1940
Gs zetten bodemonderzoek
op begroting van Oostburg
erste landhoofd van pijlerdam
ïn april volgend jaar gereed
een speurtocht naar
vermiste documenten
Uit Graauw geweerde arts dient klacht in
jEMEENTE GAAT IN BEROEP BIJ KROON
IOSTBURG Het college van gedeputeerde staten heeft besloten het bedrag van ruim
5.000 gulden, bestemd voor een nader onderzoek naar de bodemvervuiling op het terrein van
Ie voormalige gasfabriek te Oostburg, op de Oostburgse gemeentebegroting op te voeren. Dit
lesluit van het provinciaal bestuur is een gevolg van de weigering van de gemeenteraad van
lostburg om zelf de benodigde som beschikbaar te stellen. Burgemeester C. T. Spijkerboer
;ondigde donderdag meteen al aan, dat de gemeente bij de kroon in beroep zal gaan tegen de
teslissing van gs.
|isteren i donderdag) werd de brief wettelijke verplichting gaat. zodat de staten gekoesterde hoop werd giste-
inuit Middelburg verstuurd, waarin raad op korte termijn dekkingsmidde- ren al meteen de grond ingeboord
lostburg op de hoogte wordt gesteld, len aan zal wijzen voor het door de door burgemeester Spijkerboer, die
l J. Meijler. hoofd van de provinciale provincie opgevoerde bedrag. ..We ne- aankondigde, dat de gemeente bij de
[deling milieuzaken, schetste de stap men dat zonder meer aan. Op de kroon in beroep zal gaan. Hij deed
an het dagelijks bestuur van de bezwaren van Oostburg is zowel door daarmee zijn uitspraak van enkele
gs als door de minister uiterst serieus weken geleden dat de gemeente de
ingegaan. Er zijn meer gemeenten die hele kwestie principieel zou spelen
bezwaar aantekenen, en eigenlijk is gestand. Volgens de burgemeester lig-
de provincie ook van mening, dat de gen de kansen in een hoger beroep
interim-wet een te zware financiële niet eens zo slecht. „We hebben ons
druk op de gemeenten legt. Maar de
wet is door de kamer aangenomen, en
dat mag je niet naast je neerleggen",
aldus Meijler.
tovincie als een logisch uitvloeisel
an de interim-wet bodemsanering
lij verwachtte dat Oostburg nu em-
elijk in zal zien. dat het om een
foor heling van
koffie ook in hoger
beroep boete geëist
11.-v uur u:hadden, dat Oostburg nu mee zal
L zafk dë 311Sëc C dëSL eë "erk™ H» ls -atum»
le zaak tegen de JU^ange C.^de U en het eind ZQek pn mflp. )p van vprp..,nn_
|en uit Goes, door het gerechtshof i
)en Haag bleef het onduidelijk wat
lu de 'eerlijke' prijs is voor een pak
lofTie. De politierechter in Middel-
|urg had beiden wegens heling ver-
wrdeeld tot 300 gulden boete elk. Het
jweetal had zich een voorraadje kof-
Ie aangeschaft: twee gulden per pak.
Ie bestreden evenwel dat er sprake
jras van heling en gingen in hoger
(eroep. Daar eiste de procureur-gene-
2efaal bevestiging van het vonnis.
Je koffie was afkomstig uit de Rotter-
Het hoofd van de milieu-afdeling zei
verder dat gs er alle vertrouwen in
te spreken". De door gedeputeerde
Expositie in
Lunchcafé in Goes
GOES De kunstenares Martine
Raes-Boudounck uit Heinkenszand
exposeert haar werk de hele maand
december in het Lunchcafé in Goes
Het is de eerste keer dat ze een
tentoonstelling heeft De expositie
omvat 16 tekeningen en 3 schilderijen
nader in de wet verdiept Daarbij zijn
we tot de conclusie gekomen, dat
zowel de minister als gedeputeerde
staten niet hebben voldaan aan de
kriteria van de wet De zogenaamde
interim-wet bodemsanering is be
doeld voor spoedeisende gevallen,
waarbij onmiddellijk gevaar dreigt.
