EI voorziet drastische
laling agrarisch inkomen
Landelijke registratie van
gestolen jietsen in de maak
i
Gesprek o
P
hoog niveau
'Bezuinigingen bedreigen
wetenschappelijk onderzoek'
Antibiotica van nut bij kankerbestrijding
Speelgoed werd met
een zoen betaald9
(ELEURSTELLENDE BEDRIJFSUITKOMSTEN
Presentje van Sint
Nederlandse
kritiek in VN
op Suriname
Vredeling: leerplicht
verlengen tot 18 jaar
ISDAG 6 DECEMBER 1983
PZC/binnen-buitenland
{rONINGEN (ANP) Geneesmidde-
|n tegen baelerièle infecties (anti-
fotica) blijken ook van nut bij de
strijding van kanker. Een onder-
ek aan de rijksuniversiteit in Gro-
Dgen heeft uitgewezen dat de le
nskansen van kankerpatiënten, die
et een antibioticum zijn behandeld,
nmerkelijk stijgen.
.evrouw J. van den Bogert die vrij-
ag promoveert tot doctor in de wis
kunde en natuurwetenschappen aan
de Groningse universiteit, beschrijft
in haar proefschrift de resultaten van
een onderzoek naar de bruikbaarheid
van tetracyclines, een bepaald soort
antibioticum bij de behandelmg van
kaner. De stof blijkt de energiehuis
houding van tumorcellen zodanig te
verstoren, dat de kwaadaardige cel
als het ware in elkaar stort en de
celwoekering tot stilstand komt.
De promovenda heeft ontdekt dat het
antibioticum doxycycline in staat is
tumoren bij ratten geheel te laten
verdwijnen. Klmish onderzoek heeft
aangetoond dat een combinatie van
een behandeling met het antibioti
cum en bijvoorbeeld bestraling de
levenskansen van patiënten met een
keel tumor duidelijk doet toenemen
Uit het onderzoek is verder naar voren
gekomen dat de witte bloedli
chaampjes ten dele gevoelig zijn voor
het antibioticum, maar zij worden
niet in ernstige mate in hun afweer-
functie aangetast Ook voor de cellen
van de darmwand heeft het genees
middel enig nadelig effect, maar de
cellen blijken over een enorme reser
vecapaciteit te beschikken. Van den
Bogert komt dan ook tot de conclusie
dat het antibioticum nauwelijks bij
werkingen heeft.
)EN HAAG (ANP) - De Nederlandse akkerbouwers en melkveehouders zien hun inkomen dit
'*iar (boekjaar 83/84) in het algemeen drastisch teruglopen, in sommige gevallen zelfs
alveren. De onderlinge verschillen zijn echter groot. In de glastuinbouw zal het verlies
■r; ermoedelijk lager uitvallen dan in 1982 en in de champignonteelt is het verlies opgelopen.
I- it blijkt uit de binnenkort door het Landbouw-Economisch Instituut (LEI) te publiceren
prognoses van bedrijfsuitkomsten over het lopende boekjaar (mei '83-april '84) en ramingen
ver het verloop in '83.
iji e bedrijfsuitkomsten in de tuinbouw centraal- en zuidwestelijk kleigebied drijfsresultaat van 60.000 gulden naar
:e! inen volgens het LEI overwegend wordt een stijging van de arbeidsop- 40.000 gemiddeld. In de veenkoloniën.
;eïn teleurstellend beeld, Dat is het brengst per ondernemer vernacht van waar geen vrije produkten worden
«volg van de extreme weersomstan- gemiddeld 40.000 gulden tot 105.000 a geteeld, zal de daling 15.000 gulden
ir gheden voor de melkveehouderij en 110.000 gulden. bedragen en de arbeidsopbrengst per
u i akkerbouw en van de ongunstige In het noordelijk kleigebied heeft de ondernemer op 25.000 gulden gemid-
lb ijsverhoudingen in de intensieve oogst flinke schade opgelopen en on- deld uitkomen,
ai lehouderij Het natte voorjaar en de danks hogere opbrengstprijzen voor- Voor de glastuinbouw verwacht het
£oge zomer hebben geleid tot lage ziet het LEI een daling van het be- LEI een gemiddeld verlies van 32 000
n logramopbrengsten van akker-
ke luwgewassen en een ongunstige ver-
g luding tussen melkgift en voede-
io' ankopen per koe. Voor de melkvee-
lil meierij en de akkerbuw in de veen-
n ilonien heeft dit verstrekkende ge-
li ilgen voor het bedrijfsresultaat, om-
ln at op deze prijzen geen compensatie
-iaatsvindt door hogere opbrengst-
i j( ijzen. Voor een aantal belangrijke
p odukten op de klei-akkerbouw is er
b ;1 sprake van compensatie, omdat
ze produkten op de vrije markt
irden afgezet.
