PAY-TV KLAVERS Zastava Yugo Binnenkort in alle Nederlandse hotels bijzondere planten BMW-diesel kan uitstekend meekomen PZC/' GOEDKOPE AUTO EN 'OOGT'MODERN (Door Stem Leeuwenkamp) Met de RAI stond de Zastava Yugo te pronken op een simpele stand van importeur Gremi uit Groningen. Een enkele exotische palm boom luisterde deze primeur voor ons land op. In al zijn bescheidenheid oogde het geheel wat aandoenlijk. Waarmee niet gezegd is dat de Yugo een lief klein wagentje is. Zeker, om een week lang mee te rijden, dat gaal wel. Maar er n/>u naar uitkijken wanneer deze auto eigendom kan worden is teveel gezegd. Kortom de prijs moet het doen. Voor de achterbank kantelt de hele waarvoor louter een vervoermiddel stoel zonder dat daarbij de maxima- wordt aangeschaft. Dat is met le ruimte vrijkomt. Hij glijdt dus f 10.750 natuurlijk nog niet niks over de rails niet zó ver naar voren maar het is wel allergoedkoopst. In dat er een ruime instap ontstaat. De de Yugo zit een klein motortje van stoelen voorin zijn matig van zit en 903 cc met een vermogen van 45 pk Het maximum koppel van 63 Nm komt bij 3300 tr-min vrij En daar- hebben geen verstelbare rugleu ning. Lange mensen zitten al gauw tegen de hemelbekleding. Zicht mee zijn we meteen bij het beste achter het stuur is op het sober onderdeel aangekomen Het is een heel vlot motortje, met daarbij een makkelijk schakelende 4-bak Het staan geheel komt goed mee in het stads en snelverkeer Opmerkelijk van de versnellingsbak is het dicht bijeen liggen van de verschillende gangen. De pook moet meer een linkse be weging meekrijgen, om goed aan te grijpen. Nu is het motorgeluid nogal fors. met door weinig afscherming, meer door overbrengingsverhoudingen en de vele toeren die bij het volle vermogen gemaakt worden Als er voor een 5-bak was gekozen dan zou in ieder geval het toerental wat gedrukt zijn Bijkomend voordeel het benzineverbruik gaat omlaag Gemiddeld kwamen we nu op 1 liter voor 13 kilometer Het eist nogal wat gewenning om de achteruit te vinden Dag lag misschien voor een deel aan het geringe aantal kilome ters dat er met deze testauto was gereden. De instap in deze tweedeurs is goed uitgevoerde dashboard goed. klokken zijn kloek van afmeting en heel merkwaardig in een autovaria a-symetrische stand De bediening van schakelaars en dergelijke is goed. Waarbij voor het knipperlicht alweer zo merkwaardig geen geluid hoorbaar is. alleen een dun groen schijnend lichtje is net zicht baar Helaas ontbreekt op het in strumentenpaneel een tempera tuurmeter. Wel een waarschuwings- licht als de koelvloeistoftempera- tuur te hoog is opgelopen, maar dan is het veelal te laat Ventilatie en verwarming in de Yu go doen het goed en directe buiten lucht is door twee roosters midden voor aan te voeren Zicht rondom is voor het merendeel van de manoeu vres aanvaardbaar Aan de voorzij kanten is het belemmerd door de dikke stijl van het driehoekige raampje. Dat zou overigens een scheerraampje mogen worden van mij. Op de achterruit zit een wis- wasinstallatie die bij regen hard nodig is. Het wisserblad zou wat groter uitgevoerd kunnen worden. Kofferruimte De Zastava Yugo heeft een stel McPhersons aan voorzijde plus reactiestangen, dubbelwerkende telescopische schokdempers en een stabilisalorstang. Achter een dwarsgeplaatste bladveer en het zelfde stel dempers. Het werkt alle maal naar behoren, net stug genoeg en het sturen gaat tamelijk neu traal. zij het wat zwaar. De bagageruimte in de Yugo is beperkt In het dashboard zit een opbergvak en in de portieren zitten brede ..steekzakkenwaar wat kaarten en ander dun papier in gestopt kan worden. Kofferruimte verdient eigenlijk dat woord niet. Een beetje gezinskoffer kan er net rechtop in staan en dan is het wel gebeurd Of je moet de achterbank neerklappen, maar dan ben je twee zitplaatsen kwijt De totaalindruk van de Yugo scoort niet bijster hoog Het is allemaal nét niet af, op de motorprestaties na dan. Goed, je wordt vervoerd, maar comfortabel, degelijk, ruim of mo dern is het niet direct. Voor de vakantie heeft Zastava 250 specials te koop. Die zijn van buiten wat opgetuigd zonder