PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Braks boos over extra
belasting veehouderij
Taiwan ontkent nieuwe
bestelling onderzeeërs
Valk was een goede vriend
Gifschip voor Vlissingen ten anker
EG WIL OVERSCHOTTEN AANPAKKEN
David Niven
overleden
DESI BOUTERSE OVER DE SURINAAMSE COUP:
Zonnig
Droog en zonnige perioden. Middag-
temperatuur van 20 graden in het
Waddengebied tot 27 graden in Lim
burg. Matige wind uit west tol noord
west.
226e jaargang no. 177
Zaterdag 30 juli 1983
tamse bv sinds 1881
UW SANITAIRINSTALLATEUR
Postbus 154 4460 AD Goes Telefoon 01106-1740
VLISSINGEN Het Nederlands loodswezen (DGSM) in Vlissingen stelt een
onderzoek in naar het gedrag van het Westduitse verbrandingsschip
Vulcanus II. dat zo goed als zeker is geladen met het uiterst giftige dioxine,
dat enige tijd in de Antwerpse haven heeft gelegen.
Het schip is gisteravond, nadat het onverwacht geladen met dioxine de haven
van Antwerpen had verlaten zonder toestemming van de rijkshavenmeester
op de rede van Vlissingen voor anker gegaan om reparaties uit te voeren. Een
woordvoerder van het loodswezen deelde gisteravond desgevraagd mee dat
ieder schip dat voor onderhoud en/of herstel op de rede voor anker wil gaan
daarvoor toestemming nodig heeft. Hij zei verder dat het Directoraat voor
Scheepvaart en Maritieme Zaken er gisteren niet honderd procent zeker van
was dat er zich dioxine aan boord van de Vulcanus II bevond, maar als dat het
geval was geweest had het schip zeker niet mogen ankeren op de Vlissingse
rede.
Mede in verband met de veiligheid gaat het loodswezen nu onderzoeken wat
de aard van de reparatiewerkzaamheden is geweest. Aan de gezagvoerder zal
een verklaring worden gevraagd. Bovendien wordt contact opgenomen met de
eigenaar van het schip.
Het loodswezen vindt het vreemd dat een schip als de Vulcanus II, met een zó
gevaarlijke lading, met door de Belgische autoriteiten aan het Nederlands
loodswezen is gemeld.
Het schip is gisteravond rond halftwaalf vanaf de rede van Vlissingen richting
zee vertrokken waar het dioxine ruim honderd kilometer ten noorden van
Texel zal worden verbrand.
De Vulcanus II vertrok gisteren uit Antwerpen met aan boord 25 ton chemisch
afval waarin 250 gram dioxine zit. Het schip kwam donderdagavond de
Antwerpse haven binnen waar onmiddellijk het afval werd ingeladen, De
stoffen lagen opgeslagen in een tank van het bedrijf Antwerp Cleaning and
Storage. De operatie verliep vlekkeloos
Schepen (wethouder) van milieuzaken John Mangelschots zei in een reactie
dat Antwerpen snel van het gif is verlost „dankzij de prompte en
vastberaden actie van het stadsbestuur".
(Van onze correspondent
BRUSSEL Minister Braks van landbouw is „hoogst onaangenaam getroffen" door het
voorstel van de Europese Commissie om de intensieve veehouderij in de Europese
Gemeenschap extra te gaan belasten. Dit voorstel maakt deel uit van een pakket
bezuinigingsplannen, waarmee het dagelijks bestuur van de Gemeenschap de Europese
landbouwuitgaven wil verminderen. Die landbouw vergt dit jaar zo'n 42 miljard gulden van
de Europese begroting van ruim 60 miljard, en daarmee zit Europa aan het plafond van haar
financiële 'middelen.
