samenwerking met PZC'
II
'Regio-omroep gebaat bij
'Een traditioneel
Brinkman: krant heeft
een glanzende toekomst
Onafhankelijke dagbladonderneming
PZC/ provincie
Brinkman ziet Brinkman
PRESIDENT COMMISSARIS MR. J. J. NOUWEN:
Minister geeft
'Vrije Volk'
zes ton voor
weekendkrant
PZC-DIRECTIE BIJ OPENING DRUKFABRIEK:
UNSDAG 27 SEPTEMBER 1983
11
VLISSINGEN Een Zeeuwse radio-omroep zal „baat hebben" bij een nauwe samenwerking
met do PZC. Dat geldt, omdat de PZC de „grootste en een ervaren" Zeeuwse leverancier van
informatie is. Die baat is er ook. omdat bij een samenwerking de exploitatiekosten van een
regionale omroep in Zeeland teruggedrongen kunnen worden. PZC-directeur F. van de Velde
heeft dat maandagmiddag, bij de opening van de nieuwe drukfabriek, voorgehouden aan
minister Brinkman en een groot gezelschap genodigden.
De samenwerking tussen regionale uit, dat de reclamebudgetten in Ne- kabelkranten en kabeltekst 0
;mroep en regionaal dagbladbedrijf derland niet verhoogd zullen worden beeldreclame zal kunnen exploiteren, ter „bewegende beelden" bij kabel-
aldus de heer Van de Velde kan gezien de recessie maar dat er de exploitatiekeuze aan de eigen be- kranten met tot de mogelijkheden
slissing der uitgeverijen wil overlaten behoren, zijn volgens Nouwen de
-„.en dat abonneetele visie door het be- kansen voor de gemiddelde person-
vesting van de omroep bij het dag- President-commissaris Nouwen wees drijfsleven kan worden uitgevoerd, dememing bij de nieuwe media „toch
blad. waardoor overhead-, admini- - - - - - - -
stratie- en redactiekosten en dergelij
ke sterk kunnen worden gedrukt," zo
hij „Het vergroot de fmancierings-
EOgelijkheid. hetzij uit algemene
mddelen, hetzij door de Zeeuwse luis
teraars, aanzienlijk en dus vergroot
het de kans op zo'n omroep."
een aanzienlijke kostenverlaging" bij nieuwe vormen van etherreclame
^leveren. „Te denken va^t aan huis- sprake zal zijn van een verschuiving.
resident-commissaris Nouwen wees
r, wat de medionota betreft op. dat in
de benadering van het kabinet de pers
gemiddelde uitgeversbedrijf kans zal
zien een rol te spelen bij de abonnee
televisie Nouwen: „Des te belangrij
ker is dat kabeltekst en vooral kabel
kranten een reele kans krijgen, en
bieden, omdat dit waarschijnlijk de
voornaamste openingen zijn voor het
middelgrote persbedrijf, en die maken
de grote meerderheid uit van de pers
met ondernemingen in ons land". Als ech-
Hij betwijfelde echter, of behalve en- wel erg beperkt. Dan wint alleen het
kele zeer grote consortia ook het grote bedrijfsleven".
