PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
asbedrijven wijzen
prijsverhoging af
Onderwijs sluit
aan bij acties
van ambtenaren
DDR groef tunnels naar
Westen voor spionnen
WAARf)
Grootmeester van Italiaanse
vrijmetselarij aangehouden
ONODIG JURIDISCHE STAPPEN
WSPfóBVERHOG11^
LtlNSTUlVrR^§;
Tegengas
Fransen kunnen nog wat leren
van Nederlandse kaasmakers
DE JAGER-TOLHOEK
Nobelprijs literatuur voor William Golding
Journalisten
in Zuid-Afrika
gearresteerd
ilater regen
Eerst enkele opklaringen, geleidelijk
meer bewolking en in de middag en
avond mogelijk regen. Middagtempe-
ratuur ongeveer 17 graden. Wind
draaiend naar zuidwest en toene
mend tot matig en aan de kust vrij
krachtig-
ie jaargang no. 235
rijdag 7 oktober 1983
GOES: Houlkade 7 lel 01100-21250'
zalerdag van 10.00-12.00
i
1001 bouwmaterialen onder één dak!
IVan onze correspondent)
LONDEN De Britse schrijver Wil
liam Golding: (72) was zelf gisteren
nog het meest erover verbaasd dat
hij de winnaar van de Nobelprijs
voor literatuur 1983 is geworden. „Ik
weet ook niet waarom ik 'm heb
gekregen. Ik wist het niet eens. Jour
nalisten hebben het me vandaag ver
teld", aldus de bebaarde schrijver.
Een van de juryleden van het comité
dat de Nobelprijs uitreikt, liet giste
ren weten het niet met de keuze van
dat comité eens te zijn, omdat hij
Golding een te kleine en onbelangrij
ke schrijver acht. Daarover valt te
discussiëren, zeker is evenwel dat
Golding eigenlijk maar met één boek
echt internationaal naam gemaakt
heeft.
Dat is zijn eerste roman, „Lord of the
flies", dat in 195R op de markt kwam.
nadat het door maar liefst 17 uitge
vers was verworpen. Het boek, dat hij
op 43-jarige leeftijd schreef, was direct
een doorslaand succes.
„Lord of the flies" gaat over een
groepje jongens die op een onbe
woond eiland terechtkomen, en daar
een eigen maatschappijtje vormen.
Gaandeweg echter verliezen de mees
ten van de jongens hun vernisje be
schaving, en het droomeiland wordt
het decor van sadisme, wreedheid,
primitieve angst en dood.
Het boek, dat vaak als allegorie wordt
beschouwd, is tekenend voor Gol-
Slot zie pagina 2 kolom 4)
ROME (AFP) Generaal Giovanni Ghinaz-
zi, grootmeester van de Italiaanse vrijmet
selarij, is donderdag in verzekerde bewa
ring gesteld wegens het achterhouden van
inlichtingen op een hoorzitting van de
parlementaire enquêtecommssie die een
onderzoek instelt naar de activiteit van
Loge P2 ('Propaganda Due') van de voort
vluchtige logebroeder Licio Gelli.
De generaal werd ondervraagd over dossiers die waren
aangetroffen in het gebouw van de groot-loge bijge
naamd 'della Piazza del Gesu'.
Omdat grootmeester Ghinazzi - die de bijeenkomst
indertijd leidde - geen enkele opheldering verschafte,
besloot voorzitter Anselmi over te gaan tot het ter
plaatse in verzekerde bewaring stellen van de generaal
in het gebouw van de hoorzitting.
De vrijmetselaarsloge van de Piazza del Gesu heeft
altijd gezegd dat zij niets afwist van de activiteit van
Licio Gelli en zijn clandestiene P2. Gelli wordt beschul
digd van spionage, samenzwering tegen de staat en
oplichting. Hij ontsnapte in augustus uit de gevange
nis Champ-Dollon van Genève, kort voordat de Zwit
serse overheid hem zou uitleveren aan Italië.
