Speerpunten gewenst
•voor recreatiebeleid
-é 1I:1
i
DICTATUUR
i
i
-J
y 1
Verzet vanuit
Middelburg
GRONTMIJ-RAPPORTA GE:
Tot 1989
ligplaatsen
met 6500
uitbreiden
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1983
PZC/ streek
17
MIDDELBURG - De Grontmij verwacht, dat in de De verwachting is. dat in de komende 12 jaar er 375
- I non hiinn ^(100 rtnnrlnlont.nn 1 rr -.11.. 1nr.--1 .1 1 1
periode tot 1995 bijna 5000 standplaatsen nodig zijn op bedden in hotels en pensions in Zeeland nodig zullen zijn
n Kampeerterreinen in Zeeland bóven het aantal, dat nu in boven het aantal dat nu is goedgekeurd, dat er een
li goedgekeurde bestemmingsplannen zit. Het toeristisch toename met 140 appartementen zal zijn, 250 zomerwonin-
l'J hamperen ^al in die periode jaarlijks met ongeveer 6 gen (waarbij meer aan verhuur dan aan eigendom moet
u": procent toeticmen, tegenover het aantal vaste stand- worden gedacht) en 1300 bedden in andere accommoda-
n«[plaatsen met 0,6 procent. ties.
- Om Zeeland toeristisch te blijven verkopen
is het gewenst in de kuststrook een aantal „speerpunten" in
het recreatiebeleid te vormen. Die kunnen het streven naar
seizoensverlenging en de behoefte aan accommodaties voor
aw elk weer schragen. De Grontmij. heeft in het tweede deel van
s Jiaar studie, die het provinciaal bestuur de bouwstenen voor
oi-.een toekomstig recreatiebeleid moet opleveren, vier van
^dergelijke speerpunten aangeduid:. Cadzand, Vlissingen, het
'j^'damvak Geul (Neeltje Jans) in de Oosterscheldemonding en
aan de Schouwse kant van de Brouwersdam.
iDat bleek woensdagmiddag tijdens
de presentatie van de tweede fase van
^de Grontmij-rapportage. De gedach
ten gaan daarbij uit naar een soort
"aeristische knooppunten, plaatsen
'aar een op de omgeving geënt scala
j&n voorzieningen zou kunnen wor-
jden verwezenlijkt. Dóar kunnen - in
gedachten van de rapporteurs -
>keen groot deel van de uitbreiding
m ovemachtingsmogelijkheden
to'ïvoor de periode tot 1988 komen.
)m ..de gedachten nader te kunnen
[bepalen" heeft de Grontmij. uitwer-
ig aan de verschillende speerpun
ten gegeven
(j de Brouwersdam kan aanslui-
ing worden gezocht bij actieve
itrandrecreatie en grote en kleine
watersport. Men denkt aan mogelijk-
leöen om met kleine vaartuigen en
eilplanken te water te gaan, zowel in
ie Noordzee als de Grevelingen; aan
leen zeilschool plus surfcentrum aan
'de Grevelingen (met kamphuizen,
rinkels en horeca-bedrijvigheid in de
lerkhaven Scharendijke. aan twee
rreinen met elk 500 toeristische
impeerplaatsen en 90 huurbunga-
ws bij Scharendijke of ten westen
m de Brouwersdam. een terrein voor
rblijfsrecreatie in Westerschouwen.
Is compensatie voor te saneren ter-
[reinen; een complex voor dagrecrea-
[me. met elk-weer-attraclies en gericht
p actieve vrijetijdsbesteding. PPR-
u, toecteur ir. R. Adriaansen liet desge-
waagd weten, dat over de preciese
.■vkituenne van dit speerpunt „nog wel-
a;:.feens gestoeid" zal worden in de ko
lde tijd;
het werkeiland in de Oosterschel
demonding (damvak Geul) kan vol
gens de Grontmij uitgroeien „tot een
nationaal en internationaal attrac-
tiepunt, dat uitstekende aankno-
pingspunte biedt voor de promotie
van Zeeland in binnen- en buiten
land". Het biedt „unieke mogelijkhe
den voor arrangementen, is daarom
van belang om de hotelsector te
versterken. Het attractiepunt kan ge
richt zijn op het thema water, op
waterbouwkundige technologie, vis
serij, flora en fauna. Aan de zeezijde
acht men een aanloophaven voor
zeewaardige jachten denkbaar. Ge
deputeerde J.B. Ventevogel wees er
op. dat de inrichting van dit damvak
voorlopig nog niet aan de orde kan
komen. Hij ziet er uit een oogpunt
Wethouder slaat
eerste paal voor
sociale dienst
VLISSINGEN - De Vlissmgse wethou
der van sociale aangelegenheden A.
