voor de COR VAN LEUVEN VOERT DE REGIE regio wordt constant beroofd van kader PZC/weekendkrant Intern wordt er bij de stichting Ge- meenschapswerk wel eens gezegd: "Hulst, Oost Zeeuwsch-Vlaanderen. is af. Van Leuven: ..Wat ons ontbreekt is een structureel aandachtspunt voor de jeugd Jeugdzorg, jeugdhulpverle ning. Een hele lelijke blinde vlek. die op één of andere manier maar niet in de politieke aandacht komt. alhoewel er jarenlang in de aanbiedingsbrieven bij de gemeentebegroting is gezegd dat men met belangstelling uitzag naar initiatieven. Maar verder is er eigenlijk niks mee gebeurd. Nou, dat is nou eigenlijk de énige blinde vlek. Als die ingevuld zou kunnen worden, zou je kunnen zeggen Hulst is af Rekening houdend met de getalsma tige beperking heb je 't wel ongeveer in mekaar. Is er een scala aan activi teiten en voorzieningen, dat de burger in staat stelt om optimaal te functio neren Hij kan aan allerlei dingen deelnemen, hij is in weinig dingen achtergesteld bij andere gebieden in Nederland Maar dal moet je wel bewaken. Dat zijn geen dingen die uit zichzelf voortdobberen. Dat vind ik een belangrijke taak. En antennes openhouden voor nieuwe ontwikke lingen, zowel hier als elders, in de regio en in de kernen. Proberen om die signalen te vertalen m ideeën. Ingaan op hulpvragen Er wordt vaak gedacht: hel kost altijd geld Maar er zijn legio dingen te doen die géén geld kosten. De kleine dingen waar de overheid in héél Nederland op één of andere manier geen belangstel ling voor heeft. En die voor de burger zo verschrikkelijk belangrijk zijn. Het bankje, het bankje Met dat warme weer zie je mensen tuinstoelen, stoe len uit huis neerzetten op bepaalde plekjes. Er is geen enkele siedebouw- kundige of planoloog die dat kan berekenen. Daarvoor heeft maar één groep in onze samenleving enig ge voel: onze ruimtelijke vormers, beeld houwers en dergelijke. Waarom gaan mensen precies daar zitten? Dat heeft te maken met beschutting, met legio factoren. En als de overheid zegt: we gaan een bankje zetten, dan doen ze dat op de tekentafel. In Graauw staan de mensen, als het even mooi weer is. bij het damgat op de weg naar Kruis polder Daar zou ik dat bankje willen hebben. De gemeente wil wat doen. trekt geld uit voor zo'n bankje en zet het verderop, bij een huis ln de bocht van de weg Daar zit dus niemand op. Het zijn kleine dingen. In Sint-Jan steen werd er iets gezegd over een paar meter ontbrekend trottoir, waar door moeders met kinderwagens de rijweg op moesten Kleine dingen Zoals een brandend lampje op een verkeersgevaarlijk punt" „We hebben langzamerhand toch er varing genoeg? We hebben een gigan tische inspraakprocedure over het structuurplan gehouden. Maanden lang heeft dat geduurd. Honderdzo- veel vergaderingen. En kijk je dan de resultaten na, in drie boeken vastge legd, dan kom je werkelijk niks verontrustends tegen. Niks gewel digs Niks zwembad op de Heikant; niks sporthal in Nieuw-Namen. Alle maal kleine dingen. Mensen vragen met om gigantische dingen. En dan is het tóch wel frappant dat er op het zelfde moment 500.000 gulden wordt uitgetrokken voor een parkeerterrein voor tien vrachtwagens en wat parti culiere auto's van de chauffeurs. Te- ruggeteld per inwoner is dat nogal wat En in dezelfde tijd horen commis sies, die op de dorpen wat leven in de brouwerij proberen te houden met wielrennerij, vakantiewerk, dat het gratis beschikbaar stellen van drang hekken maar afgelopen moet wezen. Je hoort op zo'n hoorzitting de meest merkwaardige geluiden'' ..Een brief van een secretaris van een vereniging, waar ze dan driekwart jaar niks op gehoord hebben. Een subsidie-afrekening die maar op zich laat wachten Dingen die erg onaan genaam overkomen omdat het om mensen