Stoomtram Goes-Borsele
itopt met toeristenlij n
AFSCHEID
ABN Bank
en w Vlissingen willen niet
in Districts-gezondheidsdienst
de laatste rit
r 1
1
1 S
V
n
pnraH
1
J
GEZONKEN VLET
DRIJFT WEER
PRISMA
Wijn
ProefGids
ÏEVOLG BEZUINIGINGEN NS
Ia
1
ABN SPAARBUJET1983/1989
Donderdag 20 oktober 1983
19
jgS De stichting stoomtram Goes-Borssele zal met ingang van januari 1984 haar
jomritten moeten staken. De directie van de Nederlandse Spoorwegen (NS) in Utrecht wil
nhet eind van dit jaar, wanneer het contract met de SGB afloopt, de vergunning voor het
(voeren van de ritten intrekken. Als voornaamste argument voert de NS bezuinigingen aan.
•(spoorwegbedrijf moet bijvoorbeeld in 1984 75 miljoen gulden inkrimpen en kan zich -
ar eigen zeggen - niet veroorloven meer dan één museumlijn, van de vijf die raillijnen en
bouwen van de NS huren, te steunen. De stoomtram Hoorn-Medemblik voldoet volgens de
j het best aan de gestelde voorwaarden en mag blijven voortbestaan. De overige lijnen
orden opgedoekt, naar het zich nu laat aanzien.
twel de museumlijnen zelf huur- waterstaat en bij net ministerie van NS hanteert, voldoet Machinist Jan
iien aan de NS betalen, kosten ze economische zaken (waaronder toe- Stropband zet de zaken op een rijtje:
•spoorwegbedrijf geld, stelt pers- risme valt) aangedrongen om te be- Goes is sinds 1868 per trein bereik-
jrlichter J Meijer van de NS. De kijken op welke wijze de stoomtram baar. Het eindpunt Oudelande wordt
rkelijke kosten (inclusief onder- Goes-Borssele kan blijven rijden. cl0or een busdienst bediend De loco-
ad van de rails en hand- en span- De mensen van de SGB stellen dat de motieven van de SGB hebben allen in
listen) belopen drie keer zoveel als stichting zeker aan de criteria, die de het verleden dienst gedaan bij Neder-
de rekening van de stoomtramver-
gingen staat genoteerd, vertelt hij.
t zijn ons eigenlijk rotgeschrok-
s' zegt hij. ..Zelfs een fractie van.de
sen worden niet opgebracht". Bo
eien - betoogt de NS - kampen de
»mtramli.jnen met een betalings-
aterstand en kunnen ze hun ver-
cbtingen wat veiligheid bijvoor-
>ld betreft niet nakomen. Inmid-
js is de stichting stoomtram Til- VLISS1NGEN- De rijks- een beschadigde kajuit
rg-Turnhout gedwongen haar rit- politie te water heeft en een verbogen reling
i te staken. De volgende stichting woensdag geen duide- kwam de negen meter
orwle het doek dient te vallen, is de lijke oorzaken kunnen
lomtram Goes-Borssele vinden voor het zinken
middels is een storm van protesten van de twee schepen in
gebroken tegen de voorgenomen de Vlissingse Binnenha-
beffing. Behalve de medewerkers ven. Afgelopen week
ade SGB, hebben ook de ANWB en einde zonken, vermoe- karwei een kraan met
kamerlid drs. H. Eversdijk hun delijk door de storm, de een hefvermogen van 25
itwaardiging uitgesproken. De houten viskotter Karo- ton. De eigenaar van het
B voert aan dat de museumver- lina B en de stalen vlet stalen schip, de heer C. Het is verder een civiele
egingen zeir het geld opbrengen BZ 1. Nadat de kotter Oreel uit Souburg, ver- kwestie die via de verze
ur het onderhoud van de gebouwen dinsdag weer boven wa- moedde dat de motor en kering gespeeld moet
abaan. Bovendien wijst de bond op ter werd gehaald, volg- de electriciteit aan worden, liet men bij de
W stimuleringsaspect voor het bin- de gisteren de vlet. boord gereviseerd moe-
Knlands toerisme. Eversdijk heeft Met een gebroken mast, ten worden,
üj het ministerie van verkeer en
lange vlet boven water.
