Stormachtige groei van
)ibliotheken is ten einde
Traction avant
495
D'66-statenlid Boogerd beticht kamerleden
Eversdijk en Te Veldhuis van volksverlakkerij
TERUGKEER
VAN EEN
OUDGEDIENDE
'Stacon' failliet
PRISMA
Uitbreiding van LOM-onderwijs
Pleidooi voor herstel
spoorverbinding met
België naar minister
a Feestdagen
ilN December
AARVERSLAG OVER 1982:
Al 4.500
«fietsen in
Terneuzen
1'gecodeerd
'AANDACHT WORDT AFGELEID VAN TOESTAND VEERDIENSTEN'
opDDELBURG - Uit het jaarverslag over 1982 van de Zeeuwse bibliotheken, dat woensdag is
[gebracht, blijkt duidelijk dat er dat jaar een einde is gekomen aan de stormachtige groei
;ei^i de laatste tien jaar. Hoewel de groei nu wat is gestabiliseerd, werden er in 1982 toch nog
loegm drie miljoen boeken uitgeleend aan meer dan 68.000 gebruikers. In 1973 waren dat
'InrfUWelijks één miljoen boeken aan 19.500 leden.
itihjiet jaarverslag wordt er op gewe- automatiseringsproject - met andere gen, zo wordt gevreesd, komt de op-
mvji dat door een unieke samenwer- bibliotheken in Zeeland, de groei kon vang van de groei in gevaar. Sterker
ddgg - door onder meer een uitgebreid worden opgevangen, terwijl het perso- nog, de verwachting is, dat de drasti-
neelsbestand vrijwel is gelijk geble- sche bezuinigingen een „afbraak van
ii i ven in die periode. het bibliotheekwerk ten gevolge zul-
DIJ De inleiding van het jaarverslag blikt len hebben' Door de decentralisatie
an4 echter al vooruit op de ophanden zal de door de jaren heen opgebouwde
r i?anse vereniging zijnde bezuinigingen voor 1983 en samenwerking tussen de bibliotheken
over de aangekondigde decentralisa- onderling weer verloren gaan. De
Middelburg tie die „met zorg tegemoet wordt vrees bestaat, dat de bijdragen voor
JagDDELBURG - De Franse Culturele 6ezien" Door de komende bezuinigin- het bibliotheekwerk niet meer gericht
eeivniging in Zeeland houdt vanmid-
oj (donderdag) een sinterklaasmid-
in wijkgebouw 't Trefpunt aan de
saulaan in Nieuw-Middelburg. De
slajenkomst begint om vier uur.
nd^
dpeg^rstmiddag voor
("jigd Goes-Oost
strfES Woensdag 21 december
ichfdt de wijkvereniging Goes-Oost
ikerstmiddag voor de jeugd tot 12
r. Deze middag begint om 14.00 uur
het aktiviteitencentrum aan de
ckeslotlaan. Het ligt in de bedoe-
agt om daar een aantal kerstversie-
open te maken voor thuis in de
oifikamer of voor de kerstboom.
gegeven zullen worden aan de ge
meenten, maar onderdeel vormen van
algemene subsidies voor welzijnsvoor
zieningen, waardoor de bibliotheken
een nog grotere teruggang aan inkom
sten vrezen aldus het jaarverslag.
In tegenstelling lot de stabilisering
van de uitlening van boeken, liep het
aantal uitleningen bij de centrale
discotheek (grammofoonplaten)
sterk terug. In 1982 werd tien procent
minder uitgeleend dan in 1981. Die
teruggang vindt zijn oorzaak in het
feil dat de uitleenbijdrage voor
grammofoonplaten in 1982 werd ver
hoogd met 25 procent.
De daling had tot gevolg, dat er
aanzienlijk minder geld binnen
kwam, minder nieuwe platen werden
gekocht, waardoor weer lange
wachttijden optraden.
VLISSINGEN" - De rechtbank in Mid- De heer H C. Lissenberg, directie-
delburg heeft woensdag het staal- assistent van Stacon bv, was woens-
straal- en eonserveringsbedrijf Sta- dag niet bereid nadere informatie te
con bv failliet verklaard. Het bedrijf verstrekken rond het faillissement,
heeft vestigingen in Vlïssingen-Oost
en Ridderkerk. Het faillissement be- Directeur B. de Keizer was, evenals de
tekent een verlies van twintig ar- als curator aangestelde Rotterdamse
beidsplaatsen, waarvan tien in de advocaat mr J. A. Nagtegaal, gisteren
vestiging in Vlissingen. niet bereikbaar.