Wat Oostburg betreft is daar totaal
geen sprake van"
Wassenneus
De net buiten Oostburg gelegen gas
fabriek werd in 1949 gesloten, zodat
de huidige situatie al bijna 35 jaar
duurt. De burgemeester was het niet
eens met het college van gs. dat er
serieuze aandacht aan de Oostburgse
bezwaren is besteed. Hij noemde het
overleg met de provincie 'een wassen
Wanneer de gemeente hoger beroep
zal aantekenen, kon de burgemeester
nog niet meedelen Waarschijnlijk zal
in één van de eerstkomende raadsver
gaderingen een beslissing worden ge
nomen. Aangezien het heel zelden
voorkomt, dat een lagere overheid in
béroep gaat tegen een op de begroting
opgevoerd bedrag, bestaat er ook wei
nig duidelijkheid over de mogelijke
duur van de procedure.
u-|amse haven en verkregen door mid-
je|el van diefstal. C. en J. de L. bezwo-
en daarvan niet op de hoogte te zijn
eweest. De eerste had zich vijftien
lakken voor twee gulden per pak
langeschaft en de ander dertig pak
ten voor dezelfde prijs. De procureur-
sneraal achtte schuldheling echter
iwezen en eiste bevestiging van het
innis. De verdediger dacht er anders
iver en meende dat, gezien de koffie-
ijzen in de Rotterdamse haven, er
:en bewijs geleverd was. Er komen
ik wel eens venters langs de deur die
lerlei goederen voor opvallend lage
rijzen aanbieden, hoewel dit niet
ïtekent dat ze afkomstig zijn van
iefstal.
's RIJKS MUNT UTRECHT
MEDEDELING
Aan geïnteresseerden in bt|zondere muntuitgiften
geregistreerd op de verzendlijst van 's Rijks Munt
Als gevolg van de acties bij de PTT is de uiterste
besteldatum voor de PROOF-muntset Nederland
1982 verschoven van 25 november 1983 naar
16 december 1983.
De peildatum voor de vaststelling van de oplage
van de FDC-muntsèt Nederlandse Antillen 1983 is
om dezelfde reden van 9 december 1983 ver
plaatst naar 31 december 1983.
Burgemeester C. Th. Spijkerboer:
in beroep..."
VERGANGSCONSTRUCTIES TUSSEN OEVERS EN RANDPIJLERS
191
^fclJDAG 2 DECEMBER 1983
IRAAUW De huisarts M. Tolsma heeft bij het centraal bestuur van de
gndelijkc huisartsenvereniging een klacht ingediend tegen voorzitter mr.
ichoenmackcrs van de commissie van de rechtspraak voor het vestigingsbe-
eid. Die commissie sommeerde Tolsma onlangs zijn praktijk in de Hulster
roonkern Graauw te sluiten omdat er geen plaats meer zou zijn voor nog een
fts in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen.
tolsma vindt dat Schoenmackers hem de mogelijkheid tracht te ontnemen
egen de uitspraak van de commissie in beroep te gaan Hij zegt dat de
oorzitter hem destijds bij de zitting heeft meegedeeld dat hoger beroep altijd
mogelijk is. maar naderhand kreeg Tolsma telefonisch te horen dat beroep
niet mogelijk is. Volgens de arts kon Schoenmackers zich tijdens dat
telefoongesprek zijn uitspraak bij de behandeling van de zaak niet meer
herinneren. Conclusie, aldus Tolsma. is dat „hij de deur van een mogelijk
verder procederen ten aanzien van mijn recht tot het verrichten van medische
activiteiten in Hulst tracht te sluiten'
Tolsma beklaagt zich ook over het verwijt van Schoenmackers dat hij zich
schuldig zou hebben gemaakt aan oncollegiaal gedrag. De huisarts vindt dat
de voorzitter van de commissie rechtspraak voorbij is gegaan aan de
strubbelingen die aan zijn vestiging in Graauw vooraf zijn gegaan.
PZC/provincie 15
De Balans in Middelburg, waar na het bombardement van Middelburg kostbare stukken uit hel brandende
Rijksarchief in allerijl werden verzameld.
URGHSLUIS Het is een ondcr-
ecl van de werkzaamheden in de
londing van de Oosterschelde dat
leeds een beetje in de schaduw van
ijvoorbeeld de bouw en de plaatsing
an de pijlers en het afrollen van de
inderingsmatten heeft gestaan,
och zijn de damaanzetten en land-
oofden voor de stormvloedkering
iet minder belangrijk. In totaal
rorden zes van deze overgangscon-
ttructies tussen de oevers en de rand-
tijlers gebouwd, aan weerszijden
jan elk van de drie stroomgeulen
""feu. Het eerste landhoofd (dat op de
jtchouwse oever) moet in april vol-
•nd jaar gereed zijn.
wordt een begin gemaakt met de
atsmg van verkeerskokers op de
llers in de Hammen, het noordelijk
van de stroomgeulen. Op die ma
ler ontstaat een werkweg over de
rtijlers en die moet vanaf Schouwen
bereikbaar zijn. Zo kan een deel van
Se benodigde arbeidskrachten en ma
teriaal over land worden aangevoerd,
pat is eenvoudiger dan via vletten.
