Axel en Aardenburg niet
in de gezondheidsdienst
Vijfploegendienst voor
deel personeel Vitrite
Watertarieven volgend jaar
met 6 cent per 'kuub' omhoog
HERDENKINGSBOEKJES
'Vrouw in coöperatie
moet haar talenten
kunnen ontplooien'
Kerken Koudekerke en
Oost-Souburg 400jaar oud
GROTE ANGST VOOR 'FINANCIEEL AVONTUUR'
WOENSDAG 26 OKTOBER 1983
rZC/ provincie
15
(cda) en W. F. van Helden (gb) vóór
het collegevoorstel tot deelname. Ze
troffen VVD-raadslid J. de Ridder
aan hun zijde, die ondanks de beden
kingen van hemzelf en anderen niet
wilde riskeren dat Aardenburg
straks gedwongen en zónder over
heidssubsidie moet deelnemen aan
de DGD.
had geleden, schaarden de christen- man. „Dit is de eerste keer dat de raad voor de stemming had burgemeester
democraten zich aan de zijde van op volle sterkte achter me staat. w. L. A. Lockefeer een krachtig plei-
VVD, GPV en PvdA. Het maakte In Aardenburg stemden alleen de dooi tegen deelname gehouden. „We
wethouder Van Schaik tot een blij twee wethouders II. van de Wijnckel hebben nog maar zelden met zoveel
jreserves een voorstel naai' voren ge-
--i n inn «■-■■■ - bracht", zei hij. „Liever hadden we
enkele maanden uitstel gehad maar
dat kunnen we met krijgen. Ik ben
hier zelf met gelukkig mee De toetre
ding is niet verplicht maar kan later
door het ministerie wél worden opge
legd en dan ben je de startsubsidie
van zeven gulden per inwoner kwijt.
Dat vind ik een weinig elegante
aanpak. Het college vindt dit punt
eigenlijk nog niet rijp voor besluitvor
ming maar we staan met de rug tegen
de muur".
Aardenburgse raadsvoorzitter
AXEL/AARDENBURG - Twee Zeeuws-Vlaamse gemeenteraden - die van Axel en Aardenburg
hebben dinsdagavond besloten niet toe te treden tot de Districts Gezondheids Dienst
i Zeeland (DGD). Afgezien van de onvoldoende aangetoonde noodzaak tot het opzetten van een
dergelijke dienst, voelen de beide gemeenteraden er niet voor zich met 'open ogen in een
[financieel avontuur te storten', zoals bijvoorbeeld in Axel werd geformuleerd, gezien de grote
onzekerheid over de toekomstige rijksbijdragen.
Pogingen van CDA-fractievoorzitter
A. Kesbeke in Axel om de raad alsnog
onder voorwaarden te bekeren tot een
positief standpunt over de DHHGD
mislukten jammerlijk Kesbeke wilde
de gezondheidsdienst het voordeel
van de twijfel gunnen onder het voor-
behoud dat met Axel vrijwel alle
Zeeuwse gemeenten tot de DGD zou
den toetreden. „Gebeurt dat niet. dan
wordt de financiële basis te smal om
de dienst op te zetten"
Behalve zijn vier partijgenoten voelde
de raad ook daar niets voor. WD-
woordvoerster mevrouw L. den Doel-
der-Van de Voorde stelde koeltjes
vast dat de DGD in feite een overbodi
ge instelling is en verwees daarbij
[tussen neus en lippen ook naar de
onzekere financiële gevolgen. „De re
geling is ongetwijfeld geboren in de
vette jaren en heeft de gemeenten pas
bereikt in de magere jaren"
KAPELLE De vrouw moet binnen alleen Inspraak dienen te hebben. Sks'^oo"Sêg ff IÏot "oh
de land- en tuinbouwcooperaties maar ook uitspraken behoren te doen. riipnsr waarin allerlei hestaande pp
Keen verlengstuk zijn van de man. Ze Hij voegde daaraan toe dat de leden «ordlfgStK
Twijfel had zich gisteren overigens d':'nt de rm,nle Kr,Jee" .om h?»r een zekere verantwoordelijkheid heb- trallseerd
nk in de harten van de meerderheid talenten te ontplooien. Dit stelde ben en voor een gedeelte aansprake „Hetistot
;,an het college van b en w genesteld. ™vrouw H. Zandbergen-Borren,
- - „ucv ia totaal niet duidelijk hoe het zit
hjk gesteld moeten worden. Verder met de rechtspositie van de amhtena-
paf Van fier Maac aan nat nnp te vaalt
viziiPEC nu o vil 5v1n.nw.1u. llICt UC ICLTlLbUUbUlC Vtlll uc aiiiutcnd*
■Die meerderheid had aanvankelijk boerin, dinsdag tijdens een studiedy gaf Van der Maas aan dat nog te vaak ren als we toetreden tot de DGD
inton nreten tnt He nnn i ne te «niien van de agrarische commissies van de directie en bestuur van een coöperatie n„ne,n,„„,A„ u ,e>nc.
