Mmr
Simon Bolivar
Componist Boehmer
ontving Duitse prijs
PZC/ radio-tv en kunst ïl
televisie
f§§#
radio
PUZZELEN
PANDA EN DE 'VIDEO-VAL'
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1983
NEDERLAND-1
NOS
09.30 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
10.OP Het tel- en taalverhaal. Afl. 1.
11.00 Wat is geschiedenis. Afl. 1.
11.30 Waarnemen, hoe doe je dat? Afl. 1.
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
NOS-NOT
14.00 Ha, die Joris. Afl. 1.
14.30 Hoe krijgt Afrika te eten? Afl. 1.
VOO
16.00 Tineke. Rechtstreeks programma met gasten i
de studio. Presentatie: Tineke Vos.
19.40 Quarté, mededelingen en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerman
20.15Mini micro macro. Spelprogramma gepresenteerd
door Armand Pien.
20.20 Onder de Zuiderkeerkring (3). (Under Capricorn),
Vierdelige Australische serie met Lisa Harrow,
John Hallam en Peter Cousens.
Tineke Vos presenteert vanmiddag meer haar eigen
programma, waarin zij een aantal gasten aan het
woord laat.
KRO
18.55 Cijfers en letters. Spelprogramma gepresenteerd
door Robert ten Brink.
19.20 Hints. Spelprogrogramma van Frank Kramer,
waarin bekende Nederlanders zich van een heel
andere kant laten zien.
NOS
20.00Journaal
KRO
20.28 Mozart. Tv-serie over het leven van Wolfgang
Amadeus Mozart, Afl. 5: Mozart heeft in Wenen
een laatste ontmoeting met zijn vader en compo
neert zijn succesopera's Le Nozze di Figaro en Don
Giovanni.
22.00 Brandpunt. Actualiteitenrubriek.
22.45 Sport op maandag. Kritische beschouwing van
actuele sportgebeurtenissen.
NOS
23.30 Journaal
23.35 Nieuws voor slechthorenden
NOS
13.00 Nieuws voor slechthorenden
18.15 Nieuws voor slechthorenden
18.25 Staatsloterij
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
AVRO
19.25 Gorilla. Documentairefilm over de becherming
van de met uitsterven bedreigde berggorilla.
20,00 Harry Belafonte. In gesprek met Ruud ter Weijden,
als voorbereiding op zijn Europese tournee.
21.05 Mei Tormé en Astrud Gilberto en The Skymas-
ters. Opname van het North Sea Jazz Festival.
21.40 Vuurwerk in verf. In de serie Ontmoetingen,
bezoekt Jacqueline Crevoisier de schilder Jan
Makkes.
NOS
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor slechthorenden
16.50 Teletekst voor iedereen. Informatiefprogramma
over teletekst
17.00 Schooltelevisie. Bloemen in lijnen en kleuren.
17.30 Esthetische Opvoeding: Mensen tekenen seizoe
nen.
18.00 Bollie en Billie. Kleuterserie. Afl. 19: „Lachertjes".
18.05 Rondomons. Jonge muzikanten uit Lapland. Pro
gramma rond „The People of the four winds".
18.30 Take it easy. Taalcursus Engels voor beginners.
Deel 2. Les 4.
18.55 Juke Box. Met: Hall and Oates- „Family Man",
Lou Reed: „Don't talk to me about Work" en Joan
Armatrading: „Call me Names".
19.05 Uitzending door derden. Een programma van Het
Vrije Woord.
Van links naar rechts Bobb Todd, Benny Hill en Louise
Engus in een scne uit de Benny Hill Show.
21.10 Benny Hill Show. Kolder met de Britse humorist
Benny Hill.
21.35 Fundamenten. „Over vrede gesproken...". Histori
cus Herman De Prins leidt een gesprek tussen de
professoren Bernard Roling (Polemologisch Insti
tuut, Rijksuniversiteit Groningen) en Paul Van de
Meerssche (Centrum voor Vredesonderzoek, K.U.
Leuven).
22.25 Quarté en Journaal
Aansluitend Coda: „Zacht Weeskind..." van Paul
Verlaine (1844-1896) uit „Sagesse".
BELGIE 2
19.00 Tijdrover. Doe-het-zelf. Siliconen (2).
19.15 Van 9 tot 5. Amerikaanse komische serie met Rita
Moreno, Valerie Curtin, Jean Marsh en Rachel
Dennison.
19 40 Mededelingen en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerman
20.15 Extra-time. Sportshow. Gevolgd door de Toto-
prognose.
22.00 -22.40 Pop-Elektron.
