KLEUTERJUF
'Haal je daarmee de
duvel niet in de school..
Nellie van de Velde
zonder kleuters
VREDESWEEK CENTRAAL
OP ZELDENRUSTCOLLEGE
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1983
TERNEUZEN Het is zeker niet de bedoeling van het Zeldenrustcollege in Terneuzen om
met een duur woord te polariseren, tegenstellingen toe te spitsen, noch om
eenzijdigheid te betrachten. „De klemtoon van het project", zegt schoolleider èn leraar
Duits Jaap de Jonge, „ligt duidelijk op het verstrekken van informatie. Want: een moderne
school leidt leerlingen tegenwoordig niet louter meer op voor een diploma. Lessen draaien
niet alleen meer om de wetenschap. Nee, een open blik voor de samenleving, signalen uit
de maatschappij...".
Vrede woord met een magische schooljaar gestalte, al waren daar pakt. Zij zien zich in de Vredesweek
klank, is zo'n signaal uil de samenle- i f**" ffijj
ving Sprekend over de Vredesweek
1983 van maandag 19 tot en met
vrijdag 23 september In tegenstel
ling tot voorgaande jaren besteedt
het Zeldenrustcollege er ditmaal rui-
wel uitvoerige discussies (De Jonge: geconfronteerd met een discussie
„In de trant van: haal je daarmee met leden van de Oost- en West-
niet de duvel in school ..."i voor nodig Duitse vredesbewegingen en een dis-
tussen alle groeperingen (leraren, puut met hel bijbelverhaal over Da-
leerlmgen. ouders) die bij de school vid en Goliath als uitgangspunt. De
Onbetrokken Maar toch begon een Jonge „In die stof zit meer het
me* aandacht aa*m&Een "óorzakVlijk werkgroep al in oktober vorig jaar politieke element verwerkt, maar
verband
De Jonge ..Elk jaar krijgen de scho
len voor de vredesweek materiaal
toegestuurd van instellingen c
ganisaties als bijvoorbeeld het Inter-
aan de voorbereidingen. voor die leeftijd kan dat geen be
zwaar zijn. In de lessen maatschap-
Uitgangspunt daarbij zegt De pjjieer is immers uitgebreid gespro-
Jonge. ..was en is dal informatiever- jjen over ontwapening en Geneel'se
strekking voorop moet staan". Op conventie
die manier werd er voor de laagste De redactie van de schoolkrant ZOZ
kerkelijk Vredesberaad. In lessen klassen (de onderbouw) een lesbrief iieeft aan ilet, project een speciale
godsdienst en maatschappijleer samengesteld, waarbij niet de Indruk uitgave gewijd met daarnaast drie
wordt daar dan trouw wat aandacht is gelegd op de politieke vraagstuk- bijlagen met gesprekken met rector
aan besteed. Vorig jaar werd er bij ken van vrede en veiligheid, maar s van Asperen. IKV-voorman Mient
die handelwijze echter wat vraagte- waarin de persoonlijke beleving van jan Faber en met W. van den Muy-
kens gezet men vond dat een thema het vraagstuk prioriteit heeft gekre- senbergh en R Aspeslagh van re's-
als vrede en veiligheid er toch wat gen. „Of", zoals De Jonge uitlegt, pectievelijk'SVP en NIVV School-
bekaaid afkwam. Waarna het plan „een benadering met vragen als wat krant-hoofdredacteur en VWO-5 leer-
rees op school meer inhoud te geven is vrede voor mij persoonlijk, hoe j]ng Jaap Roose uit Hoek nam een
aan de vredesweek". kan ik vrede voor mezelf bereiken en groot deel van dat werk op zich
Dat voorstel kreeg in het voorbije wat kan ik er aan bijdragen. Doel is
het kweken van bewustwording bij
de leerlingen".
