/[ilitaire eer kan leed
ieren niet verzachten
even Zeeuwse wilgeroosjes
Nieuwe Toyota Corolla is
een voorwielaandrijver
Alfa Giulietta werd eleganter
dierelantijnen
"VIMALS IN WAR': GRUWELIJK EN BESCHAMEND
PZC/ varia
Peugeot 205 met diesel
leroosje
loek is eveneens getiteld 'Ani-
In War' en geschreven door Jilly
tt Zij heeft meerdere boeken op
naam staan, die ik niet gelezen
Mijn Engelse vrienden spraken
leve boeken, zodat ik aannam,
iet een soort damesromans be-
verwonderde het mij ook. dat
schrijfster door dr Dowling. de
ias van het oorlogsmuseum
uitgenodigd een boek te schrij
feer de rol van dieren in de
i Tegelijkertijd zou hij in zijn
■m dan een speciale tentoon-
Kg over dit onderwerp samen-
Joet gezegd, Jilly Cooper komt in
Bek als een gedegen, goed gedo-
■teerde schrijfster over. die in
pelljk Engels een aantal soms
ikkelijke. soms vertederende,
feltijd voor de mens beschamen-
m aan de orde stelt. Bovendien
1 boek bijzonder rijk geillu-
L
hderwerp dieren is natuurlijk
oed voor belangstelling, zeer
n het Eengeland, dat na de
l op de Whitehall Garde m
barbij zeven paarden werden
'er mensen) een van de
jvende paarden als een heilige
Ook daaraan is een boek
waarin de verwondingen van
er nauwkeurig worden omschre-
Coopcr begint echter met de
n, die gebruikt werden in de
van de Hyskos en al een soort
idige karretjes voorttrokken
eeks 2.000 voor Christus. Ze
een overzicht van de historie
ij paarden bijna altijd het kind
rekening waren. In de moder-
zijn paarden dat nog steeds,
ls zij als paradepaarden dienen
in Londen. Bepaald schok-
zijn de foto's van de paarden in
ltste wereldoorlogen. Paarden
uitgeput in elkaar gezakt, paarden
met gasmaskers en ook paarden op
affiches, maar dan voor het goede
doel.
Honden zijn ook heel belangrijk ge
weest in de oorlogvoering Zij trokken
wagentjes met goederen en machine
geweren. dienden als opruimers van
mijnenvelden, gaven boodschappen
door en werden ook (meestal pos-
thuumi onderscheiden. Ook dienden
zij als vermaakobject of mascotte van
vele regimenten. Zelfs werden sommi
ge honden speciaal genoemd wegens
hun capaciteiten om ratten te vangen
op schepen van de Marine.
Wat voor honden geldt, gaat ook
enigszins op voor katten. Gelukkig is
deze dieren minder gemakkelijk iets
te leren, zodat zij slechts als mascotte
dienden of rattenvanger Hun lot was
minder spectaculair dan van de hon
den. maar zij stierven even gemakke
lijk als de soldaten zelf tijdens gevech
ten op het land of ter zee.
Natuurlijk hebben alle dieren onder
de mens geleden, maar het schaamte
loze misbruik, dat heden ten dage in
vredestijd plaatsvindt met honden en
varkens, is wel het toppunt. Reeds
langere tijd worden honden gebruikt
als oefenobject, of zo u wilt. als proef
dier om de gevolgen van schotwonden
uit te testen. Een vorm van dierenge-
bruik, dat terecht velen tot actie
brengt
Ik geloof, dat we evenzeer medelijden
moeten hebben met de kamelen van
El Alamem. als met de muilezels in de
Russische winter, sjouwend, zonder
enige vorm van verzorging en na dood
door uitputting of oorlogshandeling
een welkom hapje voor de. al evenzeer
honderende. soldaten.
En daar helpt een fotootje van de
plechtige teraardebestelling van een
geit, met militaire eer nog wel. in mijn
ogen niets mee Het blijft 'a shame'
zoals de mevrouw in het museum zei
Toch, zowel de tentoonstelling als het
boek zijn de moeite waard om ons
enkele zaken te doen herinneren.
