JA EN AMEN
KINDERSPORT
Qfi
it
- ?:;z
beschermen tegen
ouders en coaches
grieks voetbal beheerst
door geld en angst
PZC/weekendkrant
~ERDAG 1 OKTOBER 1983
23
rt Theunissen (44) voetbalde bij
'itesse, DOS, Heracles, PSV, het
serse Young Boys, Fortuna '54,
ar, combineerde het vak van
jailer en trainer bij FC Bern en
irgde de laatste vijf seizoenen de
iing van FC Winterthur en
I ig Boys in zijn tweede vaderland
l^erland.
van de Kerkhof schuwde de
ferbesprekingen ook met. Bij de
itse pijl uit de boog bleef het
tal bij „kijken en niet kopen"
de amateurclub MULO in Hel-
mond naar FC Twente, later in het
spoor van Kees Rijvers naar PSV en
vervolgens stonden de buitenlandse
clubs in de rij bij de international. De
üjst met kandidaat-werkgevers vult
een dun telefoonboek. Serieus was de
interesse van FC Koln in 1979. de
Duitsers wilden 1.6 miljoen gulden
betalen, de Eindhovense ploeg vroeg
1,9 miljoen. Real Madrid informeerde,
maar koos voor de jongere Laury
Cunningham.
Een jaar later was hij rond met Lazio
Roma, maar „oh" noodlot, de Ita
liaanse vereniging raakte betrokken
bii het omkoopschandaal en werd
voor straf verbannen naar de tweede
divisie waar het geen buitenlanders
mocht aantrekken. In 1981 was hij
rond met Wolverhampton Wanderers,
een transfer die afketste door gesjoe
mel met de transfersom.
In zijn contract had de Brabander
laten opnemen dat hij in 1980 voor een
miljoen, in 1981 voor 500.000 gulden,
in 1982 voor 100.000 gulden en in 1983
voor slechts 50.000 gulden naar een
andere werkgever mocht vertrekken.
„Ik heb me steeds voorgenomen dat
het eens moest lukken", zegt Van de
Kerkhof in Athene, waar Griekse
kranten melden dat een transfersom
van 450 000 gulden betaald is. Kassa
dus voor Renê.
De voetbalzwerver Bert Theunissen
en de man die zo graag veel eerder het
buitenlands avontuur opgezocht had.
zijn elkaar tegengekomen bij de
Griekse middenmooter Apollon. Hun
beider conclusie na twee maanden in
het Zuideuropese land: een voetbal
gekke natie waarin de mafia het spel
met de knikkers stuurt
die met hun portefeuille zwaaien als het bestuur zich met technische
keizaken bemoeit, behoeven niet te solliciteren in Griekenland. In Nederland loopt een
springerige voorzitter kans uit de kleedkamer gezet te worden, aan de voet van de
•opolis moet je in ruil voor het geld dat goed is concessies doen. De voorzitters hebben de
pht, de president ven de belangrijkste club is de grootste bollebof. „De voorzitter van
lathinaikos heeft aandelen in zeven clubs", zo heeft Bert Theunissen ervaren in de eerste
t weken van zijn Griekse dienstverband. „René en ik zitten bij een kleine vereniging, veel
3 is er niet. Komt de club in financiële problemen dan klopt het bestuur van Apollon aan
r,9Panathinaikos. In ruil voor die steun moeten af en toe de puntjes afgegeven worden, dan
_jg je opdracht van je voorzitter om een bepaalde speler niet op te stellen. Luister je niet,
je je zin door, dan vlieg je".
„allen in Griekenland wordt be- zo sportief zijn om je te betalen. Ik zeg
st door geld en angst. Niet het ja en amen. de president heeft gelijk,
Ie werkklimaat voor een trainer maar ondertussen probeer ik mijn
m[£n speler. René van de Kerkhof eigen zin te doen. Zondag spelen we
0op er terecht omdat Young Boys tegen AEK Athene, winnen we daar
esfoetballer had die met een Griek- dan speldt de voorzitter me een dia-
aajouw getrouwd was. Die kon wel mant op. dan zit ik weer voor een
aantrekkelijk contract lospeute- jaartje goed".
