WERKLOOSHEID
'We zitten op de
bodem van de put'
HOERENKAMER
'Onmisbaar instituut
voor het streekmuseum'
'Er zijn injecties,
impulsen nodig'
PZC/Streek
J JDAG 26 AUGUSTUS 1983
[u
k denk dat we zachtjes aan op de bodem van de put zitten", zegt directeur L. M.
Uilenbroek van het Gewestelijk Arbeidsbureau in Terneuzen. „Maar wèl in een
iterhoedepositie. Ook in het Zeeuwse".
andagmiddag. In zijn kantoor op de bovenverdieping van het Arbeidsbureau aan de
segracht koffie uit de automaat in het spreekwoordelijke plastic bekertje binnen
i~ dbereik praten we over werkloosheid en andere grote en kleine mysteries van de
jidsmarkt.
itenl
Se
en v;
itenlezers hebben die vrijdag gevonden .Daarbij zitten nogal wat
•n vernemen, dat de Zeeuws- korte dienstverbanden en je moet ook
gemeentebesturen 'kippevel' niet te kieskeurig zijn. maar toch Je
van wat in de vette jaren nog kunt natuurlijk óók zeggen sjonge
jmoedig 'arbeidsreserve' werd ge- jonge, dat is toch wat, dat 25 procent
imd maar inmiddels is uitgegroeid van de jongeren nog niet aan de slag
bak te komen dan is dat nog niet zo
heel erg. Al blijft het natuurlijk voor f^UfpY
een groot deel afhankelijk van de
voorlopleiding die ze hebben plus wat
ze bereid zijn aan te pakken"
moet ook over een jaar of vijf of tien
een beetje behoorlijke kern hebben
een benauwend probleem. Eind is. Dat is wat je algemeen hoort, je moet verder met je bedrijf en je
lasseerde de regio ten zuiden van Pessimisme. Maar als je weet, dat je
Westerschelde een werkloosheids- kind 75 procent kans heeft om aan de
centage van 17,5 en werd prompt
ioper van Zeeland, dat op dat
nent 15,8 procent mannen en
uwen zonder baan telde Het Ne-
iands gemiddelde lag in die stra-
ie zomermaand op 17.3 procent
ipevel dus. Een aanleiding tot het Zegt.
dplegen van een deskundige bij dens
:k. Uilenbroek (57) is een laconie- alsmaar te praten over werkloosheid
pijproker en gepokt en gemazeld in en als je 't dan over 20 procent hebt
'arbeidsvoorziening. Hij zit ruim zeg je: tjonge jonge, dat is toch ver- Er waren ook nogal wat jongeren die
jaar in Zeeuwsch-Vlaanderen. schrikkelijk Het zijn natuurlijk niet tóch door hebben kunnen stromen
:~T. gebied heeft bij alles een na- steeds dezelfden die werkloos zijn. Je naar totaal andere functies in de
le positie gehad. Toen ik hier kan als uitgangspunt nemen dat tach-
1 uitstekend met de economie 'en werk heeft. Of dat werk helemaal naar dienste als je je veertigjarig jubileum
Irwampn Haar u/fll ImJclcplenrl viin vin i<; nf hnlpmnal hil v.iin nnlci- n nul, ,olrl hii „on In-u- nm orhoirk'.
tendens is niet zo heel verschrikkelijk
als er maar dóorstroming achter zit.
Nee. die stagneert niet Omdat er toch
nogal wat ouderen uitgesluisd zijn en
bedrijven toch wel weer een Nach-
wuchs op gang moeten brengen. Want
„Dat is ook de algemene ten-
„Toen destijds de Chtex is gesloten
zijn er heel veel mensen werkloos
geraakt Er vtraren veel ouderen bij.
die altijd in die hoek hadden gezeten
de werkloosheid.'We zitten en doordat ze de aansluiting niet meer
konden vinden met hun opleiding en
arbeidservaring weinig kans kregen
ging het in de rest van Neder- tig procent op de één of andere manier
Industrie in de Kanaalzone. Kijk.
