Hoe prins BERNHARD met edelsteen
prinses IRENE geneest
i
Franse literaire
prijzen uitgereikt
PZC/ radio-tv en kunst
PANDA EN DE 'VIDEO'-VAL
EXCELLENTIE
Vandaag
DINSDAG 22 NOVEMBER 1983
1 V>
NOS
09.30 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
10.00 Muziek met Jango. Afl. 2
11 00 Tante Tingeling. Afl. 5
11.30 Aarde, water, lucht en zon. Afl. 3
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
14 00 Gezinsviering
14.30 Schrijvers op school. Afl 6
RVU
15.30 Vormgeving en.... Theater
NCRV
16 00 NCRV-Theeteevee. Afwisselend programma voor
iedereen rond theetijd
16.00 James Herriot, belevenissen van een veearts.
16.50 Globetrotten.
17.10 Yakari. Tekenfilmserie
TELEAC
18.25 Follow-me I, herh. les 7 (herh)
18.40 Follow me I, les 8
VARA
18.55 Popeye. Tekenfilmserie
19.00 Niels Holgerson. Serie tekenfilms naar het boek
van Selma Lagerloef Afl. 21: De Rupsenplaag
19.25 Zeg 'ns AAA.
NOS
20.00 Journaal
VARA
20.28 Transport. Nederlands-Belgische tv-serie over het
leven van vrachtwagenschauffeurs. Deel 8' hart
voor de zaak. De dokter raadt Rob (Niek Pancras)
aan zich wat te ontzien. Rob wil echter niet
stoppen met rijden en zegt dan ook niets tegen Els
(Karin Meerman)
De twee hoofdpersonen in deel acht van de serie
TransportNiek Pancras als Rob en zijn vrouw Els
Karin Meerman i
21 20 Achter het Nieuws
22.00 Sonja op Dinsdag. Rechtsstreeks vanuit de Meer
vaart in Amsterdam een uur Sonja Barend met
gasten
23.00 Kijk Haar.
NOS
23 40 Journaal
23.45 Nieuws voor slechthorenden
13.00
18.15
18.20
18.25
18.30
18.45
19.00
19.12
19.30
NOS
Nieuws voor slechthorenden
Nieuws voor slechthorenden
Paspoort voor Joegoslaven
Paspoort voor Italianen
Sesamstraat
Jeugdjournaal
Journaal
EO
kan nog meer bij. Kleuterprogramma
Ronduit. Gesprek met een aantal jongeren over
de vraag "Waar leef je voor" afgewisseld met
gospelmuziek
20.15 Tijdsein. Informatie en actualiteiten
20.42 Reformationskantate van Pieter Stolk.
21.17 Het Evangelie naar Johannes.
NOS
21.40 Omnibus. Wekelijkse kunstkroniek.
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
23.00 Nieuws voor slechthorenden
"4.00-16 00 Schooltelevisie
16 50 Teletekst
17 00 Schooltelevisie. Chemie en Engels.
18.00 Tik tak. Kleuterprogramma.
18.05 Klein, klein kleutertje.
18.20 Er was een keer... Jet Burm vertelt een verhaal
van Guido Staes.
18 30 Open school
19 00 Tijdrover Lieve plantjes.
19 10 Kijk uit! Verkeerstips
19 15 Juke Box
19.25 Uitzending door derden. Programma van de
Stichting Syndicale Omroep.
19.40 Lotto, mededelingen en programma-overzicht
19.45 Journaal
20 10 Kunst-Zaken
20.15 IQ.
20.45 Zal ik es wat vragen, dokter? „Lymfoedeem".
21.40 Harry's spel. Driedelige thrillerserie met Roy
Lonnen als Harry Brown en Derek Thompson als
Billy Downes'
22.30 Toto en Journaal. Aansluitend: Coda: Elegy for.
J.F. Kennedy" van Igor Strawinsky door Lucia
Meeuwsen (zang), Raymond Dils, Ivo Lybeert en
Jan Guns (klarinet).
19.00 De Octopus. Afl. uit de Britse documentaireserie
„Het geheime leven der dieren"
19 25 Juke box
19 35 Kijk uit! Verkeerstips.
19.40 Mededelingen en programma-overzicht
19 45 Journaal
20 15 Kunst-Zaken
20.15 Amarcord. Italiaanse film (1973) van Federico
Fellini, met Magali Noèl, Bruno Zanin, Pupella
Maggio en Armanda Brancia: De 50-jarige Titta
blikt terug op zijn leven. Zijn herinneringen gaan
terug naar de tijd toen hij twaalf en de wereld
anders was.