Als de Europese regeringsleiders op stopzetting van de aankoop door de
Europese interventiebureaus van het
teveel aan magere melkpoeder in de
maanden oktober tot april. Die melk
poeder moet in deze periode maar als
veevoeder worden gebruikt',
hun topconferentie begin december in
Athene uiteindelijk akkoord zouden
gaan met de voorstellen, dan ver
wacht de Commissie in 1984 al een
bezuiniging van 6,25 miljard gulden
op de landbouw. Desondanks zou snellere afbraak van de zgn. mone-
uitbreiding van de eigen financiële taire compenserend bedragen, de ex-
portheffingen en subsidies waarmee
de verschillen tussen de Europese
middelen voor Europa nodig blijven,
aldus de Commissie.
De Commissie wil de bezuinigingen munten worden gecompenseerd,
op de landbouw vooral bereiken door
de overproduktie aan zuivel aan ban- t1Pf> n C
den te leggen met behulp van lagere
prijzen en produktiedrempels. Over
eenkomstige maatregelen worden
voorgesteld voor granen en vlees.
Overschotten
Volgens zijn woordvoerder in Den
Haag blijkt minister Braks wel te
vreden over het pakket in het alge
meen, omdat deze voorstellen in de
richting gaan van de suggesties die
Braks zelf al eerder in Brussel op
tafel heeft gelegd voor de landbouw-
van 21 tot 31 jaar bij een
collectieve executie doodgeschoten.
Zij waren ter dood veroordeeld we
gens inbraken bij twee banken in
november 1981 en december 1982.
De groeiende zuivelvoorraden, die
onstaan door een snel groter worden
de produktie en verminderende ex-
port, ziet de Commissie als het meest Executies In de Taiwanese hoold-
urgente probleem. In juni 1983 lag er
916.000 ton magere melkpoeder in de 1 1
pakhuizen tegen slechts 396.000 ton
vorig jaar. Dc boterberg is momen
teel 613.000 ton hoog, vorig jaar ging
het slechts om 44.000 ton. Verkoop
van deze voorraden tegen lagere prij
zen op de wereldmarkt of de opslag
kosten veel geld.
De Europese Commissie ziet geen heil
meer in speciale acties om de consu
menten meer boter te laten eten, zoals
de kerstboteracties. Het blijkt dat de
totale consumptie daarvan nauwe
lijks groeit. De bedoeling is nu de
zuivelproduktie aan de bron te gaan
afremmen via de volgende maatrege
len:
een zeer terughoudende jaarlijkse CHATEAU D'OEX In het Zwitser
bezuinigingen. Geheel oneens is hij
het echter met dc heffing voor de
intensieve veeteelt. Nederland heeft
dit idee al in het verleden fel bestre
den. Veel Nederlandse veehouders
zouden met hun moderne bedrijven
namelijk onder deze extra nieuwe
heffing komen te vallen.
Voor de graansector, die ook in Neder
land belangrijk is. wil de Commissie
ook zeer terughoudende prijsaanpas
singen doorvoeren om de Europese
graanprijzen sneller gelijk te schake
len met de lagere wereldgraanprijzen.
Door het graan goedkoper te maken,
kan het ook gemakkelijker door de
veevoederindustrie gebruikt worden.
6aar is het momenteel nog te duur
voor. De veevoederindustrie, die ook
in Nederland belangrijk is, werkt mo
menteel veel met de zgn. graanver-
vangers. zoals maisgluten. die uit lan
den buiten de Europese Gemeen
schap worden geimporteerd. De Com
missie wil de import daarvan beper
ken. Commissie-voorzitter Thorn be
streed dat dit protectionisme zou zijn.
ten uit andere landen niet vrij binnen
laten, redeneerde hij.
De Commissie wil voorts een belas
ting heffen op plantaardige oliën cn
vetten om de concurrentiepositie van
boter te versterken. Die belasting,
die zo'n 1,5 miljard gulden per jaar
moet opbrengen, zal in Nederland
ook niet met gejuich ontvangen wor
den, omdat dit de belangen van de
consumenten van de grote Neder
landse multinational Unilever (mar
garines) kan schaden. De Europese
Commissie heeft ook voor rundvlees,
schapenvlees, groenten, fruit, olijfo
lie en wijn bescheiden maatregelen
in het pakket opgenomen, voor de
suikersector in het geheel niet.