in it LEI verwacht dat de produktie-
n: isten in de melkveehouderij stijgen
aj et acht procent (vier procent minder
>le oduktie en vier procent hogere pro-
Sp ktiekosten). De opbrengstprijzen
n hat het LEI twee procent hoger. Dat
D eft tot gevolg dat het bedrijfsresul-
raiat per koe ongeveer 350 gulden
ei hteruitgaat. Per ondernemer daalt
;ri arbeidsopbrengst op de grotere
j]j xinjven gemiddeld met zo'n twintig-
^lizend gulden.
Akkerbouw
*5n de akkerbouw worden de kilo-
c nunopbrengsten per hectare gemid-
eld 20 procent lager geschat, met
role verschillen per gebied.
bor de zogenoemde vrije produkten
insumptieaardappelen, pootaard-
ipelen en uien) kan de lagere op-
engst door een hogere prijs worden
compenseerd, ook al omdat de
gst in andere landen als gevolg van
weersomstandigheden eveneens is
btergebleven bij vorig seizoen. Op
grotere akkerbouwbedrijven in het
gulden per bedrijf, dat is zes procent
van de totale bedrijfskosten. Ten op
zichte van vong jaar (min tien pro
cent) is dat een verbetering, maar het
niveau van '80 en '81 (min vier) is niet
bereikt De glastuinbouwbedrijven
(groente, bloemen en potplanten) za
gen de opbrengst gemiddeld per be
drijf met elf procent toenemen en de
kosten met zeven procent.
Een belangrijk deel van die kosten
stijging is het gevolg van de hogere
aardgasprijs. De daling van de rente
heeft geleid tot een beperking van de
kostenstijging. Het gemiddeld onder
nemersinkomen in de glastuinbouw
stijgt naar verwachting van 31.800
gulden vorig jaar naar 47.100 dit jaar.
DEN HAAG (ANP) - Tijdens de behandeling van een uitgebreide
commissievergadering voor verkeer en waterstaat van de nota fietsver-
keer kreeg minister Smit-Kroes een miniatuurjietsje aangeboden. Het
presentje was bedoeld als sinterklaascadeau. Minister Smit-Kroes
bekijkt op de foto haar miniatuurfiets. Rechts voorzitter Eversdijk.
DEN HAAG (ANP) - In de commissie
van de VN-assemblee die zich bezig
houdt met sociale, humanitaire en
culturele aangelegenheden heeft de
vertegenwoordiger van Nederland
scherpe kritiek geoefend op de ma
nier waarop het bewind in Suriname
omspringt met de rechten van de
mens en de fundamentele vrijheden.
Nederland „is bijzonder bezorgd over
de weigering van de Surinaamse auto-
riteite» om ieders mensenrechten en
fundamentele vrijheden die in inter
nationale verdragen zijn erkend te
eerbiedigen en te verzekeren" Dit
heeft het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag maandag meege
deeld
De internationale commissie voor de
rechten van de mens heeft „gezien de
omvang en de ernst van de schendin
gen", een dringend beroep op de Suri
naamse regering gedaan om „zowel
haar optreden als wetgeving ingrij
pend te wijzigen, teneinde democrati
sche instellingen als onafhankelijke
rechtspraak en eerbied voor de funda
mentele mensenrechten te herstellen
Nederland onderschrijft deze conclu
sie volledig".
