Ja
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Gas duurder, huren
geen 4 pet omhoog
et
I
PZEM betrekt voortaan
splijtstof van Urenco
Minister financiën Israël
treedt af om
I
Luns bevestigt
spoedig aftreden
OAS: Suriname schendt de mensenrechten
10RTING AMBTENAREN GEHANDHAAFD
Compensatie
bijstand
70 miljoen
te PZC
vandaag
Clark opvolger
James Watt
Agendaakkoord
in Libanon
MIL14RDENCONTRACT
T Kentering in
MBFR-beraad
Perioden met zon
Hloden met zon, mogelijk een bui en
lüddagtemperatuur rond. 14 graden
l'n; krachtige zuidwestenwind, aan
kust en op het IJsselmeer nu en
ian hard.
I26e jaargang no. 240
londerdag 13 oktober 1983
tamse bv sinds 1881
VOOR HET BETERE DAKDEKKERSWERK
Postbus 154 4460 AD Goes Telefoon 01106-1740
(Van onze correspondent)
iSHINGTON De Organisatie
i Amerikaanse Staten (OAS) be-
Suriname van 'ernstige
iending van belangrijke mensen-
diien' en dringt er bij het bewind-
mierse op aan 'zijn gedragingen
pijpend te wijzigen'. De organisa
tion een onderzoek na een
klacht van Amnesty International
over de moord op vijftien politieke
tegenstanders, in december van het
vorig jaar.
De OAS zegt dat sommige slachtof
fers gemarteld zijn en dat de moord is
gepleegd na een 'beslissing op het
hoogste niveau van de strijdkrach
ten' Vólgens de onderzoekers heeft
Bouterse gezegd dat de terechtstellin
gen zonder vorm van proces 'een
ongelukkige uitwas' waren die gezien
moet worden tegen de schuldvermin-
derende achtergrond van samenzwe
ringen tegen de revolutie.
Het rapport vermeldt ook dat Surina-
mes enige krant onderworpen is aan
censuur en dat de handlangers van
Bouterse twee radiostations en een
krantegebouw in brand hebben gesto
ken met de opdracht aan de brand
weer om niet te blussen. Ook het
verbod van alle politieke oppositie en
de moord op een vakbondsleider, die
opriep tot terugkeer naar de democra
tie. werden geciteerd,
)EN HAAG (ANP) De huren gaan volgend jaar minder dan vier procent omhoog. Het
abinet zal de prijs van aardgas voor particulieren wel met drie cent per kubieke meter
nogen verhogen. Dit volgt uit een besluit van de Tweede Kamer donderdagavond, aan het
tind van de algemene beschouwingen. Een motie van oppositieleider Den Uyl, om de
ierhoging van de gasprijs tegen te houden, werd door de regeringspartijen verworpen. Met'
Igemene stemmen aanvaardde de kamer het voorstel van CDA en VVD om de huurders in
lechte woningen enige steun te bieden tegen de stijgende woonlasten.
fealve afzien van de vier procent tussen personeel bij de overheid en in moeten met ingang van volgend jaar
lurverhoging moet de regering de de marktsector, zo vindt de kamer- met pensioen kunnen. Bovendien
feenstaanden-tabel soepel gaan toe- meerderheid. moeten er mogelijkheden komen voor
■sen op de individuele huursubsi- ambtenaren van 50. 55 en 60 jaar om
•en huurwoningen in stadsvemieu- Ambtenaren met veertig dienstjaren gedeeltelijk met pensioen te gaan.
igswijken laten isoleren.
choolgeld
skamer heeft het kabinetsplan om
koolgeld te gaan heffen voor leer
achtige leerlingen van 12 jaar en
;der donderdagavond van tafel ge-
,1. Alleen de fracties van SGP,
EPF en GPV stemden tegen een
otie van CDA en WD dat het
ibmet op andere plaatsen in de
egroting naar het gewenste bezuini-
ingsbedrag moet zoeken. De maatre-
had in 1984 140 miljoen moeten
pleveren en daarna bijna 300 miljoen
trjaar.
kamer overwoog dat de invoering
schoolgeld op principiële bezwa-
stult en niet overeenstemt met de
test van internationale verdragen,
stelling van oppositieleider Den
yl, dat verplicht schoolgeld in strijd
met het karakter van de leerplicht,
rond alleen gehoor ten linkerzijde van
<e kamer.
