PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Arrestaties bij rel
rond NAVO-oefening
4
g Nederlandse pater gekozen
tot hoofd Jezuïeten-orde
Ambtenaren moeten nog
10 tot 23 pet inleveren
pta gnes
Jesse Jackson: Beatrix wil liever geen kernraketten
FOTOREGISTRATIE IN OPENBAAR
- 3,
Bedrag nieuwe
staatslening
vier miljard
Af en toe regen
Veel bewolking en af en toe regen.
Itiddagtemperatuur ongeveer 17 gra
den. Matige zuidwestelijke wind.
kracht 4. aan de kust af en toe
krachtig 6.
226e jaargang no. 215
Woensdag 14 september 1983
PZC
westhavendijk 148 4463 AE goes 01100 20620
OEN HAAG (GPD) Koningin Beatrix zou de plaatsing V£
Amerikaanse raketten op Nederlandse bodem uitgesteld willen zien wanneer
de onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie in
Genêve niet mochten slagen.
Dat heeft volgens het Amerikaanse persbureau Associated Press de Ameri
kaanse dominee en mogelijke Democratisch presidentskandidaat Jesse
ipj Jackson gezegd na een gesprek van ruim een uur met de vorstin op Huis ten
Bosch, dinsdagmiddag „Ze wil dat de onderhandelingen slagen of anders de
plaatsing uitstellen", aldus Jackson in het interview.
Tegenover het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen heeft Jackson
inmiddels verklaard in het interview verkeerd geciteerd te zijn. Volgens de
NOS heeft Jackson verklaard dat de vorstin heeft gezegd „aan onderhandelin-
gen verre de voorkeur te geven boven de confrontatie die besloten ligt in het
j plaatsen van kernwapens".
Ook zou de koningin met Jackson gesproken hebben over „het gevoel van
hulploosheid" van de Nederlandse situatie, overgeleverd aan de genade van de
twee supermachten wanneer de onderhandelingen in Genêve mislukken,
aldus Jackson Ook zou de koningin een dialoog met het Russische volk
..gezond" vinden. De Amerikaanse leider van de burgerrechtenbeweging voor
zwarte Amerikanen zei tenslotte dat de koningin een tegenstander is van het
Zuidafrikaanse apartheidssysteem.
Het is vrij uniek dat een dergelijk openhartig gesprek tussen koningin en gast
naar buiten wordt gebracht. De directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst
verklaarde gisteravond dat tijdens het onderhoud de grote verantwoordelijk
heid van de VS in algemene termen is besproken.
Wat er zou moeten gebeuren na eventueel mislukken van de Geneefse
onderhandelingen, is niet aan de orde geweest, aldus Van der Voet. De
regeringswoordvoerder verwees daarom ook naar het publiek waarvoor de
mededelingen van Jackson bedoeld zijn. de Amerikaanse kiezers.
ROTTERDAM (GPD) De negentien gearresteerde leden van de antimilitaristische groep
Onkruit, die uit protest tegen de betrokkenheid van het overslagbedrijf Quick Dispatch bij de
NAVO-oefening „Reforger '83" gistermorgen de spoorrails bezet hielden, Zijn gisteravond
weer op vrije voeten gesteld. Zij maakten deel uit van een groep van ongeveer tachtig
demonstranten.
litiefotograaf van 19 gearresteerde ac
tievoerders. De arrestanten werden
door twee agenten vastgehouden, ge
fotografeerd en vervolgens afgevoerd
naar het bureau. Volgens de politie
gebeurde dat om te weten van welke
arrestant bepaalde persoonlijke bezit-
Later op de dag zijn nog vier antimili- ges uit, waarbij een meisje werd
taiisten gearresteerd, van wie er gis- gewond. Zij werd door mede-actie-
teravond nog drie vastzaten in het voerders naar het Dijkzigt-zieken-
bureau aan het Rotterdamse Haagse- huis gebracht, waar bleek dat ze een
veer De vier werden opgepakt uit van lichte hersenschudding en wat kneu
een groep van 30 vechtlustige demon- zingen had opgelopen.