e agrarische commissies
Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen en de Christelijke Platte
landsvrouwenbond in Zeeland.
directie en bestuur van een coöperatie c0„stateerde H. van Rie (d"66> die zich
gch tegenover de leden opstellen enk d ,n de had
Volgens hem zouden directie en be- d t Het PvdA-raadslid mevrouw A
stuur evenwel meer tegenover e kaar c Keymel-Cambier vreesde dat de
aan tafel n plaats van naast elkaar nieuw» gemeenschappelijke regeling
moeten zitten. een heleboel geld' zal gaan kosten
°ok mevrouw I Duit. medewerkster CDA A »d B, ld
van de Nationale Coöperatieve Raad de ,chUn van de DGD een
irnnr lann- en linnhniiu' nelientfe ne
oud plannetje is van zo n negen jaar
geleden, dat nu met precies dezelfde
argumenten weer naar voren is ge-
tie de man doorgaans zich als lid hracht
leidt en eventueel in het bestuur
een coöperatie zitting neemt, ArlltPt'llflfllH
zichzelf door talent verloren te laten Vaak laten de statuten van een coo-
gaan, meende ze Mevrouw Zandber- peratieve vereniging wel vrouwen -Dit is een beleid uit vervlogen ja-
- ren", stelde zijn fractiegenoot E.Fer-
Jaten weten tot de DGD toe te willen
treden, maar keerde in de raadsverga
dering op haar schreden terug. Wet
houder P. T. A'M. R. Apers legde uit
harom ..De gemeente Vllssingen Voorts pleitte mevrouw Zandbergen
rijst de dienst af. Oostburg en Sluts ?°"cn "JO™5 dr bijeenkomst in De
temen een afwachtende houding aan. Vr°°"e Kal>elle v00r toename
tri in een vergelijkbare gemeenschap-
rlijke regeling als de brandweer- C0°Peraties-
'kring Zeeuwsch-Vlaanderen gaat het
njk plotseling 1.8 ton bezuinigen. Op
jL v, no r-, de coöperaties met de ruimte die
moeilijk verdedigbaar W11 kunnen thuis krijgt' stelde de spreekster: aanmeldt en eventueel
pelk ^Ten"nanilfa™n Daa™» - r
luren meer veroorloven".
Lachende derde op die manier werd gï^BmTm"b™drakte'dBt de vrou- Tof,
wethouder J. M. van Schaik. Die had
van de
land- en tuinbouw, belichtte de
rol van de vrouw binnen de coopera-
Over het algemeen krijgt de vrouw in ties. Ze vertelde dat vanuit de tradi-
wen er zelf aan móeten werken om Nu de verhouding bedrijf-gezin aan ket vast- «Waarin alles nog was geba-
mi.w-u rouw - zo seerd °P &roei en grootschaligheid".