gaat die zélf vaak erg actief zijn. Die belangeloos, dag en nacht en in de weekends klaar staan om met een groep kinderen te gaan sporten of wat dan ook te gaan doen. Het is de aandacht voor het kleine. Ik denk dat de burgerij het beu is om altijd weer geconfronteerd te worden met groot schalige oplossingen voor kleinschali ge problemen. De mensen zijn met veeleisend. Wat vragen ze nou? Ze vragen of ze op een simpele manier een hok achter hun huis mogen zetten om wat te kunnen rommelen. En ze vragen een tuintje om in te spitten. En ze vragen om ergens een kettinkje neer te hangen, zodat de schoolkinde ren niet de weg opstormen. Of of het zwembad alsjeblieft een uurtje langer open mag als de mussen dood van het dak vallen. Ze vragen om begrip en belangstelling. De burgerij heeft véél meer verantwoordelijkheid dan de overheid veronderstelt. De overheid staat nogal wantrouwig ten opzichte van alles wat de burgerij wil en doet. Dat is de ene kant van de zaak. De andere is. dat de overheid hoe langer hoe meer éigen belangen heeft ge- creeerd In plaats van dingen moge lijk te maken, voorwaarden schep pend bezig te zijn, is die overheid zélf dingen gaan doen. Zélf een zwembad in exploitatie nemen, zelf plantsoe nendiensten in het leven roepen. Als een burgemeester vijftien jaar geleden op een amendement of een bnef van een raadslid zei: 'Dit Is niet in het belang van de gemeente', dan bedoel de hij de gemeenschèp Als een be stuurder zoiets nü zegt, dan bedoelt-ie de gemeente als instituut. Dat is een belangrijk verschil". Cor van Leuven, directeur van ae stichting uemeenscnap'swerk in Hulst: „Is dat goed? Dan is dat goed Paul Kuypers, directeur van het Provinciaal Opbouworgaan Noord-Brabant en afkomstig uit Kloosterzande. gaf hem de beslissende duw. „Dat volk zal jou liggen", zei hij tegen Cor van Leuven, die na 'een heel raar beroepsverleden' (wis- en natuurkunde, fysisch laboratorium van Philips, militaire dienst bij de luchtmacht, wéér Philips, één jaar vormingsleider en zes jaar directeur van het vormingswerk) opbouwwerker in het Land van Hulst wilde worden. zo'n drie ton per jaar en wordt betaald door de gemeente Hulst, die de helft terugkrijgt van het rijk. De stichting houdt zich we volgen een schemaatje, dat Van Leuven op papier heeft gezet bezig met ener zijds sociale planning, maatschap pelijk overleg en advisering (samen te vatten als 'organisatie van de samenleving') en anderzijds met op bouwwerk en dienstverlening ('ont plooiing van de samenleving met Vijftien jaar geleden begon hij ('ik had nog geen typemachine') als eer ste en enige beroepskracht van de nieuwe Stichting Gemeenschaps- werk. In december passeert de in stelling de enige in Zeeuwsch- Vlaanderen het derde lustrum, „Er is reden voor om dat te vieren, maar ik denk niet dat we het doen. Concreet is er eigenlijk nog hele maal niks over gezegd en ik weet zelfs niet of iedereen in ons bestuur zorg, Vereniging Volwasseneneduca tie 'inclusief alfabetiseringsproject), welzijnsplanning: sectoraal overleg, zorg en educatie zich realiseert dat we vijftien jaar name gericht op particulier initia- bestaan We willen wèl een terugblik tief i. maken op de afgelopen periode en, zonder nu in details te treden, na gaan wat de effecten zijn van vijftien jaar Gemeenschapswerk en of je dat in zo'n samenleving kunt merken". De stichting, gevestigd in een monu mentaal pand aan de Steenstraat, telt drie full-time medewerkers en twee part-timers. In het gebouw zijn ook de Stichting Woonwagenwerk Zeeuwsch-Vlaanderen (twee perso neelsleden. waarvan één op deeltijd basis) en het baanlozenproject, dat wordt gedreven door twee full-ti mers) gevestigd. Het Gemeen schapswerk heeft een budget van Onder het hoofdstuk 