ASSEMBLEE
i
Heroïneverstrekking, een zwakte-bod
v:
'Vancouver' bepaalt
toekomst oecumene
Vierde machl
maakt kleine
luchtvaart
'vleugellam'
HET LEVEN VAN
DE WERELD
oesus CHRIST «"IK UFEOFTHE WORLD
WOENSDAG 13 JULI 1983
PZC/°P'n'e en achtergrond te
Door Hans Willemsi
ijfendertig jaar na zijn oprichting in het Amsterdamse Concertgebouw heeft de
Wereldraad van Kerken nog altijd niet de pretentie namens de ganse christenheid te
kunnen spreken. Van de 1,3 miljard christenen in de wereld behoren er 400 miljoen, een kwart
dus, tot één van de 300 lid-kerken van de Wereldraad. Achthonderd miljoen rooms-
katholieken en enkele honderden miljoenen evangelische christenen doen niet mee.
Tocht is de Wereldraad in 1983 veel onvoldoende tegenkracht biedt tegen
meer dan in 1948 een echt wereldwijd de secularisatie en onkerkelijkheid.
Secretaris-generaal dr. Philip Potter
christenen met wie de Wereldraad van
Kerken sinds jaar en dag een gesprek
op gang probeert te krijgen'5
Het thema van de Assemblee is de
afgelopen jaren in het voorberei
dingsmateriaal op tal van manieren
uitgewerkt. In een vroeg stadium zijn
er acht concrete onderwerpen aange
wezen, die speciaal in Vancouver aan
bod zullen komen. Alle activiteiten
ge bewaking van de officiële leer.
ZekeF met een paus als Johannes die de Wereldraad van Kerken de
De Europese kerken zijn vergeleken Paulus II kun je je afvragen of het afgelopen periode van zeven jaar
bij de kerken in de Derde Wereld vaak ijveren voor structurele toenadering ondernomen heeft, zijn op een of
nog .gevangenen" van het staatkun- tussen Rome en Genève de moeite andere wijze in dit rijtje ondcrge-
van het proberen waard is. Die ener- bracht. De Assemblee moet dan ook
gie, zo meent ook een man als Konrad gezien worden als een evaluatie van
Raiser, kan beter gestoken worden in zeVen jaar oecumenische arbeid. Te-
de oecumene op lokaal en regionaal gelijk moet er echter vooruitgekeken
niveau. Daar zijn wel degelijk goede worden naar de komende periode,
het geleidelijke gegroeide kerk te zijn met open ogen voor het resultaten behaald, zoals de situatie Een volgende Assemblee zal niet eer
der dan in 1990 plaatsvinden, zodat
„Vancouver" de oecumenische lijnen
voor de jaren tachtig moet uitstippe-
lichaam Van een Westers georiénteer
de. door mannen beheerste orthodox
protestantse organisatie, is de We
reldraad van Kerken langzaam maar dig bestel waarin ze leven (staatsker-
zeker een goede dwarsdoorsnee van ken in West-Europa, kerken in het
de niet-rooms-katholieke christelijke Oostblok) of van hun geschiedenis
gemeenschap geworden De komst (volkskerken, kleine kerken met ster
van de oosters-orthodoxe kerken in ke tradities). Dat belet hen om echt
1961
overwicht van jonge zelfstandige ker- Evangelie, betrokken op de tijd en in veel Nederlandse steden en dorpen
bewijst.
De Assemblee in Vancouver, de zesde
in zijn soort na Amsterdam 1948,
Evanston (VS( 1954, New Delhi 1961, Een Assemblee is altijd een avontuur-
Uppsala 1968 en Nairobi 1975, heeft lijk gebeuren. Verreweg de meeste
als thema „Jezus Christus, het leven deelnemers heben nooit eerder zo'n
i de wereld". Toen het Centrale gigantisch congres meegemaakt.
ken uit de Derde Wereld, maakten het situatie waarin we leven"
oecumenische gezelschap veelkleuri
ger dan ooit.