Hoefkens (CDA) slaat woensdag 14
september de officiële eerste paal voor
de nieuwe buisvesting van de gemeen
telijke sociale dienst, aan de Dokter
Gailandatstraat in Vlissingen. De ge
beurtenis vindt plaats om 15.30 uur.
Na afloop volgt een korte bijeenkomst
in het stadhuis van Vlissingen.
van toeristisch beleid grote kansen,
maar wil afwachten met welke
ideeen de stuurgroep komt, die de
inrichting van het Oosterscheldege-
bied voorbereidt;
Het speerpunt Vlissingen is erop
gericht deze badplaats het gehele jaar
door een toeristische trekpleister te
laten worden. Accenten kunnen lig
gen op de drie boulevards en Koop-
mans- en Vissershaven: die kunnen zo
worden .aangekleed' dat zij een druk
ke toeristenstroom kunnen verwer
ken. Het terrein tussen Zeevaart
school en strandhotel dient voor het
toerisme benut te worden" tacflvitei-
tencentrum en restaurant met be
schut terras) door de bouw van een
hotel, appartementen en een zwem
bad; hotelbouw kan de uitbouw van
de boulevard naar het westen onder
steunen, een gerenoveerd Arsenaal
kan elk-weers-voorzieningen herber
gen en de haven kan worden ingericht
als aanloophaven voor de grote water
sport. Ook wordt gedacht aan verbre
ding van het strand voor de boule
vards Bankert en Evertsen: „Deze
ingreep moet ondanks het kostbare
karakter en het feit dat zij wellicht
moeilijk te verwezenlijken is vanwege
scheepvaart en stromingen toch wor
den nagestreefd";
In Cadzand kan mén aansluiten op
de ontwikkelingen aan de Belgische
kust. „al zal het karakter anders moe
ten zijn". De Grontmij: „Het sterke
punt van de streek (rust, ruimte,
natuur en strand) is richtinggevend
voor de voorgestelde ontwikkelin
gen". Druk op het Zwin kan worden
voorkomen door de ontwikkelingen
richting Breskens te sturen. Men
denkt aan lig- en speelweiden voor
3000 dagjesmensen, een eenvoudig
bezoekerscentrum met natuurhisto
risch museum bij het Zwin. verder een
appartementenhotel met 800 slaap
plaatsen en 100 zomerwoningen bij
Cadzand-Bad; ook is een complex
voor elk weer met sportieve activitei
ten (als een racketcentrum) denkbaar.
Kust
>DELBURG Molenwater, 9.30-
kfi.00 uur: Miniatuur Walcheren;
PQ )eSchakel, 19.30 uur: lezing door drs.
facobi over 'Moderne Muntseries',
j leltacollege, 19.00-21.30 uur: Lentoon-
telling 'Kalligrafie';
b iasthuis, 20.00-21.30 uur: uitzending
im i
;eri 'ERN'El'ZEN Julianaziekenhuis,
lag 0.15-22.15 uur: uitzending radio
nfluliana;
gifUSSINGEN Bethesda-St. Joseph-
perifiekenhuis, 20-21.30 uur: uitzending
si" P.a',va,
FILMVOORSTELLINGEN
Jar IERGEN OP ZOOM Roxy I, 19.30
m Gandhi, a.l.;
3 toy n, 20.00 uur: Firebird tornado,
op':inem'Actueel I, 20.00 uur: Porky dl),
gtó
pbfi 'ffiem'Actueel II, 20.00 uur: Flying
Pgh (II), a.l.;
taem'Actueel III, 20.00 uur: Octo-
a-l-:
0ES Grand. 20.00 uur: Octopus-
al.;
Li fcl-ST De Koning van Engeland,
i uur Octopussy. a.l.; 20.00 uur:
.b!E hie thunder, a.l 20.00 uur: Hot
BbWegum in het leger. 16 jr.; 20.00
Het grote verlangen, 18 jr.
ERNEUZEN Luxor, 20.00 uur:
i! 'ctopussy, a.l.;
100 uur; Streetfighters. 16 jr.