'participatie' valt de bemoeienis van het Hulster Gemeenschapswerk met de dorpsra den van Nieuw-Namen, Graauw en Clinge 'inclusief het dorpsplan), Wijkbelangen Moerschans in Hulst en de inspraakgroep Heikant, de inspraakprocedures rond de plan nen Heikant. Tragel Steen. Binnen stad en de Nota Bewoningspatroon. De instelling is betrokken bij advies commissies voor sport- en jeug draad, culturele raad. overleg peu terspeelzalen, overleg centrale ac commodatie, instellingenberaad Initiatieven, die vanuit de Steen straat werden opgezet. Consultatie bureau voor Ouders, lokale omroep en handvest voor vrijwilligerswerk. Het Gemeenschapswerk onder steunt: EVA. Vrouwenraad, kinder boerderij zwakzinnigemntemaat 'De Sterre' in Clinge. jeugd jonge ren i.o., Mensen zonder werk, een fletscrossclub. De dienstverlening omvat statuten, organisatie-opzet en beleidsvragen In een eerder stadium (Van Leuven. ..We hebben hier geen prijzenkast, als er laureaten moeten worden uit gereikt gaan die naar de mensen die het doen Tsja dat is misschien onze zwakke kant") hielp de stich ting mede initiatieven als het Zeeuws Instituut voor Kunstzinnige Vorming, 'Uit', VJV, moedermavo, multi-functioneel centrum 'Den Dul- laert', acitviteitencentrum 't Hou tenkwartier, het openbaar onder wijs, het woonwagenwerk, de peu terspeelzaal Hulst en een actiegroep voor behoud van het Sint-Liduina- ziekenhuis van de grond. Alle verga deringen en bestuursvergaderingen zijn openbaar. „Het siert een instelling voor s; levingsopbouw niet indien zij te na drukkelijk haar inbreng en. wellicht, verdienste in het maatschappelijk gebeuren etaleert", schreef Van Leu ven in maart 1979 in een overzichtje van tien jaar activiteiten van het Gemeenschapswerk. „Immers, in een groot aantal gevallen is het werk van dc samenlevingsopbouw, bij ons dus van het Gemeenschapswerk, aan te duiden met begrippen als: bevorderen, begeleiden, ondersteu nen, adviseren en helpen. Het gaat om de mensen voor wie wij wat hebben willen en soms ook hebben kunnen doen Als er pluimen moe ten worden uitgereikt, dan moeten ze daar terecht komen. De grens van het aanduiden van een inbreng i activiteiten en ontwikkelingen en het pronken met andermans veren is gemakkelijk overschreden. Jaarver slagen geven hiervan soms irritante voorbeelden. Een wat terughouden de houding staat vaak op gespannen voet met behoeften om duidelijk te maken wat de functie en invloed van het functioneren van het Gemeen schapswerk in en op de samenleving heeft". ERDAG 30 JULI 1983 Ik had er vier jaar mijn nek voor uil moeten steken en al die rotzooi over mijn lijf moeten laten gaan. Dat had maar beloond moeten worden. Dat was echt zo'n beetje de stemming. Der Mohr hat seine Schuldigkeit getan. der Mohr kann gehenDe insiders, de professionals uit het werk en het gemeentebestuur, die kenden de aard van het beestje wel. Maar voor de man in de straat leefde dat gewoon niet We zijn toen wat extra gaan werken om dat beeld wat op te rekken. Dus niet ons wérk. maar het bééld dat de mensen van die stichting hadde. We zijn daarbij goed geholpen door de regionale pers, dat mag best eens worden gezegd na vijftien jaar. Al blijft het altijd merkwaardig dat er tóch nog mensen zijn die de aard van het beestje niet kennen. Maar ik denk, dat dat voor een aantal dingen geldt. Niemand weet hoe de bijstandswet werkt". varkens „Het belangrijkste dat het Gemeen schapswerk heeft moeten doen is een diepe in-activiteit en passiviteit in deze regio doorbreken. Deze regio is geteisterd door een enorme Bram drain. Nog, maar in mindere mate. De besten worden afgeroomd, die gaan elders studeren en moeten dan elders werk vinden, omdat hier geen gepast werk voorhanden is. Dat betekent dat een samenleving