Boete 400 gulden voor
Schouwse zendpiraten
Restaurant Wolphaartsdijk
moet onmiddellijk
SPEURWERK
Gesteente-kenner Kristelijn
uit Renesse in tv-programma
Brouwershaven
als voorhaven
van Rotterdam
APPARA TUUR EN PLAA TJES VERBEURD
MIDDELBURG - Om de .schijn tc
I wekken dat een ander het geld had
'gestolen dat hij zelf zijn vader afhan
dig had gemaakt zette de Terhole-
naar E. P. van S. een inbraak in zijn
woning in scène. Hij deed dit echter
weinig geraffineerd, daar onmiddel
lijk duidelijk werd dat een ruit van
binnenuit ingeslagen was, daar de
glasscherven buiten terecht gekomen
waren en ook een hor zodanig bescha
digd was dat dit nooit door iemand
van buitenaf gedaan kon zijn.
Op 13 december deed hij aangifte van
diefstal van 35.000 gulden, terwijl hij
zelf met een bijl het geldkistje van zijn
vader had opengebroken en van diens
spaarcentjes was gaan fuiven. Hij zag
kans er binnen een etmaal ruim 5000
gulden doorheen te draaien. Het res
tant van het geld werd bij hem aange
troffen en kon weer aan de vader
teruggegeven worden. Het ging om
een bedrag van rond de 20.000 gulden.
Daarnaast moest Van S. zich dinsdag
voor de politierechter in Middelburg
verantwoorden voor rijden onder in
vloed op een brommer (2.42). Boven
dien stal hij kort geleden een aantal
gouden ringen bij een juwelier in
Hulst. In relatie tot de gepleegde
feiten kwam Van S. goed weg: hij werd
overeenkomstig de eis veroordeeld tot
drie weken gevangenisstraf voorwaar
delijk en zes maanden rijontzegging.
De proeftijd is bepaald op twee jaar
gedurende welke Van S. contact moet
houden met het ZCAD.
MIDDELBURG - De vraag of radio Smalstad, een piratenzender die tot februari van dit jaar
actief was op Schouwen-Duiveland, al of niet aan het zenden was toen daar op de twintigste
van die maand een inval werd gedaan, vergde dinsdag nogal wat tijd op de zitting van de
politierechter in Middelburg. De verdediging bracht vier getuigen a décharge in het geweer,
allen zelf bij de piraat betrokken, die zonder uitzondering wisten te melden dat na een inval
op 11 januari niet meer was gezonden vanuit de locatie aan de Lokkersweg in Kerkwerve. De
verbaliserende politieman en de ambtenaar van de Radio Controle Dienst (RCD), die door de
officier waren opgeroepen, verwezen met hun verklaringen deze verhalen naar het rijk der
fabelen.
Op die bewuste zondag werd met een van het pand aan de Lokkersweg, dat sloeg. Het groepje dat op het dam-
onopvallende surveillancewagen, zij maar al te goed kenden van de metje - volgens de visie van de opspo-
waarin peilapparatuur was opgesteld, vorige actie. ringsambtenaren - op de uitkijk
en nog een tweede politiewagen jacht Toen de politeauto het terrein op zou stond, was intussen ook in de richting
gemaakt op radio Smalstad. die na m rijden bleek dit onmogelijk omdat er
januari uit de lucht te zijn gehaald een aantal auto's de doorgang op het (Zo* 13 mi lip VOHf
weer lustig doorging met het uitzen- dammetje versperden. De RCD-man u niiiic risi/r
den van muziekprogramma's. Vol- hep met zijn transistorradio op het i-t
gens de drie jeugdige verdachten uit pand af, waarmee hij tot het laatst toe nioiogiscn museum
Brouwershaven en Zierikzee en de het programma ontving, terwijl de
getuigen van de verdediging gebeurde veldsterktemeter steeds verder uit- MIDDELBURG - Het dagelijks be-
van de schuur gerend en de RCD-man
hoorde iemand roepen 'doe die zender
uit de lucht'. De studio was echter
stevig afgesloten zodat de aanstor
mende agenten het zendbedrijf niet
op heterdaad konden betrappen. Ge-
beuk op de deuren leidde tot niéts.
Tenslotte sloeg de RCD-man een
ruitje in maar toen was de uitzending
al gestaakt.
