DE ACTIEMAN
je schudt het zomaar
niet van je rug...
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
m
PZC
^GINA 17
Zijn naam prijkt deze
laatste weken vol van
tociale onrust praktisch
dagelijks in deze krant.
In berichten, die nauw
erbonden zijn met ont
legelende zaken als stipt-
leidsacties en stakingen.
naam van een slo
pend druk bezet man. In-
edrukt tussen botsende
«langen en meningen.
En daardoor ook een
oor gewetensvragen ge-
iweld mens.
Theo Jacobs, 40 jaren oud,
maar in deze weken zoals zijn
mgeving heeft vastgesteld,
ogenschijnlijk een stuk ouder
eworden, is als districtsbe-
uurder van Abva/Kabo ei-
nlijk helemaal niet zo'n ge-
itenloze vakbondsleider als
aarvoor hij in bepaalde
ringen in deze contreien
ichien doorgaat. Niet eens
diep in zijn hart vindt hij
it allemaal meer dan ver-
ïkkelijk dat het moet zo-
het nu gaat. En dat er bij
ïenigeen onbegrip is over de
loelingen van de acties,
it doet hem pijn. Veel zeer
Ifs. Het bezwaart hem alle-
lal meer dan hij naar bui-
laat blijken. Jacobs'is een
innenvetter. „Ik ken me
moeilijk uiten".
Het thuisfront lijdt mee onder de
wnstatering dat dit een tijd is, waarin
aast vrienden onder medestanders
veel vijanden worden gemaakt. In
zijn woning in Domburg heeft de
ïlefoon al eens gerinkeld en kreeg
mevrouw Jacobs een tierende anony
mus aan de lijn. Die zei: ..Is die
üstrictsbestuurder jouw man0 Dan
rullen we hem eens in elkaar komen
temmen".
Zeer vervelend", zegt Theo ervan.
.Dat zijn dingen die je echt niet zo
saar van je rug schudt".
Het districtskantoor aan de Singel-
straat in Middelburg, waar statige
herenhuizen zich aaneenrijen, ziet
men niet licht over het hoofd. De
.■amen zijn er vol beplakt met pamflet
ten, waarop kloeke leuzen staan afge
drukt. 'The Coryack Oxhoofd', staat
erop een ANWB-bordje tegen de gevel
als mededeling aan de toeristische
voorbij ganger. 'Gebouwd als patri
ciërswoning in 1744. Fraaie ingangs
partij'. De krullerige ornamenten op,
boven en- naast de voordeur, die bij
fikaar het kantoorpand zo'n sierlijke
flitree bezorgen, leiden Jacobs niet af
als hij jachtig binnensnelt. Zijn bu
reau ligt bezaaid met blauwe briefjes,
«aarop secretaresse Anita vol toewij
ding mededelingen heeft genoteerd,
die via de telefoon tot haar zijn geko
men. De districtsbestuurder graaft de
laag een stukje af om te zien of er ook
Mg rode briefjes tussen liggen, die op
erote urgentie duiden en strijkt dan,
ach vermoeid de ogen uitwrijvend
even neer in een zithoekje van het
iantoor. Twee gemakkelijke stoelen
net daar tussenin geklemd een tafel-
Ie. waarop naast een foeilelijke rela
tiegeschenk-aansteker een schaak-
tord gereedstaat om tot de aanval
over te gaan. Jacobs ziet dat mijn
«en even op dat schaakspel bleven
rusten en legt dan uit, dat hij wel eens
«en pauze benut om secretaresse Ani
ta te leren schaken. „Niet leuk, hij
«int altijd", meldt ze tussen twee
telefoontjes door. De lessen zijn voor
lopig even opgeschort vanwege de
roerigheid van deze dagen. Het is nu
meer tijd voor zetten op het grote
schaakbord van de onderhandelings-
ïfeL
krikken
Plotseling schiet Jacobs iets te bin
nen. Hij heeft horen waaien dat. de
bant met de gedachte zou hebben
gespeeld om op hetzelfde moment dat
bij zou worden geïnterviewd, elders in
Zeeland ook een gesprek te hebben
met zijn broer, die districtsbestuurder
van de Unie BHLP, de bond van
beambten, leidinggevenden in de par
ticuliere sector, in deze tijden min of
meer tegenpool. Als dat het geval zou
Öjn wil Theo graag afhaken. Hij voelt
sr niets voor om zich tegen zijn broer
te laten uitspelen.
