^Kwaliteit van het
"onderwijs op spel'
TERUG UIT
NICARAGUA
Stuyvesantf i Stuyvesant f
r
Suikerbietenoogst
1983 is 'redelijk'
Stuyvesant
regionale manifest a tie in goes
ACTIE VOOR
ZIEKENAUTO
mmtmz mzm
revolutie is
een goede
zaak geweest'
-Joe ne
IENSDAG 7 DECEMBER 1983
13
%0ES De onderwijsbegroting voor 1984 betekent een
ren rnstige aantasting van de kwaliteit van het onderwijs. De
an egroting verschraalt op een ontoelaatbare wijze het voorzie-
11 ingenniveau en bedreigt het bestaan van een groot aantal
leine scholen en de werkgelegenheid. Dit stelde het Goese
stchoolhoofd H. Hoogerland dinsdagavond tijdens een demon-
ïatieve bijeenkomst in Goes van de landelijke onderwijs-
fpa imden in samenwerking met de ouderorganisaties in Neder-
re*= md. De redelijk bezochte manifestatie, bedoeld voor de
»gio Zeeland, viel samen met een tiental soortgelijke
is ijeenkomsten elders in het land.
ran
pogerland, sprekend namens alle rig en - betoogde Hoogerland - in ieder
■trokken organisaties, deed tijdens geval gezamenlijk. De boodschap van
jn verklaring een dringend beroep de verklaring zal ovengens in een
üjp de politieke partijen, vertegen- telegram worden overgebracht aan de
oordigd in de Tweede Kamer, om de Tweede-Kamerleden,
oor de onderwijsbonden geopperde Ook F. Gommers van het Nederlands
ritiek niet naast zich neer te leggen. Genootschap van Leraren keerde zich
i noemde de HOS-nota van het fel tegen de HOS-nota, waarin een
ilnisterie van onderwijs een onder- herstructurering van de onderwijssa-
'u| jjskundige ramp Volgens hem zijn larissen wordt voorgesteld. Hij had
:1 bonden bereid tot actie over te onder meer kritiek op het verschijnsel
e" aan tegen de nota, zo nodig langdu- 'kemdocent'. dat in de nota (die een
bezuiniging beoogt van 1 miljard gul
den) wordt genoemd. Volgens Gom
mers heeft minister drs W. J. Deetman
£eilWS6 Organisten van onderwijs in de nota schoolbestu-
-ei ren en directies voorgesteld een eigen
ijeCIl in Scnerpemsse promotiebeleid te gaan voeren Gom-
CHERPENISSE - De Nederlandse mers noemde dit een poging om ran-
rganistenvereniging en de gerefor- gen en standen binnen de onderwfjs-
eerde organistenvereniging, dis- functie te onderscheiden ,,De HOS-
ict Zeeland houden een gezamenlij- nota is een slag in het gezicht van de
vergadering zaterdag 10 december man of de vrouw voor de klas", zei hij.
de Nederlands hervormde kerk in rr
perpenisse. KWdllteit
a het huishoudelijk gedeelte van de
C. J. A. Konings, bestuurslid van de
Kritrlng oefenen de leden van de Katholieke „„dcrwijsvakoreanHa.
lenigingen zich in het spelen en belreurde de „.„Vso,™ mcl
Law i SS vanwege hel verlies fan kw.li-
israste w Bil-den Hollander In de b, hJ, onder„i|s „Tengevol-
h*, 1° Scherpentee is een insbu- van (,f deslraslrcuze maal„eele„
'2_L9.5l.™?.r knotsen1 v"^^",."!
vond hij. „Dat negatieve beleid
werkt door op de individualisering
van het onderwijs".
Konings omschreef het overheidsbe-
rnden geweest bij de firma Koppe
lt Aanvang i§ 14.00 uur.
leid vanuit Den Haag als een opgebla
zen ballon. „Met voze verhalen vol
cryptische rim-ram poogt men de
kwaliteitsafbraak te verhullen",
meende hij.