Een grondig onderzoek leverde
slechts een loshangende coaxkabel op
die naar een FM-antenne leidde, een
warm voedingsapparaat en een pick-
upnaald die was stilgevallen midden
in het liedje dat pas nog door de ether
had geschald.
dit door een groep die vroeger met
hen had samengewerkt, maar nu van- \rv\r
uit een schuur luttele honderden me- V Dljeeil 0\er
ters verderop hun vrolijke klanken
over Schouwen uitstrooiden. De veld
sterktemeters van de speurders wezen i1pt nufip driplcpnlnnrl
echter onmiskenbaar in de richting nei ouae unehemana
stuur van de provincie wil de Stich
ting Zeeuws Biologisch Museum een
eenmalige bijdrage geven van f
13.000,- om de exploitatietekorten,
die tussen 1981 en nu zijn ontstaan,
weg te werken.
Gedeputeerde staten maken in een
voorstel daartoe duidelijk, dat de te-
Goede resultaten
voor Zeeuwen op
kleindierenshow
MIDDELBURG De afdeling Wal
cheren van het Nederlandse Klassiek korten met name zijn ontstaan door
Verbond komt dinsdag 15 november de forse huurverhoging voor de huis
om 20 uur bijeen te restaurant De vesting in de oranjerie van de Stich-
Huifkar aan de Markt in Middelburg, ting Westhove.
Dr. J. A. de Waele uit Nijmegen Het is de bedoeling, dat het Zeeuws
spreekt dan over het onderwerp 'Het Biologisch Museum begin 1984 inte-
dagelijks leven in het oude Grieken- greert ln de Zeeuwse Museumstich-
iFTTFN T fïtr n.. F»r5(P RrPHatp land'- Met behulp van dia's worden ting. Gs willen ervoor zorgen, dat dat
KvenSShrttarf 1ÏÏS verschillend aspecten belicht. k„„ ZOnder dat er nog schulden tfjn.
'EBSV' hield in samenwerking met
kleindierenvereniging 'Nieuw-Lc-
iven' te Etten-Leur de vijfde landelij
ke kleindierentcntoonstelling (West-
Brabant-show) in Etten-Leur van
hoenders, siérduiven, konijnen en ca
via's, Aan deze kleindierententoon-
stelling namen ook leden deel van de
pluimvee-, konijnen-, cavia- en sier-
duivenfokkers vereniging 'Walche
ren' en zijn behaalden de volgende
successen:
In de afdeling grote hoenders: Ron Pelgrom
met zijdehoenders: ZG, 4x G. V. In de
afdeling dwerghoenders: P. Vroegop met
Ned baardkullhoenkrlelen: ZG. G: met
anconakrieien 2x ZG; met javakrlelen ZG,
2* G, met brahmakrrelen- ZG. 2x G. W.
Wa:tel met sebnghts: ZG. G; met oudengel
se vechtkrielen 2x ZG, 2x G. comb. Jozias-
se-Hamersma met wyandoltekrielen V In
de afdeling sierduiven: H J. P. Mussche
me: Hollandse kroppers: 2x F, 2x ZG. G; G.
P de Smidt met de Saksische kroppers: F.
3xG: B Mulder met Beierse kroppers. 2x F.
G. 3x V: met Engelse dwergkroppers: F, 2x
ZG G met Oudhollandse meeuwen 3xZG.
G. 2x V. B. Mulder jr met Oudhollandse
""ïpucljnen F. ZG, 2x G; G Adrïaanse met
dhollandse kapucijnen. 2x F. 2x ZG. G;
Simpelaar met Oudhollandse meeuwen
2t F. 2x ZG. G; J D. van Doom met
Antwerpse smlerels- F. 2x ZG. 2x G; Peter
lartens met Chinese meeuwen: 3x G, V
Inde afdeling konijnen' J Wondergem met
vlaamse reusen 2x F. 3x ZG. G. Renate
Bouwman met angora: V: P H. Dieleman
met tans: 5x ZG. G, Marcel Adrïaanse met
klem zilvers: 2x ZG. V.
Betekenis der toegekende predikaten
F=fraal. ZG=zeer goed, G=goed;
V=voldoende.
Onvindbaar
De zender zelf bleef onvindbaar, en
daar ging het nu juist om, daar men
rustig een studio vol eleclronica mag
hebben mits er maar niet uitgezon
den kan worden. Alle betrokkenen
verklaarden dat zij in de schuur
alleen maar wat muziek voor hun
eigen plezier draaiden.
De officier baseerde zich echter op de
in het proces-verbaal neergelegde vi
sie van politie en RCD en eiste tegen
ieder van de verdachten 400 gulden
boete en verbeurverklaring van al het
in beslag genomene. Politierechter mr
J. H. Verstegen vonniste conform de
eis. Dat betekent voor de zendpiraten
een flinke schadepost. Behalve de
draaitafels en andere apparatuur zijn
zij ook hun meer dan duizend
singletjes kwijt.