De PZC-kritiek op de passages over
regionale omroep in de medianota
beperkt zich met tot „vrijblijvende
iritiek", zo hield de heer Van de Velde
lijn gehoor voor. Daarbij wees hij
«rop, dat de PZC zich in de jaren
zestig al „haar kwaliteiten als infor
matieleverancier realiseerde" en een
aanvraag voor een zendmachtiging
mdiende; „waarop tot op heden met is
gereageerd". Nu de voorbereidingen
voor een omroep Zeeland al tot een
d« proefuitzending hebben geleid, bena-
vijlll|drukte de PZC-directeur de waarde
het bedrijf als informatieleveran-
h» cier kan hebben. Een parallel zag hij
inde eis tot „onafhankelijkheid" voor
mdi^ijeide media- „Zoals immers het
iactiestatuut de krant inhoudelijk
g- onafhankelijk maakt van de commer-
rt on cièle kant, zo zal een Zeeuwse radio-
TT «l omroep de inhoudelijke emdverant-
ndffl Woordelijkheid moeten leggen bij een
:era onafhankelijke programmaraad, con-
;ez« form de huidige opzet van de Zeeuwse
>or gs Culturele Raad. Onafhankelijk ook,
n W net als de krant, van lokale en regio
iet e rale overheid, inhoudelijk èn finan-
Twijfelachtig
erdb In relatie tot de financiering herinner-
kieei te de heer Van de Velde eraan, dat in
ista (te medianota wordt gedacht aan een
jurgs Provinciale opslag op de omroepbij-
yi örage van 3 gulden per jaar. De PZC-
n (lirecteur: .In Zeeland levert dat met
jt 2jj erca 100 000 gezinnen drie ton per
mills laar op". De geschatte exploitatiekos-
■zitte ïn komen volgens de culturele raad
Dos ^arlijks op 3.3 miljoen. Dat het finan-
Sticb deringstekort van 3 miljoen per jaar
bun rolgens de kabinetsnota uit regionali-
bij i *nng van de landelijke STER-radio-
eft reclame moet worden aangevuld, nep
|S r: de heer Van de Velde reserves op
nv« .£en twijfelachtige zaak als men be-
pj denkt, dat de medianota in de huidige
wi3 situatie een totaal aan inkomsten van
eda I miljoen gulden noemt. De PZC ziet
ijnnJ kt bovendien als een eerste stap naar
jordi !otaIe regionalisering van de omroe-
l)ll Pteclame en wijst deze mogelijkheid
Onsterkste af. Financiering van nieu-
lokale/regionale media in Zeeland
'at nieuwe reclamevormen heeft eni
ge gevolgen voor de rendementspo-
ie van de PZC en derhalve voor de
jionale pluriformiteit".
;an4 fc dit opzicht wees hij erop. dat ook
it y de culturele raad van mening is. dat
s «foanciering van de 3.3 miljoen uit
nu flgemene middelen moet komen
■laaf gebruikelijke vorm voor de be-
indif «taande regionale omroepen", zoals
gift «üj zei. Hi vond, dat de financiering
tw»llran regio-omroepen via reclame niet
Scho SUeen nu niet moet worden toege
en. "san, maar „permanent" moet wor-
ond» ten uitgesloten.
S, breder verband uitten zowel mr.
Nouwen (president-commissaris
PZC-Holdingi als directeur Van de
Velde waardering en kritiek op de
hedianota. Waardering, omdat zo-
'j> «k mr. Nouwen zei „Ik denk, dat de
*rj inhoud ervan uitzicht opent op een
a .beleid, dat meer rekening houdt met
'i depositie van de pers dan tot nu toe
veelal het geval is geweest, toen de
Slangen van het omroepbestel de
tj meeste aandacht kregen". Kritiek,
omdat zei de heer Van de Velde
«en uitbreiding van omroepfacilitei-
Jen, gefinancierd uit extra STER-
'.Jreclame, ongetwijfeld zal leiden tot
«en daling van de reclamebestedin-
en bij de dagbladen. Daardoor zul-
en, als compensatie van de vermin
derde advertentie-inkomsten, de ta
rieven van de abonnementen stijgen.
Dat wees hij af: „Een daling van de
"Plage en al met al een verslechte-
,ring van de economische positie zal
v het gevolg zijn van deze onbegrijpe-
lijke financieringsvorm voor een pu-
:IL bliek omroepbestel". Hij sprak in dit
Verband als zijn stellige overtuiging
Minister Brinkman zag maandag m de nieuwe Vlissingse rotatiehal niet alleen het extra nummer van de PZC
van de pers rollen Hij volgde ook de manier waarop de pagina's op de offsetplaat worden overgebracht. Ter
demonstratie werd een nieuwe plaat gemaakt van de pagina uit de krant, waarop het interview met de minister
is afgedrukt Brinkman bekijkt Brinkman.
