•famerfracties willen
poedoverleg ABP
Frankrijk stopt militaire
steun aan Nicaragua
Soldaten doden
arbeiders Ciskei
"J
Blauwzuurgas vrijgekomen
bij brand op scheepswerf
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
(iljoen schade door 'zwarttankers'
'JA BERICHTEN CHANTAGE TOPMAN
4
HEVIGE STRIJD IN EL SAL VADOR
Marihuana
4) Wadden
Winkelstad
*<toES^S-'
'Vl/ en toe zon
wolkenvelden, ook af en toe zon en
njwel overal droog. Middag temper a-
iur ongeveer 20 graden. Matige
i"<»4 -
,ye jaargang no. 82
coSjdag 5 augustus 1983
lECHT (GPD) De benzinemaatschappij Chevron
maatregelen nemen tegen zogenaamde 'doorrijders'
jlftankstations. Het verschijnsel neemt volgens deze
itschappij nog steeds toe. Bij wijze van experiment is
een pomphouder langs rijksweg 12, ter hoogte van
(termeer, een slagboom geplaatst. Het apparaat werkt
jnuntjes die de klanten na betaling van de rekening
fl ikrijgen.
hegenduizend verkooppunten ls vorig jaar naar schat-
I voor een miljoen gulden aan benzine niet afgerekend.
Gemiddeld drie keer per week krijgen pomphouders met
een wanbetaler te maken Meestal draaien de eigenaren
van de benzinestations zelf voor de schade op
Shell, Esso en BP wijzen beschermende maatregelen
tegen 'doorrijders' van de hand Zij menen dat de derving
maar een fractie is van de totale omzet Voorts vrezen deze
maatschappijen dat een slagboom of andere fysieke
maatregelen de klanten zullen afschrikken bij zo'n station
te tanken.
iZie ook pagina 4)
rdsek
and]
'Penj
iVan onze redactie economie)
IN HAAG De fracties van PvdA, CPN, PSP en PPR willen
tingjzo kort mogelijke termijn overleg met minister Rietkerk
Iartn binnenlandse zaken over het Algemeen Burgerlijk Pen-
e'eerfenfcmds. Directe aanleiding van het verzoek van de linkse
'udfHijen uit de Tweede Kamer vormen de recente berichten
jgAr de directeur beleggingen van het ABP, die zou zijn
ronihanteerd.
rava
ïariaatiefnemer voor het spoedover- derzoek is men tot de conclusie dat
dat waarschijnlijk volgende week directie van het ABP geherstruetu-
jtsvindt, is de socialist Kombrink, reerd moet worden en dat dit moet
W (vindt dat, gezien alle informatie gebeuren door mensen van buitenaf.
jde laatste tijd over het ABP is Daar wordt echter nog geen haast
Inkomen, de minister de Kamer meegemaakt. De minister en Wierin-
ntwoording schuldig is over het ga zijn na het onderzoek niet tot de
publiceren van het ABP-onder- conclusie gekomen dat de ABP-top
srapport. onbetrouwbaar zou zijn.
ister Rietkerk zal volgende week Voorzitter Ton de Jong van de CNV-
lerdag - 11 augustus - met de ambtenaren CFO plaatste echter
tenarenbonden praten over de vraagtekensbij het feit of het juist
elijke ongeregeldheden bij het van de minister was Gruijters als lid
aoenfonds. In dat gesprek zullen van de beleggingsraad het onderzoek
londen nogmaals aandringen op te laten doen. Hij doelde darbij op
ibaarmaking van het ABP-rap- het feit dat de onregelmatigheden -
De FNV-ambtenarenbond Abva- waarvanb sprake is - zich juist bij de
j heeft al gedreigd om via een afdeling beleggingen van het pen-
gedirig openbaarmaking af te sioenfonds zouden hebben voorge-
ïgen De ambtenarencentrales daan.
door Rietkerk ook geinfor-
7 au
'.lrn
m'
rd worden over de poging die de
Engeland wonende onroerend-
handelaar W Meyer zou hebben
.an om de directeur beleggingen
het ABP, mr. drs. A. Masson, te
yiteren. Het ABP kocht begin dit
winkelcentra van Meijer,
ministerie van binnenlandse za-
bevestigde donderdag dait deze
t voor de minister reden is ge-
st om burgemeester Hans Gruij-
van Lelystad, tevens lid van de
ggingsraad van het ABP, te vra-
om vertrouwelijk te onderzoeken
er aan de hand zou zijn. De
ister weigert het rapport van
Ijters openbaar te maken omdat
h „alleen maar wordt gepraat
mensen over mensen".