USSINGEN Alhambra I. 20.00
j": flying high (II), a.l.
in» lhambra II. 20.00 uur: An Bloem. 12
ij» r.
en-toonstellingen
T.-ANNALAND Streekmuseum
«Meestoof15-17 uur: 'Uit de oude
Galerie Bellemans, 10-18
illustraties van Fiel van der Veen
t^01 mo);
i0t teekmuseum. 13.30-17.00 uur: Beel-
senü earn hout van M. A. Verhoeven (tm
vefl 10,
op EGEN' op ZOOM Markiezenhof,
3.30-17:00 uur: werken van Wim
ode ^utz «ten 17/10);
JOMBURG Biologisch Museum,
uur 'De natuur in Zeeland' en
emdijken in Zeeland'.
-OES-Museum. 10-12 en 13.30-17 00
De middeleeuwse dorpskerken
Zuid-Beveland' (Lm 30 10).
tekade I, 13-17 uur: 'Stadsherstel
1 r samenspel' en 'Stadsvernieu-
lag 111 Nederland' (tot 17'9>
inchcafé. 9-21 uur: werken Ineke
(tot 1/10).
AAMSTEDE De Bewaerschole.
1 uur: '100 jaar dorpsmuziek' (Lm
19e eeuwse is
Landbouwmuseum, 10-12
13-17 uur: oude landbouwwerktui-
ST Streekmuseum, 14-17 uur:
,71 7s'en omstreken' oude prentbrief-
M 'ten 10/9);
in Galerie 't Zwaluwenhof. 14-
.ï£_werken Piet van 't Hageland.
HtENDIJKE Galerie Ilona
Schmit, 14-18 uur
Japanse prenten.
MIDDELBURG Zeeuws Museum,
10-17 uur: Nomadische bouwwerken
van Jeroen van Westen en Thijs Ver
aart (tot 1/10);
Wandelkerk, 9-12 en 13.30-15.30 uur:
expositie over Bhoetan (Lm 13/9).
Zeeuwse Centrale Muziekbibliotheek.
9-17.30 uur "Lof en Spot', tweehon
derd vrouwenportretten', overzicht
bladmuziekomslagen (Lm 30/9»;
Zeeuws Kunstenaarscentrum. 10-
17.30 uur. werken Kees van der Vos
sen (acryl schilderijen) en Leen Quist
(porseleinen unica) (Lm 14/9).
Roggeveenhuis. 10-17 uur: werken be
woners (t'm 149).
Galerie De Wijnstock, 14-17 uur: kera
miek van Pieternella Fritz (Lm 11/11).
St. Janstraat 41. 14-17 uur' touwplas-
tieken van Anneke Ruimschotel.
Ambachtencentrum Demerary. 9-17
uur: diverse ambachten en exposities.
Vleeshal. 11-17 uur: 'Lusthof, installa
tie van Wies de Bles (t'm 11/9).
Informatiehuis' pentekeningen van A.
v.d. Velden en Ph. Bakx (Lm 21/9);
SLUIS De Raadskelder. 14-19 uur:
werken van Michael Franke (Lm 20/9);
TERNEUZEN Galerie Tierelantijn.
13-18 uur: keramiek van Joke Fleur
(Lm 30/9).
Museum, 9-12 en 13-17 uur: grafisch
werk van Jac. Jongert (Lm 14/9),
Bibliotheek: 8-12 en 13-16.45 uur
merklappen van Libelle (tm 10/9).
VEERE Grote Kerk. 10-17 uur het
landschap in de delta (Lm 30 9).
Museum De Schotse Huizen. 10-12.30
en 13.30-17.00 uur werken Gerard
Menken (t'm 27 9).
Markt 12, 8-18 uur. schilderijen van
Veere en van watersporten door Ange-
lique van den Bom (t'm 30/9).
VLISSINGEN Galerie Marquis,
13.30-17.30 uur: werken van Armin
Mehlin itm 18 9);
Museum, 10-17 uur 'Op zoek naar een
gezonken schip', voorwerpen uit 't
Vliegent Hert' (Lm 11 '9».
Reptielenzoo 'Iguana', 14-17.30 uur:
expositie levende reptielen, amfibieën
en insekten.
YERSEKE Atelier 'Dam Twee',
10-18 uur: expositie over schaal- en
schelpdieren en werken diverse kun
stenaars - 'De Mosselman' itm 10 9).
IJZENDIJKE Museum. 10-12 en
13.30-17 uur 'Radio in oude en nieuwe
stijl' (tm 18 12).
ZIERIKZEE Galerie Borsboom,
9.30-17.30 uur: werken Anton Beijsens
(Lm 14/9).
HULPCENTRA
Noord- en Midden-Zeeland Goes, tel.