I. M. de Klerk.
Animals m War' uitgave Hememann, Lon
don SBN 434 143707. 6.95 Eng pond Nog
geen Nederlandse vertaling voorhanden
gebeurt niet zo vaak, dat hier
Lftandacht wordt besteed aan zeer
.emeueplanten. In een krant hoort
inmaal het bijzondere thuis, het
iws. En over de gewone platen
de geïnteresseerde lezer meest-
«1 genoeg. Maar uitzonderingen
itigcn de regel. Want kent u
lijk wel de Canadese fijnstraal?
|B jh een zeer algemene plant. En wie
ft liet beklierde wilgeroosje wel
W |gcvondcn? Grote kans dat geen
W plc lezer ooit van deze soort heeft
7 lord. Erger nog, in de flora's lijkt
^fenmin melding van te worden
""Taakt. Dat is echter een ander
IDbIcciii. In een goede flora staat ie
pggialleen onder een andere naam.
:entf
:htsivoor kort was de Nederlandse
beklierde basterdwederik. Dat
mogelijk wat bekender in de
laar de toonaangevende flora
Q^aipeukels vermeldt in de nieuwste
Igde druk (Flora van Neder-
3jfleukels/Van der Meijden) geen
Bwederikken meer maar in
daarvan wilgeroosjes voor alle
mum-soorten. Bovendien is de
■schappelijke naam van het be-
f wilgeroosje verbeterd. Op
van allerlei internationale re
de naam Epilobium adenocau-
mderd in Epilobium ciliatum.
verwarrend begin misschien,
hopelijk is nu toch ongeveer
")k over welk plantje het gaat.
'eer. want zelfs gerenommeerde
hebben met de wilgeroosjes
[nog moeite, Er zijn in Zeeland
"ik zeven soorten wilgeroosjes
op elkaar lijken. Hierbuiten
harig wilgeroosje (E. hirsu-
dat zich duidelijk van alle ande-
ïscheidt door de veel grotere
;en. De plant zelf kan wel
:ter hoog worden en de bloe-
jn ruim twee centimeter groot,
loeide zeven wilgeroosjes bezit-
iten die hoogstens de helft
daarvan zijn. Het harig wilgeroosje is
een algemene plant van slootkanten,
vooral in Zeeland, omdat de grond
voedselrijk moet zijn Plaatselijk kan
men de rijkelijk met roodpaarse bloe
men getooide zachtharige planten
massaal zien bloeien. De bloemen zijn
min of meer regelmatig over de hele
plant verdeeld.
Dit zeg ik om verwarring met het
gewone wilgeroosje te- voorkomen.
Overigens moet dat nu knikkend wil
geroosje (Chamerion angustifolium)
heten. In zoverre is dit een heel andere
plant, dat de bloemen in een mooie
kegelvormige tros aan de top van de
plant staan en iets anders van vorm
zijn. Wel behoort ook het knikkend
wilgeroosje tot de teunisbloemfamilie
en vroeger tevens tot het geslacht
Epilobium.
Zaadpluis
De teunisbloemfamilie heeft als be
langrijkste kenmerken de viertallige
bloemen en een onderstandig vrucht
beginsel. Zowel bij de lichtgeel
bloeiende teunisbloemen als bij de
wilgeroosjes zijn er dan ook vier
kroonbladen.
De term onderstandig vruchtbegin
sel klinkt wat moeilijk, maar het is
aardig om er in dit kader eens op te
wijzen. Het lijkt er bij de wilgeroos
jes op, dat de bloemen lang gesteeld
zijn. Maar de goede beschouwer zal
ontdekken, dat een groot gedeelte
van die steel vruchtbeginsel moet
heten: als de bloemkroon en -kelk
afvallen, groeit niet iets boven de
kelk uit tot een vrucht maar ontpopt
een gedeelte van de zogenaamde steel
zich tot vrucht. De eigenlijke steel
blijkt daardoor vrij kort te zijn. Als
;TUI nSPAG 10 AUGUSTUS 1983
vorm. De grootste breedte ervan ligt
in het midden, terwijl die van het
beklierd wilgeroosje duidelijk onder
het midden het breedst zijn. Heel
duidelijk anders zijn de bloemen.
