PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT roestand in Polen 'genormaliseerd' Betrekkingen Suriname-Nederland door uitwijzingen verslechterd Belgisch dorp wil 48 kruisraketten Demonstratie bij nieuw kantoor Amerikaanse leger Pijpleiding door mijnenveld Snuffelt U ook al /tussen de Kleintjes? lEAGAN WIL GEEN WOORDEN MAAR DADEN Fietsvierdaagse in Brabant van start VAN DEN BROEK: BESCHULDIGING ONGEGROND 226e jaargang no. 170 ifrijdag 22 juli 1983 Zonnig Droog en zonnig Middagtemperatuur ongeveer 27 graden, aan zee enkele graden lager Matige oostelijke wind. kracht drie. in Zeeland later vrij krachtig, vijf rUSSEL (DPA, RTR, AFP, UP1) Het in de Ardennen gelegen Belgische 5 iorpje Vresse heeft het ministerie van defensie in Brussel laten weten dat het mag bereid is plaats te bieden aan de 48 kruisraketten van de NAVO als de 15 «cring tot opstelling van deze wapens zou besluiten. i'iïsse is namelijk bevreesd dat het wapendepot van de NAVO, dat in deze pneente is gevestigd, zal verdwijnen als de raketten elders ln Belgié komen te aan. Dat zou betekenen dat 160 Vressenaren, die bij het depot werken, hun tan zouden verliezen, hetgeen voor het toch al niet rijkelijk met werkgelegen- sid gellegdende dorp een regelrechte ramp zou zijn Omdat de regering een ïcrkeur voor de militaire basis in Florennes heeft laten blijken, lijkt Vresse goede kans te maken. President Reagan is erin geslaagd de goedkeuring van het Amerikaanse Huis van afgevaardigden te krijgen voor de produktic van de eerste 27 MX- raketten. Met een krappe meerderheid stelde het huis de benodigde 2.5 miljard dollar beschikbaar Volgens Reagan kan de introductie van de MX-raket de besprekingen over wapenbeperking in Geneve gunstig beïnvloeden. Naar verwachting zal het voorstel ook door de senaat worden aangenomen, aangezien de partijgenoten van Reagan daar een meerderheid hebben. Donderdag verklaarde delegatieleider Paul Nitze dat de onderhandelingen over middellange-afstandsraketten zijn 'stukgelopen op een onverbiddelijke houding van de Sowjet-Urue Hij zag echter enige beweging' in de Russische houding en behield de hoop op een akkoord. (Van onze correspondent ÏENEN De staat van oorlog in Polen is ten einde. Na 585 dagen komt de macht in het land ip vrijdag 22 juli de Poolse nationale feestdag weer in handen van een burgerregering, iet einde van de staat van oorlog is donderdagmiddag kort na drie uur voor het Poolse arlement. de Sejm. aangekondigd door de Poolse president Henryk Jablonski, die in een oespraak van tien minuten erop wees dat de staat van oorlog noodzakelijk is geweest om er* 'olen voor een chaos te behoeden en dat het eigenlijk allemaal is meegevallen. fevoren hadden de parlementsleden op een persconferentie Hijweeserop telten in Warschau te analyseren ,Wij am stem uitgebracht over een aantal dat zijn regering nog geen tyd heeft zijn er voor op onze hoede dat een «nierstukken, dat de regering voor gehad om de maatregel van de autori- kosmetische'verandering plaats heeft duur van minstens twee jaar be-waarbij gelijktijdig even bezwarende negdheden geeft die in wezen weinig I meuwe maatregelen worden afgekon- Kschillen van die gedurende de ^8 digd. Wij willen geen woorden, maar •get «at van oorlog. Slechts drie parle- ÏT3 daden", aldus het Amerikaanse jtatariers, allen leden van de kleine staatshoold. De Nederlandse regering wacht af. of de aangekondigde ophef fing van de staat van beleg in Polen niet wordt teniet gedaan door de wetswijzigingen waartoe het Poolse parlement de afgelopen