Overheersten in Amsterdam nog de
zwarte toga's, grijze pakken en witte
boordjes, tegenwoordig is een bijeen
komst van de Wereldraad alleen al
vanwege de bonte uitdoSS,ng van de ÏZi™
Vaticaan
Sinds achttien jaar bestaat er een
zogenaamde „Joint Working Groep"
van Wereldraad van Kerken en Vati-
deelnemers en deelneemsters een cul
tureel festival op zich Sinds de As
semblee van Uppsala in 1968 doen de
jongeren in grote getale mee en na
Nairobi 1975 geven ook vrouwen mas
saal acte de presence.
In Vancouver, waar van 24 juli tot en
Comité, het 120 leden tellende be- Toch rust op hen de verantwoordelijk-
stuur van de Wereldraad, daartoe in held om de oecumenische beweging
1980 besloot, was niet iedereen even een gezicht te geven. Zo moet er onder
gelukkig. meer een nieuw Centraal Comité wor-
mt-L wurucu aan uc vuiueiiu- Zou het t^iema n'et gemakkelijk uit- den gekozen voor de komende zeven
een on het institutionele vlak De gelegd worden als de pretentie dat er jaar Daarbij moet tevens bedacht
resultaten vaiTtwee decennia dialoog buiten Jezus Christus geen leven op worden dat er in de staf van de
de wereld is? Wat. moeten de kleine Wereldraad grote veranderingen op til
werkgroep zijn vijfde voortgangsrap
port. Bij de presentatie werd gezegd
dat de samenwerking tussen rooms-
katholieken en Wereldraad niet afge
meten moet worden aan de vorderin-
iii vauwu.ci, .oi^juu u. wniiHpn Pr Han tameiiik maeer uit- wc,c,u 10 inucbcn uc nicu.c wereiaraaa grote veranderingen op 111
met 10 augustus de zesde Assemblee kerken in Azië ermee, die nauwelijks zjjn. jn 1935 jegt secretaris-generaal
van de Wereldraad plaatsvindt, zal t t t^onrad Rai- cc" va" uc "cvunvmB ui HHR flr pnmp Potter zijn tunctie neer en
blijken, dat de sterke groei de oecu- ^e wnst volge secretarjs.ee. landen uitmaken? En wat de Westerse dil Jaar vertrekt reeds zijn plaatsver-
menische beweging eerder belemmert P^^er^genajsecrerauis g kerken die steeds verder teruggedron- vanger dr. Konrad Raiser. Raiser
iiSSSSl »bchtwoni«Un de eenieenschappelij- f!" wordt opgevolgd door_de Amerikaan
één procent van de bevolking in hun dr phihp Potter zijn functie neer en
worden zo n vierduizend deelnemers z°cbtJ°rd*n "g?^fJïïfheeli hoe zou het thema vallen bU de niet- van Nederlandse komaf Arie Brouwer,
verwacht uit vrijwel alle landen ter ke inzichten die door de jaren neen
wereld. Ruim negenhonderd officiële gegroeid. Was oecumene voor de
afgevaardigden namens de driehon- Rooms-Katholieke Kerk twintig jaar
derd lid-kerken, duizend waarnemers 8eleden nog een fraaie omschrijving
en gasten, duizend journalisten en voor ..terugkeer naar Rome nu be-
nog eens duizend individuele bezoe- staat er overeenstemming over de
kers. Met die cijfers worden de records eenheid van de kerken als conciliari-
van de vorige Assemblees zoals ge- te t (gemeenschap) van lokale christe-
woonlijk weer in alle opzichten gebro- ll,ke gemeenschappen. De eerste zorg
ken van de oecumenische beweging is niet
Behalve de best bezochte, zal Vancou- meer bet herenigen van kerken, maar
ver ook de best voorbereide Assem- bet bevorderen van een gemeen-
blee worden. Bij de voorbereiding Van
behoorde ook een reeks van regionale a
of continentale ontmoetingen van af-
verkondiging en gerechtigheid.