ELDOORN (ANP) De Nederlandse gasbedrijven zijn tegen de door minister Van
ardenne van economische zaken gewenste verhoging van de gasprijs voor kleinverbruikers
an 3 cent per kubieke meter per 1 januari 1984.
leden van de vereniging van ex- ging van de btw met een procent. verbruikers, meer dan tot nu toe het
joltanten van gasbedrijven in Neder- Minister Van Aardenne wil de prijs geval is, laten bepalen door de prijs
nd (Vegin) schaarden zich donder- per kubieke meter aardgas voor klein- die moet worden betaald voor de
in Apeldoorn unaniem achter het
orstel van hun hoofdbestuur, om de
sprijsverhoging zo nodig langs juri-
iche weg aan te vechten. Volgens de
gin is er geen enkele reden om de
js van het aardgas voor kleinver-
likers te verhogen.
Vegin wil een eventueel ingrijpen
de minister in de gastarieven
oot tegen de uitdrukkelijke wil van
Ègasbedrijven in de prijs per kubie-
raeter aardgas toch met drie cent
lusief btw te verhogen) zonodig
idisch laten toetsen via een civiele
icedure, een beroep op de raad van
of op het hof van justitie in
xemburg. „Pas als de rechter ons in
ongelijk stelt, leggen wij ons bij
i prijsverhoging neer", aldus Vegin-
orzitter A. Kaland donderdag,
n verhoging van de huidige gasprijs
oor kleinverbruikers nu ongeveer
,5 cent exclusief btw) is volgens de
onaanvaardbaar. ,,In een tijd
t de inkomens teruglopen en de
tijzen stijgen is de verhoging van de
pprijs sociaal-maatschappelijk ge-
i ontoelaatbaar", aldus Kaland.
noemde de huidige inkoopsprijs
de gasbedrijven aan de Gasunie
talen, verantwoord en redelijk. De
arieven stijgen volgend jaar volgens
Vegin bovendien al door een verho-
DEN HAAG (ANP) De
algemene, katholieke
en protestants-christe
lijke onderwijsbonden
(ABOP, KOV en PCO)
sluiten zich via hun cen
trales aan bij de acties
die door de ambtenaren
worden ontwikkeld. De
acties zijn in de eerste
plaats gericht tegen de
voorgenomen korting
van 3,5 procent op de
ambtenarensalarissen.
Dit hebben de drie don
derdag besloten, aldus
KOV-voorzitter Nico
Snel. Dit besluit komt
nadat de eerste twee on
derwijsvakorganisaties
hebben uitgemaakt niet
met minister Deetman
van onderwijs en weten
schappen te willen on
derhandelen over het
gezamenlijk onderwijs-
werkplan. Alleen de
PCO had met krappe
meerderheid besloten er
nog wel over te willen
praten. De drie hebben
voorts besloten het Ne
derlands Genootschap
van Leraren (NGL) uit te
nodigen voor overleg.
(Zie ook pagina 13)
hoeveelheid huisbrandolie, die nodig
zal zijn om aan dezelfde hoeveelheid
warmte te komen. Dat prijsverschil
bedraagt volgens de Vegin momen
teel ongeveer 18 cent. De Gasunie wil
zelfs nog verder gaan dan de minister,
door de gasprijs per 1 januari 1984 met
3,4 cent te verhogen en in de jaren
1985 en 1986 telkens met drie cent.
De Vegin vindt echter dat de inkoops
prijs die de Gasunie aan de Neder
landse distributiebedrijven berekent,
gelijk moet zijn aan de prijs die de
Gasunie vraagt aan binnenlandse
grootverbruikers en buitenlandse gas
bedrijven. Die prijs is gekoppeld aan
stookolie, goedkoper dan huisbrando
lie. De Vegin verwerpt de koppeling'
van de aardgasprijzen aan die van
huisbrandolie.