vroeger was het een geweldige ver-
kwamen daar wat hakkelend zijn zin is of helemaal bij zijn oplei-
1 teraan. We zaten met slechtere ding pastdat is lang niet meer wat
ikloosheidspercentages enzovoorts het geweest is. Dat is wel duidelijk"
ovoorts. In de glorietijd zijn we Ingenieurs op de tram zoals in
ubijgetrokken en we nestelden ons 1930r' Zo erg is het toch nog niet'
de kop met een laag werkloosheids- „Nee. maar wat je bijvoorbeeld al heel
tffljieentage In de verslechtering is dat duidelijk tegenkomt is een MTS'er die
tva ijlend effect hetzelfde gebleven, achter een draaibank begint. Een
U2, ut in de rest van Nederland ging MTS'er die in de bouw als hulp-
nz.;al bergafwaarts en och, dat viel arbeider overal mee inspringt. Ik gc-
m9 r eigenlijk nog wel mee. Dt effect loof niet dat l zo'n ramp is hoor Als
we aan het inhalen. Overal is er dat soort mannen kaderfuncties
eerste halfjaar wat rust en stil- krijgt, dan zijn het wèl de mannen die
:a gekomen en wij hebben nogal iemand ook nog even iets' kunnen
j, nare dingen gehad met collectie- voordoen Van ga maar eens opzij.
*sv iluitingen en zo". dat moet je zo en zo doen... Dus die
rmerend is de werkloosheid onder
1B( uwen in de Kanaalzone: 24,3 pro-
e 1 tegen een landelijk gemiddelde
19 en een Zeeuws van 18,7 pro-
t Uilenbroek heeft wel een verkla-
Centralisaties van overheids- en
•erheisinstellingen als de
Q(, Rijkswaterstaat en de Water-
Bschappij Zuid-West Nederland
gen dat de arbeidsmarkt voor
in'fflr- en administratief personeel
rsnel tempo afbrokkelde. Daar
«meen sanering bij het midden- en
fcabednjf (Zeeuwsch-Vlaanderen is
wids overbewinkeld onder druk
IT de koopstroom vanuit Belgie)
II rteen en tenslotte ging er nogal
T.rerk voor vrouwen verloren bij de
Êctie-industrie, Philips en de
>e Uefcegere Meterfabriek. In Oost- en
t-Zeeuwsch-Vlaanderen wordt
gedeeltelijk goedgemaakt door
ïbbt tone en recreatie, de Kanaalzone
:e tó ii in dat opzicht met lege handen,
iijsf zou een extra stimulans nodig
hard nodig zelfs"
na v
lijdelijk werk
is hl Ijlen of niet cn saneringsoperaties
let* bouw, industrie en middenstand
n d spijt: bij de Arbeidsbureaus van
:uzen, Hulst en Oostburg komen
k signalen binnen dat de werk
eenheid in bepaalde sectoren
wat aantrekt. Zij het nogal eens
lijdelijke basis.
ïbroek: „Wat je merkt is dat
Irjjven zo nu en dan een ordertje
likken, dat met hun afgeslankte
tend niet helemaal aankunnen en
edan vlug wat mensen bij moeten
iben. Er wordt nogal eens gebruik
'aakt van ons uitzendbureau
ART en daarnaast merk je. dat
nsen die hier ingeschreven staan
inschrijvingsbewijs terugsturen
de opmerking 'tijdelijk werk' of
rk voor vier maanden'. Die ar-
ismarkt is nog lang niet dood. al
il het heel vaak om korte dienst-
handen. Kort dienstverband en er
weer uitliggen. Wéér een kort
nstverband en er dan weer uitlig-
Dat komt omdat het bedrijfsle-
mog geen goedgevulde orderporte-
ille heeft".
11 aar is het ook geen voorhoede
de arbeidsmarkt-nieuwe-stijl?
zou toch heel flexibel moeten
dioneren? Kijk maar naar het
hm om ontslagprocedures te ver
telen...
w korte dienstverbanden zitten
t-en nadelen. Voor een werkgever
iet voordeel dat, hij in een pieksi-
tie even wat mankracht extra
ft om zich te kunnen redden Hij
et niet wat erachter ligt en zegt
heb ik niet het probleem, dat ik
tvan iemand af kan. Het nadeel is
aurlijk, dat als je een wat beter
Hide orderportefeuille hebt, je wel
ageen goede, vakbekwame kern in
bedrijf hebt waarmee je verder
't. Het is dus gewoon een weifelpe-
fe in een stagnerende economie.
ir memand nsico's durft te ne-
let kieskeurig
vindt het moeilijk om iets over de
wikkeling van de werkgelcgen-
i te voorspellen. Werktijdverkor-
inmiddels even hartgrondig
njj beden als vervloekt, kan van in-
«1 zijn op bijvoorbeeld de
fee van jongeren op de arbeids-
I Kt.