AJACCIO De grote bosbranden in het zuiden van Corsica breidden zich
vrijdag uit tot de Peri Valley, dal ongeveer 20 kilometer van Ajaccio ligt.
Van dit pakhuis bleef slechts een rokende ruïne over De Franse regering
riep donderdagavond de noodtoestand uit omdat de bosbranden enorme
gebieden bedreigen. Extra hulptroepen en materiaal kwamen vrijdag
aan om het vuur te helpen bestrijden, dat tot nu toe al ongeveer 20.000
hectare bos heeft verwoest. Naast de 300 man sterke hulptroepen zijn er
600 militairen en vele locale brandweerlieden in de weer in de strijd tegen
het vuur
Onderzoek voor
de zuiverheid
De toch al zo moeilijke
relatie tussen Neder-
WILTON-FIJENOORD WEET VAN NIETS
le regelipg waardoor de duikboten
of zelfs tweejaarlijkse prijsaanpas
sing. waarbij de prijzen ook bevroren
of zelfs netto omlaag kunnen gaan;
een produktiedrempel in die zin,
dat boeren die meer melk bij de
fabriek afleveren voor de interventie
dan in 1981, over het meerdere een
extra korting op de prijs moeten
aanvaarden. De Europese Commissie
gebruikt dat geld om de kosten van de heen.
afzet en de opslag van de zuivelvoor
raden te betalen;
se bergoord Chateau d'Oex is vrij
dagochtend na een slopende ziekte de
wereldvermaarde Britse topacteur
David Niven overleden. Hij werd 73
jaar. Niven schitterde in vele films en
werd verschillende malen voor zijn
prestaties onderscheiden, onder
meer met de Oscar. Met hem gaat een
an de laatste grote 'filmleeuwen'
(Pagina 231
TAIPEI (AFP/ANP) Taiwan heeft vrijdag berichten tegengesproken dat
het van plan is nog eens vier onderzeeërs in Nederland le bestellen. Generaal
Wang Miao van het ministerie van defensie zei dat het bericht 'ongegrond'
was. Hij wilde evenwel niet ander op de zaak ingaan.
Als we van ons eigen boeren offers Het bericht is afkomstig van het ge- drijf van Wilton-Fijenoord. dat met
vragen, kunnf* we landbouwproduk- zaghebbende Hongkongse weekblad financiële moeilijkheden kampte, een
Far Eastern Economie Review. In het deel van de Taiwanese aanbetalingen
jongste nummer zegt de Review dat in andere niet renderende projecten
Taiwan nog eens vier duikboten in stak
Nederland wil bestellen, en dat die Begin deze maand bereikte de direc-
order wellicht begin volgend jaar zal tie van Wilton-Fijenoord evenwel een
worden geplaatst. De twee partijen akkoord met Taiwan over de financiê-
zouden het al eens zijn over een
memorandum van intentie ('memo of
intent'i. Het blad zegt niet met welk
bedrijf in Nederland Taiwan in zee wil
gaan
Taiwan heeft al een order lopen voor
twee onderzeeers bij de Schiedamse
werf Wilton-Fijenoord. Een woord
voerder van de werf, financieel direc
teur T. Jonker, zei desgevraagd dat
van een dergelijke bestelling bij Wil
ton-Fijenoord hem niets bekend is.
Met de uit 1981 daterende order voor
de twee onderzeeërs is een bedrag van
een miljard gulden gemoeid. De duik
boten zouden in 1986/1987 worden
opgeleverd. Er ontstond ongerustheid
over de voltooiing van de onderzeeërs
nadat RSV. indertijd het moederbe-
kunnen worden afgebouwd. Taiwan
zegde toe een voorschot van 50 mil
joen gulden te verstrekken op de
termijnbetalingen waardoor het
voortbestaan van de werf en de werk
zaamheden aan de duikboten niet
meer bedreigd worden.