Als we later die dag vanuit Vlissingen
met de boot oversteken naar
Zeeuwsch-Vlaanderen en ik tijdens
sen sanitair oponthoud in de toiletten
aan boord naast de aanblik van de
gebruikelijke closetgraffito met vilt
stift op de wand geschreven teksten
lezen als 'PSD staken? Goed
en 'Fuck Lubbers', zie ik bij
jaques cats
terugkeer in de salon dat Theo een
toevallige ontmoeting heeft met zijn
tegenhangerige broer. In het gesprek
wordt het moeilijke onderwerp zorg
vuldig omzeild. De broers twisten
mild over wat voor type schip het is,
dat aan de veerboot voorbijglijdt en
wisselen enkele familienieuwtjes uit.
Nadat afscheid is genomen van de
broer, licht Theo de oppervlakkigheid
van het gesprek nader toe. Er waren
heus wel wezenlijker zaken om over te
praten, maar die laten beide broers
wijselijk rusten als zij elkaar treffen.
„Op het punt van de politiek en de
vakbondsstrategie worden we het
toch niet eens. Dus praten we er ook
maar niet over. Ja. zo af en toe
gebeurt het weieens. Dan laten we
elkaar gewoon uitpraten en reageren
daarna niet meer Naar mijn idee
heeft die Unie BHLP een nogal bene
pen visie op de vakbondsactiviteiten.
Die och ik zeg er maar liever niks
over".
ruimte gekregen om te kijken wat er veel gemakkelijker om een staking te
binnen de uitspraak voor mogelijkhe-
In de auto op weg door het Zeeuws-
Vlaamse land. Dat wordt op de enkel-
baansweg tussen de traag voortkrui-
pende landbouwtrekkers met bieten-
vrachten door laveren.
De douanepost van Kapellebrug heeft
het rustig. Aan de grens raken de
actie-voerders onder de douaniers een
beetje gedemotiveerd, bericht het gid
sende kaderlid samenvattend. Omdat
het aanbod duidelijk minderde - mo
gelijk heeft het bedrijfsleven meer
grondstoffen aangetrokken van de
binnenlandse markt - zagen ze hun
stipte werkuitvoering niet 'vertaald'
in de vorming van files. Daardoor
werd hun actie voeren niet zo zicht
baar. „Niet zo erg", vindt Jacobs. „Het
heeft toch z'n effect en daar gaat het
om".
Terug naar Middelburg. Flarden van
gesprekken. De consequenties van de
acties op de werkgelegenheid. De pro
blemen bij de postbezorging brengt
bedrijven als Neckermann in ernstige
moeilijkheden. Banen komen in ge
drang „Ik heb niet zoveel problemen
met bedrijven als Neckermann, Keur-
koop en Wehkamp". reageert Jacobs
plotseling fel. ..Dat zijn met name
bedrijven die uitkeringsgerechtigden
discrimineren. Die kunnen niet kopen
bij Wehkamp. die kunnen niet kopen
bij Neckermann. die kunnen niet ko
pen bij Keurkoop Trouwens ook zij
horen bij de bedrijven die hebben
gezegd als er bezuinigd moet worden
hak dan maar in de collectieve sec
tor".
„Ik ben in wezen niet zo hard", had de
stakingsleider al eerder gezegd. „La
ter op die dag van het gesprek stelt hij
vast dat naarmate de strijd verstrijkt
hij wel wat harder is geworden.
