i
Mwr
495
M 100N TAN
PRISMA
PZC/ radio-tv en kunst
televisie
Europarlement wil steun
Europese filmindustrie
Wijn
ProefGids
muii
radio
EXCELLENTIE
DINSDAG 11 OKTOBER 1983
NEDERLAND-1
NOS
09.30 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
10.00 Pak je prentenboek. Afl. 2
10.30 De Egyptenaren. Afl. 3
11.00 Wat is geschiedenis? Afl. 4
11.30-12.00 Lief zijn voor elkaar Afl. 4
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
14.30- 15.00 Schrijvers op school Afl. 3
RVU
15.30 Vrouw, voel je goed. Afl.3. Voorbehoedmiddelen.
NCRV
16.00 James Herriot. Belevenissen van een veearts. Afl.
2 Een hondebaan. James merkt dat veel boeren
nog zweren bij oude kwakzalverspraktijken {herh).
16.50 Globetrotten. Jeugdmagazine waarin aandacht
voor gewone en ongewone zaken in andere
landen. Afl 2, Onderwerpen uit Mexico, Spanje
en Frankrijk,
17.10 Yakari. Tekenfilm, afl. 2
TELEAC
18.25 Follow Me-I, Engels voor beginners, herh. les 1
18.40 Follow Me-I, les 2
VARA
18.55 Popeye
19.00 Niels Holgersson. Tekenfilmserie. Afl. 15. De
verdwenen stad.
19.25 Zeg 'ns AAA. Comedyserie geschreven door
Alexander Pola en Chiem van Houwenmge rond
de huisarts Lydie van de Ploeg.
NOS
20.00 Journaal
VARA
20.28 Transport. Negendelige serie over het leven van
vrachtwagenchauffeurs. Afl. 2: het breekpunt. Jan
zoekt ander werk omdat zijn vrouw Sonja niet
tegen het lange alleen zijn kan.
21.20 Achter het Nieuws. Actualiteitenrubriek.
'Achter het Nieuws' heeft vanavond een dubbel
portret van Woensdrecht en Florennes, de plaat
sen in Nederland en België die zijn uitgekozen
voor stationering van de nieuwe kernraketten.
Verder aandacht voor de algemene beschouwin
gen in de Tweede Kamer, met een commentaar
van Marcel van Dam Ook de sport komt aanbod:
een vooruitblik op de voetbalwedstrijd lerland-
Nederland van woensdag en de loting om de
volgende ronde van de KNVB-beker.
22.00 Pisa. Kort maar hevig programma van Henk
Spaan en Harry Vermeegen.
22.15 De Konsumentenman. Informatief programma
van Frits Bom.
NOS
23.20 Journaal
23.25 Nieuws voor slechthorenden
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
18.15 Nieuws voor slechthorenden
18.20 Paspoort. Voor Joegoslaven
18.25 Paspoort. Voor Italianen.
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
EO
19.12 D'r kan nog meer bij. Vrolijk kleuterprogramma.
19.30 Het kleine huis. Amerikaanse serie Afl.: Laura
Ingalls Wilder (deel 2). Laura heeft haar verloving
met Almonzo verbroken. Eliza Jane heeft een plan
bedacht om de twee weer bij elkaar te brengen.
20.20 Tijdsein. Actualiteit en informatie.
20.50 Daniel Wayenberg. Portret van Neerlands, inter
national gezien, meest bekende pianist (foto).
21.20 Het evangelie naar Johannes. Vervolg van de
ontdekkingsreis door het evangelie.
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
23.30 Omnibus. Wekelijkse kunstkroniek.
BELGIE-NED-1
14.00 - 16.00 Schooltelevisie
16.50 Teletekst voor iedereen
17 00 - 18.00 Schooltelevisie
18 00Quaquao. Kleuterserie.
18,05 Klein, klein kleutertje. Jacobus en Corneel De
poppenkast.
18.20 Er was een keer... „Het boerepaard" (herh.).
Verhaaltje van Guido Staes, verteld door Jef
Burm.
18.30 Open School. Beter schrijven.
19.00 Tijdrover. Lieve plantjes. Vandaag- de nephrolep-
sis of krulvaren.