ADVERTENTIE
BIJ DE BOEKHANDEt
™'VAN DE MAAND
H DECEMBER
AXEL De Axelse me
vrouw H. Hendriks-Tak
blijft onvermoeibaar in
haar strijd voor beter
openbaar vervoer in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Via een telegram
woensdagavond heeft
zij opnieuw een beroep
gedaan op minister Ne-
lie Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat en
kamervoorzitter Dol
man om de aloude trein
verbinding met het Bel
gische achterland weer
in ere te herstellen.
Het telegram: „Geef on
ze trein waar we om vra
gen: Terneuzen-Gent-
Sint Niklaas via Oosten-
de-Roosendaal". Me
vrouw Hendriks begon
haar actie al acht maan
den geleden, nadat de
minister een definitieve
streep had gezet door de
aanleg van de vaste oe
ververbinding over de
Westerschelde. Zij kreeg
destijds bij haar streven
de treinverbinding met
België weer in te stellen
de hulp van pnder meer
de b en w's van
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Toen de minister haar
plan in augustus onder
meer door geldgebrek
afwees, ging mevrouw
Hendriks echter onver
droten voort haar
'droom' te verwezenlij
ken. Haar laatste feit nu
is het telegram. Daarin
doet zij tevens een be
roep op de minister in
krimping van de busver
bindingen in Zeeuwsch-
Vlaanderen te voorko
men.
Nog twee excursies
naar Saeftinghe
EMMAHAVEN - Natuurliefhebbers
krijgen dit jaar nog twee mogelijkhe
den om deel te nemen aan open
excursies door het 'Verdronken Land
van Saeftinghe'.
De eerste staat woensdag 14 decem
ber op het programma, de tweede
excursie wordt op woensdag 28 de
cember gehouden. Het vertrek van
beide excursies is om 13.00 uur vanaf
de Emmahaven nabij Graauw. Gezien
de zwaarte van de tocht, drijfzand,
modder en geulen, kunnen kinderen
onder de tien jaar en mensen die
slecht ter been of niet al te gezond zijn
niet aan de excursies deelnemen.
Aangeraden wordt passende kleding
en hoge knielaarzen te dragen. De
excursies hebben een tijdsduur van
drie a vier uur.
Exposities bij
Bellemans in Axel
AXEL In de kindergalerij van
boekhandel/galerie Bellemans in
Axel exposeert deze maand René
Nijhoff tekeningen uit de bladen
'Kijk' en 'Bobo', een boekomslag en
zes 'losse' zwart wit illustraties. Nij
hoff werkt niet alleen voor bovenge
noemde tijdschriften maar ook voor
bladen als Viva, de schoolboeken
reeks van Meulenhoff en andere boe
kuitgaven.
Zaterdag 3 december wordt er bij
Bellemans een tentoonstelling ge
opend van tekeningen uit het 'Zeeuws
Platenboek', dat onlangs is versche
nen.
PZC/yrtfvïncié.it 'v
TERNEUZEN Waarschijnlijk volgend jaar augustus
wordt een afdeling 'zeer jeugdigentoegevoegd aan de
Scheldeschool voor LOM-onderwijs in Terneuzen. Hel
initiatief is niet uniek voor Zeeland, maar wel voor
Zeeuwsch-Vlaanderen. „Het gaat omn vijf- a zesjarigen in
de overgangsfase van kleuter- naar basisschool.
Een aantal kleuters hoort qua leeftijd thuis in de eerste
klas, maar is er qua ontwikkeling nog met aan toe. Meestal
wordt het dan een jaartje extra kleuterschool. De vraag is
of dit 'uitrijpen' wel voldoende opvang.is voor zo n kind",
aldus het hoofd van de Scheldeschool Jo Kindt (fotoi.
Kindt hoopt in augustus te beschikken over dne lokalen
van een Temeuzense kleuterschool.
ER NDERDAG 1 DECEMBER 1983
ISVMUÖHOfc
In het kader
Ivan de actie 'bestrijding dief
stal rijwielen' zijn de afgelopen
anderhalve week in Terneuzen
■«ibijna 4500 fietsen voorzien van
code: de postcode en het
^huisnummer van de eigenaar.
Begin volgend jaar worden ook
de fietsen in de rest van de
provincie Zeeland 'gemerkt'.