:rzijds blijkt 75 procent van de
schoolverlaters die zich in 1982
,eg( het Arbeidsbureau lieten inschrij-
jSU{ i Inmiddels een baan te hebben
had gehaald bij één baas. Die arbeids
markt begint meer en meer te veran
deren Dat je iets doet. bijvoorbeeld
een jaar of vier. vjjf en dan overswit-
ched op een ander beroep En dat kan
nogal eens een keer sterk afwijkend
zijn van wat je vroeger hebt gedaan
Ik geloof niet dat dat een ramp is.
want een mens kan in feite veel. En
het geeft je alleen maar meer bagage
mee als je wat meer ervaring hebt"
Aanpassing
Het Arbeidsbureau heeft zich de afge
lopen jaren gretig aangepast aan de
Directeur L M Uilenbroek van het. Gewestelijk Arbeidsbureau Terneuzen:
Driekwart van schoolverlaters heeft werk".
veranderde markt. In Terneuzen vin
den bezoekers bij binnenkomst in de
hal een informatiebalie en rekken
met vacatures. 'Help jezeir is het
parool. Nu de banen nog
Uilenbroek „Wat was vroeger een
Arbeidsbureau? Iets voor mensen die
zichzelf niet konden redden op de
arbeidsmarkt. Die kwamen'bij een
Arbeidsbureau terecht. We zien het
zelf met meer zitten, dus dat Arbeids
bureau moet dat dan maar voor ons
doen. Nu krijg je mensen, die de bui al
zien aankomen en zich van tevoren
komen oriënteren Zou ik misschien
iets anders kunnen9 Bedrijven, die
vragen: het gaat allemaal niet zo
goed, wil eens méédenken. Vroeger
konden partners op de arbeidsmarkt
elkaar redelijk makkelijk zelf vinden
en jij was voor de mensen die daar,
door wat voor oorzaak ook. niet in
slaagden. Nu zit je meer overal tus
sen. Dat spontane vraag- en aanbod-
gedoe is helemaal veranderd Toch
komt nog maar een deel van de
werkgevers naar ons toe als ze men
sen nodig hebben. Ik begrijp dat wel.
Er is legio aanbod, er is in bedrijven
veelal ook aanbod van familieleden
van eigen werknemers, er is veelal
aanbod van jongelui, die wel eens
vakantiewerk hebben gedaan in zo'n
bedrijf enzovoorts. Dus men heeft
eigenlijk al een aantal lijntjes, waar
van men moreel vindt dat men daar
eerst gebruik van moet maken. Aan
de andere kant krijgen ze soms een
lawine aan sollicitanten. Dat kost veel
tijd, het is moeilijk om een selectie te
maken en ze moeten verschrikkelijk
veel mensen teleurstellen. Die dan
weer een dreun voor hun kop krijgen.
Reden dat we nu bij vacatures of
latente vacatures aanbieden, zullen
wij een stuk voorselectie doen, zodat
we een beperkt, voorgeselecteerd aan
tal mensen naar jullie toesturen,
waarmee jullie makkelijker een keuze
kunnen maken en je voorkomt dat je
een hele groep mensen voor hun kop
moet stoten Dat werkt. Alleen: ik zou
graag meer vacatures willen hebben
Scholingsprojecten
Het GAB zette in het verleden regel
matig scholingsprojecten op. wanneer
bedrijven daaraan behoefte hadden.
Met Belgiè is er een nieuwe ontwik
keling - sinds kort een uitwisseling
van beroepsopleidingen, op voorwaar
de dat die in eigen land niet binnen
normale reisafstand voorhanden zijn.
Inmiddels volgt een Zeeuws-Vlaamse
werknemer een cursus meubelmaker
in Mechelen Uilenbroek sluit niet uit
dat het Centrum voor Vakopleiding
van Volwassenen m Terneuzen in de
toekomst operators gaat klaarsto
men.
Het klinkt bemoedigend, maar het
neemt het kippevel van de gemeente
besturen over die 17,5 procent zonder
werk niet weg.
De directeur van het Terneuzense
GAB is het eens met hun bezorgd
heid. „Er is een aantal tegenvallers.