Zijn collega J. van de Hoef van de
Protestants Christelijke Onderwijs
vakorganisatie. ging vooral in op de
afbraak van werkgelegenheid binnen
het onderwijs. De voorgenomen en
genomen maatregelen zullen naar zijn
mening de komende jaren blijven
doorwerken. Hij voorspelde een toe
name van de hoeveelheid werk en éen
doorgaande vergroting van de klas
sen. „Dit kan niet", was zijn overtui
ging. Van de Hoef zag het liefst dat de
onderwijsgevenden, die vrij komen
door de maatregelen, elders in het
onderwijs worden ingezet. Voorts
pleitte hij voor meerjarenafspraken
hierover.
R. van Leeuwen, woordvoerder van de
Algemene Bond van Onderwijzend
Personeel, wees erop dat door de
regeringsmaatregelen 2000 kleinere
scholen voor primair onderwijs, op
een schopstoel zitten. Een ontoelaat
bare zaak, volgens hem. „Het zijn die
scholen, die er voor zorgen dat met
name op het platteland en in de oude
stadswijken, dat onderwijs in de
meest letterlijke zin bereikbaar is
voor leerlingen", aldus Van Leeuwen.
Ook de lichamelijke opvoeding is in
het geding, stelde B. van Gastel van
de Koninklijke Nederlandse Vereni
ging van Leraren en Onderwijzers in
de Lichamelijke Opvoeding. „Als het
ministerie zijn zin krijgt, dreigt een
afgestudeerde leerkracht met een on
voldoende voor lichamelijke opvoe
ding straks toch gymlessen op de
basisscholen te mogen geven", onder
streepte Van Gastel. „Ja. hij mag zelfs
zwemles geven. De vakleerkracht ver
dwijnt".
De sombere stemming tijdens de bij
eenkomst werd overigens opgevro
lijkt door een aantal leerling-onder
wijsgevenden, die de aanwezigen en
kele harmonieuze muziekstukken
voorschotelden.
is 'Mer de tafel tijdens de demonstratieve bijeenkomst van de onderwijsbonden in Goes, vlnr de heer B. van Gastel
NVLOLOi. mevrouw A. van de Wel ouderoganisatiesi. voorzitter Cor van der Oordt, en de heren R. van Leeuwen
bopi, C Konings KOVen J. van de Hoef (PCO). Achter het spreekgestoelte de heer F. Gommers lNGLi
Nelly Breker: Hier in Nederland hebben we makkelijk praten
Ik had me natuurlijk ook aan kunnen sluiten bij het Nicaraguacomité revolutionairen die vanuit
en op die manier mezelf voor anderen inzetten. Maar ik voelde toch dere Honduras opereren i
meer voor een andere benadering. Je weet namelijk pas iets van de
problemen in de derde wereld af als je er geweest bent", zegt Nelly Breker
uit Tholen. Als 25-jarige vertrok ze naar Peru in dienst van de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers (SNV). Voor die tijd was ze als analiste
werkzaam in Amsterdam en Den Bosch. „Ik had de indruk dat ik veel te
materialistisch bezig was, daar wilde ik verandering in brengen en dat
heeft me uiteindelijk bij de SNV gebracht".
dat. als ze harder werken, ze
Na een uitgebreide selectieprocedu
re en de nodige keuringen kon ze een
ontwikkelingsproject in een derde
wereldland kiezen. Aanvankelijk
werd haar Niger voorgeschoteld,
maar dat zag ze om verschillende
redenen niet zitten (te warm onder
andere en niet zo gelukkig met het
bewuste project) Ze kwam uiteinde
lijk in Bolivia terecht, maar daar
kon ze niet zo veel doen ln verband
met een staatsgreep die kort na haar
aankomst plaatsvond. Daarom ver
trok ze tijdelijk naar Peru en keerde
na drie maanden naar Nederland
terug. De SNV stuurde haar vervol
gens naar Nicaragua waar ze begin
maart 1981 aankwam. Vorige week
kwam Nelly terug naar Tholen.
waarmee ze een voorlopige punt
zette achter haar vrijwilligerswerk.