Terneuzen bijt het spits af.
te|De fietsen worden van postcode
jajen huisnummer voorzien met
j l|een speciaal apparaatje, dat
wordt gehanteerd door een
„jgroep vrijwilligers, die de afgelo-
orjpen dagen de scholen voor voort-
tklgezet onderwijs in Terneuzen én
ïsieen aantal lagere scholen (vooral
hfin de kern) bezocht De vnjwilli-
hebben de beschikking over
aangepaste bus van de Cito-
uit Axel, die het mogelijk
honderden fietsen per
zonder veel oponthoud af te
ken. Coördinator-brigadier
(JA. J. André van de gemeentepo-
Terneuzen toonde zich
erg tevreden over het
van de actie. „Wat de
aijscholen betreft hadden wij gere-
oakend op een aanbod van zo'n 70
procent van de fietsen. Het is nu
80 procent. Dat valt dus
itienorm mee". Teleurstellend
:idnoemt brigadier André het aan-
•rtbod van vrijwilligers. Aan hen
trt bestaat vanaf het begin van de
vjactie een groot gebrek. Er werd
ifijgemikt op werklozen, VUT'ers
en WAO'ers om de actie zonder
^al te veel problemen tot een goed
-ieinde te brengen. Maar André
_jkan tot op dit moment nog maar
beschikken over elf vrijwilligers,
terwijl hij er zeker twintig nodig
'heeft. „En dan gaat het met
enkel om het graveren van de
fietsen - het technische werk, zeg
maar - maar ook om het admini-
stratieve werk en bijvoorbeeld
ook het rondbrengen van de op-
I roepen". En vooral dat laatste
.wordt de komende weken heel
[belangrijk, wanneer de 'graveer-
I bus' de verschillende wijken in
trekt en fietsbezitters huis-aan
suis op de hoogte moeten wor-
den gesteld van de komst van de
bus in hun wijk. Volgende week
woensdag wordt begonnen met
het graveren van de fietsen van
de bewoners van de binnenstad
van Terneuzen. Daarna worden
i in snel tempo de fietsen in de
overige wijken afgehandeld
André: „Overigens heeft het
graveren nu al resultaten opge
leverd. Vorige week werden we
op het politiebureau met een
gevonden fiets geconfronteerd,
die was voorzien van de code en
die de politie dus netjes bij de
eigenaar terug kon bezorgen".
Norbert van den Berg uit Lewedorp is druk doende met het restaureren van zijn Traction Avant.
V v
Mevrouw J. Boogerd (d'66)
HEINKENSZAND Het D'66-staten-
lid .1. Boogerd heeft woensdagavond
in een lezing tijdens een afdelings-
vergadering van haar partij in Hein-
a'- v kenszand, forse kritiek geuit aan het
*4adres van de tweede-kamerleden
Eversdijk (CDA) en Te Veldhuis
(WD). Ze betichtte hen van „onvoor
spelbare volksverlakkerij". Te Veld-
huis leidt volgens haar de aandacht
af van de steeds verslechterende po-
.Ji sitie van de Westerscheldeveren en
*het niet doorgaan van de Wester-
schelde-oever verbinding (WOV),
p door af te geven op het personeel van
de veren en de ABVA/KABO.
Wat Eversdijk betreft stelde ze vast
dat die al jaren roept dat het licht op
groen staat voor de WOV, terwijl het
project steeds met doorging. Ook ver
weet ze de CDA'er dat hij D'G6 en de
PPR er de schuld van geeft dat. er een
tolweg over de stormvloedkering Oos-
terschelde komt Dat noemde ze een
verdraaiing van feiten, waarmee
Eversdijk volgens haar goede sier
probeert te maken bü de vereniging
van wegenbouwers.
In dat verband vond ze het opmerke
lijk dat. als Eversdijk voor de vereni
ging van mossel- en oesterkwekers
spreekt, hij er prat op gaat dat de
redding van de schelpdierencultures
in Yerseke aan de CDA'er Westerterp
te danken is.
Ook gedeputeerde J. de Voogd (VVD)
kreeg woensdagavond een veeg uit de
pan. Boogerd gjng in op uitlatingen
van de VVD'er. waarin die stelde dat
de politiek het best afgeschaft zou
kunnen worden. Het D'66-statenlid
stelde vast dat De Voogd met geluk
kig is met allerlei moties van de lmkse
partijen omdat hij dan „met zijn bil
len bloot moet"' en dat zou hem wel
eens kiezers kunnen kosten, aldus
Boogerd
Het verwijt van De Voogd dat de
linkse partijen aan polarisatie doen,
kaatste ze even hard weer terug. Ze
wees er in dat kader op dat De Voogd
bij de statenverkiezingen mets anders
deed dan afgeven op het toenmalige
kabinet en ze noemde dat dan ook
evengoed polariserend.