01100-14444 iook voor mllleuklachtem
Zeeuwsch-Vlaanderen Alarmnummer
01150-12200 (brandweer en ambulance).
Telefonische hulpdienst Zeeland, tel.
01180-15551, dag en nacht bereikbaar.
Chr. hulpdienst Zeeland voor mensen in
nood, tel. 01180-36251, van 10.00-24.00 uur
weekends van 20.00-24.00 uur.
Stichting 'Blijf van m'n lijf Zeeland, tel.
01184-14645, dag en nacht bereikbaar
Nederlandse Hartstichting, tel. 070-614614
Te bereiken op kantoordagen van 9-17 uur
De vier speerpunten in het toekom
stige Zeeuwse recreatiebeleid zijn
aan de westkant van de provincie, in
het kustgebied gesitueerd. Ze maken
deel uit van een „westelijke ontwik
kelingszone". Globale berekeningen -
aldus de heer J.L. de Kievit van de
Grontmij - hebben uitgewezen dat ze
haalbaar zijn, maar verwezenlijking
zaak van overheid en bedrijfs
leven samen. Vastgesteld wordt, dat
in het Zeeuwse kustgebied bij de
bestaande druktepunten maar wei
nig uitbreidingsmogelijkheden zijn:
„Gebieden met een natuurweten
schappelijke waarde moeten worden
ontzien en uit kwaliteitsoverwegin
gen moet het .dichtslibben' van de
kust worden voorkomen".
Wel moet nog precies worden bekeken
wat in de kuststrook kan en niet kan
Zoveel mogelijk moeten activiteiten
van de kust worden afgeleid. Een
oostelijke ontwikkelingszone ligt
langs de lijn Goes-Yerseke, het oosten
van Noord-Beveland en Duiveland
Bruinisse met een uitloper naar het
zuiden van Tholen. Daar vormen de
oevergebieden en de vaarwateren de
voornaamste aanknopingspunten om
de markt, mee op te gaan. stelt de
Grontmij; watersport, oeverrecreatie
en sportvisserij. In die gebieden ziet
mén geen ruimte voor activiteiten „op
grote schaal" Wel woworden de be
staande plannen voor de Plaat van de
Vliet en de Bathse schorren voor de
dagrecreatie aangeduid.
Die laatste plannen passen volgens de
Grontmij ook in het streven de toerist
vast te houden bij de invalspoorten
van de provincie. Daarin moet voorts
aandacht besteed blijven worden aan
het kooptoerisme en elk-weers-voor-
zieningen. waarmee het toeristische
produkt Zeeland versterkt kan wor
den en het seizoen kan worden ver
lengd. Voor de watersport liggen de
hoofdpunten van het door de Gront
mij voorgestane beleid op uitbreiding
van de passantenplaatsen in de Oos-
terschelde en het stimuleren van de
grote watersport op de Grevelingen.
ïn de sfeer van de verblijfsrecreatie
denkt men aan stabilisering van het
kamperen bij de boer. uitbreiding van
de capaciteit aan hotels en appate-
menten. het toeristisch kamperen en
de regeling van de overloopterreinen.
Daarbij dient goedkope logiesaccom-
modatie een extra accent te krijgen
en moet een „adequate toeristische
organisatie en promotie" ontwikkeld
worden. Beide laatste thema's worden
belicht in een derde rapport. Daarin
zal ook concreter worden ingegaan op
de haalbaarheid van twee van de vier
speerpunten, namelijk Cadzand en
Brouwersdam. zo liet men bij de pre
sentatie van de plannen weten.
PPD-directeur ir. R. Adriaansen on
derstreepte desgevraagd dat de afge
lopen jaren „pas op de plaats" is
gemaakt in het recreatiebeleid. „Op
zet was te zorgen, dat we de zaken in
de vingers hielden. Nu gaat het erom
te bepalen welke ontwikkelingen je
nog kunt toelaten en hoe je de kwali
teit van het produkt kunt verbete
ren".
Gedeputeerde Ventevogel wees erop,
dat het provinciaal bestuur pas een
standpunt inzake een nieuw recrea
tiebeleid zal formuleren, nadat ook
het derde afrondende rapport klaar
zal zijn.
i
£5
Orlando met vrouw en dochter thuis
Een keurig rijtjeshuis in een nette nieuwbouwwijk.