10.00 Journaal
10.03 Bucherjournal
10.50 Vom Dritten keine Spur. Amerikaanse film (1959,
z-w) met Randy Sparks.
12.00 Tagebuch
12.15 Weltspiegel
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
13.15 Teletekst
15.40 Teletekst
16.10 Journaal
16.15 Jeder hat sein Nest im Kopf. In deze uitzending
bezoekt Eckhard Garczyk zijn „Heimatstad" in
Dorsten (Westfalen).
17.20 Der Trotzkopf (8). Achtdelige jeugdserie met Anja
Schute.
17.50 Journaal
WDR
18.00 Hier und Heute. Regionale actualiteiten.
18.25 Sechs Richtige
19.00 Rendez-vous mitdem Tod. Feuille4n naar William
Irish.
20.00 Journaal
20.15 Glanz und Elend der Kurtisanen (4). Serie met
Georges Geret en Bruno Garcin.
21.15 Zwei Mahl Kamerun und zuruck. Reisverslag.
22.00 Der Nachste bitte! Verhalen uit de praktijk van dr.
Waagreine met Walter Sedlmayr en Christa
Berndl.
22.30 Thema's van de dag
23.00 Verbotene Spiele. (Jeux interdits). Franse film
(1952, z-w) van René Clement met Brigitte Fossey,
Georges Poulouly en Lucien Hubert
00.25 Journaal
DUITSLAND 2
10.00-13.15 Programma-overname Duitsland 1
15.57 Programma-overzicht
16.00 Journaal
16.04 Mathematik und Experiment. Serie over toege
paste wiskunde.
16.35 Servus Gespenst! Jeugdfilm.
17.00 Journaal
17.15 Tele-lllustrïerte. Actualiteteiten
17.50 Die Strassen von San Francisco Amerikaanse
politieserie met Karl Malden en Michael Douglas.
De schilder Robb Evanhauer stort uit het raam van
zijn atelier.
19.00 Journaal
19.30 Hitparade im ZDF. Gepresenteerd door Dieter
Thomas Heek.
20.15 Gesundheitsmagazin Praxis. Hypnose tussen ge
neeskunst en magie.
21.00 Journaal
21.20 Die Matrosen von Kronstadt. TV-spel met Siemen
Ruhaak en Gottfried John.
23.20 Zwischen den Biidern (1). Serie over de geschie
denis van de filmmontage.
00.20 Journaal
VOOR OPERA 'DR FAUSTUS'
HAMBURG (DPA) Do componist
Konrad Boehmer (42) heeft zondag de
Rolf-Liebermannprijs van de Koer-
berslichting in Hamburg gekregen.
Aan de prijs is een geldbedrag ver
bonden van 75.000 mark. De Koerber-
stichting is ingesteld door de indus
trieel en kunstweldoener Kurt Koer-
ber.
De in West-Berlijn geboren en sinds
1972 aan het Koninklijk Conservato
rium in Den Haag docerende Konrad
Boehmer kreeg de prijs voor de opera
'Dr, Faustus'. In het juryrapport staat
onder meer: 'zeer knap is de goede
afstemming van orkest en stemmen.
De zangstemmen zijn erg professio
neel behandeld. De stof is op een erg
eigentijdse manier bewerkt'. De opera
van Hamburg heeft het recht op de
première van het stuk. Ziet die er van
af. dan krijgt een andere Westduitse
stad die over een opera beschikt, dit
recht.
Naar een woordvoerder van de Koer-
berstichting meedeelde hebben 55
opera's, voor het merendeel van Euro
pese en Amerikaanse componisten,
gedongen naar de prijs die voor het
eerst is uitgereikt. De jury moest bi.)
elkaar 240 kg papier, met ongeveer
140 uur muziek beoordelen. Het is de
bedoeling dat de prijs voortaan om de
drie jaar wordt uitgereikt.
Harry Belafonte
HILVERSUM De AVRO komt van
avond (maandag) met een gesprek
dat Ruud Tervveijden voerde met
Harry Belafonte, de Amerikaans/Ja-
maicaans zanger, die er in de jaren
vijftig op wees dat ook kleurlingen
best hits kunnen maken.
Belafonte was in die jaren razend
populair n een aanhanger van ds
Marten Luther King. Hij bleef bezig,
op de bühne in de film en op platen en
ging zich ook bemoeien met de bond
van artiesten en atleten tegen de
apartheid.
Over zijn gevoelens ten opzichte van
de wapenwedloop, zijn mening over
de apartheid in Amerika en nog een
groot aantal zaken in de wereldpoli
tiek praat Harry Belafonte met Ter-
weijden. De Amerikaanse artiest be
zocht Nederland In verband met de
voorbereidingen voor een Europese
tournee.