.r*„ m «uzucjo. «ao uUffli6c- mccuue mevxuuw ipun, - een meer Keymel (pvda) vond: „De argumen-
u te wijzen, ai in net raadsvoorstel zinnen in Nederland aan het verande- gelijkwaardige positie verwerven ten voor de oprichting, namelijk toe-
fcmsehreef h.i de H.enst alseen m nemende verstedelijkingen indus
trialisatie gaan al lang niet meer op,
zijn trum een en ander over het functione- zeker niet in Zeeland".
ren van coöperaties in het algemeen Van Rie wilde aanvankelijk het voor
gen moeten de coöperaties inspelen". Na de inleidingen volgde een forum- stel laten terugnemen voor nadere
zitting, waarbij de aanwezigen vragen studie maar toen Lockefeer duidelijk
11 de sprekers over had gemaakt dat uitstel gelijk zou
*in efn rer ren ZIjn en nog meer zullen verande" Voorts vertelde j'. Akkermans. secre-
ihrfit ina Lr! t taakom- ren in de toekomst. „De mentaliteits- taris van het coöperatief contact cen-
Khr jvmg waaraan ook andere m- veranderingen van de mensen zijn
itanties voldoen. Daarbij verwierp nlet te stoppen en op die veranderin-
hij ook het financieel lokkertje
het rijk (een eenmalige bijdrage van stelde ze
remeenterf moe^overhagen' d^DGD HC' va? der ^as' d°er' ^toogde konden stellen <u>u uc apicn-cis uvci naa gemaaxt aat uitstel geujK zou
!e aanvaa"dSn tijdens de goedbezochte studiedag het onderwerp'Hé agrarische vrouw, staan een tegen-stemmen, koos hij
Ie aanvaarden.
Niettemin opende Kesbeke gister
avond de aanval op het standpunt
van Van Schaik. Hij verweet de wet
houder de DGD pessimistisch te be
naderen. „U ziet alleen de eventueel
ïwade gevolgen van de dienst nu al in
werkelijkheid". De CDA-er stelde vast
dat de districtsgezondheidsdienst in
principe een goede instelling is, met
name ter leniging van de te geringe
joorlichting aan de jeugd op het
gebied van alcohol, drugs en ge
slachtsziekten.
Toch voelde ook het CDA niets voor
toetreding pur sang tot de DGD
Nadat het amendement om onder
voorwaarden toe te treden schipbreuk
B en w Oostburg:
met bedenkingen
(óór deelname DGD
ÖOSTBURG Het college van b. en
k. in Oostburg is in meerderheid
róór deelname aan de gemeenschap
pelijke regeling Districts-Gezond-
leidsdienst Zeeland (DGD). De defï-
litieve stellingname werd dinsdag
meenomen tijdens het b. en w.-over-
leg. Alleen wethouder A. de Feijter
ICDA) is tegen het plan. Maar ook de
Overige collegeleden staan niet erg te
ipringen om een provinciale regeling
ïan de gezondheidsdienst.
De collegemeerderheid stemde 'niet
van harte', zoals wethouder J. Vergou
de dat zei, in met een DGD op
ioorwaarde dat het de gemeente geen
feld kost. Voornaamste argument
«leek het financïle aspect te zijn. „Als
ve met meedoen verspelen we de
absidie van zeven gulden per inwo-
Kr", stelde wethouder Vergouwe
'ast. „En over een paar jaar wordt het
dan moet het tóch",
Het Oostburgse collegevoorstel wordt
ia de vergaderingen van de commis
sies voor welzijn en financiën aan de
orde gesteld. Dan volgt in november
Kt raadsvoorstel
dat de leden van coöperaties zelf niet Is de coöperatie ook van jou?"
DERTIG NIEUWE ARBEIDSPLAATSEN GEVORMD
MIDDELBURG - De lampvoetenin-
dustrie Vitrite in Middelburg gaat in
de loop van volgend jaar voor een
deel van de produktie over op conti
nudienst door middel van een vijf-
ploegenstelsel. Daarbij zijn 165 van
de 750 werknemers betrokken. Door
de invoering van de continudienst
worden er bovendien dertig nieuwe
arbeidsplaatsen geschapen. De direc
tie van Vitrite heeft over deze zaken
inmiddels in hoofdlijnen overeen
stemming bereikt met onderne
mingsraad en industriebonden. Dit
blijkt uit het dinsdag verschenen
oktobernummer van het bedrijfsblad
'De Vitrite Schakel'.