Dc bestellingen van de duikboten
leidde indertijd tot een diplomatieke
botsing tussen Nederland en de Chi
nese Volksrepubliek China die Tai
wan als een opstandige provincie
van het vasteland beschouwt.
Ziekteverzuim
Het GAK is boos over de manier
waarop het ministerie van sociale
zaken deze week de resultaten van
een onderzoek naar ziekteverzuim
heefl gepresenteerd
(PAGINA 2)
Misbruik
DEN' HAAG (GPD) Dc Surinaamse bevelhebber
Desi Bouterse noemt de Nederlandse kolonel Valk
„een goede vriend van Suriname". Evenals de overige
leden van de Nederlandse Militaire Missie in Parama
ribo toonde Valk volgens Bouterse „veel begrip voor
de revolutie". Dat heeft de Surinaamse bevelhebber
vrijdagavond gezegd in een telefoongesprek met dc
Gemeenschappelijke Pers Dienst in Den Haag, het
samenwerkingsverband van dagbladen waarbij ook
deze krant is aangesloten.
Kolonel Valk was ten tijde van de Surinaamse staats
greep hoofd van de Nederlandse Militaire Missie in
Paramaribo. Volgens een geheime nota van de Contra
Inlichtingen Dienst van het ministerie van defensie zou
de kolonel betrokken zijn geweest bij de staatsgreep
van 25 februari 1980. Bouterse over die beschuldiging:
„Ik heb dat gehoord. Ik zal dat bevestigen noch
ontkennen. Ik geef daar geen commentaar op"
De Surinaamse bevelhebber zegt een uitstekend con
tact met kolonel Valk te hebben gehad. Hij heeft diens
overplaatsing naar het NAVO-hoofdkwartier in Brus
sel, in juni 1980. altijd betreurd. „Wij waren goed met
elkaar bevriend. Kolonel Valk heeft begrip getoond
voor de Surinaamse revolutie Vele anderen die zich op
grote afstand van Suriname bevinden, hebben het
nooit begrepen", zegt Bouterse, doelend op de Neder
landse regering.
„Valk heeft zich in Suriname altijd fatsoenlijk gedra
gen. Ook met de andere militairen van de Nederlandse
kunnen opschieten. We hebben nog geprobeerd hen
voor de missie te behouden, toen ze werden overge
plaatst", aldus Bouterse.
Over de beschuldiging dat Valk hem tot dc staats
greep heeft aangezet, wil Bouterse niets zeggen. Hij
barst slechts in lachen uit, als hem wordt verteld dat
hij van Valk een spoedopleiding heeft gehad om van
sportinstructcur te worden omgeturnd tol bevelheb
ber.
Bouterse zei geinformeerd te zijn, vermoedelijk via de
ambassade, over het beslaan van de geheime nota,
waarin de rol van Nederlandse militairen wordt
beschreven. „Maar ik heb er nog geen aandacht aan
besteed. Te zijner tijd zal ik wel te horen krijgen wat
er precies in die nota staat".
Kolonel Valk heeft zijn vriendschap met Bouterse
altijd ontkend. „Ik had een normaal contact met hem,
zoals je dat van een militair attache mag verwachten
Er was geen bijzonder band met de bevelhebber",
aldus Valk Zijn woorden worden niet alleen gelogen
straft door Bouterse zelf. ook anderen die de Surinaam
se coup hebben meegemaakt spreken over een „zeer
goed tot bijzonder" contact tussen Valk en Bouterse.
Dc hoofdredacteur van het Surinaamse dagblad De
Ware Tijd, Morpurgo: „Er was een zeer goede ver
standhouding tussen de bevelhebber en kolonel
Valk". Ook oud-militair Kcyndeniers, destijds lid van
de Nederlandse Militaire Missie, spreekt van een goed
contact.