(Ned. 2. 20.00 uur)
Konrad Boehmer
Harry Belafonte
Munten Dries van Agt, commissa
ris van de koningin in Noord-Brabant,
opent op 28 september in de Barth
Gallery te Boxtel een tentoonstelling
gewijd aan 's Rijks munten het
nieuwe geld van Nederland' ï>e expo
sitie geeft een overzicht van de diver
se ontwerpen voor een nieuwe Neder
landse munt. die aan het ministerie
van financien zijn voorgelegd. Ook
.wordt getoond hoe het winnende ont
werp van Bruno Ninaber van Eijben
zich ontwikkeld heeft tot de munten,
die nu een onderdeel van ons dage
lijks leven zijn geworden.
Sport op maandag
HILVERSUM Het sportprogram
ma van de KRO, 'Sport op maandag',
besteedt vanavond onder meer aan
dacht aan het oefenduel van het Ne
derlands elftal tegen het Zeeuws elftal
in Middelburg. Verder een nabeschou
wing van de voetbalwedstrijd Ajax-
Feijenoord door gesprekken met de
doelverdedigers Hiele en Galjé. de
vraag of Ahmed Fantin bij FC Gro
ningen zal voetballen, de voetbalwed
strijd Pisa-Juventus en hoogtepunten
van de afgelopen Europacupwedstrij
den (Ned. 1. 22 45 uur).
Vorige week donderdag zat ik in
het radioprogramma 'Globaal'
van Kirsten KLijnsma, Gerard van
den Berg en Wikje van der Spek.
Na afloop dronken en praatten we
nog ival na. Gerard had die och
tend al V/ie weet waar Willem
Wever ivoont?' gepresenteerd, en
wilde me daar een fragment uit
laten horen Hij wist zeker dat me
dal zou interesseren. De heer G.
Schut uit Meppel had de volgende
vraag ingestuurd.
'Toen ik een jongetje van 6-7 jaar
was, gebeurde het regelmatig dat
schepen door Duitse onderzeebo
ten tot zinken werden gebracht.
Hieronder was ook het schip Simon
Bolivar. Onder de overlevenden
was een negerjongetjevan wie
men niet wist wie hij teas: zijn
ouders waren met het schip onder
gegaan Men heeft dat kind toen de
naam van het schip gegeven: Si
mon Bolivar. De foto van dat jon
getje heb ik toen uit de krant
geknipt en heeft nog lang boven
mijn bedje gehangen. Dat gebeuren
heeft op mij als kind zo'n diepe
indruk gemaakt, dat ik mij nu nog
wel eens afvraag wat er van deze
jongen geworden is'.
Onbegonnen werk, is je eerste ge
dachte. Dat jongetje was toen een
baby van tien maanden, kon overal
ter wereld terecht zijn gekomen
waarschijnlijk in Amerika, waar
zijn ouders vandaan kwamen), een
speld in een hooiberg dus. Maar
Willem Wever vond hem, en de
ontknoping was zo verrassend dal
je daar, als radiojoumalist, alleen
maar van kan dromen. Als scena
rio zou het zijn afgekeurd, omdat
het 'te onwaarschijnlijk' zou zijn
gevonden...
Magnetisch
Het begon bij Trix Verhulst, die
'Willem Wever' voor het Algemeen
Dagblad kwam interviewen en
naar een moeilijk oplosbaar pro
bleem vroeg. Ze kreeg 'Simon Boli
var' voorgeschoteld, haar verhaal
verscheen in het AD met het ver
zoek eventuele inlichtingen aan
NCRV-Willem Wever te zenden, en
toen kwamen de telefoontjes.
Maar laat ik eerst de feiten samen
vatten. zoals die op pagina 177 van
deel II van dr. L. de Jongs 'Geschie
denis va de Tweede Weeldoorlog'
worden vermeld:
'Op vrijdag 17 november 1939 ver
trok uit Amsterdam het 12 jaar
oude KNSM-schip Simon Bolivar
(8300 BRTi naar het Caraibisch
gebied Aan boord waren 265 pas
sagiers en 132 bemanningsleden.
Op zaterdagavond 18 november,
kort voor middernacht, werd het
schip in de monding van de Theems
door een Duitse magnetische mijn
getroffen. De Simon Bolivar maak
te snel slagzij, waardoor een deel
van de sloepen moeilijk gestreken
kon worden, bovendien was ver
zuimd een sloepenrol te houden.
zodat de passagiers niet unste*.
waar ze heen moesten. Nauwelijks
was het schip in de golven verdun
nen of er volgde een tweede explo
sie, die veel slachtoffers maakti
onder de passagiers in de reddings.
boten. 84 passagiers en 18 beman
ningsleden werden gedood, onde
wie de gezagvoerder'.