constant beroofd wordt van haar potentiële kader Daar komt dan wel ander kader voor terug (denk bijvoorbeeld aan de enor me vlucht die de dienstverlening via de banken hier heeft gekregen) maar dat zijn toch meestal mensen van elders, waarvan een aantal wèl gaat participeren in die regionale of lokale samenleving en een aantal dat niet doet. Die komen hier om hun boter ham te verdienen, hun vak uit te oefenen en daar blijft het dan een beetje bij. Ze kunnen wel belangrijke maatschappelijke taken op hun schouders nemen en dat gebeurt ook, met succes maar je mag dat niet van gelijke aard achten als het eigen kader. Een gemeenschap moet de mogelijkheid hebben om haar ei gen kader te vormen. Dat is verschrik kelijk belangrijk. Voor deze stichting tot stand kwam was het duidelijk dat er iets moest gebeuren. Daar waren destijds CRM, de Stichting Zeeland en het provinciebestuur het over een. Dat ging zo niet meer. Bovendien concentreerde het bestaande kader zich om allerlei redenen in Hulst. Niet in de gemeenten daar omheen, ik spreek dan van vóór de herindeling Dat kader het bedrijfsmatige ka der, niet het maatschappelijke was echt onevenredig groot in verhouding tot de bevolking. Je zou wat dat betreft kunnen zeggen: een kind met een waterhoofd, zeker kijkend naar de gemeente Hulst. Het is een gevaarlij ke vergelijking, ik realiseer me dat best, maar als je teveel varkens bij elkaar zet, dan gaan ze elkaar bijten, dan bijten ze elkaar de staart af. Dat speelt met mensen óók. Een groep kan te groot worden. Dan kan hij niet pk« Ve vergadertafel in zijn opvallend smaakvolle kantoor "(eigentijdse kunst aan de muur, veel planten, verant- lorde verlichting) is bezaaid met papier. Brieven, stencils, la's. De oogst van een opgeruimd bureau. Een luxe, kraan Cor van Leuven alleen in de vakantieperiode ikomt. 'eet je wat ik laatst heb gelezen TJjcter Gamble, één van de groot- ^chemiegiganten en wasmiddelen- pikanten van Amerika, neemt noti- [ad, die langer uitvallen dan een etje van A4-formaat niet meer in "pandeling. Nee, ook de directie. eri;lopen. Moetje hier eens kijken. Je fdt geacht om dat allemaal te Alles moet schriftelijk. Je kunt -Hi afspraken meer maken. Dat agreement werkt niet >r Van commissies moeten versla- komen. Dat moeten lónge versla- n, (zijn, want iedereen wil teruglezen i hij nou precies heeft gezegd. Dat aniét hij kunnen gebruiken als hij meldt aangevallen. Binnen dat kli- oobt kun je natuurlijk niet meer atief denken over andere dingen. iedereen, ambtenaren, bestuur- mensen in commissies, constant 4jg is om zich tegen elkaar te wape- he^, dan blijft er gewoon geen tijd over om nog een keer onbevan- rond te kijken en te constateren: 1, wat ligt die stoep er slecht bij. j ofc de maatschappelijke organisa- igej maken zich daar schuldig aan enjr. Twintig jaar terug kenden we i9-{ interparochiële charitatieve cen- •ah Voor het Land van Hulst ivas dat 4ee man. Gezinszorg, maatschappe- i werk en nog wat. Maar toen R'den mensen nog gewoon tegen tar zeggen: ik ben daar en daar peest en daar moeten we wat aan in. Ja, daar moet iemand naórtóé. werd dan even geregeld. Dat jtion zijn we natuurlijk voorbij. Nu delet daarover gerapporteerd wor- ta.li. En die rapportage moet uiter- lerïd eerst in het team komen. Die loriet dan gebundeld worden en komt ingewikkelde wegen weer terug, lien we met elkaar in gesprek blij- i, dan moeten we elkaar weer een ®ïtje gaan vertrouwen. O, is dat ïd? Dat is dan goed" 'Ver zijn werk: „Die functie-inhoud ji je tóch niet overbrengen. Dan is É|j meer gelegen aan zo'n opmerking Paul Kuypers: 'het volk zal jou ie-ben'. Dat is voor mij dan veel ,etlangrijker dan een heel preciese >e'ikomschrijving, die in de praktijk ïh niet blijkt te