Vrouwen voor Vrede
'Na het pletten van de
sluis in schoon arduin..
ALLERARMSTEN WORDEN
DUPE VAN BEWAPENING
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1983
BRESKENS 'De toestand dat er geen vijandelijkheid heerst en bepaald dat er niet
(«vochten wordt, het tegenovergestelde van oorlog of strijd'. 'De afwezigheid van twist, het
ongestoord samenleven'. Twee definities die Van Dale geeft over het woord vrede. Steeds
meer bewegingen en groeperingen, mannen en vrouwen, verdiepen zich in dit onderwerp en
Tragen zich af wat je daar zelf aan kunt doen. Vooral vrouwen manifesteren zich de laatste
jaren steds duidelijker. Ruim tien jaar geleden kwam een internationale beweging op gang
"Vrouwen Voor Vrede'. Ook Zeeuwsch-Vlaanderen heeft werkgroepen die onderdeel zijn van
die internationale beweging. In Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen sedert anderhalf jaar en in
ffest-Zeeuwsch-Vlaanderen sinds mei van dit jaar.
Deze laatste werkgroep bestaat uit
a;:'vrouwen: Nel Vermeulen, Corrie
lubregtse. Els Verdurmen, Corrie van
imimngen en Leonoor van der Hooft
beweging 'Vrouwen Voor Vrede' is
ontstaan uit verontrusting over de
taanzinnige bewapeningswedloop en
dt toenemende bedreiging door kern-
eerpe. en uit verantwoordelijkheids
besef, omdat vrouwen zich realiseren
da: ze al té lang zaken betreffende
en vrede, leven en dood, heb
ben overgelaten aan mannen. Terwijl
lij, de vrouwen, als de helft van de
irereldbevolking mede verantwoorde-
t's zijn „Waarom alleen vrouwen", is
een veel gestelde vraag aan de leden
m de werkgroep. „Omdat zij het
[ren doorgeven", zegt Corrie van
[ruiningen Vervolgt: „Maar ook om
dat vrouwen het niet accepteren dat
en kinderen, èn de hele schepping
iet verminking en vernietiging wordt
(dreigd. Vrouwen zijn erg betrokken
i bewogen met het leven. Een vrou-
ragroep ook omdat vrouwen zich
icer elkaar makkelijker uiten en
Ich samen sterk voelen. Mannen re-
toeren maar verstandelijk en vrou-
len meer vanuit hun gevoel. Het wil
iet zeggen dat we niet met mannen
Ëlen samenwerken".
ffij willen met door die vreselijke
mwapens verdedigd worden
lengt Els naar voren. Alle vrouwen
an de werkgroep zijn voor zichzelf al
ten aantal jaren bezig met het vraag
stuk vrede. Corrie van Kruinmgen:
„Ik voelde me machteloos er iets aan
te doen, totdat ik een affiche zag
waarop stond 'Wie zwijgt stemt toe'.
Toen besefte ik dat ook ik zweeg,
maar niet toestemde"
„Als alle vrouwen op de wereld zou
den opstaan en zeggen 'dit kan niet',
dan zou het ook niet gebeuren", is de
mening van de werkgroep. Daarom
roept zij iedereen op om te strijden
tegen de bewapeningswedloop.
Strijdbaar
Dat vrouwen zich nu zo duidelijk
manifesteren heeft volgens de werk
groep te maken met het feit dat
vrouwen van nu zelfbewuster en
strijdbaarder zijn. „Vrouwen zijn
niet meer zo achtergesteld, meer ge
lijkwaardig. Ze hebben een eigen
mening en uiten die ook". Het doel
van de vrouwen is om zoveel moge
lijk mensen bewust te maken van de
toenemende bedreiging door kernwa
pens en van de enorme geldbedragen
die daaraan uitgegeven worden.
„Mensen moeten erover nadenken".