„Als ik nou zie hoe men in het kabinet
reageert. Hoe ook zo'n Nijpels rea
geert. Dat is levensgevaarlijk. Dat
stemt mij nou grimmig. Als je zulke
dingen zegt als hij hoor je in feite thuis
in het rijtje mensen dat geschikt zou
zijn om deel te nemen in de besluit
vorming van de dictatuur in Chili.
Ook van uitspraken van'mensen die
zeggen: zet het leger maar in, of de
marine schrik ik erg. Waar ben je dan
mee bezig. Zo stel je toch de democra
tie ter discussie? Terwijl je eigenlijk
is nog nooit voorgekomen. Wat dat moet proberen om er gezamenlijk uit
organiseren bij de tram, de reiniging betreft hebben de Zeeuwse PSD-amb- te komen. En als er nou helemaal geen
tenaren geschiedenis geschreven". alternatieven waren, was het nog wat
óimu iwuKii uu.i «u HSW A»*»» anders. Maar die zijn er. Ze worden
dat binnen een week z'n beslag krij- wezen geen alternatief. Als de tram M?t. de stakingsleider op pao. Een echter van tafel geveegd Dat is de
den zijn. En die worden nu onder- of wat dan ook, dan bij de bootdienst.
zocht. Komen we tot een actie dan zal Dat grijpt veel dieper in. Er is in
spelen Maar de mensen die van origi
ne uit de arbeidersmilieus komen, die
weten zeer goed waarover ze praten.
Je hoort nu mensen op vergaderingen
duidelijk zeggen: 'We moeten als um omncn cc» «cco. - .- -. B
werknemers weer een blok vormen gen. Een en ander is natuurlijk wel niet rijdt kunnen de mensen met de *1JKje blJ ae aouane m net navenge- arrogantie van dit kabinet. Verschrik-
i de ontwikkelingen in auto, de fiets, desnoods lopen. Maar bied- even Praten met douaniers die kelijk. Gewoon niet te filmen",
nu snij je radicaal iets af. We hebben bÜ de Olau de bevrachting controle
alleen twee reizen laten maken met rei}. Het bedrijfsleven speelt in op de
scholieren en werknemers en we heb-
om ons teweer te stellen. Want we
worden weer als klootjesvolk behan
deld We moeten aan de slag. Als we
dat niet tegengaan, worden we weer rechter
uitgebuit als vroeger' En we hebben
hier en daar ook al geluiden gehoord In
van mensen die de uitspraak van de sociale onrust wordt het ene kort worden". Dat maken van die uitzon-
rechter rond de staking bij de boot- geding na het andere aangespannen.
opkomen voor zijn rechten".
Klassejustitie: het is een term die bij om het verlossende woord te spre-
soms wat al te gemakkelijk wordt ken
- T - furieus
actie, verneemt Jacobs ter plekke. Er
ben de verzekenng~gegeven 'dat'bij wordt gespreid en minder aange- In de auto blijft het even stil. Achter-
dagen met een toenemende calamiteiten gevaren zou kunnen voerd. Maar dat kan met lang zo meer in de wagen rammelen lege flessen.
- - - - blijven. Op een bepaald moment zul- Theo twijfelt even of hij een cassette-
len de goederen toch af moeten ko- bandje zal op zetten met zijn favorie-
men. De mensen van de douane te jazzmuziek. Een blik op het dash-
werken precies volgens het boekje. In boardklokje doet hem tot iets anders
plaats van steekproeven te nemen besluiten. Het is zes uur. Tijd om de
worden alle vrachtwagens gecontro- radio aan te zetten. Nieuwdienst
leerd. Vanwege het verminderde aan- ANP. De nieuwslezer meldt dat de
dering heeft Jacobs even in aanvaring
dienst ervaren als klassejustitie. Zie je Omdat een wettelijke regeling van het gebracht met eigen mensen van bm-
wel. zeggen ze: de arbeider mag niet stakingsrecht ontbreekt halen de ver- nen het actie-comité Dat is een vorm
schillende partijen er maar de rechter van water in de wijn doen. vond men.
Die boot gaat plat en die blijft plat.
