Elke dag een blaadje....
■'AN VAN GENT
een stormachtige gast
Grote inbreng computer bij
ontwerpen Austin Maestro
Een Philips SE lamp bespaart energie,
ook in uw leeshoek.
D
Subaru
presenteert
programma
voor 1984
INPERDAG 10 NOVEMBER 1983
publikatievorm van Casali's beroem
de stelletje verder weinig nieuws te
melden. Wel vermeldenswaardig is.
dat de oplage van de boreling al
meteen vrij hoog is uitgever Loeb
verwacht dat de definitieve oplage uit
zal komen op 25 000 exemplaren
Loeb is tevens de uigever van 'Wat
eten we vandaag?', een scheurkalen
der vol recepten, waarvan die voor
1984 de derde aflevering is.
Volgens de opgave mag ae aoor Mar-
jolijn Wildschut samengestelde recep
tenkalender zich in een snel groeiende
belangstelling verheugen bedroeg de
oplage in het eerste jaar 25.000 exem
plaren. dit jaar waren dat er 45.000 en
voor 1984 laat Loeb maar liefst 62 000
kalenders van de pers rollen.
Bescheur
Het is duidelijk: sinds Kees van Koo-
ten en Wim de Bie er 12 jaar geleden
mee begonnen, spinnen er intussen
heel wat mensen garen bij het idee
van de speelse scheurkalender. On
dervindt de 'Bescheurkalender' zelf
nu eigenlijk een nadelige invloed van
de concurrentie?
Allerminst, zo laat uitgeverij De Har
monie ons weten „Het publiek dat de
'Bescheurkalender' koopt,'is een vol
komen ander publiek dan dat wat die
andere kalenders koopt Zelfs van de
'Not'-kalender of van WiBo's 'Op-
hangkalender' hebben we volgens mij
nooit last gehad", aldus een woord
voerster.
De 'Bescheurkalender' is dan ook de
allergrootste van het hele stel. Ver
dwenen er in 1972 van de voorzichtige
startoplage van 10 000 exemplaren
nog 'Bescheurkalenders' in de papier
molen, nu gaan er zonder enige moei
te (de 'Bescheurkalender' is meestal
snel uitverkocht» 175 000 exemplaren
over de toonbank, een oplagecijfer dat
sinds een jaar of dne constant is.
Schrift
Een omgekeerde oplage-ontwikke
ling als die bij de Bescheurkalender
zien we bij de zogeheten 'dagblokka-
lendèr' van de Vereeniging ter ver
spreiding der Heilige Schrift, waar
van de editie 1984 zojuist is versche
nen, met meditaties van de hand van
ds. J. P. Dondorp. ds. J. H. Boerlijst,
ds. J. Koele, mevrouw H. A. Fergu-
son-Postma, ds. J. J. Poort, en van
majoor E. Berman, lt.-kol. J. Mast,
brig. C. C. Gerstel en majoor C.
Hendriksze va het Leger des Heils.
De kalender verschijnt in een oplage
van 35.000 exemplaren. „Dat is toch
weer 5000 meer dan de laatsts twee
jaren", zegt Wout Dronkers, chef afde
ling verkoop van de vereniging. ..maar
als u bedenkt dat we een top hebben
gehad van 120.000.
De verkoopprijzen van de genoemde
kalenders zijn: 'Moppcnkalender'
f 12,50: 'Spelletjeskalender' en 'Weer
kalender' f 16,50; 'Wat eten we van
daag?' en 'Liefde is...' f 17,50; 'Voet
balscheurkalender' en 'Bescheurka
lender' f 17,90. De dagblokkalender
met bijbelcitaten kost f3,90.