In het algemeen merkte de Neder
landse afgevaardigde op dat „de no
bele doelstellingen van de universele
verklaring van de rechten van de
mens verder in de toekomst liggen
dan ooit" De Nederlandse afgevaardi-
ge noemde een groot aantal landen,
met name. te weten (in deze volgorde):
Polen, de Sowjet-Unie. Afghanistan.
Iran. Irak, Syrië. Vietnam, de Philip-
pijnen, El Salvador. Honduras. Gua
temala. Nicaragua, Chili. Cuba en
Suriname
Dnderzoek:
Internationale
chakelklassen
loeten doelmatiger
1 lEN HAAG (ANP) De internatio-
ale schakelklassen voor anderstali-
leerüngen in het voortgezet onder
ijs moeten blijven bestaan, maar ze
eten wel doelmatiger worden. Tot
:e aanbeveling is SVO, de Stich-
ig Voor Onderzoek van het onder
is. gekomen.
schakelklassen moeten zich beper-
•n tot voorbereiding op lager be-
ïps- en algemeen voortgezet onder-
js (lbo en avo). Voor leerlingen van
'.tien jaar en ouder moeten er ande-
onderwijsmogelijkheden komen,
verbetering van de inhoud van het
tderwijs is het leren van Nederlands
tweede taal belangrijk. Voorts
ienen docenten te worden bijge-
'hoold. De klassen moeten onderling
(ter up elkaar worden afgestemd,
dus SVO.
Jet onderzoek voor SVO werd ver
acht door de vakgroep onderwijsso-
pologie en onderwijsbeleid van de
pasmusuniversiteit in Rotterdam.
5nder leiding van prof. dr J M. G.
leune werd het functioneren van de
fchakelklassen nagegaan.
Pe internationale schakelklassen be-
Itaan sinds 1972. vooral voor leerlin-
Jen van dertien tot zestien jaar. van
föe het merendeel uit Turkije en
prokko komt. Ze zijn korter dan
pee jaar in ons land. Er zijn op 130
polen 360 internationale scha-
ilklassen. waarin ongeveer 6.600
wlingen zitten.
Jim dertig procent van de leerlingen
le voor plaatsing in de schakelklas-
jh in aanmerking komen, komen
aar terecht. Anderstaligen kunnen
hoogste twee jaar schakelonder-
ijs volgen. De meeste stromen door
aar het gewone onderwijs, vooral het
en opvallend veel stromen door
iar het individueel beroepsonder-
ijs.
wintig procent volgt na de scha-
elklas geen ander onderwijs. Een
dangrijke oorzaak daarvan is het
(oolverzuim bij islamitische meis-
'litieke ballingen - Tanzania en
jenia hebben in het geheim politieke
allingen geruild voordat zij drie we
en geleden besloten de onderlinge
«rekkingen te herstellen. Dit heb-
>en diplomaten en VN-functionaris-
en maandag verklaard. Gedurende
5® jaar waren de betrekkingen tussen
Pe buurlanden in Oost-Afrika verbro
ken.
De astronauten Merbold, Lichtenberg en Young (v.l
n.r.) tijdens hun 'teleconferentie' met Reagan en Kohl
HAMBURG (DPA) President Reagan en bondskan
selier Kohl hebben maandag via een gemeenschappe
lijke verbinding met de astronauten in de ruimtecom
binatie Columbia-Spacelab gesproken.
Reagan merkte op dat de enorme investeringen in de
ruimtevaart 'buitengewoon vruchtbaar' zijn. De presi
dent sprak de hoop uit dat de ruimtevaart ertoe zal
bijdragen „ons leven te beschermen en onze veiligheid
te bevorderen Bondskanselier Kohl. die vanuit Athe
ne sprak waar hij de EG-topconferentie bijwoont, zei
„Ik ben er trots op dat Europa en de Verenigde Staten
op zo n indrukwekkende wijze met elkaar verbonden
zijn". Hij groette in het bijzonder zijn landgenoot Ulf
Merbold, die als eerste Europeaan aan een Amerikaan
se ruimtevlucht meedoet.