Bert Theunissen en de Ne-
oefenmeester op zijn beurt Shirtjes OpStlirCH
er|dat de 48-voudige international Apollon-AEK is een van de prestige-
een klein prijsje te koop was. „Ik duels die uitgevochten wordt, de
ho|in Hongkong, kon een contract ploegen spelen 500 meter van elkaar
bij Seiko toen het telefoontje en beide op dezelfde tijd thuis. Als
jthene kwam. Ik heb onmiddellijk AEK scoort hoort men dat bij Apol-
yliegtuig gepakt, ik zag het in ion, het omgekeerde is niet het geval,
gkong niet ritten. Met Apollon £je aanhang van de Griekse midden-
rpjik in anderhalf uur rond", zegt mooter is klein. En dat vooral is een
van de Kerknof die in drie
se jaren meer gaat verdienen
nj PSV in tien jaar.
>n met Theunissen en Van de
thof op het zonnige terras in
'e jne kan in alle rust, geen mens die
11 fener en de vedette van Apollon
(ent. Anastopoulos. Mavros, dat
de namen die op ieders lippen
!n. René van de Kerkhof weet hoe
komt. „Ze betalen journalisten, in
jrordt goed over hen geschreven.
H kwaad woord, alleen maar de
ijdfte in schrijven". Bert Theunis-
3cK„Die Mavros heeft zeven jaar bij
3.%hinaikos gespeeld, dan krijg je
Vrije transfer. In de kranten stond
■hcjhij voor een gigantisch bedrag
de New York Cosmos kon, dat
topclubs hem wilden inlijven
ton de ruiter
groot nadeel in een land waar de
ploegen naar de overwinning ge
schreeuwd worden en de scheids
rechters na het laatste fluitsignaal
door minstens tien politie-agenten
omgeven wordt. „Uitwedstrijden
kun je niet winnen", is de ervaring
van het Nederlandse duo. „Je kunt
beter de shirtjes opsturen en zelf
thuisblijven want je bent volstrekt
kansloos", grapt het avontuurlijke
deel van de Eindhovense tweeling.
„Dat komt door de Griekse mentali
teit", meent Theunissen.
„Ze kunnen op eigen veld meer, laten
niet/gebeuren dat hij voor zich opjagen door de supporters. Maar
:enland verloren ging. Het ge- dat je kansloos bentin uitwedstrijden
dat Panathinaikos hem een
komt ook door de scheidsrechters. Ze
zijn bang, de messen vliegen hier over
de hekken De grote clubs worden
bevoordeeld- Speel je op zondag en
moet je een week later tegen AEK.
Panathinaikos of Olympiakos dan
weet je dat een of twee spelers een
rode kaart krijgen. Waag het niet iets
over de arbitrage te zeggen, je bent zo
voor vijf maanden geschorst. Anasto
poulos kon Europees topscorer wor
den vorig jaar. Hij scoorde 28 keer, 14
uit een strafschop. Als hij miste,
mocht hij ze overnemen. Panathinai
kos voetbalde op Kreta tegen OFI,
normaal gesproken wint daar nie
mand. Ze hebben daar nu zeven spe
lers die door Panathinaikos uitge
leend zijn. ze wonnen met 20. OFI
miste twee strafschoppen, werd de bal
rechts ingeschoten dan dook de kee
per naar links. Welke spelers beïn
vloed worden weet je niet. er hangen
zoveel artiesten rond het elftal. Dage
lijks lopen bij ons drie journalisten
rond, ze kunnen geen pen vasthou
den, ze moeten drie sportkranten vul
len. Voor spelers met naam hebben de
clubs veel geld over. voor een goede
verzorger geen cent. Gaat een van
mijn jongens voor een blessure naar
de clubarts, dan schrijft hij veertien
dagen rust voor. Zondag werd voor de
eerste keer op doping gecontroleerd,
bij ons is dat met nodig, de dokter
weet niet eens wat dat is".