22.20 Open school. Technisch en wetenschappe
lijk Engels (les 3).
22.50-23.20 Handel en wandel: Middenstander worden,
zijn en blijven (5).
14 00-15.30 Schooltelevisie
16.45 Mededelingen Onem
17 00 Schooltelevisie. Frans.
17 30 Plein jeu
18 20 Fitness-dance.
18.30 Journaal
18.32 Les invités d'Arlette Vincent.
18 40 Micro-dêfi.
18.55 Allo, plein jeu?
19.05 Ce soir.
19.25 Consumentenrubriek en Lotto.
19.30 Journaal en lotto
20.00 Contacts.
20.05 Marco Polo (2).
21.05 Videogam
21 50 Salut l'artiste.
22.40 Journaal
22.55-23.05 Economische en sociale tribune
UtiüiUiM
10.00 Journaal
10.03 Von den Augen der Welt.
12.10 Ich will doch nur dein Bestes.
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
13.15 Teletekst
16.10 Journaal
16.15 Wiedersehen mit Tibet.
17.00 Musik furs Auge.
17.50 Journaal
WDR
18.00 Hier und Heute.
18 25 Sag das noch mal Darling.
19.00 Falcon Crest.
NDR
18.00 Auf Achse
18.35 Zandmannetje
18 40 Auf Achse.
19 15 Berichte vom Tage
19.25 Das Nordschau magazin
20.00 Journaal
20.15 Die Montagsmaler.
21.45 Panorama.
21.45 Dallas.
22.30 Journaal
23.00 Arena.
24.00 Journaal
10.00-13.15 Programma-overname Duitsland 1
15 57 Programma-overzicht
16.00 Journaal
16.14 Mosaik.
16 35 Mandara
17 00 Journaal
17 15 Tele-lllustrierte
17 50 Ein Wort aus Musik
18.20 Konferenz der Tiere (3).
18 57 Programma-overzicht
19 00 Journaal
19.30 Auf dem falschen Dampfer? Reportage over het
beroep zeeman.
19.55 Voetbal.
21.45 ..Aber alles ist hier doch so langweilig.
22.30 Leben des schizophrenen Dichters Alexander
Marz.
Renaudot-winnaar Jean-Marie Rouart (links) feliciteert Frédérick Tristan.
witmaar van de 'Pnx Goncourt'
GONCOURT - REN A UDOT
PARIJS (AFP) Frédérick
Tristan, de 52-jarige Franse
auteur van fantastische lite
ratuur, heeft maandag in Pa
rijs de 'Prix Goncourt' van
1983 gekregen voor 'Les Éga-
rés', verschenen bij Balland.
Jean-Marie Rouart, een 40-
jarige Franse journalist, is
winnaar van de Prix Renau-
dot-1983, voor 'Avant-gucrre',
uitgegeven door Grasset.
De twee onderscheiden schrijvers zijn
bij het grote publiek nog vrijwel onbe
kend. Tristan is 'een apart' geval in de
Franse hedendaagse letterkunde hij
volgt geen enkele school maar gaat
zijn eigen weg. Hij heeft opdrachten
uitgevoerd in Azie en hij heeft China.
Vietnam. Indonesië en Birma bezocht
en er de met-christelijke godsdiensten
en mystiek bestudeerd.
Rouart is oud-medewerker van 'Le
Figaro' en chef-redacteur van de lite
raire rubriek van de 'Quotidien de
Paris'
Met de toewijzing van de Goncourt en
de 'Renaudot' begint in Frankrijk het
seizoen van de literaire prijzen
'Les Egarés' kan rekenen op een opla
ge van tussen de 500.000 en het mil
joen en Avant-guerre op ongeveer
100.000 exemplaren. Balland is een
kleine uitgever die door de toewij
zing van de 'Goncourt' naar voren
wordt gehaald, wat tamelijk zeld
zaam is.
Achter het nieuws
In VARA's actualiteitenrubriek 'Ach
ter het nieuivszullen vanavond An
dre van der Louw en PvdA-Tweedeka-
mernd Worrel discussieren over de
sponsoring van de KNVB Vervolgens
zal aandacht worden besteed aan het
ambtenarenovcrleg en de actiesen
de onhvikkelmgen rond de Poolse
zigeuners die op het ogenblik illegaal
in De Bijlmer verblijven <Ned. 1.21.20
uun
Sonja
PUZZELEN
ln 'Sonja op dinsdag' zal vanavond
o.a. worden ingegaan op de vraag
Wal betekent jalouzie in een mensen
leven? Voorts ontvangt Sonja Barend
Mevrouw Sera Anstadt. die vertelt
over haar ervaringen als moeder van
een psychisch ernstig gestoorde zoon.