„Nicaragua is me erg goed bevallen,
veel beter dan Peru. Daar moest je
eigenlijk werken tegen de mensen
die de staatsgreep hadden uitge
voerd en in Nicaragua kon je met het
revolutionaire proces meedoen en
alles opbouwen" Nelly Breker
kwam terecht in een streekzieken
huis met 190 bedden in het plaatsje
Juigalpa.
Voor die plaats, met ongeveer 25000
inwoners, een erg groot ziekenhuis,
'maar het moet wel een gebied zo
groot als half Nederland van medi
sche hulp voorzien. Het ziekenhuis
was vlak voor de opstand gebouwd
en met Duits geld ingericht. Daar
werkte ze eerst als analiste en later
als hoofd van het laboratorium. Ze
had alleen de beschikking over een
motorfiets en op het stuur daarvan
zette ze een koelbox om zo bij de
mensen bloed te kunnnen prikken.
Maar er waren ook andere proble
men. zoals slechte sanitaire voorzie
ningen in de onderkomens van de
Nicaraguanen en een tekort aan
materiaal zoals schoenen of bepaal
de levensmiddelen. „Het land zit
duidelijk economisch in de proble
men", constateert Nelly. „Het groot
ste probleem is dat de mensen eigen
lijk met hun vrijheid nog niet over
weg kunnen. Vroeger moesten ze
voor een hongerloontje voor een
baas werken. En nu zijn ze eigen
baas. Ze begrijpen momenteel niet
onder an-
is Nicara
gua genoodzaakt veel soldaten aan
die grens paraat te houden. Dat gaat
om vele duizenden mensen. „Die
soldaten zijn echter hard nodig om
ingezet te worden bij het oogste van
de koffie. Een produkt waar voor
Nicaragua zeker toekomst in zit als
het maar geproduceerd kan worden.
meer geld kunnen verdienen. Vooral Overigens kost het in stand houden
na het stopzetten van steun en de vaneenjeger veel geld", legt Nelly
economische boycot door de Ver-
enigde Staten is de economische
situatie er niet op verbeterd. Het
liefste wilde het land met zowel
Amerika, als Rusland als Cuba han
del drijven, maar nu Amerika er een
streep onder heeft gezet is men
aangewezen op Rusland en Guba
Breker uit.
Ze constateert dat er over het
land, bijvoorbeeld in Neder
land, maar ook in andere westerse
landen, bij veel mensen een ver
keerd beeld bestaat. Zo zou het
communisme er hoogtij vieren en
zijn de mensen er nog net zo slecht
Cuba". Amerika is volgens haar ook aan toe als onder de dictator Somo-
nog op een andere manier verant- za. Nelly heeft zelf geconstateerd
woordelijk voor economische pro- dat er op het gebied van de alphabe-
blemen van Nicaragua. Door de tisering heel veel goeds is bereikt,
steun van Amerika aan de contra- Talloze jongeren trokken het land
in om zoveel mogelijk in de dorpjes
de mensen te leren lezen en schrij
ven. Later is ook een vaccinatiepro
ject uitgevoerd dat onder andere
bedoeld was voor de bestrijding
van malaria. Dat project is volgens
haar vrij goed gelukt al deden zich
wel eens problemen voor. De men
sen weigerden in een aantal geval
len de malaria-pillen in te nemen,
De ontwikkelingswerkster Nelly Breker uit Tholen. die een aantal
jaren in Nicaragua heeft gewerkt, is van plan een actie te beginnen
die tot doel heeft een auto aan het ziekenhuis van Juigalpa te schenken.