.,-jde voorzitter van de Raad van
*'C\icht van het ABP, Wieringa, be-
iigde dat de contacten tussen de
in Meijer en Masson deel hebben
ïmaakt van het onderzoek van
aka|jters. Masson deelde eind juli de
e Sty van Toezicht de poging tot
i %tage mee. Minister Rietkerk
1 w* op voorstel van Gruijters de
1 n4 in handen van de justitie gege-
1 yiq De officier van justitie in 's
vitefogenbosch is belast met het ge-
rrmjtelijk vooronderzoek. Na het on-
bakt
Een projectgroep onder leiding van
drs. Van der Ploeg (oud-wethouder
van Rotterdam) wil de raad van
toezicht van het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds als verplicht ad
viesorgaan opheffen.
De projectgroep heeft dat voorgesteld
aan minister Rietkerk in het kader
van een studie naar de werking van
een aantal externe adviesorganen van
de minister.
Indien het voorstel door de minister
wordt overgenomen hoeft niet langer
advies in te worden gewonnen bij de
raad voordat bepaalde besluiten wor
den genomen.
Een groep van ongeveer 50 tot -75
Amsterdamse krakers heeft gisteren
in het Noordhollandse Halfweg ver
nielingen aangericht aan een pand in
aanbouw van het ABP. De politie
verrichtte vijftig arrestaties.
De krakers wilden met hun actie
duidelijk maken dat de bouw van een
Holiday Inn-hotel op de plaats van
het nu gekraakte Wijerscomplex in
Amsterdam een van de „ABP-schan-
dalen" is. Datzelfde geldt volgens hen
ook voor het pand in Halfweg, dat zou
zijn aangekocht op basis van een
suggestie van de „in opspraak geko
men ABP-beleggingsdirecteur Mas
son, dat de KLM het gebouw zou
willen huren Dat bleek niet te klop
pen, waardoor het ABP weer een van
haar financiële stroppen opliep", al
dus de krakers in een uitgegeven
verklaring.
PARK RIDGE, ILLINOIS i APi Dat een vijfling heel verschillend kan reageren op een fotograaf bewezen de
kinderen van James en Amy Chikaraishi op hun eerste verjaardag. Ze waren metz'n allen nog een keertje terug
gegaan naar het ziekenhuis waar ze 4 augustus 1982 geboren werden. Juli Natsue, Kristo Aiko, Kan Chiyoko,
Jami Fumiko en Ben Jared 'vlnri waren daar allesbehalve eensgezind in hun optreden Terwijl vier van de vijf
onder toeziend oog van opa Ben Chikaraishi zich op allerlei manieren met cake bezig hielden, sliep de vijfde
rustig door alle festiviteiten heen
ferentie in de Colombiaanse hoofd- Salvadoraanse leger. Dit heeft de
stad Bogota. juridische hulpdienst van het aarts-
Frankrijk leverde tot dusver voor 54 bisdom van San Salvador in de Cos-
miljoen gulden militair materieel, taricaanse hoofdstad San Jose be-
BOGOTA (RTR DPA/AFP) Frank
rijk zal het sturen van militaire hulp
aan de linkse regering van Nicaragua
stopzetten. Dit heeft minister van
buitenlandse zaken Claude Cheysson hoofdzakelijk vliegtuigen, helikopters kendgemaakt.
.voensdag verklaard op een perscon-
SJ(XUWARDEN (ANP) Op de Wad-
p vacilanden Texel, Vlieland, Ter-
de tiling cn Borkum (Duitsland) zijn
es, afgelopen dagen pakketten ma-
ookjana aangespoeld,
ïlijlmtaal is thans ongeveer voor circa
jontolo gevonden. De meeste pakket-
t aiwegen een kilo of drie. De politie
itief niet waar de marihuana van-
ar lil komt. De pakketten moeten al
in het zeewater hebben gelegen.