Als je ziet dat die vaste oeververbin
ding met doorgaat, het geharrewar
met de veren, het moeilijk van de
grond komen van wegaanleg en wo
ningbouwprogramma's.... Dat zijn
sombere geluiden Er zouden wat in
jecties moeten komen, zeker nu
Zeeuwsch-Vlaanderen dieper in de
put zit dan de rest zou je een extra
stimulans moeten hebben Er is hier
bijvoorbeeld geen enkele vierbaans-
weg Maar je hebt wèl wat transport
ondernemingen De moeilijke verbin
ding met de overkant.. Dat zijn toch
allemaal remmende factoren voor het
bedrijfsleven hier Waar eigenlijk wei
nig impulsen tegeover staan om te
proberen er iets aan te doen. Dan kan
ik dat pessimisme wel begrijpen Ik
denk dat we zachtjes aan op de bo-
dehi van de put zitten. Dat we met
veel meer zullen verslechteren. Ik
merk het ook aan het aantal ontslag
zaken. Sinds de vakantie is dat toch
wel duidelijk aan het minderen. Voor
het eerst sinds twee jaar Er zitten ook
geen grote collectieve ontslagen in de
lucht, waar dan ook
Ik heb het gevoel dat de zaak zich aan
het stabiliseren is. Maar wel op een
naar laag punt. Er zijn injecties, im
pulsen nodig".
tBob Lagaaij
9Foto's Camile Schelstraete
S
te hal van het GAB: 'Help jezelf
Die eerste tentoonstelling in 1933 staat hf m nog als de dag van Eind 1975 besloot de gemeenteraad
gisteren voor de geest. De oudheidkamer in de toenmalige Land- van Axel met negen tegen zes stem-
bouwsehool bij de viering van het 35-jarig regeringsjubileum van men het oude postkantoor in de
koningin Wilhelmina. De vijf leden van dc voorbereidingscommissie Noordstraat aan te kopen en dat te
offerden er stuk voor stuk hun nachtrust aan op om de collectie verbouwen voor het museum. Daar-
landbouwwerktuigen, klederdrachten en antieke voorwerpen te bewa- bij kreeg De Axelse Boerenkamer
ken. De commissieleden hebben er echter nooit spijl van gehad. ook van het Anjerfonds een donatie,
„Het aantal inzendingen'nerin- eigen gebouw, al was dat dan zeer te™'1-!1 een collecte in de gemeente
nert voorzitter D. J Oggel van de vochtig" hej ron.de ToeJ.r^ van lie" 1111116
Axelse Boerenkamer zich .was der- Bij de bouw van het cultureel opleverde. In 1980 nam de boeren-
mate groot dat er alle reden was om centrum 'De Halle' in 1965 onder- inH"6lc Id hel streekmuseum
de tentoonstelling een blijvend ka- nam het bestuur een poging daar ^et Land van Axel waarbij tevens
rakter te geven en een museum te ook het museum in onder te bren- de exploitatie-opzet zodanig werd
stichten. Na veel voorbereidend gen. Het bleek nutteloos door de gewijzigd dat er vanaf dat moment
werk werd dat eind 1933 een feit met hoge kosten. Hetzelfde lot onder- samenwerking ontstond tussen de
de oprichting van De Axelse Boe- ging een poging om bij de uilbrei- boerenkamer vereniging Den Ou-
renkamer Die naamgeving lag voor ding van hel stadhuis na de ge- wen Vlogen en de gemeente. Die
de hand Axel heeft een agrarisch meentelijke herindeling in 1970 samenwerking komt tot uiting in
verleden en doel van de oudheidka- daar le worden gehuisvest. een museumcommissie,
nier was in de eerste plaats om Begin volgende maand viert De
klederdrachten te bewaren en de ^rste hng uiP l en w vnnden Axelse Boerenkamer het vijftigjarig
leeiwijze uit vroegere perioden voor tierihk dat een denteïlike uitbreh bestaan met een receptie ln het
hei nageslacht te bewaren SS tfn worden aezien alseen cultureel centrum 'De Halle' en een
Maar ten tijde van de geboorte van ding fopen dag in het streekmuseum op
De Axelse Boerenkamer leefde in iaaK van ae gemeente zaterdag 3 september Ter gelegen-
Axel al enkele jaren de wens voor e voorzitter betreurt nog steeds de heid van die mijlpaal worden 2500
een eigen museum in navolging stroeve contacten met het gemeen- buttons vervaardigd voor de school-
van de oudheidkamer van de oud- tebestuur in die iaren. Stelt vast jeugd, heeft voorzitter Oggel de
heidkundige kring 'De Vier Am- vooral in de beginjaren geloofden' geschiedenis van de oudheidkamer
bachten" in Hulst In die gemeente er veei njeC in de mogelijkheid een te boek gesteld en heeft de cineast
werd in 1927 een landbouwtentoon- museum te stichten Dat De Axelse Jos Bleijenbergh opdracht gekre-
stelling gehouden, die het jaar daar- Boerenkamer nu nog steeds bestaat gen een film over het Axel anno
op resulteerde in de oprichting van js in feite te danken aan het e?if/iou- 1983 te maken ..Een eenvoudige
de oudheidkundige kring Ook ln- siasme van het museumbestuur, herdenking", aldus Oggel.