Kwispelstaartend heet een alleraardigst poedeltje ons
vrolijk blaffend welkom. Zelfs de koekoeksklok in de
doorzonkamer laat zich niet onbetuigd. Hollandser kan
het haast niet. Mis! De bewoner van het huis luistert naar
de naam Orlando Gutierrez. Hij is Chileen. Na maanden
lang te zijn gemarteld door de pionnen van dictator
Pinochet is hij gevlucht. Over een paar dagen is het tien
jaar geleden, dat de militaire junta in Chili aan de macht
kwam. Generaal Pinochet maakte toen een bloedig einde
aan het bewind van de democratisch gekozen president
Salvador Allende. Overmorgen (zaterdag) staan Chilenen
in Middelburg stil bij deze machtsgreep van het leger. Een
interview met een man, die opkwam voor vrije menings
uiting en dit bijna met de dood moest bekopen.
Het zag er goed uit. toen Orlando
van school kwam Als zoveel ande
ren in het stadje Quintero kreeg hij
een baan in de koperindustrie. In de
fabriek die het ruwe koper tot 'pure
broodjes' verwerkt, werd hij vak
bondsleider. Geen vuiltje aan de
lucht, tot op 11 september '73 de
staatsgreep werd uitgevoerd. De
meeste van de negenhonderd perso
neelsleden van de koperfabnek wer
den door militairen opgewacht aan
de poort van het bedrijf. Orlando,
die kon onderduiken, heeft nooit
meer iets van hen gehoord.
Slechts acht dagen hield Orlando
het ondergronds uit. Er was geen
geld meer om aan eten te komen.
Maar wat erger was: Vrouwen en
kinderen werden mishandeld en ge
dwongen de schuilplaats van de
vaders aan te wijzen. Orlando werd
opgepakt en opgesloten in de plaat
selijke 'oorlogsacaderme'. Tot in de
kleinste details weet Orlando zich
te herinneren hoe hij en ruim hon
derd lotgenoten in een klein kamer
tje werden gemarteld. Twee dingen
wilden de militaire machthebbers
boven water krijgen. Een aantal
kopstukken van de vakbonden en
de politieke partijen waren nog on
dergedoken. Door anderen te mar
telen wilden de militairen achter
hun verblijfplaats te komen. Ook
waren ze panisch op zoek naar
wapens, wellicht omdat ze een te
genaanval vreesden. Na ruim twee
maanden kregen de militairen door
dat Orlando hen geen steek verder
kon en wilde helpen. Hij werd vrij
gelaten en ging tevergeefs op zoek
naar werk. Doordat anderen tijdens
de martelingen doorsloegen of be
gonnen te liegen, werd Orlando op
nieuw gevangen gezet. Opnieuw be
gon een maandenlange penode van
martelingen en intimidatie Vrou
wen en kinderen van de gedepor
teerde mannen hoorden niets meer
over hun lot.
Gezeten onder een groot portret
van Allende en een poster van
het Chili Komitee vertelt Orlando
('m'n achternaam gehruik ik nooit;
die is voor jullie veel te moeilijk')
zijn verhaal. Over agressie, intimi
datie, bedreiging, chantage, pres
sie. mishandeling, marteling en an
dere gruweldaden, begaan door het
leger van Chili. Uiterlijk zonder
emoties, maar van binnen kokend
maakt hij gewag van de wijze
waarop deze militairen met hun
medemensen omgaan. Wie geen
sterke maag heeft, kan beter niet
aan Orlando's lippen hangen als hij
van deze praktijken verslag doet.
Het licht in zijn ogen komt echter
terug en de starre trekken rond zijn
mond verdwijnen zodra hij vertelt
over de daaropvolgende tijd, toen
het geluk hem langzaam begon toe
te lachen. Liftend trok hij naar
Santiago de Chili, de hoofdstad van
dit 4200 kilometer lange land. Daar
kreeg hij asiel in de ambassade van
Argentinië, een land dat toen nog
soepel werd bestuurd. Door onbe-
schrljvelijke mazzel konden zijn
vrouw en hun toen nog twee kinde
ren zich daar bij hem voegen. Orlan
do bouwde een bloeiend bedrijfje
op, maar moest voor de twee keer in
drie jaar al zijn bezittingen achter
laten. De Argentijnse machtheb
bers stelden hen plotseling een ulti
matum. Binnen tien dagen moest
hij het land uit zijn. Zo niet, dan
werd hij aan de grens gezet. Orlan
do zou dan ongetwijfeld opnieuw in
Chili belanden; iets waar hij weinig
trek in had. Dankzij bemiddeling
van het Commisariaat voor ve
vluchtelingen van de Verenigde Na
ties kon Orlando vertrekken naar
een land dat een aantal vluchtelin
gen wilde opnemen. Het land, dat
het eerst met een visum over de
brug kwam was toevallig Neder
land. Zodoende zit Orlando nu ln
zijn oer-Hollandse woning in Mid
delburg.