„Grootschalige omschakeling op
huisbrandolie is in ons land feitelijk
onmogelijk, omdat de Nederlandse
woningen volledig op de toepassing
van aardgas zijn afgestemd. De klein
verbruikers kunnen, als zij dat zou
den willen, in verreweg de meeste
gevallen alleen al om bouwtechni
sche redenen aardgas niet door olie
vervangen", aldus de Vegin.
APELDOORN (ANP) Tijdens de vergadering van de Vegin, gisteren in
Apeldoorn, zongen leden van de actiegroep Tegengas, in blauwe jassen
en met blauw geschilderde gezichten van de kou) protestliederen tegen
de hoge gasprijzen.
SCHIETINRICHTINGEN ONTMANTELD
Duur onderwijs
De kosten van deelname aan
het voortgezet onderwijs zijn
veel te hoog. (PAGINA 3)
Autoverzekering
Ra de invoering van het bo-
'.nus-males-verzekeringssys-
teern voor auto's komt doorrij
den na een ongeval steeds
vaker voor. (PAGINA 5)
Havengeld
De havengelden van Vlissin-
gen-Oost gaan volgend jaar
iets omhoog, maar de regels
voor kortingen worden soepe-
(PAGINA 15)
Geen fietscross
De jeugd kan zaterdag geen
fietscrosswedstrijden houden
op de Middelburgse Markt.
Ook kan er niet op een op
blaasbaar tnatras geklommen
worden, en er kan evenmin
aan ski-wedstrijden worden
gedaan. Dat alles wilden
sportleiders van 'Recreatie
sport' organiseren, maar door
communicatiestoornissen met
de organisatoren van de PZC-
loop was men niet op de hoog
te van het feit, dat de politie
maar zeer geringe ruimte voor
dat alles beschikbaar had
kunnen stellen. (PAGINA 19)
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Varia: 9
Provincie: 11, 13, 15 en 17
Sport: 19 en 21
ABIDJAN. IVOORKUST <RTR> Hel aan president Seyni Kountche getrouwe
leger van Niger heeft woensdagavond een poging om diens bewind omver te
werpen verijdeld. Dit heeft premier Oumarou Mamane donderdag bekendge
maakt In een radiotoespraak die werd ontvangen in de hoofdstad van
Ivoorkust, Abidjan, zei Mamane dat een groep gewapende mannen gebruik
had proberen te maken van het verblijf van generaal Kountche in Frankrijk
om zich meester te maken van de macht. Volgens diplomatieke kringen in
Niamey is een aantal officieren gearresteerd. Of de nieuioe couppoging
slachtoffers heeft geëist is niet bekend.
BONN (UPI) De DDR heeft min
stens vier geheime tunnels gegraven
onder haar met mijnen en hekken
afgesloten grens met de Bondsrepu
bliek om gewapende verkennerspa
trouilles en agenten onopgemerkt
naar het Westen te sturen. Dit is
donderdag bekendgemaakt door wel
ingelichte kringen in Bonn.
De tunnels werden ontdekt bij de
steden Ratzeburg en Luebeck in het
MAASTRICHT (ANP) In de Maastrichtse wijk 'de Heeg' is van een vrije busbaan, die regelmatig als sluipweg
door automobilisten gebruikt werd, een 'bus-sluis' gemaakt door het aanbrengen van betonnen drempels, die zó
hoog zijn, dal de hoog op de wielen staande bus er wel overheen kan, maar een gewone auto niet. Onverlaten, die
het toch proberen kost het dan wèl het motorblok
noorden en in Beieren en hun uitgan
gen waren gemaskeerd als holen in de
grond.
Een woordvoerder van het Westduitse
ministerie van binnenlandse zaken zei
dat in de loop van 1983 aan de West
duitse kant van de grens met de DDR
acht Oostduiste patrouilles waren ge
signaleerd. In 1982 merkten Westduit
se grenswachten 20 soortgelijke pa
trouilles op.