woners van Axel werden er lid van dat üncjanks het gebrek aan mede- Hij vindt dat de boerenkamer nog
.Maar zegt Oggel. „het Land van werking van het gemeentebestuur steeds bestaansrecht heeft, on-
Hulst en het Land van Axel zijn steeds heeft volgehouden danks het feit dat de museumcom-
dusdanig verschillend - let alleen missie dc exploitatie van het
maar op de klederdracht - dat er in f streekmuseum verzorgt. Stelt vast:
Axel al snel werd gedacht aan een OltUfl Een lnslUuut als De Axelse Boe.
BeKlh laren d/rtlg wordt het Comité I" 1W4 verruilde burgemeester A. "nkamer is onmisbaar voor een
neginjaitn acing v,orui nei ouiniie Voor blijvend en optimaal functioneren
Onderzoek Historie Axel (COHA) de Kam Veerc voor Am.i. voor ue streekmuseum Fr moeten
oneerieht door de heren J C Vink Axelse Boerenkamer kwam hij als van net streekmuseum, tr moeten
opgenent ciooi cie nerenij l vmx nood Otreel- De mensen zijn die uit interesse zich
de stadsarchivaris J R de Jonge en f.en rtuuer "c°"- ussei. ,.ui n, heL nnn.
D J Oggel Inruge samenwerking Kam gaf ons volledige steun. OP
met de plaatselijke VVV leidde in 's dat niet vreemd als je be- neKKen
1933 tot het verzoek van een ten- denkt dat hij uit Veere kwam, waar peter Cinnel
toonstelling bij het regeringsjubi- bel muscuinwezcn een sterke pos. Camile Schelstraete
leum van koningin Wilhelnuna. De uc mneenu
stalt van De Axelse Boerenkamer
in een notedop >g ,a r* (b v. LJ
Maar in de beginjaren leidde het £5; l
museum een uiterst marginaal be
staan. Een redelijke collectie was JW:
er wel. maar een huisvesting ont- pa T;. B'
brak. Die situatie duurde voort tot gi| '-P/jiüP'V Zx. -dj
1938, toen b en w van Axel niet jM. ff Mr /JH'
meer onder een toezegging van vier 1®. tl K s 'w IH!
jaar eerder uitkonden en het mu- tjS'"V, <»i O j&f jt a ijgjj
seumbesjuur de kelder van hel jg ijfc M It J jlgjj
stadhuis als onderkomen aanbo- <E WÊ.J(
den. jfS: y JÊ f J§!
Dat gebeurde echter wel onder >B| m
.stringente voorwaarden, waarvan '/fw'
er een luidde dat de ruimte in
bijzondere gevallen direct moest JjUnn
worden ontruimd. Zo'n bijzonder DKgfirai
geval was het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog in 1940 Og- -.'Ö
gel. inmiddels de enige van de op-
nchters die nog in Op
grond van de bepaling m de huur-
overeenkomst moest museum t f
spoorslags worden ontruimd De
verzameling verschillende
plaatsen opgeslagen, maar de
bevrijding bleek dat wat
verdwenen. Knopstoelen
warmtegebrek in een of andere ka- Xv/
Klein
De Axelse Boerenkamer nam op
nieuw intrek in de stadhuiskelder.
De voorzitter „We bleven dat toch
zien als een noodoplossing: de ruim
te was immers veel te klem en
bovendien moeilijk bereikbaar'
Maar ondanks dat vergleden de
jaren zonder dat er in die situatie
verandering kwam
Eind 1962 sloeg het noodlot voor het
museum t,oe. Het bestuur kreeg de
opdracht de stadhuiskelder te ont
ruimen ten faveure van een nood-
bestuurspost Redding kwam er
evenwel in de vorm van de oude
kleuterschool in de Nleuwstraat mu
Bastionstraat i. Oggel „Ook tegen
dat gebouw hadden we de nodige
bezwaren, maar een andere oplos
sing was er niet. Maar ach. na dertig
jaar strijd en moeite kregen we
eindelijk de beschikking over een