Ambtenaren
De CDA'ers Scholten en Dijkman
rben donderdagavond aan het slot
de algemene beschouwingen met
4e linkse oppositie en de Centrum-
prtij tegen de korting van 3,5 pro-
op de ambtenarensalarissen en
wiale uitkeringen gestemd. De mo
tie van PvdA-leider Den Uyl om van
ie korting af te zien werd verworpen.
sn meerderheid van de kamer (CDA,
fD en Klein Rechts) schaarde zich
titer een motie van de GPV'er
iiutte die de regering vraagt met de
ganisaties van ambtenaren en
jéndvolgers 'open en reëel' overleg
voeren over de omvang van de
«ting. Daarbij moet rekening wor-
fli gehouden met de loonontwikke-
tn? in het bedrijfsleven en met de
Rrschillen in arbeidsvoorwaarden
DEN' HAAG (GPD) Van de stijging
'sn de gemeentelijke bijstandskos-
knmet 84 miljoen gulden betaalt de
'verheid 70 miljoen gulden. Hiermee
•«ft het kabinet voldaan aan de
*tns van de meerderheid van de
hteede Kamer de gemeenten 'aan-
nenlijk' tegemoet te komen in deze
lasten. Dit zei minister Ruding (fi-
^Atiën) donderdag tijdens de alge
mene beschouwingen.
totaal betalen de gemeenten aan
gstandsuitkeringen. waarvan de
■Wsoverheid negentig procent voor
W rekening neemt, meer dan 800
gulden. Vooral de laatste ja-
is door de langdurige werkloos-
deze post voor de gemeenten
Wosief gegroeid.
«nier Lubbers wees nog verdere
&moetkomingen aan de gemeen-
af, ondanks aandringen van CDA-
teder De Vries.
Arbeidstijd
In 1984 en ook in de volgende jaren
wil het CNV voortborduren op het
iverkgelegenheidsakkoord in de
Stichting van de Arbeid. Het stre
ven blijft er op gericht de arbeids
tijd met gemiddeld tien procent te
bekorten.
(PAGINA 5)
Mosselen
Na een verwarrend persbericht
van het Rijksinstituut voor de zui
vering van afvalwater is de bin
nenlandse mosselafzet de afgelo
pen dagen op bepaalde plaatsen
aanzienlijk teruggelopen.
(PAGINA 13)
Acties
Voor volgende week donderdag
zijn acties aangekondigd door vre
desactivisten van het vredesactie-
kamp in Hoogerheide tegen de
vliegbasis Woensdrecht.
(PAGINA 17)
Muiterij
De spelers van het Nederlands
elftal hebben zich schuldig ge
maakt aan muiterij. Ze hadden de
taktiek van Rijvers in de tweede
helft niet goed uitgevoerd. Volgens
Rijvers hadden ze de eerste 25
minuten van de tweede helft ook
nog behoudend moeten blijven
spelen
(PAGINA 21)
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel: 7
Provincie: 13, 15, 17, 18 en 19
Sport: 20 en 21
CARRINGTON KANDIDAAT
(Van onze correspondent)
BRUSSEL NAVO-secretaris-ge-
neraal Luns zal naar verwachting
per 1 april 1984 aftreden en waar
schijnlijk worden opgevolgd door
dc voormalige Britse minister van
buitenlandse zaken lord Carring-
ton. Luns' vertrek zal dan samen
vallen met de viering van de 35e
verjaardag van de NAVO, die mo
gelijk opgeluisterd wordt met een
speciale NAVO-zitting waaraan de
regeringsleiders van de 15 lidsta
ten deel nemen.
Mr Luns heeft voor de eerste keer
sinds de geruchten daarover ont
stonden. donderdag in een gesprek
met Nederlandse journalisten offi
cieel zijn spoedige vertrek beves
tigd. Een precieze datum noemde
hij overigens niet. Op de vraag of
hij binnenkort verwachtte af te
treden en of Carrington grote kans
maakt hem op te volgen, zei Luns
letterlijk: „Beide vragen beant
woord ik bevestigend".
Opvolger
De NAVO-ministers van buiten
landse zaken moeten in hun de-
cemberzitting beslissen over zijn
opvolging. Belangrijkste kandi
daat is lord Carrington, maar niet
alle NAVO-landen zijn al akkoord
met diens benoeming. Zo houdt
België voorkeur voor de eigen mi
nister van buitenlandse zaken Leo
Tindemans, maar deze maakt geen
kans. Verwacht wordt dat de Bel
gen uiteindelijk ook voor Carring
ton zullen kiezen. Moeilijker ligt
het met Portugal. Spanje en Grie
kenland die een Portugese kandi
daat. oud-minister van buitenland
se zaken Futcher Pereira. hebben
voorgesteld.
De NAVO-raad kan alleen bij una
nimiteit over de bezetting van de
hoogste met-militaire post van se
cretaris-generaal beslissen Als
men het niet eens wordt, dan zou
Luns eventueel nog een jaartje ex
tra kunnen blijven.
Luns heeft de afgelopen maanden,
zo zeggen welingelichte kringen
binnen dc NAVO, gehoopt zijn ver
trek uit tc kunnen stellen door van
de verdeeldheid tussen de NAVO-
landen gebruik te maken. Dat
Luns wegens zijn leeftijd (72)
moest vertrekken, werd hem eer
der dit jaar al in Washington dui
delijk gemaakt.
