TERUG UIT
NICARAGUA
'Kwaliteit van het
jmderwijs op spel'
Suikerbietenoogst
1983 is'redelijk'
ACTIE VOOR
ZIEKENAUTO
Hfijh
PZC provincie
revolutie is
een goede
zaak geweest'
EGIONALE MANIFESTATIE IN GOES
Nelly Breker. ..Hier in Nederland hebben we makkelijk praten..."
DIRECTEUR SUIKER UNIE:
BREDA (ANP) De landelijke sui- onder de garantieregeling voor dit
kerbietenopbrengst bedraagt dit jaar jaar gebracht. Voor de zogenoemde
ongeveer 5.450.000 ton. Dat is gemid- a-suiker, waarvoor volledige garan-
deld 46,5 ton per hectare. Na het zeer tie geldt, heeft de EG een minimum-
natte voorjaar en de droge zomer prijs vastgesteld voor het seizoen
werd aanvankelijk zelfs aan een lage- '83'84 van 108,58 gulden per ton.
re opbrengst gedacht, maar de goede
conditie van de grond heeft toch nog Luitjens sprak dinsdag dc vcrwach-
tot een redelijke opbrengst geleid, zij- ting uit dat de leden kunnen rekenen
het dat er per gebied grote verschil- op een bietenprijs van 125 gulden per
len zijn. ton, bij een suikergehalte van zestien
procent.
Het gemiddelde suikergehalte De-
draagt dit jaar 15,4 procent, tegen Van de winst die Suiker Unie dit jaar
gemiddeld 15,7 over de laatste tien heeft behaald bij de verkoop van haar
jaar. Ir A. W. Luitjens. algemeen en belang in CSM. wordt 200 gulden per
agrarisch directeur van de coöperatie- aandeel aan de leden uitbetaald. Sui-
ve vereniging Suiker Urne ua in Breda ker Unie heeft gekozen voor betaling
heeft dit dinsdag bekendgemaakt. per aandeel in plaats van per ton.
De Suiker Ume verwacht de campag- omdat de verdeling anders zeer onge
ne op 12 of 13 december te kunnen lijk zou worden, gezien de verschillen
beëindigen. Zij heeft dan 3.375.000 ton dit jaar in opbrengst per hectare. In
bieten verwerkt tot zo'n 450.000 ton het totaal wordt 22 miljoen gulden op
suiker. De rest wordt door de particu- deze wijze uitbetaald. Een ongeveer
liere CSM verwerkt. De produktie ligt even groot bedrag wordt gestort in
dit jaar aanmerkelijk lager dan het een speciaal reservefonds, waaruit in
topjaar 1982 met een suikerproduktie slechte jaren de bietenprijs kan wor-
van circa een miljoen ton Dat is het den aangevuld
gevolg van de weersomstandigheden.
waardoor niet alleen de groei werd
geremd, maar waardoor ook ccn aan- Vliecinncn t™*-
tal percelen helemaal niet meer kon V IlSSlllgSc lïïGl
worden ingezaaid Het CBS kwam op
grond van de meitelling op een areaal brOmilCtS SGVRIiGÏI
van 122.000 hectare, maar de Neder-
landse suikerindustrie kwam tot usölNGEN - Mejuffrouw K D. uit
117.000, waarvan 1.200 over de grens- Vlissingen is dinsdagmorgen om
streeks half negen met haar bromfiets
fPIZ^rjt'ijc ten val gekomen op het fietspad langs
Jde Sloeweg. ter hoogte van de aanslui-
De totale Nederlandse opbrengst ting met het fietspad naar het Bas-
blijft onder de door de Europese kenburgplein Zij werd met klachten
Gemeenschap voor een prijsgarantie over pijn in de rug door de ambulance
vastgestelde hoeveelheid. Zelfs overgebracht naar het Bethesda-Smt-
wordt 48.000 ton zogenoemde c-suï- Josephziekenhuis. De toedracht tot
ker van het vorige seizoen, waarvoor het ongeluk is nog niet duidelijk,
geen EG-garantie geldt en die tegen omdat de politie nog niet beschikt
marktprijzen moet worden afgezet, over de verklaring van het slachtoffer.