Foto Jaap Rooseiedereen heeft De leerlingen van de bovenbouw
met vrede te maken Jaap Roose worden evenwel wat harder aangc-
Met die ruime aandacht van hei
Zeldenrustcollege voor het vredes
vraagstuk wordt een uitspraak van
Mient Jan Faber in éen van de
bijlagen bij de schoolkrant allo
aangedaan. Faber formuleert
volgt: ..Eén van de grote progn
ma's van het IKV-is om te zorgem
het onderwijs, de vakbewegingen
kerken als een vast programma
derdeel met dit soort vraagstUÏ
bezig zijn Het is een eenvoud
constatering dat de jonge genei
op dit moment aanmerkelijk ru
is geïnteresseerd dan dezelfde
ratie in de jaren zestig. Dat is
problematisch, om niet te zege
verdrietig".
Faber heeft in Terneuzen dan
zitting in een forum, te samen s
Aspeslagh van het Nederlands I-
tuut voor Vredesvraagstukken»
van den Muysenbergh van de sï
ting Vredespolitiek Dat forumi
het project op het Zeldenrustcoü Z
af. Het begint vrijdag 23 septet
om 19.30 uur. Behalve behandd
van het vredesvraagstuk in kl»
kaal verband staan in de loop va:
vredesweek op het program®
vertoning van documentaires
films en een vredesmarkl op vnc
middag
De Jonge heeft inmiddels opsd
de nodige positieve reacties op
project genoteerd. „Populair gCS
men ziet dit project wel z®
aldus de schoolleider. En rector'
Asperen zegt aan het slot vat'
gesprek met Jaap Roose: „WeJ
ten bezig zijn vrede te sticht»
vrede te brengen. Dan denk ikd';
enorm veel doen..."
TERNEUZEN En juf zonder kleuters, ja zelfs zonder schoolgebouw. De Terneuzense Nellie
van de Velde vond zes weken zomervakantie eigenlijk best lang genoeg. Op 15 augustus, nu
drie weken geleden, stond ze dus zoals dat heet te trappelen om weer te beginnen. Die
ochtend sprong ze in haar kleine autootje en snelde naar haar school, in het oude gebouw aan
de Schoolweg in Terneuzen. Scliipperskleuterklas 'De Groene Zwaan', haar klas, zat daar al
jaren. En nu waren er wel problemen rond die huisvesting, maar dat was voer voor de heren
bestuurders. Die problemen moesten maar achter de vergadertafel worden opgelost, vond
ook Nellie van de Velde. Toen kwam de verbazing, die snel omsloeg in woede: de voordeur
van het schoolgebouw was in de vakantietijd voorzien van een ander slot; de kleuters en de
juf stonden voor een gesloten deur.
Daarna begon de lijdensweg De ge- zelfstandige vestiging Toch weer dat naar 'De Groene Zwaan' yua onaer-
meente Temzuen liet het schoolbe- kantoorgebouw dus. Inmiddels heeft wijs een wereld van verschil,
stuur van 'De Groene Zwaan de de AMVV. ten einde raad, de Nationa- „Niet zozeer omdat rip kinderen an-
Algemene Maatschappij voor Varen- ie Ombudsman ingeschakeld. Boven- ders zijn, maar schipperskinderen
den, weten dat het oude gebouwtje dien zijn de verbouwingsplannen voor hebben nu eenmaal andere behoeften,
aan de Schoolweg moest worden ge- het pand aan de Stationsweg toege- Ze hebben meer ruimte nodig, meer
sloopt. En dat doe je niet als er nog zonden aan de afdeling Bouwvoorlich- beweging. Kinderen aan de wal heb-
kleuters in zitten. Vandaar dat meuwe ting van het ministerie Nellie van de ben die beweging altijd al ook thuis
slot Maar er was een alternatief. Velde „De insprectrice schuift de omdat ze gewoon
waarvan ook de onderwijsinspectie verantwoordelijkheid nu dus kenne-
groot voorstander was schippers- lijk door, al blijft ze erbij dat dat
school 'De Loopplank' aan de Van der kantoorpand niets is. Gek toch eigen-
Peijlstraat Daar stond nog een lokaal lijk allemaal De mspectrice kwam
leeg en daar was volop ruimte
plotseling opdraven om dat gebouw
vrij zijn om te
gaan en te staan waar ze willen, De
kinderen aan boord hebben alleen
maar dat enge roefje en soms een box
aan dek Vooral kinderen die lang aan
boord zitten, soms erg lange reizen
.actie van gemeente en inspectie, voel- dat ze op dat moment precies wist wat
den niets voor die verhuizing. Samen wij nu eigenlijk van plan waren en.