Mevrouw Boogerd ging ook nog even
in op het welzijnsbeleid dat door de
meerderheid van de Zeeuwse staten
wordt gevoerd. Ze noemde het ge
vaar niet ondenkbeeldig dat de sta
ten in het kielzog van het huidige
kabinet het welzijnswerk afbreken.
„Het is mijn stellige overtuiging dat
een samenleving, die haar welzijns-
en cultuurvoorzieningen afbreekt
een conservatieve samenleving is,
die geestelijke armoede oplevert.
Een geestelijke armoede is een voe
dingsbodem voor racisme en rechts
en ultra-links extremisme en daar
mee de bijl aan de wortels van onze
democratie", sprak het statenlid.
Boogerd ging ook uitgebreid in op de
naderende Europese verkiezingen. Ze
staat zelf kandidaat voor een van de
zetels voor D'66 Een samenwerking
met andere partijen zag ze niet zitten.
Het Groene Platform kent te veel
tegenstelling in zich. maar ook ten
opzichte van het D'66-programma. Ze
noemde haar eigen partij meer dan
alleen een milieupartij. En ook het
samenwerkingsverband van Europe
se christen-democraten vertoont vol
gens haar grote tegenstellingen, wat
eindeloze compromissen met zich
meebrengt met als gevolg een nauwe
lijks creatieve vernieuwende inbreng.
Sommigen al enkele jaren. „Het is
een dure hobby", geeft Norbert van
den Berg toe. „Je moet ook niet
naar de uren kijken, die je erin
steektVerder vertelt hij dat het
wenselijk is om als eigenaar wal
technische kennis paraat te heb
ben.
Van den Berg wijst erop dat veel
van de Traction Avant-eigenaars
bijzonder veel moeite doen om hun
vervoermiddel rijdende te houden.
Sommigen besteden hun vakantie
aan het zoeken van onderdelen in
Frankrijk. En daar wordt in Frank
rijk handig op ingespeeld. „Vroeger
waren ze blij dat ze van die rotzooi
af waren", zegt Van den Berg. „Nu
vragen ze er grof geld voor".
Norbert zelf had gedacht zijn Trac
tion volgend jaar in goede conditie
op de weg te hebben Maar door
enkele tegenvallers kan dit nog wei
eens uitlopen. Is een Traction
Avant eenmaal gerestaureerd, dan
beloopt de waarde 10 tot 12.000
gulden. Van den Berg onderstreept
dat hij van zijn auto geen museum
stuk wil maken. Hoewel hij het
voertuig ook niet intensief wil gaan
gebruiken „Er zijn genoeg mensen,
die hem meenemen op vakantie",
zegt hij „Het liefst naar Frankrijk.
Het land van herkomst" Het aantal
eigenaars is. vreemd genoeg,
groeiende. Steeds meer jonge men
sen scharrelen een Traction Avant
uit een vergeten hoek op om aan het
restaureren te slaan.
Als het aan Norbert van den Berg
ligt, zal hij tot in lengte van dagen
regelmatig de weg op gaan in zijn
Traction Avant. „Het is een behaag
lijk nestje", meent hij. „De auto is
niet zo uitgebreid, maar alles is
functioneel. En daarbij komt nog
een brok nostalgie. Een droom uit
nujn kinderjaren Van den Berg
gaat nog verder Het is een ziekte,
een verslaving", vertelt hij. „Als je
de bacil te pakken hebt, laat het je
niet meer los"
Overigens zullen honderden
Traction Avant-eigenaars uit
Europa volgend jaar deelnemen
aan een monsterrit van Parijs naar
Moskou en terug, in de wielsporen
van de Fransman Lecot. De 7500
kilometer lange rit wordt verreden
van 17 juli tot 11 augustus, De stoet
vertrekt vanaf de Eiffeltoren en
hoopt aan te komen op het Rode
Plein. Norbert van den Berg ziet
evenwel van deelname af. Alvorens
hij lange tochten kan ondernemen,
zal hij nog heel wat sleutelwerk
moeten verrichten.