Het vijfploegensysteem wordt inge
voerd voor de glasperserij en de hul-
zenfabriek. Er wordt gewerkt in vijf
ploegen van 33 mensen die, zo is
afgesproken, een 36-urige werkweek
krijgen. Dat betekent een arbeids
tijdsverkorting van 10 procent
Daarnaast zullen er ongeveer 90 men
sen in drieploegendienst blijven
werken. Hun werkweek wordt terug
gebracht van 40 tot 38 uur, wat neer
komt op vijf procent. Samengevat
houdt dat in dat volgend jaar voor
ongeveer 250 werknemers arbeidstijd
verkorting geregeld is, Voor de overi
ge 500 personeelsleden in dagdienst
heeft Vitrite tot 1 januari 1985 de tijd
om tot overeenstemming te komen
over minder werken in ruil voor extra
arbeidsplaatsen (waarbij de prijscom
pensatie vervallen is).
Tijdens de besprekingen over de CAO
voor 1983 waren directie en bonden al
overeengekomen dat op 1 januari 1985
een arbeidsuurverkorting met vijf
procent een feit moet zijn. Deze kwes
tie is bij Vitrite dus al ruim voor die
tijd geregeld voor de mensen in ploe
gendiensten.
Verschillende factoren hebben ar
beidstijdverkorting en invoering van
een vijfploegendienst bij het bedrijf
extra noodzakelijk gemaakt. Bij de
glasperserij is het op liet ogenblik zo
dat alleen op doordeweekse dagen
wordt gewerkt. De glasovens moeten
echter continu, dus ook zaterdag en
zondag, gestookt worden om het glas
vloeibaar te houden, terwijl er dan
niet gewerkt wordt. Dat betekent een
fors financieel verlies voor al ook door
de verspillingn energie. De ovens niet
uitgeschakeld worden omdat dan het
glas stolt.
Is de arbeldstijdsverkorting zodoende
voor de glasperserij vooral ingegeven
door productie-technische redenen,
bij de hulzenfabriek spelen economi
sche factoren de hoofdrol Daar zijn
persen aanwezig die twee miljoen gul
den per stuk hebben gekost. Op het
ogenblik zijn deze alleen van maan
dag tot en met vrijdag in bedrijf en
dat betekent dat ze twee dagen per
week renteloos stilliggen hetgeen een
kostbare zaak is.
De invoering van de continudienst
met een vijfploegenstelsel heeft ver
der te maken met de plannen om de
oude fabriek Vitrite 1 aan de Mais-
baai af te breken en nieuwbouw te
plegen bij Vitrite 2 in het industrie
gebied Arnestein. Invoering houdt in
dat er steeds wordt doorgewerkt en
dat is er de oorzaak van dat op de
betreffende afdelingen geen uitbre-
ding van het aantal machines nodig
is. Daardoor is er ook minder be
drijfsruimte nodig bij de nieuwbouw
dan waarop eerder gerekend was. Op
het oorspronkelijke bouwplan bij de
Vitrite 2 is dan ook sterk bezuinigd.
Bij de besprekingen heeft verder een
rol gespeeld dat een deel van de
werknemers om principiële redenen
niet wil werken op zondagen. Over
eengekomen is dat de betreffende
personeelsleden een andere functie
aangeboden krijgen op een afdeling
waar geen continudienst wordt inge
voerd.
Zijn directie, ondernemingsraad en
bonden het in principe eens over de
invoering van continudienst voor
glasperserij en hulzenfabriek, over het
tijdstip van invoering is nog geen
zekerheid. Wel is duidelijk dat in de
loop van 1984 begonnen wordt na
proeven.