De muziek in de Amsterdamse Meer
vaart zal worden verzorgd door de
Westduitse artiest Andreas Vollenwei-
der. (VARA. Ned. 1. 22.00 uun
Gisteren moeten er over de hele
wereld duizenden ballonnen
zijn opgestegen, want het was twee
eeuwen geleden dat in het Parijse
Bois de Boulogne om 6 minuten
over 2 's middags op 21 november
1783 (u ziet het, op de kop af
tweehonderd jaar geleden!) de he
teluchtballon van de gebroeders
Montgolfier opsteeg. Let wel, dit
was niet de eerste ballonvlucht, en
zelfs met de eerste ballonvlucht met
levende wezens, maar de eerste
..bemande" ballonvlucht. met aan
boord van het mandje de 26-jarige
Francois Pilatre de Rozier en mar
kies d'Arlandes. De Journal de Pa
ris schreef de volgende dag
.Al spoedig waren de luchtvaar-
ders uit het gezicht verdwenen,
maar de machine wier schitterende
vorm zich tegen de honzon afteken
de. klom tot zeker 900 meter. Ze
stak de Seine over en dreef naar
een punt ivaar heel Parijs haar kon
zien".
ini
jol
Rien Jurg
Zes van die duizenden ballonnen
die gisteren het luchtruim moeten
heben gekozen, stegen gistermid
dag op van het vliegveld Hilver
sum. Een daarvan was de Gele
Gids-ballon van Rien Jurg uit Hen
gelo. die twee passagiers meevoer
de: Peter Rademakers van Publi-
Media, en Nico Scheepmaker van
Trijfel Het was, ik zeg het er ogen
blikkelijk bij. een recordvlucht
voor Rien Jurg qua duur en lengte
Ze duurde een minuut of drie, en de
afgelegde afstand was gelijk aan
de diagonaal vati het vliegveld
Met primitievere middelen deden
Francois Pilatre de Rozier en Mar
kies d'Arlandes er tweehonderd
jaar geleden langer over: 25 minu
ten, en zij overbrugden ook een
grotere afstand: 8 kilometer. Maar
die korte vlucht lag niet aan ons
Er was geen toestemmig verleend
voor een langere vlucht, omdat de
nogal straffe wind („het wordt een
ruwe vaart", zei een insider tevo
ren bemoedigend) precies in de
richting van het militaire vliegveld
Soesterberg stond, en dat was een
verboden luchtruim voor de ballon
nen.
Maar voor een eerste keer vond ik
het mooi zat. We stegen weliswaar
niet hoger dan zo'n 40 meter hel
leek mindert, dat is niet hoog. maar
toen ik op dezelfde hoogte vanaf de
twaalfde verdieping van onze flat
in Mensinge in Buitenveldert (nu
alweer tien jaar geleden) over de
balkonrand keek. vond ik het wèl
een knappe hoogte! Bovendien is
zo'n balkonbalustrade tiog enkele
decimeters hoger dan de rand van
zo'n mand, die tot de heup reikt.
Zo'n mand is trouwens kleiner dan
je denkt, ook al. omdat de vier
hoeken worden ingenomen door
gasflessen die de vlam moeten voe
den. waarmee de lucht in de ballon
op de gewenste hitte wordt gehou
den.
Met ons drieen konden we ons
nauwelijks roeren, en Jan Haar
huis. met wie de 80-jarige schrijver
Albert Helman (Lou Lichtveld) zijn
eerste ballonvaart meemaakte,
vertelde na ajloop dat hij de bt-
jaarde maar taaie letterkundig
aangeraden had vanwege de strqf
fe wind in het mandje onder lt
'duiken, ivaarna hij per ongeluk of
de schrijver van „Mijn Aap
Schreit", die op de bodem van/k
mand was gaan liggen, i
staan! Zo krap is het nou in zo'>
mandje!
Rook
Het viel überhaupt niet mee de
ballonnen, met de aanwezige uini
rechtop te blazen tin tegenstelling
tot de zeilvaart is de ballonvaan b
niet met de wind gediend) Ik ont
dekte tol mijn verbazing dat zo'?
lege huls van 2190 kubieke meter
eerst door middel van een grote Ia
föhn met koude lucht wordt volgt
blazen, waarna die lucht, als ii
ballon eenmaal behoorlijk bol op
zijn zij licht, met een vuurspuwende
brander in hete lucht wordt veran- Br
derd. Want die hele lucht, die ml
uit het gat onderin ontsnapt, doet
de ballon stijgen.