daardoor toch al onbruikbaar ge
pen marihuana zal worden vemie-
ADVERTENTIE
if®
Zaterdag 6 aug.:
Oude
Ambachtenmarkt
Aanvang: 10.00 uur
Plaats:
Grote Markt noordzijde
Brandweerlieden houden de romp van het brandende koelschip Normandic nat om te voorkomen dat de
scheepshuid wordt verwrongen. Bij de brand aan het Winschoterdiep kicam het gevaarlijke blauwzuurgas vnj
WATERHUIZEN (GPD) Bij een felle uitslaande brand in het nieuwe
koelschip, de Normandic. die in het Winschoterdiep bij de Scheepswerf
J. Pattje BV in Waterhuizen ligt, is donderdagmorgen giftig blauwzuur
gas vrijgekomen. Veertien personen (medewerkers van de scheepswerf,
een journalist en nieuwsgierige toeschouwers) die het eerst ter plaatse
waren, werden ter observatie in een ziekenhuis opgenomen. Zij klaagden
over misselijkheid, kortademigheid en duizeligheid. De meeste mensen
konden gisteravond weer naar huis.
Uit voorzorg werden enkele in de
buurt'van de werf staande boerde
rijen ontruimd, terwijl de politie
bewoners van huizen in de verdere
omgeving adviseerde ruiten en deu
ren gesloten te houden. Ook een
motel met ongeveer tien gasten, dat
in de rook van de brand kwam te
liggen, moest worden ontruimd.
Geèvacueerden, die niet goed wis
ten waar ze zo gauw onderdak kon
den krijgen, werden naar de kantine
van het politiebureau in Hoogezand
vervoerd. Gedurende de brand wer
den de wegen in de buurt voor alle
verkeer afgesloten. Voortdurend
controleerde de milieudienst van de
provincie Gromngen de concentra
ties van het giftige gas, dat met
tussenpozen vrijkwam uit de smeu
lende „piepschuim-isolatie".
Vonken
De brand ontstond vanmorgen om
streeks kwart over zeven in een
van de ruimen. Bij de aanvang van
de werkzaamheden in dit nog af te
bouwen schip sloegen vonken van
een slijpmachine over in het isola
tiemateriaal. De brand had een
gigantische rookontwikkeling tot
gevolg. De werf ziet geen reden
ander molahemateriaa! te gaan ge
bruiken
De brandweerkorpsen van Hooge-
zand-Sappemeer en Groningen be
streden het vuur. Bij deze werk
zaamheden werd er vooral voor ge
zorgd de buitenkant van het schip
met waterkanonnen nat te houden.
De brand veroorzaakte een zeer
hoge temperatuur, ongeveer 1000
graden, waardoor het staal van het
schip verwrongen zou kunnen wor
den. De schade, die in de miljoenen
loopt, zou daardoor nog groter zijn
geweest.
De Normandic (kosten 30 miljoen)
werd op 20 mei van dit jaar te water
gelaten en zou in september, na de
afbouw, voor vervoer van fruit en
bevroren vlees en vis, overgeleverd
worden aan de rederij Seatrade in
Groningen. Het is een schip uit een
serie van vier die door Noordelijke
scheepswerven worden gebouwd
Het zit deze schepen niet mee Het
zusterschip, de Nautic. kreeg on
langs bij de proefvaart motorpech
en het al eerder gebouwde schip, de
Atlantic, zonk bij de tewaterlating
in het Prinses Margrietkanaal in het
Friese Kootstertille
en vrachtwagens, zo zei hij. Maar het
hulpprogramma wordt niet verlengd.
De Franse regering is voorstander van
het Middenamerikaanse vredesinitia
tief van de Contadora-groep (Mexico,
Colombia. Panama en Venezuela).
Cheysson zei dat zijn land evenals
andere Westeuropese landen dit plan
voor een terugtrekking van alle bui
tenlandse troepen en militaire bases
uit de gevoelige regio goedkeurde.
Een oplossing van de problerhen van
Midden-Amerika moet worden ge
zocht zonder 'inmenging van buiten
af'. Hij herhaalde zijn kritiek op de
voorgenomen Amerikaanse militaire
oefeningen voor de kust van Nicara
gua en in Honduras De Franse be
windsman begreep niet hoe deze het
vinden van een vreedzame oplossing
konden helpen Cheysson deed deze
uitspraken aan het eind van een offi
cieel tweedaags bezoek aan Colom
bia.