Kranten die legerwagens welke het De actiegroep „Stop Reforger". die
terrein van het overslagbedrijf aan de
Waalhaven wilden verlaten, met ste
nen hadden bekogeld. Ook probeer-
zij op de legervoertuigen te klim-
.Jwen waaraan zij vernielingen toe-
brachten.
J- De politie voerde daarop enige char-
onder meer is samengesteld uit leden
van Onkruit, het IKV en Vrouwen
tïngen waren
Rond negen uur gistermorgen kwam
voor vrede, is woedend over het harde het eerste militaire transport op gang.
politieoptreden. De Rotterdamse po
litie ontkent echter de beschuldiging
van de actievoerders dat er „waanzin
nig is gemept".
Gisteravond kon het laatste
treintransport van legermaterieel
naar West-Duitsland ongehinderd de
poort van het overslagbedrijf uit. Het
militaire transport gaat echter ook
vandaag nog door.
Opzien baarde in Rotterdam de pu
bliekelijke fotoregistratie door een po-
Bij de uitgang van hef haventerrein
ging een groep demonstranten op de
treinrails liggen en probeerde de eer
ste trein met tanks en andere leger
voertuigen tegen te houden. De poli
tie sleepte de demonstranten voor de
trein weg, waarbij zich enkele scher
mutselingen voordeden. Ook voerde
de politie enkele charges met paarden
uit om een groep demonstranten uit
elkaar te drijven.
Ruim vijftig actievoerders hebben gis
termiddag de belangrijkste toegangs
poort van het militaire Peter Zuid
kamp in het Brabantse Veldhoven
geblokkeerd. In dit kamp zijn Ameri
kaanse manschappen ondergebracht
in het kader van de militaire oefening
Brandy Station. Zij vertrekken bin
nenkort over Maas en Ri)n naar West-
Duitsland om zich bij de NAVO-troe-
pen te voegen.
De demonstranten beletten dat voer
tuigen het kamp konden in en uit
rijden. Na ruim twee uur maakte de
Veldhovense gemeentepolitie de toe
gangspoort vrij, waarbij zij drie ac
tievoerders arresteerden. Later werd
een vierde verdachte gearresteerd,
die echter niet bij het complex werd
aangehouden maar elders in Veldho
ven. De vier zal openlijke geweldple
ging ten laste worden gelegd.
Ook in Vlissingen werd dinsdagoch
tend materieel voor de NAVO-oefe
ning ontscheept uit een Amerikaans
manneschip. De Vlissingse Sloehaven
werd herschapen in een zwaar be
waakte vesting. Incidenten hebben
zich hier echter niet voorgedaan. (Zie
pagina 13).
AMSTERDAM Jackson legt bloemen op het graf van de Antilliaanse jongen Kerwin Dummeyer, die op 22
augustus in Amsterdam werd dodgestoken.
AMSTERDAM (GPD) De promi
nente Amerikaanse zwarte leider
dominee Jesse L. Jackson heeft
dinsdagmiddag in Amsterdam het
startsein gegeven voor een interna
tionale actie tegen het Zuidafri
kaanse apartheidsbeleid. In de au
la van de Vrije Universiteit kondig
de hij een wereldwijde campagne
aan die zoveel mogelijk handteke
ningen moet opbrengen onder een
petitie, die Zuid-Afrika oproept
haar burgers gelijkelijk te behan
delen.
De Amerikaanse negerpredikant,
die in de jaren zestig nauw heeft
samengewerkt met Martin Luther
King, toonde zich gisteren blij ver
rast met de warme ontvangst die
hem in Nederland als onderdeel van
zijn Europese rondreis ten deel was
gevallen
Jackson zette in zijn speech tot de
ongeveer 700 toehoorders in een
vlammend betoog zijn politieke
ideeen uiteen; denkbeelden die hij
in beleid wil omzetten. Want als
strijder voor de burgerrechten is
Jackson van plan de Democrati
sche nominatie voor het president
schap te verwerven.
