FEKENEN EN
SCHILDEREN
PLA VUIZEN
itiische consument
hobby wordt meer
en meer ontdekt
zelf leggen op houten vloeren
oorbellen en kettingen
:pzc
DEGELIJKHEID EN
DUURZAAMHEID VOOROP
SIERADEN GEMAAKT VAN
WAARDELOOS MATERIAAL
najaar '83 woensdag 5 oktober i983
hobby en verbouwen
19
Jlen groeiend aantal mensen houdt zich tegenwoordig bezig met tekenen en schilderen, een
Jhobby waarin men uitermate creatief bezig kan zijn. Het belangrijkste is voor velen van
•n het actief bezig zijn vanuit zichzelf; het resultaat hoeft niet per se geweldig goed te zijn,
it gaat om het plezier in de hobby.
is het belangrijk om niet totaal
lorbereid aan het werk te gaan;
kan teleurstellingen voorkomen,
onder de knie krijgen van de
v.idvormen kan de basis vormen tot
t ontdekken van vele andere hob-
's zoals kleien en modelbouw. Hoe-
èl het veel oefening vereist om deze
ondvormen te leren onderscheiden
lijkt het dat met geduld een heleboel
bereiken valt. Zi is een 'vaste hand'
in ook niet een kwestie van aange-
iren talent maar van oefenen.
eel amateur-schilders houden zich
izigmet het steeds populairder wor-
inde volksschilderen. Men beschil-
irt klompjes, dienbladen en doosjes
et bloemmotieven. De voorbeelden
r indeze motieven staan in boeken en
i i feite komt dit schilderen dan ook
eer op een wat moeilijke 'invuloefe-
-:|ng'. De bekende 'invulschilderijen'
s e nvoorgedrukte tekening met ge
il immerde vakjes voor de verfkleur)
[ï|nin wezen daarmee vergelijkbaar,
1 aar nog minder creatief. Het 'Hin-
iloopen' heeft de meeste mogelijkhe-
■~i nvan de verschillende richtingen in
2 volksschilderkunst om creatief be-
g te zijn: hier worden bijvoorbeeld
aast de bloemmotieven landschap-
in of vogeltjes aangebracht. De
-< lülder blijft dan niet slechts bij de
'invuloefening' maar gaat verder in
het uiten van zichelf. Veel mensen die
zijn begonnen met dit soort werk gaan
overigens na verloop van tijd over
naar het echte tekenen en schilderen
omdat zij daar meer in kwijt kunnen
van zichzelf. Veel ongeoefende ama
teurs beginnen vaak te moeilijk zo
wordt begonnen met portret, terwijl
men de grondvormen niet kent. Het is
dan beter te beginnen met een een
voudig stilleven zoals een schoteltje of
kannetje. Kopiëren van een bepaald
schilderwerk kan een steun zijn bij de
eerste pogingen. Alle aandacht kan
dan gericht zijn op kleurmenging,
penseelbeheersing en techniek, zodat
minder zorgen gemaakt hoeven te
worden over de vormgeving en com
positie. Het werken met olieverf ver
eist wel speciale technieken. Aller
eerst wordt een grove tekening op
papier, geprepareerd karton of gepre
pareerd linnen opgezet. Daarna be
gint pas het echte schilderen. Olieverf
droogt zeer langzaam langzaam dus is
het mogelijk om in de verf zelf te
werken. Dit in tegenstelling tot mo
derne verf die al na enkele uren droog
is. Als dan iets veranderd moet wor
den, dient een nieuwe laag aange
bracht te worden. De penselen zijn
bepalend voor de 'toets' in het werk.
hoe zachter het haar, hoe delicater de
toets; hoe stijver het haar, hoe beter
de penseelstreek zichbaar blijft. De
aanzet gebeurt doorgaans met grote
platte penselen. Voor het detailleren
kan men beter fijnere, ronde en zachte
penselen gebruiken. Het is belangrijk
te oefenen in het herkennen van kleu
ren om te leren de kleinste verschillen
op te merken: in de kleur zelf en wat
licht en donker betreft. Als het schil
derij klaar is, heeft de olieverf nog
zeker een halfjaar nodig om uit te
harden. Daarna kan dan nog eventu
eel een vernislaag aangebracht wor
den.