Toch gaan er stemmen op om m
gevaardigden Zo was een deel van de Vancouver stappen te ondernemen
Europese afvaardiging naar Vancou- om b1 de volgende zevenjaarlijkse
ver begin dit jaar in Wenen bijeen, periode van de Wereldraad tot concre-
Daar werd onder meer vastgesteld dat ^re resultaten tekomeninde verhou-
Europa in Vancouver vermoedelijk dln6 101 de Rooms-Katholieke Kerk
noga] eens in het beklaagdenbankje Vooral de Nederlandse delegatie wil
zal moeten plaatsnemen. Secretaris- zich daarvoor sterk maken, met tn het
generaal dr. Philip Potter zei tijdens
de vergadering in Wenen dat Europa
vijf eeuwen lang in politiek, kerkelijk
en technologisch opzicht de rest van
de wereld gedomineerd heeft. Zonder 5ar"?ci1Ke*\rt
minst omdat de Nederlandse Raad
van kerken een uitstekend voorbeeld
is van een oecumenisch lichaam waar
in de R.K. Kerk voor honderd procent
onderscheid te maken tussen Oost-
Of de Nederlanders in Vancouver ge-
West-Europa, zullen met name de h0"r »!"d™- 's de vraaü H™
zal er ongetwijfeld op gewezen worden
dat deelname van de R K Kerk wel
licht een grotere handicap voor de
Wereldraad zal zijn dan haar afwezig
heid. Immers als kerk met universele
pretenties zou Rome een enorm
machtsblok vormen tegenover de
driehonderd, voor het merendeel klei
ne, nationale protestantse en ortho-
de laee levensstan- doxe kerken- Daar komt bii dat Rome
SSÏÏ, zijn politieke aspiraties en zijn
uitgebreide diplomatieke dienst een
totaal ander karakter heeft dan de
meeste protestantse en orthodoxe
kerken. Om nog maar te zwijgen over
de hiërarchische opbouw en de stren-
deelnemers uit de Derde Wereld de
rekening willen presenteren van hun
in velerlei opzichten nog altijd voort
durende onderdrukking. Politiek is
men weliswaar vrij geworden, doch
économisch voelt men zich nog altijd
In de houdgreep van multinationals
en heeft men het idee dat de rest van
de wereld hen met de problemen
hongersnood
daard laat zitten. De mislukking van
de UNCTAD-conferentie in Belgrado
bewees dat
Tegenkracht
Doch ook kerkelijk en theologisch
krijgt men niet de kans om op eigen
benen te staan. Men vindt ook dat
Europa zich onvoldoende realiseert
twee wereldoorlogen over de aarde
te hebben uitgestort, en daarnaast
De zesde Assemblee van de Wereld
raad van Kerken heeft als thema
'Jezus, het leven van de wereld'. De
bijeenkomst in Vancouver duurt van
24 juli tot 10 augustus.
THE SIXTH ASSEMBLY OF THE WORLD COUNCIL OF CHUVCHB5
VANCOUVER- CANACA JULY 24 TO AUGUST 10- 1^3}
thans nog secretaris van de Reformed
Church in de VS. Ten slotte stapt ook
de directeur van de belangrijke afde
ling voor „Geloof en kerkorde" op. De
man die deze functie vervulde, dr
William Lazareth, werd vorig jaar nog
voor drie jaar herbenoemd, maar
blijkt nu de voorkeur te geven aan de
terugkeer naar een pastoraal baantje
in New York
John Bluck. de Nieuwzeelandse angli
caan die directeur is van de afdeling
Communicatie van de Wereldraad,
heeft erop gewezen hoe kwetsbaar de
oecumenische beweging zich maakt
door eens in de zeven jaar grondig
schoonschip te maken. Als symbool
daarvan ziet hij de enorme tent waar
in straks in Vancouver de liturgische
vieringen plaatsvinden: „De Geest zal
alle ruimte hebben om zich te bewe
gen. De tent wijst erop dat de Wereld
raad klaar is zich aan te passen en te
veranderen, bereid om „voorlopig" te
zijn".