19.10 Kijk uit! Verkeerstips.
19.15 Foo-Foo. De drie bergbeklimmers.
19.20 Uitzending door derden. Programma van ACV-
Informatief.
19.40 Lotto-winnaars, Mededelingen en Vanavond
19.45 Journaal
20.10 Kunst-Zaken
20.15 I.Q. Kwisprogramma onder leiding van Herman
van Mollen
20.45 Mondelinge geschiedenis. Vlassers van het Leie-
land. Een tiental ex-vlaswerkers en kleine onder
nemers getuigen over de vlassector voor 1940: de
vlasverbouwing, de verwerking, de sociale toe
standen en het dagelijkse leven van de vlassers.
21.35 Widows. Voorlaatste aflevering uit de zesdelige
Britse serie met Ann Mitchell, Maureen O'Farrell,
Fiona Hendley en Eva Mottlev.
22.25 Toto-winnaars en Journaal. Aansluitend: Coda.
19.00 Moeten oceanen samenkomen? Aflevering uit de
documentaireserie „Het leven rondom ons". De
mens heeft zonder dat hij een en ander voorzag
ontelbare tegenstellingen gecreëerd. Hij bouw
de dammen zoals die in Aswan en kanalen zoals in
Wellington, beide met alarmerende ecologische
resultaten. Een kanaal op zeeniveau ligt ter studie
in Panama om het al bestaande Panamakanaal te
vergroten. Maar de ecologisten bestuderen de
mogelijke gevolgen...
19.25 Uit en thuis. Toeristische tips. Vandaag: Haspen-
gouw.
19 35 Kijk uit! Verkeerstips.
19.40 Mededelingen en Vanavond
19.R5 Journaal
20.10 Kunst-Zaken
20.15 De kinderen uit nr. 67 „Die Kinder aus no 67".
Duitse speelfilm (1980) van Usch Barthelmes-
Weller en Werner Meyer met Elfriede Irrall, Tilo
Pruckner, Martina Krouel en Peter Franke.
21.55- 22.30 Open School. Stress.
14.00 Schooltelevisie
16.45 Onem-mededelingem
17.00 Schooltelevisie
17.30Plein Jeu. Jongerenmagazine met o.a. tekenfilm
en feuilleton.
18.22 Fitness. Dans en muziek.
18.30 Journaal.
18.32 Les invités d'Arlette Vincent
18.40 Micro-défi. Spelprogramma.
18 55 Allo, plein jeu?. Spelprogramma.
19 05 Ce Soir. Regionaal magazine.
19.25 Consumententips
19.30 Journaal en toto
20.00 Contacts. Verkeerstips.
20.05 Brigades du Tigre: Les annees folies. Franse serie
met Jean-Claude Bouillon, Jean-Paul Tribout,
Pierre Maguelon
21.00 Videogam. Videomagazine.
21.45 Salut l'artiste. Gevarieerd programma.
22.45 Journaal en toto
23.20 Economische en Sociale Tribune. De „CSC".
10.00 Journaal
10.03 Golf. World Match der Profis
11 05 Auf den Schultern eines Riesen. TV-spel.
12 35 Terugblik
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
13.15 Teletekst
16.10 Journaal
16.15 K '83. Reportage over de internationale kunststof-
fenbeurs te Dusseldorf.
17.00 Typisch Lehrer. Aflevering uit de serie „Denk-
ste!?"
17.50 Journaal
18.00 Hier und Heute. Regionale actualiteiten
18.25 Kontakt bitte
19.00 Falcon Crest. Amerikaanse serie.
NDR
18.00 Chamaleon
18.35 Zandmannetje
18.40 Chamaleon
19.15 Berichte vom Tage
19.25 Das Nordschau-Magazin
19.59 Programma-overzicht
20.00 Journaal
20 1T Die Montagsmaler. Amusementsprogramma met
Sigi Harreis.