PZC-directeur F van de Velde bood de minister als blijk van erkentelijkheid voor zijn openingshandeling een
kopergravure van Vlissingen in de eerste helft van de zeventiende eeuw aan.
VLISSINGEN - „De opening van een
nieuwe drukkerij getuigt van ver
trouwen in het medium 'krant'. Een
vertrouwen, dat naar mijn mening
terecht is. want niet alleen heeft de
krant als oudste massamedium een
roemruchte historie van ruim 350
jaar. maar dank zij technische verbe
teringen en redactionele creativiteit
heeft dit medium zeker nog een glan
zende toekomst". I)at zei mr. drs. L
C. Brinkman, minister van welzijn,
volksgezondheid en cultuur, maan
dagmiddag in een toespraak, die hij
hield voor hij de nieuwe offsetdruk
kerij van de Provinciale Zeeuwse
Courant in gebruik stelde.
De bewindsman stelde, dat de krant
bij de presentatie van het nieuws
enkele belangrijke voordelen heeft bo
ven andere media Lezers kunnen zelf
snel selecteren en bepalen welke be
richten ze wèl en welke ze met willen
lezen, ,je kunt een bericht in je eigen
tempo lezen en op een tijdstip dat je
zelf bepaalt".
De heer Brinkman meende dat een
regionale krant als de PZC nog een
extra dimensie voor haar lezers heeft,
het regionale nieuws. Hij zei „In het
geval van de PZC komt die regionale
functie wel heel duidelijk tot uiting.
Immers, het verschijningsgebied van
deze krant kan ook wel worden aange
duid als een 'eilandenrijk', waarbij de
regionale krant het verbindend ele
ment vormt. De krant overbrugt de
vele wateren van de provincie Zee
land en vormt als het ware een po
dium waarop de Zeeuwen elkander
kunnen ontmoeten Op die maniei
helpen regionale kranten de eigen
identiteit van een bepaalde streek in
stand houden en bovendien vormen
zij een aanvulling op de verscheiden
held m het dagbladwezen, een ver
scheidenheid die naar mijn mening
bescherming verdient".
De minister ging in dat verband in op
de medianota, waarin nadrukkelijk
wordt gesteld dat het van wezenlijk
belang is het dagbladbedrijf in Neder
land te stimuleren en nieuwe kansen
te bieden om de vaak zorgwekkende
marktpositie te verstevigen „Ik meen
dat de pers het best gediend is met de
mogelijkheden om zichzeif te bedrui
pen Maar ik acht het evenzeer van
belang, dat er middelen aanwezig zijn
VLISSINGEN - „De persvrijheid
vindt haar diepste basis in dc finan
ciële onafhankelijkheid van de dag
bladonderneming. Die basis bestaat
dank zij het systeem van de vrije
ondernemingsgewijze produktie van
dagbladen. Dit systeem garandeert
ook. dat de pers niet in het luchtledi
ge opereert. Uiteindelijk moet zij
verantwoording afleggen aan haar
abonnees". Die stelling poneerde mr.
J. J. Nouwen, president-commissaris
van de PZC Holding BV, maandag
middag in een toespraak, die hij
hield bij de ingebruikneming van de
nieuwe offsetdrukkerij van de Pro
vinciale Zeeuwse Courant in Vlissin
gen.