De ouders, boos na de onverwachte te keuren. Maar dat deed ze zonder maken, hebben problemen Bepaalde
oefeningen huppelen bijvoorbeeld
kunnen ze gewoon iets minder
goed. Daarom hebben we erg veel
gymmateriaal nodig. Een paar jaar
geleden nog vond de inspectie dat we
echt een klimklauterrek nodig had
den Dat vond iedereen het einde.
met AMVV-voorman Adrie Barèl kwa
men ook zij met een alternatief een
leegstaand kantoorpand aan de Sta
tionsweg. toevallig niet meer dan hon
derd meter-verwijderd van 'De Loop
zonder experts in de arm te nemen.
Vreemd, als je bedenkt datje voor alle
mogelijke verbouwingen of nieuw
bouw altijd eerst tekeningen en plan-
op tafel moet leggen Ze zei
plank'. We willen zelfstandig bhjverr achteraf dat er te weinig ruimte was Maar is zo'n klauterrek nu plotseling
en daarom willen we in dat leegstaan
de gebouw, zeiden de ouders, de kleu
terjuf en de AMVV De mspectrice
bekeek het gebouw, maar vond het
ongeschikt „Hoe kan meneer Barèl in
zo'n pand een kleuterklas willen be
ginnen". moet ze uitgeroepen hebben
te weinig licht. Larie!"
Muur
Met stemverheffing: „Achter de
schermen wordt er nu natuurlijk van
alles ondernomen door ons. Maar
toen ze nog maar één stap in het iedere keer weer loop je r
niet meer zo belangrijk!» In dat lokaal
in De Loopplank kan ik het in ieder
geval niet kwijt. Zou de insprectrice
daarom plotseling voorstander zijn
van open onderwijsvormen, met veel
buiten spelen enzo.
„De inspectnce stond altijd erg posi
tief tegenover deze vorm van onder
kantoorgebouw had gezet „Ze stapte tegen een dikke muur. Daar kom je wijs Ze stond er helemaal achter.
er dus al met een hele negatieve niet doorheen. De n
houding binnen", zegt Nellie van de
Velde achteraf Het advies van de
inspectrice viel dus negatief uit. Daar
op besloot ook de gemeente de lokatie
aan de Stationsweg van de hand te
wijzen. Het werd nogmaals herhaald
'De Loopplank' was de enige oplos
sing
Maar de ouders bleven zich verzetten
en spraken zich, middels een enquête,
in grote meerderheid uit voor een
Dat zijn de verzekerde ze menigmaal Maar als ik
gemeente en de inspectie. Ze willen straks in die 'Loopplank' moet gaan
ons al jaren onderbrengen bij hel
openbaar onderwijs. Eerst wilden
zitten, kan ik het allemaal niet meer
voor de volle honderd procent
lukte niet. En nu die fusie tussen 'De
Zonneschool' en 'De Loopplank' van
de baan is. moeten wij weer opdra
ven en maar intrekken bij 'De Loop
plank'.
Vier jaar geleden verhuisde Nellie van
de Velde van een walkleuterschool
kleine groepjes kinderen enzo Nou.
vanaf januari van dit jaar heb ik één
keer onder het aantal van tien kinde
ren gezeten. Maar voor de rest was het
altijd vijftien tot twintig kinderen.
Net of die twintig geen recht hebben
op goed onderwijs... Op acht, negen
kinderen? Daar moet je geen school
op inrichten, je moet naai- het gemid
delde aantal kijken. En dat gemiddel
de ligt wel even hoger!"
Soepel
i bij 'De Zonneschool', maar dat maken. Dan moet ik veel teveel prijs-
geven van wat belangrijk.is voor de
kinderen. De ruimte is gewoon veel te
eng. zelfs vergeleken met andere kleu
terscholen En dan hebben de mees
ten er nog een speellokaal of zoiets
bij"
„Er wordt ook steeds gepraat over
„Aan een groepje kinderen van een
stuk of tien. variërend in leeftijd van
3,5 tot C jaar. heb je je handen echt
vol. Dat kun je niet vergelijken met
een klas aan de wal. Want die kinde
ren zijn er elke dag, die kennen alle
regels. Hier moet je iedere dag op
nieuw beginnen met regeltjes tellen.