Verfsets zijn al te koop vanaf 35,-,
een complete set kost 100,-. De prijs
van de olieverven wordt voornamelijk
bepaald door de aard van de gebruik
te pigmenten en de fijnheid van het
malen, alsmede door de keuzegrootte
van het assortiment.
teleac
In december start Teleac een cursus
voor radio en televisie over tekenen
en schilderen. Daarbij komt de prak
tische kennis van de grondbeginselen
van materialen en technieken aan de
orde. Verder bevat de cursus inter
views met kunstenaars en een 'kijk
les' met Willem de Ridder.
Foto: De tekening op het
doek is schetsmatig op
gezet: het schilderen zelf
komt daarna aan de or
de. Spelen met kleuren
en vormen maken een
persoonlijk eindresul
taat.
Zelf bouwen en verbouwen komt steeds meer in de belangstelling te staan: niet alleen kan men zo stukken
goedkoper uit zijn, het is tevens een leuke inspannende ontspanning. De mogelijkheden zijn tegenwoordig bijna
onuitputtelijk. Er komen steeds meer nieuwe, gewijzigde of verbeterde artikelen op de markt waarmee het werken
zeer vereenvoudigd wordt. Het meest voor de hand liggend om 'zelf te doen' is natuurlijk de verfraaiing van de
binnenzijde van het huis waarin men woont. Maar veel mensen worden vaak weerhouden van omvangrijke en vaak
dure veranderingen, omdat bij voorbeeld een huurhuis in de originele staat teruggebracht dient te worden als men
het verlaat. Toch zijn er voor veel verbouwingen, verfraaiingen en dergelijke bijna altijd alternatieven te bedenken
die makkelijk te vervangen of te verwijderen zijn.
Zo is het nu voor de doe-het-zelver milimeters vrij blijven. Daarna wor- wandweefsels is de zogenaamde
den de tegels in de mortel gelegd en 'steenstrip' in opmars. Deze wandbe-
ge spaanplat wordt een kast getim
merd en aan de buitenkant worden de
strips aangebracht. Tegen een 'strip
pen-wand' lijkt zo'n kast vernuftig
ingebouwd en weggewerkt.
balken plafonds
sinds kort mogelijk om probleemloos
tegels te leggen op een houten vloer.
De oplossing van Elcemo is even een kwart vullen,
simpel als eenvoudig: de tegels krij
gen een speciale'ondermat', in combi
natie met een nieuw bindmiddel op minste 24 uur niet worden belopen om misverstanden te bestaan rond de
aangedrukt tot de voegen zich voor dekking blijkt steeds meer terrein te
De voegen mogen winnen en wedijvert in populariteit
niet breder zijn dan 10 mm). Na het met de bekende, vertrouwde
leggen moet de vloer gedurende ten schrootjes. Er blijken overigens veel
basis van Latex (Elcé). Te gebruiken schade te voorkomen (dus ook niet 'steenstrips'. De zogenaamde'mortel
zijn tegels vanaf 10 x 20 cm. Bij het met behulp van planken). Een tijds- strip' (v.a. 12,95 per m2) is gemaakt
duur van 48 uur is te adviseren voor- uit zand en cement met een kleurstof,
dat met het voegen wordt begonnen. De 'echte' steenstrips (v.a. 50,-) zijn
Na dit werk mag de vloer wederom er in verschillende soorten. De mooi-
voorbeeld bij een dikte van 1 cm moet minimaal 24 uur niet worden belopen, ste (en tevens de duurste) strip is de
de lengte 20 cm zijn. Dit is nodig Gedurende de volgende twee a drie voorkant van een baksteen, de zoge-
omdat men bij tegels van geringere
kiezen van keramische tegels zoals
plavuizen en natuursteen is de dikte
lengte verhouding van belang: bij
.ndanks de slechte tijden, waarin
anze economie zich bevindt is er
|ds enige tijd weer een opleving
lar te nemen in de verkoop van
jurzame gebruiksgoederen. Zowel
[or bijvoorbeeld auto's als voor
ikens geldt dat eerst de inhaal-
lag wordt uitgevoerd, de uitgcstel-
vervanging die door technische
ireken dringend noodzakelijk is
/orden.