OOK STIJGING VAN VASTE BEDRAGEN
C0ES De kleinverbruikers in het
erzorgingsgebied van de NV Water-
Daatschappi.j Zuid-West-Nederland
BV1Z) moeten komend jaar voor
federe kubieke nieter water 172 cent
jaan betalen. Dat is 6 cent méér dan
'Hans het geval is (166). Ook het vaste
tedrag stijgt, en wel met bijna 2
pilden tot 88,56. De raad van com-
lissarissen van het openbaar nuts-
cdrijf heeft dit besloten. Het komt
*ter op een tariefsverhoging, afhan-
ttlijk van de afname, tussen 2,9 en 3,3
Iffcent.
•oor de grootverbruikers geldt een
aortgelijke verhoging. Samen met
e Drinkwaterleiding Rotterdam en
et Provinciaal Waterleidingbedrijf
Noord-Holland blijft WMZ landelijk
de top-drie van de waterprijzen aan
voeren.
Uit een mededeling van de raad van
commissarissen aan de aandeelhou
ders (provincies en gemeenten in het
verzorgingsgebied) blijkt dat de Ne
derlanders zéér verschillende prijzen
voor het (drink)water moeten betalen.
De Zeeuwse bevolking moet in 1983
voor een jaarafname van 120 m3 ruim
280 "feulden dokken, de inwoners van
Drenthe kunnen voor zo'n hoeveel
heid met ruim 125 gulden toekomen
De drinkwaterleiding Rotterdam
(ruim 295 gulden) en het provinciaal
waterleidingbedrijf Noord-Holland
(ruim 300 gulden) staan, nét voor
WMZ, aan kop.
Als dc tarieven met worden verhoogd,
dan zit WMZ volgens de raad van
commissarissen volgend jaar met een
tekort van ongeveer 1,5 miljoen gul
den, bij een afzet van 38,5 miljoen m3
en 165.800 abonnementen (een stij
ging met 1,1%). In het lopende jaar
stegen dankzij mooi zomerweer het
klein- en recreatief gebruik. De ver
wachte daling bij super-grootverbrui
kers bleef, om voor WMZ voorshands
onbekende redenen, uit. Het hogere
recreatieve gebruik z verbruik zorgde
in met. name West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren voor leveringsproblemen Daar
zijn voorzieningen ten bedrage van 3,2
miljoen gulden nodig om oplossingen
te bieden.
De raad van commissarissen geeft
aan dar dat dc uitgaven van het
bedrijf onder meer stijgen, doordat in
1984 voor het eerst een provinciale
belasting op grondwateronttrekking
moet worden betaald.
Verder moet meer voor de inkoop van
water worden betaald, terwijl nieuwe
investeringen zorgen voor toename
van de kapitaalslasten (rente en aflos
sing leningen) De aandeelhouders
mogen op woensdag 2 november hun
zegje doen over de (al besliste) tarief
wijziging. Dat gebeurt in een algeme
ne vergadering in het WMZ-hoofdkan-
toor in Goes, vanaf 15.30 uur. Aan de
orde komt dan ook de overname van
de waterleiding tak van Gemeente
Bedrijven Middelburg
De hervormde kerk in Oost-Souburg
Op 31 oktober 1517 publiceerde Maarten Luther in Wittenberg de 95
stellingen die zouden leiden tot een scheiding in de rooms-katholieke
kerk en tot de totstandkoming van de hervorming. Toch zou het vanaf
dat moment - ondanks de vaak stormachtige gebeurtenissen waarmee de
hervorming gepaard ging nog bijna zeventig jaar duren voor er in
Nederland sprake was van een hervormde- of gereformeerde gemeente.
In de jaren tachtig van de zestiende eeuw deden de eerste predikanten
intrede in verschillende Walcherse dorpen. Een aantal hervormde
gemeenten viert dan ook dit jaar het vierhonderdjarig bestaan. Twee
daarvan, die van Oost-Souburg en die van Koudekerke, gaven onlangs
een boekje uit ter gelegenheid van het jubileum. De hervormde gemeente
Serooskerke (W) ging hen daarin voor en ook in Biggekerke viert men dit
jaar het vierhonderdjarig bestaan.