funderingsbed tot op 10 cm nauwkeu
rig uitgevlakt en worden er in de vorm
van een U zeven betonnen ringen op
geplaatst. Deze ringen (6 m hoog, een
doorsnede van 9 m en een gewicht van
250 ton) worden in Kats bij de combi
natie Oosterschelde gemaakt en op
pontons aangevoerd Zodra ze alle
zeven op de juiste plaats staan, wor
den ze gevuld met beton. Deze ringen
zijn al neergezet aan weerszijden van
de Hammen. In de eerste drie maan
den van 1984 worden ze geplaatst aan
de beide damaanzettgen van de
stromgeul Schaar. De tweede fase
bestaat verder uit het inpakken van
de betonnen ringen in steenbestortin-
gen. Aan de noordelijke damaanzet
van het eiland Roggenplaat is deze
fase al geheel voltooid In januari is
ook het werk aan de damaanzet
Schouwen zo ver.
Derde fase
op de ringen. Daar komt de oplegging
van de eerste verkeerskoker, de zoge
naamde landverkeerskoker. Ook
moet op de damaanzet de 18 m brede
toegang tot de weg over de storm
vloedkering worden gemaakt.
Voordat de landverkeerskoker wordt
geplaatst, moet tussen het landhoofd
en de randpijler een dam van lagen
naar buiten en naar boven toe steeds
grover wordende breuksteun worden
aangelegd, aansluitend aan het filter
op de bodem en de drempel om de
pijlervoeten
Volgens de huidige planning is eind
1985 het landhoofd Noordland als
laatste voltooid. De damaanzetten en
landhoofden kosten samen in totaal
ongeveer 240 miljoen gulden Dat is
gemiddeld 40 miljoen per stuk. Aan de
aanleg ervan werken 50 a 70 mensen
van rijkswaterstaat en Dosbouw.
Êaar boven toe steeds grover mate-
aal. zodat een filter ontstaat, waar
pel water doorheen kan maar geen
tand Dat zelfde filterprincipe ligt ten
grondslag aan de fundering varf?de
Hlers.
Franken is samen met een colle
ga ook eens gaan snuffelen in
een kist in het archief met het
opschrift 'restanten 1940'. Hij ver
telt: ..Daarin lagen allerlei over
blijfselen van de meest uiteenlo
pende documenten. Ze zijn alle
maal zwaar beschadigd en 'voor
zien' van grote brandvlekken. Het
zijn allemaal fragmenten waarvan
op het ogenblik nog moeilijk te
zien is waar ze precies bij horen,
ook al omdat het allemaal incom
pleet materiaal is".
Doordat de stukken in de kist bo
ven op elkaar lagen, werd de kwali
teit er met beter op. Franken heeft
ze uit de kist gehaald en ieder
document apart in papier gepakt en
uitgestald in het vijfde dépot.
Veel waardepapieren zijn ook aan
getast door vocht, omdat ze destijds
veel te lijden hebben gehad van het
bluswater.
Zoals bekend bestaan er nu moder
ne methoden voor herstel, zoals het
invriezen van vochtig geworden pa
pieren
Dat er in de jaren veertig wel aan
manieren gedacht werd om de nat-
geworden documenten zo goed mo
gelijk te behouden, blijkt uit de
aantekeningen die de rijksarchiva
ris na de brand in 1940, maakte Mr
A Meerkamp Van Embden. die ar
chivaris was van 1921 tot 1943.
schreef toen in zijn verslag:
..Een groot aantal stukken, meeren-
deels behoorend tot het archief der
Rekenkamer, had zoo sterk door
vuur en water geleden, dat zij als
Èn de bouw van de damaanzetten'
dhoofden wordt al sinds 1980 ge-
rkt. De constructie van zo n land-
Dfd omvat drie fasen. Net zo min als
bij de bouw van de pijlers komt aan
ten landhoofd heiwerk te pas. Ze zijn
Rfundeerd op staal, zoals dat in de
bouwtechniek heet. Dat wil zeggen
Bat ze in feite gewoon op het zand
jtaan. Dat zand wordt bestort met
jagen grmdzand. grind en breuksteen
Het aanbrengen van deze filterfunde-
ng voor de landhoofden tot op een
ogte van NAP —3.5 m vormt de
lerste fase. Bij vijf van de zes damaan-
etten is dit karwei inmiddels achter
rug. Volgend jaar moet alleen nog
eerste fase van de damaanzet
[loordland (aan de noordkant van de
oomgeul Roompot) worden uitge-
»oerd. In de tweede fase wordt het Bouw van e
i damaanzet in het sluitgat Hammen.