PENSDAG 7 DECEMBER 1983
Ik had me natuurlijk ook aan kunnen sluiten bij het Nicaraguacomité
en op die manier mezelf voor anderen inzetten. Maar ik voelde toch
meer voor een andere benadering. Je weet namelijk pas iets van de
problemen in de derde wereld af als je er geweest bent", zegt Nelly Breker
uit Tholen. Als 25-jarige vertrok ze naar Peru in dienst van de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers (SNV). Voor die tijd was ze als analiste
werkzaam in Amsterdam en Den Bosch. „Ik had de indruk dat ik veel te
materialistisch bezig was, daar wilde ik verandering in brengen en dat
heeft me uiteindelijk bij de SNV gebracht".
Na een uitgebreide selectieprocedu
re en de nodige keuringen kon ze een
ontwikkelingsproject in een derde
wereldland kiezen. Aanvankelijk
werd haar Niger voorgeschoteld,
maar dat zag ze om verschillende
redenen niet zitten (te warm onder
andere en niet zo gelukkig met het
bewuste project) Ze kwam uiteinde
lijk in Bolivia terecht, maar daar
kon ze niet zo veel doen in verband
met een staatsgreep die kort na haar
aankomst plaatsvond. Daarom ver
trok ze tijdelijk naar Peru en keerde
na drie maanden naar Nederland
terug De SNV stuurde haar vervol
gens naar Nicaragua waar ze begin
maart 1981 aankwam. Vorige week
kwam Nelly terug naar Tholen.
waarmee ze een voorlopige punt
zette achter haar vrijwilligerswerk.
„Nicaragua is me erg goed bevallen,
veel beter dan Peru. Daar moest je
eigenlijk werken tegen de mensen
die de staatsgreep hadden uitge
voerd en in Nicaragua kon je met het
revolutionaire proces meedoen en
alles opbouwen". Nelly Breker
kwam terecht in een streekzieken
huis met 190 bedden in het plaatsje
Juigalpa.
Voor die plaats, met ongeveer 25000
inwoners, een erg groot ziekenhuis,
maar het moet wel een gebied zo
groot als half Nederland van medi
sche hulp voorzien. Het ziekenhuis
was vlak voor de opstand gebouwd
en met Duits geld ingericht. Daar
werkte ze eerst als analiste en later
als hoofd van het laboratorium. Ze
had alleen de beschikking over een
motorfiets en op het stuur daarvan
zette ze een koelbox om zo bij de
mensen bloed te kunnnen prikken.
Maai er waren ook andere proble
men, zoals slechte sanitaire voorzie
ningen in de onderkomens van de
Nicaraguanen en een tekort aan
materiaal zoals schoenen of bepaal
de levensmiddelen. „Het land zit
duidelijk economisch in de proble
men". constateert Nelly. „Het groot
ste probleem is dat de mensen eigen
lijk met hun vrijheid nog niet over
weg kunnen. Vroeger moesten ze
voor een hongerloontje voor een
baas werken En nu zijn ze eigen
baas. Ze begrijpen momenteel niet
dat, als ze harder werken, ze ook
meer geld kunnen verdienen. Vooral
na het stopzetten van steun en de
economische boycot door de Ver
enigde Staten is de economische
situatie er niet op verbeterd. Het
liefste wilde het land met zowel
Amerika, als Rusland als Cuba han
del drijven, maar nu Amerika er een
streep onder heeft gezet is men
aangewezen op Rusland en Guba
Cuba". Amerika is volgens haar ook
nog op een andere manier verant
woordelijk voor economische pro
blemen van Nicaragua. Door de
steun van Amerika aan de contra
revolutionairen die vanuit onder an
dere Honduras opereren is Nicara
gua genoodzaakt veel soldaten aan
die grens paraat te houden. Dat gaat
om vele duizenden mensen „Die
soldaten zijn echter hard nodig om
ingezet te worden bij het oogste van
de koffie. Een produkt waar voor
Nicaragua zeker toekomst in zit als
het maar geproduceerd kan worden.