dagen heeft besloten. Nederland, zo deelde een woordvoer der van het ministerie van buiten landse zaken in Den Haag donderdag mee. heeft evenals de regeringen van andere westerse landen steeds aange drongen op maatregelen tot een con crete verbetering van de situatie in Polen. „Gehoopt moet worden dat de aangekondigde beëindiging van de slaat van beleg een wending teri goede betekent". TILBURG iANPi Donderdagmorgen heefl de commissaris van de koningin in Noord-Brabant, de heer Van Agt. in Tilburg de tiveede fietsvierdaagse Hart van Brabant geopend Dit door de streek-VVV georganiseerde evenement trok ruim vijftienhonderd deelnemers. Foto: Van Agt start als eerste op een Michau uit 1880, instelijke partijen, stemden tegen, ttarna hield generaal Wojchiec Jaru- öski, de militaire leider en tevens remier, een lange rede over de nood- ikelijkheid van de staat van oorlog «over de lange en moeilijke weg die ftlen nu moet bewandelen om econo- weer op de been te komen. mnestie ABP kSejm heeft ook een wetsontwerp (Kdgekeurd voor het verlenen van mnestie aan bepaalde categorieën politieke gevangenen, die wegens Itertredingen van de voorschriften lijdens de staat van oorlog zijn ver- «rdeeld of op veroordeling wachten, ueveer 120 mensen die veroor- Ittld zijn, iets meer dan 400 die op noordeling wachten en 700 mensen frop proef zijn vrijgelaten, komen oor de amnestie in aanmerking, ksüg gevangenen, voor het meren- fcel functionarissen van de verboden ifcbond Solidariteit komen niet in mmerking. Tot deze groep behoren »k de vijf leden van de dissidente Weging Kor, die als adviseurs voor blldariteit zijn opgetreden, zeven le- iai van het bestuur van Solidariteit a vier leden van de verboden confe ctie voor een Onafhankelijk Polen. Uien moeten nog voor de rechtbank ijnen lor de Polen zelf verandert er in Rzen met veel, behalve dan dat de itie met de wet in de hand op hen inslaan en op hen mag schieten, di Walesa had liever de staat van gehandhaafd gezien dan te itën leven onder de nieuwe wetge- waarin hij een verslechtering de politieke toestand ziet en op waarvan ook hij het risico loopt ipakt te worden, van de nieuwe wetten verbiedt let lidmaatschap van een verboden Kgamsatie, op straffe van een gevan- aiisstraf van drie jaar. Dat houdt in. it als Walesa namens de verboden ïltbond Solidariteit spreekt, hij zich rafbaar maakt. leactie Reagan k Verenigde Staten hopen dal de Ibeffing van de staat van beleg in ilen werkelijke veranderingen met th zal brengen. In dat geval zal ishington met zijn bondgenoten in terleg treden over de opheffing van •(economische sancties die het wes- aa de afkondiging van de beleg in Polen in december ui. heeft president Reagan van de «eiügde Staten donderdag gezegd De directie van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds ont kent dat er bij bepaalde beleg gingen in onroerend goed on regelmatigheden zijn ge pleegd. (PAGINA 3) Doping Rudy Koopmans dreigt zijn Europese bokstitel in het half- zwaargewicht kwijt te raken. Hij werd betrapt op doping. (PAGINA 16) Winnen twee De tweede klimtijdrit in de Ronde van Frankrijk pakte goed uit voor Peter Winnen Hij werd derde en klom naar de tweede plaats in het alge meen klassement (PAGINA 17) Radio en televisie: 2 Binnen- en buitenl.: 3 en 5 Opinie en achtergrond: 4 Financiën, economie: 6 Varia: 7 Provincie: 11, 13 en 15 Sport: 16 en 17 PARAMARIBO-DEN HAAG (GPD) De toch al gespannen verhouding tussen Nederland en Suriname is verder verslechterd nu beide landen diplomaten hebben uitgewezen. Na dat