Op dat punt heeft Jacobs als vak-
gehanteerd Hoe kijkt Jacobs zelf te- Wat vindt Jacobs beter: een wettelij- bondsleider veel overtuigingskracht b°d blijven grote vertragingen uit ministers.Rietkerk en De Koning de
gen de beslissing van de rechter, die ke regeling van het stakingsrecht of ten toon moeten spreiden. Hij liet Alleen veertien dagen terug by het amer hebben meegedeeld geen
dezer dagen het stilleggen van de bemiddeling van de rechter0 Hij voelt weten dat je. wanneer je aan een actie hegm van de acties, bleven er by Olau krimp te willen geven,
veerdiensten als een onaanvaardbare voor het laatste. „Ik ben er voorstan- begint, ervoor moet zorgen dat de zestien containers een boot over- Ik voel dat we ineens een sti^haxder
- der van. dat er een jurisprudentie uitgangspunten zo sterk mogelijk zijn staan Met. een sterkte en met versa- beginnen te ryden In zyn woede heeft
actie bestempelde en het terug in de
vaart, brengen gelastte?
wordt ontwikkeld, waaruit de grenzen en dat je zodra je van die uitgangs-
volgzaam
„Ik ben het persoonlijk niet helemaal van de actie blijken. Maar ik zeg er punten wat gaat afknabbelen het risi-
eens met de uitspraak van de rechter, ook bij. dat je ais vakbondsorganisa- co loopt dat het effect van zo'n actie wacht een kaderlid om de districtsbe- ^Wmkt zijn stem ook. Hieruit blykt
- - - -erloren kan gaan. „Maar ik heb ook stuurder langs douane-posten aan de opnieuw dat men met het vermogen
gen' neemt de stakingsleider afscheid. -I acobs de gaspedaal wat dieper inge-'
Gehaast nu naar de boot. In Breskens drukt. „Ja. ik ben furieus", zegt hij. En
Op het districtskantoor in Middel
burg hadden we het tevoren nog ge
had over de Zeeuw in de rol van
actievoerder. Waarin die zich van
huisuit toch niet zo thuis zou voelen.
Zeeuwen lopen niet gauw met span
doeken te zeulen, zijn over het alge
meen nogal volgzaam. Gezagsge
trouw ook.
Theo Jacobs heeft daar zo zijn eigen
mening over. „Dat volgzame lijkt
maar zo Ik vind dat de Zeeuwen wel
degelijk weten wat ze willen. Ze zijn
inderdaad nogal voorzichtig in hun
opstelling. Maar om daar nou 'de
verklaring voor te geven dat ze zo
gezagstrouw zijn... Dat geldt mis
schien voor een gedeelte. Met name
voor degenen die van christelyke hui
ze zijn. Daar zal het wat sterker
Hij heeft het op een gegeven moment tie de verantwoordelijkheid hebt om
over een totale isolatie van Zeeuwsch- zo zorgvuldig mogelijk een actie te
- - dat ie toch enigszins rekening grens te gidsen.
er niet. Aan voeren. Wij weten als AbvaKabo ook moet houden met het publiek Je
wel dat we in bepaalde onderdelen moet straks immers met elkaar ver- herkenning
Vlaanderen. En die w
de andere kant - en dat is het dilem
ma waar je voor staat - als je kijkt van de overheidsdienst geen actie der"
naar de omvang van de actie, met kunnen voeren, of zij het zeer beperkt
twee veerdiensten, dan is dat een hele Trouwens de Nederlandse vakbewe-
zware actie die ook een hele verant- ging heeft in deze week wel bewezen
geschiedenis
Op de boot gezichten van herken
ning. PSD-personeelsIeden zwaaien
vriendelijk naar Theo.
woordelijkheid op je legt. Daar ga ik een verantwoordelijke vakbeweging Dat het zover kwam dat de veerboten „Er is een prima band met die r
heeft zich te verplaatsen in een situa
tie waarin vele werklozen, uitkerings
gerechtigden, ambtenaren en trend
volgers zich bevinden. Onmenselijk.