De woordvoerder zei dat de officieren
die van de patrouilles deel uitmaak
ten bekend stonden om hun betrouw
baarheid en loyaliteit aan het Oost-
duitse regime en daarom de tunnels
niet gauw zouden gebruiken als rou
tes voor een vlucht naai' het westen.
Het bericht over de tunnels is gevolgd
op de bekendmaking van de Oost-
duitse leider Honecker woensdag dat
alle 60.000 dodelijke automatische
schietinnchtingen aan zijn grens met
het westen werden ontmanteld- De
inrichtingen werden in 1971 aange
bracht om mensen af te schrikken die
vluchtneigingen hadden. Eenmaal in
werking gesteld door een voetangel
slingerden de inrichtingen een regen
van granaatscherven in het rond.
Een 30-jarige Oostduiste telefoon-
monteur is er donderdag in geslaagd
nabij de Beierse plaats Irmelshausen
over de Westduitse grens te komen,
ondanks het feit dat Oostduitse
grensbewakers hem onder vuur na
men.
In acht dagen tijd zijn nu zes Oost
duitsers naar het westen uitgeweken.
Behalve de monteur bereikte donder
dag ook een 27-jarige Oostduitser
Beiers grondgebied. Hij kwam in de
vroege ochtend ongedeerd door een
mijnenveld.
JOHANNESBURG (UPI) De Zuid-
afrikaanse politie heeft donderdag 22
zwarte en blanke journalisten gear
resteerd die in Johannesburg protes
teerden tegen de hardheid waarmee
van overheidszijde wordt opgetreden
tegen zwarte krakers. Het is in Zuid-
Afrika verboden dat zwarten en blan
ken samen demonstreren.
Een politiewoordvoerder deelde mee
dat alle arrestanten in dienst waren
van de krant De Star en het vooruit
strevende blad de Rand Daily Mail.
Zij zullen vandaag voor het gerecht
verschijnen.
Blij maken met
een dooie mus
TTet - echt kansloos ge-
\>i I JTlworden - project Vaste
cNSj? I Oeververbinding Wester-
schelde (VOW) blijft kenne-
- 'J lijk nog jaren goed voor vrij
blijvende politieke prietpraat zonder
tot een werkelijke beslissing of tot
daden te komen. De afgelopen dagen
hebben Zeeuwse kamerleden van
twee in omvang niet onaanzienlijke
politieke partijen (Eversdijk, CDA en
Van der Doef, PvdA) daarvan een
staaltje te zien gegeven in de vorm
van een nieuwe truc om Zeeland blij
te maken met een dooie mus. Verma
kelijk is daarbij dat de één de ander
poogt vliegen af te vangen, dat daar
over allerlei (al dan niet gemaakte)
boosheid ontstaat en dat betrokke
nen de indruk blijven wekken dat ze
met hun fraaie verhalen nog serieus
genomen denken te worden ook, In
werkelijkheid is het eigenlijk allemaal
te miniatuur om over te praten. Het
wordt daarom hoog tijd dat ln be
stuurlijk Zeeland het besef door
breekt dat men zich rondom het
praat-project Vaste Oeververbinding
Westerschelde niet opnieuw aan het
Haagse Binnenhof een rad voor ogen
moet laten draaien. Het kabinet-Lub-
bers heeft de VOW afgeschreven door
vast te stellen ,dat er nil geen mede
werking aan zal worden verleend en ln
de tweede kamer is geen meerderheid
te vinden om de regering van die
beslissing af te brengen. Iedere andere
voorstelling van zaken op dit moment
is vals.
Maar goed, er moet dus nog een
volwaardig debat in de tweede
kamer komen over de weigering van
het kabinet om groen licht te geven
voor de uitvoering van het VOW-
project. Veel meer dan de handen in
onschuld wassen en wonden likken
kan een dergelijk debat niet worden.