Voor hij in de Zeeuwse hoofdstad
belandde fik wilde graag, net als in
Chili, vlak bij de zee wonen bracht
Orlando een half jaar door in een
opvangcentrum in het Gelderse
Putten. Daar leerde hij zeer verdien
stelijk Nederlands praten. „Voor ik
in Argentinië in het vliegtuig stap
te. wist ik nog helemaal niets over
Nederland". Daar in Putten werd
hem dus ook verteld hoe ons land in
verschillende opzichten in elkaar
zit. Met drie andere Chileense gezin
nen ging hij naar Middelburg. Dat
was in november '76. De gemeente
bood hem en zijn gezin een womng
aan en zorgde ook voor een baantje
Maar nadat Orlando een paar jaar
bij de dienst Gemeentewerken in
Middelburg had gewerkt, kreeg hij -
eens een pechvogel, altijd een pech
vogel - een ernstig ongeluk. Hij werd
afgekeurd. Orlando gint niet bij de
pakken neerzitten. Hij volgde een
opleiding op het sociaal-culturele
vlak Nu houdt Orlando zich bezig
met de opvang en begeleiding van
Latijns-Amerikaanse immigranten
ln Rotterdam.
Nee, veel contact met degenen
die in Chili achterbleven heeft
hij niet. „Dat is veel te gevaarlijk
voor hen. Als ze contacten onder
houden met buitenlanders, graven
ze hun eigen graf'. De spaarzame
contacten die er zijn. lopen via het
Rode Kruis. Hoe weinig contact de
in het buitenland verblijvende Chi
lenen met hun vaderland kunnen
onderhouden, blijkt wel uit het feit
dat Orlando via in Argentinië wo
nende vrienden moest horen dat
zijn moeder ernstig ziek was. Hij
probeerde zijn moeder naar Neder
land te laten komen. Hij kocht
medicijnen voor haar en bezorgde
haar zelfs een vliegticket. Die din
gen hebben haar nooit bereikt.
Zelfs nu ze dood is krijgt Orlando
geen toestemming van dc Chileen
se junta om een bezoek aan haar
graf te brengen...
Net als Orlando zijn hele levensver
haal heeft verteld, komen twee van
zijn drie dochters uit school Ze
brabbelen iets in voor ons onver
staanbaar Spaans Dat klopt niet
helemaal met het poedeltje. de
doorzonkamer en de koekoeksklok.
Hoe zit dat nou? „Natuurlijk", laat
Orlando weten, „moeten -en willen-
wij ons aanpassen aan het Neder
landse cultuurpatroon". Maar de
muziek van de kuena, een Noord-
chileense bamboefluit, op de ach
tergrond bewijst, dat dit niet ten
koste van alles moet gaan Tenslot
te willen Orlando en zijn gezin toch
ook nog een beetje Spaans kunnen
spreken als ze weer terug naar Chili
gaan. Jazeker, terug naar Chili. Niet
zolang Pinochet daar zit, dat
spreekt vanzelf. „Kijk, de politieke
situatie in Chili is moeilijk. Het is
een zaak van leven of dood. Daarom
kunnen wij het Nederlandse volk
met genoeg bedanken voor zfjn soli
dariteit. De solidariteit, de steun
van de Nederlanders hebben we
heel hard nodig Alleen zo kunnen
we het fascistische regime van Pino
chet verdrijven. Als dat is gebeurd,
gaan we terug naar ons land. Want
dat is en blijft ons morele princi
pe...
Koen van Dijen
De in Middelburg wonende Chilenen hebben, in
samenwerking met een groot aantal politieke
partijen en andere instellingen, een manifestatie op
touw gezet, die zich overmorgen (zaterdag) in Middel
burg afspeelt. Met de manifestatie wordt het feit
herdacht, dat de militaire dictator generaal Pinochet,
dan precies tien jaar geleden de democratisch geko
zen president Salvador Allende afzette. 'Tien jaar
dictatuur, tien jaar verzet en tien jaar solidariteit' is
het motto van de herdenking, die zondag in Amster
dam een nationaal karakter krijgt.