Overigens kost het in stand houden
van een leger veel geld", legt Nelly
Breker uit.
Ze constateert dat er over het
land, bijvoorbeeld in Neder
land, maar ook in andere westerse
landen, bij veel mensen een ver
keerd beeld bestaat. Zo zou het
communisme er hoogtij vieren en
zijn de mensen er nog net zo slecht
aan toe als onder de dictator Somo-
za. Nelly heeft zelf geconstateerd
dat er op het gebied van de alphabe-
tisering heel veel goeds is bereikt.
Talloze jongeren trokken het land
in om zoveel mogelijk in de dorpjes
de mensen te leren lezen en schrij
ven. Later is ook een vaccinatiepro
ject uitgevoerd dat onder andere
bedoeld was voor de bestrijding
van malaria. Dat project is volgens
haar vrij goed gelukt al deden zich
wel eens problemen voor. De men
sen weigerden in een aantal geval
len de malaria-pillen in te nemen.
De ontwikkelingswerkster Nelly Breker uit Tholen. die een aantal
jaren in Nicaragua heeft gewerkt, is van plan een actie te beginnen
die tot doel heeft een auto aan het ziekenhuis van Juigalpa te schenken.
Het moet een stevige terreinwagen zijn. zo laat ze weten. Bij het
streekziekenhuis ontbreekt een dergelijk vervoermiddel en dat is vaak
funest voor patiënten als ze door medici bezocht moeten worden die als
enig transportmiddel een ezel, een paard of slechts hun eigen voeten
hebben.
Hoe Nelly Breker de actie precies aan gaat pakken weet ze nog met.
„Waarschijnlijk is het inschakelen van plaatselijke vrijwilligers de beste
manier". Ook overweegt ze aan te kloppen bij de stichting Memisa, die - zo
heeft haar ervaring geleerd - al erg goed werk heeft gedaan in de derde
wereld „Een andere manier om te helpen is het 'Foster Parents Plan",
aldus Nelly Breker. „Ik ben in een wijk geweest waarin de kinderen bijna
allemaal financieel zijn 'geadopteerd' Dat werkte erg goed, want het geld
ging niet direct naar de ouders, maar werd opgespaard om collectief in de
wijk te besteden. Op die manier was er al elektriciteit aangelegd en er was
waterleiding. Op het moment dat ik er was, waren ze bezig met de riolering.
En ook voor de kinderen, waar het uiteindelijk om ging, werd goed gezorgd.
Ze volgden onderwijs en hoefden geen honger te lijden".
Een andere hulpverleningsorganisatie waar Nelly, goede ervaringen mee
heeft is de NOVIB, die volgens haar ook erg veel goed werk doet en het geld
besteedt op de plaatsen waar het nodig is.
omdat ze bevreesd waren dat ze e
communist van werden. Toch is
Nelly er van overtuigd dat de mees
te mensen achter de revolutie
staan, al hebben ze niet altijd even
veel begrip voor de nieuwe wetten
die de Sandinisten invoeren.
„Natuurlijk staat niet de hele bevol
king er achter, dat zou mooi zijn.
Vooral de industriëlen en de mensen
met veel geld - voor zo ver ze nog
niet naar Amerika zijn vertrokken -
houden er een andere mening op
na". Nelly had zelf ook enkele vrien
den die het niet eens waren met het
huidige regiem in Nicaragua, maar
ze kwam er al snel achter dat er met
hen maar moeilijk te discussieren
viel. Meestal eindigde zo'n gesprek
in: „Ach, we zullen het toch wel
nooit eens worden".