Van het door de regenng-Reagan
gevoerde beleid liet Jackson in zijn
toespraak geen spaan heel Hij ver
weet de huidige Amerikaanse presi
dent een levensgevaarlijke confron-
tatiekoers te varen op het gebied
van de buitenlandse politiek. „Het
plaatsen van nieuwe Pershing-ra-
ketten in West-Duitsland zorgt er
voor dat de nachtmerrie van een
nucleaire holocaust slechts zes mi
nuten weg komt te liggen" Dat is
de tijd. die een Pershing-raket no
dig heeft om doelen in de Sowjet
Unie te bereiken vanuit de Bondsre
publiek. ..En binnen zes minuten
brengt de Nationale Veiligheids
raad geen uitkomst meer. noch de
hot line" Jackson pleitte aanslui
tend voor bevriezing van alle kern-
wapenarsenalen ter wereld en voor
controleerbare reducties daarna
Stemmen
De meerderheid van de Kamer
wil dat de mogelijkheden om
per brief te stemmen worden
uitgebreid. Voorlopig blijft die
uitbreiding nog beperkt tot in
hel buitenland verblijvende
Nederlanders.
(PAGINA 3)
Premies
De rijkspremies voor koopwo
ningen zullen voortaan jaar
lijks gelijk blijven Het kabinet
tril onder meer met deze maat
regel het eigen-woningbezit
stimuleren.
(PAGINA 5)
Zwaartepunt
Minister Van Aardenne houdt
vast aan het zwaartepuntbe-
leid voor de ketelbouw. De
activiteiten komen in eerste
instantie bij de MESK in Hen-
oelo, de 'Schelde' in Vlissingen
behoudt een 'overloop-func
tie'
(PAGINA 15)
KOL VENBACH NIEUWE GENERAAEOVERSTE
<Van onze correspondent'
ROME De verkiezing van de Ne
derlander Peter-Hans Kolvenbach
(54) tot Generaal-Overste der Jezuie-
ten kwam in Rome als een totale
verrassing. Er was slechts één stem
ming nodig. Toch wisten alleen inge
wijden dat zijn naam circuleerde als
die van een van de serieuze kandida
ten voor de hoogste functie in de
Jezuietenorde. Als rector van het
Pauselijk Instituut voor Oosterse
Studies in Rome had pater Kolven
bach zich een prestige verworven dat
tot ver buiten zijn eigen orde reikte.
ROTTERDAM - Nadat
bedrijf Quick Dispatch in
aktievoerders ivaren gearresteerd wegens het blokkeren van een goederentrein bij het
de Waalhaven, werden zij, al dan niet vrijwillig gefotografeerd door de politie
Aan de algemene verwachting is in
zoverre voldaan, dat de vergadering
van 211 afgevaardigden van de 400
jaar oude orde uit alle landen waar
Jezuïeten werkzaam zijn. niet door de Met de verkiezing Van pater Kolven-
liekc kerk met 26.P00 leden. Hij volgt terst invloedrijke stem binnen de
de al geruime tijd zieke Spanjaard Unie van Generale Oversten in Rome
Pedro Aruppe op. Kolvenbachs per- De situatie van de Unie was de laatste
soonlijke invloed in de kerk is zo jaren sterk veranderd: terwijl tot voor
groot, dat hij in Rome wel schertsend enkele jaren een onevenredig groot
als de 'zwarte paus' wordt betiteld, aantal religieuze orden en congrega-
Het ls juist de invloed van de 'Socië- ties door Nederlanders werd geleid,
telt van Jezus'op de rest van de kerk. kwamen opvolgers allen uit andere
die de laatste drie pausen zo bezorgd landen.