meerkosten. Mij dunkt dat het beter aan het inte rieur besteed had kunnen worden, al was het alleen maar aan de stoelen De fabriek zegt zeer te recht: de Yugo ..oogt" modern. /RIJDAG 24 JUNI 1983 De begroeiing van de zandige ge deelten van Zeeland profiteert iit jaar sterk van het vochtige voor- jur. Daarover is vorige maand al het wdige duidelijk geworden. Maar de maand mei heeft er nog eens een ichepje bovenop gedaan, een reden Itmecr om andermaal naar de duinen Ktrekken en ons te werpen op enkele bijzondere planten. Meer bepaald Mijven we op Walcheren en in figuur lijke zin binnen de klaverachtigen. Klavers kenmerken zich in eerste in- Rantie door het in drie blaadjes ver deelde blad. Deze blaadjes zijn over het algemeen rondachlig van vorm en mjwel gaaf van rand. Een andere eigenschap die klaversoorten gemeen hebben is de bloeiwijze: de bloemen atten bijeen in zogenaamde hoofdjes tan enkele tot vele tientallen De ileur van de bloemen kan zowel wit, geel, rose als paars zijn De meest ilgemene soorten zijn witte klaver tfnfolium repensi. rode klaver >T jratensei die ook wel eens witte bloe ien heeft, hopklaver (Medicago lupu- n kleine klaver (Trifolium du- bium), die beide gele bloemen hebben. De verschillen tussen de laatste twee ajn o.a de bruine stengels en de hchter gele bloemen van de kleine Haver. Eveneens met gele bloemen getooid steeds algemener wordend is de 'euke gevlekte rupsklaver i Medicago «rabicai, met zwarte vlekjes op de oladen, iets dat geen enkele andere klaver heeft. En hiermee komen we al in de richting van waar ik heen wl. Want de gevlekte rupsklaver is «n soort die zich voornamelijk be perkt tot het zuidwesten van het land. Maar daar is ie thans dan ook bepaald iet zeldzaam. Overal aan zeedijken en binnendijken, in wegbermen en 'eilanden kan deze onmiskenbare klaver met goudgele bloemetjes wor den gevonden Bovendien is het een zusje van de zeer zeldzame kleine rupsklaver. (M. minima), die onder andere nog op Walcheren is te vinden Deze is veel duidelijker behaard op en stengels en heeft niet die typische vlekjes Het zekerste ken merk vormen de vruchtjes, waarvoor 4 graag naar flora's verwijs. Blijkbaar iroeit dit klavertje in een zeer bijzon der milieu, want ook andere zeld zaamheden komen er voor. Deze mi- zijn beperkt tot twee kleine stukjes op Walcheren en een paar niet veel grotere in West-Zeeuws- Vlaanderen, op Schouwen en op Goe- se Steeds meer betreft het graslan den die schaars begroeid zijn. althans ■fcgroeid met laagblijvende planten, bij de zeekust. Alleen in Zeeuwsch- "^aanderen zijn er ook niet als duin- iraslanden te benoemen milieus bij, de andere plaatsen bevinden zich wel bi de duinen. Buiten de genoemde Plaatsen kan men de kleine rupskla- Vfr wel vergeten. welen, dat dit zeldzame milieu op Walcheren wordt bedreigd door dijk verzwaringen in het kader van de deltawet. Zeker ook als men ziet, hoe daar door de aanhoudende regen de kleine rupsklaver ongewone propor ties heeft aangenomen, die doen den ken aan andere gewone klavers. Maar het Waterschap Walcheren is zich bewust van het verlies dat dit zou betekenen en is in principe be reid rekening hiermee te houden. Want zolang het fraaie duingrasland tussen Domburg en Westkapelle be staat. mag Walcheren zich klaverei land noemen Dit idee is afkomstig van prof V Westhoff. bekend van de drie delen Wilde Planten. In 1965 schreef hij onder de titel 'Het klaverei land' in lovende bewoordingen Walcheren in het helaas ter ziele gega- ne tijdschrift De Levende Natuur. Overigens besefte hij terdege, dat in aardrijkskundige zin Walcheren al lang geen eiland meer is. In oecologi- sche zin echter vond hij de naam wel passend Daarbij ging hij vreemd ge noeg voorbij aan de kleine rupsklaver, die geen echte Trifolium-soort is, al hoewel deze er oecologisch bepaald wel bijhoort. Soorten De verheerlijking gold het feit, dat als enige streek in Nederland er LëUkStê twaalf van de veertien klaversoorten voorkomen. Dat is niet alleen te danken aan het voorkomen van de zeldzame draadklaver (Trifolium mi- cranthum), gestreepte klaver (T. striatum), ruwe klaver (T. scabrum) en