21.00 Monitor. Actualiteitenrubriek-
21.45 Dallas.
22.30 Thema's van de dag
23.00 Friedrich Luft in gesprek met Manfred Krug.
23 45 Journaal
STRAATSBURG (ANP) Het Euro
pees parlement vindt dat de Europe
se commissie, het dagelijks bestuur
van de EG, de Europeese filmindus
trie moet ondersteunen. Op initiatief
van de Franse liberalen nam het
parlement maandagavond in Staals-
burg een resolutie aan waarin wordt
gezegd dat nationale steun voor de
filmindustrie voornamelijk Ameri-
Britse acteur
Sir Richardson
overleden
LONDEN (REUTER UP1 AFP) De
geliefde Britse toneel- en filmacteur
sir Ralph Richardson is maandag op
80-jarige leeftijd overleden in een
ziekenhuis in Londen. Hij was een
week geleden opgenomen met
maagklachten.
Richardson heeft meer dan zestig'jaar
op het toneel gestaan. Hij behoorde
met zijn vrienden lord Olivier en sir
John Gielgud tot de grootheden van
het Britse theater en heeft vele onder
scheidingen gekregen. Zijn vrouw was
aan zijn ziekbed toen hij maandag
ochtend in het King Edward 7 zieken
huis overleed Totdat hjj ziek werd,
speelde Richardson nog een rol in het
toneelstuk "Inner voices" m het Na
tional Theatre in Londen. Sir Ralph
debuteerde in 1921 als Lorenzo in
Shakespeares "The merchant of Veni
ce". Vijf jaar later maakte hij zijn
Londens debuut en in 1930 kwam hij
bij The Old Vic waar hij met onderbre
kingen jarenlang grote en kleine Sha-
kespearerollen speelde en daarnaast
optrad in stukken van G B Shaw, W.
Somerset Maugham. J. B. Priestley,
R. Bolt, Graham Greene en anderen.
In 1944 werd hij opgenomen in de
leiding van The Old Vic.
Ook heeft hij vanaf 1933 rollen ge
speeld in talrijke films waaronder
"Doctor Zhivago" (1965), "Gordon of
Khartoum" (1966) en "Death on the
Nile" 11978).
kaanse maatschappijen ten goede
komt. De grote Amerikaanse film
maatschappijen hebben wereldwijd
bijna een monopoliepositie ten aan
zien van de filmdistributie.
De Europese filmindustrie verkeert In
een crisis. Het bezoek aan bioscopen
daalt al lange tijd Variërend van
lidstaat tot lidstaat in de tien EG-
landen daalde het bezoek de laatste
25 jaar met 57 tot 91 procent Mensen
geven de voorkeur aan televisie De
weinige bezoekers die nog komen pre
fereren Amerikaanse flims. bijvoor
beeld 92 procent in Groot-Brittanié en
30 procent in Italië.
Nu de laatste jaren het dieptepunt in
het bioscoopbezoek gepasseerd lijkt
te zijn en bezoekersaantallen in som
mige landen weer omhoog gaan. vindt
het Europees parlement dat de EG
iets moet doen. De EG dient ervoor te
zorgen dat Europese films van Ameri
kaanse distributiemaatschappijen
een gelijke kans op de werelmarkt
krijgen als het Amerikaanse produkt.
De maatschappijen zouden verplicht
moeten worden dezelfde reclame te
maken voor Europese films, ze in
aantrekkelijke pakketten aan moeten
bieden, en in belangrijke première-
theaters in hoofdsteden moeten uit
brengen.
Tijdsein
HILVERSUM lANPi EOs actuali
teitenrubriek Tijdsein besteedt van
avond. dinsdag. Nederland 2. 20.20
uuri aandacht aan de behandeling
van bloedkanker, waarvan in Neder
land drie- tot vijflionderd gevallen per
jaar voorkomen. De professoren in de
economie Hartog tRU Groningen) en
Wemelsfelder (TH Eindhoven) bespre
ken in Tijdsein de noodzaak van een
volstrekt ander financieel beleid dan
de regering voorstaat om van de
nationale schuldenlast af te komen.