|P het hoogtepunt van de herfst-
'trek een weekeinde met zware
ra niet zo zeer weertje voor vo-
c' Is zou je denken. Maar dat valt aan
Noordzeekust best mee, leert de
Bring
(trekken we op naar de zeedijk
Westkapelle. Bij het vuurtorentje
an we mooi in de luwte. We richten
kijker zeewaarts, want boven de
elige zee met de grote schuunkop-
daar vindt de trek van zeevogels
itadig voortgang. Achter elkaar
t we enkele Drieteenmeeuwen,
(rgmeeuwen, wat Visdiefjes en
ote sterns langs trekken. Ze vliegen
jg, zwoegend tegen de wind boven
'woeste water. Waarschijnlijk ma-
ze gebruik van de luwte in de
fdalen; pas op 't laatste ogenblik
eren ze over de opdoemende golf-
Dmen De sterns duiken af en toe
r sseirtwee golven in 't water om nog
i visje te verschalken 't Is een
ïhtig gezicht. Achter ons staat
onnetje, voor ons ligt de woelige
met haar witte koppen. Daarbo-
doorklieft een enkele bliksem
licht de loodgrijze lucht van een
komer.de bui.
[en die achtergrond ontwaren we
zwartwitte vogel die je tijdens zo'n
fmachtige herfstdag kunt ver-
ehten de Jan van Gent. De zon
littert op z'n witte vleugels, die aan
uiteinden in zwarte inkt gedoopt
nen te zijn. Schijnbaar moeite-
zweeft deze machtige vogel om-
t lijkt of de storm 'm niets doet.
ushoudt-ie even stil. laat zich wat
fljven. Nog wat omhoog en dan
van zeker twintig meter hoog de
^taculaire stootduik. Met de vleu-
half ingetrokken en de forse sna
ils een spies omlaag gericht stort
Jan van Gent zich in het water.
F zien we 'm vanaf een golftop
er opstijgen.
cling zijn ze zeker, deze enorme
Kis. Van kop tot staart meten ze
minder dan een meter, van vleu-
top tot vleugeltop varieert de span
de van anderhalf tot twee meter,
hals is vrij lang, evenals de puntige
üt. De decimeter grote snavel, het
Shgrijke vanginstrument van de
i van Gent, is blauwgrijs van kleur
nolkvormig Kop, nek en hals
oen een geelachtige tint; de poten
ki Wartbruin met geelgroene stre-
r 3, ^oor het ontbreken van veren
vt J de ogen zie je daar de naakte
ic 1 «n is het net of de vogels een
ee "0 zwart brilletje op hebben. De
r, wassen vogels zj n helemaal wit.
uitzondering van de vleugelpun-
^'diiurt geruime tijd voordat de
vogels hun zwartbruine
jeugdkleed kwijt zijn. Elk jaar worden
ze wat witter tot ze tenslotte, na ruim
vier jaar. het volwassen kleed hebben
In hun vijfde levensjaar zijn ze ook
geslachtsrijp
koloniebroeder
De Jan van Gent Is een koloniebroe
der. In grote aantallen zijn hun nesten
te vinden op de van menselijke versto
ring verstoken rotseilandjes voor de
westkusten van Ierland, Engeland en
Schotland. Er zijn ook grote kolonies
op IJsland en een paar kleine bij
Bretagne en in Noorwegen. De vogels
die we aan onze kust te zien krijgen
zijn voornamelijk afkomstig uit de
kolonies aan de oostkust van Schot
land (Bass Rock) en Engeland (Bemp-
ton Cliff) We weten dat uit ringonder-
zoek. In de kolonie van Bass Rock
geringde vogels zijn onder meer terug
gevonden bij Ylissingen, Zoutelande
en Westkapelle. De grootste kolonies
tellen zo'n 60 tot 70.000 broedparen.