maakte over de progressieve tenden- Hoewel de directe banden van pater
zen de politieke inmenging, met na- Kolvenbach waarschijnlijk minder
me m Latijns-Amenka. en wat zij sterk zijn en door zijn internationale
zagen als de algemene verslapping functie nog zullen worden verzwakt,
van de tucht en de religieuze levens- kan het Nederlandse katholieken tot
stijl binnen de Jezuietenorde. Het is voldoening stemmen dat juist de
pater Kolvenbachs taak de orde terug zwarte paus voor de tweede maal in
te leiden in de door de paus gewenste de geschiedenis uit hun midden voort-
banen en men is er algemeen van komt De eerste Nederlander die deze
overtuigd, dat deze taak verre van functie bekleedde was Johannes Phi-
gemakkelljk zal zijn iippUS Rothaan (1829-1853.
Selectie
n
knieèn ls gegaan voor de zware Vati
caanse druk om hun stem uit te
brengen op de Italiaan Giuseppe Pit-
tau Deze was door de paus benoemd
als assistent van zijn persoonlijke
vertegenwoordiger Paolo Dezza Van
de andere kant hebben de afgevaar
digden niet gestemd op kandidaten
van de uitgesproken progressieve
vleugel, waarmee ze lijnrecht tegen de
wensen van de paus zouden zijn inge
gaan.
bach krijgt Nederland weer een ui-
Bondscoach Kees Rijvers zal
maandag na het duel van
Oranje tegen het Zeeuws elftal
la Middelburg de definitieve
Ploeg voor de interland tegen
België bekend maken. Hij is
overigens niet van plan grote
Mfcigingen aan te brengen in
bet team dat in Groningen m
bet veld stond.
(PAGINA 21)
jtodio, telev., kunst: 2.
Bin.- en buitenl.: 3 en 5.
Opinie, achtergrond: 4.
financiën, economie: 7.
^ov.: 13, 15, 16, 17 en 19.
«Port: 21 en 23.
DEN HAAG (ANP) Ambtenaren en
trendvolgers (gezondheidszorg, wel
zijn), zullen de komende jaren reke
ning moeten houden met een forse
achteruitgang van de bruto-lonen.
Nu al lopen zij gemiddeld 9,9 procent
in reéel loon achter op de werkne
mers bij het particuliere bedrijfsle
ven.
Dat staat in een rapport van de
ambtelijke werkgroep inventarisatie
besparingen arbeidsvoorwaarden col
lectieve sectoren iWibacsi. waarin
aanbevelingen worden gedaan over
de arbeidsvoorwaarden in de jaren
1984 tot 1986 Een woordvoerder van
de FNV-centrale ACOP voor ambte
naren en trendvolgers heeft dat dins
dag desgevraagd bevestigd
De besparingen die het kabinet in de
periode 1984 tot 1986 wil doorvoeren
op de inkomens van ambtenaren,
trendvolgers en uitkeringstrekkers
komen neer op dertig miljard gulden
in 1986. Daarvan zullen ambtenaren
en trendvolgers 10.5 miljard gulden
moeten opbrengen.
Als er in het particuliere bedrijfsleven
niet wordt gematigd, wordt in 1984.
aldus het rapport, 3,5 tot 4 procent
ingeleverd, in 1985 8 procent en in
Invloed
1986 11,5 procent. In totaal zou dat procent in 1985 en 4,5 procent in 1986
dus een inleveroperatle betekenen De woordvoerder van de ACOP voor
van ongeveer 23 procent. Als ook het spelde dinsdag dat met dergelijke
particuliere bedrijfsleven de lonen maatregelen veel ambtenaren onder
matigt zou dit beperkt, kunnen blijven het huidige bestaansminimum te-
tot 9.5 procent: 1.5 procent in 1984.3.5 recht zullen komen
Pater Kolvenbach, afkomstig uit het
Gelderse ürutcn, komt door zijn ver
kiezing voor de duur van zijn leven
aan het hoofd te staan Van de groot
ste en meest invloedrijke en grootste
religieuze orde van de rooms-katho-
iVan onze correspondent
WENEN-MARIAZELL
Paus Johannes Paulus II is
uit Oostenrijk vertrokken
met de wens dat het land
na zijn herstel van de
Tweede Wereldoorlog een
bron van vrede binnen Eu
ropa blijft. De paus had hel
duidelijk naar zijn zin ge
had, in het bijzonder op dc
laatste dag van zijn vier
daags bezoek, die hij voor
het grootste deel onder
geestelijken doorbracht in
.aucüei aartsoord
Mariazell.
