Opeenhoping gif nieuwe
hindernis milieubeleid
Dubbele
ramen?
Uw Gasbedrijf
adviseert, t
Bouw van drempel voor
pijlerdam is begonnen
r,
rouwen in vijfde stille tocht
solidair met dwaze moeders
Sl 4
X 'if
Wervelwiel ruimt zand
op bij voet van pijlers
P7r/ 1R
PZC/ provincie 15
INSPECTEUR DRS G. J. BEIJEN:
NIEUWE VINDING OOSTERSCHELDEPROJECT
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1983
'MIDDELBURG - „We zijn met de milieuproblematiek in een nieuwe fase gekomen, waarin we
•mt jeConfronteerd worden met enorme hoeveelheden stoffen, die vroeg of laat in het milieu
k terecht komen. Er dreigt een opeenhoping van gevaarlijke stoffen. Dat vraagstuk is niet met
to een eenvoudige ingreep aan te pakken, omdat het gaat om stoffen die wijd verspreid zijn:
lï? nire regen, baggerspecie, grondverontreiniging op grote schaal. Het gaat om geleidelijk
itstane ophopingen, die niet makkelijk aan te pakken zijn".
economie belangrijke factor is We
zien hoe in het verleden veel onder het
vloerkleed geschoven is en we zijn wel
tot de conclusie gekomen, dat voorko
men goedkoper is dan genezen'
Op de open dag wil de milieu-inspec
tie Zeeland zoveel mogelijk belang
stellenden kennis laten maken met
werk. Dat bestaat zo maakt de
schetst drs. G. J. Beijen, regionaal kent met. dat minder aandacht aan „De marges zijn. door de financieel heer Beijen duidelijk, uit het handha-
-«teur van de volksgezondheid het milieubeleid wordt besteed of dat economische omstandigheden smal- ven van wettelijke voorschriften, het
de milieuhygiëne in Zeeland in een versoepeling plaatsvindt. Het ler geworden. Voor ons is in de afgelo- adviseren van overheidsinstanties
„persgesprek de problematiek, die houdt in, dat regels op het terrein van pen tijd overigens ook meer en meer het adviseren van het eigen departe-
op zijn dienst afkomt. Het gesprek het milieu en de ruimtelijke ordening duidelijk geworden, dat het gaat om menl ajs uiterste middel de opspo-
m icrdt gevoerd ter gelegenheid van de worden doorgeworsteld en dat wordt het stellen van prioriteiten en het nnE van strafbare zaken, het onder-
«huizing van de milieu-inspectie bezien hoe we ermee verder moeten", vaststellen hoe je die milieugulden
ia het pand aan de Rotterdamse flppn nrimnnt
gul naar de Vrijlandstraat, een ver- VJUUU JJI UtlUUl
iaing. die nodig is nu de milieu- Het milieubeheer heeft, zo stelt de worden van de de dienst We zijn rijksinstituten "voor onderzöeksmate-
spectie Zeeland, in 1962 begonnen heer Beijen vast. een volwassen scherper dan voorheen gaan kijken „aal zorgt, dienstverlening voor ande-
c, eenmansdienst, uit dertien men- plaats ingenomen tussen de andere naar de kosten en baten, die bij de
un bestaat. Vrijdag 25 oktober opent aspecten van maatschappelijke zorg. afweging van belangen
ösecretans-generaal van het minis- „Geen primaat dus, maar een volwas-
zoek naar de toestand van het milieu.
efficient mogelijk kunt besteden Ook waarbij een aantal per 1 januari van
dat heeft te maken met het volwassen het volgend jaar samen te voegen
- instanties en de behandeling van
n rol spelen, klachten De heer Beijen: ..We zitten
er als inspectie niet als eerste om
Men moet goed begrijpen, dat een milieuproblemen op ons eentje op te
ordening en milieubeheer, mr. M. inspectie is de mogelijkheden van schone provincie hebben een voor de i0<:spn wc hPPPiPirtpn nrnvinriP pp
U7r.lforpn h«t nip,„.;p r,or,rl <>Pn p-hp.I milipnhplpirl ■/iphlhaar tP luaaen. we uegeieiuen provincie. ge
van Wolferen het nieuwe pand een goed milieubeleid zichtbaar te
^Scieel Op diezelfde dag, van half maken voor de besluitvormers. De
m (ren 's avonds tot negen uur. houdt taak is niet het eenzijdig bevechten
'rj 4milieu-inspectie open huis. van milieubelangen, maar ook het
p;s Beijen constateert, kort voor de afwegen tegen andere aspecten. Ik zie
«huizing officieel haar beslag krijgt, wel, dat het minder spectaculair ge-
het milieubeleid is gegroeid naar
j volwassen situatie. Hij signaleert
Kiens, dat het milieubeleid in deze
uj t;C van economische teruggang on-
ierspanning staat. „We hebben", zegt
ij. „een periode van een stroomver-
«liing achter de rug Er is de afgelo-
c: p» vijftien jaar op milieugebied veel
pbeurd. Dat heeft zich gemanifes-
Krd op het gebied van de milieuwet-
K pving, de ontwikkeling van know
fcv. de belangstelling van de over-
kid, het bedrijfsleven en de burgers.