U weet dat, ik weet dat, maar de
uitvinders van de heteluchtballon,
de gebroeders Montgolfier. wisten
dat nog niet. In „Met de wind met
van Rolf Boost tivant alsof de duvel
ermee speelde, viel die ballonopla
TRIJFEL
Nico Scheepmaker
ting in Hilversum samen met dt
presentatie van dit boek over „it
ups en downs van 200 jaar ballon
varen"), lees ik dat Joseph A'
golfier op het idee voor zijn „mont
golfier" kwam, toen hij de rok van
zijn vrouw die voor de open h
te drogen hing zag opbollen in de
rook van hel vuur.
„Rook stijgt op!" bedacht Joseph,
en daarom verbrandde hij bij zijn
eerste proefneming vochtig stro en
wol, en dat gaf veel rook, en toenap
19 september 1783, in het bijzijn nu
honderdduizenden toegestroomde
Parijzenaars. de eerste met levende
wezens bemande ballon de lucht is
ging een haan. een schaap en eet
eend in een mandje: herinnert
zich Laika nog?), iverd zoveel mo
gelijk rook ontwikkeld door te
verbranden van oude schoenen
bedorven vlees en vochtig stro Pa
later ontdekt men dat niet de ml
maar de hete lucht de ballon on
hoog deed gaan!...
Landing
Enfin, we stegen wat moeizaam
maakten kort achtereen drie
voorziene landingen (dat moet i
„hoppen" zijn ivaar men in
transcendentale meditatie over
spreekt), daarna stegen we tot
meter hoogte, om enige honderden
meters verder weer neer te komen
Zo'n mand raakt dan de grond,
kiept om, en wordt nog enige tijd
voortgetrokken. De inzittenden kie
pen dus ook om, ik lag bovenop
Rien Jurg. maar dat lijkt nu sen
sueler dan het was. Ik heb meten
een afspraak gemaakt voor en
langere vlucht.
Horizontaal: 1 etensrest; 5 fel; 9 nage
recht; 10 vogel; 11 voorstelling in de
slaap; 13 balspel; 15 riv. in Cameroun;
16 staaQes; 17 roem, 18 toom, 20
marteling; 23 bijb. figuur. 26 pl. In
Gelderland; 27 deel v. h. oor; 28 bede;
31 hemelgeest; 33 eil. i. d. Gr. Oceaan;
34 watering, 35 pl. in Amerika; 36
interval
Verticaal: 1 samengeharkt gras; 2
kostbare stof; 3 riv. in Indonesië; 4
plant: 5 deel v e schoen; 6 tijdreke
ning. 7 jonge koe. 8 strafwerktuig; 12
hert; 14 dicht; 19 voortgezette verme-
nmg. 20 anti: 21 loflied; 22 opstande
ling; '23 aalgeer. 24 boerenbezit: 25
niets uitgezonderd. 29 pl. in Gelder
land. 30 tafel; 32 ontkenning
Toonder studio's
S OHT&AJApr?'. OA-r/S
Foor! 'S £H£ FOT~r~E -
K^-K£ff.' 'F s£?77?Ouw M£M
,\l£/vr£HDAL
ijJHS BBE1 Ï3HB
sa/iaAiisBVde]
lilBiia I HilEB
[auuuiü
H1LVERSUM-1
IEDER HEEL UUR NIEUWS. AVRO:
12.03 Muzikaal Onthaal. 13.06
AVRO's Radiojournaal. 13.20 De
AVRO Diligence. 13.57 Per Saldo.
14.03 Mazzel. 15,03 De tweede Ronde.
16.02 Hersengymnastiek. 16.30 Kom
'ns langs in "Des Indes". 17.52 Per
Saldo. 17 55 Mededelingen (NOS).
AVRO: 18.06 AVRO's Radiojournaal.
18.25 Toppers van toen. 19.02 Pim
Jacob's Qlatenscala. 19.45 Hollywood
Boulevard. 20.03 Operette-Musical.
21.02 De Coltmoorden, hoorspelsene.
21.33 Lichte grammofoonmuziek.
22.02 AVRO's Sportpan. Eretnb.
NOS. 23.02 Met het oog op morgen.
VARA 0.02 Elpee tuin. 2.02 Groot
licht. 5.02 Truck.
WOENSDAG
IEDER HEEL UUR NIEUWS. VOO:
7.02 Ook goeiemorgen. (7.30 en 8.30
Veronica Nieuwsradio) 9.30 Muziek
terwijl u werkt. 10.30 Veronica
Nieuwsradio. 10.32 Kletskop.