Activiteiten
Er staat dc vierduizend bezoekers
van Vancouver gedurende twee en
een halve week heel wat te wachten.
Het uitgestrekte terrein van de Uni
versiteit van Brits Columbia, gren
zend aan de Stille oceaan, zal anders
dan normaal tijdens de vakantie,
gonzen van de activiteiten.
De eerste week is helemaal gereser
veerd voor de bespreking van het
hoofdthema van de Assemblee en de
vier draarvan afgeleide subthema's:
„Leven in confrontatie met de dood",
„Leven in volheid" en „Leven in een
heid"
Sprekers daarover zijn onder anderen
dr Allen Boesak, de Zuidafrikaanse
kleurlingendominee die in Kampen
studeerde en nu studentenpredikant
is in Kaapstad en tevens president
van de Hervormde Wereldbond, een
orthodoxe theoloog uit de VS, de
Finse lutherse aartsbisschop Vik-
stroem. een Boliviaanse vakbonds
man, de Australische arts en strijdster
tegen kernwapens Helen Caldicott, de
Westduitse theologe Dorothee Soelle
en de Nederlandse oud-minister Jan
Pronk, thans de tweede man van de
UNCTAD. In die eerste week zullen er
ook twee voltallige zittingen gewijd
zijn aan Canada zelf en aan de bewo
ners van de eilanden in de Stille
Oceaan, het gebied dat als geen ander
lijdt onder de gevolgen van de nu
cleaire wapenwedloop, omdat de
grootmachten hier hun oefenterrein
hebben.
De tweede week is een echte werk
week. De Assembleegangers gaan in
groepen uiteen om over de acht hier
boven genoemde onderwerpen te pra
ten. Tegelijk moet de evaluatie van
zeven jaar oecumenische arbeid
plaatsvinden, alsmede de planning
voor de toekomst Op 4 augustus
onderbreekt men dit moeizame werk
voor een centrale bijeenkomst over
het onderwerp van de jaren tachtig,
de strijd voor vrede en gerechtigheid.
De sprekers worden pas in Vancouver
zelf gevraagd en het is de bedoeling
dat deze dag een duidelijke verklaring
oplevert. Verder zal er de avond van
de vijfde augustus een nachtwake
worden georganiseerd op het strand
van Vancouver, uitlopend op een mas
sale viering op de ochtend van 6
augustus, de dag waarop in 1945 de
eerste atoombom zijn destructieve
werk deed in Japan.
Dc laatste drie dagen van de Assem
blee zal er zakelijk vergaderd moeten
worden om tot duidelijke slotconclu
sies te komen.
iDoor Harry Kuiper.1
Ondernemers in de kleine luchtvaart voelen zich in hun bedrijf
ring dikwijls gehinderd door wat zij zien als bedilzucht en ov«
latie van de Rijksluchtvaartdienst. Een reeks voorbeelden werdr
week vrijdag gepresenteerd aan drie Tweede-Kamerleden uit de
fractie, Van der Kooij, Braams en mevrouw Rempt, die een oriental!
hebben gemaakt langs de vliegvelden Teuge, Lelystad en Hilven
Met name de exploitanten van re- len onder de werking van de Li
clamevliegtuigen ondervinden zul- vaartwet.
ke hinder. Verscheldenen, onder wie De commerciële kleine luchii 'a
vice-voorzitter S. de Monchy van de wordt het meest getroffen
Koninklijke Nederlandse Vereni
ging voor Luchtvaart (KNVvL), me
moreerden dat ir. H. N. Wolleswin-
kel van de RLD enkele weken gele
den een bijeenkomst had belegd drijfsvoering dikwijls moe;
om, zo hadden zij het ervaren, de dan volgens de ondernemen! hi
reclamevliegers erop te wijzen dat is. lo
het eind dit jaar wellicht afgelopen De Monchy van de KNVvL e:-_ ai
is met alle reclamevliegerij boven dat „het tij de laatste tijd
Nederland.