Zelf woonde ze in een huisje tussen
de inwoners van Juigalpa. Dat was
een eenvoudige bedoening, maar het
leverde verder geen problemen op.
En ook met de bevolking kon ze
goed opschieten, toen die eenmaal
de kat uit de boom had gekeken. Ze
is het ook helemaal niet eens met de
mening van de Nicaraguaanse za
kenvrouw Gloria Lopez die onlangs
in een interview de nodige kritiek
uitte op de toestand in Nicaragua.
Nelly Breker legt bijvoorbeeld uit
dat het meevalt met de fabrieken en
bezittingen die de Sandinisten heb
ben genationaliseerd. „Dat waren
voornamelijk eigendommen van de
dictator Somoza en die man had nu
eenmaal erg veel bezittingen naar
zich toe getrokken. Toch is de ver
houding tussen staatseigendommen
en particuliere eigendommen
slechts 40 tegen 60".
Ook is ze er heilig van overtuigd
dat de revolutie in Nicaragua
een goede zaak is geweest. En als
zich geen onvoorziene zaken voor
doen, zoals een inval vanuit het
buitenland, dan kan het met de
bevolking van Nicaragua zeker de
goede kant uitgaan, aldus Nelly
Breker.
Maar vooral in de nabije toekomst
heeft het land dan hulp nodig. „In
Nicaragua is iedereen erg strijdbaar.
Dat is heel wat anders dan hier in
Nederland roepen dat de Amerika
nen weg moeten. Dat kim je daar
ook wel doen. maar dan voel je wel
die altijd aanwezige spanning. Hier
ben je wel in staat van alles te
organiseren, maar hier in Nederland
hebben we dan ook makkelijk pra
ten".
René Schrier
de tafel tijdens de demonstratieve bijeenkomst van de onderwijsbonden in Goes, vbir de heer B. van Gastel
mevrouw A. van de Wel ouderoganïsatiesivoorzitter Cor van der Oordt. en de heren R. van Leeuiven
C. Konings (KOV) en J. van de Hoef >PCO\. Achter het spreekgestoelte de heer F Gommers iNGLi
ULTHA MILD 25
MOES De onderwijsbegroting voor 1984 betekent een
nstige aantasting van de kwaliteit van het onderwijs. De
•groting verschraalt op een ontoelaatbare wijze het voorzie-
ngenniveau en bedreigt het bestaan van een groot aantal
eèri eine scholen en de werkgelegenheid. Dit stelde het Goese
boolhoofd H. Hoogerland dinsdagavond tijdens een demon-
nn ratieve bijeenkomst in Goes van de landelijke onderwijs-
inden in samenwerking met de ouderorganisaties in Neder-
Jg nd. De redelijk bezochte manifestatie, bedoeld voor de
dieegio Zeeland, viel samen met een tiental soortgelijke
jeenkomsten elders in het land.
die ogerland, sprekend namens alle rlg en - betoogde Hoogerland - in ieder
trokken organisaties, deed tijdens geval gezamenlijk. De boodschap van
we^n verklaring een dringend beroep de verklaring zal overigens in een
ren de politieke partijen, vertegen- telegram worden overgebracht aan de
110 lordigd in de Tweede Kamer, om de Tweede-Kamerleden,
d S or de onderwijsbonden geopperde Ook F. Gommers van het Nederlands
en Kiek niet naast zich neer te leggen. Genootschap van Leraren keerde zich
us' noemde de HOS-nota van het fel tegen de HOS-nota, waarin een
leo nisterie van onderwijs een onder- herstructurering van de onderwijssa-
iskundige ramp. Volgens hem zijn larissen wordt voorgesteld. Hij had
sclibonden bereid tot actie over te onder meer kritiek op het verschijnsel
an tegen de nota, zo nodig langdu- 'kerndocent', dat in de nota (die een
bezuiniging beoogt van 1 miljard gul
den) wordt genoemd. Volgens Gom
mers heeft minister drs W. J. Deetman
van onderwijs in de nota schoolbestu
ren en directies voorgesteld een eigen
promotiebeleid te gaan voeren. Gom-
eeuwse organisten
jeen in Scherpenisse
1HERPENISSE - De Nederlandse mers noemde dit een poging om ran-
janistenvereniging en de gerefor- gen en standen binnen de onderwijs-
!trde organistenvereniging, dis- functie te onderscheiden. „De HOS-
ct Zeeland houden een gezamenlij- nota is een slag in het gezicht van de
vergadering zaterdag 10 december man of de vrouw voor de klas", zei hij.