i ADVERTENTIE)
II DE BOEKHANDEL
IVAN DE MAAND
OKTOBER
K. KOOLHOVEN
UITSTEKENDE LEIDRAAD
BIJ DE AANKOOP VAN WIJN
ALLEEN DEZE
Sir Ralph Richardson
HILVERSUM-2
1: !)!).8 MHz. kanaal 13
HILVERSUM-1
Ieder heel uur nieuws. 12.03 Muzikaal
Onthaal 13.06 AVRO's Radiojour
naal. 13.20 De AVRO Diligence. 13.57
Per Saldo. 14.03 Mazzel. 15 03 De
tweede Ronde. 16.02 Hersengymnas
tiek. 16.30 Kom 'ns langs in "Des
Indes". 17.52 Per Saldo. 17.55 Medede
lingen (NOS) AVRO: 18.06 AVRO'S
Radiojournaal. 18.25 Toppers van
toen (De AM-zender van Hilversum I
wordt van 19.02-19.40 afgekoppeld
voor Hilversum V: 19.02 Bulletin in
het Marokkaans-Arabisch. 19.10 Bul
letin in het Berbers. 19 20 Bulletin in
het Turks. 19 30 Bulletin in het
Spaans). AVRO 19.02 Tussen Tivoli
en Christiana 21.02 Wie zwijgt stemt
toehoorsp.serie. 22.02 AVRO's
Sportpan. Eretnb. NOS: 23 02 Met het
oog op morgen VARA: 0.02 Elpee
tuin. 2.02 Groot licht. 5.02 Truck.
Woensdag
Ieder heel uur nieuws. VOO. 7.02 Ook
goeiemorgen. (7.30 en 8.30 Veronica
Nieuwsradio). 9.30 Muziek terwijl u
werkt. 10.30 Veronica Nieuwsradio.
10.32 Kletskop.
12.00 Kruispunt. OVERHEIDS
VOORLICHTING: 12.16 Uitzending
voor de landbouw. NOS: 12.26 Mede
delingen voor land- en tuinbouw.
12 30 Nws. KRO 12.36 Echo. 13.00
Nws. 13.10 Echo-politiek. 13.30 Nws.
13.33 Schoolradio. NOS: 14.30 Nws.
14.33 Na de Beeldenstorm (6). 15.03
NOS-Ombudsman. 15 30 Nws. 15.32
Een leven lang. TROS: Na ieder half
uur een uitzending van Aktua. 16.00
TROS Nieuwsshow. (16.30, 17.30 en
18.00 Nws.) P.P 18.20 Uitzending van
de EVP. HUM.VERB.: 18.30 Het voor
deel van de twijfel. TROS: 19.00
TROS Klantenservice 20.00 Nws.
20.03 Finale. 21.00 Om het boek. TE
LEAC: 21,30 Onderwijskunde, les 1.
22.00 Reuma-voorlichting, (herh. 3)
TROS: 22.30 Nws. 22.40 Een dode uit
het Oosten (5), hoorsp. 23.00 Proeflo
kaal. 23.55 Nws.
Woendag
VARA. 7.00 Nws. 7.10 VARA Woens
dag op 2: De wekkerradio. (7.30. 8.00
en 8 30 Nws 7 20 Een greep uit de
ochtendbladen. 8.11 Aktual.) NOS:
9 05 NOS-Sportief. 9.24 Waterstanden.
9.30 Nws. TELEAC: 9.33 Follow Me I
(les 2 VARA: 10.03 Nederlandse
Schoolradio: Stappen met taal. 10.23
Hoor Haar (10.30 Nws. 11.30 Nws.)
11.33 Leef-tijd-genoeg.
Michael Ende. de schrijver van
het groternensenkinderver-
haal „Het oneindige verhaal"
waarvan alleen in Duitsland in
twee jaar tijd al'n miljoen exempla
ren verkocht zijn, bezocht tijdens
zijn korte oponthoud in Nederland
ook een kinderboekhandel in een
middelgroot stadje in de Randstad
Holland Ik noem geen namen, uit
mededogen met de eigenares van
de boekhandel en de inwoners van
dat stadje, want als we er van
uitgaan dat Ende met Het onein
dige verhaal" een boek in de orde
van grootte van Robinson Crusoe
of Gullivers Reizen heeft geschre
ven, dan zult u het toch met mij
eens zijn dat heel dat stadje zou
zijn uitgelopen als Dantel Defos of
Jonathan Swift daar op een wijd en
zijd bekend gemaakte plek twee
uur lang te bezichtigen zou zijn
geweest, en zelfs bereid zou zijn
gebleken zijn boeken te signeren.