„Van de bedragen die in twee weken
worden uitgegeven aan wapens, kun
nen vijftig miljoen mensen, die van
honger dreigen om te komen, een jaar
leven", zo staat te lezen op een stencil
van de vredesbeweging Dit stencil
wordt uitgedeeld bij plaatselijke acti
viteiten. Zo stond een stand van de
'Vrouwen Voor Vrede' op de Folkloris
tische dag te IJzendijke .en op de
Visserijfeesten te Breskens. Verder
proberen ze dat doel te bereiken door
het voeren van acties, het geven van
voorlichtingsavonden en het uitdra
gen van de vredesgedachte in eigen
kring. De werkgroep heeft alle vrou
wenverenigingen aangeboden om
spreekbeurten over dit onderwerp te
houden en de kerkeraden zijn bena
derd voor activiteiten tijdens de lan
delijke vredesweek die duurt van 18
tot 25 september. „We zijn met een
landelijke actie gestart om zoveel
mogelijk kaarten te sturen aan pre
mier Lubbers om kenbaar te ma(cen
dat men tegen kernbewapening is.
Voor deze actie zijn kaarten gedrukt,
waarop een vredesduif staat die ge
vangen is in een afrastering. Maar er
mogen ook gewone kaarten verstuurd
worden", deelt Nel Vermeulen mee.
Bij haar zijn de kaarten verkrijgbaar.
Emanciapatiedag
Aan de vooravond van de vredes
week staat de werkgroep met een
stand op de emancipatiedag op 17
september in Oostburg. Daar eiken ze
stencils uit en verkopen onder meer
buttons, tassen, kaarten en boekjes.
Dit om de onkosten (zij werken nog
zonder subsidie) te bestrijden.
Weerstand ondervinden de vrouwen
wel. „Wanneer je naar een schrijf-
avond gaat van Amnesty Internatio
nal, dan kan je omgeving dat wel
waarderen maar als je de regering
regelrecht aanvalt, ga je volgens ve
len te ver", stelt de werkgroep. „Je
lijkt wel gek", „Zo staan de Russen
zeker snel aan de deur" en „Luns zal
het wel beter weten", zijn uitspraken
die de vrouwen niet vreemd meer
zijn. „Zo lang het ver van je bed is, is
het voor velen geen probleem", vult
Corrie Hubregste aan.
Het ontbreekt, volgens de vrouwen,
aan vertrouwen en saamhorigheid in
de wereld. „Het is allemaal gestoeld
op machtsoverwicht. Een systeem te
gen een systeem, waar vooral de aller
armsten de dupe van worden. Er zijn
landen die zich kunnen 'beschermen'
tegen een eventuele vijand maar een
waterput hebben ze niet", vertelt Cor
rie Hubregtse. Els noemt het pro
bleem. dat er zoveel mensen werk
zaam zijn m de wapenindustrie Vol
gens haar zijn er zoveel betere dingen
te doen in de wereld, onder meer op
wetenchappelijk gebied. Op 29 okto
ber gaan de vrouwen naar de grote
demonstratie in Den Haag, hopelijk
met een heleboel andere Zeeuwen. De
werkgroep onderhoudt contacten met
andere groeperingen, waaronder het
Vredesplatform. Bij Nel Vermeulen
aan de Derde Zandstraat te Breskens
hangt een handtekeningenlijst van
het Vredesplatform met de tekst 'Zee
land zegt 'nee' tegen de kruisraket'.
Voor alle overige informatie kunnen
belangstellenden eveneens bij Nel te
recht. Leden van de beweging 'Vrou
wen Voor Vrede' ontvangen maande
lijks een nieuwsbrief, met daann aller
hande informatie.
De vrouwen doen een beroep op die
genen die de vredesbeweging een
warm hart toedragen en met hen van
mening zijn, dat het zo niet langer kan
en dat de weg van het geweld moet
worden afgewezen om zich bij hen aan
te sluiten.
Sary Pieters.
ar
Foto'S Canisvliet
SAS VAN GENT Met weemoed maar grimmig denkt voorzitter Frank
Puylaert van de Heemkundige Kring Sas van Gent nog vaak terug aan de
acties rond Canisvliet, natuurgebied zuidoostelijk van Sas van Gent.
Verbaasd desondanks stelt hij vast dat het alweer elf jaar geleden is dat
de Kring een daad stelde om Canisvliet te vrijwaren van het ongezuiver
de rioolwater van de Belgische buurgemeente Zelzate.