kloppen of die naar tejeigen Inzicht, aard en mogelijkhe- 3n aangepakt gaat worden, zeg niet dat ik dat tèchnisch niet kunnen, daar maak ik me weinig -Tgen om. Maar ik zie me bijvoor- 'pld niet in Friesland functioneren. dat is misschien erg onrechtvaar voor de Friezen, want ik ken ze et. Maar ik zou er niet naar sollicite- fc n Je blijft toch ergens ik althans een sociaal dier en wil toch in een erjigeving werken ivaar je ook een 'jtytje affiniteit hebt met de mensen". '"'en dullaert lisschien kijken ze wel een beetje aan tegen zo'n stichting Toen i begonnen riepen we een beeld op ,it niet helemaal correspondeert met werkelijkheid. Het eerste dat op •fel kwam was de bouw van een ""gemeen centrum voor de huisves- n- ig van allerlei activiteiten. Wat dan etter 'Den Dullaert' geworden is. En en we daarmee bezig waren kwa leen we meteen in contact met het u" .echtspersonlijkheid Bezittend Li taam Ontwikkeling Oost Zeeuwsch- 's .aanderen Oost'. Die hadden een ilturele commissie, die bezig was om kijken hoe het zat met al die irpshuizen. Er waren wat parochie- d hisjes, maar dat was allemaal erg j irdeeid. Langs die kanalen kregen n e betrekkelijk snel te maken met de j. roblematiek van alle gemeenschaps- ■e intra, het bouwen van 'Den Dullaert' e i alle politieke verwikkelingen daar (nheen. Want dat lag niet zo eenvou- Ig. Het is een keer van de raadsagen- a gehaald. Er dreigde slaande ruzie i ontstaan. Na de herindeling ging t om de gemeenschapscentra Som- waren van de parochies, sommi- waren van de gemeenten, sommige aren in een zeer onderkomen staat •ie zijn allemaal naar de gemeente of ^ar een stichtingsbestuur toege- Ban. We hebben toen die stichtings- Bsturen tot stand proberen te bren- "n. De mensen kwamen ons zelden mnders tegen dan sprekend over ac- bmmodaties. En toen dus die eerste olf van activiteiten voorbij was laar er gebeurden natuurlijk ook jen al andere dingen kwam een eetje de vraag van: zo.... Het hele and van Hulst staat vol met gemeen- thapscentra, er is de nog steeds -uccesvolle formule van 'Den D.ul- ^ert': nou ben ik klaar. Het grappige. ;r illustratie. Op een gegeven mo ment werd er een directeur gevraagd oor 'Den Dullaert'. Toen die nieuwe ertichting operationeel was. ben ik er Is adviseur bij gebleven en ik zat ook 3 de sollicitatiecommissie. Op een wfegeven moment kom ik ergens bin- len en dat waren nota bene fervente égenstanders van dat sociaal-cultu- eel centrum. Maar dat ze mij niet lenoemd hadden tot directeurdat londen ze wel zó schandalig. Maar ik Eg: god, maar ik heb helemaal niet jesolliciteerd. Ik zou zelfs niet willen jolliciteren. Dat vonden ze flauwekul. meer als groep existeren en valt uit een in meerdere groepen. Dat was hier gewoon. In die situatie moest het Gemeen schapswerk proberen om die maat schappelijke ontwikkeling weer een beetje op gang te krijgen, proberen om nieuw kader te helpen vormen door mee te werken aan nieuwe initia tieven. En het voorzieningenniveau op te vijzelen, want dat was ook nogal achtergebleven Een gemeenschaps centrum. een VJV. een Uit-werkgroep of een Zeeuws Instituut voor Kunst zinnige Vorming. Daar ziin we_hier allemaal mee begonnen, dat was toen allemaal nieuw. Dat zijn nu zulke ingeburgerde dingen, dat je je later met meer realiseert dat dat door mensen in elkaar is getimmerd. Een groot aantal dingen is echt aan déze tafel tot stand gekomen. En het bij- produkt is de enorme kadervormende functie. Mensen wéten hoe de zaken in elkaar getimmerd kunnen worden, opgezet kunnen worden en welke pro cessen daarmee op gang gebracht moeten worden. Tegen die achter grond gezien, denk ik dat er wezenlijk wat veranderd is. Is dat dan aardig of minder aardig' Nou. dan moet ik een begrip gebruiken uit