Goese Activiteiten- «entrum en de werkgroep Toeganke- ijkheidsbevordering in Goes laten ïrijdag 9 december de film 'Samen (J P weg; gehandicapte mensen in het rerkeer' zien. De voorstelling begint middags om half drie in het Activi- eitencentrum aan de Valckeslotlaan 6 in Goes. Na de voorstelling kan worden gediscussieerd. In onze samenleving wordt niet al- Ijd voldoende rekening gehouden net de problemen, die gehandicapte nensen in het verkeer dagelijks on- lervinden Oplossing van deze proble- nen hoeft niet, zoals velen denken, uur te zijn Een betere organisatie an het leven van gehandicapte ver keersdeelnemers sterk vergemakke- en", schrijven de organisatoren in de ""lodiging. pchuttevaer in Terneuzen houdt aarvergadering ERNEUZEN De afdeling Terneu- van de Koninklijke Schippers- ereniging Schuttevaer houdt don- erdag 29 december de jaarvergade- ng in café De Vriendschap, ecretaris en hoofdbestuurslid W G e Meijer gaal in een causerie in op nkele actuele nautische zaken 'oorts staat er een bestuursverkie zing op de agenda. jaarvergadering begint om 19.30 frijdag 30 december is de jaarlijkse eestavond van Schuttevaer Terneu- <en in het Zuidlandtheater. Bezoekers dln welkom vanaf 19.30 uur. Zeehond in Oostersdielde Gisella Bergman. MIDDELBURG - Na een vergelij kend proefspel is de altvioliste Gisella Bergman (28) benoemd tot lid van het Concertgebouworkest te Amsterdam. Giselle Bergman, thans lid van het Residentie-Or kest in Den Haag. is sinds 1975 docente aan de Zeeuwse muziek school. Aan deze instelling kreeg zij haar eerste muziekopleiding bij de altis- te Erika Marx-Szigeti. Haar vakop leiding volgde zij aan het Brabants Conservatorium bij Erwm Schiffer. In jum jl behaalde zij aan het Koninklijk Conservatorium te Brussel als eerste Nederlandse alt violiste met hoge onderscheiding het Diplome Sypérïeur KANTONRECHTER MIDDELBURG - Tijdens de zitting van de kantonrechter in Middelburg moesten J. P. B. uit Kruiningen en A. M. M. van G. uit Kloosterzande zich woensdag verantwoorden voor ille gaal palingvissen in de Sloekreek. B. had wel een visakte, maar dat gaf hem nog geen recht in dat water te vissen, omdat het aan een ander was verhuurd. Van G. had geen enkel papier dat hem toestemming gaf om te vissen. Op het moment dat zij betrapt werden hadden ze met de aalzegen al acht palingen gevangen. Het proces verbaal stelde dat op die manier geruisloos veel vis gestroopt kan worden, temeer daar het op een erg afgelegen plaats gebeurde. De officier, mevrouw F M le Cocq d'Armandville-Begheyn. eiste tegen B. verbeurd verklaring van het net en tegen Van G. een boete van 250 gulden Toen mrxVerhoeven kantonrechter mr B. Verhoeven hoorde dat een aal zegen ongeveer 1300 gulden kost, be sloot hij het net toch aan B. terug te geven. Hij veroordeelde beide man nen tot 250 gulden boete, Alleen de in beslag genomen paling werd verbeurd verklaard. TERNEUZEN Het team van de gemeentepolitie uit Middelburg werd gisteren met 228 punten win naar van dc schietwedstrijden om de beker van de commissaris der konin gin. Deze zeventiende competitie speelde zich af op de schietbaan van de Terncuzense gemeentepolitie. Acht groepen van rijks- en gemeente politiekorpsen uit heel Zeeland de den mee. Terneuzen zelf werk twee de. Burgemeester C. Ockeloen van Ter- neuzen en korpschef C. O. Hindriks van de gemeentepolitie openden gis terenmorgen om half tien met ieder vijf schoten het vuur èn daarmee de wedstrijden. Vervolgens haalden veer tig politiemensen de trekker over. De kamp tussen de acht groepen duurde, met slechts één korte onder breking. tot half vier 's middags Men schoot voornamelijk met het nieuwe dienstpistool Walther'. de vervanger van de F. N Commissaris van de koningin in Zeeland dr C. Boertien overhandigde de wisselbeker aan de coach van het Middelburgse team Hij deelde ook de groepsprijzen uit aan de groep Middelburg,'de groep Terneu zen en de groep Midden- en Noord- Zeeland J. E. van Opdorp uit Terneuzen kwam als beste individuele schutter uit de strijd. Burgemeester Ockeloen had een beker voor hem. Ockeloen sprak de politiemannen lovend toe. Schiet