Een kale trappengalerij, ijzeren leuningen en centime
ters dikke stalen deuren. Het geheel heeft veel weg
van een gevangenis, maar we bevinden ons in het
trappenhuis dat toegang geeft tot de zeven dépots van het
Rijksarchief aan de Middelburgse Sint Pietersstraat.
Achter die stalen deur bevinden zich duizenden waarde
volle archiefstukken.
Het Rijksarchief beschikt over zeven dépóts, waarin de
stukken op een speciale manier bewaard worden. De
temperatuur wordt constant gehouden op achttien graden
Celsius en er wordt gestreefd naar een vochtigheidsgraad
van vijftig procent. Op die manier kunnen de kostbare
stukken het best behouden blijven en wordt schimmel
zoveel mogelijk tegengegaan.
In dépót vijf bevindt zich het doel
van ons bezoek: een rekening van
de Zeeuwse Rekenkamer uit de
achttiende eeuw Het exemplaar
werd in mei 1940 gevonden op de
Balans. Het was een van de vele
kostbare stukken uit het Rijksar
chief dat op 17 mei 1940 na het
Duitse bombardement voor een
groot deel in vlammen opging en
dat was gehuisvest in het Abdij
complex. De Middelburgse brand
weer haalde uit de brandende puin
hopen zoveel mogelijk archiefmate
riaal, dat in de haast zolang werd
neergelegd op de Balans. Voorbij
gangers namen stukken mee. om ze
als curiosa te bewaren. De spullen
lagen her en daar op straat, ook in
de omgeving van de Balans doordat
ook de wind een aantal exemplaren
'meenam'. Een van die passanten
destijds was de Middelburger L. van
Gelder. Hij volgt een cursus 'Lezen
van oud-schrift', die wordt gegeven
door Toon Franken, archivaris op
de afdeling inventarisatie van het
Rijksarchief Van Gelder vertelde
Franken van het stuk dat hij had.
Franken vroeg of hij het wilde af
staan aan het archief en zo ging de
zaak aan het rollen.
Toon Franken: „Toen werd bij ons
het idee geboren dat er waarschijn
lijk nog mensen zijn die zeldzaam
archiefmateriaal bezitten en dat ze
wellicht destijds ook van de straat
hebben opgepikt Het is goed moge
lijk dat daar documenten bij zijn.
waarvan we nu nog denken dat ze
als verloren moeten worden be
schouwd. Als ze nog steeds bestaan,
dan willen wij dat graag weten,
want die oude papieren kunnen van
grote betekenis zijn voor historisch
onderzoek".
Een rekening van de Zeeuwse Rekenkamer uit de achttiende eeuw, een
van de kostbare stukken uit het Rijksarchief, dat na het Duitse
bombardement op 17 mei 1940 voor een groot deel in vlammen opging
verkoolde Rekenkamer stukken.
Een goede drooging der doorweekte
papieren is hoofdzaak", aldus de
rijksarchivaris in mei 1940.
Terug naar het heden: Toon Fran
ken wil graag dat particulieren die
in het bezit zijn van archiefstukken
die sinds 1940 vermist zijn. dat aan
hem melden. Hij noemt ze 'archief-
jutters' en zegt „Het kan natuurlijk
heel goed dat die mensen er inmid
dels zeer aan zijn gehecht en die
documenten niet graag meer af
staan. Dan zouden wij toch graag
contact met hen willen hebben. Wij
kunnen dan de papieren, als ze van
waarde zijn, kopieren, dan hebben
we er in ieder geval toch wat van.
Willen de mensen de spullen wel
aan ons kwijt, dan kunnen zij altijd
van ons een kopie krijgen".
Frankens hoop is gevestigd op
een groot aanbod. „Er lag toen
ontzettend veel op straat en ik heb
het vermoeden, dat er nog heel wat
boven water kan komen. Het zou
leuk zijn om de verdwenen ge
waande stukken weer in het ar
chief te kunnen voegen. Dat heeft
nu een lengte van vijf kilometer,
maar er kan best nog wat bij...".
Ingrid Russel
waardeloos moesten worden opge
ruimd Nog leesbare bescheiden
waarvan de randen verkoold wa
ren zijn zooveel mogelijk bijeenge
zocht. Ik ontving een overzicht over
de ervaringen met het drogen van
stukken, zoals was gebeurd na de
brand in juli 1927 in het Staatsar
chief te Weenen. Dat was echter een
zeer kostbare manier van drooging
Ik had echter al eerder uitstekende
resultaten gezien van het in de zon
leggen der doorweekte registers
van den Burgerlijken Stand. Het
leek mij dan ook voorlopig geraden
dit eenvoudige middel toe te passen
bij het drogen van de gedeeltelijk