Het dreigement was gebaseerd op
een motie die de Tweede-Kamerle
den Veldhoen (PvdA) en Tommei noemde hij dat sportvliegen
(D'66) in februari vorig jaar hebben hun vrouw of een kennis met:
ingediend wegens de geluidsover- in feite strafbaar zijn, omdat
last van reclamevliegtuigen, maar voer van anderen voorbehoud
die direct al zeer heftig is bestreden aan vliegbedrijven,
door andere kamerleden (geluids- Daarmee onderscheidt Nedd
hinder wordt op oneigenlijke gron- zich van alle andere Europese
den aangepakt) dat de motie is den, „zodat een Zwitser die me
aangehouden en tot dusver niet in vrouw op een Nederlandse lud
stemming is gekomen. (Tommei is ven landt, een overtreding I
economische recessie, maar 4
nier waarop ambtenaren m
Rijksluchtvaartdienst de u
vaartwet hanteren maakt (t
keert", maar nog steedi 11
„grote ergernis over de ovem
tie van de RLD". Als vood
begaan waarvan hij zich nln
bewust was", aldus De F
het gevoel dat voormalige
keersleiders, die de luchtvai
anaf de grond kenna
regels maken. Indien de KNT
sinds de verkiezingen van septem
ber geen kamerlid meer.
Geruisloze afvoer van de motie ligt
volgens VVD'er Braams thans in de VcffdSSitï26tl
lijn der verwachtingen, reden waar-
om zowel de reclamevliegers als de HÜ vertelde voorts dat „dei
kamerleden met de vraag bleven noga' eens de gewoonte hfJ
zitten waarom de RLD het dreige- efn blauwe maandag een 1
ment heeft uitgesproken. Feit is, richtlijn in te voeren", zont
anderzijds, dat nergens in Europa enige betrokkene daarvan
zoveel reclamevliegerij wordt be- hoogte was. „Dat geeft ons dil
dreven als in Nederland en ook zo
erkende N. Snip van Martinair op
Lelystad dat er door de recessie 'een
op het ogenblik nogal wat overca- reSe!
paciteit in de reclamevliegerij is. om advies wordt gevraagd.
Maar Wolleswinkel had niet aange- steeds in zo'n laat stadium dn
geven wat er op dit moment van de het ontwerp mets meer h«
reclamevliegers wordt verlangd. kunnen worden veranderd"
In vergelijkbare bewooni
(~)r\loirlincT sPrak burgemeester Blomme
wptciuirig van Twello zich uit toen de kaïs
Tegelijk worden vliegtuigen die den op Teuge waren. „Je krijg
reclameteksten slepen ook voor al- het gevoel dat de rijksove
lerlei andere doeleinden gebruikt, voorschriften oplegt met de m:
zoals vliegopleiding en omhoog uitgesproken ondertoon datje,
brengen van parachutespringers.
Al deze bedrijvigheden worden ge
rekend tot de kleine luchtvaart,
een activiteit met zowel recreatie- kosten voor zijn rekening ma
ve als commerciële aspecten. In de men",
eerste categorie vallen voorts De kamerleden vonden de orit
zweefvliegen en de nog nieuwe tiereis van belang om van nut
sport met ultralichte vliegtuigjes, ondervinden hoezeer bedrijn
naast wat kan worden gezien als de maken kunnen krijgen met wal
fietstocht door het zwerk, het der Kooij en Braams „de opa
sportvliegen. heid spelende ambtenaren!*
Onderhoud en verkoop van zulke noemden. „De gewone man!
luchtvaartuigen en wat daarmee geweldig onder druk gezet
verband houdt, reclamevliegen, deze vierde macht, waarbij r
vliegopleidingen, sproei- en inspec- naren niet zelden vermeend p
naar de rechter moet stappen:
het er niet mee eens bent, ter»
burger de rompslomp en de pn
tievluchten, luchtfotografie
ir- ge en gezag hanteren als
ciele kleine luchtvaart.