wedstrijden, zoals gisteren in Terneu zen gehouden, benadrukken volgens hem, hoe verantwoordelijk men met wapens omgaat. De politie toonde zich als een groep goed opgeleide mensen, die een grote verantwoorde lijkheid dragen en die niet zomaar met een pistool de straat op worden gestuurd, aldus Ockeloen. Na afloop van de prijsuitreiking dronk men nog wat in de kantine van het politiebureau aan de Rosegracht. Dr Boertien verliet Terneuzen gisteren met twee flessen 400-jaar-stad-wïjn onder de arm. Uitslag groepen: 1 gemeentepolitie Middel burg, 228 pnt, 2 gemeentepolitie Terneuzen, 223 pnt, 3 rijkspolitie Midden- en Noord- Zeeland, 223 pnt. 4 rijkspolitie te water, 220 pnt, 5 gemeentepolitie Vlissingen, 215 pnt. 6 gemeentepolitie Goes, 209 pnt. 7 rijkspoli tie Zeeuwsch-Vlaanderen. 207 pnt; 8 rijks politie Verkeer 205 pnt KORTGENE - De familie Klu wen uit Kortgene heeft woens- dagmiddag een zeehond gesig naleerd bij de Zandkreek in de Oosterschelde. De Kortgeense familie maakte een vistochtje met haar zeilboot. Toen ze voor ^"ter girjg bij de Zandkreek dook de zeehond op en zwom vervolgens enkele malen om de doot van de familie Kluwen heen. Yvonne Polman achter de Velotype. Op de achtergrond cursisten die nog maar pas zijn begonnen met hel ontrafelen van de geheimen van de nieuwe schrijfmachine. Een ander groot voordeel - en dat is waar het uitzendbureau uit de inlei ding op wijst - is het feit dat de Velotype kan worden aangesloten op elke willekeurige wordprocessor Uitzendkrachten die weten om te gaan met de Velotype hoeven dus niet meer veel tijd te besteden aan het leren kennen van de bij het bedrijf in gebruik zijnde appara tuur, maar kan het (meegebrachte) toetsenbord op de aanwezige appa- De 20-jarige Vlissmgse kwam bij ervoor dat de letters in de juiste ratuur aansluiten en aan de slag toeval in aanraking met de Veloty- volgorde verschijnen. Het lipker- gaan. pe. Zij klopte aan bij mevrouw J veld is voor de beginmedeklinkers, £je eerste zorg is volgens mevrouw Rijkse die in Vlissingen een oplei- het rechterveld voor de eindme- schotborgh nu voldoende mensen dingsinstituut voor machineschrij- deklinkers van een woord. Het mid- - - - - - ven leidt. De bedoeling van Yvonne denveld. voor beide handen bereik- was om haar typvaardigheid op een baar. bevat de klinkers. Istaat in dit geval voor de uitzendkracht die zonder inwerkperiode in staat is om de tegenwoordig, vaak zeer geavanceerde, kantoorappara tuur te bedienen. Dat wordt mogelijk gemaakt door een Nederlandse vinding, de Velotype. Een schrijfmachine die, zo zegt Special Systems Industry bv in Rijswijk, het traditionele QWERTY-toestenbord onge twijfeld zal verdringen. De nieuwe vinding werd gepresenteerd tijdens de Kantoorinnovatiebeurs in de RAI. Dat gebeurde door, onder anderen, Yvonne Polman uit Vlissingen. Sinds die tijd reist zij met enige regelmaat door Nederland om voor SSI de mogelijkheden van de Velotype te demonstreren. zodanig hoog peil te brengen dat zij kon meedoen aan de jaarlijkse wed strijden. Zover is het nooit geko men, maar snel is ze inmiddels wel. Het Velotypetoetsenbord maakt het namelijk mogelijk drie keer zo snel te typen als op een conventio nele machine haalbaar is. Meer dan 900 aanslagen per minuut is de snelheid die een ervaren Velotypis- t(e) kan bereiken De wereldkam pioen machineschrijven haalde in 1981 683 aanslagen per minuut op een conventionele machine. Dat ligt nog onder het niveau van de spreek- snelheid. En daarin ligt de kracht van de Velotype, zo legt mevrouw Puck Schotborgh van SSI uit: „Met deze machine is het bijvoorbeeld mogelijk notulen direct, nog tijdens de vergadering, uit te werken". De Velotype is een Nederlandse vinding. Het apparaat werd ontwik keld door de heren M. den Outer (83) uit Nunspeet en N. Berkelmans (65) uit Apeldoorn. Tientallen jaren van onderzoek gingen daaraan vooraf, Het wachten was echter op de ont wikkeling van de elektronica, zodat en ook lijkt, het blijkt een voudig om het gebruik van de Velotype eigen te maken. „Een op leiding duurt maar ongeveer een maand en al na de eerste lessen is er zichtbaar resultaat", aldus me