De Firma Jac Goud uit
Waarde, die dinsdag de
kotter al had opgeta
keld. gebruikte voor het
De eigenaar van de vis
kotter, de heer Ch. Boel
uit Vlissingen, die voor
zijn schip niet verzekerd
is. had bij de politie om
een onderzoek ge
vraagd. maar nu dit
woensdag niets oplever
de beschouwt de politie
de zaak als afgedaan.
rijkspolitie te water we
ten.
landse bedrijven Het merendeel van
de rijtuigen is vooroorlogs materieel.
Hoewel de NS ook naar baten heeft
gekeken, wordt niet de indruk gewekt
dat dit bij de besluitvorming heeft
meegespeeld. Voorzitter M F Bopg-
ert van de stichting spreekt over een
huidige schuld Man 45 000 gulden Die
is volgens hem voornamelijk te wijten
aan een huurverhoging van 600 pro
cent voor de loods, die de stichting
gebruiktN Nu wordt 16 000 gulden in
plaats van 2.500 gulden per jaar be
taald. Voorts maakt secretaris J. P
Wijtenburg gewag van een rampzalig
mooie zomer in 1982 Daardoor meld
den zich het vorig jaar een beperkt
aantal passagiers aan, hetgeen te wei
nig geld in het laatje bracht.
De verhoging van de loodshuur is bij
menig SGB'er in het verkeerde keel
gat geschoten. Temeer omdat de vrij
willigers van de stichting het gebouw
zelf hebben opgeknapt. Het dak is
gerepareerd, een tweede spoor is aan
gelegd en toiletten en douches zijn
aangebracht. „Het regende voorheen
harder binnen dan buiten", vertelt
Wijtenburg ..Het gebouw was echt
bouwvallig". Vrijwilliger Kees Wiele-
maker heeft het over onwil van de NS.
„Ze zijn daar puur zakelijk bezig",
meent hij „Ze kijken niet naar de
promotie van het spoorweggebeuren
door ons. Dat wordt niet gewaar
deerd".
Secretaris Wijtenburg liet als enig
lichtpuntje nog de beantwoording
van de vragen gesteld door het ka
merlid Eversdijk. Daarover kon de
afdeling voorlichting van het minis
terie van verkeer en waterstaat geen
informatie verschaffen. Inmiddels is
bekend dat de provincie Zeeland en
de betrokken ministeries over de
zaak contact met elkaar hebben op
genomen.
(ADVERTENTIE)
EIJ DE BOEKHANDEL
VAN DE MAAND
OKTOBER
K. KOOLHOVEN
UITSTEKENDE LEIDRAAD
3] DE AANKOOP VAN WIJN
GEDEPUTEERDE VREEST AFHAKEN MEER GEMEENTEN
SSIN'GEN - Het college van b en
||ïtan Vlissingen stelt de gemeente-
"(d voor niet toe te treden tot de
enschappeiijke regeling Dis-
i Gezondheidsdienst Zeeland,
pi Vlissingse commissie voor de fi-
ifflcicn heeft hiermee woensdag in-
a een toelichting van wet-
ider ing G. J. A. M. Adan (CDA)
ia financiën over de grote onzeker-
Xdat het rijk ook in de toekomst
ende blijft betalen en er geen
age van de gemeente nodig zal
r de gemeenteraad van Vlis-
Si deze maand besluit niet deel te
n aan deze gemeenschappelijke
süng. dan bestaat volgens de
feiwse gedeputeerde W. Don (PvdA)
"'ris, dat ook andere gemeenten
J besluiten niet meer deel te
n in de Districts Gezondheids-
■5 voel me echt gefrustreerd, dat
hangen uit de boot valt en ook
•a gemeenten weer gaan herover-
"Sen of ze wel moeten deelnemen.
praktisch alle gemeenten is het
Tri. zoals Terneuzen. Goes, Middel-
~&g. Zierikzee en Mariekerke. Ik
p-weeg om alle criteria nog eens op
s rijtje te tetten en die alsnog aan
'Vlissingse commissies voor te leg
it hoe ongebruikelijk dat ook is. Ik
"rime echter met de rug tegen de
®T gedrukt". aldus de gedeputeer-
£Hij zei verder een dringend beroep
*doen op de gemeente Vlissingen.