Voor dit verkeer telt Nederland zes
tien aangewezen luchthavens,
tering behoren alle tot de commer- ment om hun wil door te zet -:
Toch, aldus mevrouw Rem::
de WD'ers met van plan nu
al actie in het parlement ter
waarop vermoedelijk enkele duizen- nemen. Ten dele omdat meer:
den mensen met veelal hoogwaar- vens verzameld zouden
dig werk in hun levensonderhoud worden, ook om de burger
voorzien. Gezien de bedragen die in weg naar Den Haag te laten vi
deze bedrijfstakken afzonderlijk en ten slotte omdat sommige:
worden omgezet kunnen zij worden wellicht rechtgetrokken
gerekend tot het midden- en klein- worden in openhartige gesp
bedrijf. De vliegactiVÏteiten zelf val- met de betrokken bewindsli F
(Door H. C. Af. Hermans)
Wie de afgelopen weken de
nieuwsberichten heeft bijgehou
den, heeft daarin kennis kunnen ne
men van de wijze waarop de Neder
landse overheid worstelt met de zo
genaamde 'heroineproblematiek'.
Eerst kondigt de gemeente Amster
dam aan, dat zij wil experimenteren
met een gratis verstrekking van he
roine aan circa 1200 hoofdstedelijke
heroinegebruikers. Amsterdam wil
op die manier als eerste Nederlandse
gemeente een steentje bijdragen in
de vaderlandse drughandel. Enkele
weken later komt minister van justi
tie Korthals Altes met de mededeling
dat hij een strenger vervolgingsbe
leid wil voeren ten aanzien van de
handel in drugs (onder andere heroi
ne). Binnen het door hem voorgesta
ne beleid hoeft het niet meer tot een
daadwerkelijke handel te komen, wil
men wettelijk strafbaar zijn voor
drughandel.
Een naïeve krantelezer zal waar
schijnlijk denken, dat deze twee voor
stellen met elkaar in strijd zijn. Je
kunt immers als overheid niet tegelij
kertijd zelf in drugs handelen én te
vens de handel daarin straffer aan
pakken Welnu, zo zullen de beleids
makers hem meedelen, hij vergist
zich. Beide voorstellen maken name
lijk deel uit van een 'beheersmgsbe-
leid'. waarin geprobeerd wordt om de
handel in drugs te ontregelen, de
criminaliteit die met druggebruik sa
menhangt te verminderen en de leef
omstandigheden van druggebruikers
te verbeteren.
Men kan echter terecht enige beden
kingen hebben bij de doeltreffendheid
van de voorgestelde maatregelen. In
teressanter is het. om eens in te gaan
op de vooronderstellingen die eraan
ten grondslag liggen. We zullen er hier
twee bespreken het idee. dat drugge
bruikers ziek zijn en het idee dat voor
een aantal druggebruikers hulp on
mogelijk is.
Ons denken over druggebruikers is in
de loop van dc jaren belangrijk ver
anderd. Werden ze aanvankelijk ge
zien als 'deviant' of 'crimineel', in de
jaren zeventig is men er steeds meer
toe overgegaan om druggebruikers
als 'ziek' te beschouwen. Drugge
bruik werd daarmee tot een medisch
probleem, en de 'junkie' werd steeds
meer gezien als iemand die (a) afhan
kelijk is van drugs, (b) voor zijn
druggebruik niet of nauwelijks ver
antwoordelijk is, en (c) niet of in
mindere mate verantwoordelijk is
voor gedrag dat met druggebruik
samenhangt (onder andere criminali
teit).