Is echter een verandering in koop-
drag opgetreden: de consument
et een bewustere keuze voor iets
tlangermee moet gaan; men denkt
lange termijn. De degelijkheid
lat voorop en steeds vaker wordt
goede vakman in de arm geno-
n. Zijn adviezen worden ook be-
igrijker geacht, want een totaalad-
s plus de totale afwerking blijkt
ak goedkoper te zijn dan het zelf te
en het corrigeren van fouten of
[envallers kost extra geld. Ook kan
gespecialiseerd bedrijf in bijvoor-
Id keukens en badkamers een
mplete ploeg van vakmensen op
(schillende terreinen tegelijk laten
ntreden. Hij geeft daar ook garantie
Het afwerken, zoals dingen ophan-
n (spiegels, haakjes etc) kan de
nsument dan zelf doen. Uit onder
den is gebleken dat de mensen met
n middeninkomen en hoger er enke
maanden over denken eer ze geld
n een dergelijk groot karwei uitge-
n. Men koopt niet zo snel en ondoor-
cht als vroeger, maar het te kopen
tlkel mag eventueel wel wat duur-
i zijn. De laagste inkomens, die
en extra geld uit te geven hebben
n dure veranderingen, kunnen hun
dkamer en keuken wel een ander
terlijk geven door te werken met
tke accessoires. Zo zijn er kleurige
ezen in de handel die, aangebracht
igs een witte tegel in de badkamer
heel andere indruk geven. Daar
l]n ook bijpassende handdoeken,
uchegordijnen, badjassen etc. bij te
Jgen. Een badkamer helemaal te
(anderen is altijd wel mogelijk,
jar het is daarbij belangrijk dat
ede adviezen worden ingewonnen,
it mooie plaatje uit het boek kan
tos zo tegenvallen in onze eigen
dkamer. Vaak zijn deze niet eens op
'derlandse maten afgestemd. Een
•ede vakman kan samen met de
ent verschillende mogelijkheden
der de loep nemen en uitrekenen
it het beste past bij de koper. De
™an gaat daarbij altijd uit van
e zogenaamde 'basiscel': vloer
end-plafond. Deze moeten in feite
zijn, De aanvullende zaken
^nen eigentijds (dus vervangbaar)
n.
'Mkens
ezelligheid, gecombineerd met func-
•naliteit geldt zeker ook voor een
euken. Zo is er de dure Poggenpohl-
uj» d'e enorm in populariteit
lijft stijgen. Poggenpohl is een merk,
at al negentig jaar lang zijn tijd ver
ïoruit is in het ontwerpen va keu-
-ns. De tijd is voorbij dat de keuken
rfn omgebouwd aanbouwmeubel
[fm. Men koopt zo'n keuken vaak
voor het leven, ook al omdat men na
jaren nog accessoires kan bijbestel
len. Veranderingen in deze soort keu
kens zijn vaak vrij simpel door bij
voorbeeld andere kastfronten of
handgrepen aan te brengen. Daarbij
moet men tevens bedenken dat men
bij de aanschaf van zo'n uitgekiende
keuken slechts eenmaal de kosten
van arbeid hoeft uit te trekken; bij
teleurstellingen met een gewoon zelf
aangebracht keukenblok komen deze
kosten onherroepelijk terug.
De consument let naast de kosten
steeds meer op de doelmatigheid van
de keuken: Poggenpohl speelt daar
heel handig op in en heeft keukens
ontworpen die ergonomisch verant
woord zijn. De vrije, tot nu toe onge
bruikte ruimte tussen werkblad en
wandkasten wordt door het toepassen
van nis-elementen geheel benut. De
meeste elementen zijn afsluitbaar
door een jaloezie. Hierdoor ontstaat
veel plaats voor al al die dingen die
het werk in de keuken vergemakkelij
ken, maar vaak rondslingeren. De
kleine elektrische apparaten, zoals
een broodrooster, vruchtenpers, kof
fiezetapparaat, maar ook de fruit
mand, een messenrek etc. zijn binnen
handbereik, maar toch netjes opge
ruimd. Het principe is zeer simpel:
Poggenpohl schoof het werkblad met
de onderkasten een eindje naai- voren
en bereikte naast de handige extra
ruimte tevens 'een betere werkhou
ding.
weken moet dan de vloer met gepaste naamde A-strip. Om de rest van de
bescheidenheid worden behandeld baksteen niet te hoeven weggooien
omdat de volledige uitharding van zaagt de fabrikant daar ook plakken
ccmentmortcls dan pas wordt bereikt.