En ook al hebben Jan van Genten
gemiddeld maar eén jong. dan bete
kent dat toch nog dat een grote
kolonie op z'n hoogtepunt zo'n twee
honderdduizend vogels telt! Er wordt
dan ook wel een visje omgezet: het
verbruik in een dergelijke kolonie is
wel eens becijferd op een honderd ton
vis per dag Voor een goed begrip in
de Vlissmgse vismijn de grootste van
Zeelandwordt per week igemiddeld
175 ton vis aangevoerd
Het menu van de Jan van Gent
bestaat uitsluitend uit rondvissoorten
als Hanng, Geep. Makreel. Kabel-
jauwachtigen. enz Om die vis aan te
voeren leggen de vogels soms aanzien
lijke afstanden af. De visgronden lig
gen wel tot op 150 tot 650 kilometer
van de kolonies! Dal betekent over
het algemeen dat de jongen slechts
twee- tot driemaal per etmaal gevoerd
worden,
één ei
Het ene ei wordt zowel door Jan als
Janna van Gent bebroed Dat gebeurt
overigens niet op de manier zoals we
dat van de meeste vogels kennen. Die
bezitten namelijk een of meer zoge
naamde broedplekken, meestal op de
borst en buik. Op die plaatsen wor
den. net op het moment van broeden,
de veren geruid De eieren staan daar
door in rechtstreeks contact met de
warme vogelhuid. Jan van Genten
hebben zulke broedplekken met. Ze
leggen voorzichtig het zwemvlies van
een poot over de chkke kalkschaal van
het ei. zetten daarna de tweede poot
over de eerste en gaan dan zitten.
Tijdens de broedperiode vindt door
die zwemvliezen een verhoogde bloed-
toevoer plaats, waardoor veel warmte
aan 't ei kan worden afgegeven. Toch
duurt het ruim zes weken voor het
jong geboren wordt. Pas na een week
of vier. vijf durven de ouders het
alleen op het nest achter te laten Na
zo'n dneenhalve maand van voederen
houden die 't echter voor gezien en
laten het jong aan z'n lot over Dat is
dan met zijn bijna vici kUu iiv.i>a«ius-
gewicht 25- zwaarder dan zijn ou
ders. Die opgebouwde vetreserve
blijkt dan van groot belang, want het
jong moet zichzelf leren vliegen en
vissen. Een zeer moeilijke periode, die
dan ook niet voor elk Jan van Gent je"
goed afloopt.
In de vorige eeuw is deze soort sterk
vervolgd. In veel kolonies 'raapte' met
de jongen om ze te eten. In 1834 werd
het totaal bestand geschat op 170 000
paar broedvogels, in 1900 was dat
gedaald tot ca. 50.000 paar. Sindsdien
worden ze op de meeste plaatsen
beschermd. In 1939 bedroeg het aan
tal paren 83 000; in 1949 ca. 100.000 en
nu ligt het al boven de 200.000! Een
zeer snelle ontwikkeling dus, vooral
als je het gemiddelde van één ei per
jaar per paar in aanmerking neemt
De meeste jonge Jan van Genten
trekken de eerste jaren ver weg. tot
aan de Afrikaanse kusten toe Later
keren ze naar de broedkolonies terug
De volwassen vogels zwerven na de
broedtijd rond in de wijde zuidelijke
omgeving van de kolonies Van sep
tember tot november en in de maand
maart kan men ze dan met wat geluk
aan onze kust waarnemen Niet zel
den ook spoelen ze als stookolie-
slachtoffer aan. In zo'n geval kun je al
de hierboven genoemde kenmerken
eens goed bekijken Maar het mooist
is het natuurlijk om deze prachtige
vogels in z'n element te zien vissend
op zee. En één van de weinige plaat
sen waai- /e dat vanaf onze Zeeuwse
kust kunt zien is de zeedijk van
Westkapelle
Marolle
Jan van Gent
•Door Kees Tops,
ees van Kooten en Wim de Bie hadden het verschijnsel al gesignaleerd en er op de hun
Leigen wijze op gereageerd. Eind vorig jaar presenteerden ze dus een 'Bescheurkalender'
aarin opgenomen sterk versnipperende uitgaven als de Video-, de Arme Mensen-, de
roekenweek- en de Geslachtsziektenkalender. Dat ruimde lekker op.
jrerkelijkheid neemt de verschei- getrouwelijk gepikt! waarmee al- lender' heeft nog in de eerste aanbie-
ilieid in deze branche nog steeds lerminst gezegd wil zijn dat de in- ding van het jaar gestaan Pas in juni
Zo kan de scheurder voor het houd ook maar aan het geesteskind werd bekend dat het niet doorging.
Igische Orwell-jaar 1984 maar liefst van Van Kooten en De Bie kan tip- De voorbereidingen voor de voetbal-
jan uit een moppenkalender. een pen. kalender waren toen al in volle gang".