gisteren Suriname de tweede man op de Nederlandse ambassade in Paramaribo, drs. K. A. Schermel. opdracht gaf binnen zes dagen het land te verlaten, verordonneerde mi nister van buitenlandse zaken Van den Broek de eerste secretaris van de Surinaamse ambassade in Den Haag, Glenn Alvares, binnen een week Ne derland de rug toe te keren. Schermel zou volgens de Surinaamse regering „onjuiste en voor het revolu tionaire proces destabiliserende" in formatie hebben gegeven aan Neder landse journalisten. Minister Van den Broek noemde die beschuldiging gis teravond „ongegrond, met bewijsbaar en volledig uit de lucht gegrepen" Als represaille werd de Surinaamse tijdelijk zaakgelastigde drs Carlo Spier (hij vervangt ambassadeur Henk Herrenberg. die al eerder voor ..consultatie' naar Surmame was te ruggeroepen» het ministerie ontbo den. Spier kreeg te horen dat Alvares (31) binnen een week Nederland zou moeten verlaten Alvares was sinds mei vorig jaar aan Voor miljoen verduisterd bij kleuterdagverblijf ROTTERDAM (ANP) - Een maandag gearresteerde boekhouder van het medisch kleuterdagverblijf 'De klei ne plantage' in Rotterdam heeft vol gens de Rotterdamse politie ruim een miljoen gulden verduisterd. Dit is uit een accountantsonderzoek gebleken. Aanvankelijk werd het ver duisterde bedrag op 650.000 gulden geraamd De boekhouder heeft het geld gebruikt voor de aanschaf van twintig renpaarden. Een ervan won afgelopen zondag nog een belangrijke ambassadestaf in Den Haag toege voegd Hij hield zich voornamelijk met juridische en protocollaire zaken bezig. Drs. Schermel. een sociaal-eco noom, is sinds 1976 verbonden aan de ambassade in Paramaribo en als hoofd van de afdeling ontwikkelings samenwerking uiterst goed geïnfor meerd over de gang van zaken in Suriname Verrassing Volgens de woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken kwam de uitwijzing van Schermel als een volslagen verrassing. Het wordt „onbegrijpelijk" genoemd,dat het Surinaamse bewind aan de ene kant de mond vol heeft over de wenselijkheid van goede betrekkin gen met Nederland en anderzijds plotseling een Nederlandse diplo maal uitwijst. De ambassadeur in Suriname, drs J. B Hoekman, heeft onmiddellijk pro test aangetekend tegen de uitwijzing van Schermel en om bewijzen voor de beschuldiging gevraagd Die zijn tot dusver uitgebleven, aldus een woord voerder van het departement. Verder heeft Hoekman erop gewezen dat er vrijwel geen Nederlandse journalisten worden toegelaten in Suriname. Op de Surinaamse ambassade in Den Haag was niemand voor commentaar bereikbaar. Drs. Schermel zou volgens de Suri naamse autoriteiten onjuiste berich ten hebben gegeven aan de Neder landse regering, parlement en de me dia. Hierdoor is. volgens premier Alibux in een interview op de Suri naamse staatstelevisie, de menings vorming in Nederland ten aanzien van Suriname negatief beinvloed. Volgens Alibux heeft Schermel een belangrijke invloed uitgeoefend op deze informatiestroom. CAPELLE AAN DEN IJSSEL iANPi Onder zware bewaking heeft donderdagmiddag in Capelle aan den IJssel de opening plaatsgevonden van het nieuwe gebouw van het Military Traffic Management Com mand (MTMC). Dit administratieve onderdeel van het Amerikaanse leger is verantwoordelijk voor aan- en doorvoer van legermaterieel van de Rotterdamse haven naar het Amerikaanse leger in voornamelijk West-Duitsland en Belgie Enkele tientallen demonstranten van vredesgroepen uit Rotterdam en Capelle aan den IJssel legden een rouwkrans bij de hekken van hel gebouw neer De vredesgroepen