De manifestatie in Middelburg begint zaterdagmiddag
om half twee met een kinderprogramma op de Helm
(het pleintje naast het stadhuis van Middelburg) Daar
wordt op dat tijdstip de manifestatie officieel geopend
door wethouder G. B Schoenmakers. Tot half vier
kunnen de kinderen kijken naar poppenkastvoorstel
lingen, luisteren naar Chileense muziek en meedoen
met een tekenwedstrijd. De tekeningen worden naar
minderen in Chili gestuurd
Elk heel uur wordt (vanaf twee uur) in het Informatie
huis aan de Simpelhuisstraat de film 'De laatste
woorden van Allende' vertoond. Deze film laat de
bestorming door Pinochets troepen van het presiden
tiële paleis zien Om half vier begint bij het stadhuis
een demonstratie door de binnenstad van Middelburg
De route is: Lange Delft. Dam, Kaaien, Gortstraat en
Markt. In het Informatiehuis treedt vanaf acht uur de
Chileense groep Cono Sur op Daar worden ook
Chileense hapjes geserveerd, die 'empar.ada's' worden
genoemd Vanaf tien uur 's avonds treedt de H-Gang
op in café De Verkeerde Wereld aan de Vlasmarkt
Gedurende de hele middag is het straattheater Walg
op verschillende plaatsen in de stad te zien. Ook staan
her en der kraampjes met artikelen en informatiemate
riaal uit en over Chili opgesteld.
marktberichten
Veiling Kapelle. woensdag 7 september
1983.
Bramen per doos ia doomioze 112-131. 1b
92. -homfree la99-100. industrie 182. triom-
phe de vienne 180 90 89. 17080 106. 170 80
106. 165 70 115-117,160 65 115. 1155 60 88-98.
1150/55 45, beurre hardy 170/80 70-79.165 70
54-66, 160'65 47-54, 1180 44. U70'80 58,
1165/70 55. 1160/65 42. 1155/60 34-39, salnt
lemy I60'70 62. 1170 80 57. 116070 55. 1150'
60 28. precose de trevoux 1170'80 33. 1160 70
33. 1155 60 26: signeur d'esperen 16070 77.
15560 47: James grieve 190 42. 180 90 59-62.
1708068-71.166 70 53.1190 35.1180 9046-48.
1170 80 56-58. 1165 70 48-49. tydeman e w
190 39-52. 180 90 50-73. 170 80 64-106. 165 70
37-52. 1165 70 46. summerred 190 48. 180/90
59-74,170 80 79-88, 165 70 32-62.1190 35.1180
53, 1170/80 66, 1165'70 30. cox's 0 pippin
180/90 156-164. 175/80 184, 170/75 188, 165/70
124. ellison's orange 180 57, 170/80 71;
goudrenette 195 54. 1185'95 81-82. 1175-85
98. 1165 75 81. alkmene 180 90 123-132, 170/
80 138-148. 16570 74-98. 1190 77-117, 1180 90
98-152. 1170 80 94-146, discouvery 117080
75: katja 180 90 173, 17080 139. 16070 75: a
kana 180 90 186 170 80 135. 165 70 99:
benoni 16570 97. 160 65 76.155/60 33. groen
ten rode kool 46-65, groene kool 61. bonen
51-110, prei 78, kropsla 12-32, andijvie 76,
bloemkool 110, komkommers 28-35, aard
appelen 1 68-70. tomaten la 410, lb 440-470.
Ibb 420. pruimen reine victoria 1 140-200. 2
30-110. belle de louvain 3 150. reine claude
d'althan 1 180-250
AARDAPPELTERM1JNMARKT
7 september. Consumptieaardappelen bin
tje 50 mm opw laten april 78.30, nov. 61,00:
bieden: apnl 78,00. nov 60,00. slot: april
78,00, nov. 60,00, stemming april en nov.
prijshoudend, openstaande posities: april:
plus 3 is gew..5039, nov. plus 12 ls gew 390;
omzet: nov. t.w.: 16 x 60,00, 5 x 59,50, april'
h.pr 78.80, l.pr 76,30, l.z. 15 x 78,00; dag:
april 447, nov. 21.
35 50 mm laten april 42,00, nov. 38.00;
bieden 39,00, nov. 32,00, slot: april 41,00,
nov. 35,00, stemming- april en nov kalm:
openstaande posities apnl 179, nov. 58.
Marktbericht van de centrale tuinbouw
veiling Zeeland d.d. 07-081983 Veilpunt
Goes
Tomaten kg kl 1 C 0,54, A 0,48-0,54, Glasto
maten kg kl 1 C 0,48. A 0.56-0,61 Andijvie
kg kl 1 0,69-0,76. Bloemkool st. kl 1 1.90, kl 2
X 0,80. Rabarber kl 1 0,44 meloenen kl 1
0.45-1.40 spitskool kl 1 0.32. Snijbonen kg kl
2 1,30. Sperciebonen kg kl 1 1,07-1.10.