Zoniet in het geval van Michael
Ende. Hij zat daar op donderdag
middag van 2 tot 4 (toegegeven
geen handige tijd, gezien de school
ureni, en het enige kind dat de
kinderboekhandel binnenkwam
om een boek bij hem te kopen was
het zoontje van de boekhandelaar
ster. Zo leren wij buitenlandse be
roemdheden bescheidenheid aan
begint het hoofdstuk dan met
woorden;
„Nadat Bastiaan
gloeiende reuzenbloem... etc."
In de oorspronkelijke Didtse uitga
ve staat er dan: „adat Bastiaani
de rood etc.". want die begi,
letter N staat immers al
linkerbladzij de. Maar dat vorit
Sythoff toch weer te gewaagd, da
was te moeilijk voor kinder^
want Nederlandse kinderen zj.
zoals u weet, een stuk domm
onhandiger en fantasielozer c:
Duitse kinderen, die eerst
schien even gepuzzeld hebben?
keken toen hoofdstuk L begon
awines stortten zich met dom.
rend geweld etc", maar er daana
toch al gauw achter bleken te kan
nen komen.
Alfabet
Te dik
Ikzelf vond het wel prettig, want die
serene rust in de boekhandel gaj
ons de gelegenheid uitvoerig te
praten. Over uitgevers bijvoor
beeld. En de zogenaamde „ex
perts" die daar werkzaam zijn. Je
stuit daar altijd op EEN MUUR
VAN EXPERTS, zei Michael Ende.
Zijn eerste kinderboek, „Jim Knopf
und Lukas, der Lokomotivfuhrer",
zwierf anderhalf jaar van de ene
uitgever naar de andere. Meer dan
tien uitgeverijen zagen er niets in,
het was TE DIK voor kinderen
Maar Ende redeneert: ,fils kinde
ren van de figuren in een boek
houden kan het niet dik genoeg
zijn, en als zij er niet van houden is
ook het dunste boek nog te dik".
Momo
Maar ja, vertel dat de experts maar
eens Als hij, met voorbedachten
rade, op het omslag van „Momo"
het gezicht van Momo onherken
baar laat, zorgt Lemniscaat Rotter
dam tot zijn ergernis voor een
„betere" omslag waar Momo wel
zeer herkenbaar op staat. Een gele
rand rond het omslag „mag" niet.
want dat is de haatkleur, en als hij
dan wanhopig roept dat het toch
ook de kleur van de zon is, wordt
dat glimlachend terzijde gescho
ven. Lemniscaat heeft „Het onein
dige verhaal" trouwens niet willen
uitgeven omdat het te chaotisch
was voor jonge lezers. Nu strijkt
Sythoff met de eer. Het is een mooi
uitgegeven boek geworden. De 26
hoofdstukken beginnen met de 26
achtereenvolgende letters van het
alfabet. Op de linkerpagina slaat
bijvoorbeeld een oudenoetse gesti
leerde N met onder andere een
leeuw erbij, en op de rechterpagina
Overigens heeft die indeling in
hoofdstukken die met de 26 lette,
van het alfabet beginnen hier.
daar nog wat problemen opgej
verd bij de vertaling. De Japanw
hebben dat hele idee van de lette
van het alfabet maar laten rarn
Het Deens en het Tsjechisch he
ben rhr dan 26 letters in het alfck
TRIJFEL
Nico Scheepmaker
de Denen hebben dat opgelostdn
de X, Y, Z in'n hoofdstuk onderi
brengen. Het blijft behelpen s
tuurlijk. Michael Ende heef
vertalers (en zichzelf) trouwens tt
handje geholpen door in hoofdshi
Y de Blinde Mijnwerker Yor
voeren, en in hoofdstuk X n
Xayiedes het spits afbijten.