Wel moet de vloer gedurende die
periode enige malen goed nat ge-
.-an en laat deze zandstralen om deze
'tussenstrips' toch een leuk aanzicht
te geven. De vaak (lelijke) achterstrip
dweild worden waardoor de voeg een wordt speciaal bespoten en behan-
optimale hardheid zal krijgen. Overi- deld. Deze tussenstrips en achter
dikte o'p een verende ondergrond (de
houten vloer) eerder kans heeft op
breuk. Om de nieuwe vloer te leggen
wordt het eventueel aanwezige hard
board, spaanplaat of ander materiaal
van de houten vloer verwijderd. Ook
de plinten worden weggehaald; die
worden naderhand weer op de tegels gens moet bij uigesleten houten vloe- strips zijn dus wel echt, maar lang z<
aangebracht, Vervolgens worden ren of sterk kromme vloerdelen folie mooi niet als de A-strip of de mortel-
foamplaten (een speciaal ondermate- en gaas in plaats van floorfoam wor- strip,
riaal van kunststofschuim van 50x50 den gebruikt. De Latex-cement voeg-
cm met een dikte van 4 cm) door mortel is vanaf 3 mm waterdicht. Bij Met de steenstrip kan men overigens
gebruik in badkamer en douche moet alle kanten uit: een lelijke of saaie
de wand/vloerverbinding met een muur kan men vrij eenvoudig veran-
elastische kit worden afgedicht. Het deren in een rustieke, mooie wand.
middel van behangplaksel of nieten
aangebracht. De foamplaten moeten
met een enigszins vochtige spons wor
den gewreven om een goede aanhech- systeem is
r snel te verwijderen Maar ook om de schoorsteen een
ting te verkrijgen. Vervolgens wordt zonder schade aan de ondervloer toe nieuw aanzicht te geven is de strip bij
een hoeveelheid mortel op de foam-
laag uitgesmeerd tot een dikt van ca.
uitstek geschikt. Verder valt bijvoor
beeld te denken aan de inbouw van
6 mm. De wand moet daarbij enkele Naast de stijgende verkoop van dure een televisie of stereo. Met eenvoudi-
Naast de 'eiken' trend in de meubelen
zien we ook de 'ouderwetse' balken-
plafonds steeds meer terug komen.
Tegenwoordig bestaan deze 'balken'
vaak uit gegoten polystyreen dat aan
het plafond geplakt wordt. Als nadeel
van dit (dure) systeem geldt dat de
balken zichzelf om de paar meter
herhalen, omdat de gietmallen nu
eenmaal hetzelfde zijn. Bij verwijde
ring van dit systeem wordt ook vaak
het plafond beschadigd, waardoor de
kosten extra oplopen.
Een ander systeem met een mintens
zo leuk effect is de holle, driedelige
plafondbalk van vurenhout. Dit sys
teem (v.a. 14,70 per meter) wordt
door middel van latten aan het pla
fond bevestigd. Op de latten worden
de zijplanken aangebracht, die weer
verbonden woren door een 'onder
plank'. zodat het lijkt of een zware
balk aan het plafond is bevestigd.
Voordeel is dat het plafond bijna niet
wordt beschadigd; bij verwijdering
van dit systeem is het vrij simpel de
boorgaten te dichten en het plafond
opnieuw te witten. Daarnaast is het
natuurlijk meegenomen dat de bal
ken nergens hetzelfde zijn: iedere
plank houdt zijn eigen karakter. De
complete plafondbalk trekt overigens
niet krom en wordt'compleet verpakt
per afstand.
Foto: William met zijn
zelfgemaakte spulletjes
in zijn koffer, onder
meer met oorbellen en
kettingtjes, die hij in
winkels en op braderies
verkoopt.
Lekker rommelen in m'n vrije tijd, creatief bezig zijn met allerlei
dingen. Ik kan mezelf in m'n hobby helemaal kwijt en het aardige
ervan is, dat anderen de dingen die ik maak, nog leuk vinden ook." William
de Pree, 22 jaar en activiteitenbegeleider in het verpleegtehuis Der Boede in
Koudekerke maakt sinds een jaar of drie uit allerlei 'waardeloze' dingen
oorbellen, kettingen, broches en dergelijke. Hij ontdekte zijn hobby, toen zijn
moeder hem vroeg van een oude parelketting oorbellen te maken. Dat lukte
vrij aardig en hij vond het een leuke bezigheid. Na wat experimenten kwam
hij tot leuke resultaten die hij vervolgens cadeau deed aan vriendinnen en
familieleden. Door mond-op-mond reclame en dc vele reacties is zijn hobby
nu uitgegroeid tot een klein handeltje, een handeltje waarbij weliswaar het
creatief bezig-zijn en de eigen smaak tot uitdrukking brengen bovenaan zijn
blijven staan.,.