de Nederlands hervormde kerk in r,
Kwaliteit
o
hcrpeiusse.
het huishoudelijk gedeelte van de
gadenng oefenen de leden van de
enigingen zich in het spelen en
C. J. A. Konings. bestuurslid van de
Katholieke Onderwijsvakorganisa-
tie, betreurde de maatregelen met
."»v™7 het verlies van kw.ii-
teit binnen het onderwijs. „Tengevol
ge van de destrastreuzc maatregelen
van het vorig jaar zitten we met
ite W. Bil-den Hollander. In de
rk in Scherpenisse is een instru-
ntvan Mart Vermeulen opgesteld
tlftr" HCt Tl61 if 1952 onder knotsen yan -k|- en
1 nden geweest bu de firma Koppe- n
Aanvang is 14.00 uur ,°1"1 "D- -Dat
vond hij. „Dat negatieve beleid
werkt door op de individualisering
van het onderwijs".
Konings omschreef het overheidsbe
leid vanuit Den Haag als een opgebla
zen ballon. „Met voze verhalen vol
cryptische rim-ram poogt men de
kwaliteitsafbraak te verhullen",
meende hij,
Zijn collega J. van de Hoef van de
Protestants Christelijke Onderwijs
vakorganisatie, ging vooral in op de
afbraak van werkgelegenheid binnen
het onderwijs. De voorgenomen en
genomen maatregelen zullen naar zijn
mening de komende jaren blijven
doorwerken. Hij voorspelde een toe
name van de hoeveelheid werk en een
doorgaande vergroting van de klas
sen. „Dit kan niet", was zijn overtui
ging. Van de Hoef zag het liefst dat de
onderwijsgevenden, die vrij komen
door de maatregelen, elders in het
onderwijs worden ingezet. Voorts
pleitte hij voor meerjarenafspraken
hierover.
R. van Leeuwen, woordvoerder van de
Algemene Bond van Onderwijzend
Personeel, wees erop dat door de
regeringsmaatregelen 2000 kleinere
scholen voor primair onderwijs, op
een schopstoel zitten. Een ontoelaat
bare zaak, volgens hem. „Het zijn die
scholen, die er voor zorgen dat met
name op het platteland en in de oude
stadswijken, dat onderwijs in de
meest letterlijke zin bereikbaar is
voor leerlingen", aldus Van Leeuwen.
Ook de lichamelijke opvoeding is in
het geding, stelde B. van Gastel van
de Koninklijke Nederlandse Vereni
ging van Leraren en Onderwijzers in
de Lichamelijke Opvoeding. „Als het
ministerie zijn zin krijgt, dreigt een
afgestudeerde leerkracht met een on
voldoende voor lichamelijke opvoe
ding straks toch gymlessen op de
basisscholen te mogen geven", onder
streepte Van Gastel. „Ja, hij mag zelfs
zwemles geven. De vakleerkracht ver
dwijnt".
De sombere stemming tijdens de bij
eenkomst werd overigens opgevro
lijkt door een aantal leerling-onder
wijsgevenden, die de aanwezigen en
kele harmonieuze muziekstukken
voorschotelden.
I