(Zie ook pagina 4)
De tweede kamer vindt unaniem dat
de regering met deze maatregelen
moet proberen jonge werklozen een
kans op een baan bij de overheid te
geven. Een motie van CDA en WD
daarover werd donderdagavond met
algemene stemmen aangenomen.
Een motie van de PvdA, die het
kabinet aanspoorde de arbeidstijd
verkorting versneld door te voeren tot
een 36-urige werkweek in '86. kreeg
alleen de steun van de kleine linkse
partijen Hetzelfde gebeurde met een
PvdA-motie om via het bouwen van
2ü-duizend woningwetwoningen extra
de werkloosheid in de bouw tegen te
gaan.
Voor een motie van de PSP. die
aandrong op een 25-urige werkweek,
liepen alleen PPR. CPN EVP en de
PvdA'ster Van Nieuwenhoven warm.
Trendvolgers
De gehele tweede kamer vindt dat
minister De Koning (sociale zaken en
werkgelegenheid) moet afzien van
zijn voornemen de werknemers bij de
omroep, bedrijfsverenigingen en zie
kenfondsen aan te wijzen als trend-
Slot zie pagina 4 kol. 1
WASHINGTON (UPI/AFP) Presi
dent reagan heelt donderdag bekend
gemaakt dat hij zijn nationale veilig
heidsadviseur William Clark zal
voordragen als nieuwe minister van
binnenlandse zaken.
Clark moet de zondag afgetreden Ja
mes Watt opvolgen.
BEIROET (RTR'AFPl De vertegen
woordigers van de elkaar bestrijden
de groepen in Libanon hebben op de
donderdag in Beiroet begonnen voor
bereidende besprekingen overeen
stemming bereikt over een agenda
voor een verzoeningsconferentie.
Na de beraadslagingen, die zeven uur
duurden, verscheen een communique
waarin stond ..na serieuze en con
structieve besprekingen helft het
(voorbereidings) comité volledige
overeenstemming bereikt over de
voorgestelde agenda, die zal worden
toegezonden aan het comité voor na
tionale verzoening, dat op 20 oktober
bijeen komt".
DEN HAAG Leerlingen van een school in Den Haag hebben donderdag enkele UNICEF-produkten
gepresenteerd Bij de presentatie van o.a bouwplaten van huizen in Peru, Brazilië, Suriname en Columbia was
Martin Brozius aanwezig om de jongens en meisjes met zijn vakmanschap bij te staan
BORSSELE - De NV Provinciale
Zeeuwse Energie Maatschappij
(PZEM) heeft met Urenco een con
tract gesloten voor de verrijking van
uranium voor dc Borsselse kernener
giecentrale. Vanaf 1988 zal het Neder-
lands-Brits-Westduitse consortium
aan de PZEM jaarlijks 38 ton splijt
stof leveren. Het contract heeft een
looptijd van tien jaar.
Hoeveel geld met de opdracht ge
moeid is willen Urenco noch de PZEM
meedelen. Wel is duidelijk, dat het
gaat om een miljardencontract.
Tot nu toe werd in de Verenigde
Staten de voor de Borsselse kerncen
trale bestemde splijtstof uit uraniu
merts gehaald. Een van de redenen
om van leverancier te veranderen is,
dat Urenco ten dele een Nederlands
bedrijf is Volgens Haagse zegslieden
heeft minister Van Aardenne van eco
nomische zaken aan een subsidiever
lening voor de aanleg van de kolenha-
ven in het Sloegebied nadrukkelijk
gekoppeld, dat de PZEM splijtstof
van Urenco zou gaan betrekken, om
dat daarmee een Nederlands econo
misch belang wordt gediend. Daaruit
valt overigens af te leiden, dat de
bewindsman van economische zaken
er, terwijl de Brede Maatschappelijke
Discussie over de toepassing van
kernenergie gaande is, zonder meer
van uitgaat, dat de Borsselse kerncen
trale tot 1998 in bedrijf blijft Tot
zolang loopt het nieuwe contract van
de PZEM met Urenco.
Verdelen
Urenco werkt als enig bedrijf ter we
reld commercieel op basis van het
centrifuge-procedé. Het heeft fabrie
ken in het Engelse Capenhurst en in
Almelo en in het Westduitse Gronau
is een fabriek in aanbouw. Urenco. dat
de enige splijtstofleverancier van de
PZEM wordt, zal de productie van het
verrijkt uranium gelijk over haar ves
tigingen verdelen. In Almelo werken
bij Urenco en UCN (Ultra Centrifuge
Nederland, het produktiebedrijf) in
totaal ongeveer 600 mensen Volgens
een woordvoerder van UCN lijkt op
basis van de tot nu toe afgesloten
contracten de werkgelegenheid van
die mensen tot in de jaren negentig
gewaarborgd. Urenco produceert nu
jaarlijks 2.000 ton ..verrijkingsarbeid",
zoals dat in het jargon genoemd
wordt. Daar komt nu de order van de
PZEM bij.