Het moet een stevige terreinwagen zijn, zo laat ze weten. Bij het
streekziekenhuis ontbreekt een dergelijk vervoermiddel en dat is vaak
funest voor patiënten als ze door medici bezocht moeten worden die als
enig transportmiddel een ezel, een paard of slechts hun eigen voeten
hebben.
Iloe Nelly Breker de actie precies aan gaat pakken weet ze nog niet.
„Waarschijnlijk is het inschakelen van plaatselijke vrijwilligers de beste
manier". Ook overweegt ze aan te kloppen bij de stichting Memisa. die - zo
heeft haar ervaring geleerd - al erg goed werk heeft gedaan in de derde
wereld. „Een andere manier om te helpen is het 'Foster Parents Plan",
aldus Nelly Breker. „Ik ben in een wijk geweest waarin de kinderen bijna
allemaal financieel zijn 'geadopteerd'. Dat werkte erg goed, want het geld
ging niet direct naar de ouders, maar werd opgespaard om collectief in de
wijk te besteden Op die manier was er al elektriciteit aangelegd en er was
waterleiding. Op het moment dat ik er was, waren ze bezig met de riolering.
En ook voor de kinderen, waar het uiteindelijk om ging. werd goed gezorgd.
Ze volgden onderwijs en hoefden geen honger te lijden".
Een andere hulpverleningsorganisatie waar Nelly goede ervaringen mee
heeft is de NOVIB, die volgens haar ook erg veel goed werk doet en het geld
besteedt op de plaatsen waar het nodig is.
omdat ze bevreesd waren dat ze er
communist van werden. Toch is
Nelly er van overtuigd dat de mees
te mensen achter de revolutie
staan, al hebben ze niet altijd even
veel begrip voor de nieuwe wetten
die de Sandinisten invoeren.
„Natuurlijk staat niet de hele bevol
king er achter, dat zou mooi zijn.
Vooral de industriëlen en de mensen
met veel geld - voor zo ver ze nog
niet naar Amerika zijn vertrokken -
houden er een andere mening op
na". Nelly had zelf ook enkele vrien
den die het niet eens waren met het
huidige regiem in Nicaragua, maar
ze kwam er al snel achter dat er met
hen maar moeilijk te discussieren
viel Meestal eindigde zo'n gesprek
in: „Ach, we zullen het toch wel
nooit eens worden".
Zelf woonde ze in een huisje tussen
de mwoners van Juigalpa. Dat was
een eenvoudige bedoening, maar het
leverde verder geen problemen op.
En ook met de bevolking kon ze
goed opschieten, toen die eenmaal
de kat uit de boom had gekeken. Ze
is het ook helemaal met eens met de
memng van de Nicaraguaanse za
kenvrouw Gloria Lopez die onlangs
in een interview de nodige kritiek
uitte op de toestand in Nicaragua.
Nelly Breker legt bijvoorbeeld uit
dat het meevalt met de fabrieken en
bezittingen die de Sandinisten heb
ben genationaliseerd. „Dat waren
voornamelijk eigendommen van de
dictator Somoza en die man had nu
eenmaal erg veel bezittingen naar
zich toe getrokken Toch is de ver
houding tussen staatseigendommen
en particuliere eigendommen
slechts 40 tegen 60",
Ook is ze er heilig van overtuigd
dat de revolutie in Nicaragua
een goede zaak is geweest. En als
zich geen onvoorziene zaken voor
doen, zoals een inval vanuit het
buitenland, dan kan het met de
bevolking van Nicaragua zeker de
goede kant uitgaan, aldus Nelly
Breker.
Maar vooral in de nabije toekomst
heeft het land dan hulp nodig. „In
Nicaragua is iedereen erg strijdbaar.
Dat is heel wat anders dan hier in
Nederland roepen dat de Amerika
nen weg moeten. Dat kim je daar
ook wel doen, maar dan voel je wel
die altijd aanwezige spanning.. Hier
ben je wel in staat van alles te
organiseren, maar hier in Nederland
hebben we dan ook makkelijk pra
ten".