SYMPOSIUM IN UTRECHT
AMSTERDAM (ANP) De bezuini
gingen van de overheid en de ver
nieuwingsdrift van minister Deet-
raan van onderwijs en wetenschap
pen zijn voor het bestuur van de
Koninklijke Nederlandse Akademje
van Wetenschappen (KNAW) reden
tot zorg.
Zij bedreigen niet alleen de kwaliteit
van het fundamenteel wetenschappe
lijk onderzoek, maar tasten tevens de
Onderzoek uitlekken
medische gegevens
levert weinig op
EINDHAVEN (ANP) - Een intern on
derzoek door de directie van het
Eindhovense Catharinaziekenhuis in
verband met het uitlekken van medi
sche gegevens van patiënten heeft
geen echt resultaat opgeleverd.
Wel is vastgesteld dat de afdeling
cardiologie noch het secretariaat
daarvan enige blaam treft Dat heeft
directiesecretaris R. Vosveld maan
dag meegedeeld
Een vrouw die zich uitgaf voor de
secretaresse van de afdeling cardiolo
gie belde het afgelopen weekend een
tiental mensen met de mededeling
dat ze een spoedoperatie aan hun hart
zouden moeten ondergaan.
Volgens Vosveld zijn ook mensen ge
beld die nooit iets te maken hebben
gehad met het Catharinaziekenhuis.
Dat zou erop wijzen, aldus de directie
woordvoerder. dat de onbekende
vrouw lukraak een aantal mensen
heeft opgebeld. Hoe ze daarbij kon
beschikken over medische gegeven
van mensen die wel zijn onderzocht is
met achterhaald
Dat het secretariaat het afgelopen
weekeinde onafgesloten werd aange
troffen is volgens Vosveld inmiddels
op een logische wijze verklaard Het
onderzoek is overigens nog niet afge
sloten.
internationale positie van ons land op
dit terrein aan Het wetenschappelijk
onderzoek in Nederland staat in het
buitenland nu nog steeds hoog aange
schreven.
De academie, die vrijdag met een
symposium over 'wetenschap ten goe
de en ten kwade' in Utrecht haar
175-jarig bestaan viert, voelt zich
overrompeld door de reeks van maat
regelen die minister Deetman in het
wetenschappelijk onderwijs en onder
zoek gelijktijdig invoert. Taakverde
ling en concentratie, voorwaardelijke
financiering, tweefasenstructuur. her
ziening salarisopbouw en inkomens
structuur van het wetenschappelijk
personeel zijn daar enkele van
„De minister haalt wel erg veel en te
snel overhoop' aldus directeur D.
van der Mei van de jubilerende
KNAW. „Dit leidt tot een opeenstape
ling van werk dat nauwelijks iets met
wetenschapsbeoefening te maken
heeft" Het gevaar is naar zijn mening
groot dat het wetenschappelijk onder
zoek daardoor onvoldoende aandacht
knjgt.
Grote zorgen maken de directeur en
het bestuur van de academie zich over
de bezuinigingen op de internationale
contributieverplichtingen Contacten
met buitenlandse wetenschappelijke
organisaties is in de ogen van de
bestuursleden van uitermate groot
belang, wil men tenminste de hoge
positie, die ons land op wetenschap
pelijk gebied in de wereld heeft, kun
nen handhaven.
Naast de bevordering van het weten
schappelijk onderzoek is het stimule
ren van internationale wetenschap
pelijke betrekkingen altijd h«t doel
geweest van de in 1808 door koning
Lodewijk Napoleon ingestelde acade
mie.
Justitueel onderzoek
Tilburgse
Hypotheekbank
DEN HAAG (ANP) Het openbaar
ministerie in Breda is een oriënte
rend onderzoek gestart naar mogelij
ke strafbare feiten die gepleegd kun
nen zijn in samenhang met de gang
van zaken rond de Tilburgse Hypo
theekbank.
Na het afronden van dit onderzoek zal
bekeken worden of er aanleiding is tot
het instellen van een strafrechtelijk
onderzoek. Dit heeft minister Kort
hals Altes van justitie geantwoord op
schriftelijke kamervragen van Kom
brink iPvdAi en Van Rey (WD).