13.33 Schoolradio. NOS: 14.30 Nws.
FEDUCO. 14.32 Thema 5 Homose-
xualiteit in het huwelijk. NOS. 15 03
NOS-Ombudsman. 15.30 Nws 15.32
Een leven lang. TROS: 16.00 TROS
Nws.show. (16 30, 17.30 en 18.00 Nws.
16 00. 16.35, 1700 en 17,36 Aktua. P.P.:
18.20 Uitzending van de Evangelische
Vblkspartij. HUM.VERB. 18.30 Het
voordeel van de twijfel. TROS 19.00
TROS Klantenservice. 20.00 Nws.
20 03 Finalt 21.00 Om het boek. TE
LEAC' 21,30 Onderwijskunde, les 7.
22.00 Por Favor, herh. v. les 4. TROS:
22.30 Nws 22.40 Een dode uit het
Oost n (11), hoorsp. 23.00 Proeflokaal.
23.09 Proeflokaal (vervolgi: Hedda
Gabler (3). hoorspelserie. 23 55 Nws.
WOENSDAG
VARA: 7.00 Nws. 7.10 De Wekkerradio
(7.30. 8.00 en 8.30 Nws.i. NOS: 9.05
NOS-Sportief. 9 24 Waterstanden. 9.30
Nws. TELEAC: 9.33 Follow Me I (les
8). VARA: 10.03 Nederlandse School
radio: Popmuziek (5). 10.23 Hoor
Haar! (10.30 Nws. 11.30 Nws.) 11.33
Leef-tijd-genoeg.
Het prggr, kan tussen 8.04 - 16.58.:
Nieuws en Reklame, onderbrob
worden voor aktual, van Echo. 1.1 P
Het leven begint na zeven, met Pen P
Koelewijn. 9.04 Formule 3. 11.04 Q
wereld op woensdag.
HILVERSUM-4
HILVERSUM-2
MG 402m. 746 kHz.
99.8 MHz. kanaal 43
HILVERSUM-3
TROS: 13.00 Nieuws 13.05 De m
verkochte klassieke tien. NCRV Ml
Hommage aan Britten, vandaag'
jaar geleden geboren. 15.25 Beroeia
soloconcerten. 16100 Literama. of :t
Kunstbedrijf. 16.45 Woord in de rca
dag. NCRV: 20.00 Componisten?!
tret van Telemann. 21.30 Liters
22 25 Orgelconcert.
WOENSDAG
NCRV: 7.00 Nws.7.02 Het 1
Woord 7 10 Preludium. 8.00 Nws. 81
Platennieuws. 8.45 Musica Sacra.SU i
Onder de Hoogtezon. 10.00 Kame
muz. uit de Barok. 10.30 Orkestpsls
11.55 De symf. v. Mozart (28).
KRO: 12.00 Kruispunt. OVERHEIDS
VOORLICHTING: 12.16 Uitzending
voor de landbouw. NOS: 12.26 Mede
delingen voor land- en tuinbouw:
12.30 Nws. KRO: 12.36 Echo. 13.00
Nws. 13.10 Echo-politiek. 13.30 Nws.
IEDER HEEL UUR NIEUWS. VARA:
12 03 Paviljoen 3. 14.00 Peter Holland.
16.03 De verrukkelijke 15. NOS: 18.04
De Avondspits. VARA: 19.02 Hof van
Heden 20.02 Popkrant. 21.02 Moon-
dogs.
WOENSDAG
IEDER HEEL UUR NIEUWS KRO
H1LVERSUM-5
DINSDAG
(Via AM-zender Hilversum DNOS
19.02 Bulletin in het Marokkaffi
Arabisch. 19.10 Bulletin in het Bz-
bers 19.20 Bulletin in het Turks. 19S
Bulletin in het Spaans.
(ADVERTENTIE
Door Carsten Graabak
PRINS BERNHARD onthulde PRIVÉ-reporter het
opmerkelijke nieuws over de wijze waarop hij PRINSES
IRENE van haar MIGRAINE wist te verlossen.
Het privé-foto-album
van de KENNEDY'S
Na ontvoering
FREDDIE
HEINEKEN:
Miljonairs in de
rij voor een lijf -
wacht.
EXTRA BIJLAGE, 16 pagina's
I
jflpt Tfrnfc
De romance van SONJA
BAREN D's ex-minnaar met LE0NI
JANSEN.
Hun beste vriend PIERRE
SALINGER: 'Wat ik die dag
van de moord beleefde'