Deze beginnen wit met wat rose
aderen en worden mettertijd steeds
meer roze; de juist uitgebloeide bloe
men zijn zelfs haast rood. Het komt
verspreid door Zeeland voor, meestal
alleen staand op lialfbeschaduwde
en/of tijdelijk vochtige plaatsen, bij
na steeds in dorpen en steden.
Het kantig wilgeroosje (E. tetrago-
num) heeft bladen die absoluut geen
steel bezitten en zelfs min of meer met
de randen aan de stengel vastzitten.
De bladen zijn opmerkelijk smal in
vergelijking met de andere, met uit
zondering van het moeraswilgeroosje.
Zowel in slootkanten als op ongeveer
dezelfde plaatsen als het beklierd wil
geroosje kan men deze soort vinden,
vooral in Zuid-Beveland en
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het donkergroen wilgeroosje (E ob-
scurum) is een zeldzame plant van
voedselarme milieus met wisselende
waterstand. Er is alleen een mogelijke
plaats bekend in de Zeepeduinen op
Schouwen. Belangrijk kenmerk is dat
de stengel zacht is en daardoor sa
mendrukbaar. Verder moet de plant
uitlopers hebben en ongeveer vijf cen
timeter lange vruchten. Overigens ge
lijkt deze veel op het kantig wilgeroos
je.
Ook zeldzaam is het moeraswilgeroos
je (E. palustre), dat in enkele inlagen
West-Zeeuwsch-Vlaanderen, Noord-
Beveland) voorkomt. De bladen hier
van zijn vrijwel gaaf van rand. dit in
tegenstelling tot die van de andere die
getande bladranden hebben. De rand
is tevens iets omgerold.
Al deze soorten hebben bloemen
waarin de stempels ongeveer knots-
vormig zijn De volgende twee en het
harig wilgeroosje hebben stempels die
in vieren gesplitst zijn en de vorm van
een kruis hebben. Het is dan ook
belangrijk daarop te letten Het berg-
wilgeroosje (E. montanumi is vrij zeld
zaam onder struikgewas en verschilt
van het beklierd wilgeroosje nog door
de behoorlijk brede bladen in de vorm
van een smal hart. De bloemen zijn
een slag groter, even groot als die van
het kleinbloemig wilgeroosje (E par-
viflorum). Die is echter overal dicht en
zacht behaard, zo ongeveer als het
harig wilgeroosje Op allerlei vochtige
plaatsen en soms in tuinen is dit
wilgeroosje te vinden.
Tot slot nog een verzoek. Het be
klierd wilgeroosje is dan wel erg
algemeen, toch is bij het Rijksherba
rium in Leiden niet bekend of het wel
overal voorkomt. Dat is te w ijten aan
het feit dat pakweg een eeuw geleden
deze Noord-Amerikaanse plant nog
niet in Nederland voorkwam en pas
de laatste decennia zich sterk heeft
uitgebreid. Dc onderzoekers hebben
dus de tijd nog niet gehad en zijn er
mogelijk ook aan voorbij gelopen.
De vraag is nu: Komt het beklierd
wilgeroosje ook in uw w oon- of ver
blijfplaats voor? Voor de zekerheid
kan wat planlenmateriaal worden
bijgevoegd, zo nodig enkele dagen
gedroogd tussen oude kranten onder
wat boeken.
Van Goes, Middelburg en Vlissingen
is reeds het overvloedige voorkomen
bekend.
J W. Jongepier.
je en gruwelijk, vertederend, meestal beschamend boek, dat verscheen naar aanleiding van
jfle tentoonstelling 'Animals in War' in het Imperial War Museum in Londen, (tot 25
•uari 1984). Het boek stond op mijn boekenlijstje, maar was in Nederland nog niet
rijgbaar. Om de besteltijd te bekorten vroeg ik één der medewerksters van de
re, nationale Dierenbeschermingsorganisatie in Londen het boek voor mij te kopen en op te
Maar is deze vorm van misbruik zo
veel erger, dan de eenvoudige duif. die
gebruikt wordt voor het overbrengen
van berichten of, zoals in de Tweede
Wereldoorlog om vast te stellen of er
gifgas werd gebruikt?
de vrucht openspringt en dat kan
thans bij veel exemplaren gezien
worden blijken de zaden een zaad
pluis te bezitten waarmee ze door de
wind worden verspreid.