^dat voor 15 november een beslis-
fSmoet worden genomen in ver-
met een startsubsidie van het
f Siistene. van zeven gulden per ïn-
..Wij zijn nu al vanaf 1965
Binnen enkele jaren wordt een
gezondheidsdienst wettelijk ver-
ritht. Als Vlissingen dan alsnog moet
buiten mist men de startbijdrage
zeven gulden per inwoner", zegt
«gedeputeerde desgevraagd.
den-Zeeland, wanneer daarvoor ten
minste een financieel verantwoorde
basis aanwezig zou zijn. Ook de ge
meenteraden van Middelburg en
Goes spraken zich in principe posi
tief uit, terwijl de andere gemeenten
volgens b en w van Vlissingen nog
een afwachtende houding aannamen.
Vorig jaar werd echter nog steeds niet
aan die voorwaarde voldaan. Deze
ontwikkeling was voor gs van Zeeland
aanleiding om het initiatief te nemen
voor een dgd voor de gehele provincie.
Het college van b en w van Vlissingen
meent echter dat het takenpakket
van de dgd wel meer biedt dan het
geen de drie gemeente-artsen kunnen,
maar dat de huidige voorzieningen
ook voldoende garanties bieden voor
een goede gezondheidszorg. „Boven
dien is de financiële situatie van de
gemeente van dien aard, dat wij ons
het meerdere dat de dgd biedt met
kunnen veroorloven", aldus het colle
ge in het voorstel aan de gemeente
raad.
Volgens wethouder Adan is er geen
enkele waarborg, dat de structurele
bijdrage van het rijk van drie gulden
per inwoner in de toekomst gehand
haafd blijft. Gedeputeerde Don stelt
dat die bijdrage een doeluitkering
wordt en hij geen redenen heeft om
aan te nemen dat de staatssecretaris
daarop zal korten binnen enkele ja
ren. „Wij hebben al meerdere malen
ervaren dat een doeluitkering via het
gemeentefonds geleidelijk wordt op
genomen in de uitkering volgens de
financiële verhoudingswet en dat die
daarop wordt gekort De schoolbege
leidingsdienst is daarvan een duide
lijk voorbeeld. De randvoorzieningen
zijn zondermeer geschrapt. Wenneer
wij echter eenmaal deel uitmaken van
de gemeenschappelijke regeling kun
nen wij niet zondermeer uitstappen",
aldus de Vlissingse wethouder. Hij
stelde verder, dat de komende drie tot
vier jaren nog geen wettelijke ver
plichting voor een basisgezondheids
dienst is te vernachten.
bevestigde, dat begm deze week nog
overleg heeft plaatsgevonden tussen
hem en de verschillende gemeenten,
waarbij een dringend beroep op Vlis
singen is gedaan wel deel te nemen,
Het voorstel van b en w van Vlissin
gen wordt overigens maandag (24
oktober) besproken in de commissie
van advies en bijstand voor de volks
gezondheid en milieuhygiëne Deze
commissievergadering in liet stadhuis
van Vlissingen begint om 17.00 uur
Terwijl twee oude locomotieven geduldig puffend wachten, hijsen de
passagiers zich woensdagmiddag in een zestal rijtuigen van de
stoomtram Goes-Borssele. Ondanks dat de stalen stoet zich voor het
laatst over het traject gaat begeven, overheerst een vrolijke stemming
op het kleine perron in Goes. Buiten vertoeven de aanwezigen in een
naar kolen riekende mist van de stoomloc's. In de rijtuigen verdringen
passagiers zich om de beste plekjes. Kinderen benadrukken luidruchtig
hun aanwezigheid. Het pleziertochtje tijdens hun herfstvakantie geeft
aanleiding tot de nodige uitbundigheid. Moeders proberen hun enthou
siasme vergeefs in te dammen. Twee bejaarde dames zoeken met een