RENESSE Oud-scheepsmachinist
W. L. Kristelijn uit Renesse is één van
dc twee hoofdpersonen in de eerst
volgende uitzending van het NCRV-
televisiespelprogfamma over natuur
en natuurbehoud 'Ja, natuurlijk'. Hij
is daarvoor uitgenodigd op grond
van zijn uitgebreide parate kennis op
het gebied van gesteenten en minera
len.
Zijn tegenspeler is een Belg die zal
worden ondervraagd over het onder
werp kikkers en padden. De 72-jarige
Kristelijn en zijn veel jongere tegen
speler hebben al met elkaar kennis
gemaaktbij het maken van proefop-
namen. Het programma wordt zater
dag 19 november opgenomen en uit
gezonden op zondag 27 november.
'Ja. natuurlijk- wordt gepresenteerd
door Jan Just Bos, Piet Steltman en
Antoon van Hooff.
Kristelijn maakt duidelijk het komen
de spelgebeuren met alle vertrouwen
tegemoet te zien. Hij ziet er beslist
niet tegenop. ..Waarom zou ik ook",
zegt hij. ,,ik heb zeker enige kennis
van gesteenten. Sommige verzame
laars noemen mij zelfs een vergevor
derde amateur. En als er vragen ko
men waar ik geen raad mee weet, dan
heb ik gewoon pech gehad".
fADVERTENTIE
Een goudmijn is het
niet
Een bron van
gezelligheid wel
Bar'DE OUDE
SMIDSE'
KOUDEKERKE
Geopend v.a. 21.00 uur
Dinsdags gesloten
Hij begon zijn hobby al als kind. In
het stadje Thoien met name waar hij
opgroeide en zijn eerste keien tussen
het grind vandaan haalde Thans
heeft Kristelijn vele honderden stuk
ken gesteente uit gebergten in de hele
wereld in zijn woning verzameld. Ver
reweg de meeste nam hij mee van zijn
reizen als scheepsmachinist. Vroeger
kwam hij vooral vaak in Zuid-Afrika
waar hij veel leerde van een bevriend
geoloog. Verder bekwaamde Kriste
lijn zich door zelfstudie, niet alleen op
het gebied van gesteenten en minera
len overigens, want ook met andere
aspecten van de natuur houdt hij zich
al jaren bezig. Zo begeleidt hij regel
matig natuurwandelingen op Schou
wen als natuurgids van het IVN, het
instituut voor natuurbeschermings
educatie. En ook Is hij controleur
vogelwet en natuurbeschermingswet.
Kennis
Kristelijn onderstreept dat er op het
gebied van gesteenten en mineralen
enorm veel specialistische kennis be
staat. „Er komen bijvoorbeeld alleen
al meer dan 2000 vormen van calciet
voor. Maar ze kunnen me vragen wat
ze willen. Al te gek zullen ze het wel
niet maken, want zelfs speciaMaar ze
kunnen me vragen wat ze willen, al te
gek zullen ze het wel niet maken, want
zelfs specialisten komen er zonder
vergelijking soms niet uit om welk
gesteente het gaat. Ook al weet ik niet
wat me te wachten staat ik vind het
erg leuk om mee te doen. Dat spelpro-
gramma 'Ja, natuurlijk' is voor mij
een feest. En ik ga er dan ook welge
moed naar toe".
RAADSMAN IN VOORTGEZET KORT GEDING:
MIDDELBURG De gemeente Goes
ttoet onverwijld, en zo nodig met
oeliulp van politiedwang, een einde
ttaken aan de exploitatie van café-
Jeslaurant Bellamy in Wolphaarts-
P'Jk De onlangs genomen beslissing
Jjin het Goese dagelijks bestuur om
Re 'mede)eigenaar van Bellamy, G,
Moerdijk, de tijd te geven tot 4
peccmber, is uitstel van executie en
pwokkent de andere horeca-onderne-
toers onnodige schade. Dat stelde de
lovocaat mr F. X. van Hasselt dins-
jj*S tijdens de voortzetting van het
port geding van A. C. van Wilgenburg
Pe pigenaar van café-restaurant De
Boei), tegen de gemeente Goes. Het
geding diende in het gerechtsgebouw
in Middelburg.
Zoals eerder gemeld was de procedure
aangehouden in verband met een nog
te nemen beslissing van b en w van
Goes inzake een ingediend bezwaar
schrift van Moerdijk. Die beschikking
kwam vorige week maandag en hield
in dat het bezwaarschrift annex ver
zoek om schorsing ongegrond werd
verklaard. Het dagelijks bestuur
meldde vervolgens in een brief aan
Moerdijk, dat uiterlijk 4 december de
zaak beëindigd moet zijn.