De kerncentrale bij Borssele
iVan onze correspondent i
JERUZALEM (GPD) De Israëlische
minister van financiën Arridor heeft
donderdag temidden van een vol
strekt chaotische toestand ontslag
genomen uit de nieuwe regering van
premier Shamir. Arridors positie
was onhoudbaar geworden na de
publikatie van een plan dat de Ame
rikaanse dollar tot wettig betaalmid
del in Israël zou maken. Dat plan
leidde tot paniek, verwarring en on
zekerheid zowel bij het grote publiek
en het bedrijfsleven als bij de politi
ci. die hun vertrouwen in de minister
van financiën verloren.
De regering werd met grote spoed
bijeengeroepen om enige orde m de
chaos te scheppen. Direkt al bij het
begin deelde Arridor mede dat hij zou
aftreden De regering gaf een verkla
ring uit waarin zij zich van Arridors
dollarplannen distantieerde; zo'n
plan is nooit door de regering bespro
ken, en zal niet door de regering
besproken worden.
De belangrijkste kandidaten om Arri
dor op te volgen, zijn de huidige
minister van energie Modai en oud-
mimster van defensie Weizman. Het
lijkt er op dat Weizman de steun heeft
van premier Shamir
Shamir vertoonde zich voor het eerst
als premier voor de camera en pro-
JLo.Vz.nLEM Na het verlaten van
de ministerraad vertelde de Israëli
sche minister van financien Arridor
wachtende journalisten dal hij was
afgétreden.
beerde het publiek gerust stellen ,.Ei
is geen reden voor paniek en bezorgd
heid". zo zei hij
De oppostitie van de Arbeiderspartij
zal maandag een motie van wantrou
wen indienen tegen de regering, die
dan precies een week oud is..
Arridor was sinds januari 1981 minis
ter van finacién. Doorzijn politiek van
salarisverhogingen en subsidies won
hij de verkiezingen van dat jaar De
rekening kreeg Arridor gepresenteerd
toen de schatkist leeg raakte. De
reserves daalden tot onder de 3 mil
jard dollar.
De regering maakte bekend twee mil
jard dollar te willen bezuinigen en de
eerste daad van de nieuwe regering
van premier Shamir was het halveren
van de subsidies en een devaluatie
van 23 procent. Daar was een week
van paniek aan vooraf gegaan
Na twee dagen betrekkelijke rust her
haalde dat schouwspel zich gisteren:
lange rijen bij de banken, waar diege
nen die hun spaarcenten nog in she
kels hadden uitstaan alsnog dollars
wilden kopen De voorraad was echter
zeer beperkt en al gauw waren de
banken uitverkocht.
i DEN HAAG (ANP) Voor het eerst
sinds tien jaar geleden in Wenen de
onderhandelingen begonnen over
wederzijdse, en evenwichtige troe
penvermindering in Centraal-Euro-
pa (mbfr), lijkt er in het oostblok een
voorzichtige bereidheid te bestaan
om te gaan denken over het aanvaar
den van maatregelen om de naleving
van een akkoord te controleren.
Deze onderhandelingen hebben sinds
de aanvang vastgezeten op twee pun
ten de huidige troepensterkte van
het Warschau Pact in de landen waar
zou moeten worden verminderd - het
zogenaamde uitdunninmgsgebied - en
de verificatie. Het oostblok heeft de
westerse opgave, dat 960.000 man zijn
gelegerd in West-Duitsland en de Be
nelux. nooit aangevochten Maar het
is het niet eens met de westerse
opvatting dat de troepen in Oost-
Duitsland. Polen en Tsjechoslowakije
me: meer dan 150 000 man zouden
moeten worden verminderd, teneinde
tot een voor beide partijen geldend
plafond van 900 000 man te komen
Controle op de naleving van een ak
koord werd eveneens afgewezen
Maar sinds een paar maanden, aldus
Nederlandse militairen in het NAVO-
hoofdkwartier in Brussel, is sprake
van een kentering, zonder dat dit
behoeft te betekenen dat een akkoord
voor de deur staat. De Russische
onderhandelaar heeft namelijk voor
gesteld om, als eerste stap, te beslui
ten 13 000 man Amerikaanse en 13.000
man Russische troepen terug te trek
ken zonder dat eerst overeenstem
ming behoeft te worden bereikt ovei
verificatie en de troepensterkte van
het oostblok, en dat na deze terug
trekking wordt onderhandeld ove
verificatie.