Korthals Altes voelt mets voor de
suggestie van de beide kamerleden
om de wet toezicht kredietwezen zo
danig te wijzigen dat de Nederland-
sche Bank zich minder dan in de
huidige situatie kan beroepen op de
geheimhoudingsplicht. De rechter zal
moeten beoordelen of de Nederland-
sche Bank zich in bepaalde omstan
digheden terecht beroept op het ver
schoningsrecht. aldus de bewinds
man.
RECLAME SLAGZIN LETTERLIJKOPGEV AT
VEEL KRITIEK KAMER OP FIETSNOTA
i Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG Op de ministeries van
justitie en van binnenlandse zaken
wordt gewerkt aan een landelijke
registratie van gestolen fietsen. De
bedoeling is dat registratie en lande
lijke verspreiding van gegevens in
1985 in werking zullen treden. Minis
ter Smit-Kroes van verkeer heeft dat
maandag aangekondigd in de Twee
de Kamer, bij de behandeling van de
nota Fietsvcrkeer door de vaste
Tweede-Kamercommissie van ver-
kéer.
Volgens een woordvoerder van justi
tie gaat het echter om een onderdeel
van de opzet van een register van
ontvreemde goederen, dat bijgehou
den moet worden door de Centrale
recherche- en informatiedienst. Beke
ken wordt of in de loop van volgend
jaar gedurende twee maanden een
proef gehouden kan worden, door de
gegevens van ontvreemde radio's, tv-
toestellen en video-camera's landelijk
te verspreiden naar de politiekorpsen.
Het aanbrengen van postcodes op de
frames is het begin van de goederenre
gistratie voor fietsen,
De proef met deze voorwerpen is
mogelijk voor zover zij genummerd
zijn of in elk geval afzonderlijk geïden
tificeerd zjjn. Het probleem met fiet
sen is dat zij geen aanduidingen heb
ben die een relatie leggen tussen fiets
en eigenaar. „Als voorbereiding op
deze goederenregistratie is begin dit
jaar begonnen met het aanbrengen
van postcodes op het frame van fiet
sen", aldus justitie.
Bij de behandeling van de Fietsnota
was door sprekers van alle fracties
aangedrongen op maatregelen om de
diefstal van fietsen te verminderen en
de opsporing te verbeteren. Van de
meer dan 100.000 fietsen die jaarlijks
worden ontvreemd (1981 136.5071
wordt slechts vijf a zes procent terug
gevonden Jaarlijks gaan daarmee
tientallen miljoenen guldens verloren.
Kritiek
Verscheidene fracties hadden forse
kritiek op de ontoereikende moge
lijkheden om fietsen per trein te
vervoeren. Als voorbeeld werd voor
al de Zoetermeerlijn genoemd, waar
helemaal geen fietsen in de trein
kunnen.
NS verklaart dat de geringe mogelijk
heden om fietsen per trein mee te
nemen nog voortvloeien uit het „fiet-
sonvriendelijke" beleid dat NS vanaf
1970 is gaan voeren, met als doel de
totale rijtijden te verkorten Station-
nementen zijn sindsdien tot een mini
mum beperkt, zodat ook fietsen zo
veel mogelijk werden geweerd. In de
treinen die daarna werden afgeleverd
is bijgevolg weinig of geen bagage
ruimte Met name geldt dat voor de
sprinters, die in de eerste plaats zijn
ontwikkeld voor verkeer op trajecten
met veel stations.
Minister Smit-Kroes zette uiteen dat
in nieuwe tremen meer ruimte voor
fietsen (en andere bagage i wordt ge
bouwd. De minister zegde toe het
verzoek om naar afzonderlijke rijtui
gen voor fietsen over te brengen aan
NS.
De opzet van de Fietsnota is een
beleid uit te stippelen voor de komen
de jaren, vooral als na 1985 het rijk
geen middelen meer beschikbaar stelt
voor de aanleg van nieuwe fietspaden
Inmiddels gemaakte afspraken zullen
nog worden nagekomen, maar een
aantal in voorbereiding zijnde plan
nen niet meer Hierop hadci .i PvdA.