Hood
Ik was negen jaar toen dit gebeur
de en ook voor mij heeft die nam
'Simon Bolivar' een magische
klank gehouden Simon Bolivar,
Royal Oak. Graf Spee. Altmark,
Hood, Bismarck.,i. In diezelfde
week werd voor de Engelse
kust door magnetische mijnen voor
een totaal van 60.000 ton (zevn
Simon Bolivars!) tot zinken ge-
bracht!
Zwarte Simon
Toen kwamen de telefoontjes bij
Willem Wever' binnen. Mevrom
Bolmers uit Dordrecht herinnerde
zich een klein negerjongetje, de'
altijd over de toonbank van di
schoenenzaak van haar vader ie
Rotterdam probeerde te kijken. Ha
was het kind van dat schip, dal
geadopteerd was door mensen mi
de buurt. Mevrouw Deventer uit
Soest herinnerde zich dat dat klei
ne zwarte jongetje in de Van Dial-
TRIJFEL
Nico Scheepmaker
straat woonde in Rotterdam-Zuid,
en de heer Aart de Jong uit Rotter
dam wist dat Simon Bolivar, da
vaak geplaagd en Zwarte Simon
werd genoemd, door Arie van der
Nat en diens vrouw geadopteerd
was. Arie ivas boekhouder bij Kou
dijs veevoeders. En de heerWolsui
Rotterdam veronderstelde dat Si
mon Bolivar een van De Twee
Pinten was, want hij had de donke
re van de twee eens op de begrafe
nis gezien van iemand uit de fami
lie die Simon Bolivar gVcXdopteeni
had,.
Sterk verhaat
Dat leek toch wel een heel sferfc
verhaal! Jan Vis, de manager wui
De Twee Pinten, zei door de tele
foon: 'Dat kan niet, ik werk o!
zolang met die jongens samenehi
weet daar niets van. Trouwens, dit
donkere Pint heet Rein Matrona,
Willem Wever belde de firma Kou
dijs. daar had de heer Bloemen
Arie van der Nat nog gekend. En
diens geadopteerde zoon? 'Jazeker,
Rein Matrona zult u bedoelen'.
Daarmee was de cirkel rond. Rer.
Matrona, de donkere Tiveepinter,
is Simon Bolivar, de baby die ou
derloos uit de Noordzee werdgt
red!
HILVERSUM-1
NOS: Ieder heel uur nieuws. 12 03
Rotterdam te gast bij Herman Em-
mink 13.06 Aktua. 13.22 Souvenirs.
14.03 Gerard de Vries draait op verz.
16.02 Een duit in de zak. 17.02 Pie
kuur. (17.55 NOS: Meded). TROS:
18.06 Het Journalistenforum. 19.02
TROS Country. 20.03 En nu de mo
raal 20 30 Cafe Chantant. 21 02 Gas
tenboek. 22.02 Aktua-Sportcafe. NOS:
'23 00 Nws en meded. 23.07 Met het oog
op morgen. AVRO: 0.02 De terugkeer.
1.02 Easy Listening. 2.02 AVRO's Ser
vice Station. 6..02 Auto in'? AVRO aan.
(6.30 AVRO'S Radiojoufn.)
DINSDAG 13 SEPT
NOS: leder heel uur nieuws. AVRO:
7.02 Auto in? AVRO aan (7.02. 7.30.
8.06 en 8.30 AVRO's Radiojournaal.
7.33 en 8.33 Per Saldo). 9.03 Steun
punt. 9.08 Arbeidsvitaminen. (10.03
Duimeland). 11.30 Soundtrack.
Boer en tuinderd. OVERHEIDS-
VOORL 12,16 Bisascoop. NOS. 12.26
Meded. voor land- en tuinb. 12.30 Nws.
NCRV. 12.36 Hier en Nu. (12.55 Kunst
en Vliegwerk 13.00 Nws. 13.10 Buiten
land commentaar van Herman Ame-
linki. 13.30 Nws. 13.33 Kerk vandaag.
13.50 Onder schooltijd 14.30 Nws.
RVU: 14.33 Meervoudig gehandicapte
kinderen. VOO: 14,53 Veronica Nwsra-
dio. (15 00. 16.00 en 17.00 Nws.). NOS:
18 00 Nws. 18.20 P.P.' Uitzending van
de Centrum Partij. 18.30 Uitzending
van de Mormonen. 18.45 Uitzending
van de Bond Zonder Naam. VOO:
18.50 PM. 19.00 Nws. 19 03 Veronica
Sport. 20.00 Nws. 20.03 De grote ver
warring. 21.00 Nws. 21.03 Confronta
tie. TELEAC: 21.30 Kantoorinnovatie
(herh. 17). 22,00 Alg. voorl. progr.