De heer Nouwen duidde in zijn rede
aan, dat de ingebruikneming van de
nieuwe outillage uiteraard de eigena
ren, commissarissen en medewerkers
van de PZC tot vreugde strekt, maar
dat de betekenis veel verder gaat. Hij
gaf aan, dat ondernemers in de dag
bladsector óók de verantwoordelijk
heid hebben de voorwaarden te
scheppen, waarin het vrije woord kan
bloeien. In dat verband schetste hij de
betekenis van de PZC voor de samen
leving
„Dit betekent voor Zeeland", zo zei
mr. Nouwen. „en hetzelfde geldt voor
kranten in andere delen van ons land
dat er een gezond, onafhankelijk be
drijf is, dat een krant uitgeeft die bij
haar berichtgeving niemand - en in
het bijzonder ook de overheid niet -
naar de ogen behoeft te kijken, behal
ve haar lezers. Voor het functioneren
van de democratie is dat essentieel:
de burger kan zich alleen een oordeel
vormen en op basis daarvan, onder
andere door het uitbrengen van zijn
stem. meebeslissen over het bestuur
van het land. streek of dorp als hij op
de hoogte is en juist wordt voorge
licht. De voorlichting moet daarom
vrij en onafhankelijk zijn. in ieder
geval van de overheid en eigenlijk van
ieder belang, welk dan ook, behalve
het belang van de informatie zelf'
De president-commissaris van de
PZC Holding wees erop, dat de pers
uiteindelijk wordt gecontroleerd door
de burger „Kernpunt daarbij is de
geloofwaardigheid van de krant, en
persmensen, ook allen die bij de PZC
betrokken zijn, weten dat Er zijn. met
name in de jaren zeventig, steeds
scherper aanvallen gedaan op de ver
binding tussen commercie en infor
matie. Dat zou winstbejag ten koste
van de lezer, oppervlakkigheid en
vertrossing bevorderen, het zou een
principieel verkeerd systeem zijn,
want niet gericht op het nastreven
van wat goed is Maar het gaat uitein
delijk om de vraag wie uitmaakt wat
de burger leest. Daarop is maar één
antwoord mogelijk dat behoort de
burger zelf te zijn. en ik ken geen
systeem dat dat beter mogelijk maakt
dan de vrije ondernemingsgewijze
produktie van de krant", aldus de
heer Nouwen
Geen toeval
Hij hield de genodigden bij de inge
bruikneming van de nieuwe drukkerij
voor, dat het geen toeval kan zijn. dat
in alle landen, die echte democratieën
zijn - waar regeringen worden gekozen
en kunnen worden afgezet door het
via vertegenwoordiging georganiseer
de oordeel van de burgers - de pers vrij
en onafhankelijk is en de pers functio
neert op basis van vrije onderne
mingsgewijze produktie. „Dit geldt
van Finland tot de Verenigde Staten
en van Zwitserland tot Zeeland In
alle dictaturen en volksdemocratieën
- wat een leugenachtig woord - is de
pers staatsorgaan Ook dat is geen
toeval", stelde de heer Nouwen Hij
maakte daarbij overigens zelf enkele
kritische kanttekeningen en gaf aan,
dat ook andere waarden in het geding
zijn „zoals pluriformiteit" Hij achtte
een zekere overheidshulp om die
waarden te ondersteunen ge
rechtvaardigd, „maar het basisbegin
sel mag daarbij nimmer uit het oog
worden verloren" De heer Nouwen
verder „Het is om deze reden dat de
PZC met haar collega's in den lande
vecht voor versterking van de econo
mische positie van de pers. want die
positie is de laatste jaren danig ver
zwakt en thans zeker niet sterk ge
noeg"
Toegang
Mr J J Nouwen, president-directeur
van de PZC-Holding BV.
De heer Nouwen hield in zijn toe
spraak een pleidooi voor toelating
van de krant tot de nieuwe media.