Er was in de afgelopen periode haast
ca Iets te doen. De wetgever is in een
cog tempo bezig geweest. Er is nogal
op de rails gezet en nu is de
ode aangebroken, waarin de za-
mn onderlinge samenhang worden
seken en waarin ook naar vereen-
wdiging wordt gezocht. Dat bete-
Vee jaar voor
ioppelbaas
F OTTERDAM (ANP) De rechtbank
i Rotterdam heeft dinsdag de 37-
jeijeTonny van D. wegens koppel-
acnfraude veroordeeld tot twee
gevangenisstraf. De officier van
litilic, mr. A. J. Milius, eiste twee
«eken geleden tegen hem drie jaar
istraf. D. heeft met een aantal ande-
koppelbazcn de belasting en be-
ijlsvcreniging voor circa 12,5 mil-
H gulden opgelicht.
heen netwerk van verschillende
i's waarvan D. en zijn collega's
rcteur waren, werd personeel uit-,
ft ieend aan het industriéel schoort
takbedrijf Mourik Services B.V. in
Benburg. Voor die werknemers wer-
n geen sociale premies afgedragen
s voor de werkzaamheden werd te
ilfiig omzetbelasting betaald. In sa-
«werking met de bedrijfsvereni-
IsgDetam heeft de Utrechtse politie
ae week drie koppelbazen aange-
tcden die sinds 1979 met zwartwer-
us ln de schilders- en behangbran-
ieactief waren en daarbij volgens de
J Èie de bedrijfsvereniging en de
pale dienst voor vele tienduizenden
tns moeten hebben benadeeld.
ijfde muziekbeurs
iVlissingen
ISSINGEN De Vlissinger Henry
icOchten houdt vrijdag 18 novem-
iivoor de vijfde keer een gitaar'
d; aiekbeurs in hotel Brittania in
ogen. De vijfde beurs is weer
i' Mn van opzet dan vorige jaren.
Griek Jim Papassavas, bouwer
yi lelectnsche gitaren toont tijdens
beurs enkele exemplaren en licht
werk toe. Dirk Janssen toont
ustische gitaren en luiten en ver-
look wat over zijn werk als bouwer.
groep Glenda Herman and the
tüine verzorgt een optreden tij-
a de beürs. De groep speelt snelle
Mische rock met een knipoog
J t' de reggae. De theatergroep
'1G treedt ook op. Tevens is er een
"OW van Bert. van Leerdam over
dens van bekende groepen in
tas de beurs wordt zeldzame
tauziek voor gitaar aangeboden.
beurs begint om 18.00 uur. Men-
1 die hun gitaar, of een ander
Bument willen verkopen kunnen
thalf uurtje eerder terecht.
BROUWERSHAVEN Dinsdag
omstreeks negen uur heeft een
brandje gewoed op een jacht in
een loods voor jachtwinterber-
ging te Brouwershaven. De
brand bleek te zijn uitgebroken
in de kajuit. De vermoedelijke
oorzaak is kortsluiting, aldus
een woordvoerder van de jacht-
winterberging.
Casco en motor van de polyester
kruiser ter waarde van tenmin
ste een ton bleven onbeschadigd
door snel ingrijpen van perso
neel. Dat bluste de brand in
korte tijd met in de loods voor
handen blusmateriaal. De gea
larmeerde brandweer behoefde
niet daadwerkelijk in actie te
komen. De schade bleef beperkt
tot de kajuit en inventaris, die
overigens grotendeels verloren
gingen. Het jacht is verzekerd en
eigendom van een Duitser.