vrouw Schotborgh. Na ongeveer vijftig oefenuren kan de typist een snelheid ontwikkelen van onge veer 200 tekens per minuut. Bij het conventionele machineschrijven wordt die snelheid pas gehaald na een uur of 200 onverdroten oefenen. De Velotypist zit al na ongeveer het al geruime tijd gereed zynde zeventig uur op het niveau vaneen. concept-apparaat teruggebracht zoals SSI zelf zegt, 'gemiddelde kon worden tot een handzame om vang. De werking berust op wat de ont werpers noemen 'de kleinste een heid van informatie in de taal', de lettergreep. Anders dan bij de con ventionele schrijfmachine worden de woorden met opgebouwd uit afzonderlijke letters, maar verschij nen hele lettergrepen tegelijk op het scherm. Als met een typemachine wordt gewerkt, moet de schrijver de letters rangschikken. De Velotype ordent de aangeslagen lettergrepen zelf. De toet-sen. die zodanig zijn gerang schikt op het vlindervormi- ge bord dat alle toetsen bereikbaar zijn zonder de handen te verplaat sen. zijn in drie groepen verdeeld Het linker- en rechterveld zijn el- kaars spiegelbeeld en bevatten de medeklinkers. Merkwaardig daarbij is. dat niet alle medeklinkers er op voorkomen. Sommige worden ge vormd door een combinatie van toetsen. Alle toetsen Worden tege lijkertijd ingedrukt, een voorgepro grammeerde microprocessor zorgt secretaresse met jarenlange e ring'. op te leiden, zodat als de Velotype eenmaal volop in omloop is, er ook mee gewerkt kan worden. In januari gaat in Vlissingen een cursus van start. Mevrouw Rijkse van de oplei ding werd twee jaar geleden al benaderd Zij leerde de kunst op e?n namaaktoetsenbord. omdat toen nog onvoldoende 'echte' exempla ren beschikbaar waren. Yvonne Polman maakte zich de bedreven heid eigen met behulp van het prototype, omvangrijker dan het apparaat zoals dat er uiteindelijk uit zou gaan zien en dat nog niet was voorzien van lettertekens op de toetsen. Inmiddels haalt Yvonne ruim 730 aanslagen per minuut. Elke dag oefent zij bij het instituut van mevrouw Rijkse aan de Verkyul Quakkelaarstraat een uurtje om dat aantal nog op te voeren. Mis schien leidt de door haar verkregen vaardigheid op de Velotype straks tot een baan. ergens in de buurt van Vlissingen. Ze kan nu zo aan dc slag bij SSI in Rijswijk, zo blijkt uit de woorden van mevrouw Schotborgh. Maar daar voelt Yvon ne niet veel voor. „Uit Vlissingen weggaan doe ik nooit", zegt ze, „Misschien naar Oost-Souhurg. maar verder niet". Hans Verbeek De nieuioe schrijfmachine met het vlindervormige toetsenbord. ONDERZOEK VAN EU: VLISSINGEN - Een arbeidstijdver korting van tien procent op dc Zeeuwse arbeidsmarkt levert ruw weg zo'n 1500 banen op. Deze - zeer voorzichtige - conclusie trekt het Economisch Technologisch Instituut (ETI) voor Zeeland op basis van een onderzoek, dat het ETI bij 24 Zeeuw se bedrijven heeft verricht. Volgens het ETI mag geen absolute waarde toegekend worden aan die conclusie. Daarvoor is het onderzoek - uitge voerd in opdracht van de Zeeuwse Raad voor de Arbeidsmarkt - niet representatief genoeg. Hoewel het aantal banen, dat een werktijdverkorting van tien procent oplevert niet opzienbarend is, tekent het ETI er onmiddellijk bij aan, dat een vermindering van het aantal werklozen in Zeeland met 1500 'toch niet te verwaarlozen' is. In vijftig procent van de bij het onder zoek betrokken bedrijven verwacht de bedrijfsleiding een uitbreiding van het aantal arbeidsplaatsen na invoe ring van arbeidstijdverkorting. De werknemers staat staan er nog scepti scher tegenover nog niet de helft i tweeenveertig procent i gelooft dat Uit het onderzoek Is gebleken dat de betrokkenheid van de Zeeuwse bedrij ven bij het verschijnsel arbeidstijd verkorting met zo groot is. Datzelfde geldt voor de werknemers „De bedrij ven zijn er (nog) niet erg mee bezig. De discussie op de bedrijfsvloer moet nog gevoerd worden", aldus het ETI Het ETI-onderzoek komt maandag 12 december aan dc orde in een vergade ring van de Zeeuwse Raad voor de Arbeidsmarkt. Die vergadering wordt in het Middelburgse stadhuis gehouden en begint om half drie.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 23