Doordat Williams vriendinnen steeds visjes die gebruikt worden voor het
met andere creaties van hem lopen, emailleren. Hij poetst ze slechts op
kwam hij in contact met een Antwerp- met koperpoets en hangt ze dan aan
se kledingzaak die nu een vaste afne- een haakje. „Gelukkig heb ik nogal
mer is geworden. Verder verkoopt hij wat kennissen, die soms hele leuke
spullen op braderies en dergelijke, dingen voor me meenemen. Zo heb ik
eens rotortjes uit vliegtuigmotoren
Het handeltje op zich brengt net kunnen krijgen. Dat is prachtig me-
genoeg op om zijn basismaterialen te taai en die deden het heel aardig als
kunnen blijven bekostigen, maar er oorbel", aldus William. „Ik probeer
blijft te weinig over om duur gereed- voor iedereen wat te maken, maar ik
schap te kunnen kopen. Hij gebruikt gok toch wel voornamelijk op een
dan ook slechts een kniptang, vijltje, bepaald publiek: de New Wave
buigtang, handboortje, ijzerzaag, hob- -spreekt me erg aan. Ik wil er zelf
byzaag, lijm, scalpel, naalden en namelijk ook opvallend uitzien en
schuurpapier. Zijn materialen haalt daarom ontwerp en maak ik m'n
hij overal vandaan: in een antiekzaak eigen kleren ook vaak zelf',
kon hij bijvoorbeeld een oude kroon
luchter op de kop tikken. De 'glazen yy,n/f0tron^
kralen' konden prachtig tot oorhan- WO CIS Ir etiU
gers verwerkt worden. Verder maakt De haakjes en ringetjes voor zijn
William gebruik van lollystokjes, per- creaties maakt hij zelf. Door verschil-
spex, wattestaafstokjes (gekleurd) lende materialen samen le verwer-
een schenkel, hout. kralen, schelpen, ken tracht hij een bepaalde mode
bamboe, leer, bont, ijzerdraad, gom- trend te volgen. Zo verwerkt hij leer
metjes, krulspeldpennen, tule. kort- en bont (afkomstig van een oude tas
om alles wat hem in handen komt. Hij of jas) samen met krabbescharen, die
koopt ook wel kant-en-klaar basisma- zijn vader voor hem meeneemt na het
teriaal in hobbyzaken zoals koperen vissen.
Deze tengels, die eenzelfde indruk
wekken als de bekende haaietanden.
maken samen verwerkt de 'papoe-
look'. Het leer wordt daarbij expres
slordig geknipt, zodat het geheel een
'versleten' indruk geeft. Ook een ge
woon soepbeen (schenkel) komt hier
bij van pas: nadat het bot in de soep
zijn diensten heeft gedaan, krabt Wil
liam het af, kookt het opnieuw in
sodawater en laat het daarna twee
dagen in de chloor liggen om het bot
mooi wit te krijgen. Vervolgens zaagt
hij er dunne plakken van die verwerkt
worden in de oorhangers en kettin
gen.
Ook een glimmende doucheslang
doet dienst; er wordt niets van wegge
gooid. De rubberslang wordt eruit
gehaald en verwerkt tot geknoopte
oorhangers, de glimmende buitens
lang wordt met ijzerdraad verstevigd
en op maat gesneden voor een hals
band en een armband. Afgewerkt met
zwarte krukdopjes aan de uiteinden
komt het. dichtbij de 'macho-look'.
William maakt z'n oorbellen en ket
tingen voornamelijk tijdens 'werk
weekeinden', een vrij weekeinde dat
hij er speciaal voor uittrekt. Van te
voren schetst hij ontwerpen en leeft
zich dan van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat helemaal uit. Dat gebeurt
dan vaak op de maat van muziek,
hetzij van de radio, hetzij van de
televisie. Daar ook haalt hij een deel
van zijn inspiratie vandaan. Verder
kijkt hij regelmatig in modebladen.
„Er komt gelukkig zoveel materiaal,
dat ik er geen einde aan zie. De
mogelijkheden zijn eindeloos," aldus
William.