onderaardse klaver (T. subterra- neumi, maar ook aan de uiterst zeld zame vogelpootklaver (T. ornithopo- dioidesi die Walcheren rijk is en die nergens anders in Zeeland te vinden De andere vier komen ook elders voor. vooral in de buurt van het Zwin. Waar men naar moet zoeken om dit spul le vinden, zijn zoals gezegd laagbegroei de graslanden Als die zijn gevonden, wordt het vaak kruipen of bukken, want tussen het gras kunnen dan de vrij kleine en liggende klavertjes wor den opgemerkt De gestreepte klaver richt zich meestal wat op en is herken baar aan de vaalrose bloemhoofdjes omgeven door twee klaverbladen. De ruwe klaver heeft vrijwel witte bloempjes, die scherp altekenen tegen de meestal rood aangelopen kelken, bovendien ligt deze soort veel meer dan de gestreepte klaver In twijfelge vallen geven de typisch gebogen blad nerven van de ruwe klaver de door slag Geheel anders en zonder meer de leukste van alle wilde klavertjes is de onderaardse klaver. Deze heeft dezelfde eigenaardige neigingen als de pinda: na de hloei krommen de stelen van de hoofdjes zich en duwen zo de vruchten de grond in. hen verplichtend volgend jaar voor nieu we exemplaren le zorgen. De bloemen zijn weliswaar weinig in getal maar een stuk groter dan de beide andere. Ze zijn wit van kleur met paarse streepjes Ook de bladen zijn anders dan bij de andere: de top van de blaadjes is breed ingesneden, zodat ze de vorm van een hartje hebben Veel minder geprononceerde kenmerken bezit de draadklaver, die veel lijkt op de kleine klaver. Alleen zijn de bloemen minder in getal en meer oranjegeel. Echt een plantje om over het hoofd te zien Net zo onbete kenend lijkt de vogelpootklaver met haar weinige rose bloempjes en vrij grof gegolfde bladranden Het tegen deel is waar* de grote zeldzaamheid geeft het zeer bijzondere karakter van het milieu aan Nog een geluk, dat deze soort op Walcheren met direkt bedreigd wordt. De vogelpootklaver groeit namelijk samen met draadkla ver, gestreepte en onderaardse klaver in de duinen die meer richting Vrou wenpolder te vinden zijn. De ruwe klaver komt dus alleen voor tussen Domburg en Westkapelle. zo dat beide plekken hun belang heb ben. Hel is te hopen, dat de ruwe klaver behouden kan blijven. Wal cheren kan dan haar vermaardheid als klavereiland behouden. J. W. Jongepier ^dreiging ks te pijnlijker is het te moeten (Door Siem Leeuwenkamp) Het heeft wel lang geduurd eer BMW overging tot het gebruik van dieselmotoren in zijn model len. Nu er dan een is, kan niet anders gezegd worden dat de heren hun werk meer dan goed gedaan hebben. Een fluisterstille. krachti ge en vlot lopende motor in de BMW 524 td is het resultaat van vele jaren onderzoekswerk en af wegingen in welk model die diesel wel mocht komen. Je zou zeggen in de 3-serie zit wel de nodige omzet, maar bij BMW rede neert men als volgt: In die 3-serie vind je voornamelijk autorijders die een beetje van opschieten houden, zo u wilt sportief zijn ingesteld. Als er in die modellen een diesel zou komen, dan kon de belangstelling wel eens tegenvallen Vandaar in de 5-serie een diesel, maar dan wel meteen een die behoorlijk meekomt vanwege de turbo. De 5-serie leent zich bij uitstek voor toepassing van zo'n diesel, omdat daar de autorij ders zijn te vinden die vele kilome ters rijden en gesteld zijn op ruimte en comfort De 524 td heeft zich tijdens een stevige introductierit een waardige seriegenoot getoond Doet in pres taties voor een 5201 nauwelijks on der en is net zo stil Daarbij komt natuurlijk het grote voordeel van zuiniger rijden Gemiddeld kwamen de aanwezige journalisten uit zes landen op een verbuik van 1 14. De motor in deze BMW is de bekende 6-cylinder. die ook al in de 3- en 5-sene als benzineversie wordt ge bruikt Inhoud van 2443 cc. vermo gen 115 pk bij 4800 tr per min en koppel van 210 Nm-2400 toeren De handgeschakelde 5-bak is mak kelijk te bedienen en de automaat gedraagt zich in de 4e versnelling met een overbrengsverhouding van 0.73 als een besparende overdrive Topsneldheid van deze auto ligt dicht bij de 180 km per uur De dieselmarkt trekt nog steeds flink aan in vele