NOS: 22 30 Nws VOO: 22.40 Veronica
film. 23.00 NOS: 23.00 Hoorsp. week
1983: Contaeva 1994, hoorsp.
DINSDAG 20 SEPT.
7.00 Nws 7.10 Ochtendgymnastiek.
7 20 Programmaoverzicht. 7.22 Het
levende woord. 7.30 Nws. 7.35 Echo.
<8 00 en 8.30 Nws.) NOS 9 05 Gymnas
tiek voor de vrouw 9.15 Werkbank.
9.24 Waterstanden. 9.30 Nws. KRO:
9.33 Schoolradio. 10.00 KRO's Leesta
fel. (10.30 en 11.30 Nws. 11.05 Postbus
900).
Holland Glone.i 13.30 Radiojournaal).
13.56 Per Saldo. 14.03 Muziek met
Meta. 15.03 Het Steenen tijdperk.
(15.30 Radiojournaal). 16.03 Toppop
Disco Show. (17 30 Radiojournaal)
17.56 Per Saldo. NOS: 18.04 De
Avondspits. AVRO: 19-02 Fanclub.
20.02 Folklive. 21.02 Elpee-uur. 22.02
Candlelight. 23.02-24.00 AVRO'Swing-
time.
DINSDAG 20 SEPT.
NOS: Ieder heel uur nieuws. VARA:
Van 7.00-18.00 aktualiteiten via Din
gen van de dag. 7 02 Felix Meurders -
Louis Verschuur - Erik Post. 9.30
Jeroen Soer - Roel Koeriers.
HILVERSUM-4
KRO-radio dag in
teken rock 'n roll
HILVERSUM (ANP) De KRO-nii
zendt woensdag 28 september
zeven uur 's ochtends tot midéc
nacht rechtstreeks de 'rock 'n ré
dag' uit vanuit café De Kroon ink
Brabantse Sint Willebrord.
Behalve de grote roek-sterren
weleer zullen ook minder bek®
nummers uit de jaren vijftig enac
aan bod komen, alsmede mofc
varianten van deze muziekstrons
In Sint Willebrord zijn alle disk
keys van KRO Hilversum 3 aanwes
om hun programma te present®
Overdag is er in het café een railbsi
van oude rock 'n roll-platen. 'sAv®
een rockabilly-party.
HILVERSUM-2
HILVERSUM-3
NOS: Ieder heel uur nieuws. 12,00 NOS: Ieder heel uur nieuws. 12.02
NOS: Ieder heel uur nieuws. 13.00
Nws. 13.05 Spektakel Magaz 13 30
Kollage van alledaags en zeldzaam.
14 50 Aan woorden voorbij VARA
15 00 17 00 Stiffeho. opera van Verdi
VARA: 20.00 Radio Filh. Ork. en het
Groot Omr koor: werken van Bartok
en Kodaly. 22.00-23.00 Jazz op vier -
Aad Bos
DINSDAG 20 SEPT.
NOS: Ieder heel uur nieuws. TROS
7.00 Nws. 7.02 Een goede morgen met
Luc Lutz. 18.OO Nws). 9.00 Continue
Klassiek. 11.00 TROS-Concertzaai:
Rotterdams Filh. Ork. en Filh. Koor.
Toonkunst met sopr. en alt: Klass-
.muz.
Toonder studio's
Horizontaal: 1 bljb. figuur; 4st®
alvorens; 10 bepaalde wetenschap-
korreling; 13 toiletgerei: 15 titd'
tussentijds. 17 vergaan: 19 dynE-
daar; 21 aanbidden: 23 rondhol-'
en dergelijke, 25 vogel; 26 pl. mPt-
30 vierhoekig; 33 een zekere; 34 0®
vochtmaat; 35 manuscripten.
Verticaal: pl. in Oostenrijk, 2 b#
ten; 3 dorpje in Overijssel: 4 meS
boom; 6 pers. vnw 7 deel v. h bee
soort kaas: 9 belemmering, 11
sel, 14 overal; 16 meisjesnaam;
spoedig; 22 pl. in Japan; 25 godit
meisjesnaam; 28 mann. dier; 29sa-
school; 31 water in N-Brabani-1
bevel.
Oplossing vorige puzzel:
Copyrighl Los Editions ALBERT RENE GOSCINNY-UDERZO. 1983