kieskeurige blik een lege coupé in een eerste-klasrijtuig. „Nee, die andere
zijn leuker", zegt een van hen. en ze sleurt haar reisgezellin, die juist
nieuwsgierig een kijkje in een van de ruimten nam. aan de arm mee naar
Het uiteenlopende gezelschap zit na
een half uur geduldig en verwach
tingsvol op het verlossende fluitsig
naal van vertrek te wachten als een
klas schoolkinderen op weg naar de
Efteling. Wanneer het signaal sner
pend "doorklinkt, zet de stoet zich
langzaam in beweging. Zwaar rollen
de wielen over de rails. Eenmaal op
gang. lijkt de helft van de passa
giers uit het raam te hangen Tu
rend naar de trekkende locomotie
ven. die driftig hun stoom de lucht
in blazen Niet vreemd, al die
nostalgie met betrekking tot het
stoomwezen, Het reizen met een
stoomtrein heeft iets gezelligs, ge
moedelijks De gezichten staan be
duidend minder verveeld dan in
veel elektrisch voortbewogen NS-
treinen het geval is. Toeschouwers
in de trein en langs het traject
opgesteld proberen de stoomtram
menigmaal met een foto- of filmca
mera te vereeuwigen.
Toch: de laatste rit. Niet makkelijk
te verwerken voor al die vrijwilli
gers. die zich twaalf jaar lang voor
het behoud en welzijn van de
stoomtram hebben ingezet. Secre
taris J. P. Wijtenburg van de stich
ting stoomtram Goes - Borssele
weet er alles van. Begonnen met
bonken oud roest, hebben de SGB-
ers met veel pijn en moeite in de
loop der jaren iets opgebouwd, dat
niet meer weg te denken valt.
„Er gaat een stuk van je leven
inzitten", zegt de secretaris. „Als
dat ineens voor je voeten wordt
weggemaaid dan voel je je rot' De
klap komt nog harder aan omdat er
zo veel goede zaken door vóór het
spoorgebeuren door de SGB wor
den volbracht, waar de NS geen oog
voor heeft. De propaganda voor de
spoorwegen bijvoorbeeld. Het toe
nemend aantal treinreizigers, dat
een gecombineerde kaart koopt,
waarmee ze van elk willekeurig sta
tion in Nederland per spoor naar
Goes reizen om vervolgens op de
stoomtram over te stappen. ..We
krijgen hier mensen die zeggen: we
hebben heel lang met meer met de
trein gereden, maar het is toch wel
een prettige wijze van vervoer",
vertelt Wijtenburg. En daarbij komt
nog de functie van toeristische trek
pleister in Zeeland. ,.Er zijn hier
toch ai zo weinig slechtweervoorzie-
ningen", concludeert de secretaris.
Ondertussen is de trein in Oudelan
de beland, waar de locomotieven
Enter en Bison 'omlopen'. Oudelan
de is het keerpunt en de loe's dienen
aan de andere kant van de stoet de
rijtuigen vastgekoppeld te worden
Voor de passagiers een gelegenheid
om de benen te strekken en foto's te
maken De locomotieven blazen een
hoeveelheid stoom op die menig
brandweerman argwanend naar bo
ven zou doen kijken Toevalligerwij
ze is tijdens deze laatste rit ook de
brassband Onda uit Middelburg
aanwezig.-In het verleden was ooit
eens afgesproken, dat de jeugdige
muzikanten een tocht mochten
meerijden in ruil voor een vrolijke
noot. En dat gebeurt nu. Wankelend
in het gras naast de rails m Oude
lande spelen ze hun melodieën. Uit
volle borst blazen de muzikanten
het opgewekte deuntje van de Bos
ton Bounce. Al zou de kraaienmars
tijdens deze laatste rit wellicht toe
passelijker geweest zijn.
Een trieste zaak, zo'n afscheid.