Puntkomma
De boeken van Ende lenen s
voor hineininterpretieren. Zo hu
men naarstig gezocht naar de
den waarom hij in .Momo" gx
puntkomma had gebruikt. Hetrr.
woord is simpel, las ik in het inte
view' dat Petra Weeda met Ex
had in het blad Jonas: „Ik heb tt
Italiaanse schrijfmachine waar
de puntkomma niet voorkomt".:
kan ik weer onthullen waarom b
de, die het liefst rechtstreeks
schrijfmachine schrijft, behalve
dialogen waarmee hij nog ivel
zit te schuiven, geen ELEKK
SCHE schrijfmachine heeft Hit
eenvoudig omdat in het huis buik
Rome waar hij woont de elektrr 8,111
teit dikwijls voor enige tijd uitrC
Daarom kan hij zich alleen
schrijfmachine met handbedi
veroorloven. En omdat Maat
Hart bij Jan Lenferink het
heeft tegengesproken dat
de eerste zin een waarborg is w
een goed boek, heb ik Michael En
gevraagd of zijn eerste zin in Ji
oneindige verhaal" o
werkelijkheid de eerste zin
hij voor dat boek schreef. Nee
eerste zin die hij voor dat bet.
schreef was de beginregel van h
achtste hoofdstuk H: Hoog
de lucht reed Atfjoe voort"
mirci
een a
?diera|fj
iartexll|
iet U
kou
.-hl
ie
li-il
HILVERSUM-3
op)
Ieder heel uur nieuws. 12.03 Pavil
joen 3. Felix Meurders - Frank Klun-
haar - Cees Baan - Ad le Comte - Bert
Molenaar. 14.03 Peter Holland. 16.03
De verrukkelijke vijftien - Jeroen
Soer. NOS: 18.04 De Avondspits. VA
RA 19 02 Hof van Heden. 20.02 Pop
krant. 21.02 Moondogs
Woendag
Ieder heel uur nieuws KRO Het
progr. kan tussen 8.04 - 16.58, na
Nieuws en Reklame. onderbroken
worden voor aktual. van Echo. 7.02
Het leven begint na zeven, met Peter
Koelewijn. 9.04 Formule 3. 11.04 De
wereld op woensdag.
Het kunstbedrijf. 16.45 Woord s
middag. NCRV. 20.00 Muziek
NCRV-Studio 2. 21.30 Literama.5 ten
bels en stenen, klankb. 22.25 Deo
maker Hinsch.
Woensdag
NCRV: 7.00 Nws.7.02 Het ieu
Woord. 7.10 Preludium. 8.00 Nws:
Platennieuws. 8.45 Musica Sacra!
Onder de hoogtezon. 10.00 Kr
muz. uit de Barok. 10.30 Orkestpj
trof
HILVERSUM-
13.00 Nws. 13.05 De meest verkochte
klassieke tien. NCRV: 14.00 Vocaal
recital. 14.33 In kleine bezetting. 15.15
Beroemde soloconcerten: werken van
Paganini. 16.00 Literama-dinsdag, of:
Door Carsten Graabak
IXyj tekst ex
v/V TEKEXIMCEX
- DOORUDfRZO
Horizontaal: 1 mann. dier; 3gts( Kt
tam: 9 boom; 10 kenmerk in
noot; 13 zangstem; 14 Europese Ma<
schel; 18 stremsel; 20jongensnaa
visgerei; 23 verbinding; 25 jong
naam: 26 verkeerd handelen: 27a
hout: 28 wolpluisje; 30 hoofddeia
fraaie kleding; 32 ontkenning; 30
zetsel; 36 alvorens; 38 dik; 40 ros
sel; 42 middagmaal. 44 Jap T;_
toiletartikel; 46 hoeveelheid; 411
wand v. haring. Ha.-.
Verticaal: 1 belemmering. 2 s? Wen
roofdier; 4 pers. vnw., 5 steen." ïra
bedrage van; 8 toverheks; 10$
goed; 11 troefkaart: 13 slaappil
opstootje; 16 bouwmateriaal; 1"*
vis; 19 titel; 20 vat; 21 vruchtenif
voorzetsel: 24 sluis; 29 wortel
aanw. vnw.; 33 gelofte; 34 afgeW Han
35 mann dier; 37 tocht; 38 W »<cn
onderaardse ruimte; 41 moede Kre>
achter; 44 pers. vnw Bru;
Oplossing vorige puzzel: ta
Copyrighl fa Les Editions ALBERT RENE. GOSCINNY-UDERZO 1983
«!MI=1I!I
i-iwidanaww®
m-dau - o- HM'
min latin
h\*4 .«tJiaaui'M
wraam MMüf
aiaj aaaaui'
biiHv, nrac
nwcua "U' WB
l0HU!diiRaW»
inuuii au®