En die moeten nog redelijk soepel
zijn ook omdat je met zoveel ver
schillende kinderen te maken hebt en
je ieder kind op zijn niveau wilt
helpen. Je bent eigenlijk ontzettend
individueel bezig. Maar dat weten de
mensen gewoon niet".
„Er is trouwens toch veel onbegrip als
het gaat om het schipperskleuteron-
derwijs. Veel mensen denken bijvoor
beeld dat wij heel intensief zouden
gaan samenwerken met 'De Loop
plank' als we daar bij in zouden
trekken maar niets is minder waar.
Het is zuiver een kwestie Y.an huisves
ting en verder niets Het wordt geen
integratie dat woord waarvan bij
voorbeeld wethouder van onderwijs
Rekveld de mond steeds vol had. Ik
vraag me af of de mensen, die daar
over praten die aparte regeltjes over
het schipperskleuteronderwijs. die in
de wet staan, wel goed hebben begre
pen...
De AMVV. de Maatschappij voor Va
renden, is niet alleen in Terneuzen
actief. Er zijn ook kleuterklassen in
Rotterdam, Amsterdam en Maas-
bracht In Amsterdam is er 'De Bonte
Zwaan', een multifunctioneel .cen
trum eigenlijk, compleet met kleu
terklas. schippersbeurs en andere
voorzieningen Tden de AMVV zich in
Terneuzen zo verzette tegen het on
derbrengen van 'De Groene Zwaan' in
het gebouw van 'De Loopplank' fluis
terde menig 'ingewijde' dat het er
Barèl en zijn makkers alleen maar om
te doen was op langere termijn een
drijvend schipperscentrum, naar Am
sterdams voorbeeld, aan de Axelse-
dam in Terneuzen af te meren
Nellie van de Velde geeft toe: „Eigen
lijk zou dat natuurlijk ideaal zijn. De
schippers vragen daar zelf ook wel
om, te meer daar het in Amsterdam
zo'n succes is. Want voor die schip
pers heeft Terneuzen echt niet zoveel
te bieden hoor. Het varenscentrum?
Dat mikt toch vooral op zeelieden,
met op binnenschippers? Maar in
Terneuzen lijkt zo'n centrum geen
haalbare kaart. Barèl weet ook wel
dat zo'n plan hier hier op enorme
tegenstand stuit Daarom vinden we
dat ook gewoon niet belangrijk meer.
Wat wél belangrijk is, is dat het
kleuteronderwijs hier wordt geconti
nueerd en dat er nu dus zo snel
mogelijk een goede huisvesting uit de
bus komt
Paleisjes
Veel tegenwerking in Terneuzen? Nel
lie van de Velde vmdt van wel. „Ik
hoor de schippers vaak klagen over de
voorzieningen hier. En dan niet alleen
op onderwijsgebied. Gek toch eigen
lijk. want zonder de binnenvaart zou
Terneuzen Terneuzen niet zijn. denk
ik weieens Kijk nou naar wat er
allemaal kan voor het walonderwijs.
Paleisjes lijken die scholen soms wei-
Maar de schipperskinderen worden
op een hoop gegooid in een voor ons
ongeschikte school. Ze hebben het
ook steeds over 'uit het isolement
halen' inzo. Nou. ik vind dat bij elkaar
zetten van al die schipperskinderen
een isolement creeren!"
Binnen een week of wat zijn de
problemen uit de wereld, daar rekent
de kleuterjuf vast op. „We zijn alle
maal voor een eigen, zelfstandige
huisvesting. Lukken onze laatste po
gingen in die richting óók niet, dan
zullen we niet anders kunnen dan in
dat enge lokaal in 'De Loopplank'
kruipen. Maar dan is wel het hele
onderwijs voor die kleuters naar de
knoppen. Dat een inspectrice zich dat
niet aantrekt, dat begrijp ik niet...".
Wout Bareman.