Hulpverleningsprogramma's schoten
als paddestoelen uit de grond en
gingen onderling een strijd aan ten
aanzien van de juiste behandelings-
stratcgie. Ook een provincie als Zee
land bleef een dergelijke onderlinge
wedijver niet bespaard, getuige de
conflicten tussen het ZCAD en het
Huiskamerproject voor druggebrui
kers in Vlissingen.
Nadat de druggebruikers van hun
verantwoordelijkheden waren ont
daan. moest de oorsprong van een
almaar toenemende drugproblema
tiek buiten hen gezocht worden Uit
eindelijk dacht men deze gevonden te
hebben in de magische kracht van het
middel zelf en in de verkopers ervan:
de dealers'. De handel in drugs werd
straffer aangepakt
De medische kijk op de drugproble
matiek heeft ertoe geleid, dat er
steeds meer onderzoek wordt gedaan
naar drugs, druggebruik en drugge
bruikers. Uit deze onderzoeken ko
men gegevens, welke het beeld van de
'zieke druggebruiker' tegenspreken.
Natuurlijk kan het gebruik van drugs
ertoe leiden, dat de persoon zich ziek
voelt, maar dat betekent nog niet dat
druggebruik zelf een ziekte is Drugs
lijken niet die sterke invloed te kun-
te gast
nen hebben op de gebruiker als tradi
tioneel verondersteld werd. De mythe,
dat als je een of enkele keren heroïne
gebruikt je 'eraan vast zit', wordt nu
door de meeste onderzoekers wel ver
worpen
Bovendien toont onderzoek naar de
achtergronden van druggebruikers
aan, dat (a) niet elke druggebruiker
per se tot ernstige criminaliteit komt
en ib) voor zover dit toch het geval is,
er reeds voor aanvang van het drugge
bruik sprake was van een zekere
geneigdheid tot crimineel gedrag.
Het geld en de energie die in de
drughulpverlening gestoken wordt
lijkt omgekeerd evenredig met het
bereikte resultaat. Mede als gevolg
daarvan heerst er een groot pessimis
me ten aanzien van de mogelijkheden
van hulpverlening bij druggebruik.
Voor een vrij omvangrijke groep
(1200 in Amsterdam alleen) zou stop
pen van het gebruik niet meer haal
baar zijn, zodat er gedacht wordt aan
beheersing van het druggebruik door
een gratis heroïneverstrekking.
Kan men nu uit het gegeven, dat
hulpverlening bij druggebruik weinig
vruchten afwerpt concluderen, dat
voor een aanzienlijke groep van drug
gebruikers alternatieven onmogelijk
zijn?
Waarschijnlijk niet! Logischerwijze
bestaat er namelijk altijd een alterna
tief voor druggebruik, namelijk stop
pen, of in vaktermen 'afkicken'.^ hi
voor grote groepen van drugs
kers lijkt dit alternatief niet
even aantrekkelijk te zijn. Voor
deel zal dit samenhangen
inspanning die daarvoor gel' p
moet worden. Terwijl een ziek t
meestal kan volstaan met een pi
ve opstelling, is een actieve mei
king van druggebruikers bij hun« I
hulpverlening een eerste voorn:-
Bovendien wordt stoppen meti
gebruik pas aantrekkelijk, W
zo'n verandering in leefwijze als
devol of zinvol ervaren wordt
voor is een ideologie vereist
aangeeft waarom de ene leeW
prefereren valt boven een andert
lijkt er echter sterk op. dat 3
huidige tijd zowel hulpverlenW
samenleving er niet in slagen F
dergelijke ideologie aan te reikfl I
vrije heroïneverstrekking is dr
laatste bod, dat door een
samenleving gedaan kan s