Europese landen Met een opmerkelijke stijging in Italië en een daling in Frankrijk en Amerika ziet BMW in 1985 voor Europa een totaalstijging van die selverkoop tot 15 pet en voor Ameri ka tot 10 pet De BMW 524 td kost in Duitsland 32 mille. In Nederland, fiscaal alle maal wat minder aantrekkeljk, komt het op f49.995. De auto zal vanaf augustus leverbaar zijn. Mocht het een successtory worden, dan zal de diesel ook in de 3-serie komen. i d' i BMW diesel Pav-TV is, als zovele videotoepassin- :n, over komen waaien uit Amerika i Japan. Op veel hotelkamers in die inden staat een TV voor de gast. laarmee men i zoals elders de ëaatselijke zenders kan ontvangen, (anneer er bijvoorbeeld alleen Ja pans gesproken wordt, zullen de pro gramma's over het algemeen niet vol doen. Ook is. het plaatselijke nieuws tan bijvoorbeeld een stad in het hart rugspoelcn, starten en sloppen is een ran Arizona nu niet de meest boeien- aangelegenheid die door de computer ie stof die de wereldreiziger over zich w ordt geregeld, ben wil laten gaan Er is daarom rerstroonng nodig, soms ook een [W-film die uitlegt wat er in de stad 't zien en te doen is, of wat de gebruiken van de streek zijn. En dat in de eigen landstaal. tDoor Hugo van der Heemi De Nederlandse hotels zijn rijp voor Pay-TV. Dat vindt fabrikant Blaupunkt. In een van de Duitse researchcentra werd daarom een Pay-TV-systeem ontworpen dat aan de Europese situatie is aangepast. Het wordt bestuurd door een micro-computer en het heeft in enige Duitse hotels al proefgedraaid. Daarna werd het onmiddellijk op enige duizenden hotelka mers geinstalleerd. Bij het kiezen van een Pay-TV-kanaal gaat op het bedieningstoestel een rood lampje branden om duidelijk onderscheid te maken tussen gewone, gratis kanalen en die waarvoor be taald moet worden. Hotelgasten kun nen vijf minuten gratis kijken naar een videoband om te zien of het programma bevalt, Schakelt men bin nen die tijd over naar een ander kanaal, dan worden geen kosten in rekening gebracht. Pas daarna regi streert de besturingscomputer dat worden. Op de hotelkamers komt een extra kastje naast de TV te staan. Daarmee kiest men de kanalen. In de dienstruimten van het hotel plaatst men het meubel waarin computer en de drie (professionele) videospelers zijn ondergebracht. Het systeem werkt helemaal automatisch, behal ve als op een van de spelers banden moeten worden gewisseld. Maar te- Dc installatie van een Pay-TV-sys- leem betekent dat er in principe 16 Unalen beschikbaar komen op de label. Daarvan kunnen er drie ge- i iruikt worden voor Pay-TV. De be- laande hotel-installatie hoeft daar- roor niet ingrijpend gewijzigd te Gebleken is dat men in hotels zo'n extra mogelijkheid kan creëren Het blijkt ook dat de hotelgast het appre teert om andere programma's dan de plaatselijke TV-netten te zien. Het duidelijkst spreekt dat uit het feit dat mensen er extra voor willen betalen. Om de hele distributie via video recorders van extra programma's ti hotels goed te laten lopen, is een besturing nodig die films op tijd start I nook de afrekening regelt. Dat moet ria een microcomputer lopen, die ook prgt dat al die gegevens aan de botelbalie op schrift beschikbaar ko men tegen de tijd dat de klant gaat ifrekenen. Unalen In de hotelkamer komt naast tv een pmmm O'? keuzekastje te slaan voor de 16 kanalen. drie erv an zijn voor 'betaal televisie' men voor Pay-TV gekozen heeft. De computer neemt ook waar als er sto ring is bij de doorgifte van program ma's naar een bepaalde kamer. Bij voorbeeld als een antenne-kabel on derbroken wordt of de stroom uitge vallen is. Het nieuwe betaal-TV-systeem is in Duitsland voor Blaupunkt ontwik keld door het gespecialiseerde bedrijf VMS. Het is gebaseerd op tweerich tingsverkeer op de kabel De in het systeem opgenomen computer ver werkt namelijk de gegevens die de hotelgast via het kastje op zijn kamer aan de centrale doorgeeft. Aan de hand daarvan worden door de computer automatisch rekeningen 'geprint', die door de kassier bij de hotelrekening kunnen worden ge voegd. Onderaardse klaver.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 9