premiestelsel
Bij Apollon heeft Bert Theunissen
voor één elftal liefst 30 spelers, een
tweede team is er niet. Begrijpelijk
dat de strijd om een plaats in de
hoofdmacht groot is, de concurren
tieslag die aangewakkerd wordt door
het premiestelsel. Het basissalaris is
laag, de premies moeten het voetbal
lonend maken. Alleen de jongens die
in het veld staan komen in aanmer
king voor een premie tussen de 600 en
1500 gulden. René van de Kerkhof
speelde met Apollon tot nu toe twee
keer gelijk en zegevierde eenmaal.
Hij doel het beter dan die andere
Nederlander Tsjeu La Ling. Een „zes
je" geeft hij zichzelf als rapportcij
fer". „Ik moet veel beter kunnen".
Helemaal tevreden is ook trainer
Bert Theunissen nog niet over hem.
„De warmte is het grote probleem. Je
hebt hier toch wel een maand of drie
nodig om te acclimatiseren. Denk
overigens niet dat René met zijn
snelheid zomaar doorloopt Verdedi
gers zijn hard en gemeen Ik heb hem
middenvelder gemaakt, daar is de
dekking minder. Ik zoek nog een
spelbepalende middenvelder. Is er in
Nederland geen goeie? Heb ik die
gevonden, dan zet ik René weer in de
spits".
Theunissen werkt bij Apollon met een
tolk. die er nauwelijks in slaagt de
voetbaltaal om te zetten in het
Grieks. Meer dan wat glazige blikken
heeft hij op het tactische plaatje niet
ontmoet. „Ik werk met handen en
voeten, de taal is een enorme handi
cap. Ik kon in Zwitserland bij enkele
kleine clubs aan de slag. de topclubs
waren voorzien. Ze willen iemand met
een grote naam. die heb ik nog met,
misschien kan ik hier iets afdwingen.
Ik heb gekozen voor het avontuur, ze
zeggen dat ik te veel risico neem.
Maar kijk eens naar de bundesliga,
daar schoppen ze ook de ene na de
andere trainer de straat op. Je moet
geluk hebben en goed met de spelers
kunnen omgaan, de mentaliteit aan
voelen. Vroeger kon je tegen een spe
ler zeggen: loop die boom omver. Dat
is over. angst voor de trainer bestaat
niet meer. De trainer is geen meneer
meer".
0piidabel aanbod deed, journalistie-
Mmenwerking. Alles draait om het
ben
voor Bert Theunissen en René
1 ,de Kerkhof trouwens, laat daar
Ul1 misverstand over bestaan. Het
G» voor een trainer is groot, na
-13feelijkspel en een nederlaag kun
p straat geschopt worden. Het
lidsklimaat is onvoldoende. Het
f trlandse duo accepteert het om-
de bankrekening groeit. „Lachen
srathoog in ons vaandel", zegt René
afèervolgens vliegen de anekdotes
:el hiit de amateuristische instel-
n: moet blijken, over de tafel.
Theunissen: „We hadden een
ïgskamp geregeld in Nederland,
•ijden tegen Helmond Sport en
lantal amateurclubs. Het is niet
gegaan omdat de voorzitter een
^Sjingskamp wilde voor alle 32 voet
van Apollon. Dat werd te
jaar. We zijn toen hier naar een
jeugdherberg gegaan, vier man
kamer, iedere dag tomatensa-
,4met een hamburger, een oefen-
35^jtje was niet geregeld, toiletten te
lom op te zitten, als je wilde
len moest je eerste de geiten van
veld jagen". Vult René aan: „Dan
t je eens zien waar Ajax hier in
ondergebracht is. Nederland-
delers waren de jeugdherberg niet
Lvjengegaan, die waren onmiddel-
vgjOpgestapt. Ach. je moet alles
gemaakt hebben".