El Salvador
Regeringstroepen en guerrillastrij
ders leverden de afgelopen dagen op
verschillende plaatsen in El Salvador
deels zware gevechten Volgens Radio
Venceremos. de radiozender van het
verzet, kwamen bij de strijd om de
strategisch belangrijke berg Cacahua-
tique in de provincie Morazan veer
tien regeringssoldaten om het leven.
Deze berg was twee maanden geleden
na zware gevechten door het leger
heroverd. In Usutulan. de andere
oostelijke provincie, nam het verzet
een post van de nationale garde in
Jucuapa in In de noordelijke provin
cie Chalatenango wordt eveneens he
vig gevochten
Executies
Bijna 2900 personen zijn in het eerste
halfjaar van 1983 in El Salvador
slachtoffer van executies geworden.
Het merendeel van de moorden w erd
gepleegd door militairen van het
Racisme groeit
Het racisme in Nederland
groeit. Een van oudsher libe
raal land doet boete m de
speciale VN-conferentie ter be
strijding van het racisme, die
in Genève wordt gehouden.
(PAGINA 3)
Geldmarkt
De Nederlandsche Bank wil
met de aankoop van dollars
de tekorten op de geldmarkt
terugdringen en daarmee een
rentestijging voorkomen
(PAGINA 6)
Taxibus
De organisatie voor personen
vervoer FNOP vraagt minister
Smit-Kroes om voortzetting
van het taxibusexperiment m
Zeeuwsch-Vlaanderen.
(PAGINA 9)
Radio en televisie: 2
Binnen- en buiten!.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financien, economie: 6
Kunst en cultuur: 7
Provincie: 9, 11 en 13
Sport: 15
De 'avonturen'
van de dollar
.de hele wereld wisselen
opwinding en nervositeit el-
p - I kaar af rondom de reuzen-
I zwaai die de koers van de
Amerikaanse dollar heeft gemaakt en
de grote vraag die er op het ogenblik
naar deze internationaal overheersen
de harde munt is. De invloed van de
sprongen die de dollar op de valuta
markten heeft ondernomen is door
gaans zeer beduidend en scherp voel
baar Een van de eerste merkbare
reacties was het voorbije weekeinde
de stijging van de benzine- en olie
prijs. in twee elkaar snel opvolgende
etappes zelfs. Onrust en onzekerheid
op de geldmarkten, zoals nu het geval,
worden buiten de sfeer van de direct
betrokkenen (en dat zijn bijvoorbeeld
heel sterk de beleggers) met de nodige
bezorgdheid gevolgd. Doodeenvou-
ding omdat steeds opnieuw moeilijk
valt in te schatten welke de voordeli
ge en welke de schadelijke effecten
van zo'n onoverzichtelijke ontwikke
ling zijn. De centrale banken van de
Verenigde Staten, van West-Duits-
land en van Japan hebben de afgelo
pen dagen een niet bijster geslaagde
poging ondernomen om de hoge
koersvlucht van de dollar tegen te
houden Het is namelijk niet denk
beeldig dat in Amerika, mede als
gevolg van wat er de laatste dagen
aan de hand is, de inflatie opnieuw
begint aan te wakkeren. En dat is het
laatste waarop de zich herstellende
economie in de VS zit te wachten. Het
beleid van Amerika's financiële sterke
man Paul Volcker, de president van
de Federal Reserve Board (het stelsel
van centrale banken j. is er de laatste
paar jaar vrijwel uitsluitend op ge
richt geweest om de inflatie te breken
Met succes overigens, want al gerui
me tijd ligt het inflatiepercentage in
de VS op jaarbasis op 4 procent. Het
nogal rechtlijnige beleid van Volcker
heeft in de nu voorbije donkerste
periode van de wereldwijde economi
sche crisis van elders (Europa. Japan,
de Derde Wereld) veel kritiek uitge
lokt. Vooral omdat de hoge rente
stand. die er rechtstreeks mee samen
hing, veel nationale economieën over
de hele wereld heeft ontregeld en
zware schuldenposities heeft veroor
zaakt En de massale, hoog oplopende
werkloosheid volgde tot grote schrik
het tempo van de rente-ontwikkeling.
iVan onze correspon
dent!
JOHANNESBURG
Door Zuid-Afrika opge
leide zwarte soldaten
van het thuisland Cis
kei openden donderdag
ochtend het vuur op
werknemers in de
Township Mdantsane
in de nabijheid van
East-London. Volgens
onbevestigde berichten
werden tenminste vijf
tien zwarten gedood.