Foto: De brandweer van Brou
wershaven beperkte zich kon de
activiteiten beperken tot het in
ventariseren van de schade. Het
jacht op de achtergrond werd
door vlammen beschadigd. Per
soneel van de opslagloods bluste
de brand, die door kortsluiting
ontstond.
Inspecteur drs. G. J Beijen
meenten en waterschappen bij de
uitvoering van hun milieutaken. Heb
ben de functie van het wegwijs ma
ken Ik meen. dat in de achterliggende
periode voor het milieubeleid binnen
provincie gemeenten, waterschappen
en bedrijven een draagvlak is ont
staan En wij blijven als inspectie voor
belangrijke taken staan"
Vereen voudiging
„Aan de onderkant, zo kun je zeggen,
vindt een vereenvoudiging van re
gels en voorschriften plaats. Aan de
andere kant zijn we in een periode,
waarin op gigantische hoeveelheden
stoffen, die zich in het milieu hebben
opgehoopt en zich nog ophopen greep
gekregen moet worden. Waarvoor
dan nieuwe regels, zoals de wet mi
lieugevaarlijke stoffen, als handvat
dienst moeten gaan doen".
(ADVERTENTIE)
Er gaat heel wat kostbare warmte verloren soms
Zonde, en niet nodig. Want mei dubbel glas of het aan
brengen van voorzetramen, kuilt u aardig op uw stook
kosten besparen. Informeert u eens bij uw Gasbedrijl
„Dit spreekt natuurlijk
W moeders aan". Mevrouw E.
van het Zeeuws Comité
Mair met de dwaze moeders',
1 over de stille tochten die vcr-
tidtne uwenorganisaties in
regelmatig houden voor de
vermisten in Argentinië. In
land gebeurt dat door het comité,
(bb vrouwen die zich, door mee
n aan stille tochten, solidair
ren met de zogenaamde dwaze
fS' Deze moeders vestigen elke
in Argentinië de aandacht op
Jtawijning van hun kinderen en
'te familieleden. Elke vrouw
■t' dan een hoofddoek met daar-
naam van de vermiste. De
vijfde stille tocht in Zeeland is don
derdag 17 november in Middelburg.
Evenals de dwaze moeders in Argenti
nië dragen ook de Zeeuwse vrouwen
ivan Walcheren, Schouwen-Duive-
land. Zeeuwsch-Vlaanderen en de Be-
velandem hoofddoeken met namen
van verdwenen Zuidamerikanen „Je
hebt dan meer het gevoel dat je aan
eén bepaalde persoon denkt en niet
aan een getal van 30.000". zegt me
vrouw Smke De actie gaat uit van
een comité in Den Haag. Daar houden
vrouwen elke twee maanden een stille
tocht, met daaropvolgend de over
handiging van een petitie aan een
vertegenwoordiger van Buitenlandse
Zaken. Omdat Den Haag voor veel moorden en de verdwijningen Je
vrouwen in Nederland t e ver weg is. moet maar afwachten of ze hun bclof-
werd besloten de acties ook regionaal ten waarmaken, maar het is tenmin-
te gaan houden In Middelburg is dat ste al iets en wij blijven zolang door-
om de vier maanden
Er is met dergelijke acties al heel wat
bereikt, volgens mevrouw Smke. „De
militaire junte in Argentinië heeft
immers onder buitenlandse druk on
langs besloten verkiezingen uit te
schrijven'zegt ze. ..en de nieuwe
regering heeft beloofd het lot van de
vermisten uit te zoeken en openbaar
te maken. Ook willen ze de vrijheid en
de democratie in het land herstellen
en voor de berechtiging zorgen van de
schuldigen aan de martelingen, de
gaan".
De opkomst in Middelburg noemt ze
redelijk, maar afhankelijk van het
weer. Bij mist bijvoorbeeld kunnen
de vrouwen van Zeeuwsch-Vlaande
ren niel komen. Ze verwacht voor de
zeventiende een opkomst van onge
veer 300 vrouwen. De tocht begint
10.15 uur aan dc I.oskade. waarna de
stoel richting Abdijplein gaat om een
lid van Gedeputeerde Staten een pe
titie aan te bieden. Daarna is er een
gebedsdienst in Hofpleinkerk.
Nieuw technisch hoogstandje in de Oosterscheldemond: het wervelwiel op het achterdek van de Dragon Fly.