en;zijn dezelfde woorden die Bert
tiedinissen spreekt. „Ik ben toevallig
■i $t trainingsvak gerold. Een inte-
:ctiint beroep, maar ik zal het rue-
d aanraden. Het is ondankbaar
i, bij winst is het elftal goed. bij
alfifes is de trainer slecht. Ik heb
frd niet meer kwaad te worden,
volfeen weet het beter, je staat hele-
1 alleen, vertiouwen kun je nie-
enji. Je weet dat je stoel zo weg-
enH. besef je dat, dan doet het ook
e jjpijn^Jemagslechts hopen dat ze
van de Kerkhof met dochtertje
et antrum van Athene.
'-I"
De nationale sportorganisaties zouden moeten ko
men tot het instellen van „ethische commissies".
Bij die commissies zouden kinderen en hun ouders moeten
kunnen aankloppen als zij vragen hebben over sport en
bewegen door jeugdigen.
Dit is een van de suggesties die de Westduitse professor dr.
Joseph Rutenfranz uit Dortmund voorlegde aan een deze
week op Papendal gehouden internationaal congres met
als onderwerp „Kinderen en lichamelijke inspanning".
het verhoogde blessurerisico maar
ook het risico van ziektes en (groei
stoornissen die de jeugd loopt, die
al heel vroeg geconfronteerd is smet
prestatie-gerichte trainingen-
Hoe zwaar die belasting kan zijn
toont Rutenfranz aan met onder-
zoekcijfers die leren dat jonge top-
tumsters jaarlijks zo'n 8000 spron
gen (en landingen) maken en voor
speerwerpers is het aantal jaarlijkse
worpen 6000 Dezelfde intensiteit
geldt voor kunstrijdsters, trampoli
nespringers. duikers enzovoort"
te vroeg
„Veel van deze sportdisciplines
vereisen spierkracht hetgeen al
leen bereikt kan worden via gecon
ditioneerde training. Autoriteiten
op het gebied van de sportgenees-
De Westduitse professor stelt zich
voor dat deze commissie bemand
wordt door onafhankelijke deskun
digen die zo een discussie op gang
kunnen brengen over de risico's die
kinderen lopen tijdens trainingen.
Zo n commissie zou ook een contro
lerende taak kunnen krijgen met
betrekking tot de trainmgseisen die
aan kinderen worden gesteld.
„Vooral kinderartsen en sportart
sen hebben de plicht om talentvolle
kinderen en jonge sportlieden te
beschermen tegen traimngsaoelem-
den die coaches zich gesteld heb
ben. Trainingsdoelstellingen die het
welbevinden of de gezondheid van
het kind kunnen bedreigen Kinde
ren moeten beschermd worden te
gen zichzelf, de ouders, hun coaches
en toeschouwers", aldus Ruten
franz. die sterk pleit voor meer
inbreng van de kennis van deskun
dig medisch kader.
zorgen
De Westduitser, die tijdens het
door zestien landen bezochte con
gres met opzet voorzetten op dit
terrein geeft om de discussie over
de grensgebieden van de kinder-
sport te accentueren, heeft zorgen
over de huidige ontwikkelingen.
„De nadelen van de eentonigheid
van trainingen mogen niet ver
waarloosd worden, evenmin als de
sociale isolatie die voor het kind
kan ontstaan".