zeggen het sterke vermoeden te hebben dat het legeronderdeel ook transporten van kernwa pens begeleidt. Bij het. gebouw waren enorme veiligheidsmaatregelen genomen. Er was M.E. aanwezig, evenals marechaus see en Amerikaanse militairen zaten zelfs op het dak van het gebouw. Zelfs de bloemstukken, die bij het gebouw werden bezorgd foto links i. werden buiten de poort van hun papier ontdaan en gecontroleerd foto rechtsi SSEN-DEN HAAG-DEN HELDER iPD) De pijpleiding die de Neder- odse Aardolie Maatschappij wil «leggen vanaf blok F-3 op het «derlands deel van het continentaal de Noordzee naar de Eemsha- 'n, moet tientallen kilometers door gevaarlijk mijnenveld boven de 'ddeneilanden. Tot dusver is aan zaak nauwelijks aandacht bc- W bij alle beslissingen omdat alle lUnties zich in hoofdzaak bezig den met het feit dat de leiding w het natuurgebied Waddenzee *st worden gelegd. Het doorkrui- tvan het mijnenveld kan evenwel zeer kostbaar en zeer tijdrovend wor den. De Duitsers hebben in de Tweede Wereldoorlog circa veertig kilometer boven de Dollard een gigantisch mij nenveld aangelegd. Bij de marine- voorlichting in Den Helder wordt voorzichtig geschat dat daar circa 100 000 exemplaren zijn neergezet Tot voor kort was dit gebied voor alle scheepvaart gesloten. Schippers die zich daar waagden, deden dat volledig op eigen risico Op de laatste zeekaart is het gebied vrijgegeven voor gewone doorvaart Maar er mogen geen werk zaamheden op de bodem van de zee worden gedaan, cr mag niet gevist worden en schepen mogen er niet ankeren. In de jaren zestig en zeventig is er tijdens twee grote operaties van de marine een vaargeul ten noorden van dit gesloten gebied met mijnenvegers schoongemaakt, de zogenaamde Te- xel-Elbe-route. Volgens een woordvoerder van de marine in Den Helder zou hel zeer kostbaar zijn. en minstens een jaar duren, als er voor een NAM een strook van circa één kilometer in dit gebied compleet mijnenvrij gemaakt moet worden voor de pijpleiding Polens 'normale' staat van beleg "pve meeste Polen zullen 1 i^/zich weinig illusies heb- ben gemaakt over wat rege- - -) ringsleider Jaruzelski hen - J met het oog op vandaag, nationale feestdag in het land, zou komen vertellen. Ruim dertig jaar geleden, op 22 juli 1952. kreeg de Poolse Volksrepubliek een nieuwe grondwet Afgelopen week heeft de Semj. het Poolse 'parlement', goed keuring gehecht aan een vrij funda mentele wijziging in de grondwet, die de regering nieuwe algemene be voegdheden geeft in noodsituaties Het bewmd van de ijzige generaal had de legalisering daarvan nodig om een einde te kunnen maken aan de staat van beleg, waarmee het Poolse volk sinds 13 december 1981 is gekneveld. In de voorbije anderhalfjaar is vanuit Warschau elke vorm van democratise ring in het land geplet In het verleng de daarvan achten de machthebbers nu de tijd rijp om terug te keren naar 'normale omstandigheden' Voor Po len begint een periode om 'de sociale en economische ensis te boven te komen' En de nationale feestdag is uitgekozen om een duidelijk gebaar te maken: naar de Sowjet-Ume. naar het Westen en naar het Vaticaan. Amnes tie zal worden verleend aan enkele honderden mensen die nu nog vastzit ten als gevolg van de staat van beleg Kortom, het regime van Jaruzelski heeft er kennelijk behoefte aan het 'gezicht' van Polen te veranderen. Meer dan een volgende vermomming zal het niet blijken te zijn. De werkelijkheid van de afgelopen week in Polen is dat wettelijke maatregelen zijn voorbereid en door gevoerd. die de militaire