De medewerkers worden voort
durend geattendeerd op het feit dat
de ritten van de stoomtram van de
baan zijn. Al was het maar door het
potje in de restauratiewagen voor
giften, dat het opschrift draagt
'Met uw steun kan deze loc weer
rijden'. En tijdens de terugweg
wordt menige herinnering weer
naar boven gehaald. De vele film
opnamen met de loe's, de kleine
incidenten zoals de koeien die hals
starrig weigerden van de rails te
wijken. Maar de omwonenden, toe
risten, koeien en schapen zullen
hun vertrouwde loe's in het land
schap moeten missen. De stoom
tram blaast zijn laatste rokerige
adem uit. Al koesteren de mensen
van de SGB nog een sprankje hoop,
het slation lijkt gepasseerd.
In Hoedekenskerke stoppen de lo
comotieven om water te tanken.
Deze pauze van circa 25 minuten
biedt de kinderen de kans zich
langs en op de dijk nog eens goed
uit te leven. Ze werden al enigszins
ongeduldig. Bij het vertrek schallen
de stoomfluiten extra lang. Uit pro
test. Dan volgen de laatste kilome
ters van het traject. Met als doel
Goes, het eindstation
Voorzitter M F Boogert van de
SGB kan het woord NS niet meer
over zijn lippen krijgen „Het mag
ineens niet meer", zegt hij veront
waardigd. „Het is echt jammer. Het
gaat allemaal kapot" Hoewel niet
alle toekomstverwachtingen van de
voorzitter wat betreft de stoomtram
verdwenen zijn, laat hij doorsche
meren al aan een nieuwe onderne
ming te hebben gedacht. Samen
met anderen van de SGB is de
gedachte ontstaan 'de hele boel' te
verkopen en een stoomboot aan te
schaffen. Natuurlijk moet het wel
een haalbare kaart zijn. geeft Boog
ert onmiddellijk toe.
„Maar als een schip vergaal, pro
beert iedereen mogelijkheden te
vinden om het vege lijf te redden...
René GroeneveU
fADVERTENTIE
hsis
J( gemeenteraad van Vlissingen
Wlin maart 1980 in principe inge-
met de vorming van een dis-
frtsgezondheidsdienst voor Mid-
Wantrouwen
„Ik begrijp het wantrouwen van Vlis
singen wel, maar in dit kader is er
geen reden voor wantrouwen", is de
reactie van dc heer Don. Hij erkende
dat elke deelnemer aan de gemeen
schappelijke regeling is gebonden
aan een termijn, voor tot uittreding
kan worden overgegaan. „Men moet
twee jaar tevoren opzeggen en kan er
dan na een afbouwperiode van vijf
jaar uit", bevestigde hii.
Het Vlissmgs raadslid M Lorier
(CDA) zei in de commissie financiën,
dat de provincie maar met een bijdra
ge moet komen, omdat die er finan
cieel veel gunstiger zou voorstaan aan
de gemeenten. Het raadslid F. K. P.
Schets (PvdA) stemde in met die
opmerking. „Ik heb begrepen dat de
druk van de provincie op de gemeente
Vlissingen niet onaanzienlijk is en het
standpunt van de gemeente Vlissin
gen niet in dank wordt afgenomen",
zei de heer Schets. Hij voegde daar
aan toe. dat in zijn fractie zeer ver
schillende meningen bestaan over wel
of niet toetreden Gedeputeerde Don
a
g rente komt vrij
1
l
mw int jaar van .aflossing
m of bit tussentijdse
1
VERZILVERING.
lilTcCtlclTcndcmch'l per l8 oktober ujS.y Algiltcpriis I y68.- (mol opgelopen rente ad f43.16)
ABN Spaarbiljetten 1983/1989 zijn waardepapieren met beurs
notering. Vanaf 1 maart 1989 zijn ze te verzilveren voor f 1.500-
(incl opgelopen rente). Tussentijdse verkoop via de beurs is
mogelijk. ABN Spaarbiljetten zijn heel interessant als u uw
rente-inkomsten naar de toekomst wilt verschuiven. Bijvoor
beeld omdat uw inkomen dan zoveel lager zal zijn dat uw
rente-inkomsten in een lager belastingtarief zullen vallen.
ABN Spaarbiljetten 1983/1989 kunt u uit afgifte, dus zonder
bijkomende kosten kopen.
Uw spaargeld verdient de beste rente.