Dat dient naar zijn oordeel individu
eel te gebeuren, zonder omroepachti-
ge constructies, waarin de krant ge
dwongen wordt met anderen samen
te werken, overheidstoezicht ont
staat. de krant de krant niet meer
kan blijven en uiteindelijk de onaf
hankelijkheid van de informatie op
dc tocht kan komen te staan. „En wij
zien eigenlijk ook niet in", aldus de
heer Nouwen, „waarom men in Den
Haag toch niet goed vindt dat wij
hier in Zeeland een antenne op het
dak van dit gebouw plaatsen en de
redactie vragen haar nieuws via de
ether te vertellen aan dc Zeeuwen die
dat willen horen. Dat standpunt be
staat vooral, omdat er een monopolie
in Hilversum zit dat grote politieke
invloed heeft. Maar dat monopolie
moest zich ervan bewust zijn dat zijn
vrijheid mede aan het bestaan van
een onafhankelijke pers te danken is
en mocht daar wel eens meer wat
meer oog voor hebben"
In het begin van zijn rede maakte de
heer Nouwen duidelijk, dat de inves
tering. die voor de offsetdrukkerij
werd gedaan, zo groot was, dat hulp
van bulten noodzakelijk was de Sijt-
hoff Pers neemt deel in het aandelen
kapitaal van de Provinciale Zeeuwse
Courant. Daarbij zijn. zo stelde hij,
afspraken gemaakt en de kern van die
afspraken is. dat Sijthoff .Pers zich
bewust is van de betekenis van de
PZC in de Zeeuwse samenleving
De heer Nouwen ging ook in op de
geschiedenis van de PZC. die nauw
verbonden ls met de historie van het
gebied waarin zij verschijnt Hij
maakte duidelijk, dat de PZC zich
heeft ontwikkeld tot een krant, die is
gaan functioneren als spreekbuis van
een provincie, ook in Den Haag Zo
was dat na de oorlog en. zo zei de heer
Nouwen. ..na de ramp van 1953 fun
geert de PZC opnieuw als tolk van het
Zuidwesten een stem die voortdu
rend opklinkt, ook in het parlement
In de jaren daarop met Deltaplan,
industrialisatie, het Oosterscheldede-
bat. steeds weerspiegelt de PZC wat
gebeurt in de Zeeuwse samenleving'
om dagbladen te hulp te schieten
wanneer zij in financiële moeilijkhe
den verkeren of wanneer zij een een
malige reorganisatie willen doorvoe
ren aldus de heer Brinkman.
Advertenties
Hij duidde verder aan, dat in de
medianota wordt aangekondigd, dat
ook nieuwe persorganen onder be
paalde voorwaarden voor steunver
lening in aanmerking kunnen komen.
De minister stelde, dat hij op die
manier zo mogelijk de verscheiden
heid nog wil helpen uitbreiden. Hij
maakte duidelijk, dat hij zich ervan
bewust is. dat een belangrijk deel
van de inkomsten van de pers uit
advertenties komt. Daarom wil, zo
zei hij. hel kabinet de STER-zendtijd
maar beperkt uitbreiden: in de ko
mende vier jaar circa een half uur
zendtijd per week erbij.
De minister „Ook stelt het kabinet
voor om af te zien van reclame als
financieringsbron voor regionale en
lokale omroep, terwijl ook bij abon
neetelevisie geen reclame wordt toe
gestaan Wel zal de kabelkrant en
ka bel tekst, in het verlengde en naar
analogie van de bestaande reclame-
praktijk in de pers. beeldreclame wor
den toegestaan Op deze manier ltfkt
het. in de praktijk beperkte reclame
budget billijk verdeeld tussen ener
zijds omroep en anderzijds de pers".
De minister ging verder in op de
nieuwe kansen, die het dagbladbedrijf
volgens de medianota zullen worden
geboden. Het kabinet wil de pers
toegang geven tot kabelkrant, kabel
tekst en abonneetele visie „Ik meen
dal hier voor zakelijke directies en
creatieve redacties mogelijkheden lig
gen om het aloude ambachtelijke pro-
dukt 'nieuws op moderne wijze aan te
bieden aan het publiek'aldus minis
ter Brinkman
VLISSINGEN - Het 'Vrije Volk-
krijgt van de regering zes ton
steun om als experiment een
weekendeditie te laten verschij
nen. Minister Brinkman, ver
antwoordelijk voor het media
beleid. heeft daartoe maandag
besloten. Hij maakte de beslis
sing bekend tijdens de inge
bruikname van do nieuwe rota
tiehal van de PZC in Vlissingen.