NEELTJE JANS Aan de reeks bijzondere gereedschappen voor de
bouw van de stormvloedkering in de monding van de Oosterschelde is
weer een nieuw werktuig toegevoegd. Het is een wervelwiel, bedoeld om
zand weg te blazen en te zuigen op plaatsen waar dat nodig is. Het
apparaat wordt momenteel uitgeprobeerd, de ontwikkeling van het
wervelwiel is een van de uitvindingen die het Oosterscheldeproject
heeft opgeleverd. Er is inmiddels octrooi voor aangevraagd.
Het wervelwiel komt in actie even construcxtie. De schoepen zijn zo-
voordat de onderlagen van de drem- danig gemaakt dat de buitenrand
pel worden gestort. De funderings- het water naar beneden perst, ter-
matten rondom de voet van de wijl het centrale deel een zuigende
pijler moeten dan zoveel mogelijk werking heeft. De naar beneden
zandvrij worden gemaakt. In de gerichte waterstroom brengt het
omgeving van de pijler mag een zand in beweging (dat wordt nog
maximaal 10 cm versterkt door lucht die wordt mee-
blijven liggen. Tussen de voet
gespoten) en het losgemaakte zand
de pijler en de grmdwiepenmat die wordt vervolgens door het midden
de bestortingen tussen twee funde- van de schoepenwielen weggezo-
ringsmatten afdekt, is hooguit twee gen, waarna de stroom het zand
cm zand toegestaan. Een en ander wegvoert. Het wervelwiel werkt op
is noodzakelijk om de onderste la- 1,5 a 2,5 meter boven de bodem,
gen van de drempel goed aan te Voor het gebruik van het wervelwiel
laten sluiten op de funderingsmat- is een off-shore werkschip gehuurd,
ten de Dragon Fly. Op het achterdek
Om dit zandprobleem op te lossen van dit schip is een container ge-
ïs het wervelwiel bedacht. Het be- plaatst met de dieselmotoren die de
staat uit twee grote horizontaal hydraulische pompen voor de aan
draaiende schoepenwielen
drijving van de schoepenwielen.
achterzijde van het schip in het
water. Het geheel kan in een luttel
aantal minuten van boord worden
getild, zodat het schip ook nog voor
andere doeleinden, zoals ankerbe
handeling bruikbaar is De ontwik
keling van het wervelwiel heeft on
geveer anderhalf miljoen gekost.
Kokerwormen
Het nieuwe stuk gereedschap kan
niet overal het zand weghalen. In
de strook tussen de pijlervoet en de
grindwiepenmat (ruim 50 ni lang
en ongeveer 1 rn breed) blijken zich
namelijk kokerwormen op het bo-
vendoek van de funderingsmatten
te hebben vastgezet. Deze diertjes
hebben hetzelfde effect als helm
gras in duingebieden: ze houden
het zand vast. Naar het zich nu laat
aanzien zal het zand op deze plaats
door duikers moeten worden weg
gehaald met behulp van een zoge
naamde air-lift. Dat is een pijp,
waarin aan de onderkant lucht
wordt gebracht. Dc opstijgende
luchtbellen nemen water mee en
zuigen zo ook zand weg.
ongeveer 7 m brede en 3 m lange Het wervelwiel zelf hangt i
STEUN EN FILTER VOOR STORMVLOEDKERING
BURGHSLL'IS In de stroomgeul Hammen is begonnen met de aanleg
van de drempel voor de stormvloedkering. Het gaat in de eerste fase
om het aanbrengen van de onderste iaag van de drempel, die wordt
gevormd door staaislakken. Die laag moet in februari 1984 in de hele
stroomgeul zijn aangebracht, gevolgd door een tweede laag van
stortstcen, die er halverwege volgend jaar moet liggen. Het afbouwen
van de drempel volgt in een later stadium van het pijlerdamproject.
Voor het maken van de drempel is door de aannemerscombinatie
Dosbouw een apart drempelbedrijf gevormd, met de nodige speciale
vaar- en werktuigen (onder meer toplaagstorter Trias, trilplaatponton
Manus, de Dragonfly met wervelwiel. diverse steenstorters en splijtbak-
ken).