„Weliswaar is het op basis van onze
fysiologische kennis duidelik dat.
kinderen wat betreft het hart? En
vaatstelsel uitgebreide trainings
programma's aankunnen. Diverse
studies hebben dat bevestigd, maar
in die studies was het uitgangspunt
altijd het aantonen dat kinderen en
pubers een bepaald trainingspak-
ket aankunnen. Nooit is er aan
dacht besteed aan de „drop outs"
Gemiddeld is het zo dat vier van de
tien jonge sportlieden uit verschil
lende takken van sport na de natio
nale jeugdkampioenschappen stop
pen. Van die groep ontbreken in die
studies alle gegevens", aldus profes
sor Rutenfranz die vooral wijst op
dick loman
kunde hebben al diverse malen
gezegd dat zulke trainingspro
gramma's gevaarlijk zijn voor op
groeiende kinderen en pubers.
Toch begint een onbekend aantal
kinderen te vroeg met zo'n pro
gramma. Daarom mag men de in
formatie die komt uit de hoek van
de kinderartsen maar ook van fy
siologen, biomechanici of orthope-
den niet negeren", aldus Ruten
franz.
Kinderen zijn geen kleine volwasse
nen, zo zou je de mening van de
bezoekers aan het congres (kinder
artsen. gezondheidskundigen, in
spanningsfysiologen. sportweten-
schappers. lichamelijke opvoeders,
sportartsen enzovoort) kunnen
schetsen.
Sportbeoefening door kinderen is
dan ook geen tot kleinere propor
ties teruggebrachte fotokopie van
d*e sportbeoefening door volwasse
nen. „Kinderen moeten niet gecon
fronteerd worden met zuurstof
schuld zoals gebeurt bij zwem-
sprmts of de 400 meter, en qua
spierkracht bereikt de jeugd pas na
de groeispurt het niveau van de
volwassene vult een andere ook
op Papendal aanwezige weten
schapper. de Canadees prof. dr O.
Bar-Or. aan
„Kinderen van eenzelfde leeftijd
worden altijd in een zelfde groep
ingedeeld maar het is te overwegen
om die indeling te vervangen door
een selectie naar lichaamsgrootte,
naar de biologische leeftijd die
geent is op de groei en de ontwikke
ling van het skelet", aldus de Cana
dees, die ook waarschuwt tegen
lichamelijke inspanning van kinde
ren bij hitte.
uit het water
„Hun lichaam vereist een langere
acclimatiseringsperiode. Jeugd
moet ook geleerd worden in die
omstandigheden hun vochtgehalte
door drinken aan te vullen. Oude
ren doen dat automatisch, kinde
ren staan er niet bij stil", vindt de
Canadees die een voorstander is
van vaste regels. Een voorbeeld
daarvan is ook dat kinderen die
trainen in water dat een tempera
tuur heeft van minder dan 23 gra
den elke tien tot vijftien minuten
even dat water zouden moeten ver
laten. Zij verliezen namelijk eerder
lichaamswarmte dan de ouderen.
Het congres op Papendal toont aan
dat de zorgen rond de kindersport
toenemen Fysioloog R. A. Bink
horst van het organisatiecomité:
„Zo'n vijftien jaar geleden heeft een
groep mensen zich het lot van het
kind aangetrokken. Elke twee a drie
jaar houden we zo'n symposium
waar inderdaad blijkt dat er te
weinig bekend is over ..kinderen en
lichamelijke inspanning". Vooral
vervolgonderzoek, waarbij kinderen
gedurende lange jaren regelmatig
onderzocht worden is moeilijk.
Trouwens, in dit congres staat niet
alleen het kind en de topsport cen
traal. Tal van onderwerpen als het
bewegen van kindeien met adem-
halingsstoomissen. invloed van re
validatie op gehandicapte kinderen
enzovoort komen aan bod"
In november heeft er in dit kader in
Noord wij kerhout een groot congres
plaats over .jeugd, sport en gezond
heid" Teruggrijpend op het idee
van de Westduitse prof. Rutenfranz
is het ook tijdens dat congres de
bedoeling om te komen met de
suggestie om een ethische commis
sie te formeren die alle sportbonden
en die de grenzen van de kinder
sport moet trachten af te bakenen.
Een praktisch niet eenvoudig uit te
voeren, maar alleszins toe te jui
chen voornemen.