De minister volgt met het be
sluit het advies van het bedrijfs
fonds voor de pers De bedoeling
is dat het 'Vrije Volk de week
endeditie in de proefperiode ver
spreid in de drie noordelijke pro
vincies De proef begint nog deze
maand. Gedurende twee weken
krijgen 150.000 mensen, die als
mogelijke abonnees worden ge
zien het blad op donderdag ln de
bus.
VLISSINGEN' De ingebruikname
van een rotatiepers: het is wat PZC-
directeur F. van de Velde maandag
middag bij de opening van de nieuwe
drukfabriek in Vlissingen „een tradi
tioneel hoogtepunt van een dagblad
bedrijf' noemde. In het nieuwe ge
bouw en de kostbare produktie-appa-
ratuur zag de heer Van de Velde „het
gematigd optimisme in de nabije
toekomst" gesymboliseerd. Dat opti
misme gold zo zei hij ook „voor
behoud van de werkgelegenheid van
265 medewerkers in vaste dienst en
vele honderden losse medewerkers".
Directeur Van de Velde hield de vele
Tijdens de openingvan links naar
rechts directeur F. van de Velde,
minister Brinkman en bedrijfsleider
P. van der Kuijl
genodigden in het paviljoen nóast de
drukfabriek voor, dat het „traditione
le hoogtepunt" de ingebruikname
van een rotatiepers bij het bedrijf
„in toenemende frequentie" terug
keerde. In 1928 werd voor de Vlissing-
sche Courant de eerste rotatiemachi
ne geïnstalleerd. Het duurde tot 1963
voor de vervangende hoogdrukpers
met dubbele capaciteit in werking
trad.
Directeur Van de Velde „Reeds in
1973 sprak mijn vader, ter gelegen
heid van wederom een verdubbeling
van de pers de overtuiging uit de PZC
voor een flink aantal jaren van vol
doende rotatiecapaciteit te hebben
voorzien. Hij had gelijk Niet uit oog
punt van capaciteit is bijna drie jaar
geleden besloten opnieuw in drukma-
noodzakelijk omhulsel te
investeren Overwegingen omtrent
drukkwaliteit waren doorslaggevend.
De offset-druktechniek zou foto's en
illustraties beter tot z'n recht laten
komen zowel redactioneel als com
mercieel van groot belang. Vierkleu
rendruk. in hoogdruk tot twijfelachtig
resultaat leidend, zou haalbaar wor
den in een weliswaar niet opzienba
rende. maar redelijke kwaliteit"
Geleidelijk
Hij wees erop. dat een dergelijke
investeringsbeslissing geleidelijk tot
stand is gekomen binnen het familie
bedrijf PZC. „De toekomst van het
bedrijf was gebaat bij het 25 miljoen
vergende vernieuwingsproces, de re
serves waren echter niet toereikend"
Daarbij herinnerde de heer Van de
Velde eraan hoe in de loop van 198Ó
werd besloten tot behoud van werkge
legenheid en redactionele zelfstandig
heid op langere termijn door samen
werking te zoeken met een Neder
lands dagbladbedrijf. En hoe het be
drijf in een „stroomversnelling" te
recht kwam toen onderhandelingen
met Sijthoff Pers leidden tot éénderde
belang in de PZC-Holding. en min of
meer kant-en-klare apparatuur, die in
Rijswijk zou worden geïnstalleerd,
plotseling ter beschikking van de PZC
stond Het installatieproces duurde 2
jaar en 4 maanden, waardering toon
de de heer Van de Velde voor de
adviseurs, leveranciers en de steun
van Sijthoff Pers. Het project zo zei
hij is binnen het beschikbare bud
get van 20 miljoen verwezenlijkt.