Meer woorden heb ik er niet voor over.
it Verspilde moeite. Zonde van de tijd".
Jacobs is nog helemaal geladen als we
enkele minuten later in Middelburg
te zijn in vergelijking met die in
andere landen, Altijd ontzettend rede-
- op die uitzonderingen r
i de sen", meldt hij tevreden. Wil nu we
teruggekeerd, bij zijn kantoor arrive
ren. De districtsbestuurder zoekt
lijk geweest, altyd bereid tot overleg, trictsbestuurder volledig op reke-
Onze Belgische collega's hebben het ning van Den Haag. „Zeeuwen hou-
kant bleven, schuift de Zeeuwse dis- het toch over de PSD hebben ook nog
hi t. veZflï vni aut° E™ gereserveerd, maar op dit
Sm Soewel dat door de dl-1 onbenutte parkeervak ligt e.
ook echt gebukt onder".
nieuwe acties?
„De rechter zegt", zo gaat Jacobs al gezegd: jullie zijn hartstikke gek!!1" den zich lang in. Dat komt voort uit intimidatie. „Hoewel dat door de di- fflj-—r. _r. H
verder met het ontrafelen van de Jacobs en de zijnen hebben heel wat een stukje redelijkheid. Zo in de rectie wordt ontkend" Jacobs haalt onrechtmatie aan die nlnaK ppW<v
uitspraak, „dat de actie verboden is over zich heen gehaald met hun be- geest van: wij moeten ook een bijdra- een voorval aan, daterend van het m_nnprt rt. _fot, JtrL
voor wat betreft de omvang. De uit- slissing tot stillegging van de veerbo- ge leveren. Ik denk dat het toch een moment, dat de rechter beval de nitstaDDen houdt dp mimH»
spraak mag dan ook niet worden ten. „Verschrikkelijk dat zoiets moet signaal voor Den Haag moet zijn als veerboten weer in de vaart te brengen. reeen OD uet hpnint te
gezien als zou er geen enkele actie gebeurenzegt hij. „Want je treft er je zelfs toch nooit zo hard van stapel Op het moment dat die uitspraak viel
meer mogelijk zijn bij de PSD. Wij medemens mee. En in feite kom je lopende Zeeuwse ambtenaren naar was de situatie zo dat er eerst de -
hebben nu van het hoofdbestuur de toch op voor je medéfriens. Het is ook het middel van staking grijpen. Dat volgende morgen pas weer behoefde JOKX WITH TieVieTlS
te worden gevaren. „Maar als je dan
ziet dat er mensen zijn geweest die
direct na de uitspraak van de rechter
hebben geprobeerd om de boot nog
dezelfde avond aan het varen te krij
gen door druk op de mensen te gaan
uitoefenen, dan klopt dat niet.
In zo'n emotionele toestand moet je
de mensen in de gelegenheid stellen
om zoiets'even te verwerken en dat te
laten afbouwen. Het is ontzettend
kwalijk om hals-over-kop te proberen
zo'n zaak weer rond te krijgen. Dat is
niet goed. Dat werkt door. Dat is
slecht voor de verhoudingen na zo'n
actie".
Dat gelegenheid geven om de dingen
te verwerken was er volgens Jacobs
ook mede de oorzaak van, dat er sterk
afwerend werd gereageerd toen - van
deze krant uit - maandag en dinsdag
werd geïnformeerd naar het verloop
van vergaderingen met vakbondsle
den onder het PSD-personeel in Krui-
ningen en Vlissingen „Op die bijeen
komsten is de uitspraak van de rech
ter nader geëvolueerd. Dat is iets voor
de mensen zelf. Het ging om wat ze
zelf ervaren hadden. Hun persoonlijke
belevenissen. Dat is niet iets om mee
naar buiten te treden Daarmee zou je
wel erg ver in de privacy van de
mensen treden Daar heb je ook reke
ning mee te houden".
motivatie