René Schrier
-GENIET ZQVE
DIRECTEUR SUIKER UNIE:
"NGsias VLTBAMTLD 25
BREDA (ANP) De landelijke sui
kerbietenopbrengst bedraagt dit jaar
ongeveer 5.450.000 ton. Dat is gemid
deld 46,5 ton per hectare. Na het zeer
natte voorjaar en de droge zomer
werd aanvankelijk zelfs aan een lage
re opbrengst gedacht, maar de goede
conditie van de grond heeft toch nog
tot een redelijke opbrengst geleid, zij -
het dat er per gebied grote verschil
len zijn.
Het gemiddelde suikergehalte Ge
draagt dit jaar 15,4 procent, tegen
gemiddeld 15,7 over de laatste tien
jaar. Ir A W. Luitjens, algemeen en
agrarisch directeur van de coöperatie
ve vereniging Suiker Unie ua in Breda
heeft dit dinsdag bekendgemaakt
De Suiker Unie verwacht de campag
ne op 12 of 13 december te kunnen
beeindigen Zij heeft dan 3.375.000 ton
bieten verwerkt tot zo'n 450.000 ton
suiker De rest wordt door de particu
liere CSM verwerkt. De produktie ligt
dit jaar aanmerkelijk lager dan het
topjaar 1982 met een suikerproduktie
van circa een miljoen ton. Dat is het
gevolg van de weersomstandigheden,
waardoor niet alleen de groei werd
geremd, maar waardoor ook een aan
tal percelen helemaal niet meer kon
worden ingezaaid. Het CBS kwam op
grond van de meitelling op een areaal
van 122.000 hectare, maar de Neder
landse suikerindustrie kwam tot
117.000. waarvan 1 200 over de grens
onder de garantieregeling voor dit
jaar gebracht. Voor de zogenoemde
a-suiker, waarvoor volledige garan
tie geldt, heeft de EG een minimum
prijs vastgesteld voor het seizoen
'83'84 van 108,58 gulden per ton.
Luitjens sprak dinsdag de verwach
ting uit dat de leden kunnen rekenen
op een bietenprijs van 125 gulden per
ton, bij een suikergehalte van zestien
procent.
Van de winst die Suiker Unie dit jaar
heeft behaald bij de verkoop van haar
belang in CSM, wordt 200 gulden per
aandeel aan de leden uitbetaald. Sui
ker Unie heeft gekozen voor betaling
per aandeel in plaats van per ton.
omdat de verdeling anders zeer onge
lijk zou worden, gezien de verschillen
dit jaar in opbrengst per hectare In
het totaal wordt 22 miljoen gulden op
deze wijze uitbetaald. Een ongeveer
even groot bedrag wordt gestort in
een speciaal reservefonds, waaruit in
slechte jaren de bietenprijs kan wor
den aangevuld
EG-prijs
De totale Nederlandse opbrengst
blijft onder de door de Europese
Gemeenschap voor een prijsgarantie
vastgestelde hoeveelheid. Zelfs
wordt 48.000 ton zogenoemde c-sui-
ker van het vorige seizoen, waarvoor
geen EG-garantie geldt en die tegen
marktprijzen moet worden afgezet,
Vlissingse met
bromfiets gevallen
L1SSINGEN - Mejuffrouw K D. uit
Vlissingen is dinsdagmorgen om
streeks half negen met haar bromfiets
ten val gekomen op het fietspad langs
de Sloeweg, ter hoogte van de aanslui
ting met het fietspad naar het Bas-
kenburgplein. Zij werd met klachten
over pijn in de rug door de ambulance
overgebracht naar het Bethesda-Sint-
Josephziekenhuis. De toedracht tot
het ongeluk is nog niet duidelijk,
omdat de politie nog niet beschikt
over de verklaring van het slachtoffer.