Bij het vijftienjarig bestaan van de van Gent in schoon arduin werd
Heemkundige Kring Sas van Gent geplet".
neemt Canisvliet steeds een voorna- Niet lang daarna werd vorm gege-
me plaats in. De actie in 1972 Ven aan de Heemkundige Kring. In
spreekt immers méér dan alleen tot 0pzet bedoeld als oudheidkundige
de verbeelding Met honderden zak- vereniging om 'bestaande histori-
ken zand dichtten actievoerders de SChe gebouwen, voorwerpen en do-
>--• i cumenten voor het nageslacht te
behouden' Puylaert „Al vrij snel
pijp waarmee het Belgische riool
water vrijelijk het unieke natuurge
bied instroomde Zeven jaar later bereikten we de honderd leden Bin-
herhaalde de actie zich nadat on- nen twee. drie jaar was dat aantal
danks toezeggingen van Belgische verdubbeld. Na de eerste actie om
zijde afdoende oplossingen uitble
ven.
het behoud van Canisvliet kwamen
er opnieuw honderd bij Nu hebben
we er een kleine vijfhonderd".
Gespierde taal is Frank Puylaert.
huisarts te Sas van Gent. nooit Gebrek aan voortvarendheid
vreemd geweest. In de hitte van de bestuur
strijd rond Canisvliet verbasterde Kring,
hij de naam van Zelzate's burge-
het
van de Heemkundige
•aarin Frank Puylaert van
den beginne af de voorzittershamer
meester De Danschutter met verve hanteert, nooit verweten kunnen
tot De Stankschutter. Het is hem worden. Ofschoon de historie, de
door het slachtoffer nooit in dank leefbaarheid ook van Sas van Gent
afgenomen. Maar succes in de strijd
om Canisvliet niet te laten werwor-
den tot poel des verderfs bleef niet
uit. Allereerst waren er de pompin-
steeds nauwlettend in de gaten
werd gehouden, groeide de Kring
anderzijds uit tot actie- en milieu
vereniging Canisvliet i3 daarvan
stallaties om het rioolwater af te het beroemdste voorbeeld, maar
voeren naar het kanaal Gent-Ter-
neuzen, kortelings nog maar kon de
lang verbijde zuiveringsinstallatie
in gebruik worden genomen.
„Maar zegt Puylaert. „ik vraag me
wel eens af of dat ding nu wel echt
ook de stort van chemisch afval in
Callemansputte bij Zelzate, de
rioollozing op het Zwarte Water
tussen Sas van Gent en Assenede
èn de actie tegen de voortgaande
vervuiling van het kanaal Gent-
Terneuzen
Sluis weg
Leefbaarheid
Het derde lustrum van de Heem
kundige Kring Sas van Gent. Ge
start in 1968 toen tot schrik en
woede van alles en iedereen de
sluis van Sas van Gent werd ge
slecht. Of, zoals Puylaert nog met
verontwaardiging zegt: „Toen de
naamgevende sluispartij van Sas
Het had gevolgen voor de indus
trieën langs het kanaal. „Maar",
zegt Puylaert. „onze strijd is altijd
gericht geweest tegen de vervui
ling van het milieu, nooit tegen de
industrie op zich. Sas van Gent is
nu eenmaal industriegemeente
daar valt niets meer aan te veran
deren. Maar dat betekent niet dat
dat ten koste moet gaan van de
leefbaarheid, We hebben nu echter
sterk het gevoel dat de gemeente
Sas van Gent tot inzicht is geko
men dat stadsverfraaiing hard no
dig is".
in de bibliotheek van Sas van Gent
rust de collectie Zeelandica. bijeen
gebracht door dé Heemkundige
Kring. Jaarlijks publiceert de Kring
enveloppen over de geschiedenis
van het plaatjse. De eerste, van de
hand van dr J H R. de Smidt,
handelt over de Waalse kerk van
Sas van Gent tussen 1654 en 1794.
Uiteraard ontbreekt ook Canisvliet.
steeds terugkerende naam, niet in
de serie
Plannen voor de toekomst. De
Heemkundige Kring ziet er de res
tauratie van de achtkantige stenen
molen op de Molenberg, de aanleg
van het houten ophaalbruggetje uit
1824 over de kanaalarm en vcforal
de geschiedschrijving van Sas van
Gent. „Dat", zegt Puylaert, „is onze
grootste wens".