De directeur van het Ce-
cilia-Makiwane-hospi-
taal, dr. Ian Harris, ver
klaarde dat 27 mensen
met kogelwonden zijn
ziekenhuis werden bin
nengebracht Vijf van
hen waren dood toen zij
arriveerden. De anderen
moesten dringend be
handeld worden De toe
stand van sommige ge
wonden was zeer ern
stig.
De soldaten openden
gisteren tussen 4 30 uur
en 5.30 uur het vuur.
toen de grote meerder
heid van de zwarte ar
beiders op weg was naar
de fabrieken en werk
plaatsen in en rondom
East-London. De grote
massa van deze mensen
behoort tot degenen, die
nu al sinds 19 dagen het
busvervoer boycotten
omdat de tarieven met
tien percent werden ver
hoogd. De meesten van
de gewonden waren van
plan om de trein naar
East-London te nemen
toen de leden van de
Ciskei-veiligheidstroe
pen het vuur openden.
Niemand kent tot nog
toe de juiste redenen
Het hoeft dan ook met te verbazen
dat in, maar misschien nog wel
sterker buiten de Verenigde Staten
met spanning wordt gevolgd wat er
nu weer aan het Amerikaanse finan
ciële front gaande is. De Franse minis
ter van financiën Delors heeft de
afgelopen dagen al woedend gerea
geerd op de aanhoudende speculatie
in dollars die ten koste gaat van de
Franse franc. Delors vroeg zich af
„hoe de Amerikanen van hun bondge
noten diplomatieke en politieke soli
dariteit kunnen eisen wanneer zij Eu
ropa steeds dieper in de crisis duwen."
De Franse bewindsman verweet de
Amerikaanse regering dat zij zich niet
houdt aan de belofte van president
Reagan tijdens de economische we
reldtop in Williamsburg, enige maan
den geleden, dat het begrotingstekort
en de rente omlaag zouden worden
gebracht. Voor een derde deel van
hun invoer namelijk moeten de Fran
sen nu dure Amerikaanse dollars op
tafel leggen. Er wordt nog slechts
druk gespeculeerd over de vraag
waarom de Amerikaanse centrale
bank dit keer wèl heeft meegedaan
aan een gezamenlijke ingreep om de
dollarkoers wat te beteugelen. ToU
nogtoe trok de regering in Washing
ton zich weinig aan van de klaagzan
gen uit de rest van de westerse wereld
over de valuta-schommelingen met de
dollar en beschouwde zij elke poging
tot doorbreking van het vrije markt-
gebeuren als verstorend en zinloos.
De onduidelijke bedoelingen achter
de wijziging in Paul Volckers beleid
maken het alleen maar moeilijker om
te voorspellen wat er nu verder met de
dollar en de rente in de VS gaat
gebeuren.
Voor de korte termijn kan in ieder
geval worden vastgesteld dat de
Amerikanen met hun hoge dollar
koers jongleren vanuit de riante posi
tie van een krachtig economisch her
stel. Ook aan de andere kant van de
oceaan zijn zeker een aantal voorde
len te noteren van de opgelopen dol
larkoers Nederland kan als gevolg
ervan zijn aardgasbaten, waar het de
exportopbrengsten betreft, weer eens
een stulye zien verbeteren. En dat
werd hoog tijd na een lange periode
van teruglopende inkomsten uit deze
bron en dus een tegelijk almaar
groeiend overheidstekort Een aan
houdende sterke dollar zou ook de
export van Nederlandse industrie- en
andere produkten op de Amerikaanse
markt kunnen bevorderen, ze worden
daar immers goedkoper en dus con-
currerender. Maar daar staat dan
weer tegenover dat de import van
Amerikaanse produkten voor het Ne
derlandse bedrijfsleven duurder uit
pakt Veel lastiger is het aan te geven
waar op langer zicht de invloeden zich"
zullen laten gelden van de huidige
onrust op de Amerikaanse geldmarkt.
En dat verklaart voor een belangrijk
deel de bezorgdheid en de onzeker
heid, waarmee buiten de VS de avon
turen van de dollar nauwkeurig wor
den gevolgd. Aan nieuwe ongewishe
den in een nog achterblijvend econo
misch herstel is weinig behoefte
vdM