Terug nu naar de kleine soorten wilge
roosjes en eerst nog iets meer over het
beklierd wilgeroosje. Een betere naam
zou eigenlijk zijn: gewoon wilgeroosje.
Ten eerste is het de meest algemene
van de zeven en ten tweede zijn er
geen erg bijzondere kenmerken. De
bloemen zijn gewoon roze, de bladen
zijn niet breed en niet smal, terwijl
bovendien de bladsteel niet ontbreekt
en ook niet erg lang is (maximaal een
halve centimeter). Het beklierde van
de plant vormt evenmin een opval
lend kenmerk Bovenaan de stengel
kan men wat gekromde haartjes zien
zitten die door kliervocht enigszins
gelinsteren als men ze tegen het licht
houdt. Maar bij andere komt zoiets
ook wel eens voor. Hooguit vormt de
standplaats een aardige indicatie. Het
beklierd wilgeroosje is namelijk een
typische cultuurvolger, dat wil zeg
gen, waar de mens is bezig geweest en
er nauwelijks van natuur sprake is.
kan men het vinden. Als onkruid in
tuinen, langs paden, in wegranden,
aan bosranden, tot zelfs tussen tegels
en in het opgehoopte vuil van stoe
pranden toe. De andere zes soorten zie
je eerder op beschaduwde en vochtige
plaatsen.
Afvalsysteem
Ter herkenning van het beklierd wil
geroosje fungeert nog het beste het
afvalsystcem: het is niet dat wilge
roosje en die en die ook niet, dus is
het het beklierd wilgeroosje. Daar
voor moet men dan wel de andere
kennen. Dicht erbij staat het roze
wilgeroosje (E. roseum). De bladen
daarvan zijn vooral onderaan de
stengel duidelijker gesteeld" de steel
is gemiddeld een centimeter lang. De
bladen hebben ook een iets andere
Nieuwe Toyota Corolla: meer dan alleen een faee-lifl
De nieuwe motoren zijn erg com
pact en laag van gewicht; de pre
sentaties zijn hoog: de 1,3 liter
levert 69 pk en de 1,6 benzinemotor
84 pk. Deze laatste motor is ge
maakt naar Europese snit: ontwor
pen voor gebruik van benzine met
hoog octaangetal. Daardoor levert
deze viercilinder 13 procent meer
vermogen dan zijn voorganger.
De maximumsnelheden liggen tus
sen dc 150 a 170 km per uur en
gemiddeld is er een verbruik (tus
sen de 1,3 en 1,6 is nauwelijks
verschil) van één op bijna dertien
bij een constante snelheid van 120
km per uur.
Toyota is trots op de uiterst verfijn
de motor met een groot vermogen
onder de kap van de sportieve cou
pé, een zestien kleppen vier cilin
dermotor van 1.6 liter met twee
bovenliggende nokkenassen. Zulk
soort (dure) motoren vindt men
eigenlijk alleen maar in wagens als
Lotus en Ferran. De 91 pk garan
deert een top van 200 km per uur.
Voordelen
Peugeot 205: binnenkort leverbaar, ook als diesel
Toyota geeft toe: voorwielaandrij
ving heeft zijn voordelen, maar ook
zijn nadelen, zoals plotselinge
autovaria
Niet eens een half jaar na de introductie van de benzineversie van de
Peugeot 205 in Frankrijk, staat er al een dieselversie op de lopende
band. Zowel de benzineversie, als de dieseluitvoering zullen in septem
ber in Nederland op de markt worden gebracht.
De diesel heeft twee uitvoeringen, de GLD en de GRD en beide auto's zijn
uitgerust met een 1768 cc diesel, type XUD 7, afgeleid van de dieselmotor
van de 305 en de Talbot Horizon Deze nieuwe krachtbron ontwikkelt 44
kW (60ipk) en heeft een maximum koppel van 110 Nm tussen het lage
toerental van 2000 tot 2500 omwentelingen per minuut. Er worden twee
versnellingsbakken geleverd, een vierbak (standaard op de GLD) en een
5-bak (standaard GRD).