René Groeneveld
Weinig mensen durven zich dagelijks op de openbare weg te begeven
met een auto van enkele tientallen jaren oud. Toch bestaan ze: de
Citroen Traction Avant-eigenaars. Het zijn veelal liefhebbers van een
degelijke auto, die menig vrij uurtje steken in het onderhouden en
opknappen van hun vervoermiddel. Want de meeste eigenaars hopen nog
jarenlang hun bejaarde voertuig op de weg te houden. Norbert van den
Berg uit Lewedorp is één van hen. Hoewel hij nog druk doende is met het
restaureren van zijn Traction Avant. Waarom zoveel moeite gestoken in
een schijnbaar verouderde auto? Van den Berg komt er rond vooruit. „Ik
vind het qua vorm en lijnenspel de mooiste wagen uit die jaren", oppert
hij. „Een perfect geolied naaimachientje". En hij is niet de enige. In
Zeeland zijn bijna dertig mensen aangesloten bij de Traction Avant
Nederland-club.
Hoe komt het dat er nog zoveel
Traction Avants rondrijden, terwijl
het merendeel van de indertijd ver
vaardigde auto's inmiddels op de
schroothoop is beland9 Om dit te
verklaren is een kleine terugblik in
de geschiedenis gewenst. Het ver
haal begint in Parijs, 1931. André
Citroen, bekend autofabrikant, ver
strekt zijn staf de opdracht binnen
korte lijd een wonderauto te ont
werpen. De vierwieler dient licht
van gewicht te zijn. circa 1.000 kilo
gram en moet vier passagiers com
fortabel kunnen vervoeren. Boven
dien zal het wondervoertuig een
gemiddelde snelheid moeten halen
van 100 kilometer per uur. Een
halve eeuw geleden een opmerkelij
ke snelheid. Maar Citroen stelde
nog meer eisen. Het verbruik mag
met hoger komen te liggen dan 1 op
10. En bovenal moet het nieuwe
voertuig een opvallende en aantrek
kelijke verschijning worden: met
en dat is voor de jaren dertig bijzon
der voorwielaandnjving.
De eerste probeersels verlopen niet
bepaald denderend. Na drie jaar
zijn de kinderziekten evenwel effec
tief bestreden en rollen de eerste
betrouwbare exemplaren van de Ci
troen Traction Avant van de lopen
de band. De Fransman Lecot rijdt
m 1934 van Parijs naar Moskou om
de kwaliteiten van het voertuig te
bewijzen. Bovendien pendelde hij in
een Traction Avant een jaar lang
van Parijs naar Marseille en terug.
Zonder noemenswaardige proble
men legde hij in de auto een afstand
van zo'n 400.000 kilometer af.
De auto valt met name in de
smaak bij de beter gesitueer
den. Grootindustriëlen, bankiers
en vooraanstaande rijksambtena
ren in Frankrijk (later ook presi
dent De Gaulle) schaffen zich een
Traction Avant aan. Na de tweede
wereldoorlog zijn het bovendien
veel artsen, notarissen en andere
notabelen die zich met de auto
verplaatsen. Vooral in de beginja
ren van de Traction Avant was de
wagen bijzonder geliefd bij bank
rovers. Vrijwel alle bankoverval
len in Frankrijk werden met een
Traction Avant uitgevoerd. De au
to was namelijk snel genoeg om
achtervolgers binnen afzienbare
tijd kwijt te raken. Dat veranderde
later onder meer doordat ook de
politie gebruik ging maken van het
model.
Ondanks alle populariteit werd de
Traction Avant in '57 uit de handel
genomen. Nieuwe modellen dien
den zich aan. In de jaren daarna
raakte de Traction in de vergetel
heid.
Tot halverwege de jaren zestig stu
denten, vooral in Nederland, de
auto's in de gaten kregen. Ze koch
ten de overjarige voertuigen bij slo
pers op voor twee-driehonderd gul
den en verwierven zich zo een goed
kope en betrouwbare wagen Bo
vendien roestten de auto's nauwe
lijks vanwege het kleine koolstof
gehalte. Ook werd een Nederlandse
club voor eigenaars van Traction
Avants opgericht
Wat overigens velen niet weten is
dat het oorspronkelijke model van
de Traction Avant in Frankrijk
sinds kort opnieuw in produktie is
genomen...
Nederland telt inmiddels circa
1100 eigenaars. De tractionis-
ten. zoals zc zich noemen, hebben
de beschikking over een centraal
magazijn, waar onderdelen zijn op
geslagen. Wanneer nodig, worden
onderdelen bijgemaakt. Veel van
de auto's zijn nog in restauratie.