Beide boekwerkjes geven - al dan enig geluid omdat ze in het midden hersteld. Het orgel kreeg in 1868 een
niet mhet kort - de gebeurtenissen zijn doorgezakt zodat de.wind er P!aats e 1P- het kerkgebouw Het
weer rond de reformatie op Walche- niet meer door kan Mochten de inslrument was afkomstig uit de
ren Daaruit blijkt dat. hoewel pas collectes die tijdens de jubileum- hervormde kerk m Neerijnen en
vanaf 1583 sprake is van een her- diensten en -activiteiten die vanaf kree" lien Jaar na de Placing In
vormde gemeente met een eigen 31 oktober ter gelegenheid van het Koudekerke een grondige opknap-
kerkgebouw, de hervorming al veel vierhonderdjarige bestaan wordèn heurt In de jaren vijftig en zeventig
eerder gestalte kreeg. Al in 1521, zo gehouden een batig saldo opleve- jj|P ac"""
schrijft Grootjans in het herden
kingsboek Onder het moois dat bij
die restauratie is ontstaan kan ook
het galerijfront worden begrepen.
Evenals de rest van het interieur is
dit uitgevoerd in eikenhout. Tot '52
ging het front echter schuil achter
dikke lagen verf, die tijdens de
Franse overheersing werden aange
bracht om zodoende de door Napo
leon ingestelde belasting op eiken
hout te ontlopen Bij de restauratie
werd het front weer in oude luister
van deze eeuw werd het orgel op-
blijkt uit, het door H. Grootjans ren, dan zal dat geld dan ook be- nieuw gerestaureerd en indien een
samengestelde boekje over de her- steed worden aan de restauratie i^^ncle Sld)sidie-aanvraag worth
vormde gemeente Koude kerke, van het orgel die de kerkvoogdij in
gehonoreerd, zal het nog verder
verbood de overheid in Middelburg het voorjaar van 1984 wil laten worden gerestaureerd en nageke-
verspreiding en het lezen van plaatsvinden,
werk van Luther en veertien jaar
later werden de eerste martelaren
op de markt voor het stadhuis in
Middelburg terechtgesteld Tot
1566 werden in het geheim diensten
gehouden in woningen in Middel
burg. In dat jaar werden voor het
eerst zogenaamde 'hagepreken' ge
houden, diensten in de open lucht.
Om verstoring van die diensten
tegen te gaan. stelden de weerbare
mannen zich op rondom de vrou
wen en kinderen. Volgens Groot
jans is het niet onwaarschijnlijk dat
daaruit de opstelling is voortgeko
men zoals die tot 1952 in de kerk
van Koudekerke gehandhaafd zou
worden, de vrouwen in het "midden
schip- en de mannen aan weerszij
den daarvan in de zogenaamde
'bochten'.
Het huidige kerkgebouw van de dorp
hervormde gemeente Koude
ken
Het jubileumboekje 'Nederlands
Hervormde Gemeente 1583-1983'
besteedt veel aandacht aan de pe
riode tussen het optreden van Lu
ther in Wittenberg en de totstand
koming van de hervormde gemeen
te in 1583 Daarnaast bevat het een
aantal citaten uit kerkboeken en
-reglementen waaruit onder meer
de grote invloed blijkt die de kerk
had op het dagelijks leven in het.
Sinds Pieter van den Broucke in
1583 naar Koudekerke kwam als
kerke is beduidend jonger dan dat
van Oost-Souburg. De oorspronke- predikant dienden 48 predikanten
lijke dorpskerk is vermoedelijk ge- de gemeente. Evenals het geval is in
bouwd tussen de 14-de en 15-de Oost-Souburg is m Koudekerke een
eeuw. Deze gotische dorpskerk ging lijst bewaard gebleven met alle na-
tijdens het beleg van Middelburg men van de predikanten die in de
verloren en werd pas in 1650 vervan- gemeente werkzaam waren,
gen door de huidige kerk. Ook dit De geschiedschrijving van de her-
De eerste hagepreek werd. alweer gebouw onderging in de loop der vormde gemeente Koudekerke be-
volgens Grootjans, gehouden op 30
juni 1566 in de duinen bij Dishoek.