dictatuur als het ware compleet hebben gemaakt. Geen noodvoorzieningen voor allerlei vormen van onderdrukking, maar heel gewone' voorschriften En die voorzien dan in strengere controle op activiteiten van arbeiders, academici en studenten. Ze verbieden onafhan kelijke vakbonden. De wet verscherpt de censuur en hetzelfde geldt voor bepalingen van het wetboek van straf recht. Kort en goed komt de voorbe reiding van de opheffing van de staat van beleg erop neer dat in Polen maatregelen van kracht worden, die ervoor moeten zorgen dat de situatie van vóór 1981 geen enkele kans krijgt om terug te keren Lech Walesa heeft de afgelopen dagen de naderende ver houdingen raak getypeerd toen hij simpelweg vaststelde ..Ik heb liever de staat van beleg'' Het Poolse be wind van Jaruzelski heeft cynischer dan ooit besloten om geen enkele concessie te doen aan wat er werkelijk leeft onder de Polen. Waar Jaruzelski de Polen vandaag op trakteert is een geformali seerd stuk vrijheidsberoving van de grondigste soort. Grove middelen re kenen af met dromen over de eenvou digste vorm van versoepeling in het grimmige politieke klimaat. Zonder omwegen stelt het heersende regime vast dat de strijd met de (verboden, maar destijds tien miljoen leden tel lende i vakbond Solidariteit is gewon nen. De mededeling, daaropvolgend, dat ordeverstoringen in de toekomst krachtig bestreden zullen worden spreekt in dit verband voor zich Nee. zoals de zaken er nu voorstaan, lijkt de pelgrimsreis van paus Johannes Paulus II aan zijn geboorteland, nau welijks een maand geleden, voor mil joenen Polen voorlopig de laatste op flikkering van hoop op de terugkeer van de even geproefde vrijheid Toen wa? er nog een dagenlange demon stratie van massaal verzet tegen het verlies van vrijheden en toenemende druk van de militaire dictatuur moge lijk De redevoeringen van de paus tegenover de miljoenen katholieken in het land waren boodschappen, waarin onrecht werd veroordeeld en moed werd gemobiliseerd. Er is lang naar dit bezoek van de paus uitgeke ken. de herinnering eraan zal nog langer blijven voortleven. Maar toch heeft de rooms-katholieke kerk van Polen - een niet te onderschatten politieke machtsfactor in het land - zich noodgedwongen moeten schik ken in een positie die weinig of geen ruimte meer laat voor daadwerkelijk verzet. De schijnheiligheid droop uit de toespraak die generaal Jaruzelski gisteren in het Poolse 'parlement' hield Met bombastische opmerkin gen als Hoop keert terug in Polen" en ..Het is tijd elkaar de hand te reiken" kondigde hij in wezen de wrange nieuwe werkelijkheid aan van een veel minder opvallende, maar juist des te hardhandiger blijvende staat van beleg. Een uitzonde ringstoestand wordt normaal, com pleet met bijbehorende wetgeving. En als er onder die omstandigheden toch nog problemen ontstaan, dan wordt het in een handomdraai en zonder veel vertoon mogelijk een nóg straffe re uitzonderingstoestand uit lp vaar digen. Op de nationale feestdag van de Poolse Volksrepubliek heeft het Poolse volk zijn grondrechten drasti scher zien ingeperkt dan het mis schien ooit voor bestaanbaar had ge houden. vdM Slotzitting CVSE MADRID (DPAl - De slotzitting van de Europese veiligheidsconferentie zal tussen 7 en 9 september in Madrid worden gehouden. Hierover werden de delegaties van alle 35 deelnemen de landen het donderdag eens tijdens een plenaire vergadering. Een voorwaarde blijft dat ook Malta zijn goedkeuring geeft aan de officiële slotverklaring.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 1