Van Hasselt sprak van tijdrekken. Hij
wenste onmiddellijke stopzetting van
de horecagelegenheid „Ik heb de
vic^o v. anders na 4 december
weer niets gebeurt", aldus Van Has
selt. De raadsman van de gemeente
Goes, mr J. J. van der Weel, deelde
mee dat een termijn van één maand
een redelijke eis is. Moerdijk heeft
momenteel nog lopende afspraken,
zoals bruiloften en partijen. Als die
afspraken doorkruist worden kan de
gemeente wel eens een schadeclaim
aan de broek krijgen. Verder is het
seizoen voor de watersporters afgelo
pen. zodat de schade die Van Wilgen
burg oploopt wel mee zal vallen, zo
betoogde hij Van der Weel stelde
tevens dat hij in de hele zaak geen
aanleiding zag voor de rechtbankpre
sident. mr G André de la Porte. om in
te grijpen. „Het ligt in de AROB-sfeer
en een burgerlijk rechter is daar niet
bevoegd voor", aldus de advocaat.
Mr S. D Spruijt, de advocaat van
Moerdijk, schaarde zich achter die
mening. Ook hij vond het een karwei
voor de AROB-rechter en pleitte inza
ke dat standpunt voor een met-ont
vankelijk verklaren van de eisen. De
termijn van een maand, die de ge
meente gesteld heeft, berokkent Van
Wilgenburg geen schade, was zijn me
ning. Bellamy heeft doorgaans een
ander publiek en het seizoen voor de
watersporters is voorbij, vertelde hij.
De president doet woensdag 16 no
vember om 12.00 uur uitspraak.
De haven van Brouwershaven.
Voor geschiedkundigen is Zeeland nog een betrekkelijk onontgonnen
gebied. Dat is althans de opvatting van velen, die zich met dit vak
bezig houden. Sommige Zeeuwen, beroepshalve betrokken bij de
historie van hun provincie, doen er aanzienlijke moeite voor de
achterstand in te halen. Zo worden af en toe studenten uilgenodigd in
het Zeeuwse om hen de gelegenheid te bieden nader kennis te maken met
de studiemogelijkheden die voorhanden zijn. De Rotterdammer Dick
van der Koogh (25) maakte zo'n tocht. Ongeveer twee jaar geleden liet hij
zich in Middelburg op de hoogte stellen, samen met zijn collega
studenten maatschappijleer en geschiedenis van de Erasmusuniversi-
teit.
De reis maakte op Dick niet be- ontbreken van registers", verdui-
paald een diepe indruk. „Ik heb er delijkt Dick. „Je moet alles doorne-
nauwelijks meer aan gedacht", zegt men".
de vijfdejaars student. -Tot voor Inmiddels is Dick al op een paar
enkele maanden geleden. In die tijd aardige voorvallen uit Brouwersha-
zag hij zich namelijk genoodzaakt ven's verleden gestuit. Mede door
een onderwerp voor een scriptie te het lezen van de notities van burge-
kiezen. nodig voor zijn afstuderen meester en wethouders door de ja-
volgend jaar Vanuit een vergeten ren heen. Het jaar 1853 blijkt een
hoekje in zijn achterhoofd kwam de belangrijk jaar voor het stadje. Dick
tocht naar Middelburg weer boven vertelt van een enorme ijver van het
borrelen. Op die dag had hij een en dagelijks bestuur om het rijk geld
ander gehoord, dat hem nu wellicht afhandig te maken voor het herstel-
te pas zou kunnen komen
Wat is het geval? Dick heeft als
len en uitbreiden van de haven. Tot
1821 nam het rijk namelijk deze
hoofdvak gekozen de industriële sa- kosten op zich. Daarna is de haven
menleving vanaf het einde van de geleidelijk op de schouders van de
Zijn voorkeur gaat uit gemeente Brouwershaven gescho
ven. Het college meldt in een brief
aan koning Willem III, de minister
naar stedengeschiedenis. Daar
naast is hij als getogen Rotter
dammer begaan met de historie van binnenlandse zaken en de com-
van zijn woonplaats. Dick vond in missaris van de koning, dat Brou-
het Zeeuwse een onderwerp, dat wershaven zelf het geld niet op kan
uitstekend bij deze zaken aansluit:
de rol van Brouwershaven als voor
haven van Rotterdam. En boven
brengen. Het gaat tenslotte om een
kleine stad (1500 inwoners) Al jaren
trekt de gemeente tevergeefs bij het
dien wierp hij zich op de invloed van rijk aan de bel. blijkt uit de brief. En
de scheepvaart op het leven van de dat terwijl naar mening van het
Inwoners van hel stadje.