Die werd bezocht door ongeveer 300
mensen.Twee dagen later, zo ver
meldt ook het door. J A M Tabbers
samengestelde jubileumboek van
de Souburgse hervormde gemeente,
verzamelden zich ruim vijf maal
zoveel mensen om een hagepreek
bij te wonen op een wei bij Brigdam-
me. net buiten het toenmalige
rechtsgebied van Middelburg. Ver
volging door de Middelburgse stad
houder Jan Turck was daardoor
niet mogelijk
In 1583 kwamen zoals gezegd de
eerste predikanten naar Walche
ren om het georganiseerde kerke
lijk leven gestalte te geven. In
Oost-Souburg was dal Henricus
Brouwerius. Waar hij vandaan
kwam is niet bekend. Wèl dat hij
een deerlijk gehavende kerk aan
trof in Oost-Souburg, gevolg van
zowel dc beeldenstorm in 1566 als
van de belegering van Middelburg
door de Geuzen van 1572 tot 1574.
De kerk kon dankzij een lening
worden opgeknapt. Het boekje 'De
Hervormde Gemeente van Oost-
Souburg' geeft een uitgebreide be
schrijving van het kerkgebouw en
de veranderingen die in de loop der
tijd zijn aangebracht.
Het kerkgebouw werd m 1250 ge
sticht en is vermoedelijk gebouwd
op de fundamenten van de Mariaka
pel, een overblijfsel van een klooster
dat naar Middelburg verhuisde. Bij
de ingebruikname door de hervorm
de gemeente werd het koor van de
tot dan toe katholieke kerk ge
sloopt Maar ook in latere jaren
onderging de kerk verschillende
veranderingen, zo bleek onder meer
tijdens de restauratie van het kerk
gebouw in 1950. Behalve ccn gede
tailleerde beschrijving van samen
stelling en geschiedenis van de ker-
keraad bevat het boekje een apart
hoofdstuk dat is gewijd aan het
interieur van de kerk en aan het
orgel.
De hervormde gemeente Oost-Sou
burg kreeg in 1817 het eerste orgel
Het betrof een schenking van mr J
Becius die tijdens de Franse
bezetting de burgemeesterspost be
kleedde. In 1874 werd een nieuw
orgel aangeschaft, dat werd ge
bouwd door K. M. van Puffelen uit
Zaltbommel. De leeftijd van het
orgel maakt restauratie dringend
noodzakelijk. De zware frontpijpen
bijvoorbeeld, geven nauwelijks nog
eeuwen vele verbouwingen en ver- sluit met een hoofdstuk dat is ge-
anderingen. De laatste grote restau- wijd aan de kerk die door de kerke-
ratie vond plaats in 1964. In tegen- lijke gemeente Koudekerke werd
stelling tot veel andere oude kerken gesticht in de Middelburgse wijk 't
heeft die van Koudekerke geen ech- Zand. Hiertoe werd in 1898 de aan-
te toren. In plaats daarvan is op het zet gegeven door ds Lodewjjk Hij
dak een zogenaamde 'dakruiter' ge-
Bij de grenswijziging van de
plaatst, waarin de twee klokken - de burgerlijke gemeenten op Walche-
een daterend uit 1570, de ander uit
1775 - een plaats kregen
Het interieur van de kerk werd in
1952 ingrijpend gewijzigd. „Veel
moois is toen ontstaan, maar ook is
er veel moois verloren gegaan",
besloten kerkvoogdij en kerke-
raad de kerkgrenzen eveneens te
verleggen. Op 1 januari 1966 werd
de kerk op 't Zand bij de gemeente
Middelburg gevoegd.
Hans Verbeek
De kerk in Koudekerke met de dakruiter.