De drempel heeft in het geheel van
de stormvloedkering diverse func
ties, legt C. Schippers, projectleider
drempel en steenaanvoer van de
Deltadienst, uit Zo worden de pij
lers en dorpelbalken van de kering
met behulp van stortsteen ingebed
in de drempel, waardoor die steun
geeft De drempel moet ook dienen
als filter Het water moet er door
heen kunnen, maar hei fijne zand
van de Oosterscheldebodem en de
erop liggende lagen van de funde
ring van de kering, mogen niet
weggezogen worden En uiteraard
maakt de drempel deel uit van de
totale waterkering, zoals die in de
Ouslerscheldemonding aan het ont
staan is.
Het ontwerp van de drempel gaat
ervan uit dat grote hoeveelheden
steen van verschillende soorten en
formaten moeten worden aange
bracht (totaal ongeveer 5 miljoen
torn. Om dat verantwoord te kun
nen doen, moeten verschillende
technieken worden toegepast. Voor
een belangrijk deel kunnen steen
storters en splijtbakken worden in
gezet. Het aanbrengen van de uit
zware steen bestaande toplaag
moet gebeuren met behulp van een
toplaagstorter. om beschadigingen
aan pijlers en dorpelbalken te voor
komen. en om zeker te zijn van een
goed aansluitende bovenste laag.
eigenlijk begint het maken van de
drempel al zo snel mogelijk na het
plaatsen van een pijler Om de
funderingsmatten te beschermen,
brengen steenstorters en splijtbak
ken een steenlaag aan. die stroom-
bestendig moet zijn. De laag be
staat uit verschillende soorten
steen opklimmend van fijn naar
grof. Wat later volgt de onderste
drempellaag (waaraan nu in de
Hammen gewerkt wordti van
staaislakken «afmetingen tussen 40
en 160 mm). Daar gaat een tweede
laag van stortsteen overheen 'ge
wicht van 10 tot 60 kg)
Trilplaat
Na het aanbrengen van de tweede
drempellaag wordt een beperkt ge
bied rondom de pijler verdicht. Dat
gebeurt met behulp van een spe
ciaal ontwikkelde trilplaat aan
boord van de ponton Manus. Be
doeling van die activiteit is de
funderingsmat onder de twee
drempellagen goed te laten aan
sluiten op de Oosterscheldebodem.
Vervolgens komt de opbouw van
de kern van dc drempel aan de
orde. Die kern bestaat uit steen van
10 tot 60 kg en - op sommige
plaatsen - van 60 tot 300 kg. Daarna
komt de toplaagstorter Trias in
actie. Die moet onder meer rondom
de pijlers een beschermlaag van
gemaakt. Een bak voert de asfalt-
zakken (12 stuks a 25 ton per keer)
aan. Er zijn 2 lot 300 zakken nodig.
De Trias is ook belast met het
neervielen van de stroombestendi-
ge toplaag, bovenop de kern van de
drempel Aan de zeezijde komt
stortsteen van 300 tot 1 000 kg. Aan
de Oostersclieldezijde. waar de
meeste stroom overheengaat. ko
men stenen die vaneren van 1000
tot 3000 kg; 3000 tot 6000 kg, 6000
tot 10 000 kg Bij de keuze voor de
zwaarte van de stenen in de toplaag
is er rekening mee gehouden dat
onverhoopt een schuif niet dicht
gaat. De stenen moeten dan toch
een storm kunnen weerstaan. Hal
verwege het aanleggen van de
drempel wordt er als het ware even
een pas op de plaats gemaakt Als
de kern en een deel van de toplaag
zijn aangebracht worden de 8 me
ter hoge dorpelbalken geplaatst.
Tenslotte wordt de toplaag afge
maakt met aanstortingen. om de
dorpelbalken helemaal in te pak
ken
De constructie van de drempel is
uitvoerig beproefd in het waterloop
kundig laboratorium Bedrijfsleider
D. von Eu gen van Dosbouw zegt dat
de aanleg van de drempel in feite
niets nieuws is ..Er zijn in het
verleden meer van dergelijke con
structies zij het kleinere ge
maakt
Hij erkent dat er enige mate van
onzekerheid is over dc ontwikke
ling van de slroomsnelheden in de
Oosterschelde. „Dat wordt steeds
in de gaten gehouden en zonodig
kunnen we planning en bouwfases
aanpassen", aldus Von Eugen. Hij
voegt eraan toe dat de opzet van de
drempel zodanig flexibel is, dat
staande het werk cn hangende de
situatie, wijzigingen mogelijk zijn.