de sociale peda gogiek. internaliseren. Het laatste stadium van een kenproces. als iets wordt opgenomen in de. persoonlijk heidsstructuur. En dan zul je nooit meer weten wie het gezegd heeft. Je kunt beïnvloed worden door een woord, door een gezegde, door een indringend betoog. Dat heb je eerst via reflectie aan ie eigen ideeén-appa- raat getoetst en op een gegeven mo ment is dat in je opgenomen. En als je dan vijf jaar later datzelfde tegen komt, zeg je: hè, dat is precies wat ik dacht. Een aantal ideeën en benade ringswijzen. dat van hieruit is ontwik keld een democratische houding, zicht op de samenleving is bij een aantal mensen geïnternaliseerd. 'Den Dullaert' is zó voor de hand liggend Als je vraagt: had het anders gekund dan zeggen ze: kom nou... Hóé had dat anders gemoeten? En je hoort wild vreemden betogen dat het voor de hand liggend is. dat het zo is". regiefunctie „De toekomst heeft te maken met de intentie waarmee het begonnen is. Als ik zeg: je moest proberen die impasse te doorbreken, nieuw elan in die samenleving te brengen, dan is het eerste waar je naar gaat kijken de grote maaschappelijke organisatie, die je voor zo'n regio van belang vindt, waarvan je denkt dat die het beste zou kunnen werken. Die organi satie moet bewaard blijven. En ver der is er de behoefte aan nieuwe voorzieningen en activiteiten. Ik denk aan de alfabetiseringsprojec ten. meer aandacht besteden aan bui tenlanders. die in onze samenleving wonen. Je moet toch een beetje in de gaten houden dat die zaken zo wor den ingekaderd, dat ze blijven passen in die maatschappelijke organisatie. 'n Beetje een regiefunctie". „Na verloop van tijd heb je kans, dat de zaak gaat verbrokkelen. En dan hou je een onontwarbare knoop van voorzieningen over waar niemand wat van weet. We kijken nu met een werkgroep naar de mogelijkheden om tot een lokale omroep te komen. Infor matieoverdracht vla de kabel. Op die manier proberen we de maatschappe lijke ontwikkeling op de voet te vol- Multi-functioneel centrum 'Den Dullaertpolitieke verwikkelingen. gen, nieuwe behoeften te signaleren, suggesties uit te dragen, er wat aan te doen. Soms lukt dat, soms lukt dat niet En tijdlang hebben we erg veel werk gemaakt van de noord-zuidva- rianten. Het oost-westdenken in Zeeuwsch-Vlaanderen, dat alleen staatsrechtelijke redenen heeft, sluit niet aan bij de werkelijkheid. In de noord-zuidvarianten zitten geweldige kansen. Je ziet ze een beetje gereali seerd worden in de ziekenzorg. Maar dat is nog maai- een partikeltje. Er zijn schitterende mogelijkheden in allerlei noord-zuidvarianten. Dan loop je aan tegen allerlei bestuurlijke problemen. Daar hebben we een tijdlang royaal aandacht aan besteed. Momenteel staat het een beetje op een laag pitje, maar ik denk dat het onderwerp in zijn volle omvang binnenkort terug komt. Allerlei elementen van de maatschappelijke organisatie in Zee land vallen weg. Ik denk aan de ongehoorde en ongelooflijke teloor gang van de Stichting Cultuursprei ding Zeeland, het Zeeuws Instituut Kunstzinnige Vorming, dat in al zijn voegen kraakt De alternatieven, die daarvoor terugkomen, voldoen niet of nog met... Het is nog afwachten hoe dat loopt. En ik voorzie dat we aan deze kant van de Schelde al is het alleen om lijfsbehoud op korte termijn nog eens naar onze Zuiderbu ren moeten gaan om te kijken wat we samen kunnen doen. Daar zitten nog al wat mogelijkheden, als je ziet dat we steden als Smt-Niklaas en Antwer pen achter de deur hebben liggen. Wat dat betreft hebben wij ook wel van die golfbewegingen. Maar de toe komst zal zijn het bewaken van die maatschappelijke organisatie, zoals ze is. Omdat wij denken dat dat wel deugt". TT* 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 35