Het gemiddelde verbruik van deze diesels moet volgens fabriekopgave 4.8
liter op de 100 km zijn (rond de 20 km op één liter). Het betekent een
actieradius van zo'n duizend kilometer.
Wat de 104 betreft: wel minder modellen voor 1984. maar meer uitrusting
en nieuwe kleuren. De 104 is alleen in drie-deurs te leveren, en in twee
uitvoeringen, de Z (954 cc) en dc ZL (1124 cc). In dc '84-modellcn vindt men
voortaan o.a. bougies met langere levensduur (koperen elektroden), een
achterruitverwarming met geïntegreerd ontdoonngssysteem voor ruite-
wisser, en een wisser-wasser op de achterruit van de ZL
Ook de 305-modellen '84 krijgen van huisuit meer uitrusting mee, zoals die
bougies met langere levensduur en transistorontsteking De prijzen zijn
wel aangepast, zo begint het lijstje van de 305 met f18 980 voor de
goedkoopste uitvoering.
De liftback loopt aan de achterzijde
vloeiend af. Cw-waarde is voor die
liftback 0,34. Zowel voor de sedan
als de liftback zijn tot in details
aanpassingen van dc vorm toege
past die de luchtweerstand zo laag
mogelijk moeten houden.
Zoals gladde oppervlakken rond
om, verkregen door de voor- en
achterruit gelijk met de buitenkant
van de carrosserie te monteren en
alle uitstekende delen achterwege
te laten.
om er enkele te noemen. De voorde
len zoals meer ruimte in het
interieur, grotere koersvastheid en
stabiliteit op gladde wegen wa
ren te aanlokkelijk om voorwiel-
aandrijving niet toe te passen, nu
Toyota de nadelen tot het minima
le heeft denken terug te brengen.
Dat is dan gebeurd door een betere
wielophanging, aanpassen van de
aandrijfassen, schakelen via bow-
denkabels, een variabele stuu-
roverbrengingsverhouding e.d.
Na de Alfetta heeft Alfa Romeo nu ook de Giuiietta-
lijn vernieuwd. De verbeteringen hebben zowel
op het uiterlijk als het interieur betrekking. Het front
is aangepast wat kleur van Y grille betreft, plaatsing
van het Alfa Romeo-schild en vooral de bumper, die
andere luchtinlaten voor de motor heeft meegekre
gen.
Heel opvallend is de wijziging van het achterfront, een
soort lijst in drie delen met een horizontaal lynenmo-
tief. Het dashboard is opnieuw gestyleerd en verrijkt
met een automatische check-control voor de vitale
functies van de auto. Ook de motor heeft enkele
verbeteringen ondergaan, zoals een ander mlaatspruit-
stuk en een nieuwe gasbediemng met bowdenkabel
De 1,6 gaat f26.790 kosten, de 2.0 turbo diesel f33 490.
Giulietta elegante functionaliteit
De Toyota Corolla 's werelds meest verkochte auto heeft méér
dan een facelift ondergaan voor het nieuwe modellenjaar. Voorwiel-
aandrijving, beter aërodynamische lijnen en nieuwe, dwarsgeplaatste,
motoren: een 1,3,1,6 (benzine) en een 1,8 (diesel)motor. Ze wegen nog geen
900 kg, behalve de coupé (955 kg). De sedan en liftback zijn 4.13 meter
lang, de coupe 4.18 meter. De prijslijst begint met f 17.495 voor de 4-deurs
sedan 1,3 en de duurste is de liftback 5-deurs 1,8 GL diesel 5-speed:
f23.995.
Kenmerkend voor het nieuw ont
worpen uiterlijk van de Corolla is de
scherpe wigvormige voorzijde, met
een sterk hellende voorruit en een
hoge vlakke daklijn ivoor maximale
binnenruimte). Bij de sedan wordt
die wigvorm nog voortgezet door
het scherpe 'notchback'-profiel
overstuurneiging bij gas loslaten,
vage schakeling, typisch schudden
van een dwarsgeplaatste motor.