Na jaren van met de mond aan Zee
land beleden steun en medewerking ls
dat natuurlijk niet zo eenvoudig. Het
komt er in feite op neer dat alle
supporters van weleer met grote hoe
veelheden boter op het hoofd de af
tocht moeten zien te dekken. Om het
geheel niet al te zuur te laten eindigen
is daarom opnieuw naar de beproefde
methode gegrepen: verwachtingen
wekken en voorbehouden maken.
Eversdijk heeft deze week zijn gehoor
in Axel voorgehouden dat hij de twee
de kamer tot de uitspraak wil zien te
brengen: „De VOW is een goed pro
ject, dat in de naaste toekomst zeker
kansen moet krijgen. De realisatie
ervan moet direct aan snee komen als
de financieel-economische situatie
van het rijk het toelaat." Alsof er nog
mensen zijn die echt in dit soort van
vrijblijvendheden geloven. Ook Van
der Doef komt met een reuze stunt als
hij meldt dat er nu - uitgerekend na
het 'nee' van het kabinet - meer
enthousiasme in zijn fractie is ont
staan voor een vaste oeververbinding
Westerschelde. Jammer, dat ze er
daar zo lang over nagedacht hebben
toen de tijd rijp was om beslissingen
te nemen.
Het maakt dus nogal een goedkope
indruk, - dat sfeertje van bewogen
woorden en krokodilletranen in dé
tweede kamer over het VOW-project.
Tien jaar lang is er doorlopend een
politiek van dikke beloftes bedreven
met steeds als puntje bij paaltje
kwam begrip voor het standpunt van
opeenvolgende kabinetten dat een
echte beslissing afhankelijk werd ge
steld van telkens weer andere voor
waarden. De jongste vondst in dit
opzicht is dat „de financieel-economi
sche situatie van het rijk uitvoering
van het project moet toelaten". Gro
tere dooddoener is nauwelijks te be
denken. Nee. als de tweede kamer
echt iets voor Zeeland wil doen nu het
kabinet het VOW-project heeft afge
voerd dan zou men daar beter druk
kunnen uitoefenen voor een snelle
verbetering van de veerdiensten Wes
terschelde. Het cynische spelletje met
loze beloftes over de aanleg van een
brugtunnelproject is juist ten koste
gegaan van de kwaliteit van de veer
diensten. Eversdijk en Van der Doef
weten beiden heel goed dat vernieu
wing van de PSD-vloot en aanpassin
gen van de accommodaties in de
Westerschelde-veerhavens niet meer
kunnen wachten op een VOW-project
dat na het 'nee' van het kabinet nil
nog voor jaren alleen maar op papier
zal bestaan. En ze weten eveneens dat
wanneer de Westerschelde-veerdien-
sten over een aantal jaren goed met
dubbeldekkers zijn geoutilleerd een
vaste oeververbinding nog minder
kans maakt dan op het ogenblik.
Kortom, er is alles aan gelegen dat
men in de tweede kamer tot het besef
komt dat er ook aan de goedgelovig
heid in Zeeland grenzen zijn. Hoe
ontnuchterend zo'n conclusie dan ook
is.
vdM
PARIJS (AFP) De Franse minister van buitenlandse
handel, Edith Cresson, heeft donderdag de Nederlanders
ten voorbeeld gesteld aan de Franse kaasmakers. Op een
persconferentie bij haar terugkeer van een bezoek aan de
Verenigde Staten verklaarde zij dat de Fransen, die 400
verschillende soorten kaas maken, zich moeten laten
inspireren door de Nederlanders die de Amerikaanse
markt overstromen met drie soorten 'muizenkaas'.
Daarmee wordt gewone kaas aangeduid waarmee muizen
in de val worden gelokt. De Franse minister doelde op
Goudse, Edammer- en commissiekaas (een groot model
Edammer).
Nederland - zoals generaal De Gaulle placht te zeggen
„een klein land, maar een grote natie" - exporteert
ongeveer 300.000 ton kaas naar de Verenigde Staten, tegen
de Fransen 250.000 ton per jaar, aldus mevrouw Cresson
Zij was eerder minister van landbouw.