Maar vooralsnog wordt de blik ge
richt op de viering van het vijftien
jarig bestaan. Morgen (zaterdag) al,
als om 14 30 uur in het cultureel
centrum De Speije de maquettezaal
in gebruik wordt genomen. Daar
loopt dan ook een tentoonstelling
van werken van de Westdorpse
kunstschilder Fer Slock. Om klok
slag vier biedt het bestuur van de
Heemkundige Kring het gemeente
bestuur een sierhek voor de Wilhel-
minaboom aan. Dat wordt gevolgd
door een omgang door de harmonie
'De Vereenigde Vrienden langs de
Markt en de Schepentrekker (even
eens op het conto van de Kring)
naar het Oude Klooster Ook daar
worden authentieke sierkettingen
aangeboden. In de avonduren kan
de Sasse bevolking terecht in De
Speije voor het blijspel 'Spookhuis
te koop' en de thriller 'De doos van
Pandora'
Spectrum is, vermeldt het
'Ordenboek, een kleurenbeeld van
JJwd licht. Maar Miranda, Peter,
«in, Fonny, Ronald en Patric
aten enkele maanden geleden zc-
"niet aan die betekenis toen ze hun
®"kaal samengaan bezegelden in
formatie Spectrum. „Ach, hoe ont
ken naam", zegt drummer Fon-
Sponselee, „je kiest gewoon de
rtilhV'1.Pen reeks. Nou en bij ons
h j 1)41 "i elk geval in de kroeg".
de drukinkt op het geboorte-
Vol Van ®Pectrum n°8 nauwelijks
V m B' k°uwt de Hulster groep
u16110 aan een BedeBen bestaan
nd£l lit« e Zeeuws-Vlaamse popwe-
t een half jaar voor de start
«J band zetten Sponselee en
«1st Patric Lockefeer zich aan het
fc^ven van muziek. De twee speel-
®j'n zeven jaar geleden in de
l*H" Zeeland, maar waren elkaar
na het uiteenvallen van die groep
vrijwel uit het oog verloren
De hereniging volgde na een telefoon
tje van Sponselee, die inmiddels ook
muzikale avonturen in de formaties
Pelgrim en Phantom een vroege dood
had zien sterven Lockefeer had Intus
sen zijn studie piano en dwarsfluit aan
het conservatorium met succes be
kroond. De leden van Spectrum noe
men hem dan ook uiterst bescheiden
'de muzikaal kunstenaar van de
groep'.
Met het schrijven van muziek begon
ook het zoeken naar beschikbare èn
geschikte musici. De basgitarist Petel
Everaers, zangeres Miranda Koks. gi
tarist Martin Fleurbaay en saxofonist
Ronald Platjouw brachten Spectrum
op volle oorlogssterkte.
Behalve zangeres Miranda deden alle
bandleden ervaring op in andere for
maties. Peter Everaars speelde in The
Fantastic Mohawk Band en in Par
sons Green. Martin Fleurbaay en Ro
nald Platjouw kenden elkaar al van
Ad Fundum. Overigens is de laatste
naast Spectrum ook nog lid van
Draften Blues.
Moeilijke muziek
Spectrum bedient zich enkel van
eigen composities. 'Medium-rock', zo
typeert de groep liet genre. Of. zoals
gitarist Martin Fleurbaay in één vol
zin uitlegt. „Melodie gekoppeld aan
ritme". Spectrum speelt voorname
lijk. óók tijdens optredens, van pa
pier. Fonny Sponselee: „Onze muziek
is vrij gecompliceerd met veel wisse
lingen en veel akkoordenwerk. Moei
lijk van buiten te leren dus. Maar we
hopen dat dat over zeg een jaar
anders is. Nu betekent dat papier een
flink steuntje in de rug".
Twee maanden geleden trad Spec
trum voor de eerste maal op in Axel
Uit dat concert resulteerden enkele
nieuwe contracten, waarvan er afgelo
pen zondag één wer afgewerkt in
Vogelwaarde tijdens de kermis. Maar
de groep wil zich vooralsnog niet
verliezen in teveel zaaloptredens. „De
muziek staat voor ons op het eerste
plan".
Maar desondanks streeft de groep er
naar nog dit jaar een 'demostudio' in
te gaan om in elk geval een deel van
het repertoire (nu zo n twintig num
mers) op band vast te leggen
De formatie Spectrum Basgitarist Pe
ter Everaers en saxofonist Ronald
Platjouw ontbreken op de foto Zij
waren deze week geveld door de buik
griep.