Uetjeskalender, een receptekalen- Willemsen is tekstschrijver bij een aldus een woordvoerster
een voetbalkalender, een weerka- reclamebureau en heeft het initiatief
ider. een Liefde is.-kalender, de tot deze uitgave genomen. Ook voor J iof/Jo
«rouwde 'Bescheurkalender' én na- 1985 zal hij een kalender maken. Het L,ltU
iriyk het traditionele kalenderblok is te hopen dat hij dan betere grappen De derde (tevens laatste) nieuwko-
H bijbelcitaten zal hebben bedacht dan 'Elk jaar op mer in de scheurkalenderfamilie is
•meest in het oog springende nieu- deze dag (26 december, red i gaat in de 'Liefde is...-kalender'. met voor
ig onder de scheurkalender is huize Moulljn rond etenstijd de tele- elke dag een van Kim Grove Casali's
jr twijfel de 'Weerkalender', foon: „Hoe smaakt de kal, Coen9 populaire tekeningetjes. De hier door
nrvan het omslag uitbundig is De oplage van de 'Voetbalscheurka- Yvonne Loeb bijeengebrachte afleve-
ftsierd met het van Jan Pelleboer. lender is 20 P00 exemplaren en de ringen van deze al sinds jaar en dag
j is dan ook degene die de kalender uitgave ervan heeft, zo verzekert uit- lopende serie, zijn nog niet in N'eder-
eft samengesteld, in eendrachtige gevenj De Fontein, mets te maken land gepubliceerd geweest; blijkens
menwerking met zijn Vlaamse col- met het vertrek van WiBo bij zuste- het colofon zijn ze rechtstreeks be-
J Armand Pien. die, hoewel als ruitgeverij Ambo. „Nee, dat staat los trokken van het persbureau UPI.
btenaar verbonden aan liet Ko- van elkaar, dacht ik. De 'Ophangkn- inhoudelijk valt over deze nieuwe
nklijk Meteorologisch Instituut te
kei, door de uitgever wordt om-
ireven als 'de Belgische Pelleboer'.
$!e 'Weerkalender' bevat behalve
erspreuken en snaakse aanvullin-
i daarop, voornamelijk gegevens
'0p dinsdag 25 februari 1958 zorg-
ijzel, gevold door een fikse sneeuw-
irm voor een complete verkeerscha-
en 'Te Rochefort werd op 8 maart
een temperatuur van -19,6 gra-
n gemeten'. Bij gegevens uitNeder-
d is het nationaliteitsteken NL
èdrukt, bij feitjes uit Belgié het
enB
t idee voor de 'Weerkalender' is
omstig van de uitgever Publiboek-
irt, Deurne. Belgie.
bliboek heeft weinig risico geno-
>r. Van de 7500 exemplaren van de
1 lerlandse versie is de helft ver-
cht aan de ECI-boekenclub (club-
i.5 overigens slechts drie kwartjes
ir dan de winkelprijs) en van de
0 Vlaamse weerkalenders is meer
g dan de helft al onderdak bij de
Igische tak van de Nederlandse
g, Aenclub NBC.
scheurkalenders die Publiboek al
der uitgaf zijn de 'Spelletjeskalen-
samengesteld door Jan Reitsma
de'Moppenkalender', van de hand
o Gerd de Ley.
re: de inhoud van deze produkten
urnen we kort zijn: de 'Moppenka-
jer' bevat moppen (waarvan vele
J' we en vele met een lange, witte
j ard) en de 'Spelletjeskalender' be-
[spelletjes. De 'Spelletjeskalender'
2'. zijn vijfde jaargang in, de 'Mop-
u (kalender' zijn vierde, en de oplage
[t ill, zoals gemeld, gestaag.
i uthal
'1 iweede scheurkalender die in 1984
5' lorhet eerst verschijnt is 'De enige
te voetbal-scheurkalender', sa-
cngesteld door Chris Willemsen en
a [{geven door De Fontein, Baarn.