Ijsbergsla kl 1 0.38 Prei kg kl 1 A 0.40-0.43.
Rode kool kg kl 1 A 0,45-0,61. Savooie kool
geel kg kl 1 0.38 Savooie kool groen kg kl 1
0,51-0.67 Wltc kool kl 1 0,54, Kroten kg kl 1
MD 0,75 .60. Uien kg kl 2 MD 0.47 BM 0.49.
Peterselie bos kl 1 0,36. Aardappelen GT
0,66. ON 0.52, DR 0.08. KL 0,21
VEILING SINT-ANNALAND
7 september doré gewone 94-97, gloria
gewone 62. première gewone 62: bintjes
gewone 45-57: eigenheimers gewone 76-81.
Aardappelprijs per kilogram. Aanvoer 109
ton
Grontmij-plannen
kosten 312 miljoen
en geven werk aan
1250 mensen
MIDDELBURG - De verschillende
plannen, die in het recrcatierapport
van de Grontmij worden opgewor
pen, vergen een investering van on
geveer 312 miljoen gulden. De extra
bestedingen van zowel verblijfsre-
creanten als dagjesmensen worden
geraamd rond de 128 miljoen. De
plannen leveren direct en indirect
aan 1250 mensen werk. Dat staat in
een globale beschouwing over de
effecten van de ontwikkelingen, die
in de rapportage aan de orde worden
gesteld.
Volgens becijferingen vraagt de in
richting van het speerpunt Brouwers
dam ongeveer 30,5 miljoen. Het zal 84
mensen blijvend werk kunnen geven.
Voor het speerpunt Vlissingen is in
totaal 86 miljoen nodig (zonder
strandverbreding 48 miljoen); het zal
werk bieden aan 105 mensen. Verwe'
zenlijking van de plannen voor Cad
zand komt op 34 miljoen, en biedt 54
mensen blijvend werk Als de drie
speerpunten worden uitgevoerd, bete
kent dat een eenmalige werkgelegen
heid van 1235 manjaren. De land
schappelijke effecten kunnen worden
beperkt door spreiding van de voor
zieningen. Ze kunnen - aldus de
Grontmij concreter worden aangege
ven als meer inzicht bestaat in de
aard en de omvang van de voorzienin
gen.
MIDDELBURG In het zuidwesten
van Nederland zouden in de periode
tot 1989 ongeveer 6500 ligplaatsen
voor de watersport bij kunnen ko
men, De grontmij stelt, dat het groot
ste aantal daarvan moet worden gesi
tueerd aan het Haringvliet (22001 en
de Grevelingen (2500).
In relatie tot de centrale ligging van
het Haringvliet ten opzichte van het
dichtbevolkte Zuid-Holland acht men
van die 2200 ligplaatsen de aanleg van
1350 plaatsen urgent: Hellevoetsluis
(500), Goudswaard (250), Numansdorp
1200). Middelhamis (100) en Stellen
dam <300> Langs de Grevelingen kó
men volgens het tweede recreatierapy
port van de Grontmij eerst in aanmer
king Bruinisse (900). Den Osse (800) en
Kabbelaarsbank (800). Daarnaast, is
er afmeergelegenheid nodig voor 7ÖÓ
boten en moeten er meer voorzienin
gen voor de sportvisserij komen. Voor
de Oosterschelde acht men nog 600
vaste ligplaatsen (Zierikzee en De Val)
en 150 tot 300 passantenplaatsen no
dig iGoes Zierikzee Sophaihaven,
Damvak Geul. Burghsluis en Bruinis-
sei Voor het Veerse Meer is uitbrei
ding van het aantal ligplaatsen „niet
dringend" in de periode tot 1989 en
mogelijk alleen in Kamperland uit te
voeren. Voor de Westerschelde is een
grote uitbreiding van de watersport
ongewenst De zeezeilerij zou uitbrei
ding van de havens in Breskens en
Vlissingen mogelijk maken, onder
meer door de vissershaven in te rich
ten als aanloophaven voor 100 sche
pen. In Breskens zijn plannen voor
400 nieuwe vaste ligplaatsen.
De Grontmjj heeft berekend, dat op
de wat langere termijn, tot 1995. een
uitbreiding van het aantal ligplaatsen
met 10.000 in totaal maximaal nodig
zal zijn.