Slecht
Voorzitter K. Kilinc van de Turkse
Werknemers Vereniging Middel
burg vindt dat de arbeidsomstan
digheden van de meeste Turkse
werknemers in Zeeland zeer slecht
zijn en dat in vele gevallen de
Zeeuwse werkgevers misbruik ma
ken van de angst voor ontslag
(PAGINA 5)
Uit een nog niet gepubliceerd on
derzoek van de TH m Delft blijkt
dat de kwaliteit van de naoorlogse
woningen veel slechter is dan op
grond van de leeftijd mag worden
aangenomen Bij sommige betrek
kelijk nieuwe woningprojecten
wordt aan sloop gedacht, omdat
opknappen te veel geld zou kosten
(PAGINA 31
'Hobbyladder'
Met de in opmars zijnde 'hobbylad
der' gebeuren ongeveer 25.000 gro
te en kleinere ongelukken per jaar
De oorzaak ligt in het feit dat deze
hobbyladder lijkt op een professio
nele ladder, maar dat hij in feite
ondeugdelijk en onveilig is
(PAGINA 4l
Minicampings
Het komt regelmatig voor dat er
op minicampings veel meer kam-
peereenheden zijn dan volgens de
provinciale richtlijnen is toege
staan en ook vindt dit kamperen
vaak plaats op adressen waar
geen gemeentelijke vergunning
aanwezig is. Dit stond in de vrijdag
verschenen 'Nota Nazorg'.
(PAGINA 5)
Schipper
..Ik kom in de finale van een koers
nog wat tekort", zei Jan Raas in
Kwadendamme nadat hij gedu
rende de laatste tien kilometer nog
een geringe voorsprong had gehad
maar dertien achtervolgers haal
den hem en Jac van Meer in waar
na Schipper en Van Vliet ontsnap
ten en Jos Schipper de snelste van
de twee bleek in de eindsprint.
(PAGINA 11)
Binnen- en buitenland: 2 en
3
Financieel: 4
Provincie: 5, 7, 8 en 9
Sport: 11
Radio en televisie: 22 en 23
WEEKEND 13,14.15,16.17,
19 en 21
land en Suriname dreigt nog
H delicater te worden als ge-
volg van hardnekkige bewe
ringen dat Nederlandse militairen be
trokken zouden zijn geweest bij de
gewapende staatsgreep die sergeant
majoor Desi Bouterse op 25 februari
1980 in Paramaribo aan de macht
bracht. Het weekblad 'Vrij Nederland'
citeert in zijn jongste editie uitvoerig
uit een geheim rapport, dat wordt
toegeschreven aan de Contra Inlich
tingen Dienst (CID) en waarin de rol
van leden van de Nederlandse militai
re missie in Suriname bij de Bouterse-
coup aan de kaak wordt gesteld In
het bijzonder het toenmalig hoofd van
de (nu niet meer bestaande) militaire
missie, de kolonel H. Valk. is mikpunt
van scherpe kritiek. 'Vrij Nederland'
betitelt hem zelfs als de geestelijke
vader van de staatsgreep, waarin
Bouterse afrekende met het toenmali
ge kabinet-Arron in Suriname. Het is
niet de eerste keer dat een dergelijk
verhaal opduikt. Maar totnogtoe is
iedere rechtstreekse bemoeienis van
Nederlandse militairen bij de gang
van zaken in Suriname pertinent ont
kend. Ook door achtereenvolgende
ministers van defensie en van buiten
landse zaken Dat daarmee overigens
de zaak niet de wereld uit is, bewijst
het rumoer, deze week ontstaan naar
aanleiding van de publicaties in 'Vrij
Nederland'. Minister De Ruiter (de
fensie) heeft er verstandig aan gedaan
nu een diepgaand onderzoek in deze
zaak te gelasten.