Ongeveer 15.000 paters,
monniken en nonnen waren
naar de bedevaartsplaats
toe gestroomd Een aantal
van hen heeft vele jaren
achter de muren van kloos
ters geleefd en keek wat
vreemd tegen de buitenwe
reld aan. Ér waren ontroe
rende scènes in de basiliek
van Mariazell, waar na een
mis. die voor een deel in het
Latijn werd gevierd, de
paus rondliep tussen oude
geestelijken,
die de dienst in de open
lucht niet konden bijwonen
Maar de 40 000 of meer be
zoekers die Mariazell had
verwacht, zijn op ongeveer
10 000 na niet komen opda
gen De 18 speciale treinen
die waren ingezet, hebben
totaal 600 passagiers ver
voerd. De grote nieuwe par
keerplaatsen, waarvoor et
telijke volkstuintjes zijn ge
sneuveld. bleven half leeg
De betrekkelijk geringe be
langstelling is mogelijk te
wijten aan het feit dat de
organisatoren zoveel moei
lijkheden hebben gemaakt
over de vervoersmogelijk
heden en het risico om met
'een eigen auto te komen,
waardoor velen van de reis
hebben afgezien en het pau
selijk gebeuren maar via de
televisie hebben gevolgd.
Wellicht heeft ook de televi-
sieruitzending zondag van
uit Wenen, die de mensen in
kou en regen heeft laten
zien, velen op andere ge
dachten gebracht
Peter-Hans Kolvenbach
Cambodjaanse vluchtelingen
Nederland heeft het hoge commissa
riaat voor de vluchtelingen van de
Verenigde Naties meegedeeld dat het
nu bereid is om Cambodjaanse vluch
telingen toe te laten. Dit heeft een
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken dinsdag meege
deeld Het aantal toe te laten vluchte
lingen zal in overleg met het hoge
commissariaat worden vastgesteld.
DEN HAAG (ANP) Het bedrag van
de 9 procents staatslening 1983 met
aHossing per 1989 tot 1993 is vastge
steld op 4 miljard gulden. De koers
van uitgifte is vastgesteld op 101
procent. Het effectief rendement is
dus 8,82 procent. Dit heeft het minis
terie van financiën dinsdagavond be
kendgemaakt.
De inschrijvingen tegen een hogere
koers dan 101 procent worden ten
volle toegewezen. Van het bedrag
waarop is ingeschreven tegen de vast
gestelde koers van 101 procent wordt
20 procent toegewezen. Op de in
schrijvingen tegen een lagere koers
dan 101 procent vindt geen toewijzing
plaats
Dit is de zevende lening met storting
in 1983. Door de zeven leningen samen
is een bedrag van 22,5 miljard gulden
uit openbare inschrijvingen ter be
schikking gekomen voor de financie
ring in 1983 Op de onderhandse
markt is tol nu toe voor 1983 ruim 11.5
miljard gulden geleend.
Het financieringstekort voor 1983
wordt geraamd op 33 miljard gulden.
De financieringsbehoefte (financie
ringstekort plus het bedrag aan af te
lossen staatsleningen in een jaar)
wordt voor 1983 geraamd op ongeveer
37 miljard gulden, aldus het ministe
rie