ia formule staat deze het dichtst
c' d alle bij de 'Bescheurkalender'
68 wil zeggen: is deze het meest
PZC/ varia
Austin Maestro: ruime instap, veel binnenruimte
autovaria
Door Siem Leeuwenkamp)
Door Jan de Vos) ruimte voor een auto die net vier
meter lang is en toch een vijfdeurs
e Austin Maestro is onlangs eindelijk ook op de middenklasser. Men denkt er hier in
^Nederlandse markt geïntroduceerd, met vooral scherp Nederland volgend jaar zeker 4000 te
geprijsde modellen. Een vijfdeurs Maestro 1.3 is voor Sè^MaTstro ls een eomputer-pro-
f16.995 geprijsd, de 1.6 HLS voor f21.995 en het luxueuze dukt. Er is erg veel elektronica in
prestigemodel, de MG Maestro, voor f 25.995. Binnen enkele ^"^SSSeemTt"£2
maanden zal er ook een versie met een automaat worden jage luchtweerstand gevonden door
uitgebracht de lijnen van de motorkap gecombi
neerd met een bijzonder soort kop-
Voorlopig zijn er zes versies met erg zuinige overdrive als vierde, en lampen. Deze smalle lichtbronnen
dwars voorin geplaatste 1.3 of 1.6 een vijfbak. hebben een reflector die in een aan-
motor en voorwielaandrijving. De Een andere troef ziet Austin Rover tal vakken is verdeeld ihomofocal
versnellingsbakken zijn er in drie Nederland (zo heet British Leyland noemt men dan Verlijmde voor-
soorten een vierbak. een bak met tegenwoordig» in de grote interieur- achterruit, afwezigheid van regengo
ten en op sommige versies in het
koetswerk ingebouwde polyester
bumpers.
De toegepaste elektronica geldt
vooral voor de ontsteking, de auto
matische choke, regeling van het
stationair toerental, en het afsluiten
van de brandstoftoevoer als gas
wordt teruggenomen Een micropro
cessor waakt over dit alles.
Hoe laag het brandstofgebruik ten
slotte kan zijn: de 1,3 LE noteert
1:21,3 bij een constante 90 km per
uur. De vermogens van de motoren
variëren van 48,5 kW (66 pk) tot 98
kW (98 pk) en de top ligt op 155 of 165
Directeur van een klein auto
merk zijn heeft in deze dagen
zo zijn voordeel. Met de vele stakin
gen van dit moment lijkt weer eens
hoe onmisbaar een automobiel is.
Vooral onze kleine auto's, zowel in
de personenauto- als bedrijfssector,
doen daar nog eens een economisch
verantwoord schepje bovenop".
Dat zei J E. J Coert. directeur van
Subaru Nederland bij de presentatie
van het leveringsprogramma veor
1984 Als eerste is er de Subaru
Jumbo Mini Van, een kleine bestel
auto met 2-cylmder 665cc motor die
1 op 13 moet kunnen halen Afmetin
gen laadvloer: 192 lang bij 126 cm
breed en een laadvermogen van 710
kg Verder komt er volgend jaar een
Subaru 1600 DL Sedan met auto
maat. Bij de bedrijfsauto's komt er
nog een model bij in de vorm van een
1800 Pick Up 4 WD, een gebruiksauto
voor elk terrein.
Op de Tokyo Motor Show was hij al
te zien de Subaru J10 Die auto1 zal
een plaats innemen tussen de Mini
Jumbo en 1300 Hatchback. De auto
heeft een motor van lOOOcc en werd
in Tokyo getoond met vierwielaan-
drijving. In Nederland wordt dat een
gewone voorwielaandrijver, die dan
rond september '84 gepresenteerd
zal worden Overigens lijkt het mo
del verrassend veel op de Suzuki
Cultus, die deze Japanse firma in
samenwerking met GM heeft ge
maakt en in december hier op de
markt komt
Een SLMamp verbruikt m.mr een kwart van
energie van 'n gewone gloeilampen gaar vijl m
:olang mee Die lamp brengt dus dik z'n geld o;
Philips Sb De lamp die u verdient.
PHILIPS