Van der Koogh legt uit dat
college er veel gedaan moet worden,
reel De mogelijkheden om schepen bin-
schepen niet over de gebruikelijke nen zijn rondweg slecht. De haven
dient in die tijd bovendien op diepte
gebracht té worden Daarnaast
deel van de vrachten overgeladen heeft het ijverige bestuur plannen
op kleinere lichters, die wel in staat om een aparte vluchthaven en een
waren de Maasstad te bereiken. dok aan te leggen. Vooral geduren-
De scheepvaart betekende in die de de wintermaanden blokkeert ijs
tijd halverwege de 19e eeuw de haven,
samen met de meekrabcultuur de
voornaamste bron van inkomen
voor Brouwershaven. Tot aan 1872.
Het jaar dat de Nieuwe Waterweg
bevaren kon worden. Het gereedko
men van dit kanaal betekende de
doodssteek voor het scheepvaartge-
beuren in Brouwershaven De Rot
terdamse student beperkt zich tot
de periode 1813 (de Franse over
heersing) 1872
Hoe deze geschiedenis afloopt,
daar is Dick nog niet achter.
„Ik heb het antwoord nog niet
gevonden", vertelt hij. Een pro
bleem dat zich meer voor zal doen.
voorspelt de student. „Je bent aan
het lezen en dan opeens ontbreekt
er iets. Er is sprake van bepaalde
hiaten en dat is altijd moeilijk".
Een ander voorval. Het is 1853. Een
Nederlands schip, net terug uit In-
dié, legt in Brouwershaven aan. Aan
boord bevindt zich het lijk van een
waarschijnlijk door cholera besmet
te militair. In die tijd is overigens de
aanwezigheid van uitheemse ziek
ten m Nederland behoorlijk groter.
Een inwoner uit Brouwershaven is
op het schip geweest en wordt spoe
dig ziek. Grote paniek in de stad
Niemand mag van of aan boord. De
commissaris van de koning en de
minister van marine worden door
het gemeentebestuur aangeschre
ven.
B en w willen een verordening om
dergelijke schepen te weigeren De
scheepskapitein op zijn beurt, is
beledigd Zijns inziens is de militair
niet aan cholera maar aan slecht
drinkwater overleden. Hij haalt zijn
gram bij de toenmalige minister
van kolonieén. Het hele verhaal
loopt met een sisser af Het schip
vertrekt. De ziekte breidt zich met
uit en de gestorven militair krijgt
een rustplaats buiten de kom van
Brouwershaven. De storm is ge
luwd.
-*-n hetzelfde jaar zo blijkt uit
het speurwerk van Dick doet het
dagelijks bestuur er alles aan om
een spoorlijn van de stad Roosen
daal te krijgen. Op deze wijze wil
len de bestuurders onafhankelijker
van de scheepvaart worden en de
toekomst van Brouwershaven ver
zekeren. Dit plan ketst op andere
ideeén af. De direct betrokkenen
besluiten de spoorlijn naar het
Brabantse in Vlissingen te laten
beginnen.
Dick denkt nog een groot aantal
aardige zaken uit het verleden weer
boven water te halen. Hij heeft
daarvoor nog ruim één jaar de tijd.
Voor eind 1984 moet zijn scriptie
over de Zeeuwse stad zijn voltooid.
Of hij zijn werk eerder meent de
beeindigen? „Je weet nooit hoeveel
tijd erin gaat zitten", brengt hij
voorzichtig naar voren En weder
om wijst hij op zijn schrikbeeld De
geschriften zonder registers van
vóór 1851. Die kosten verschrikke
lijk veel tijd".
Renë Groeneveld
Van der Koogh is ongeveer een
maand geleden met zijn onder
zoek begonnen. Hij is momenteel in
de zogenaamde oriénterende fase.
Per maand is Dick vier dagen in
Zeeuwse archieven te vinden, tot
dusver in Dreischor en Zierikzee.
Voorlopig houdt zijn werk niet veel
meer in dan het doorpluizen van
oude boekwerken en geschriften.
Dick wil eerst de werken vanaf
1851 doorbladeren en lezen. Deze
bevatten namelijk registers, het
geen de werkzaamheden aanzien
lijk vergemakkelijkt. Vervolgens
zal hij zich werpen op de periode
daarvóór. Zijn wenkbrauwen fron
sen zich al bij de gedachte hieraan.
„Het is een enorme chaos door het