D 66. PSP. PPR en EVP heftige kri
tiek. CDA en VVD hadden er minder
moeite mee
De minister wees erop dat het rijk in
1975 is begonnen de aanleg van fiets
paden te subsidiëren om een aanzet te
geven de grote achterstand weg te
werken. Tegelijk zouden provincies en
gemeenten hierdoor gestimuleerd
moeten worden zelf initiatieven te
nemen, die dan uit hun eigen begro
ting bekostigd moeten worden De
rijkssubsidie zou derhalve van tijdelij
ke aard zijn een voornemen waar
minister Smit-Kroes in het licht van
de huidige beschikbare middelen aan
vasthoudt
De Kamer oordeelde de verweren
van de minister nogal zwak. reden
waarom de linkerzijde een aantal
moties indiende. In een ervan vraagt
Castricum om een heroverweging
van het fietsbeleid, in een andere om
de bijdrageregeling aan de lagere
overheden voort te zetten. Over dit
laatste zou de minister de Kamer
over zes maanden moeten inlichten.
De moties komen op een later tijdstip
in stemming.
ARNHEM (GPDi Een
25-jarige man en een 29-
jarige vrouw uit Velp
hebben, vergezeld van
vijf kinderen (3 tot 7
jaari de reclameslagzin
die in de tv-spot van de
Ster wordt gebruikt
„Playmobil betaal je
met een zoen" in een
aantal winkels in de
Arnhemse binnenstad
letterlijk opgevat. Bij
de Bijenkorf lukte de
truc.
De „sinterklaasinko
pers" hadden m de Bij
enkorf de prijskaartjes
op de Playmobil-artike-
len overplakt met een
zelfbeschreven sticker
„Playmobil betaal je
met een zoen" Toen de
twee met de artikelen
naar de kassa gingen,
wist de cassiëre niet wat
ze moest doen. Ze be
greep er mets van en
raakte in de war. Man en
vrouw plus de vijf kinde
ren verlieten daarop het
grootwinkelbedrijf met
de Playmobil-dozen ter
waarde van 420 gulden.
Ook bij de andere speel
goedzaak wilden ze op
dezelfde manier te werk
gaan Daar trapte het
personeel er echter niet
in De politie werd erbij
geroepen, waarna het
zevental werd ingere
kend voor verhoor op
het hoofdbureau
Zij worden niet ver
dacht van dietstal.
maar van oplichting. De
kinderen die noch aan
de 29-jarige vrouw,
noch aan de 25-jarige
man toebehoren, wer
den vrijwel meteen na
aankomst op het poli
tiebureau overgefdra-
gen aan hun ouders. Het
tweetal moest blijven
voor verder verhoor. De
dozen Playmobil zijn in
beslag genomen.
NIJKKKK (ANP) De leerplicht
dient tv w orden verlengd tot 18 jaar.
De beroepsopleiding moet worden
geïntegreerd in de totale opleiding.
Hiervoor heeft ir. H. Vredeling, lid
van de voortgangscommissie voor
hel industriebeleid, de commissie-
Wagner, maandag gepleit bij de ope
ning van de open dagen van de
Vereniging voor Elektrotechnisch
Vakonderwijs (VEV) in Nijkerk.
Met een leerplicht tot 16 jaar zijn wij
volgens Vredeling zo'n beetje de Chi
nezen van Europa In alle landen om
ons heen geldt een leerplicht tot 18
jaar Daarbij sluit de vakopleiding
aan op een gemene basis-opleiding
Bij ons moet de vakopleiding concur
reren met het direct in loondienst
gaan En dat is een onzalige zaak.
aldus Vredeling.
Hij constateerde verder, dat de vak
opleiding een gedeelde verantwoorde
lijkheid is van de overheid, scholen
maar vooral ook het bedrijfsleven. De
voortgezette basisopleiding achtte
Vredeling als voorportaal van de vak
opleiding een uiterst verbrokkelde
zaak.
Volgens Vredeling is het een vorm van
kapitaalvernietiging dat op dit mo
ment grote groepen werkloze jonge
ren op geen enkele wijze een opleiding
krijger