Zeker nu de verhoudingen tussen
Den Haag en Paramaribo zich in
een bijzonder onderkoelde sfeer be
vinden is het van belang dat de
volledige waarheid boven tafel komt
over beschuldigingen als deze Na de
staatkundige onafhankelijkheid die
Suriname in 1975 verwierf, toen het
land zich losmaakte van Nederland,
bleef aan de Nederlandse ambassade
in Paramaribo een zogeheten militai
re missie verbonden In wezen is het
bestaan daarvan steeds omstreden
geweest: in Nederland hadden velen
er moeite mee of ons land zich nu wel
zo nadrukkelijk moest bemoeien met
de opbouw van het Surinaamse leger.
Zeker, het betrekkelijk kleine leger
dat opereerde vanuit de Memre Boe
koe-kazerne in Paramaribo was de
feitelijke voortzetting van de vroegere
Nederlandse Troepenmacht in Suri
name (TRIS). Vooral de veelal in
Nederland opgeleide Surinaamse mi
litairen waren gevoelig voor de des
kundige adviezen van Nederlandse
officieren, al was het alleen al omdat
het bestand aan Surinaamse officie
ren erg klein en op zichzelf aangewe
zen was. Die situatie had als vanzelf
sprekende consequentie dat de Ne
derlandse militaire missie bij de jonge
Surinaamse krijgsmacht beduidende
invloed had. Pas toen de militairen
onder leiding van Bouterse in 1980 het
heft in handen namen brak aan Ne
derlandse kant het besef door dat
deze missie maar beter kon worden
opgeheven De vraag blijft onbeant
woord of dat eigenlijk niet veel eerder
had moeten gebeuren.
Over enkele weken - zo heeft minis
ter De Ruiter toegezegd - zal de
tweede kamercommissie voor de in
lichtingen- en veiligheidsdiensten (ge
vormd door de fractieleiders van de
grote politieke partijen) worden inge
licht over de resultaten van het onder
zoek, dat eerst niet nodig bleek maar
nu toch wordt ingesteld Als mocht
blijken dat er van enige Nederlandse
militaire betrokkenheid bij de Bouter-
se-coup in 1980 in Suriname sprake is
geweest, dan gaat het om een vol
strekt ontoelaatbare aangelegenheid
De consequenties daarvan (politiek
en militair-personeel) dienen in dat
geval achteraf alsnog getrokken te
worden. Blijkt uit het onderzoek dat
geen enkel lid van de Nederlandse
militaire missie iets laakbaars valt
aan te wrijven, dan dient ook dèt in
alle duidelijkheid en met bewijzen te
worden vastgesteld. Gebeurt dat niet
- en daarom valt het te betreuren dat
eerder een onderzoek is afgehouden -
dan zullen beweringen en publicaties
zoals deze week in 'Vrij Nederland' de
betrokken militairen en de voor hun
optreden politiek verantwoordelijken
blijven achtervolgen.
Het is trouwens voor de zuiverheid
van de Nederlandse buitenlandse
politiek tegenover Suriname van ge
wicht dat er volstrekte klaarheid in
deze affaire komt. De geloofwaardig
heid van de houding van 'Den Haag'
ten opzichte van het bewind van
Bouterse, tot uiting gebracht door
opschorting van de ontwikkelingssa
menwerking met Suriname, zou er
anders door in het geding kunnen
komen. En die is, na alles wat er sinds
de coup van 25 februari 1980 in Para
maribo is gebeurd, hoe dan ook een
instrument dat veel gevoeligheden
registreert. Tot nu toe is er echt wat al
te gemakkelijk aan dit soort beschul
digingen voorbijgegaan.
vdM
Hitte wordt
viool te veel
SALZBURG DP A- De 'hitte
golf van de eeuw' in Salzburg is
ook een viool te veel geworden.
Bij een concert van 7 Solisti
Veneti' sprong donderdagavond
de viool van een soliste met een
luid knal uit elkaar